Nagy gelast regeringstroepen
het vuren te staken
HET WEER Harde wind en koud
Amerika waarschuwt tegen
provocaties in Palestina
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Nieuwe regering neemt de
eisen der rebellen over
Russische troepen trekken weg uit Boedapest
*r*n\r~
Israel mobiliseert
David en Goliath
71e JAARGANG No 95
MAANDAG 29 OKTOBER 1956
301e JAARGANG No 248
Ultimatum
Radio-V rijheid
Veiligheidsraad zal over
Hongarije debatteren
Sovjet-Unie verzette zich
hevig; Boedapest niet
Russen verlaten Boedapest
met hun doden
Vreemde muziek in de
geteisterde stad
Het woord is aan
Koningin Juliana wellicht
nog een week op Sicilië
Elsenhower is goed gezond
zeggen acht specialisten
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N., Soendaplein, Tel. 12230.
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Haarlems Dagblad
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 55 ct., p. kwartaal 7.15,
fr. p.p. 7.65. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
WENEN (Reuter/AFP/ANP) Hongarije's titoïstische eerste minister, Imre
Nagy, heeft zondag de regeringstroepen bevolen, onmiddellijk het vuren op
de opstandelingen te staken, aldus meldt radio-Boedapest. Nagy's bevel had
ten doel verder bloedvergieten te verhinderen en een vreedzame oplossing tot
stand te brengen. De regeringstroepen zouden slechts mogen terugschieten
indien zij worden aangevallen. Zeven uur voor het bevel van Nagy had radio-
Boedapest melding gemaakt van wapenstilstandsbesprekingen. Personen zonder
vaderlandslievende gevoelens hebben in één wijk te Boedapest nog gebruik
gemaakt van hun wapens, aldus meldt radio-Boedapest maandagochtend. In
dezelfde wijk werden verscheidene opstandelingen, die zich in een huis hadden
verschanst, gevangen genomen. In het merendeel van de fabrieken wordt het
werk hervat, aldus de zender. Het personeel van de openbare vervoersdiensten
is uitgenodigd weer aan het werk te gaan. De spoorwegbeambten zijn nog niet
opgeroepen. Nagy heeft voor de radio gezegd dat de Russische troepen onmid
dellijk uit Boedapest zullen worden teruggetrokken. Besprekingen over de terug
trekking uit de rest-van het land zullen onverwijld beginnen. De rede van Nagy
betekent volgens waarnemers, dat het verzet de overwinning heeft behaald.
WENEN, 28 (Reuter) Premier Nagy
van Hongarije heeft verklaard, dat de
nieuwe regering een ware volksregering
zal zijn. Zij zal dadelijk beginnen met de
uitvoering van de eisen van het volk. De
regering verzoekt het volk de wapens in
te leveren. Er zal onmiddellijk een nieuwe
politiemacht worden gevormd. De geheime
politie wordt ontbonden. De nieuwe politie
zal bestaan uit eenheden van het leger, de
(gewone) politie, gewapende eenheden van
de jeugdbeweging en de arbeiders. Met de
Russische regering zal een akkoord worden
gesloten om haar troepen uit Boedapest
terug te trekken. Er zijn al onderhande
lingen met de Sovjet-Unie begonnen over
een herwaardering der betrekkingen op
basis van vriendschap, gelijkheid en on
afhankelijkheid. Er zal een amnestie wor
den afgekondigd voor allen die aan de
strijd hebben deelgenomen. De regering
stelt voor dat het wapen van Kossuth (in-
plaats van de Sovjet-ster) weer het Hon
gaarse embleem wordt. De 15e maart, de
dag van de revolutie van 1848, zal weer
als nationale feestdag worden gevierd.
Iggi In handen van de
opstandelingen
(volgens de illegale zenders)
Volgens te Wenen ontvangen berichten
zou Nagy de Russische troepen hebben be
volen zich terug te trekken. De Russische
legereenheden zouden reeds begonnen zijn
aan dit bevel gevolg te geven. Volgens
andere berichten voeren de Russen op
nieuw versterkingen aan. Dat er een wa
penstilstand tot stand zou zijn gekomen,
achtte men in Wenen gisteravond nog on
waarschijnlijk.
Een leider der opstandelingen te Boeda
pest heeft verklaard, dat volgens hem ter
beschikking staande gegevens in de hoofd
stad tot nu toe ongeveer zevenduizend
doden zouden zijn gevallen. Radio-Boeda
pest heeft alleen laten weten, dat in de
ziekenhuizen 3500 gewonden zijn behan
deld, van wie er 250 zijn bezweken. Het
westen van Hongarije is in handen der
opstandelingen. Hoewel hier en daar Rus
sische garnizoenen liggen, wordt er niet
gevochten. Tot nu toe is de omwenteling
in het westen des lands zonder opzien
barende schokken verlopen, afgezien van
enkele plaatselijke incidenten. Een corres
pondent van Reuter bij de revolutionaire
strijdkrachten in Hongarije heeft op een
tocht door de provincies ten westen van
de Donau Russische en Hongaarse tanks
tegenover elkaar zien staan. Geschoten
werd er niet.
De correspondent die heeft gesproken
met opstandelingen en Russen is van me
ning, dat de revolutionairen globaal in
twee groepen kunnen worden verdeeld: de
nationale (Titoïstische) communisten en de
anti-communisten. Volgens de eerste groep
heeft de opstand alles en volgens de twee
de niets tot stand gebracht, vragen waar
over de revolutionairen fundamenteel van
mening verschillen zijn volgens de corres
pondent: kan de communist Nagy premier
blijven? Moeten al degenen, die met het
bewind van de laatste elf jaar te maken
hebben gehad, plaats maken voor een voor
lopige regering, die aan het bewind zal
blijven totdat vrije verkiezingen gehouden
kunnen worden? En moeten de Russische
troepen in Hongarije die op tachtigdui
zend man geschat worden aangevallen
of met rust gelaten worden?
Het radiostation te Gyoer (Raab), waar
een „tegenregering" zou zijn gevormd,
heeft bekend gemaakt, dat de opstande
lingen Nagy r -i „ultimatum" hebben ge
zonden waarin zij een onmiddellijk einde
eisen van de tussenkomst van de Russische
troepen in de huidige strijd. Het ultimatum
zou zondagavond te acht uur verstrijken.
De mededeling over de wapenstilstands-
coccooODCcoocoaxooaiooo'xTtx-» o <<>vx/-o
3
VERWACHTING, medegedeeld door
het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van
maandagavond tot dinsdagavond, op
gemaakt om 11.15 uur:
Veel bewolking met buien. Matige tot
krachtige, langs de kust nu en dan
harde wind thssen noodwest en
noordoost. Koud weer.
29 oktober
Zon op 7.31 uur. onder 17.19 uur.
Maan op 2.15 uur, onder 15.11 uur
30 oktober
Zon op 7.33 uur, onder 17.18 uur.
Maan op 3.34 uur. onder 15.33 uur.
Hoog en laag water in IJmuiden
Maandag 29 oktober
Hoog water: 11.54 en uur.
Laag water: 7.16 en 19.42 uur.
Dinsdag 30 oktober
Hoog water: 0.27 en 13.00 uur.
Laag water: 8.35 en 20.48 uur.
0_OOCOCOy.X'.x_x OOJ.XXXXXJOOOCXx.xX.» XX»X XXXXXX '/JCCCCCCCCCCO
KOUDE IN AANTOCHT
Gedurende het weekeinde bleef het weer
boven west-Europa een onbestendig karak
ter behouden. Een van IJsland afkomstig
frontensysteem, behorende bij een depres
sie welke langs Groenland naar het oosten
trok begon zondag het weer boven het
Noordzeegebied te beïnvloeden, Er vormde
zich daarbij in de nacht van zondag op
maandag een nieuwe depressiekern welke
over de Duitse bocht naar het zuid-oosten
verder zal trekken. Deze veroorzaakte in
ons land weer veel wind en deed de buiig
heid toenemen.
Boven Scandinavië en noord-Rusland
handhaafde zich een hogedrukgebied. In
dit hogedrukgebied komt in Rusland reeds
matige tot strenge vorst voor; oostelijke
winden aan de zuidflank van dit hogedruk
gebied transporteren deze koude lucht
thans in westelijke richting. De lucht
wordt bij het stromen over het nog warme
water van de Oostzee flink verwarmd, zo-
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF PAGINA'S
dat in Scandinavië in het algemeen nog
slechts lichte vorst voorkomt.
De koude lucht drong ook reeds door-
tot noordoost-Polen waar thans sneeuw
valt bij temperaturen om het vriespunt.
Drukstijgingen boven het noordelijk deel
van de Noordzee zullen tot gevolg hebben
dat de wind in ons land uit noord tot
noordoost gaat waaien. Daarbij zal de kou
de lucht uit Scandinavië naar ons land
stromen. De luchtaanvoer vindt echter nog
over de Noordzee plaats waardoor een ster
ke temperatuurdaling wordt tegengegaan,
doch koud weer wordt wel verwacht.
WEERRAPPORTEN
(van hedenmorgen 7 uur)
CO C rt
.S S.£
'5 9h. P.
to
i
Weerstoestand
buitenland
h
Stockholm
sneeuw
O
Oslo
sneeuw
no
Kopenhagen
regen
O
Aberdeen
regenbui
nnw
Londen
licht bew.
nw
Amsterdam
regenbui
nw
Luxemburg
motregen
wzw
Parijs
zwaar bew.
nw
Bordeaux
motregen
zw
Z o C
ro k- w o
£25 zS
Grenoble
Nice
Berlijn
Frankfort
München
Zurich
Genève
Locarno
Wenen
Rome
Ajaccio
geheel bew. nno
licht bew. nw
regen wnw
regen zw
geheel bew. wzw
regen
regen
w
windst.
licht bew. windst.
regen w
mist windst.
onbewolkt ono
Weerstoestand Dlnnenland
3
2
6
12
11
10
5
11
13
5
16
9
7
1
5
8
13
6
13
13
0,5
0
20
5
3
2
2
3
7
0
3
2
20
3
0
0
20
(De temperatuur is van hedenmorgen 7 uur,
de neerslag van de laatste 24 uur.)
Den Helder hagelbui nnw
Ypenburg zwaar bew. nnw 9 5
Vlissingen zwaar bew. wnw 8 4
Eelde regenbui wnw 6 6
De Bilt half bew. wnw 7 1
Twente geheel bew. wzw 7 4
Eindhoven geheel bew. w 7 1
Vlv. Z.-Limb. zwaar bew. w 8 4
besprekingen vielen samen met Oosten
rijkse persberichten volgens welke opstan
delingen van plan zouden zijn zondag naar
Budapest op te rukken om verzet te bieden
tegen de zich daar bevindende Russische
troepen. De rebellen zouden de westelijke
provincies Gyoer, Papa, Szombathely, So-
pron en Egerszeg beheersen. Waarnemers
te Wenen vermoedden, dat de provincies
Kaposvas, Pecs, Veszprem, Miskolc, Szeks-
zard en Szolnok zich grotendeels ook in
handen der rebellen bevinden. Er is weinig
bekend over de provincies verder naar het
oosten. Wel is melding gemaakt van suc
cessen der opstandelingen in het gebied
van de Brecen en van actie aldaar om de
komst van Russische versterkingen te be
moeilijken door het blokkeren van spoor
lijnen en wegen. Om Boedapest zou een
ring van Sovjet-tanks gelegd zijn, waar
binnen de regering zich met Russische mi
litaire hulp zou handhaven.
In de westelijke provincies aan de Oos
tenrijkse grens zouden de. Russen, naar de
opstandelingen zeggen, van hen afhanke
lijk zijn voor hun levensmiddelenvoorzie
ning. De Russen zouden deze krijgen op
voorwaarde, dat zij niet van de wapens
gebruik maken. De opstandelingen hebben
ook de Hongaarse olievelden bezet. Dit be
tekent. dat de Russische gemotoriseerde
eenheden en tanks moeite zullen krijgen
met de voorziening van brandstoffen, die
nu van ver moeten worden aangevoerd. In
Wenen heeft men de indruk, dat de Russen
grote versterkingen verzamelen om de zich
nog in handen der opstandelingen bevin
dende gebieden te heroveren als de toe
stand in Boedapest eenmaal is opgehelderd
en definitieve orders uit Moskou zijn ont
vangen.
De opstandelingenradio „Vrijheid" te
Gyoer heeft zondag gemeld, dat de voedsel
voorziening in de plaatsen in het noord
westen van Hongarije verbetert. Maandag
zouden de scholen weer opengaan. Van de
zijde der opstandelingen is verder gezegd,
dat zeven Hongaarse divisies klaar staan
om de Russische versterkingen, die uit het
noorden en noord-oosten naar Boedapest
oprukken, het hoofd te bieden. „Radio Vrij
heid" heeft verder gemeld, dat de „raad
van werkers" aldaar in een manifest heeft
verklaard, dat Nagy als premier aanvaard
baar is, doch velen van de ministers van
zijn nieuwe regering niet. Verder worden
volledige onafhankelijkheid en vrije ver
kiezingen geëist.
Volgens een communiqué van het Hon
gaarse „nationale patriottische front", dat
voor radio-Boedapëst is omgeroepen, is
zondagavond in Hongarije een nationale
raad ingesteld. Het „nationale patriottische
front" is in 1953 door Nagy opgericht, die
er een coalitiepartij van wilde maken van
communisten, partijlozen en leden van
vroegere, door de communistische regering
verboden partijen. Nagy is destijds in on
genade gevallen op beschuldigingen van
Rakosi dat hij deze coalitie bevoordeelde
ten nadele van de arbeiderspartij.
Het bestuur van de arbeiderspartij heeft
met het oog op de toestand besloten zijn
bevoegdheden over te dragen aan een com
missie onder voorzitterschap van partij
secretaris Janos Kadar. Deze commissie zal
zo spoedig mogelijk een nieuw partij
congres bijeenroepen. De bijeenkomst van
het parlement van heden is uitgesteld.
NEW YORK (Reuter/AFP) De Vei
ligheidsraad heeft zondag, ondanks een
protest van de Sovjet-Unie, besloten „de
toestand in Hongarije" op de agenda te
plaatsen, op verzoek van de westelijke grote
drie. De Russische afgevaardigde Sobolev
beweerde dat de omstandigheden zoveel
spoed niet rechtvaardigen.
De Verenigde Staten, Frankrijk en Groot-
Brittannië hebben om de spoedvergadering
verzocht met het oog op „de toestand In
Hongarije, geschapen door het optreden
van buitenlandse strijdkrachten die met
geweld de rechten van het volk, bij het ver
drag van 1947 verkregen, onderdrukken".
Italië, Argentinië en de Filippijnen steunen
dit verzoek.
Met negen tegen één stem (de Sovjet-
Terwijl de strijd in Hongarije nog
voortduurt, neemt het aantal slacht
offers van het bloedbad steeds toe.
Deze foto laat zien hoe burgers
met strakke gezichten samendrom
men bij de kleine kapel op de
begraafplaats van de stad Magyaror-
var, waar tientallen doden zijn opge
baard om te worden geïdentificeerd
door bloedverwanten.
Unie), bij één onthouding (Joegoslavië)
verwierp de raad een verzoek van Sobole/
om het debat drie of vier dagen uit te stel
len, opdat, naar hij zei, alle leden volledige
inlichtingen over de kwestie konden in
winnen. De Joegoslavische afgevaardigde
zei, dat hij niet voor inmenging in Hon
gaarse zaken is, maar tegen het gebruik
van vreemde troepen. Sobolev hield een
rede, die herinnerde aan de ergste tijd van
de koude oorlog. Hij zei dat Washington
„misdadige fascistische elementen" aan
zette om het „wettige democratische re
gime" in Hongarije omver te werpen. Hij
acht de raad niet bevoegd deze binnen
landse aangelegenheid te behandelen. „De
tranen, die Dixon (Groot-Brittannië), Lodge
(Verenigde Staten) en Cornut-Gentilie
(Frankrijk) hebben gestort, zijn maar
krokodilletranen", aldus Sobolev.
Voorzitter Cornut-Gentille zal de datum
voor de hervatting van de besprekingen in
overleg met de andere leden nader vast
stellen.
De UNO-argcvaarUisdo vet Hongarijo
heeft verzocht aan het debat te mogen
deelnemen. Volgens radio-Boedapest stemt
de Hongaarse regering in met het besluit
van de Veiligheidsraad om de Hongaarse
kwestie te bespreken. De Hongaarse af
gevaardigde had eerder verklaard, dat zijn
regering de UNO onbevoegd acht zich te
mengen in „de interne gebeurtenissen van
de afgelopen dagen". Het zou een „ernstige
schending van de soevereiniteit van de
Hongaarse volksrepubliek" zijn.
BOEDAPEST. Russische tanks en troe
pen stroomden vanmorgen uit de Hongaar
se hoofdstad met medeneming van hun do
den en gewonden. De Russen verlieten een
ontredderde stad met rokende puinhopen.
Een koude mist lag als een doodskleed over
de geteisterde stad. Met de auto kwam ik
tot op vijf kilometer van de stad. Naar het
bloedende hart van Boedapest moest ik
lopen. Aldus meldt een speciale verslag
gever van U. P.
Onze Poolse Dakota die met bloedplasma
boven Boedapest verscheen, kon gister
avond niet landen. De piloot zette het toe
stel aan de grond in Kiskunlachaza, 45 km
ten zuiden van de stad. Ik kreeg een lift
in een wagen van de Poolse legatie. Op de
noordelijke hoofdweg naar Boedapest ont
moetten wij het Russische konvooi, dat
langzaam uit de stad wegtrok. Voorop re
den twee pantserwagens en daarachter
kwam een geweldige kolonne van tanks,
vrachtwagens en andere pantserwagens.
Op de tanks was de rode Sovjetster nau
welijks zichtbaar door het stof, neerslag
van kruitdamp, olie en bloed. De Russen
zaten vuil en met doffe blik op de pantser
wagens. Achterop een der tanks lag een
dode Rus. De trucks lagen vol met doden
en gewonden. De Russen hadden onder hun
zwarte helmen een grimmige, vermoeide
uitdrukking op het gelaat.
Een Hongaarse boer die langs de weg
stond, spuwde op een sovjettank die voor-
bijrolde. De Russische bemanning zag het
niet of het liet haar onbewogen. De haat
van de Hongaren langs de weg was bijna
tastbaar. De Russen waren op hun hoede.
De kanonnen en de machinegeweren in het
konvooi waren bemand. De kanonnen van
de tanks waren horizontaal gedraaid. Zelfs
op de vrachtwagens stonden machinegewe
ren gezet, met schutters, de handen aan het
wapen.
Aan de rand van de stad zagen wij te
kenen van hevige strijd. Grote gaten gaap
ten in woningen, waar Russische granaten
waren ingeslagen. De ramen van de meeste
huizen waren gebroken. Een vreemde mu
ziek weerklonk alom: het geluid van glas.
glas en nog eens glas. Glas waarover
wordt gereden, waarop wordt gelopen en
glas dat door Hongaren aan de kant van
de weg wordt geveegd. Telefoon- en elek
triciteitskabel hangen schots en scheef
over de straten, alsof er een orkaan heeft
gewoed. Sommige draden worden door de
ijzige wind tegen elkaar geblazen en geven
dan een vreemd getingel.
ADVERTENTIE
H. L. Mencken:
Het is moeilijk te geloven, dat iemand
de waarheid spreekt, wanneer men weet
dat men, als men in zijn plaats was,
een leugen zou vertellen.
WASHINGTON/JERUZALEM, (Reuter en
United Press) President Eisenhower
heeft er zondag bij de premier van Israel,
Ben Goerion, op aangedrongen niets te
doen, dat de vrede in gevaar kan bren
gen. Er zullen met spoed besprekingen met
Frankrijk eii Engeland over de toestand in
het Midden-Oosten worden gevoerd. De
Amerikaanse president heeft ook de Ara
bische landen verzocht zich te onthouden
van daden die tot vijandelijkheden kunnen
leiden. Inmiddels heeft het Amerikaanse
departement van Buitenlandse Zaken er
bij de Amerikanen in het Midden-Oosten
op aangedrongen dat gebied te verlaten als
hun aanwezigheid daar niet strikt nodig is.
De Israëlische regering had zondag offi
cieel in Tel Aviv medegedeeld dat zij haar
strijdkrachten gedeeltelijk zou mobiliseren,
met het oog op Iraakse troepenconcentra
ties langs de Jordaanse grens en omdat
Jordanië deel uitmaakt van een gemeen
schappelijk opperbevel onder leiding van
Egypte.
Dit besluit werd volgens U.P. genomen
na een zitting van de ministerraad, die niet
minder dan zeven uren duurde en die voor
gezeten werd door premier David Ben
Goerion. Functionarissen van Israel deel
den niet mede welke omvang deze gedeel
telijke mobilisatie aan zou nemen. Israel
liet weten, dat deze mobilisatie in hoofd
zaak een gevolg was van twee gebeurte
nissen: het militaire bondgenootschap, dat
zojuist is gesloten tussen Jordanië, Egypte
en Syrië en waarbij de dxie Arabische le
gers onder een éénhoofdig opper-bevel in
geval van operaties tegen Israel zijn ge
plaatst en het opnieuw binnendringen van
Israel door Fedayeen „zelfmoord-comman
do's" uit Egypte, de Libanon en Jordanië
gedurende de laatste twee weken.
Het communiqué van de ministerraad
maakt het duidelijk, dat Israel een nieuwe
reeks van Arabische aanvallen verwacht.
Het zegt, dat de gedeeltelijke mobilisatie
afgekondigd was „opdat wij niet onvol
doende voorbereid tegenover een plotse
linge aanval zouden komen te staan
Het communiqué wijst er op, dat de
Arabische legers „altijd gemobiliseerd zijn,
omdat hun strijdkrachten geheel en al uit
geregelde troepen bestaan, terwijl het ge
regelde leger in Israel maar klein is."
Al zijn de berichten uit opstandig
Hongarije zeer verward, allengs wordt
wel duidelijk, dat de strijd nog voort
duurt. Deze foto laat zien, hoe een
groep opstandelingen uit de landelijke
omgeving van het stadje Magyarorvar
met twee landbouwwagens, getrokken
door een tractor, op weg is naar een
nabijgelegen stad ter versterking van
de opstandelingentroepen. Volgens on
bevestigde berichten zou een onbeken
de kolonel, die het bevel voert in
Magyarrorvar, 25 kilometer van de Oos
tenrijkse grens, hebben verklaard bij
deze stad troepen te verzamelen om de
opstandelingen in Boedapest te ontzet
ten door een aanval op de Russen.
Een zegsman van Koningin Juliana heeft
in Taormina verklaard dat de mogelijkheid
bestaat dat Koningin Juliana nog een week
langer op Sicilië zal verblijven dan aan
vankelijk in het voornemen lag. ..Plet
prachtige weer doet Hare Majesteit veel
goed", aldus de zegsman, „en het is niet
uitgesloten dat zij nog een week hier zal
blijven."
Zondag woonde de Koningin een concert
ter harer ere bij, dat gegeven werd door
een groep Siciliaanse guitaar- en mando
linespelers De burgemeester van Taormina
Eugenio Longo, zond de Koningin een groot
boeket gele rozen en een album waarin de
meest pittoreske plekjes van het eiland
zijn afgebeeld. (U.P.)
De strijd in Plongarije, die begonnen is
als een politieke meting van krachten in de
leiding van de communistische partij, is
uitgegroeid tot een worsteling tussen de
mocratie en dictatuur, tussen vrijheid en
onderdrukking. Het Hongaarse volk heeft
zich daarmee tot voorbeeld gesteld voor
alle volkeren van het Sovjet imperium.
Want terwijl de Joegoslaven hun „natio
naal communisme" door hun leider Tito in
de schoot geworpen kregen, terwijl de
Oost-Duitsers het bij één heldhaftige maar
helaas te vroeg ondernomen protest-actie
hebben gelaten, en terwijl de Polen zich
(voorlopig?) tevreden hebben laten stellen
met een „onafhankelijke" regering en met
een aantal Russische concessies, zijn de
Hongaren tot het uiterste gegaan. Zij heb
ben, gebruik makend van de verwarring
ontstaan door de rel tussen stalinisten en
titoïsten in de partijleiding, de barricades
beklommen in het aangezicht van Russi
sche pantsercolonnes. Zij hebben de wereld
getoond dat, wanneer het maar niet ont
breekt aan voldoende menselijke moed, ook
in onze dagen een strijd tussen David en
Goliath nog altijd mogelijk is.
Als iemand de heer Kroesjtsjev een week
geleden zou hebben voorspeld, welke wen
ding de gebeurtenissen in Hongarije zou
den nemen, zou hij er vermoedelijk geen
woord van hebben geloofd. Want de eerste
fase van die gebeurtenissen zag er uit als
een, zelfs ietwat mildere, herhaling van
wat zich toen juist in Polen had afgespeeld.
En het schijnt nu ook wel zeker te zijn dat,,
zelfs toen er' gevechten uitbraken, deze in
het begin slechts het karakter hadden van
schermutselingen tussen stalinisten en
titoïsten. De verrassende wending kwam.
toen grote anti-communistische massa's in
deelneming aan die gevechten een onver
wachte kans zagen om een algemene op
stand te ontketenen en er het karakter van
een democratische volksrevolutie aan te
geven. Op dat moment beging de nota-bene
titoïstische premier Imre Nagy de onver
geeflijke fout, de Russen om militaire steun
te verzoeken. Misschien is hij, met- een
Russische revolver op de borst, gedwongen
geweest dit „verzoek" te doen, maar wat
het resultaat betreft maakt dat geen ver
schil. Het Hongaarse volk beschouwde deze
cynische aankondiging van de interventie
van Russische troepen als de druppel, die
de emmer deed overlopen, en als een
brutale uitdaging aan hun nationale trots.
De toestand Bon Wa.«.- gchcci k»»
den en hij begon zijn volgende kardinale
fout te maken: door de vrijheidsstrijders
telkens opnieuw koeien met gouden horens
te beloven als zij alsjeblieft, alsjeblieft toch
maar wilden ophouden met vechten, de-
monsteerde hij overduidelijk dat hij met de
'situatie geen raad wist en dat het verzet
dus op de goede weg was.
Maar het zou voorbarig zijn, te menen
dat de revolutie nu gewonnen is of dat de
overwinning voor de deur staat. De laatste
berichten, volgens welke de Russische troe
pen „op verzoek van Nagy" aanstalten
zouden maken om zich uit Boedapest terug
te trekken, boezemen ons weinig vertrou
wen in. Want worden die troepen niet uit
de hoofdstad teruggetrokken (aangenomen
dat dit zo is) eenvoudig omdat zij harder
nodig zijn op het platteland dat immers,
vooral in het westen en zuiden, voor een
groot deel in handen van de verzetsbewe
ging schijnt te zijn? En wie vooral:
wie onder de Hongaarse vrijheidsstrijders
kan enig geloof hechten aan de verkla
ring van Nagy dat hij hoopt, de Russen nu
j te kunnen bewegen tot algehele ontruiming
van Hongarije? Wij krijgen de indruk dat
Nagy, nu zijn koehandel telkens weer mis-
I lukt is, een zaakje in Trojaanse paarden
probeert te openen. Men kan nauwelijks
aannemen dat het Hongaarse volk daar in
zal lopen.
De ongelijke strijd tussen de alleen met
zijn vrijheidsideaal gewapende David en de
zwaar gepantserde Goliath is in elk geval
nog niet beslist en het blijft een grote
vraag of Goliath een beslissing, die ten
gunste van David zou uitvallen, ooit zal
gedogen. Men kan ich afvragen of de
westelijke mogendheden serieus menen, tot
zulk een beslissing ook maar iets bij te
dragen door het houden van een zo povere
vertoning als die welke zich gisteravond in
de Veiligheidsraad heeft afgespeeld. Het
westen heeft de Sovjet-Unie ernstige ver
wijten gedaan maar heeft het daarbij
gelaten. De Sovjet-Unie heeft het groteske
antwoord gegeven dat het vuren van Rus
sische troepen op Hongaren géén inmen
ging in Hongaarse binnenlandse aange
legenheden is, maar dat een debat in de
Veiligheidsraad dit wél is. Nadat de weste
lijke mogendheden eerst een Russisch
voorstel tot verdaging van de zitting „met
kracht" hadden afgewezen, en het debat
zelf daarna geen enkel concreet resultaat
zelfs geen motie van afkeuring van het
Russische gedrag had opgeleverd, werd
de zitting, met volledige westelijke instem
ming. „tot nader order verdaagd".
Het lijkt meer dan twijfelachtig, dat de
dappere Hongaarse vrijheidsstrijders veel
steun zullen kunnen putten uit deze de
monstratie van onmacht van de Verenigde
Naties. Laat ons hopen, dat zij het ook
zónder die steun af kunnen.
Simon Koster
WASHINGTON (Reuter/U.P.) 8 artsen heb
ben zondag verklaard, dat de gezondheid van
president Eisenhower uitstekend is. Er zijn
geen nadelige gevolgen waar te nemen van
zijn hartaanval in 1955 en zijn operatie van
dit jaar. Van zaterdagmiddag tot zondag
avond is Eisenhower in 't Walter Reed hos
pitaal te Washington onderzocht Alhoewel
Eisenhower nog steeds een middel inneemt
tegen het klonteren van bloed (trombose)
is het hart van de president gezond. De lijf
arts van Eisenhower, generaal-majoor Snij
der, zei: „alls is zo als wij het verw~ Kitten".
