Panda en de Meester ^magiër Nederlands Kamerorkest speelde voor niet-Amsterdammers Fa. B. ENGELENBERG Vier journalisten doen boekje open over Sukarno's bezoeken Ondanks persverordening Gezelschap nodigde zichzelf uit; miss Ann" wekte veler ergernis De radio geeft dinsdag Wereldnieuws ió het zo A.R. Partijconvent Dr. Bruins Slot besprak de politieke situatie haar wint het mét glans! President Tubman naar Zwitserland vertrokken In Nederland vond hij vele Schout-bij-nacht Dudley op Valkenburg aangekomen KIRAS en karpetten met koopt U kwaliteit vraag deze wy ers - merkkarpetten Verbetering bij Vreeland in de weg Haarlem-Hilversum OFFICIËLE VERKOOP SIKKENS LAKKEN Werking der nieren MAANDAG 29 OKTOBER 1956 ff (Van onze correspondent in Djakarta) Mocht ar Lubis. hoofdredacteur van het onafhankelijke blad „Indonesia Raya", en Rosihan Anwar, zijn collega van het so ciaal-democratische blad „Pedoman", zijn dezer dagen teruggekeerd van hun reis naar Europa, waar zij met andere Indo nesische journalisten in Zürich een confe rentie met een aantal Nederlandse collega s hebben bijgewoond ter behandeling van de vraag wat de pers van beide landen kan doen tot verbetering van de verhoudingen tussen Indonesië en Nederland. Beide heren hadden feitelijk al eerder moeten terug komen. De militaire politie in Djakarta had hen opgeroepen om te worden gehoord in zake de overtredingen van de nieuwe ver ordening betreffende rrovocatieve en de structieve berichtgeving. Zij hadden echter laten weten dat men in Djakarta nog even geduld moest hebben, omdat zij eerst hun reisprogramma, dat hen ook naar Israel voerde, wensten af te werken. Thans zijn de beide journalisten dan terug. Het eerste wat zij op Indonesische bodem vertelden was dat zij de strijd tegen ADVERTENTIE GABARDINE REGENJASSEN 89.50 Gen. Cronjéstraat 40-44, Haarlem, Tel. 15438 passen. Want de gezamenlijke artikelen bevatten onder meer vrij scherpe kritiek op president Sukarno. Het verslag houdt zich bezig met de vraag of het presidentiële gezelschap al dan niet J door Italië was uitgenodigd. Het was de Indonesische regering zo zeggen de vier journalisten die tot de Italiaanse regering het dringend verzoek richtte om te worden ontvangen. Eerst was de Italiaanse regering daartoe niet bereid, gezien het feit dat het bezoek in de vakan- tietijd zou vallen en vele Italiaanse autori teiten afwezig zouden zijn. Maar op aan dringen van de Indonesische regering gaf de Italiaanse tenslotte toe en werd presi dent Sukarno officieel uitgenodigd een bezoek te komen brengen. Ook wat het bezoek aan Zwitserland be treft was het uitsluitend op dringend ver zoek van Indonesische zijde, dat de Zwit serse regering tenslotte overging tot het officieel uitnodigen van president Sukarno een bezoek aan dit land te brengen. Ook Tijdens het te Utrecht gehouden Anti- Revolutionaire Partijconvent heeft de voorzitter van de A.R.-Tweede Kamer fractie, dr. J. A. H. J. S. Bruins Slot, het politieke beleid van de Anti-Revolutionaire fracties besproken en een overzicht ge geven van de politieke ontwikkeling in de laatste maanden. Als gevolg van de ont wikkeling van de laatste jaren is men thans in Nederland in een politieke crisis gestort, zei dr. Bruins Slot, die deze crisis in wezen een vertrouwenscrisis in de samenwerking tussen de verschillende politieke partijen in Nederland noemde. Wij moeten ons realiseren, zo betoogde hij, dat datgene wat ons verdeeld houdt, zwaarder gaat wegen dan dat wat wij in een gezamenlijk regeringsbeleid «zouden de verordening van de chef-staf van de gerde, omdat het gewoonte is dat het pro een bezoeic aan ait iana te mengen. wuK r presenteren. De politieke crisis is tot. de Engelse regering heeft Indon^ie het formatie van he{ huidige kabinet verzoek gericht de piesident to een be- opgelost, zo meende dr. Bruins Slot, zoek uit te nodigen. Maar Engeland wei- ppn „verzicht aaf van wat landmacht onverzwakt zouden voortzetten. En zij hebben daar geen gras over laten groeien. Tezamen met twee andere Indo nesische journalisten, die eveneens een aantal West-Europese landen hebben be zocht, namelijk Suardi Tasrif van het mas- joemiblad „Abadi" en Adam Malik van het persbureau „Antara", hebben zij een ver slag samengesteld over de verhalen, die zij in Europa hebben gehoord met betrekking tot het gedrag van sommige leden van het gezelschap van president Sukarno geduren de diens buitenlandse reizen. Dat verslag bestaande uit twee series, is gelijktijdig opgenomen in „Indonesia Raya", „Pedo man" en „Abadi". Wie deze verslagen leest en er rekening mee houdt dat de militaire persverorde ning onder meer kritiek op de overheid strafbaar stelt, kan slechts tot de con clusie komen dat deze vier journalisten opnieuw de autoriteiten uitdagen de door vrijwel de gehele Indonesische perswereld fel bestreden verordening op. hen toe te ADVERTENTIE door één lintgevendr liaarw*s?in» met kleur-shampo* POIi Y COIiOR (niet geverfd) gram van buitenlandse staatsbezoeken aan Koningin Elizabeth een jaar van tevoren wordt voorgesteld, aldus de vier journa listen. De vier journalisten houden zich verder in hun verslag zeer uitvoerig bezig met een zekere „miss Ann", die een stewardess van een luchtvaartmaatschappij bleek te zijn. Deze miss Ann, een zeer knappe jonge vrouw, werd opvallend veel in het gezel schap van de president gezien. Zo maakte zij deel uit van het presi dentiële gezelschap, toen dit te Bonn aan zat aan een diner, aangeboden door Indo nesiërs, die in de Westduitse hoofdstad wonen. Indonesische vrouwen aan deze maaltijd waren daar nogal ontstemd over. De president schonk namelijk bijna geen aandacht aan de mede-aanzittenden door dat hij zich voortdurend bezig hield met miss Ann. In Bern waren de Zwitsers zeer ver wonderd, toen bleek dat dezelfde miss Ann zich in de stoet van het presidentiële ge zelschap bevond, gezeten tussen twee ad judanten. Later heette het dat de presi- dant miss Ann nodig '.ad óm de tekst van zijn in het Engels te houden toespraken te helpen voorbereiden en corrigeren. Leden van het presidentiële gezelschap waren vooral verrast, toen men miss Ann op zekere ochtend in het hotel van de president aantrof, zittend op zijn be,d. Zij kon daar niet zijn om te helpen een toe spraak voor te bereiden, want de presi dent zou toen in het Duits spreken. fzieiizvo zirierrrler) De president van Liberia, dr. William V. S. Tubman, die van 15 tot 18 oktober een staatsbezoek aan ons land bracht en daar na met zijn echtgenote en gevolg nog een tiental dagen onofficieel in ons land door bracht, is zondagmorgen uit Utrecht per trein r.aar Zwitserland vertrokken voor een staatsbezoek aan dat land. Voor zijn vertrek heeft de president in hotel Kasteel Oud Wassenaar afscheid ge nomen van zijn nieuwe vrienden in Ne derland en tegenover hen met warmte ge tuigd van zijn bewondering voor hetgeen HILVERSUM 402 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Koorzang. 7.15 Platen. 7.45 Morgengebed en liturgische kalender. 8.00 Nieuws en weerberichten. 8.15 Platen. 8.50 Voor de vrouw. 9.40 Lichtbaken, cause rie. 10.00 Voor de kleuters. 10.15 Platen. 10.30 Lichte muziek. 11.00 Voor de vrouw. 1130 Platen. 11.50 Als de ziele luistert, cau serie. 12.00 Angelus. 12.03 Instrumentaal octet. 12.25 Platen. 12.30 Land- en tuinbouw- mededelingen. 12.33 Platen. 13.00 Nieuws en katholiek nieuws. 13.20 Lichte muziek. 13.45 Platen. 14.00 Schoolradio. 14.20 Platen. 14.30 Voor de vrouwen van het land. 14.40 Ge varieerd programma. 16.00 Voor de zieken. 16.30 Ziekenlof. 17.00 Voor de kinderen. 17.40 Beursberichten. 17.45 Regeringsuitzending: Rijksdelen Overzee: J. J. van der Laan: Kro niek van overzee. 18.00 Instrumentaal kwar tet. 18.20 Sportpraatje. 18.30 R.V.U.: Dr. H. Groot: Hoe oud is de wereld en hoe weten we dat? Eerste lezing. 19.00 Nieuws. 19.10 Platen 19.15 Uit het Boek der Boeken, cau serie. 19.30 Platen. 20.25 Reportage van de onbekende Joodse martelaar te Parijs. 20.35 Actualiteiten. 20.50 Radiophilharmonisch- orkest en kleinkoor. 21.50 Kampvuren langs de Evenaar, causerie. 22.10 Cello en piano. 22 40 Platen. 22.45 Avondgebed en liturgische kalender. 23.00 Nieuws. 23.15-24.00 Nieuwe platen. HILVERSUM II. 298 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.20 Platen. 7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Gymnastiek. 9.10 Voor de vrouw. 9.15 Platen. 9.40 Morgenwijding. 10.00 Platen. 10.50 Voor de kleuters. 11.00 R.V.U. Dieren bescherming, door G. Nieuwenhuijsen. 11.30 Alt en piano. 11.50 Platen. 12.00 Eelektro- nisch mandoline-ensemble. 12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Orgel. 13.00 Nieuws. 13.15 Mededelingen of platen. 13.20 Metropole-orkest. 13.55 Koersen. 14.00 Pla ten 14.40 Schoolradio. 15.00 Voor de vrouw. 15.30 Pianovoordracht. 16.00 Theaterorkest en soliste. 16.30 Voor de jeugd. 17.30 Nieuwe platen. 18.00 Nieuws. 18.15 Piano. 18.30 Voor de jeugd. 18.40 Westindisch orkest. 18.55 Pa ris vous parle. 19.00 Voor de kinderen. 19.05 Orkestconcert. 19.35 Platen. 19.45 Toneel beschouwing. 20.00 Nieuws. 20.05 Gevarieerd programma. 22.15 De Antwoordman. 22.30 Orgelconcert. 22.55 Ik geloof, dat.23.00 Nieuws. 23.15 Koersen van New York, daar na: Journaal 23.35-23.55 Platen. TELEVISIE (N.T.S., N.C.R.V.). 20.30 Journaal en weeroverzicht. 20.45 Maarten Luther, film. BRUSSEL, 324 M. 11.45 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla- en. 13.00 N:euws. 13.11 Platen. 14.00 School radio. 15 45 Platen. 16.00 Koersen. 16.02 Or gel en piano. 16.30 Platen. 17.00 Nieuws. 17.10 Platen. 17.45 Boekbespreking. 18.00 Orkestconcert. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 20.00 Voor de vrouw. 21.00 Orkestconcert. 22.00 Nieuws. 22.15 Polyfone muziek. 22.45 Platen. 22.55-23.00 Nieuws. die vervolgens een overzicht gaf van wat er bij de formatie is gebeurd en uitvoerig de stadia in deze formatiepogingen besprak. Het opeisen van twee zetels door de A.R. in het huidige kabinet is volgens hem niet een gevolg van de verkiezingsuitslag voor de A.R.-partij, maar een toekenning van de waarde die de Anti-Revolutionairen voor hun beginsel opeisen. Plet was geen „uit vinding" van de A.R.-partij zelf, maar dr. Drees had, volgens dr. Bruins Slot, in eer ste instantie al twee plaatsen voor de A.R. in het kabinet ingeruimd. Tegenover het huidige kabinetsbeleid staat de Anti-Revolutionaire Partij vrij, zo zei dr. Bruins Slot. Hij meende, dat dit kabinet zich niet op een parlementaire basis beroepen kan en slechts op hoop en zegen vaart. De A.R.-partij heeft meege werkt aan de formatie van dit kabinet, om dat men meende dat de zaak niet langer vertraagd mocht worden. De Anti-Revolutionaire ministers hebben het volgens dr. Bruins Slot uitermate moei lijk. Zij moeten het beleid van het kabinet beïnvloeden op eigen risico, zonder zich te kunnen beroepen op een programma of op voorafgaand overleg. Na uitvoerige discussies sprak de ere voorzitter van het centraal comité van de A.R.-partij, dr. J. Schouten, een slotwoord. De Amerikaanse schout-bij-nacht Paul Dudley, commandant van het Amerikaanse smaldeel, dat van 29 oktober tot 1 novem ber een bezoek zal brengen aan Rotterdam, is zondagmiddag aan boord van een twee- motorig toestel „Grumman-Centenal" op het marinevliegveld Valkenburg aange komen. Het --liegtuig was opgestegen van het vliegkampschip „Antietam" dat heden middag Rotterdam zal binnenlopen. Dc schout-bij-nacht werd bij zijn aankomst welkom geheten door de commandant van het vliegveld kolonel A. W. Withold en de Amerikaanse marine-attaché Shaw. AMSTERDAMSE ONDERSCHEIDING VOOR OUD-TONEELSPEELSTER Ter gelegenheid van haar tachtigste ver jaardag is aan de oud-toneelspeelster me vrouw Jacqueline Royaards-Sandberg za terdag de zilveren medaille van de stad Amsterdam toegekend. Mevrouw Royaards ontving de onderscheiding uit handen van de wethouder voor kunstzaken, mr. A. de ADVERTENTIE Luigu zijn vuwi ncifivui ae wetnouaer voor xunstzaxen, mr. a. ae in Nederland op elk gebied wordt verricht. r0os, tijdens een receptie in haar woning Vnnr aUpc was de nresident. getroffen aan de Prinsengracht te Amsterdam. Voor alles was de president getroffen door de hartelijke wijze, waarop het Ko ninklijke gezin hem en zijn echtgenote heeft ontvangen. In de tien dagen na het officiële bezoek heeft hij op ongedwongen wijze met het Nederladnse volk in zijn vele geledingen kunnen kennismaken, alsook met tal van leidende figuren en vertegenwoordigers van het Nederlandse bedrijfsleven. Dit persoonlijk contact heeft hem gesterkt in zijn bewondering en belangstelling voor de ondernemingsgeest van de Nederlan ders. Zeer getroffen was hij ook door de belangstelling voor zijn land, waarvan vele scholen en leerlingen van scholen blijk gaven. Door de dankbaar aanvaarde medewerking van het ministerie van On derwijs, Kunsten en Wetenschappen werd een door de legatie van Liberia uitgegeven brochure ook naar de scholen voor het voorbereidend hoger en middelbaar onder wijs gezonden. Tal van scholen verzochten om nog meer exemplaren. Deze belangstel ling van dt jeugd noemde de president hoopvol voor de toekomstige relaties tus sen beide landen. De president zeide te hopen, dat dit be zoek ook een verdere groei van de betrek kingen tussen Nederland en Liberia mag brengen. ADVERTENTIE YOEROEK onder internationaal keurmerk Levering via Uw woninginrichter Het Nederlands Kamerorkest is nog een jong ensemble. Het bestaat ongeveer an derhalf jaar. Maar in dit korte tijdsbestek heeft het zich ontwikkeld tot een orkest, dat tot belangrijke kunstmanifestaties in staat is. Het heeft dit bewezen met concer ten in het Holland Festival 1955 en 1956 en in enkele buitenlandse muziekfeesten. Zon dagmiddag heeft het Nederlands Kamer orkest opnieuw zijn kunstzinnige en tech nische groei aangetoond met een uitvoe ring, die in het Concertgebouw te Amster dam speciaal voor niet-Amsterdammers gegeven werd. Het was te betreuren, üat men op dit concert één artistieke vergissing maakte, maar dat was er een van formaat. Voor de uitvoering van het Vijfde Brandenburgse concert van Johann Sebastian Bach had men namelijk een vleugel ingeschakeld en niet een clavecimbel, hoewel dit op een paar meter afstand op het podium ter be schikking stond. Men behoeft waarlijk geen dogmatische muziekhistorische puritein te zijn om het met het gebruik van een vleu gel in dit geval volmaakt oneens te zijn. Muziek van Bach kan op een vleugel aan vaardbaar en zelfs heel mooi klinken als men dit instrument met begrip en volstrekt solistisch toepast. Het ging echter nu om het gebruik van de vleugel met twee an dere solo-instrumenten: de fluit en de viool, waarvan de timbres met een clave- cimbelklank en die van het begeleidende strijkorkest tot een ideale versmelting ge komen zouden zijn. Daarvan was nu geen sprake. De vleugel, vaardig, nogal roman tisch bespeeld door de Italiaanse pianiste Maria Curcio, handhaafde een wollige zelf standigheid van klank, die fluit en viool meestal overstemde en alleen in het ge voelige Affettuoso in een gunstiger verhou ding kwam. De uitstekend spelende fluitist Frans Vester en ook de uitnemende violist Szymon Goldberg kwamen hierdoor voor een zeer ondankbare taak te staan. Al wa ren er geslaagde fragmenten te beluisteren, als geheel heeft de uitvoering een onbevre digende indruk gegeven. Wat echter wel tot voldoening stemde, waren de vertolkingen van werken van Antonio Vivaldi, Joseph Haydn en Wolf gang Amadeus Mozart,waarvoor het orkest vasthield aan de bedoelde instrumentale bezetting, zodat de muziek haar eigen, on gerepte klankschoonheid kon openbaren. Deze ervaring kwam eerst bij het uitvoeren van Vivaldi's Concerto grosso in a voor twee violen, strijkorkest en continuo, waar bij de violisten Szymon Goldberg en Wil lem Noske als solisten optraden. Het stra lende genie van Vivaldi is lange, lange tijd verduisterd geweest. Langzamerhand ko men steeds meer werken van het inderdaad ontzaglijk omvangrijke oeuvre van „il preto rosso" tot uitvoering, tot verrukking van talloze bewonderaars van volmaakt schone muziek, die geen uiterlijke streling van het oor wil zijn, maar dit dieper peilt, tot in het hart. Na het prachtige werk van Vivaldi kwam het Concert in C voor viool en strijkorkest van Haydn als een charmant spel van fijne klanken met raffinement in tekening, dy namiek en expressie door de solist Szymon Goldberg en hel orkest. Hierbij had direct Mozarts befaamde „Eine kleine Nacht- musik" (K.V. 525) kunnen aansluiten als een stijlverwant kleinood van klassieke muzikale kunst. Zij kwam echter na het concert van Bach als slot van de middag en dat werd nu voor de eindindruk van het optreden van het Nederlands Kamerorkest van bijzonder gunstige betekenis. Deze „Nachtmusik" van Mozart is een veelge- speeld en vertrouwd geworden werk. En toch was ook deze uitvoering welkom, om dat hij ons weer het zeldzame evenwicht tussen vorm en muzikale gedachten deed horen, die aan deze compositie haar on vergankelijke waarde geeft. P. Zwaanswijh De kruispunten in de oude rijksweg Am sterdam—Utrecht, ter weerszijden van de brug over het Amsterdam-Rijnkanaal, zul len worden gewijzigd. De provinciale weg Haarlem-Vreeland-Hilversum zal door lopende weg worden; de oude rijksweg, die door de nieuwe verkeersweg Amsterdam- Utrecht in belangrijke mate aan verkeers intensiteit heeft ingeboet, komt haaks op de provinciale weg. Omstreeks juni 1957 zal de verbetering gereed zijn. Bijtijds. In de sneltrein RomeMünchen is. te Bolzano in Al to Adige (Zuid-Tirol) een bom ontdekt. De bom was gemaakt van een benzineblik, gevuld met dyna miet en voorzien van een tijd-mecha- nisme, en woog ongeveer vijftig kg. Bezoek. De president van Syrië, Sjoekri El Koeatly, vertrekt morgen voor een of ficieel bezoek naar Moskou. Stormloop. Een grote groep Hongaren heeft zaterdag getracht de Russische ambas sade te Buenos Aires te bestormen. Het gelukte hun niet het gebouw binnen te dringen, maar zij richtten aanzienlijke schade aan. Daarna bekogelden de Hon garen het gebouw van de Russische handelsdelegatie met stenen. Ontbinding. Het Internationale Verbond van Vrije Vakverenigingen heeft te Brussel meegedeeld, dat het zich schaart achter „de arbeidersopstand achter het ijzeren gordijn". „Het Russische kolo niale rijk is op weg naar de ontbinding", aldus een communiqué van het IVVV. Gezeefd. In ambtelijke kringen te Wash ington verluidt, dat Egypte de toege zegde economische hulp van de Ver enigde Staten zal blijven ontvangen, maar in tamelijk langzaam tempo. De belangrijke Amerikaanse leveranties aan Egypte zijn sedert augustus van dit jaar „gezeefd" zo deelden de ambtenaren mee. Neergelegd. De testpiloot Neville Duke heeft te kennen gegeven dat hij zijn functie van invlieger bij Hawker neer legt. Hij geeft als reden op, dat de bles sure aan zijn ruggegraat, die hij in de loop van dit jaar bij een ongeluk heeft opgelopen, hem weer last veroorzaakt. Duke, een held uit de „battle of Britain" en escadrillevlieger van de R.A.F., was houder van het wereldrecord snelvlie- gen. Afgelast. De regering van Singapore heeft „met diep leedwezen" bekendgemaakt dat het bezoek dat de hertog van Edin burgh woensdag aan dit onrustige eiland zou brengen is afgelast. Het aantal do den van de relletjes is gestegen tot zes tien. De inwoners mogen twee ui-en in de ochtend uitgaan om inkopen te doen. Republikeins. De Spaanse minister van Buitenlandse Zaken, Martin Artaja, is voor een officieel bezoek in Ankara aangekomen. Hij zal het feest van de republikeinse dag in Turkije meevieren. Vrij. Het bezoek van een groep Westduitse parlementsleden aan communistisch China heeft geleid tot vrijlating van negen Duitse onderdanen die daar wer den vastgehouden. Onder de negen be vindt zich een rooms-katholieke priester. Terug. Prinses Margaret van Groot Brit- tannië is vrijdag per vliegtuig te Lon den teruggekeerd van een bezoek aan Oost-Afrika. Zij werd begroet door haar zuster, koningin Elizabeth, haar moeder en regeringsfunctionarissen. Gevechten. Opstandelingen van de Karen- stam hebben eind vorige week in Kaw- kareik op 150 km afstand van Moulmein in Birma meer dan 100 huizen in brand gestoken. Er zijn clrie burgers gedood en zes gewond. De regeringsstrijdkrachten zijn er na twaalf dagen harde gevechten in geslaagd de stad An, die sinds 1948 in handen van de communisten is, te bezetten en de wolframmijnen vair Thanbayin in Oost-Birma aan de op standelingen te ontrukken. Toezegging. President Eisenhower heeft vijfduizend kg uranium 235 toegezegd aan het nieuwe internationale atoom energiebureau, dat zich gaat bezighou den met het gebruik van atoomkracht voor vredesdoeleinden. Als achttien, van de zeventig ondertekenaars het statuut geratificeerd hebben, zal het bureau in werking treden. Voorbij. Een delegatie van de Filippijnse regering heeft verbinding gekregen met 35 Japanners die in het woeste bergland van Mindoro in de veronderstelling leef den dat de oorlog nog voortduurde. Er ging veel tijd heen met onderhande lingen over de betrouwbaarheid van de delegatie. De Japanners lieten zich ein delijk overtuigen door een Japanse'di plomatieke vertegenwoordiger. ADVERTENTIE Docistraat 39 - Haarlem - Tel. 15252 .FLEXA" PLASTIC ENAMEL 43. Joris voelde zich in zijn knollentuin, daar in de kluizen van de bank, tussen al dat geld. Tevreden murmelend stopte hij zijn hoed en zijn zakken vol. Maar Panda geld van de bank onder zijn neus werd weggehaald. Dus trad hij resoluut naar voren en vroeg bars: „Wat moet dat?!" Niemand antwoordde. Joris had alleen <cyn nucu tra cy u, VUI. inuui w» w voelde zich heel wat minder op zijn gemak, maar aandacht voor het geld, Plutanus was „Joris", zei hij benepen, „dat mag toch verdiept in innerlijke overpeinzingen en zomaar niet?!" Kluiswachter Pieterse was Panda wist zelf niet, wat zij daar moesten. dit roerend metPanda eens. Weliswaar was hij er nog niet zeker van, of hij waak te of droomde, maar zelfs in een droom wilde hij niet werkeloos toezien, hoe het Kluiswachter Pieterse deed brommend een stap naar voren en greep Panda bij het oor. „WAT MOET DAT?!", bulderde hij. „Ikkeik weet het niet, meneer", ant woordde Panda bedremmeld. „Ze zijn be zig, de eh wortel van het kwaad uit te roeien, geloof ik". De wachter begon kwaadaardig te snuiven. „De wortel van het kwaad uitroeien?", herhaalde hij. „Nog grappig zijn ook?! Ha! We zullen eens zien, DE PRESTATIES die in ons organisme door bepaalde organen worden verricht, zijn werkelijk verbazingwekkend. We den ken in dit geval nu eens niet aan het veel bezongen hart, maar aan de meer prozaï sche nieren, die per minuut door meer dan 1000 cc bloed doorstroomd worden, zodat zij per etmaal ruim 1500 liter te verwer den der nierbuisjes als filters dienst doen en de bloeddruk als drijfkracht fungeert om de urine er doorheen te persen. De vitalisten zijn echter van opvatting, dat de wanden der nierbuisjes, althans voor een deel, een eigen actieve klierwerking be zitten, en dat zij de stoffen die uit het bloed verwijderd moeten worden dus in ken krijgen. Hieruit wordt door de zeer zekere zin uitkiezen. De aanhangers van deze opvatting nemen dus aan, dat de wanden der nierbuisjès niet als dode filters dienst doen, doch dat het levende weefsel zelf aandeel heeft in het uit scheidingsproces. De strijd tus sen deze twee opvattingen is y nog steeds niet beslecht en zal dit voorlopig wel niet zijn ook. Op een andere merkwaardigheid moeten we eveneens nog wijzen: in norrrtale om standigheden laat een gezonde nier geen suiker door. Maar eet iemand in kort tijds bestek overvloedig koolhydraten, zodat zijn bloed meer suiker krijgt dan normaal, dan kunnen de nieren als veiligheidsklep fun geren. Zodra dus de suikerspiegel, zoals dit in vaktermen heet, in het bloed te veel gestegen is, zetten de nieren de suikerslui zen open en voeren het te veel in de urine af. Echter weer juist zó veel, als voor de normale samenstelling van het bloed ge wenst is. We kunnen dit onderwerp thans wel la ten rusten en u verklappen, dat het denk beeld aangaande het overbrengen van ziek ten door bacteriën, reeds neopperd werd eeuwen vóór Pasteur zijn opzienbarende samengestelde vaatkluwen on geveer 170 liter vocht afge scheiden, welke hoeveelheid 1 kg keukenzout bevat en 200 gr. druivensuikerVoor degenen die zich over deze hoeveelhe den zorgen maken, kunnen we er direct bij vertellen, dat van de hoeveelheid van 170 liter weer 268V2 liter wordt terug geslorpt, waar in zich 990 gr. keukenzout en de volledige 2 ons druivensuiker bevindt. Hoe de nie ren precies weten wat ze weer aan het bloed moeten teruggeven om dit op de juiste samenstelling te houden, is voor ie dereen een raadsel, terwijl uiteraard even min bekend is, hoe zij er in slagen het teveel aan minerale zouten, zoals keuken zout, kaliumchloride, magnesiumfosfaat, calciumfosfaat, kiezelzuur, koolzure kalk, kaliumsulfaat, ammoniumverbindingen en de organische verbindingen zoals het stik- stofhoudende ureum, het urinezuur en de creatine en tenslotte nog de gebonden ver giften (gepaarde zwavelzuren) te verwij deren in precies die hoeveelheden, waar door de samenstelling van het bloed geen wijziging ondergaat. wie er uitgeroeid zal worden!" En met We zijn hier weer beland bij het eeu- deze onheilspellende woorden trok hij een wenoude strijdpunt tussen mechanisten en repeteerpistool en drukte op een alarm- schel. vitalisten. Eerstgenoemden menen, dat de urine het bloed filtreert, waarbij de wan- ontdekkingen deed. Daarover morgen. (Nadruk verboden) II. Petition

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1956 | | pagina 2