Critiek op het landbouwbeleid Politiek van het Kremlin is niet veranderd Eden verdedigde Brits-Frans besluit tegen Labour-critiek Britse en Franse veto's tegen resoluties van V.S. en Rusland Alleen bestemd voor Full Speed-rokers! Conservatieven grijpen kans om met president Nasser af te rekenen Amerikanen en Russen veroordelen Israel en wie het te hulp komt „Agrarische bevolking heeft te weinig armslag door te lage garantie Oordeel van Tweede Kamerleden: WOENSDAG 31 OKTOBER 1956 5 Mr. R. Höppener benoemd tot Staatssecretaris O.K. en W. Mr. L. G. Kortenhorst op 12 november 70 jaar Kerkelijk Nieuws Amerikaans smaldeel weer uit Rotterdam vertrokken Dodelijk verkeersongeval De vogeltrek Invasie van spreeuwen duurt voort HOOFDPIJN WEG HOOFDPIJN Faillissementen (Van onze correspondent in Londen) De Britse regering heeft door haar initia tief tot het tijdelijk herbezetten van de Suezkanaalzone premier Eden herhaalde met nadruk het woord tijdelijk een zware verantwoordelijkheid op zich ge nomen, vooral gezien de algemene weerzin tegen militair optreden, niet het minst bij de Verenigde Staten. Zij heeft de schijn tegen zich dat de situatie in de Sinaï-woes- tijn als voorwendsel is gebruikt om tot deze langgewilde actie over te gaan. Het motief is, zoals regeringssprekers in het dramati sche en rumoerige Lagerhuis-debat steeds weer onderstreepten, de bescherming van de Britse scheepvaart in het Suezkanaal en van Britse eigendommen. In de hoogst on bevredigende discussie over deze kwestie werd door een onthutste oppositie kwaad aardig opgemerkt, dat indien Groot-Brit- tannië dit doet ook andere landen, wier schepen het kanaal passeren hetzelfde kunnen doen. Er bevinden zich tegenwoor dig meer Russen dan Britten in Cairo. Hieraan werd toegevoegd dat een bezet ting van het kanaal door Britse en Franse troepen in geen enkel opzicht de vrije doorvaart waarborgt, omdat d'e kans groot is, dat de Israelisch-Egyptische botsing zal uitlopen op een strijd van Frankrijk en Groot-Brittannië tegen Egypte. Tevens be tekent dit een slag voor de olie-voorziening uit het Midden-Oosten. De vraag is of Groot-Brittannië en Frankrijk de toestand aan de Israelisch-Egyptische grens hebben aangegrepen als een laatste kans om met Nasser af te rekenen, wat drie maanden geleden, door Amerikaanse tegenstand niet lukte. Wat de oppositie onvergeeflijk acht, is dat de regering handelde, vooruitlopende op de beslissing van de Veiligheidsraad. De Labourleiders bezwoeren Eden en Sel- wyn Lloyd te wachten, totdat de Veilig heidsraad een uitspraak zou hebben ge daan. Toen dit geweigerd werd, forceerde de Labourfractie een stemming over een technische motie, die in wezen de ver trouwenskwestie was. De regering kreeg een overwicht van 52 stemmen. De zo zeer gewenste politieke eenheid in de nationale crisis is zoek. De regering stelt de oppositie daarvoor aansprakelijk. Selwyn Lloyd, wit van woede, beet Labour toe, dat 't land haar haar houding op dit kritieke uur niet zou vergeven. De stemming onder de conser vatieven in het Lagerhuis was geladen tegen Nasser. Sympathie met Israel kwam aan regeringskant nauwelijks tot uiting. Alleen Selwyn Lloyd, die, evenals Eden, zeer onsamenhangend en nerveus sprak, zei te betwijfelen of Israel de agressor is. Hij vergeleek Israel met iemand, die be dreigd wordt en de gereed staande aanval ler het mes uit de hand slaat. Uit het debat bleek, dat de Britse rege ring nauwelijks iets verwacht van de Vei- ADVERTENTIE ligheidsraad. Zij was kennelijk in een stemming van niemand meer iets te ver wachten. In de bespreking met premier Mollet en Pineau schijnt het plan tot het ultimatum te zijn geboren. Onmiddellijk na afloop van de conferentie verscheen. Eden, vermoeid, bedrukt en onzeker in het Lager huis om het dramatische besluit aan te kondigen, dat de oppositie met protest- kreten ontving. De Amerikaanse regering bleek door het Brits-Franse besluit over rompeld te zijn. Zowel Eden als Selwyn Lloyd verdedigden het regeringsstandpunt op teleurstellende wijze. De Labour-leider Gaitskell, evenwichtig als altijd, was de enige die het Lagerhuis in de ban hield, maar de conservatieven waren onvermurw baar. Eden en Lloyd leken door de oppo sitie in het nauw gedreven, maar zij klem den zich vast aan hun besluit, waaraan zelfs Eisenhowers telegram niets leek te kunnen veranderen. De regering legde zozeer de nadruk op het Suezkanaal, dat het er op leek, alsof dit op de achtergrond geraakte vraagstuk er met de haren was bijgesleept. De bezetting van de kanaalzone is niet aan een bepaald verdragsartikel ontleend, maar ten hoogste aan het algemene inter nationale recht, dat in bepaalde omstan digheden bescherming van onderdanen van een staat op het gebied van een andere staat toestaat. Het bleek uit het debat, dat de veelgeprezen drie-mogendhedenverkla- ring van 1950 (hulp tegen een agressor, of dit nu Israel of een Arabische staat is) welke ook bedoeld was om Egypte te be schermen, door dit land destijds hooghar tig was afgewezen en voor Egypte geen grond van interventie kan vormen. Het opnieuw in gebruik nemen van de ontruimde Suezkanaalbasis is evenmin mo gelijk uit hoofde van het Brits-Egyptische verdrag van 1954 (betreffende de ontrui ming), want in een bijvoegsel was uitdruk kelijk bepaald, dat Egypte dit niet van toe passing acht, wanneer Israel de aanvaller zou zijn. Het was destijds in de eerste plaats bedoeld als een waarborg voor Egypte bij een aanval door de Sovjet-Unie. Het was een ongelukkig debat en dat nog wel in omstandigheden, die tot een wereld conflict kunnen leiden, al overheerst in Londen de mening, dat, vooral gezien de tegenslag van de Russen in Midden-Europa, het conflict kan worden gelokaliseerd, in dien het inderdaad tot een botsing met Egypte mocht komen. De waarde van aandelen van oliemaat schappijen met belangen in het Midden- Oosten is gisteren op de Londense effec tenbeurs, als gevolg van het bericht over de gevechten tussen Israel en Egypte, met miljoenen ponden sterling gedaald. Ook andere aandelen en obligaties, staatsfond sen en industriële fondsen, leden omvang rijke koersverliezen. Bij slot was de no tering van aandelen British Petroleum 7 shilling lager en die van Shell 4'/2 shilling. Voor de staatsfondsen liepen de verliezen tot 15 shilling. WAARNEMEND GOUVERNEUR In een buitengewone vergadering van de staten der Nederlandse Antillen is mr. F. E. J. van der Valk beëdigd tot waarne mend gouverneur. Mr. R. G. A. Höppener te Roermond is benoemd tot staatssecretaris van Onder wijs, Kunsten en Wetenschappen. Mr. René Gijsbertus Antonius Höppener werd 9 juli 1903 te Roermond geboren. Hij deed zijn doctoraal examen rechten aan de rijksuniversiteit te Utrecht. Sedert 1926 is mr. Höppener te Roermond gevestigd als advocaat en procureur. Hij is lid van het ambtenarengerecht en plaatsvervangend voorzitter van de raad van beroep sociale verzekeringen. In 1946 werd hij lid van Gedeputeerde Staten van Limburg. Hij was oprichter en hoofdredacteur van het katho liek Sociaal Tijdschrift en bestuurslid en voorzitter van verscheidene instellingen op sociaal charitatief gebied. Sedert 1930 vervult hij diverse leidende functies in 't jeugdwerk. Hij is voorzitter hoofdcommissaris van de rooms-katholieke verkenners in Nederland, mede-oprichter van de nationale padvindersraad, voorzit ter van de katholieke jeugdraad voor Ne derland (19501955), voorzitter der com missie jeugdzaken van de Katholieke Volkspartij en van verscheidene andere commissies op het terrein van het jeugd werk, vice-voorzitter van de raad voor de jeugdvorming. Als toelichting op de benoeming van mr. Höppener deelt het ministerie van Onder wijs, Kunsten en Wetenschappen mee, dat het in toenemende mate bezwaarlijk bleek, een splitsing te handhaven in de verant woordelijke leiding van de onderwijssector ten departemente. Dit heeft geleid tot de conclusie dat één persoon de gehele on derwijssector in handen moet nemen en wel, wegens de betekenis van deze sector, de minister zelf. Dit is slechts uitvoerbaar, wanneer de minister zoveel mogelijk ont last wordt van de zorg voor het buiten de onderwijssector gelegen terrein. Daarom werd de benoeming van een staatssecre taris nodig, die geleidelijk verschillende taken op dit gebied van de minister zal overnemen. Mej. dr. De Waal gaat heen Op het terrein van het onderwijs zal dan naast de werkzaamheden van de minister geen taak meer overblijven. Mej. dr. A. de Waal heeft daarom besloten aan de Ko ningin haar ontslag als staatssecretaris te vragen. Zij heeft zich op verzoek van de minister bereid verklaard, deze aanvrage nog enkele maanden uit te stellen, teneinde de continuïteit in het onderwijsbeleid zo veel mogelijk te waarborgen. De nieuwe staatssecretaris zal meer in het bijzonder belast worden met taken op het terrein van het jeugdwerk, de sociale jeugdzorg, de vormingsinstituten leer- plichtvrije jeugd, het sociaal-pedagogisch onderwijs, de openluchtrecreatie, de licha melijke opvoeding, de sport, de volksont wikkeling, de radio, de televisie en de pers. De voorzitter van de Tweede Kamer, mr. L. G. Kortenhorst, wordt op 12 november zeventig jaar. De Kamerleden zullen hem huldigen op een receptie, welke dinsdag 13 november in het gebouw der Kamer wordt gehouden. Deze receptie zal een besloten karakter dragen. Zij is uitsluitend bestemd voor de Kamerleden en voor hen, die verder hun arbeid in het Kamergebouw hebben. Ned. Herv. Kerk Bedankt voor Terwispel en Muntendam (Gr.) J. Bruinsma te Gaastmeer. Geref. Kerken Beroepen te Westmaas J. C. van Veen, kand. te Rotterdam. Aangenomen naar Groolegast J. A. van Netten te Slootdorp. Beroepen te Goes P. Plaatsman te Drie bergen. Geref. Kerken onderli. art. 31 K.O. Beroepen te Huizum (Fr.) F. F. Pels te Armadale (West Australië). Aangenomen naar Heemse J. R. Wiskerke te Schouwerzijl (Gr.). Geref. Gemeenten Beroepen te Scheveningen J. W. Kersten te Genemuiden. NEW YORK (Reuter/AFP). Groot- Brittannië en Frankrijk hebben in de af gelopen nacht in de Veiligheidsraad een Amerikaanse resolutie, die alle landen op wekt zich te onthouden van geweld en dreigementen in Egypte, verworpen door dat Frankrijk en Groot-Brittannië hun veto er tegen uitspraken. De stemverhouding was zeven voor, twee tegen (Engeland en Frankrijk), bij twee onthoudingen (België en Australië). Beide landen spraken ook hun veto uit tegen een Russische resolutie waarin een beroep werd gedaan op Israel en Egypte het vuren te staken en op de Israëlische troepen zich achter de wapen- stilstandslijn terug te trekken. De stemver houding was ook nu zeven voor, twee tegen (Engeland en Frankrijk) en twee onthou dingen (België en de Verenigde Staten). Het Amerikaanse voorstel tot behande ling van de maatregelen „tot de onmiddel- In het chemisch fabriekje van de firma „Orgahel" aan de Grasweg in Amsterdam Noord heeft zich dinsdag door nog onbekende oorzaak een ontploffing voor gedaan. Het fabriekje is gevestigd in een houten loods met een dak van gegolfd plaatijzer. De drie arbeiders, die hier een geneesmiddel voor dieren vervaardigen, en juist koffie zaten te drinken, konden bijtijds wegkomen. Zij liepen slechts onbetekenende verwondingen op. Door de explosie ontstond brand en flessen met de uiterst gevaarlijke chemicaliën, zwavel-, salpeter- en azijnzuur begonnen te roken, zodat de brandweer bij de blussing ook van schuim gebruik maakte en - zoals op de foto te zien is - gasmaskers droeg. De loods werd door de lucht druk bijna geheel uit elkaar gerukt en de golfijzeren platen kwamen onder meer op het dak van een er naast gelegen loods terecht, waarvan de houten zijwand boven de stenen muur werd ingedrukt. Een der brandweerlieden liep verwon dingen op door wegspattend salpeterzuur. Hij werd naar een ziekenhuis vervoerd en aldaar verbonden. De ravage in de restanten van de loods was enorm groot. lijke beëindiging van de militaire actie door Israel in Egypte" was zonder tegen kanting of de agenda geplaatst. De eigen lijke behandeling begon met een toespraak van de Amerikaan Lodge, die zei, dat de Amerikaanse regering het geboden acht, dat de raad zo vlug mogelijk een inbreuk op de vrede vaststelt, staken van het vu ren gelast en bewerkstelligt, dat de Israë lische strijdkrachten achter de bestands lijn worden teruggetrokken. Lodge deelde mee, dat het bevel van het hoofd van de commissie van toezicht in Palestina, ge neraal Burn's, tot staken van het vuren door Israel werd geweigerd. Lodge drong erop aan, dat men zich onthoudt van hulp, die verlenging van de strijd tengevolge kan hebben en zei, dat niemand ten behoeve van zelfzuchtige belangen voordeel uit deze toestand mag trekken. De secretaris-gene raal van de UNO, Hammarskjoeld, deelde mee, dat hij bericht van Bums had ont vangen, dat niet een UNO waarnemer toe stemming had gekregen het terrein van de incidenten te betreden. De Russische afgevaardigde Sobolov beschuldigde Gro:t-Brittannië en Frankrijk ervan munt uit de toestand te willen slaan door in het Midden-Oosten tussenbeide te komen" ten behoeve van hun eigen zelf zuchtige belangen". Uit alle beschikbare inlichtingen blijkt, dat Israel agressie heeft gepleegd. Hij noemde de toestand in het Midden-Oosten „buitengewoon gevaar lijk". „Het is duidelijk", zo ging Sobolov voort, „dat Israel dit niet heeft kunnen doen zonder aanmoediging en steun van die agressieve kringen, die geen belang hebben bij vrede in het Midden-Oosten en die een voorwendsel zoeken voor het brengen van troepen naar dit gebied". De Britse afgevaardigde, Sir Pierson Dixon, deed een beroep op de Verenigde Staten hun resolutie er vandaag niet door te drijven. Hij zei dat „de Veiligheids raad op het ogenblik geen stappen kan on dernemen die zullen bijdragen tot het doel: het staken van de vijandelijkheden en de beveiliging van de vrije vaart door het Suezkaal." President Eisenhower heeft dringend be roep op de premiers van Frankrijk en En geland gedaan om een vreedzame oplos sing van de crisis in het Midden-Oosten mogelijk te maken. De Canadese minister van Buitenlandse Zaken, Lester Pearson, heeft in Ottawa gezegd, dat hij akkoord gaat met de boodschappen van president Eisenhower aan Groot-Brittannië en Frankrijk. Enkele verlofgangers konden niet tijdig genoeg terugkeren De onverwacht gekomen order tot ver trek van het Amerikaanse smaldeel uit de Rotterdamse haven hetgeen reeds vol ledig is geschied heeft verscheidene Amerikaanse schepelingen, die met verlof waren, verrast. Het. aantal van deze achter geblevenen is niet groot. Enkele Ameri kaanse schepelingen hadden Nederlandse familie. Zij hebben verlof gekregen die te gaan bezoeken. Zodra zij te Rotterdam zijn teruggekeerd zal hun door de Nederlandse marine on derdak worden verleend, totdat er een ge legenheid gevonden is deze mensen op hun oorlogsbodem terug te brengen. ADVERTENTIE Voor de Full Specd-rokers is er dubbel goed nieuws. Op de eerste plaats - en dat is natuurlijk het belangrijkste - is onze tabaks- expert met goede berichten en goede resul taten teruggekeerd uit de Verenigde Staten. De tabaksprijzen waren dit jaar wel weer hoger, maar hij heeft niettemin zulke tabak ken aangekocht, dat de goede kwaliteit en melange van Full Speed weer voor lange tijd is veiliggesteld. Maar ook onze publiciteits-afdeling heeft niet stilgezeten. Zeer binnenkort komt er weer een geheel nieuwe serie plaatjes in omloopmet nóg meer zorg samengesteld dan de vorige series. En die trokken al in steeds stijgende mate de belangstelling, niet alleen van verzamelaars maar ook van de echte auto-experts. De nieuwe serie met het bijbehorende album gaat over de auto in de moderne tijd. De nieuwste nieuwtjes van de grote Auto-Salons komen erin aan de orde. Met afzonderlijke hoofdstukken over de kleine auto's, „droom"-wagens en de z.g. experimentele wagens. Een interessant en pakkend hoofdstuk over de auto-race-sport en - zeer spannend - over rallies en rally rijden besluit dit nieuwe, boeiend-geschreven album. We vonden, dat al deze dingen de moeite van 't vertellen aan onze trouwe (en aan toekomstige!) Full Speed-rokers waard wa- De 25-jarige dochter van de melkhande laar Prins uit Wolvega is door een mili taire vrachtwagen aangereden en gedood. De vrachtwagen was afkomstig uit een kazerne in Steenwijk. Vele leden van de Tweede Kamer be treuren het dat de begroting van Land bouw, Visserij en Voedselvoorziening voor 1957 niet voorzien is van een algemene toe lichting, zo wordt in het Voorlopig Verslag opgemerkt. Intussen meenden zij de con clusie te mogen trekken, dat geen funda mentele wijzigingen in het beleid te ver wachten zijn, te minder nu de bewindsman, die al meer dan tien jaar aan het hoofd van dit departement heeft gestaan, thans opnieuw met deze taak is belast. Het had echter een enigszins vreemde indruk op deze leden gemaakt, dat de mi nister tot voor enige maanden sterk aan dit beleid heeft vastgehouden, maar in rede voeringen tijdens de verkiezingen en bij de opening van een landbouwtentoonstelling te Kampen een geheel ander geluid liet horen. Eveneens deed het hun vreemd aan, dat de minister voor enige maanden de vastgestelde melkprijs met hand en tand verdedigde en iedere verhoging pertinent afwees, terwijl hij later de verantwoorde lijkheid voor de te lage melkprijs van zich afschoof. De vraag kan worden gesteld, of, indien er besluiten van regeringswege wor den genomen, die niet de instemming heb ben van de minister die er het meest bij betrokken is, deze niet behoort af te tre den, aldus deze leden. Andere leden merkten op, dat zij in voor afgaande jaren herhaaldelijk bezwaar had den gemaakt tegen het gevoerde beleid, in zover, dat hierdoor te weinig armslag ge boden werd aan de agrarische bevolking, doordat de garantieprijzen op een te laag peil werden vastgesteld. Het daarbij gesig naleerde euvel, dat de landbouw niet zijn redelijk aandeel heeft gekregen in de ge leidelijk gestegen welvaart en dus achter blijft bij andere bevolkingsgroepen, wordt steeds duidelijker waarneembaar. Deze leden waren van mening, dat door de overheid nog enige maatregelen geno men zouden kunnen worden die tot verla ging van de produktiekosten zouden leiden. Zij noemden onder meer belastingmaat regelen. Voorts meenden deze leden dat de maat regelen, welke dit voorjaar zijn genomen met betrekking tot de aardappelexport, niet gelukkig zijn geweest. Daargelaten de moeilijkheden, welke dientengevolge in het bijzonder voor de aardappelexporteurs zijn ontstaan, zijn die maatregelen in het bui tenland slecht ontvangen. Enkele leden meenden, dat de lange duur van de kabinetscrisis op de toestanden in de landbouw een bijzonder schadelijke ipvloed heeft uitgeoefend, daar zeer urgen te maatregelen, o.m. een regeling voor de schade, die een gevolg is van het abnor maal slechte weer van deze zomer en de onhoudbare toestand in de waterhuishou ding in bepaalde gebieden van ons land, zijn vertraagd of achterwege gebleven. Tekort aan arbeiders Het vraagstuk van het tekort aan land arbeiders werd algemeen beschouwd als een centraal agrarisch probleem. Kan de minister cijfers geven van de omvang van het aantal landarbeiders, dat de laatste jaren de landbouw heeft verlaten?, zo werd door zeer vele leden gevraagd. Velen van deze leden zouden gaarne ver nemen of de minister ook de mening is toe gedaan, dat vele jongeren het platteland verlaten vanwege de onvoldoende beloning. Deze leden waren ervan overtuigd, dat door verdergaande mechanisatie, doorvoe- 99 ring van vrijwillige sanering der kleine bedrijven en andere structurele wijzigingen minder arbeidskrachten op het platteland nodig zijn. Verscheidene leden zagen de ontvolking van het platteland als een van de ernstig ste gevolgen van het landbouwbeleid uit de laatste jaren. Om verschillende redenen achtten zij het gewenst, dat deze ontvolking wordt tegengegaan. Hiervoor is nodig, dat een zodanig beleid wordt gevoerd, dat de arbeiders op het platteland in de bedrijven, waarin zij werkzaam zijn, een behoorlijk bestaan kunnen vinden. Enkele leden waren van oordeel, dat de lonen in de landbouw opgetrokken dienen te worden tot die van geschoolde en hoog gekwalificeerde arbeiders in vergelijkbare andere bedrijfstakken. De kosten daarvan dienden naar de mening van deze leden bestreden te worden uit extra-heffingen op de winsten in de industrie en de handel. Van alle zijden werd de aandacht ge vraagd voor de moeilijkheden, die in ver schillende streken van ons land voor boe ren en tuinders zijn ontstaan ten gevolge van de bijzonder zware regenval van de afgelopen zomer. Zij vroegen op korte ter mijn de schade te doen intentariseren en de zwaarst getroffenen ten spoedigste fi nanciële hulp te bieden. Aan de kust stond vanmorgen een harde, ijskoude noorddoosten wind. Het was vrij helder zicht en geheel bewolkt. Tegen alle verwachting in was er vrij sterke spreeu- wentrek. De spreeuwen vlogen op dertig tot veertig meter hoogte. Dit is voor deze vogels vrij hoog. Normaal vliegen ze of heel laag of op tien tot twintig meter boven de grond. Een gedeelte van de spreeuwen ging op zestig me ter of hoger in snelle vaart met de harde wind in de rug over zee naar het westen. Vermoedelijk zijn zij al eerder in het land bij het nade ren van de kust tot deze hoogte ge stegen. De post aan de boulevard bij de Zeeweg meldde tot half negen twaalfhonderd spreeuwen in normale richting langs de kust en twee honderd spreeuwen die in troepjes west waarts zee over gingen. Voorts passeerden twintig bonte kraaien en wederom een sneeuwgors. De sneeuwgors overwintert in ons land aan de Noordzee- en de IJsel- meerkust, soms in zeer grote troepen. Het is een broedvogel van de kusten in het hoge noorden. ADVERTENTIE 'n Kwaliteitsproduct van de Wybert-Fabrleken. 70 en 00 ct. alléén bij Apothekers en Drogisten ADVERTENTIE De rechtbank te Haarlem heeft op dins dag 30 oktober in staat van faillissement verklaard: D. van der Tollen te Wormer- veer, Kerkstraat 91, en aldaar handelende onder de naam Technisch Bureau Spund. Rechter-Commissaris: mr. J. P. Petersen. Curator: mr. W. N. Felhoen Kraal te Wor- merveer. Wegens het verbindend worden van de enige uitdelingslijst is op 29 oktober geëin digd het faillissement van: E. Kolkman, loodgieter, te Hoofddorp, Manegelaan 20. Rechter-Commissaris: mr. N. Smits. Cura tor: mr. G. J. H. de Leeuw te Haarlem. Wegens het verbindend worden van de slotuitdelingslijst is op 29 oktober geëindigd het faillissement van: Engelina Schoone, buiten gemeenschap van goederen gehuwd met Albertus Petrus Hentenaar, te Zaan dam, Oostkade 3 en aldaar zaakdrijvende onder de naam „Handelsonderneming REOZ" grossierderij in rijwielen en onder delen. Rechter-Commissaris: mr. J. P. Peter sen. Curator: mr. D. Aten te Zaandam. Wegens het verbindend worden van de enige uitdelingslijst is op 23 oktober geëin digd het faillissement van: de n.v. Elgo. Chemische Industrie, tc Vijfhuizen. Vijf- huizerdijk 248. Rechter-Commissaris: mr. H, J. Ferwerda. Curator: mej. S. Boekman te Haarlem. Ondanks alle opzienbare ontwikkelings processen binnen het Sovjetrijk blijft de buitenlands politiek van het Kremlin pre cies als voorheen gericht op de allesover heersende algemene doelstelling, de vrije wereld een maximum aan moeilijkheden te bereiden en haar stelselmatig te hinderen en zoveel mogelijk te verzwakken. Dit is de mening van vele Tweede Kamerleden, zo als blijkt uit het thans verschenen Voorlo pig Verslag over de begroting van Buiten landse Zaken. Vooral in de satellietstaten, die men vol gens deze leden beter als Sovjet-koloniën kan bestempelen, treedt naar de mening van deze leden duidelijk aan de dag, dat de machtspositie der Sovjets uitsluitend op hun schrikbewind berust. Misschien moet men ten aanzien van Polen en vooral Hon garije thans zeggen: berustte, want hun macht schijnt daar althans te wankelen, aldus deze leden. Naar de overtuiging van deze leden neemt de sociaal-economische en de poli tieke crisis in Oost-Europa een chronisch karakter aan, zodat in de toekomst in al deze landen voortdurend explosies van volkswoede kunnen ontstaan. De recente gebeurtenissen in Hongarije hebben dit in middels bewezen. Daar is een opstand uit gebroken, die zich niet meer uitsluitend tegen de stalinisten richt, maar die rond uit anti-communistisch schijnt te zijn. Deze gebeurtenissen waren voor bijna alle leden aanleiding om als hun mening uit te spreken, dat de Russen zich hebben doen kennen als niets ontziende bezetters. Deze leden wilden uiting geven aan hun warme sympathie voor de vrijheidsstrijd van het Hongaarse volk en aan hun be wondering voor de heldhaftige wijze, waar op het deze strijd voert. Zij waren van oordeel, dat het de natuur lijke taak van de vrije wereld is een maxi mum aan morele en politieke steun te ver lenen aan de Europese volkeren die nog steeds door de Sovjet-Unie bezet gehouden worden. Zij drongen er bij de regering op aan, bij alle gelegenheden, die hiervoor ge schikt- zijn, een duidelijke protesthouding ten opzichte van het Sovjet-kolonialisme aan te nemen. De veranderingen, welke bezig zijn zich te voltrekken in de satellietstaten, zullen nauwkeurig moeten worden gevolgd en het westen zal nauwkeurig moeten toezien, dat iedere omstandigheid wordt aangegrepen om de vrije beschikking over het eigen lot van deze volken naderbij te brengen. Het is echter duidelijk, dat het westen tegen over de nieuwe Sovjet-Russische houding slechts één antwoord kan hebben: een zo groot mogelijke solidariteit over de gehele lijn. Dit betekent in feite handhaving van een verantwoorde defensie en een steeds groter wordende harmonisatie en eenwor ding van de politiek der westerse landen. Andere leden konden zich grotendeels bij deze beschouwingen aansluiten. Men zou het zeer op prijs stellen, indien de regering ook haar visie zou willen geven op de be- tekenis van de „destalinisatie" in Rusland en zijn satellietstaten, in het bijzonder op de betekenis daarvan voor de buitenlandse politiek N.A.V.O. Zeer vele leden meenden, dat de coör dinatie van de politieke en economische samenwerking der bondgenoten, bedoeld in artikel 2 van het Noord-Atlantisch Ver drag, veel verder dient te gaan dan thans het geval is, vooral wat de politieke coör dinatie betreft. Verscheidene andere leden zouden ech ter thans niet op uitvoering van artikel 2 van het Atlantisch Verdrag willen aan dringen. De kracht van de N.A.V.O. ligt huns inziens in de eerste plaats op militair gebied. Van verschillende zijden maakte men zich ernstig bezorgd over de houding van de Verenigde Staten. Men krijgt de indruk, dat de V.S. de jonge landen van het Oos ten willen winnen door West-Europa niet bij te staan, met het resultaat, dat zowel Oost als West weinig vertrouwen hebben in de Amerikaanse politiek. De Franse pre mier Guy Mollet heeft daarop terecht op nieuw gewezen, aldus deze leden. Uit deze houding van de Verenigde Sta ten zal men twee lessen moeten trekken. In de eerste plaats moet, met handhaving van de militaire samenwerking, het poli tieke overleg worden versterkt, zowel tus sen de regeringen als tussen de parlemen ten. In de tweede plaats moet Europa zor gen aan het politieke woord meer kracht te kunnen bijzetten door een grotere eenheid. Suezkanaal Verschillende Kamerleden merkten op, dat de eenzijdige nationalisatie van het Suezkanaal heeft aangetoond, hoe kwets baar het westen is. Evenals de eenzijdige opzegging door Indonesië van de R.T.C.- akkoorden toont deze daad van de Egyp tische regering, hoezeer de internationale moraal in gevaar is. Dit was voor zeer vele leden aanleiding tot grote zorg. Zij ontveinsden zich niet, dat het Westen door een onjuiste houding in het verleden deze excessen ongewild in de hand heeft ge werkt. Daarbij dachten zij aan de slappe houding ten aanzien van de boycot van Israëlische schepen, het niet regelen van de vrije doorvaart door het kanaal op het moment, dat de Britse troepen Egypte ver lieten, en het feit, dat de grote mogendhe den geen aanleiding zagen, te Djakarta een formeel protest in te dienen op het ogenblik, dat Indonesië eenzijdig verdra gen verbrak. Deze politiek heeft aan Rus land de mogelijkheid geboden zijn invloed verder te versterken. Door wapenleveran ties op grote schaal heeft de Sovjet-Unie de spanningen vergroot. Verscheidene andere leden waren van oordeel, dat Nederland ten aanzien van het Midden-Oosten een zeer voorzichtige politiek dient te voeren. Andere leden verklaarden allerminst verheugd te zijn over de beide conferenties van Londen. Zij zagen het nut niet in van het vergroten van de spanning door dreigementen, wel ke niet tot enig resultaat konden leiden. Deze hebben alleen maar geleid tot presti geverlies voor het Westen. Hoewel zij uiteraard de eenzijdige nationalisatie van het kanaal afkeurden, meenden zij toch te moeten opmerken, dat deze nationalisatie op zichzelf geen schending van het tractaat van Constantinopel opleverde. Huns inziens zijn de enige maatregelen, welke op Egyp te indruk kunnen maken, die waardoor het verkeer door het Suezkanaal vermindert.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1956 | | pagina 9