Golden Fiction
BR ON VAN TRANEN IN
Vijftig jaar geleden
Van dag tot
dag J
Onder
ons
gezegd...
Russisch verraad wekte in de
vrije wereld felle woede
^Hoe is het ontstaand
f h
Protestbetogingen in vele steden
DINSDAG 6 NOVEMBER 1956
3
Calvinisten in Hongarije
wilden de kerk zuiveren
Hongaarse ambassade bezet
in Oost-Berlijn
-..toch maar liever
Oslo kan Russische leiders
voorlopig niet ontvangen
Engelse onlusten
Machteloos protest van de
UNO-Assemblée
Londen gaf volmacht voor
atoomaanval op Japan
Dit woord:
ONGEVEER
Drie Russische generaals
in Polen vervangen
Openbaar proces tegen de
vervolgers van Gomoelka
Mauriac zegt vriendschap
met Sovjet-Unie op
Frankrijk beperkt gebruik
van benzine
Uit Haarlems Dagblad
van 6 november 1906
Vandaag komt het bestuur van het Ne
derlands Olympisch Comité bijeen om te
beslissen over de vraag, welke houding
men zal aannemen met betrekking tot al
of niet deelneming aan de Olympische
Spelen te Melbourne, dit in verband met
de problemen die zich voordoen indien ook
de Russen daar tegenwoordig zouden zijn.
Het komt ons voor, dat het antwoord
op deze vraag dood-simpel is en dat het
zal moeten luiden: Olympische onthouding.
Hieronder wordt onzes inziens verstaan,
dat men met Olympische gelatenheid de
gelegenheid om zijn sportprestaties te to
nen, voorbij moet laten gaan ingeval tot
de deelnemers ook de vertegenwoordigers
zouden behoren van een land, welks over
heid zich schuldig heeft gemaakt aan als
misdadig te kwalificeren daden zoals zich
ten opzichte van het Hongaarse volk heb
ben voorgedaan. Er zijn' tenslotte grenzen
met betrekking tot datgene, wat ons gevoel
kan aanvaarden - en nu is het voor het
gevoel van elkeen die nog een greintje be
grip heeft van de menselijke waardigheid,
volkomen onaanvaardbaar om onder deze
omstandigheden bij gelegenheden, waarbij
men tenslotte niet per se aanwezig moet
zijn, samen te komen met burgers van een
land welks regiem zich op een dergelijke
wijze heeft laten kennen. Men zou zeker
allerlei argumenten kunnen vinden om
alsnog de deelneming aan de Spelen wel
te rechtvaardigen, maar op het ogenblik
spreekt de stem van het gevoel nu een
maal luider.
Mochten de Russen dus niet eigener be
weging uit Melbourne wegblijven - maar
het ziet er niet bepaald naar uit, dat zij
dit zullen doen - en worden er anderzijds
door de organisator der Spelen in Austra
lië geen stappen ondernomen om de Russen
uit te sluiten, dan rest er in onze ogen
voor het Nederlands Olympisch Comité
slechts één houding: die van onthouding.
Trouwens, het zou ons niet verbazen wan
neer dit zou overeenstemmen met de ge
voelens, die in deze door onze regering
worden gehuldigd. Wij kunnen ons slechts
voorstellen, dat de regering tenslotte dit
standpunt heeft ingenomen, niet deel te
nemen. De beslissing over dit probleem
rust uiteraard bij het Nederlands Olym
pisch Comité, doch dit sluit niet uit, dat
men daar waarschijnlijk wel zal hebben
kunnen merken, welke mening in dit op
zicht bij 's lands overheid opgeld doet.
Ds. Aladar Komjathy, die in de Verenigde
Staten de Hongaarse calvinistische kerk als
predikant dient, is vorige week van Neder
land uit twee dagen in Hongarije geweest.
Hij sprak in Papa de zetel voor West-
Hongarije van zijn, door bisschoppen ge
leide, kerk) met bisschop Elemer György
over een steunactie, die de Hongaarse cal vi
nisten in Amerika zouden kunnen onder
nemen voor de kerken in Hongarije. Ds.
Komjathy, die te Kampen heeft gestudeerd,
is daar dezer dagen in het huwelijk getre
den met mej. Brillenburg Wurth. Hij zal
aan de universiteit te Princeton promo
veren op een proefschrift over „Kerk en
staat in Hongarije in de moderne tijd".
Ds. Komjathy vertelde dat de predikan
ten van de Hongaarse calvinistische kerk
in de theologische hogeschool te Boedapest
het aftreden hadden geëist van de bis
schoppen Bereczky en Peter, die zich naar
hun mening te loyaal hadden gedragen
tegenover de Russen. Verder werd op deze
vergadering voorgesteld alle kerkelijke
functionarissen in Hongarije te doen af
treden en via legale verkiezingen in de
vakatures te voorzien. Bij de Lutherse
kerk is al tot deze maatregel besloten.
De Wereldraad van Kerken te Genève
heeft vorige week een telefonische bood
schap ontvangen van een nieuw opgerichte
Hongaarse christelijke jeugdfederatie, die
vraagt het geweten van publiek en rege
ringen wakker te maken opdat de neutra
liteit van Hongarije wordt aanvaard.
(Van onze correspondent in Bonn
De ambassade van de Hongaarse volks
republiek en de Hongaarse handelsverte
genwoordiging in Oost-Berlijn zijn van de
buitenwereld afgesloten. Men neemt aan,
dat dit op last van de Russen is geschied.
Het uit drie personen bestaande revolutio
naire comité, dat verleden week door de
leden van het «ambassade-personeel werd
gekozen, is afgezet en gearresteerd. Am
bassadeur Safranki, die door het Hongaar
se ministerie van Buitenlandse Zaken was
afgezet is in zijn functie hersteld. Het
ambassadegebouw aan de Poesjkin-allee
wordt door de communistische staats
politie en vermoedelijk ook door leden van
de Russische geheime politie bezet ge
houden.
Vopo's, leden van de vol'kspolitie, die op
straat de wacht houden, beletten iedereen
het gebouw te betreden. Men kan niet meer
met de ambassade telefoneren. Evenmin is
het mogelijk leden van de ambassade in
hun woning op te bellen of op te zoeken.
In West-Berlijn hingen zondag en giste
ren zwarte vlaggen uit. Op last van de
West-Berlijnse Senaat werden op alle open
bare gebouwen de vlaggen halfstok gehe
sen. De burgemeester van West-Berlijn,
dr, Suhr, verzocht de bevolking al'le dans-
festiviteiten af te zeggen.
Voor het gebouw van de Russische am
bassade in West-Duitsland, in Rolandseck,
ten zuiden van Bonn, wérden anti-commu
nistische betogingen gehouden. De demon
stranten brachten voor het gebouw een
spandoek aan, met de woorden „Moskou,
moordenaar van Hongarije".
ADVERTENTIE
Een gulden genieting voor 80 cent
De Newyorkse „Daily Worker", het ol-
ficiële orgaan der Amerikaanse commu
nistische partij, heeft het Russische ge
bruik van geweld in Hongarije scherp af
gekeurd. „Het socialisme kan een land niet
met geweld worden opgelegd", schrijft het
blad.
Journalisten van de aan de Hongaarse
ambassade verbonden regeringsvoorlich
tingsdienst te Parijs traden af uit protest
tegen „het gewelddadige Russische optre
den in Hongarije". Het zes miljoen leden
tellende Westduitse algemene vakverbond
heeft zijn volgelingen opgeroepen vandaag
drie minuten stilte in acht te nemen „uit
protest tegen de gebeurtenissen in Hon
garije".
De Pakistaanse premier Soerawardi heeft
maarschalk Boelganin in een persoonlijke
boodschap verzocht geen geweld meer te
gebruiken. De Indiase ambassadeur in
Moskou, K. P. S. Menon, heeft in
het weekeinde op het Sovjet-ministerie
van Buitenlandse Zaken een nota over
handigd, waarin India verklaart veront
rust te zijn door de ontwikkeling in Hon
garije. Er waren geen Sovjet-leiders aan
wezig om de nota in ontvangst te nemen.
Allen hadden voor een tochtje Moskou ver
laten. Het antwoord op de Indiase nota
gelijkt op een verslag van radio-Moskcu
waarin de onlusten en het bloedvergieten
in Hongarije werden toegeschreven aan
„reactionaire elementen".
De New York Times schrijft in een
hoofdartikel: „Wij beschuldigen de Russi
sche regering van moord. Wij beschuldigen
haar van het vuilste verraad en de ge
meenste misleiding in de geschiedenis der
mensheid. Wij beschuldigen de Sovjet-Unie
ervan zondag een dergelijke monsterachtige
isdaad tegen het Hongaarse volk te heb
ben begaan, dat de smaad hiervan nimmer
zal kunnen worden vergeven, vergeten of
uitgewist.
In Brussel en Parijs hebben studenten
sténen en vuurwerk in de tuin van het
gebouw der Russische ambassade gewor
pen. Het rode leger heeft drie voetbalwed
strijden, die het in de komende twee weken
in België zou spelen, uitgesteld. In vele
hoofdsteden ter wereld, onder meer in Bern,
Madrid, Stockholm, Rome, Bonn, Luxem
burg en Reykjavik, is tegen het Russische
ingrijpen in Hongarije betoogd. Ook in
Barcelona, Napels, Gothenburg, Lund en
West-Berlijn werd gedemonstreerd.
Paus Pt us
Paus Pius XII heeft een nieuwe encycliek
over de internationale gebeurtenissen uit
gegeven. In deze encycliek, die begint met
de woorden „datis nuperrime" protesteert
de Paus tegen de onderdrukking van de
vrijheid in Hongarije. In de nieuwe ency
cliek zegt de Paus onder meer dat het
bloed van de Hongaarse patriotten bij God
om wraak roept, zoals net bloed van Abel
toen deze door Kain was vermoord.
De radio-omroep van Vaticaanstad heeft
het ingrijpen der Russische troepen een
„misdaad van rassenmoord" genoemd. Bij
haar aankomst in New York heeft me
vrouw Anna Kethly, de uitgeweken leidster
van de Hongaarse sociaal-democratische
partij, verklaard dat zij is gekomen orn
voor haar volk „morele steun" te vragen,
niet militaire hulp. „Ik wil slechts dat men
ophoudt met het bloedvergieten. Het Hon
gaarse volk moet de hoop bewaren dat de
Verenigde Staten ons moreel steunen voor
het vestigen van een democratische rege
ring", zo verklaarde zij. Mevrouw Kethly
zal een onderhoud hebben met Dag Ham-
marskjoeld, de secretaris-generaal van de
UNO.
Maarschalk Boelganin heeft bekendge
maakt, dat de Russiche regering 50.000 ton
graan en meel naar Hongarije zal zenden
naar aanleiding van een desbetreffend ver
zoek, aldus meldt het Sovjet-Persbureau
Tass.
„Nagy blijft de zaak van het socialisme
en de nationale belangen van Hongarije
verraden", aldus een artikel in het „Volks
dagblad van Peking". Alle bladen te Pe
king stellen zich in hun commentaar zonder
voorbehoud achter het Russische optreden,
dat volgens hen „het liquideren van een
groep tegenrevolutionaire fascisten" moge
lijk heeft gemaakt en „het waarborgen van
de overwinning van het socialisme".
(Reuter/UP).
OSLO (AFP). Volgens welingelichte po
litieke kringen in Oslo heeft de Noorse mi
nister van Buitenlandse Zaken, Halvard
Lange, maandagmorgen de Russische am
bassadeur meegedeeld, dat een voorgeno
men bezoek van premier Boelganin en par
tijsecretaris Kroesjtsjev aan Noorwegen
moet worden uitgesteld. De beide Russische
leiders zouden zich midden-januari naar
Scandinavië begeven.
Bij de toegangswegen naar Downing-
street in Londen, waar de ambtswoning
van premier Eden is gevestigd, kwam
het zondag tot een treffen tussen een
grote groep demonstranten tegen het
Britse beleid in het Nabije Oosten. Er
werden vele arrestaties verricht. Deze
foto laat zien hoe een van de demon
stranten in het nauw kwam tussen
twee paarden van de politie die
charges uitvoerde.
Men wist in New York dat de UNO,
indien de Sovjet-Unie met geweld een
einde zou maken aan de dapper bevochten
vrijheid van het Hongaarse volk, de Hon
gaarse vrijheidsstrijders geen effectieve
hulp zou kunnen bieden. Gewapende inter
ventie ten behoeve van de primaire rech
ten van de mens in Hongarije zou een
derde wereldoorlog waarschijnlijk maken.
Die prijs is de wereld niet bereid te be
talen. Dit berust op een harde logica, die
niet weg neemt, dat men deze dag in de
geschiedenis van de UNO doorleeft met
grote triestheid. Niemand gelooft dat de
Sovjet-Unie haar troepen uit Hongarije zal
terugtrekken, zoals de Amerikaanse reso
lutie, die met een grote meerderheid in de
UNO-Assemblée is aanvaard, voorstelt.
Evenmin is er iemand die verwacht, dat
een UNO-commissie in Hongarije zal wor
den toegelaten. Al wat rest is een machte
loos protest in woorden en het aanhoren
van een walgelijk soort uitleg van Sovjet
zijde. Met een stalen gezicht beweerde de
Rus Sobolev dat reactionaire elementen,
door te poseren als strijders voor de vrij
heid, het Hongaarse volk hadden bedrogen
en dat de ware vrienden des volks de
Russen te hulp hadden geroepen. De
Amerikaan Lodge merkte sarcastisch op
dat deze assistentie verleend werd lang
voordat er om was verzocht.
Nederland was onder de voorstemmers.
Verscheidene Arabische landen onthielden
zich, waarschijnlijk hopend op Russische
steun in zake het Midden-Oosten. Ook
Joegoslavië behoorde tot de onthouders.
Polen was evenals de andere satellieten
tegen. De resolutie is overigens helaas niet
meer dan een demonstratie.
Het was een trieste dag voor de UNO,
maar vooral voor het dappere Hongaarse
volk. Het beste wat men zeggen kan, is
dat de vierde november nooit zal worden
vergeten, in Hongarije niet en niet in de
andere satellietlanden, die lijden onder
schijnheilige tirannie. Het is mogelijk dat
de vierde november de Sovjet-Unie ten
slotte meer kwaad zal doen dan goed.
LONDEN (A.F.P.) De Britse regering
heeft in 1945 blanco volmacht gegeven
voor het gebruik van de atoombom tegen
Japan, aldus blijkt uit de officiële Britse
geschiedschrijving van de tweede wereld
oorlog waarvan het tweede deel vandaag is
verschenen. Volgens deze gegevens tekende
premier Winston Churchill ruim vijf weken
voor het werpen van de atoombom op Hi-
rosjima de Britse toestemming voor het ge
bruiken van het nieuwe wapen.
Voor het werpen van de bom werd eerst
geoefend bij het eilandje Tinian, op twee
duizend km afstand van Japan gelegen. De
bom was zo zwaar dat bij de eerste drie
pogingen om ermee van de grond te komen
het vliegtuig verongelukte, zonder dat
overigens de bom tot ontploffing kwam. Op
5 augustus slaagde eindelijk een bommen
werper er in met de bom de lucht in te
komen. Enkele uren later was Hirosjima
een ruïne.
HET WAS STIL op het binnenplein van de universiteit van
Coimbra, Portugal. Het was er ongewoon stil, want de meeste
studenten gebruikten een korte herfstvakantie voor een bezoek
aan familie. Het stadsbeeld werd nu niet beheerst door in
sombere zwarte capas gehulde jongelui. In normale omstandig
heden tellen op een inwonertal van nog geen vijftigduizend
deze vijfduizend studenten behoorlijk mee.
Er hing zo'n doodse sfeer in
Coimbra, het centrum van
Portugese geleerdheid, dat ik
het bepaald als een verade
ming voelde, toen twee jonge
studenten het plein opstapten
en koers zetten naar een mo
numentale deur. Zij waren,
aan hun gebaren te zien, in
een druk gesprek gewikkeld
en letten niet op mijn aan
wezigheid.
De deur had zich al achter
hen geslofen, voordat ik hen
had bereikt. Ik drukte brutaal
de klink naar beneden en
stapte een koele gang in. Hen
volgend bevond ik mij weldra
in de overigens verlaten uni
versiteitsbibliotheek. Ik haal
de mijn kaartje te voorschijn.
„Ik mag hier toch wel even
rondkijken?"
Het is mogelijk, dat ik deze
jongens van een belangrijk
studieobject heb afgehouden.
Na een uiterst beleefde uit
wisseling van persoonlijke ge
gevens „Décio Carreiro Ma-
chado", stelde de kleinste zich
voor, „Alirio José Mendonga",
voegde zijn vriend er buigend
aan toe zijn we de hele dag
onafscheidelijk gebleven.
Ik moest om te beginnen
natuurïfjk alle bijzonderheden
aanhoren over de bibliotheek,
drie in elkaar lopende zalen,
verbonden door hoge marme
ren bogen. De eerste indruk
was alleen maar pompeus,
maar de overdadige ornamen
tatie bleek een ietwat protse
rige fagade te zijn van een
indrukwekkend bezit aan boe
ken. „We hebben hier een mil
joen boeken en manuscripten",
zei Décio trots. De zin voor
overdrijving, die de Portugees
kenmerkt, speelde hem daarbij
wel parten: het zijn er in
werkelijkheid honderdvijftig
duizend, doch laten we toe
geven, dat dit een respectabel
aantal is.
De studenten wilden graag
hun kennis van Engels op mij
botvieren, maar ook wanneer
die tekortschoot, kon ik hen
gelukkig vrij goed volgen,
want zij spraken Coimbra-
Portugees. Nou ja, spot men
wel eens, dat is weliswaar nog
geen Braziliaans (waarin men
niet van elk woord enkele let
tergrepen inslikt), maar het
kan er toch mee door. Ik miste
tenminste weinig van hun
enthousiaste explicaties en
drentelde geduldig achter hen
aan. Door de Porta Minerva,
eigenlijk alleen bestemd voor
de proffen, daalden wij een
trap af, waarbij wij zorgvuldig
de rechterkant hielden: wie de
linkerzijde neemt, loopt im
mers de kans voor zijn vol
gend examen te zakken
Langs de Via Latina bereikten
wij de zaal waar de gepromo
veerden aan het einde van het
studiejaar in een plechtige zit
ting hun bullen in ontvangst
nemen, keken met verschul
digde eerbied naar de beelte
nissen van verscheidene Por
tugese koningen en stonden
tenslotte weer op straat.
Ik wilde mijn begeleiders al
bedanken, maar was nog lang
niet met hen klaar. „U kent
Coimbra niet, als u de plaats
niet hebt bezocht waar Ines de
Castro is vermoord", zei Aliro
ernstig.
Ik had de geschiedenis in
allerlei versies gelezen en zelfs
het snorkende gedicht van
onze bloedeigen Isaac da Costa
niet overgeslagen. We moeten
de klok van de historie zes
honderd jfar terugdraaien om
terecht te komen in de re
geringsperiode van Afonso de
Trotse. Zijn zoon, kroonprins
Pedro, was in 1341 gehuwd
met Constanga de Penafiel en
uit dit huwelijk waren drie
kinderen geboren. Vier jaar
later stierf Constanga in het
kraambed, waarna Pedro her
trouwde met de vijfendertig-
jarige en om haar schoonheid
hooggeroemde Ines de Castro,
nicht en hofdame van de
kroonprinses. Geschiedkundi
gen houden stijf en strak vol,
dat aan dit „huwelijk" geen
ambtenaar van de burgerlijke
stand te pas is gekomen, maar
komaan, het paar was zeer ge
lukkig en kreeg vier kinderen.
Intriganten aan het hof be
gonnen de koning tegen zijn
nieuwe schoondochter op te
zetten: zij vreesden de toe
nemende macht van de familie
De Castro en speciaal de am
bities van Ines' broers. De lei
ding van deze oppositie be
rustte bij Alvaro Gongalves,
Pedro Coelho en Lopes Pache-
co. Steeds krachtiger werd hun
aandrang op de koning Ines
uit de weg te ruimen. Tijdens
een langdurige afwezigheid
van Pedro begaf Afonso zich
naar Coimbra, waar Ines ver
bleef. Op een jachtpartij stelde
hij zijn schoondochter in ken
nis van het over haar gevelde
vonnis, liet zich door haar tra
nen en smeekbeden vermur
wen, maar stak geen vinger
uit om de moord te voor
komen. De drie voornaamste
samenzweerders volgden haar
in de hof van het klooster
Santa Clara en staken haar
neer bij de fontein, die nog
heden ten dage als de „Bron
van Tranen" bekend staat. Het
was toen januari 1355.
Tot zover de feitelijke ge
schiedenis. Wat er volgde is
misschien niet meer dan een
legende. Pedro, teruggekeerd
in Coimbra, zwoer wraak pn
kwam tegen zijn vader in op
stand. Hij veroverde met een
huurleger de noordelijke pro
vincies van Portugal en kon
er slechts onder belofte van
verregaande medezeggenschap
in de regering toe worden ge
bracht voor de poorten van
Oporto zijn actie te staken.
Twee jaar later volgde hij zijn
overleden vader als koning op.
Zijn eerste daad was Ines te
laten opgraven. Hij liet haar
skelet in koninklijke gewaden
hullen, plaatste deze gruwe
lijke figuur naast zich op de
troon en eiste van alle edelen
in het land, dat zij „de dode
koningin" trouw zwoeren.
Daarna werd het lijk op een
prachtig versierde baar ge
legd en met koninklijke staat
sie naar Alcobago gedragen,
waar een marmeren tombe ge
reed stond om het te ontvan
gen. Toen Pedro stierf, werd
hij bijgezet in een tombe
tegenover de hare en zo, dat
hun voeten naar elkaar ge
richt zijn: als eens de doden
herrijzen, zullen zij direct el-
kaars van liefde stralend ge
zicht zien
Die middag, staande aan de
oever van de Mondego bij de
Bron van Tranen, schoten mij
alle bijzonderheden van dit
verhaal door het hoofd. Pedro
en Ines hebben hun plaats ge
kregen naast andere onsterfe
lijke liefdesparen: Tristan en
Isolde, Daphnis en Chloë, Abé-
lard en Héloise, Romeo en
Julia.
Wij gingen zwijgend naar de
wagen terug. Men kan het hart
van elke Portugees winnen
door eerbied te tonen voor de
historie van zijn land Décio
en Alirio waardeerden mijn
belangstelling. Bij het afscheid
nemen gaven zij mij een voor
een de gehavende onderrand
van hun capes in de hand. Ik
had die gerafelde kledingstuk
ken voor afdankertjes van pa
pa of een oudere broer aan
gezien, maar nee: „Elk scheur
tje is een kennismaking", zei
den zij. Met een doodernstig
gezicht heb ik er bij elk een
aan toegevoegd.
J. J. F. Remming
Hoe Nederlands het woord „ongeveer"
er ook uitziet, het is een ontlening aan
het Duitse ungefahr, dat in het Middel-
hoogdfuits: an gevaere luidde. De bete
kenis was: zonder arglist. Oorspronke
lijk betekende gevaar namelijk: het be
loeren, het bespieden en het voorzetsel
an is het tegenwoordige ohne. Uit de
betekenis: zonder te bespieden, ontwik-
kende zich die van: zonder boos opzet,
bij toeval, zonder scherp op te letten en
daaruit vloeit die van: ten naastebij ge
rekend, ongeveer, voort.
Naast ongeveer en ongeveerlij'k be
stonden vroeger ook de vormen: onge-
vaar en ongevaarlijk, die Hooft, Huy-
gens en Bredero veelvuldig gebruikten.
WARSCHAU, (Reuter) Drie Russi
sche generaals zullen geen deel meer uit
maken van het Poolse leger. In totaal zijn
hiermee tot dusver 32 hoge Russische offi
cieren in het Poolse leger door Polen ver
vangen. Zes kolonels en drie majoors, die
enige jaren geleden werden ontslagen, zijn
weer in het leger opgenomen. Een van hen
is majoor Witold Lokucievski, die het be
vel voerde over het bekende escadrille 303
van de Britse luchtmacht tijdens de lucht
gevechten ter verdediging van Groot-Brit-
tannië in de tweede wereldoorlog.
De Poolse openbare aanklager Marian
Rybicki heeft bekendgemaakt, dat er een
openbaar proces zal worden gevoerd tegen
mannen „in belangrijke posities", die er
van beschuldigd worden het bewijs, op
grond waarvan indertijd partijsecretaris
Gomoelka werd veroordeeld, „in elkaar te
hebben gezet". Als gevolg van deze ver
valsingen was tevens een tiental Poolse
opper-officiex-en op beschuldiging van spio
nage, afwijking van de partijlijn of illegale
activiteit ter dood veroordeeld en waren
zeventien parlementsleden, onder wie gene
raal Marian Spychalski die thans ondermi
nister van Defensie is, tot gevangenisstraf
veroordeeld.
Rybicki sprak ook over de „schendingen
van de rechtsoi-de", die hebben geleid tot
het proces tegen de „groep van generaal
Tatar". In 1948, juist voor de fusie tussen
de Poolse (communistische) arbeiderspartij
en de socialistische partij, waren enige so
cialistische leiders er van beschuldigd lid
van de rechtsgeoriënteerde organisatie, „be
weging voor vrijheid en onafhankelijkheid"
te zijn. Na vijf tot zeven jaar gevangen te
hebben gezeten waren zij in ere hersteld.
Ook twee leidex*s van de boerenpartij, zijn
gerehabiliteerd, aldus de openbare aankla
ger.
Waarschuwing
De Poolse communistische partij heeft
vorige week een oproep tot de bevolking
gericht haar „kalmte en discipline" te be
waren gedurende de spanning, welke is
veroorzaakt door de gebeurtenissen in Hon
garije. Zij zei, dat het geen tijd is voor
demonstraties en bijeenkomsten en wees
er op dat de eenheid en kalmte van de be
volking de gelegenheid hadden geschapen
de betrekkingen tussen Polen en de Sovjet-
Unie te grondvesten op de beginselen van
soevereiniteit, gelijkheid en vriendschap,
waardoor de grondslag was gelegd voor
versterking van de krachten van het socia
lisme en van het Pools-Russische bondge
nootschap. De partij is van mening dat
eisen tot terugtrekking der Sovjet-strijd
krachten uit Polen in de huidige interna
tionale toestand in strijd zijn met de vitale
belangen van de Poolse bevolking.
PARIJS (AFP) De Franse schrijver
Frangois Mauriac is maandagavond uit de
vereniging voor vriendschap tussen de
Sovjet-Unie en Frankrijk getreden. „De ge
beurtenissen maken het mij onmogelijk nog
langer van deze vereniging lid te zijn", al
dus Mauriac.
(Van onze correspondent in Parijs)
Een ministerieel comité heeft gisteren in
Parijs de voorlopige maatregelen bekend
gemaakt die bedoeld zijn om het benzine-
gebruik in Frankrijk te beperken en de ge
volgen van de strijd in Egypte op te vangen.
Wanneer de rust in het Midden-Oosten bin
nen afzienbare tijd kan worden hersteld dan
zal de beperking van het benzinegebruik
niet meer dan tien percent behoeven te be
dragen. Op dat doel zijn de regeringsmaat
regelen voorlopig gericht. Franse auto's
zullen hun departementen niet meer mogen
verlaten. Aangezien het domicilie van een
auto met cijfers door het nummerbord wordt
aangeduid, zal de controle gemakkelijk zijn
uit te voeren.
Frankrijk bezit een benzine-reserve, die
voldoende is voor drie maanden. De regering
is van plan de Amerikanen te vragen de
tekoi'ten uit het Midden-Oosten voorlopig
aan te vullen. Zou de dollar-kwestie, die
daarbij wordt gesteld, onoplosbare proble
men opwerpen, of zou de sabotage van die
pijpleidingen, waartoe president Nasser heeft
opgewekt, inderdaad op grote schaal door
gevoerd, dan zal de Franse regering een
distributie van benzine moeten instellen. Uit
vrees voor de zwarte markt en ook omdat
minister Ramadier het liefst zo weinig mo
gelijk opoffert van de twee miljard gulden
die hij jaarlijks op de benzine-belasting int,
hoopt de regering niet verder te hoeven
gaan dan deze maatregelen die eerstdaags in
werking zullen treden.
In Sint Petersburg heeft men de
daad van den kapitein van Köpenick met
succes nagevolgd. Bij de rijkskruitmaga
zijnen te Ochta verscheen een man in de
uniform van een kolonel met een vijftal
soldaten. Hij toonde den magazijnmeester
een order van het departement van
Oorlog, waarbij gelast werd 300 kilogram
kruit en 10 kilogram pyroxitin mede te
geven. Men laadde het gevraagde op een
wagen en de soldaten vertrokken daar
mee.
Kort daarna bleek dat de order valsch
was. Van de „kolonel" en zijn „soldaten"
was geen spoor meer te ontdekken.
