Wij willen duizend
Hongaren opnemen
ZF.\H\Ö
„Galerie Espace"
Schat aan orchideeën
in Tropeninstituut
Alexander Smalle ns dirigeerde
„Faust" van Ch. Gounod
Vergrote Eerste Kamer komt
enigszins in tijdnood
.neiar
ine „t"
Dr. Drees in Tweede Kamer:
Bewogen toespraak van voorzitter
dr. L. G. Kortenhorst
Wetsontwerpen inzake overheids-
pensioenen moeten op 1 januari
van kracht worden
beroemde
geneesmiddelen
in 1 tablet
doen wonderen!
c
'Lila,
'in* A"
Lichtbal werd lusthof
7
NEDERLANDSE OPERA
Geen diplomatieke breuk
met Sovjet-landen
V
Faillissementen
Gelegenheid om rustig
met moderne kunst
kennis te maken
WOENSDAG 7 NOVEMBER 1956
(Van onze parlementaire redacteur)
IN DE TWEEDE KAMER, voor het eerst in de parlementaire geschiedenis bijeen
in haar nieuwe samenstelling van honderdvijftig leden, heeft de voorzitter, dr. L. G.
Kortenhorst, in een bewogen toespraak herinnerd aan de gebeurtenissen in Honga
rije. „In de achter ons liggende dagen heeft het Nederlandse volk spontaan en diep
bewogen een uitweg gezocht voor zijn opgekropte gevoelens om de gruwelen in
Hongarije", zo zei hij. „Het heeft in edele verontwaardiging de vuisten gebald, het
heeft de handen smekend ten hemel geheven, het heeft zijn protest uitgeschreeuwd
en het heeft biddend geschreid om erbarmen. Het Hongaarse volk, met het zonlicht
van de uiteindelijke bevrijding nog in de ogen, werd plotseling gedompeld in een
afgrond van verraad, ongerechtigheid en barbaarsheid. Hongarije bloedt thans uit
duizend wonden. Wij zouden schromelijk tekort schieten, wanneer wij onze stem
niet zouden voegen bij die der duizenden in den lande om getuigenis af te leggen
van onze heilige toorn tegen de hemeltergende aanslag op een fier en frank volk.
Wij staan niet geheel machteloos tegenover het onzegbaar leed van het uiteengereten
Hongaarse volk. Wij kunnen helpen door gebed en door offer. De zedelijke en
geestelijke krachten zullen tenslotte zegevieren over bruut geweld."
In handen van de voorzitter van de eden of verklaringen en beloften af. De
Tweede Kamer legden dinsdagmorgen foto geeft een beeld van de Kamer
negenenveertig nieuwe kamerleden de tijdens de eedsaflegging van een van
de Kamerleden.
Minister-president dr. Drees sloot zich
namens de regering aan bij de aangrijpen
de woorden van de voorzitter. Hij deelde
mede, dat de Nederlandse regering bereid
is een duizendtal Hongaarse vluchtelingen,
die in Oostenrijk vertoeven, naar Neder
land te laten komen. Er is een inter-depar-
tementale commissie gevormd voor de ont
vangst. De regering is voorts van mening,
dat een sterke stimulerende werking kan
uitgaan van de Raad van Europa in Straats
burg. Het Nederlandse volk zal alles aan
grijpen om op positieve wijze van zijn
medeleven te getuigen. Er moet geen her
haling komen van de negatieve daden tegen
communistische gebouwerv zei dr. Drees,
die voorts verklaarde dat aan verbreking
van diplomatieke betrekkingen met Sovjet-
Rusland en de satellietstaten nadelen ver
bonden zijn. Bovendien zou een dergelijke
maatregel moeten worden bezien in Atlan
tisch verband.
Culturele en sportdemonstraties van
Sovjetzijde in ons land dienen echter niet
door te gaan.
Aan het slot van de rede van dr. Drees
en dr. Kortenhorst, die staande waren aan
gehoord, ook door de Communistische Ka
merleden, werd geapplaudisseerd.
De communist Gortzak verklaarde
hierna namens zijn fractie, dat hij het leed,
dat de laatste weken over het Hongaarse
volk is gekomen, diep betreurde, maar hij
maakte zich los van de politieke moti
vering, die de voorzitter daarvan had ge
geven.
De communist Wagenaar wilde hier
na eerst de begroting van Buitenlandse
Zaken behandelen teneinde het conflict in
Egypte te kunnen bespreken. De voorzit
ter antwoordde, dat deze internationale
kwestie kan worden behandeld bij de be
groting van Oorlog en Marine, die aan het
einde van de week aan de orde komt. De
begroting van Buitenlandse Zaken kan niet
op de agenda worden gezet, omdat de mi
nister van Buitenlandse Zaken in New York
vertoeft ter bijwoning van de vergaderin
gen van de U.N.O.
Financiële beschouwingen
De Kamer begon vervolgens aan de al
gemene financiële beschouwingen over de
rijksbegroting voor 1957.
De nieuwe minister van Financiën acht
het nodig het tekort op deze begroting met
400 a 500 miljoen gulden te verminderen
door beperking van de uitgaven, maar ook
door verhoging van de inkomsten. De heer
Vondeling (P. v. d. A.) verklaarde
critisch te staan tegenover schrapping van
overheidsuitgaven, maar op het gebied van
de verhoging van inkomsten viel hij minis
ter Hofstra van harte bij, want de P. v. d.
A. heeft nog tal van wensen en daarvoor
wil zij ook hogere belastingen heffen. Hij
bepleitte verhoging van de vennootschaps
belasting en verhoging van de toptarieven
van de inkomstenbelasting, gepaard gaande
met een verhoging van de omzetbelasting
op weelde artikelen.
Tegen belastingverhoging
Voor deze denkbeelden kreeg de heer
Vondeling echter geen steun uit de Kamer.
Integendeel. De heer Lucas (K.V.P.) ver
klaarde niet te accepteren dat enige ver
hoging van inkomsten onvermijdelijk is.
Hij is geen voorstander van de overheve
ling van particuliere inkomsten naar de
staat ter herverdeling. De aangekondigde
belastingverhoging op benzine en alcohol
wilde hij objectief overwegen, maar voors
hands voelde hij niets voor belastingver
hoging.
„Laat de nieuwe minister van Financiën
zich twee keer bedenken", waarschuwde
de heer Van deWetering (C.H.U.) al
vorens de aangekondigde voorstellen in te
dienen. Ook ds. Zandt (S.G.P.) wilde
niets weten van belastingverhoging „zolang
er nog teveel ambtenaren zijn en er geld
wordt weggegooid naar de U.N.O.". De heer
Van Leeuwen (V.V.D.) leek het even
min juist naar het evenwicht van de be
groting te streven door belastingverhoging.
Voor de heer Van Eysden (A.R.) zou
de verhoging van belasting op benzine en
alcohol aanvaardbaar zijn. De wederinvoe
ring van de omzetbelasting op suiker vond
hij echter bezwaarlijk, evenals de heer
Lucas (K.V.P.omdat er immers ook
sprake is van afschaffing van het consu
mentensubsidie op suiker. Dat alles moet
niet getijktijdig gebeuren op 1 januari, want
dan is de prijsstijging niet te verwerken,
zo meende hij.
De afschaffing van de consumentensub
sidies op melk en suiker werd overigens
algemeen wel juist gevonden in een tijd
van topbedrijvigheid, maar de heer Von
deling drong er op aan de melkprijs in
twee etappes te verhogen, want hij schat
dat door de opheffing van de subsidies de
melk ongeveer een dubbeltje per liter duur
der zal worden.
Beperking der bestedingen
Blijkens het tekort op de begroting leeft
het rijk op te grote voet. Maar dat doet het
Nederlandse volk als geheel ook. Er wordt
meer ingevoerd dan er met de uitvoer kan
worden betaald. Beperking van bestedingen
is noodzakelijk. Bestedingen in de industrie,
voor uitbreiding of vernieuwing, zijn nuttig
omdat zij de produktie verhogen of goed
koper maken, maar toch zal er ook een rem
moeten worden gezet op de investeringen
in de industrie. Te grote bestedingen in de
consumptieve sfeer vergroten de produktie
niet. Ook de consumptieve bestedingen
dienen dus te worden afgeremd. De heer
Lucas zou dat liefst zien gebeuren door
het sparen aan te moedigen. Hij zag hier
een kans voor maatregelen op het gebied
van de bezitsvorming.
Tenslotte zal ook de overheid haar in
vesteringen moeten beperken, hoewel de
heer Vondeling de uitlating van minis
ter Zijlstra wilde onderstrepen dat niet bij
voorbaat vaststaat dat investeringen van
de overheid een minder nuttig effect heb
ben dan die van particulieren.
Geen prijsstop zonder loonstop
De voornaamste oorzaken van de over-
bestedingen zocht de heer Van Leeu
wen in de beloningsinflatie, in loonsver
hogingen die niet gebaseerd zijn op een
vergroting van de produkliviteit. Daardoor
stijgen de prijzen. De handhaving van de
waarde van de gulden is een eerste eis,
maar succes hangt niet af van de minister
van Financiën, maar van de loonpolitiek
en het prijsbeleid. In België heeft men be
grepen dat een prijsstop zinloos is zonder
een loonstop. Beter dan belastingverhoging
is aantasting van de overbestedingen in de
oorzaak: de beloningsinflatie, aldus de
heer Van Leeuwen.
Over de noodzaak van de beperkingen
van de bestedingen in de drie sectoren: in
dustrie, consumenten en overheid; wacht de
regering het advies af van de Sociaal-
Economische Raad. Zolang dat advies er
niet is (het kan nog enkele weken duren)
hangt het financiële belëid nog in de lucht.
Want van de omvang van de beperking der
overheidsinvesteringen hangt het ook weer
af in hoeverre de rijksuitgaven verder
moeten worden beperkt. Vandaag zal mi
nister Hofstra in zijn antwoord dus nog
wel geen duidelijk beleid kunnen uit
stippelen,
(Van onze parlementaire redacteur)
In de Eerste Kamer, dinsdagmiddag voor
het eerst bijeen in de nieuwe samenstelling
van 75 leden, is het Koninklijk Besluit
voorgelezen, waarbij mr. J. H. Jonkman is
herbenoemd tot voorzitter van deze Ka
mer. Mr. Jonkman is dezer dagen door de
Koningin op Sicilië beëdigd.
In zijn openingstoespraak vroeg mr.
Jonkman zich af of de tijd niet is gekomen
de beëdiging der Kamerleden te vereen
voudigen. Thans moeten nieuwe leden drie
keer een eed of belofte afleggen. Ook stelde
hij de vraag, of geen wijziging kan worden
gebracht in het voorschrift, dat de voorzit
ter der Kamer alleen door de Koningin kan
worden beëdigd. Dit voorschrift verzwaart
de lasten der Koningin, die zij, als zij met
vakantie in het buitenland verblijft, moet
dragen. Deze taak zou kunnen worden
overgedragen aan de vice-president van de
Raad van State, meende mr. Jonkman.
Hij zei voorts, dat in de huidige fel be
wogen tijd de binnenlandse politieke ge
schillen zijn weggevallen tegen de gebeur
tenissen in Hongarije. Ook op ander gebied
is er een uitdaging aan onze tijd. Moge het.
zijn gegeven deze uitdaging te verstaan,
aidus mr. Jonkman.
De Eerste Kamer, die gistermiddag nog
enkele interne aangelegenheden afdeed,
komt de volgende week weer bijeen. Zij
komt wel enigszins in tijdnood, speciaal
met betrekking tot enige belangrijke wets
ontwerpen op het gebied van overheids-
pensioenen. Het gaat hier om het ontwerp
inzake de aanpassing van de overheidspen-
sioenen aan het algemeen ouderdomspen
sioen, dat men beoogt op 1 januari 1957 te
laten ingaan en verder om het voorstel tot
wijziging van het stelsel van pensioenbe
rekening voor het overheidspersoneel en
om het ontwerp ter verhoging vn de over-
heidspensioenen met een algemene toeslag.
Het doel van het aanpassingsontwerp is,
dat bij het ingaan op 1 januari van het al
gemeen ouderdomspensioen een door de
wetgever juist geachte beperking zal plaats
vinden van de uitbetaling van overheids-
pensioen aan hen, die bovendien ouder
domspensioen genieten. De bedoeling is,
dat deze wetsontwerpen vóór 1 januari
rechtskracht krijgen. Maar de openbare
behandeling in de Tweede Kamer zal mis
schien pas volgende week en anders in de
week daarop geschieden. Er blijft dan voor
de Eerste Kamer betrekkelijk weinig tijd
over ter voorbereiding van hun mondelinge
gedachtenwisseling over deze voorstellen.
Maar zulks is niet aan de regering noch 'aah
de Tweede Kamer te wijten, maar aan de
j lange duur van de kabinetsformatie.
Wellicht zal de Eerste Kamer bereid zijn
tot afhandeling van de voorstellen in een
sneller tempo dan zij in het algemeen wen
selijk acht en pleegt toe te passen.
voor velen een openbaring dat deze plant
ook tot de orchideeën behoort.
Artis was met een decoratieve inzending
planten aanwezig; enkele orchideeën waren
daarin verwerkt. Er werd een gouden me
daille aan toegekend. Vooral de kleurige
Crotons vielen in deze groep op.
De firma J. C. Hacke van Mijnden uit
Nieuw Loosdrecht zond een collectie Catt-
leya-hybriden in, die gezien mochten wor
den. Enorme bloemen en ook per plant zeer
veel grote kelken. Dinah gigantea viel ons
bijzonder op. De kleine gouden medaille
was alleszins verdiend.
De Hortus Botanicus uit Amsterdam ex
poseert met een groep bloeiende en groen-
blijvende planten, waarin naar onze smaak
een beetje te veel met mos gewerkt is. De
Hertshoornvarens en de diverse Mazanta-
soorten zijn echter van voortreffelijke
kwaliteit. Een gouden medaille was de be
loning voor deze inzending.
In de stand van de hortus „Het Cantons-
park" uit Baarn ziet men de Epidendrum
ciliare in bloei, evenals de schitterende
witte Angraecum scottianum. Een gouden
medaille en de plaquette van de Kamer
van Koophandel Gooiland werden aan deze
groep toegekend.
De Gebroeders Barendsen uit Aalsmeer
zijn vertegenwoordigd met enkele zeer
mooie en opvallende soorten, die twee grote
gouden medaille's waard bleken te zijn.
Prachtig was hier de Phaelanopsis; opval
lend de Chysis laevis met haar groen-gele,
typisch gevormde bloem. De Nefertiti Gou
den Ster met haar
Alexander Smallens, de dirigent die in
het vorige seizoen met zoveel succes te
Amsterdam de negeropera „Porgy and
Bess" van Gershwin leidde, is nu bij de
Nederlandse Opera te Amsterdam aan de
voorbereiding van „Pique-Dame" van
Tsjaikofsky bezig. Bovendien heeft de di
rectie hem nu ook de leiding van „Faust"
van Gounod opgedragen. Het resultaat van
deze opdracht woonden wij dinsdagavond
in de Amsterdamse Stadsschouwburg bij.
Ons herinnerend hoe 'traag en slapjes de
vertolking verleden jaar verliep onder de
Franse chef d'orchestre Eugène Bigot, kon
den wij ons bij voorbaat al voorstellen dat
Alexander Smallens er heel wat meer
vaart aan zou geven. Zo gebeurde het ook.
Maar bij dat al kregen wij toch de indruk
dat het cachet van voortvarendheid het
enige eigene was dat Smallens aan de in
terpretatie kon meegeven, want dat hij als
stuurman op een vreemd schip fungeerde
met een bemanning die hij nog niet naar
zijn hand had kunnen zetten.
Het was het werk van een ander, dat
hij, zo goed en zo kwaad als het ging,
moest overnemen met een minimum van
voorbereiding. Zo iets heeft voor het or
kest geen bezwaren. Maar een versnelling
van het tempo kan voor vocalisten wel
eens bezwaren opleveren - bijvoorbeeld
voor een bas als Siemen Jongsma in de
rol van Mephisto, die met zijn dictie al
zo slecht overweg kan - en vooral wat
betreft een ensemblestuk als het kwartet
uit de tuinscène, waarvan het klankeven-
wicht zo gauw verstoord kan worden! Het
is ook nog de vraag of de kracht van Gou
nod's muziek gezocht moet worden in al
te voortvarende tempi en of deze niet beter
gediend is door innerlijke spanning en be
heerst temperament, die de tijd nemen om
de vocale schoonheid haar volle rendement
te geven. Een andere vraag is of onze
moderne vocalisten dit ideaal van het
charmerend timbre nog wel kennen. Greet
Koeman, die de partij van Margareta zong,
kan het wel en Jos Burcksen, aan wie men
dit keer de baritonpartij (Valentin) had
opgedragen, kan het ook. Deze zanger, die
met een duidelijke dictie een prachtig reliëf
gaf aan zijn rol en haar met kernachtige
sonoriteit karakteriseerde, bepaalde zelf
het tempo dat hij nodig had om dit alles
te bereiken. Zo kon het gebeuren dat hij
met deze rol van het tweede plan een
eersterangsprestatie leverde, die het hoog
ste respect afdwong.
Met de bezetting van de Faust-partij -
dit keer door Chris Reumer - is men nog
steeds niet gelukkig. Nelly Burbach als
Siebel, en Jo van de Meent, als Martha,
konden voldoen.
Plet werk wordt nog steeds in de mise-
en-scène van Jean Mercier, met decors en
kostuums van Dimitri Bouchène uitge
voerd. Hieraan is niets veranderd. De op
vatting van de kerkscène kan mij slechts
matig bevredigen. Maar wat de regie in
de kermisscène bereikt en wat het decor
in de Walpurgisnacht te zien geeft is bo
ven alle lof verheven.
Het voortrgf^elijKe, operakoor van Henk
van Wielink handhaafde ook deze avond
zijn refutatie van klankschone samenzang
ADVERTENTIE
Tegen pijnen en griep. Geschikt voor de gevoeligste maag,
want dia wordt beschermd door hot bestanddeel Chefero*.
De arrondissementsrechtbank te Haarlem
heeft op dinsdag 6 november in staat van
faillissement verklaard:
De Naamloze Vennootschap Bouwer's Ca
nadese Kauwgom Maatschappij, statutair
gevestigd te Rotterdam, zetel hebbende te
Aerdenhout. Goudsbloemplein 6. Rechter
commissaris: mr. J. P. Petersen; Curator: mr.
J. van der Hoeven te Haarlem.
T. Lok, schilder te Haarlem, Klein Heilig
land 58 rood. Rechter-commissaris: mr. H.
J. M. Cokart. Curator: mr. J. H. van Wijk
te Haarlem
A. Visser, koopman te Zandvoort, Brede-
rodestraat 205 a. Rechter-commissaris: mr.
H. J. M. Cokart. Curator: mr. G. H. Veen-
hoven te Haarlem.
Wegens gebrek aan actief werd op dinsdag
6 november opgeheven het faillissement van
G. Prickartz, handelende onder de naam
Eerste Haarlemse Isolatiewerken, Bartel-
jorisstraat 34, Haarlem. Rechter-commissa
ris: mr. N. Smits. Curator: mr. J. Spreij te
Haarlem.
Een van de duizenden orchideeënsoor-
ten, een perfecte Miltonia. Heel de
overdaad en de oerkracht van de tro
pische natuur zijn als het ware neer
geslagen in de voluptueuze kleuren-
en vormenrijkdom van deze tere
bloemkelk.
en gedisciplineerde actie en figuratie. Het
reageerde correct op Smallen's directie,
zowel achter als op het toneel. En het
effect van de sterfscène was aangrijpend.
Alexander Smallens kon met het orkest
hoge troeven uitspelen in het grote ballet.
Hier waren kleur en temperament volko
men in evenwicht met een geraffineerd
musicei'en. Er waren geen remmen meer
die de natuurlijke stuwingen van de diri
gent hinderden. Deze choreografische ver
toning werd dan ook het briljante hoogte
punt van de avond. Frangoise Adret heeft
de scène van de Walpurgisnacht ingestu
deerd naar de choreografie van de Parijse
Opera en het is een van de grote successen
geworden van ons.operabaliet. De wissel
werking van solisten als Hanny Bouman,
Maria Sylvaine, Lidy de Nie en Coby
Spoelstra met het corps de ballet is bui
tengewoon verrassend en boeiend. Speciaal
om de balletscène verdient deze „Faust"-
opvoering de volle aandacht.
Jos. de Klerk
ADVERTENTIE
Overwin die
neem
het zenuwsterkend tonicum
i
Een nieuwe kunsthandel in Haarlem
en nog wel in het Klein Heiligland, de
buurt waar ik meer zag proberen! Lang
geleden was het Kees Verwey die daar iets
in deze geest deed in de tijd, toen zijn
naam nog klank moest krijgen. Een eigen
klank had de kleur van zijn werk toen al.
En al zullen de exposities in de „Galerie
Espace" vermoedelijk van een geheel an
dere geest zijn, van een heel andere geest
ook dan wat men in regel bij Leffelaar
pleegde te zien, met moet er verheugd over
zijn dat er weer iets meer geëxposeerd zal
worden in Haarlem dan sinds het vertrek
van laatstgenoemde het geval was. De
kunsthandel heeft bewezen een belangrijke
functie te vervullen in ons culturele leven
en het is triest dat economisch gezien een
winkel in moderne kunst in Nederland
nauwelijks nog bestaansmogelijkheden
heeft. Slechts in combinatie met een an-
dere handel of met kunstwerken van
I auteurs van internationale faam valt iets
vol te houden, mits men in het laatste ge
val nog beschikt over goede relaties met
het buitenland. Het is de zaak van de
dames Bendien en Chapon hoe ze deze
kant van de zaak zullen aanpakken. Aan
ons is het te hopen dat ze weten vol te
houden.
De kunsthandel is zo belangrijk omdat
méér dan in het geval van museumtentoon
stellingen er rekening gehouden moet wor
den met het publiek. De kwestie van vraag
en aanbod is trouwens wel van belang voor
een ontwikkeling in de kunst. Wanneer de
kunstenaar meent iets te zeggen te hebben,
zal hij, indien hij zich al geen profeet
waant, toch wat betreft de verstaanbaar
heid zijn werk dienen te toetsen aan een
publiek. De kunsthandelaar is uit hoofde
van zijn positie dan meer aangewezen als
middelaar in deze dan de museumdirecteur,
die eigen persoonlijkheid kan laten gelden,
hetgeen we tegenwoordig nog al eens moe
ten ondervinden, waardoor we tevens nogal
het één en ander moeten ontberen. In de
kunsthandel bestaat de kans dat de ver
langens van een publiek meer aan bod
komen dan bij een museumdirectie.
„Galerie Espace" opende de rij van ex
posities, die men daar van plan is te hou
den, met een kleine herhaling, zou ik haast
zeggen, van de door mij persoonlijk nu niet
zo enthousiast beoordeelde tentoonstelling
van facetten van hedendaagse kunst, die
kort geleden in de Vishal plaats had. Eer
lijk gezegd vroeg ik me na het ontvangen
van de uitnodiging tot deze tentoonstelling
af, of deze nieuwe kunsthandel aldus wel
hoopgevend was. De bezichtiging van het
geëxposeerde geeft echter wel vertrouwen.
Veel meer dan bij de particuliere collecties,
die de tentoonstelling in de Vishal vorm
den, werd bij de samenstelling der exposi
tie in de „Galerie Espace" gelet op kwali
teit. Wie afgeschrokken van sommige he
dendaagse beeldende kunst mocht zijn door
de expositie in de Vishal, moest toch maar
eens in het Klein Heiligland gaan kijken.
Ondergetekende heeft de lezer bij het
verslag van de tentoonstelling in de Vishal
getracht iets duidelijk te maken betreffen
de de ontwikkeling in de beeldende kunst,
betreffende bedoelingen van de hedendaag
se kunstenaar. Thans zou ik willen vol
staan met de raad: bekijk deze schilderijen,
tekeningen en beeldjes eens wat langer.
Door het beperktere aantal is dat ook ge
makkelijker. Begin met te geloven, dat de
auteurs Corneille, Scanavino, Vandercam,
Wolvecamp en Couzijn het ernstig menen
met hun werk. Bedenk dat vreemde mu-
zieken u iets kunnen doen en dat dit mis
schien ook zo is met vormen, kleuren en
lijnen in een bepaald verband. Er valt aan
het hier geëxposeerde iets te beleven.
Kwaad worden mag men ook. Want som-
miger uitingen zijn niet altijd even hoopvol
wat betreft het leven van vandaag.
Ik ben dan ook benieuwd in hoeverre
deze kunsthandel rekening zal houden met
de behoeften van een publiek. Want moge'
j men in dit geval zeker kwaliteit gekozen
hebben, een eenzijdigheid in richting zou
1 de zaak toch doen vastlopen, tenzij de
j mogelijkheid mocht bestaan deze kunst
handel als een particuliere liefhebberij te
zien. Dat zou jammer zijn, want de kunst
handel heeft ook nog die belangrijke func
tie dat zij van de schilder of beeldhouwer
de taak overneemt die deze gedwongen zijn
geweest te vervullen naast hun produceren,
namelijk die van de distributie, van de
verkoop. En dat kan de kunsthandel nu
echt beter doen. Men kan als artiest toch
zo moeilijk eigen werk aanbevelen alsof
men met stofzuigers of dergelijke artikelen
bezig is.
Bob Buys
„Als een sprookjestuin uit Duizend en een nacht", was een van de vele ver
rukte commentaren, waarmee de eerste bezoekers van de orchideeëntentoon-
stelling in de lichthal van het Instituut voor de Tropen in Amsterdam hun
bewondering uitten. En met deze kwalificatie, hoewel topografisch bepaald
onjuist, kan men zich van harte verenigen, want inderdaad is de exotische
bloemenschat, hier bijeengebracht door de jubilerende Nederlandse Orchideeën-
vereniging, van een sprookjesachtige schoonheid. Duizenden van deze kostbare
bloemen, in een veelheid van soorten, kleuren en vormen zoals men in ons
land nog zelden bijeenzag, zijn hier samengebracht en door kunstzinnige handen
gerangschikt tot een exquise wintertuin, die een lust voor het oog is. In 125
stands het woord „stands" doet eigenlijk tekort aan de fascinerende pracht
van al deze „bloemenschilderijen" kan men talloze variëteiten van de ruim
zeventienduizen soorten omvattende orchideeënfamilie bewonderen, bijeen
gebracht uit liet beste wat beroeps- en amateurkwekers in binnen- en buitenland
konden aanbieden, en met verfijnde smaak gerangschikt door Amsterdamse bloe
misten. Drie Nederlandse horti zorgden voor een passende entourage van zeld
zame tropische planten. Leerdam leverde de kristallen vazen voor de gesneden
orchideeën en het Instituut voor de Tropen verschafte uit eigen bezit de
requisieten voor de „couleur locale": prachtige Bhoeddabeelden, kleine pagodas,
fraai gesneden tempelornamenten en dergelijken.
Wat het geëxposeerde zelf betreft, is het
uiteraard niet doenlijk hiervan een vol
ledige opsomming te geven. We zullen der
halve volstaan met enkele opvallende groe
pen te noemen.
De firma A. Barendsen uit Aalsmeer
stelt rechts bij de ingang een zeer mooie
gemengde groep ten toon, die een gouden
medaille verwierf. De Vanda coerulea was
hier van een voortreffelijke kwaliteit. Ook
de Cattleya's vallen in deze show bijzonder
op, vooral de grootbloemige Johan van Ol-
debarneveld trekt grote belangstelling. De
witte Phaelanopsis kwam hier in zeer goe
de kwaliteit voor. Daarnaast is een ama
teur-inzending, van W. van Heek uit Hen
gelo, die veel aandacht trekt. Deze werd
terecht bekroond met de gouden medaille
en met de medaille van Prins Bernhard.
Bij de liefhebbers
In de afdeling amateurs mocht ook de
inzending van G. Fris uit Koog aan de
Zaan er wezen; hier viel vooral op de
Oncidium varicosum flexicosum. Een gou
den medaille werd ook toegekend aan de
kwekerij Angrek uit Hoorn; haar zeer
schone Cattleya's oogsten grote bewonde
ring. De Anthuriums of flamingoplanten
verwerkt in deze groep, waren ook van
voortreffelijke kwaliteit. De Phaelanopsis
was eveneens schitterend, maar de Sonopis
paniculata met kleine rose bloempjes blij
ken voor de leek zeker evenveel „eye
appeal" te hebben.
De firma G. A. de Jong uit Aalsmeer is
met een schitterende groep orchideeën
gekomen, die dan ook prompt beloond wer
den met een gouden medaille en met de
medaille van de Koningin. Volgens ons
volkomen verdiend. De donkere wijnrode
Dendrobiums waren hier uitzonderlijk
mooi; we hebben ze zelden zo perfect ge
zien. De Cyp. maudiae, kerngezond, is een
beste „winkel-orchidee" en het is dus ook
geen wonder dat zij ook in vele andere
groepen voorkomt. Hoe mooi en gaaf was
hier ook de grote groep. Het pronkstuk
Phaelanopsis Marianne de Jong en het
mandje met de bijzonder mooie Vanda
sanderiana met zeer grote bloemen trok de
algemene belangstelling. De mooie rose
Calanthe's vielen in deze groep ook op. Een
inzending die alleen al een bezoek aan de
tentoonstelling waard is.
De Franse inzending van Maurice Va-
cherot werd bekroond met een kleine gou
den medaille. De groen-gele Cyp. Dorama
en de mooie zachtgele L. C. Danae waren
hier de uitblinkers. Cattleya Quo Vadis
had zeer grote bloemen.
Artis en de horti
A. G. Kauffmann uit Amsterdam had in
samenwerking met Walch's kassenbouw uit
Aalsmeer een kasje met orchideeën opgezet
met de bedoeling, te laten zien wat in een
klein kasje aan sortiment gekweekt kan
worden. De kleine gouden medaille werd
aan deze inzending toegekend.
De afdeling voorlichting toont een
inzending vak- en liefhebbersboeken en is
ook vertegenwoordigd met een groot exem
plaar van Vanilla planifolia; de vanille-
plant met bloemen en vruchten. Misschien
is echt iets heel aparts. De Hortus Botani
cus uit Leiden toont diverse planten en
orchideeën uit Indonesië en speciaal uit
Nieuw Guinea. De opstelling was keurig
verzorgd en ook de nomenclatuur liet hier
niets te wensen over. Het kleine kasje met
de delicate Macodes petola trok de alge
mene belangstelling; zeer schone blad
orchideeën; v/aarbij ook nog andere soor
ten voorkwamen. Enkele nieuwe aanwin
sten die pas uit dit gewest zijn geïmpor
teerd, maakt deze inzending nog aantrek
kelijker voor de echte kenner. Deze groep
werd met een gouden medaille bekroond en
ontving tevens een zilveren plaquette van
de Kamer van Koophandel van West-
Friesland. De Amsterdamse bloemisten-
patroons laten in samenwerking met Leer
dam zien wat er met orchideeën in de
bloemsierkunst is te bereiken. Zeer mooie
bloemstukken die de algemene aandacht
trokken, maar te veel om op te noemen, i
Met dit verslag in vogelvlucht hebben we
niet alle inzendingen kunnen noemen; het
was ook niet onze bedoeling. Opzet is al
leen, u warm te maken, nog deze week eens
naar Amsterdam te reizen; het is de moeite
waard. De tentoonstelling, die gisterochtend
door de Commissaris der Koningin, dr. M.
J. Prinsen, geopend is, duurt tot 11 novem
ber.
ADVERTENTIE
een weldaad voor de keel!
is
