Panda en de Meesteivma Kappersbedienden eisen hoger loon; nieuwe CAO spoedig van kracht Chefarine ,4" Geldomzetten in september hoger dan een jaar tevoren Vier betrouwbare middelen in 1 tablet! Besturen van algemene bonden gaan niet akkoord met nieuwe regeling Radio geeft donderdag Grootste stijging in het slagersbedrijf Wereldnieuws TccU ió liet zo Kou gevat? Koortsig AKKERTJE Ö.'Th.Qontuüia Nieuwe ambassadeur van Japan in Nederland altijd op tijd zelfstartende electrische Burgemeester Van Walsum weigert bezoek aan Riga Personeel in ambacht en detailhandel Vrouwelijke dominee joeg inbreker op de vlucht Automobilist veroordeeld tot ruim acht maanden Koffie en BUISMAN ze horen bij elkaar. Omzetverloop in de detailhandel Te snelle bromfietsers veroordeeld Weer K.L.M.-vliegtuigen via Cairo Verzet tegen verhoging van luisterbijdrage Beperkte televisiezendtijd door zeer veel Kamerleden betreurd Ook Max Croiset uit de PEN-club r K. Naar de bliksem WOENSDAG 14 NOVEMBER 1956 Sinds jaren streven de kappersbedienden naar een betere rechtspositie. Men wenst afschaffing van het fooiensysteem en daar voor in de plaats een vast loon, dat de ver gelijking met de lonen van vakbekwame werknemers in andere bedrijfstakken kan doorstaan. Op het ogenblik ontvangt een kappersbediende met een vakopleiding van zes jaar aan loon en fooien tezamen min der dan bijvoorbeeld een beginnend straat veger in gemeentedienst. Een leerling herenkapper ontvangt aan loon en fooien tezamen wekelijks ongeveer tien gulden, waarvoor hij in theorie vijftig uur, maar in de praktijk soms zestig uur per week moet werken. Het kappersbedrijf is dientengevolge bij de jongere generaties in het geheel niet in trek: de veertig vakcursussen voor heren kapper in den lande worden op het ogen blik gevolgd door in totaal slechts zestig leerlingen. Er moet dan ook op worden gerekend dat het tekort aan geschoold per soneel in het kappersbedrijf gedurende de komende jaren nog zeer zal toenemen. Deze en dergelijke feiten werden tijdens een openbare vergadering in Den Haag be kend gemaakt door de voorzitter van de Nederlandse Katholieke Bond van kappers- personeel ,,St. Thomas", de heer Th. J. A. Sturkenboom, uit Utrecht. De kappersbedienden hebben dit jaar noch loonsverhoging, noch de drie percent ineens over 1955 ontvangen. De jarenlange onderhandelingen tussen werknemers en werkgevers over de afschaffing van het fcoiensysteem en optrekking van de lonen zijn steeds afgestoten op het van werkge verszijde gebezigde argument, dat een loonsverhoging niet kon worden doorbe rekend in de tarieven. Overigens is men het roerend met elkaar eens, dat het kap- perspersoneel veel te weinig verdient. In 1954 bereikte men een voorlopig com promis: de lonen werden iets opgetrokken, maar het fooiensysteem bleef bestaan. Ook bij de onderhandelingen van dit jaar heb ben de werknemersorganisaties in het kap persbedrijf over de afschaffing van het fooienstelsel met de werkgevers geen over eenstemming bereikt. Wel hebben de ka tholieke en de christelijke kapperspatroons zich tenslotte bereid verklaard een nieuwe C.A.O. te aanvaarden, volgens welke de lo nen van de bedienden iets zullen worden verhoogd (een eerste bediende krijgt voortaan f 2 per week meer), de werkweek wordt gesteld op 48 uur, de vakantietoe slag van 1 percent op 2 percent wordt ge bracht en het aantal vakantiedagen voor vakbekwamen onder de 20 jaar met twee wordt vermeerderd. De twee algemene kapperspatroonsbon den weigeren echter deze nieuwe C.A.O. te ondertekenen, alweer onder het motto, dat de loonsverhogingen niet in de tarieven kunnen worden doorberekend. In feite is het zo, dat zeer veel leden van de alge mene kapperspatroonsbonden het verhoog de loon wèl uitbetalen. Zij vragen hiertoe permissie aan de vakraad, die weer advies ADVERTENTIE U voelt U weer "stralend' na een geeft aan het College van Rijksbemidde laars, waarna bijna altijd gunstig beslist wordt. De nieuwe C.A.O. voor de werkgevers van de confessionele bonden is inmiddels in principe door het College van Rijksbe middelaars goedgekeurd, de officiële be slissing hieromtrent zal naar alle waar schijnlijkheid nog deze week komen. De werkgevers, aangesloten bij de alge mene bonden (de Nederlandse Kappers- bond en de Nederlandse Vereniging van Ondernemers in het Kappersbedrijf) zul len hun personeel blijven betalen volgens de voorwaarden van de oude C.A.O., het geen, naar de mening van de bonden van werknemers, een onhoudbare situatie tot gevolg zal hebben. Men verwacht, dat de patroons, aange sloten bij de algemene organisaties, in veel gevallen zullen overgaan tol het beta len van „zwarte lonen", om een nog groter verloop van personeel tegen te gaan. Door het doen uitoefenen van scherpe controle, die het opleggen van boetes aan patroons voor het uitbetalen van zwarte lonen met zich mee zal brengen, hoopt men de be sturen van de algemene bonden er toe te dwingen alsnog de nieuwe C.A.O. te onder tekenen. ADVERTENTIE Een goede vulpen moet zijn als een vriend, Waarop men rotsvast kan vertrouwen, Die nimmer weigert en ons altijd dient; Een vriend dus, waarop men kan bouwen! Zó'n vriend, zó'n trouwe makker kan men (Waarom dit feit nog te verzwijgen?) Voor iedere hand en iedere beurs, Alleen bij DANTUMA verkrijgen Zijlstraat'90 Haarlem Tel. 11161 De regering van Japan heeft de Japanse gezant in Zweden, de heer Akira Oye be noemd tot ambassadeur van Japan in Ne derland. De heer Oye zal de heer Suemasa Okamoto, die reeds afscheid heeft genomen als ambassadeur van Japan, opvolgen. NIEUW WERK VAN WILLINK IN IIET STEDELIJK MUSEUM Een dertigtal nieuwe werken van de Amsterdamse schilder A. C. Willink wordt tot 7 december in twee bovenzalen van het Stedelijk Museum in Amsterdam geëxpor- seerd. Voor deze expositie, als onderdeel van de permanente tentoonstelling ,.De vijf generaties", bestond bij de opening vrijdag middag zeer veel belangstelling uit de kun stenaarskringen. ADVERTENTIE Naar aanleiding van een uitnodiging van de burgemeester van Riga tot een bezoek aan diens stad. heeft de burgemeester van Rotterdam, mr. G. E. van Walsum, hem het volgende antwoord verzonden: Door bemiddeling van de zaakgelastigde van de ambassade van de Unie van Socialistische Sovjet Republieken te Den Haag bereikte mij uw uitnodiging tot een bezoek aan Riga. Kon misschien na de ontwikkeling van de laatste tijd hier en daar nog de gedach te postvatten dat dergelijke uitwisselings- bezoeken in de toekomst weer mogelijk zouden worden, na de gebeurtenissen in Hongarije is het duidelijk, dat daarvan in het geheel geen sprake meer kan zijn. Verwacht mag worden, dat daarvoor met name in een land als het uwe begrip zal bestaan. Het is mij dan ook onmogelijk uw uit nodiging zelfs maar in overweging te ne men. De bevolking van Rotterdam zou het niet kunnen begrijpen als ik een ander standpunt zou innemen". Uit een door het Economisch Instituut voor de Middenstand uitgegeven publikatie over „Het personeel in Ambacht en De tailhandel" blijkt, dat in het ambacht 21 percent van het personeel uit vrouwen be staat en in de detailhandel 59 percent. Voorts blijkt omtrent de personeelsver- houdingen in het middenstandsbedrijf dat het eigen personeel (echtgenote, kinderen of andere gezins- of familie-leden) in het ambacht 28 percent en in de detailhandel 56 percent uitmaakt. Voorts is uit het onderzoek van het insti tuut gebleken dat 19 percent van het perso neel in ambacht en detailhandel slechts een gedeeltelijke werkweek heeft. Ook hier is het verschil tussen ambacht en de detail handel aanzienlijk, 13 en 32 percent. Her personeel met een gedeeltelijke werkweek bestaat voornamelijk uit vrouwen (82 per cent), terwijl 75 percent tot het eigen personeel behoort. HILVERSUM I, 402 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Platen, 7.45 Morgen gebed en liturgische kalender. 8.00 Nieuws en weerbericht. 8.15 Platen. 8.50 Voor de vrouw. 9.40 Platen. 10.00 Gewijde muziek. 10.30 Morgendienst. 11.00 Voor de zieken. 11.45 Vocaal Dubbel kwartet. 12.00 Angelus. 12.03 Platen. 12.25 Wij van het land. 12.35 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.38 Lichte muziek. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en Katholiek nieuws. 13.20 Engelse hoorn en piano. 13.45 Platen. 14.00 Platen. 14.45 Voor de vrouw. 15.15 Kamerorkest en solist. 16.00 Bijbellezing. 16.30 Kamermuziek. 17.00 Voor de jeugd. 17.30 Platen. 17.40 Koersen. 17.45 Platen. 18.10 Negro-spirituals. 18.30 Fries programma. 18.45 Leger des Heilsorkest. 19.00 Nieuws en weerbericht. 19.10 Platen. 19.20 Sociaal perspectief. 19.30 Platen. 20.00 Radiokrant. 20.20 Gevarieerd programma. 21.45 Platen. 22.00 Tijdschriften kroniek. 22.10 Orgelconcert. 22.45 Avond overdenking. 23.00 Nieuws. 23.15 Sport uitslagen. 23.2024.00 Platen. HILVERSUM II, 298 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.20 Platen. 7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Gymnastiek. 9.10 Voor de vrouw. 9.15 Platen. 9.40 Morgenwijding. 10.00 Platen. 10.50 Voor de kleuters. 11.00 Voor de vrouw. 11.15 Kamerorkest en solist. 12.00 Zang en piano. 12.25 In 't spionnetje. 12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Miniaturen. 12.50 Uit l.et bedrijfsleven. 13.00 Nieuws. 13.15 Mededelingen of platen. 13.20 Mctro- pole-orkest. 13.55 Koersen. 14.00 Platen. 14.05 Paul Vlaanderen en het Lawrence-Mysterie. hoorspel. 14.45 Fluit en piano. 15.15 Voor de zieken. 16.00 Van vier tot vijf. 17.00 Voor de jeugd. 17.45 Regeringsuitzending: Nederland en de wereld. Nederland in het Europese verkeer. 18.00 Nieuws. 18.15 Sportproblemen. 18.25 Lichte muziek. 18.55 Gesproken brief uit Londen. 19.00 Voor de kinderen. 19.05 Jazzmuziek. 19.40 Voor de jeugd. 20.00 Nieuws. 20.05 Platen. 20.15 Concertgebouw orkest 6n soliste. (21.0521.30 Vreugden en verdrietelijkheden van een Parijse verhui zing, klankbeeld Eventueel hierna: Onze buitenlandse correspondenten melden). 22.25 De Olympische Spelen in de oudheid, cau serie. 22.40 Platen. 22.50 Sportaclualiteiten. 23.00 Nieuws. 23.15 Koersen van New York. 23.17 Onze buitenlandse correspondenten melden. 23.25—23.55 Dansmuziek. TELEVISIE (N.T.S., A.V.R.O.) 20.00 Journaal en weeroverzicht. 20.15 Filmportret. 20.50 Lessen in stijl. 21.00—22.00 Ballet. BRUSSEL. 324 M. 12.00 Orkestconcert. 12.30 Weerbericht. 12.34 Platen. 13.00 Nieuws. 13.15 Voor de soldaten. 14.00 Engelse les. 14.15 Platen. 14.30 Franse les. 14.45 Platen. 15.00 Schoolradio. 15.30 Pianorecital. 17.00 Nieuws. 17.10 Platen. 17.15 Voor de kinderen. 18.15 Knapenkoor. 18.30 Platen. 19.00 Nieuws. 19.30 Reportage. 19.40 Platen. 19.45 Idem. 19.50 Politieke cau serie. 20.00 Muzikale causerie. 20.10 Klank beeld. 20.40 Orkestconcert. 21.30 De Vuur doop. 22.00 Nieuws. 22.11 Internationale Radio-Universiteit. 22.30 Polyfone muziek. 23.00 Nieuws. 23.05—24.00 Platen. Dinsdag werd mej. ds. C. P. Thomsen, Victor Hugoplantsoen te Utrecht en predi kante bij de Nederlandse Protestanten Bond aldaar, wakker door gestommel in haar kamer. Zij draaide het licht aan en zag een jongeman, die een kous over zijn hoofd had getrokken. Op haar vraag wat hij hier kwam doen, klonk het ant woord: „Stil blijven liggen en mond hou den". Dat deed de dominee niet. Zij sprong uit bed en viel de insluiper aan. Een wor steling ontstond, waarbij beiden tegen een kastje aanvielen, waarop een telefoontoe stel stond. Met een harde klap viel het toestel op de grond en dat was voor de overvaller een reden ijlings het hazenpad te kiezen. Bij het door de recherche ingestelde on derzoek, bleek dat er niets vermist werd. Direct is met behulp van een speurhond een onderzoek ingesteld, maar men slaag de er niet in een goed spoor te vinden. Hoe de man binnengekomen was, is nog een raadsel. Geen enkel slot was gefor ceerd, geen ruit gebroken. De rechtbank te Alkmaar heeft de 56- jarige makelaar J. S. uit Wemeldinge voor het onder invloed rijden en het negeren van een stopbevel van de politie veroor deeld tot 229 dagen gevangenisstraf met aftrek van voorarrest en ontzegging van de rijbevoegdheid voor de tijd van vijf jaar. S. is een half jaar geleden, onder invloed van sterke drank en met zijn auto onder weg van de Zaanstreek via Alkmaar naar Beverwijk, verscheidene malen doorgereden na een bevel tot stoppen van de politie. De officier van Justitie had wegens po ging tot doodslag subsidiair zware mishan deling, bedreiging en wederspannigheid en het rijden onder invloed tegen hem een ge vangenisstraf van anderhalf jaar geëiist met voorwaardelijke terbeschikkingstelling van de regering met een proeftijd van drie jaar en vijf jaar ontzegging van de rijbe voegdheid. Dit is de maximumeis. De rechtbank achtte de poging tot dood slag subsidiair zware mishandeling niet be wezen en sprak de verdachte daarvan vrij. ADVERTENTIE BRIXON COSTUUMS Gen. Cronjéstr. 40-44 - Haarlem - Tel. 15438 ADVERTENTIE C7ÜCC7 CC Ook bij Nescafé en andere soorten oplosbare koffie doet een beetje BUISMAN wonderen. CP CP CP CP CP CP Uit gegevens van het Economisch Insti tuut voor de Middenstand over het omzet verloop in een aantal branches uit het midden- en kleinbedrijf in september kan worden afgeleid, dat in al deze branches ten opzichte van september 1955 de geld- omzet is gestegen. In de voedingsmiddelensector varieerde de omzetstijging van 9 tot 19 pet. De groot ste stijging meldt hef slagersbedrijf met 19 pet., gevolgd door het kruideniersbedrijf met 14 pet. In het slagersbedrijf heeft het oplopen der vleesprijzen in belangrijke mate tot de stijging van de geldomzet bij gedragen In de sector van de duurzame consumptiegoederen gaf de detailhandel in meubelen de grootste stijging te zien, na melijk 20 pet., gevolgd door schoeisel met 13 pet. Voor textielwaren bedroeg de stij ging 5 pet. De geringste omzetvermeerdering werd, evenals in augustus, behaald in de boek winkels, namelijk 3 pet. De detailhandel in alcoholhoudende en alcoholvrije dranken behaalde een omzet stijging van 13 pet., het banketbakkersbe drijf en de detailhandel in tabaksfabrikaten elk 9 pet. Bij vergelijking van de geldomzet in sep tember met die in augustus dient te wor den bedacht, dat september twee verkoop dagen minder telde dan augustus, doch daarentegen één zaterdag meer. In de voedingsmiddelensector steeg de omzet van augustus op september voor de detailhandel in melk- en zuivelprodukten en voor het kruideniers-, het slagers- en het bakkersbedrijf elk met 2 pet. De omzet in de detailhandel in aardap pelen, groenten en fruit bleef in september 2 pet, beneden die van augustus. In de sector der duurzame consumptiegoederen steeg de omzet van augustus op september in een viertal branches, hetgeen een nor maal seizoenverschijnsel is. De omzet in de Cairo nog niet aandoen. boekhandel en in de kantoorboekhandel steeg met respectievelijk 21 en 14 pet, mede als gevolg van het begin van een nieuw schooljaar. De omzetstijging in de detailhandel in textiel en die in schoeisel met respectievelijk 12 en 20 pet. houdt ver band met de eerste winteraankopen door het publiek. De omzetdaling, die in september ten op zichte van augustus werd waargenomen voor de detailhandel in huishoudelijke ar tikelen (9 pet.) en voor die in meubelen (1 pet.), kan als een zekere reactie worden gezien op de betrekkelijk hoge omzet, wel ke in deze branches in augustus werd be haald. In de genotmiddelenbranches kwam van augustus op september een omzetstijging van 2 pet. voor bij de detailhandel in alco holhoudende en alcoholvrije dranken c-n een omzetdaling met respectievelijk 7 en 2 pet. bij het banketbakkersbedrijf en bij de detailhandel in tabaksfabrikaten. De kantonrechter in Den Haag heeft veertien bromfietsers veroordeeld, die de enige tijd geleden ingevoerde maximum snelheid van 40 km hadden overtreden. De ambtenaar van het O.M. wees op het ge vaar, dat men een bromfiets die 50 a 55 km per uur rijdt, in bepaalde verkeerssituaties niet meer in de hand heeft. De kantonrechter veroordeelde de over treders tot 25 boete. Daar het vliegveld van Cairo weer voor burgerluchtverkeer is opengesteld, zullen de diensten van de K.L.M. op het Nabije Oosten weer van deze luchthaven gebruik maken. De K.L.M.-diensten naar en van het Verre Oosten zullen tot nader order 57. Toen Panda de kamer van graaf Ba- soeka binnen rende, was daar de rust te ruggekeerd. Plulanus stond peinzend te staren naar een rokend geweer, dat op de grond lag, terwijl Joris rustig bezig was een brandkast leeg te halen. „Net wat ik dacht!", riep Panda boos, „lelijke dief! Je bent bezig het geld van graaf Basoeka te stelen!" „Tut, tut, baasje, niet zulke lelijke woorden zeggen", zei Joris bestraffend. „Sluit de deur en gedraag u netjes, anders zal ik u ernstig dienen te beknorren". „Noem je het soms netjes, om te stelen?", riep Panda. „Stelen?", herhaalde Joris, „maar manneke, wat bedoelt ge? Wie steelt er hier?" „Jij!", riep Panda. „Wat doe je anders bij die brandkast?" „O, bedoel je dat", zei Joris luchtig, „ik ben bezig de bezittingen van de graaf in te pakken. De graaf is plotseling vertrokken". „Vertrok ken?? Waarheen dan?", vroeg Panda ver baasd. „Naar een stille plaats", antwoord de Joris. Hij zuchtte gevoelig en hernam: „De goede graaf was erg zenuwachtig, dus heb ik heer Plutanus verzocht, om hem naar een stil plekske te zenden, waar hij tot rust kan komen. Dat is prettig voor de graaf, nietwaar?" Panda keek even sprakeloos naar het geweer, dat op de grond lag. Toen ging hem een licht op. Dat is helemaal niet prettig voor de graaf!", riep hij stampvoetend. Jullie heb ben hem laten verdwiinen! O, wat is dat gemeen In het voorlopig verslag van de Tweede Kamer over de begroting van Onderwijs Kunsten en Wetenschappen nemen zeer vele Kamerleden stelling tegen het voor nemen, de radioluisterbijdrage te verhogen. Zij achten een dergelijke verhoging niet gerechtvaardigd, zolang de Wereldomroep uit de radioretributie wordt bekostigd. Voor de arbeid van de Wereldomroep hadden deze leden grote waardering, maar de 5 miljoen gulden, welke de uitzendingen van deze omroep langzamerhand kosten, mogen naar hun mening niet aan de luisterbij dragen worden onttrokken. Deze uitzen dingen zijn speciaal voor landgenoten bui ten onze grenzen en voor luisteraars in andere landen en dienen daarom uit 's rijks kas gefinancierd te worden. Andere leden wensen een nadere uiteen zetting omtrent de financiële moeilijkhe den bij de radio. Een verhoging van de luisterbijdrage achten zij weinig aanlok kelijk en niet in overeenstemming met het prijsbeleid van de regering. Zeer vele leden betreuren in ernstige mate het voornemen der regering om ook voor 1957 het aantal zenduren van de Ne derlandse Televisie-Stichting niet uit te breiden boven de 12 uur per week. Zij zijn van oordeel, dat de regering met dit voor nemen in een vicieuze cirkel is geraakt. Als uitbreiding van zendtijd op financiële gronden wordt afgeremd, wordt hierdoor tegelijk de opbrengst van het kijkgeld in belangrijke mate gereduceerd, omdat een te beperkt aantal zenduren de aanschaf van televisietoestellen tegenhoudt. Zij her inneren aan de mening van deskundigen dat met een bescheiden uitbreiding van het aantal zenduren het televisiebestel binnen een gering aantal jaren zich financieel ge heel zou kunnen bedruipen. Commerciële TV Gezien de ervaringen in Engeland, waar de commerciële televisie reeds om over heidssteun verzoekt, achten deze leden het zeer de vraag, of de beperktheid van* de Nederlandse markt de optimistische ver wachtingen van de minister rechtvaardigt, dat de invoering van commerciële televisie hier een belangrijke verruiming van de zendtijd zal kunnen brengen, waaraan voor het rijk geen kosten verbonden zouden zijn. Afgezien daarvan ligt het vraagstuk van invoering van commerciële televisie niet in de eerste plaats in het matei'iële vlak. Deze leden stellen de vraag of het verant woord is dit enorme publiciteitsmedium mede aan andere dan levensbeschouwe lijk georiënteerde organen toe te vertrou wen en of 't in de gegeven omstandigheden wenselijk of noodzakelijk geacht moet worden om terwille van acute moeilijk heden het ingeburgerde bestel te doorbre ken en te verbreken. Ook verscheidene andere leden wensten de uitspraak van de minister, dat invoe ring van de commerciële televisie belang rijke verruiming van de zendtijd kan bren gen buiten bezwaar van 's rijks kas, tegen te spreken. Ook de heer Max Croiset is uit het PEN- centrum voor Nederland getreden, omdat de motie naar aanleiding van de gebeurte nissen in Hongarije door dit centrum niet is aangenomen in de oorspronkelijke vorm. ADVERTENTIE Vier werkelijk bebouwbare middelen helpen elkaar en doen wonderenl De vier geneesmiddelen van Chefarine „4 worden in de hele wereld met uit stekend resultaat gebruikt. Ze hebben hun volkomen betrouwbaarheid wel zeer duidelijk bewezen en millioenen mensen baat gebracht bij pijnen en griep, vaak ook dan wanneer andere middelen falen. 4 BEROEMDE GENEESMIDDELEN IN ÉÉN TABLET Tegen piinen en griep. Geschikt voor de gevoeligste maag, want die wordt beschermd door het bestanddeel Chefarox Berekeningen. Vijf personen zijn gedood en meer dan 20 gewond toen een 60 meter lang gedeelte van een in aan bouw zijnde brug over een kreek in westelijk Caracas instortte. Het schijnt dat bij de bouw verkeerde berekeningen zijn gemaakt over de tijdsduur die het cement zou nodig hebben om hard te worden. Postzegel. Egypte zal het luchtpostver- keer met het buitenland hervatten, al dus een bekendmaking van de Egypti sche "minister van Verbindingen. Het gehele postverkeer is sinds eind oktober onderbroken. Het verkeer met Libië, Soedan en Zwitserland wordt het eerst hersteld. De Egyptische posterijen zullen een postzegel uitgeven ter herdenking van de slag om Port Said. Bezoek. Premier Nehroe van India zal waarschijnlijk binnen 6 weken Washing ton bezoeken om met president Eisen hower over internationale vraagstuk ken te spreken. Schadevergoeding. MacMillan, de Britse minister van Financiën, heeft in het Lagerhuis gezegd, dat Groot-Brittanni6 zich het recht voorbehoudt volledige vergoeding te eisen voor schade aan de installaties van zijn bases in de zone van het Suezkanaal. Gepasseerd. De Belgische premier. Achille van Acker, heeft dinsdag in een toe spraak tot beide huizen van het Belgi sche parlement, dat voor het eerst na het zomerreces bijeenkwam, zijn spijt erover uitgesproken, dat er voor de Brtis-Franse interventie in het Midden- Oosten geen overleg met België was ge pleegd. Dc eerste. De eerste twintig straaljagers voor de nieuwe Westduitse luchtmacht zijn dinsdag door de Amerikaanse luchtmacht op het vliegveld van Für- stenfeldbruck bij München aan de Duit sers overgedragen. Het zijn toestellen van het type F-84-f, die met de uitrsu- ting voor de vliegers een waarde van 50 miljoen gulden vertegenwoordigen. Wervelstorm. Het gebied van Caisan (Zuid-Vietnam) aan de golf van Siam is in het afgelopen weekeinde door een wervelstorm getroffen. Ongeveer 45.000 vluchtelingen uit Noord-Vietnam, die zich daar in de 'afgelopen twee jaar hebben gevestigd, zijn dakloos gewor den. Er is een griepepidemie uitgebro ken en men vreest dat er zich ook tyfus zal voordoen. Ondemocratisch. De Argentijnse commu nistische partij mag niet deelnemen aan de algemene verkiezingen, die volgend jaar zullen worden gehouden, omdat de partij niet democratisch is, aldus heeft een Argentijnse rechter dinsdag be paald. Vorige maand heeft president Aramburu een „handvest voor de poli tieke partijen" afgekondigd, volgens hetwelk alleen democratische partijen aan de verkiezingen mogen deelnemen. Breuk. De lokomotief en drie rijtuigen van de Simplon-expres van Bulgarije naar Turkije zijn tussen SviUengrad en Kadikoy, op Grieks gebied, ontspoord. Er zijn verscheidene gewonden. Het ongeluk zou veroorzaakt zijn door een breuk in de rails. Toestemming. In Teheran is bekendge maakt dat de Sjah van Perzië heeft in gestemd met de verloving van zijn dochter prinses Sjahnaz en Ai'dasjii Zahedi, de 28-jarige zoon van de voor malige Perzische minister-president. Prinses Sjahnaz (16) is het enige kind van de Sjah. Meer. De UNESCO heeft dinsdag in een algemene vergadering te New Delhi be sloten voor te stellen, dat haar budget met een miljoen dollar voor het komen de jaar zal worden verhoogd. Kapel. Uit Rome is dinsdag een mobiele kapel voor Hongarije naar Wenen ver trokken. Als de kapel niet in Hongarije wordt toegelaten, zal zij in Oostenrijk in kampen van Hongaarse vluchtelingen dienst doen. Bom. Een speciaal gerechtshof in Nicosia heeft dinsdag een 16-jarige Griekse cyprioot tot vijf jaar gevangenisstraf veroordeeld. Hij was op 9 september in Larnaca aangetroffen met een bom in zijn bezit. Patriarch. In Caïro is dinsdag de Kopti- sche patriarch Joessab de Tweede na een korte ziekte overleden. Hij was 76 jaar. In 1946 was hij tot leider van de orthodoxe koptische kerk gekozen. Priesters. Bij de verkiezing van admini strateurs van een grote Birmaanse pagode in Rangoon zijn de gemoederen zo verhit geraakt, dat tien priesters met machinepistolen en sabels een overval op de pagode hebben gedaan, toen hun tegenstanders daar in gebed bijeen waren. Twee priesters kwamen om het leven, twee werden ernstig gewond. Het is nog niet bekend of de verkiezing nu beslist is. NATUURLIJK kent bijna iedereen Ben jamin Franklin als de uitvinder van de bliksemafleider. En de jeugd die met ijver de geschiedenisboekjes op school door werkt, zal er met geestdrift bij vertellen, dat Franklin als gezant in Frankrijk een enorme goodwill voor zijn land wist te kweken tijdens de opstand van de Ameri kaanse koloniën tegen Engeland. Tussen een uitvinding op natuurkundig gebied en een nuttige gezant schapspost ligt een heel terrein van werk zaamheid, en nu willen we uiteraard niet beweren, dat Franklin dat hele gebied be streek, maar hij gaf in ieder geval toch wèl blijk van een verbluffende veelzijdigheid, waardoor zijn naam op vele gebieden van het 18de eeuwse Amerika wordt genoemd. Naast schrijver van krantenartikelen, hoofdredacteur van de Pennsylvania Gazette, uitgever van een jaarlijkse almanak die ook buiten Amerika de aandacht trok en in vele talen werd vertaald, moet hij vooral ook als drukker worden genoemd. Hij sneed en goot zijn eigen letters en stelde zich in verbinding met grote Europese typografen zoals Bo- doni en Fournier, zodat hij ook in de ge schiedenis van de Amerikaanse typografie een rol heeft gespeeld, Zelfs tijdens zijn gezantschapspost in Parijs hield hij er een eigen drukkerij op na, waarvan 37 druk werkjes bekend zijn. Sommige drukken van Franklin worden momenteel voor vele duizenden dollars opgekocht. Maar hier bleef het niet bij. Zijn weten schappelijke belangstelling bracht hem tot de studie van tal van vraagstukken, zoals aardbevingen, water- en windhozen, zee- stromingen, luchttrillingen en de verschijn selen van de elektriciteit. Zo ontdekte hij verschillende wetten op het gebied van de statische elektriciteit, en verscheidene ter- m.en die wij thans nog gebruiken, zijn van hem afkomstig, zoals batterij en elektri sche schok Over zijn politieke activiteit en zijn be langstelling voor economische en sociale vraagstukken, spreken we maar niet, om- dut de bovenbedoelde geschiedenisboekjes hierover voldoende uitsluitsel geven. Het is veel belang wekkender te memoreren dat de onvermoeide werkzaam heid van Franklin hem er ook toe bracht een pruktische kachel te vervaardigen. Waar J vinden we heden ten dage nog gezanten en politici die met succes een kachel in elkaar kun nen zetten? Franklin deed het en beproef de tevens zijn krachten op uurwerken. Voorts bedacht hij een glasharmonica die vooral in Europa een succes werd. Niet olleen omdat de jonge Marie Antoinette, de latere koningin van Frankrijk, hierop leerde spelen, maar omdat het instrument in brede kring gebruikt werd en grote componisten zoals Mozart. en Beethoven zich niet te voornaam achtten hiervoor muziek te schrijven. Er zijn nog veel meer gebieden, waar we de werkzaamheid van Franklin aantreffen. Zo dankt de stad Philadelphia aan hem de brandweer, een bibliotheek, ziekenhuis en volksuniversiteit. Maar laten we liever het oog eens richten op de „toverij" die in die tijd mogelijk werd. Daarover morgen. H. Pétillon

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1956 | | pagina 2