Nieuw Guinea voor de derde keer in de UNO-vergadering Economische strijd tussen Moskou en het westen Nell Herbert Met steun van Rusland en India Mr. Luns: Geen juridisch motief; alléén maar omdat Indonesië het wil hebben De radio geeft vrijdag HOOGTEZON H. J. Maertens n.v. NAAIMACHINES foto-atelier Wereldnieuws <€ccw ió Uet zo r J DO N DERDAG 15 NOVEMBER 1956 2 Brits-Frans standpunt Mr. d'Ailly wordt weer bankdirecteur Bergers geven de „Helga Bolten" nog niet op P.v.d.A. in Leidse raad negeert CJP.N.-leden Bevordering museum- bezoek van scholieren Lid Provinciale Staten Noordholland Klacht tegen directeur van het G.B.R. WIJNHANDEL „DE ZYLPOORT" per fles ƒ3.25 Een miljoen gulden voor de Wereldtentoonstelling Toenemende penetratie van communistisch blok in minder ontwikkelde landen Snuif en wrijf •Til 1 1 1 zX*M Kerkelijk Nieuws aeda en de Meester*jniaóiër EEN GOED PORTRET 1 overij NEW YORK (Reuter en United Press). De agendacommissie van de Algemene Vergadering der UNO heeft, woensdag be sloten de kwestie-Nieuw-Guinea (West- Irian) op de agenda van de Algemene Ver gadering te plaatsen. Het besluit werd met zes tegen drie stemmen bij vijf onthoudin gen genomen. Vóór stemden India, Pakis tan. de Sovjet-Unie, Salvador, Egypte en Tsjecho-Slowakije. Engeland, Denemarken en Frankrijk stemden tegen. De Verenigde Staten. Peru, de Dominicaanse republiek, nationalistisch- China en Turkije onthielden zich van stem ming. De Indonesische afgevaardigde, dr. Sud- jarwo, zei, dat handhaving van de bestaan de toestand niet alleen verslechtering van de betrekkingen tussen Nederland en Indo nesië tot gevolg zal hebben, maar ook van die tussen het Westen en Azië. De Nederlandse minister van Buiten landse Zaken, mr. J. M. A. H. Luns zei, dat wat de Indonesische regering thans vraagt, is dat de Algemene Vergadering haar behulpzaam is bij 't verkrijgen van 'n deel van Nederland en zulks niet op juri dische gronden, maar „alleen omdat Indo nesië het wil hebben". Indien wordt toe gelaten, dat een dergelijke eis wordt be handeld, is er sprake van schending van het Handvest van de UNO en een ernstig onrecht jegens de bewoners va?. Neder lands Nieuw-Guinea, aldus minister Luns. De Australische minister van Buiten landse Zaken, Casey, zei, dat zijn regering tegen behandeling van de kwestie door de Algemene Vergadering is, omdat zulks on getwijfeld tot gevolg zal hebben, dat er een verbittering intreedt in de betrekkingen tussen „twee uitstekende vrienden van Australië". „Het is mij niet onbekend, dat enkele leden van mening zijn, dat ieder punt, dat voor discussie wordt voorgedragen, op de agenda moet worden geplaatst, omdat de assemblée alleen doordat een punt op de agenda geplaatst wordt te weten kan ko men, waarom het gaat", aldus mr. Luns. „Mijn delegatie eerbiedigt natuurlijk hun opvatting, doch het wil ons voorkomen, dat ADVERTENTIE Geopend. 8-11.30 enj4-ieuur.Dinsd.lol i3U HILVERSUM I, 402 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Morgengebed en liturgische kalender. 8.00 Nieuws en weerbericht. 8.15 Platen. 8.50 Voor de vrouw. 9.40 Schoolradio. 10.05 Platen. 10.25 Louise, opera (acte IV). 11.00 Voor de zieken. 11.40 Koorzang. 12.00 Angelus. 12.03 Platen. 12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Lichte muziek. 12.55 Zonnewijzer 13.00 Nieuws en katholiek nieuws. 13.20 Koper kwartet en solist. 13.45 Voor de vrouw. 14.00 Lichte muziek. 14.30 Vrouwenkoor. 15.00 Schoolradio. 15.30 Pianoduo. 16.00 Voor de zieken. 17.00 Boekbespreking. 17.15 Kinder koor. 17.40 Koersen. 17.45 Lichte muziek. 18.05 Amusementsmuziek. 18.30 Vragen- beantwoording. 18.45 Piano. 19.00 Nieuws. 19.10 Regeringsuitzending: Bouwen in de winter: Rubriek verklaring en toelichting 19.20 Regeringsuitzending: Emigratiepraatje. 19.30 Platen. 20.30 Actualiteiten. 20.45 De springplank. 21.05 Geschenkenprogramma voor St. Nicolaas. 22.00 Promenade-orkest en soliste. 2.35 Wereldkampioenschap dammen 1956. 22.40 Gelukkige huwelijken, causerie. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Platen en dam- bericht. HILVERSUM II, 298 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.20 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.50 Voor de vrouw. 9.40 Schoolradio. 10.00 Thuis, causerie. 10.05 Morgenwijding. 10.20 Platen. 10.35 Orgel. 11.00 Voor de kleuters. 11.20 Kamerkoor. 11.35 Wat doe je voor de kost. 12.00 Amuse mentsmuziek. 12.30 Land- en tuinbouwmede delingen. 12.33 Sport en prognose. 12.50 Pla ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Mededelingen en platen. 13.25 Orgel en saxofoon. 13.55 Koer sen. 14.00 Sopraan en piano. 14.30 Litterair programma. 14.40 Gevarieerd programma. 16.00 Platen. 16.20 Muzikale causerie. 17.00 Voor de jeugd. 17.30 Dansmuziek. 18.00 Nieuws. 18.15 Actualiteiten. 18.20 Lichte muziek. 18.50 Vakverenigingsnieuws. 19.00 Voor de kinderen. 19.10 Meisjeskoor. 19.30 Ons adres, causerie. 19.50 Berichten. 20.00 Nieuws. 20.05 Boekbespreking. 20.10 Orgel concert. 20.30 Internationale bijstand., repor tage. 20.40 Het onderwijs nu. 21.00 Dansmu ziek. 21.30 Etherforum. 22.10 Buitenlands overzicht. 22.25 Exotische klanken. 22.40 Zorg om de mens, causerie. 22.50 Avondwijding. 23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Platen. TELEVISIE (N.T.S.) 20.0021.30 Relais van de Vlaamse TV: Onkel Bonaparte, toneelstuk. BRUSSEL, 324 M. 12.00 Orkestconcert. 12.30 Weerbericht. 12.34 Platen. 13.00 Nieuws. 13.11 Platen. 14.00 Schoolradio. 15.45 Koorzang. 16.02 Orkest concert. 17.00 Nieuws. 17.10 Lichte muziek. 17.45 Platen. 18.10 Zang en piano. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 19.45 Idem. 20.00 Orkestconcert. 20.45 Kunst- kaleidoscoop. 21.00 Orkestconcert, (verv.). 21.45 Platen. 22.00 Nieuws. 22.11 Volksliede ren. 22.40 Platen 22.55—23.00 Nieuws. ff die opvatting in dit geval, waarin voor de derde maal achtereen gevraagd wordt het punt op de agenda te plaatsen, nadat voor gaande discussies meer kwaad dan goed gedaan hebben, niet langer gehandhaafd behoort te worden. Het is krachtens deze overwegingen dat de Nederlandse regering zicht gedwongen ziet 't Comité Generaal te verzoeken, de Algemene Vergadering te adviseren dit punt niet op de agenda te plaatsen". De Engelse afgevaardigde, P. M. Crosth- waite, verklaarde zich tegen het plaatsen van de kwestie Nieuw-Guinea op de agen da „aangezien de toestand in Nieuw-Guinea op geen enkele wijze de vrede in gevaar brengt, en omdat verdere discussie van de kwestie hier waarschijnlijk niet tot een op lossing zal leiden". De Franse afgevaar digde sprak in dezelfde geest. Egypte en Pakistan waren vóór het behandelen van de kwestie en wezen op de verantwoorde lijkheid van de UNO voor het vinden van een oplossing. Sudjarwo zei, dat de Nederlandse re gering het niet alleen juist heeft geoor deeld „een deel van mijn land in zijn kolo niale greep te houden, ondanks het rijzend tij van nationalisme en vrijheid in Azië, maar bovendien heeft gepoogd zijn greep te versterken door op dat Indonesisch grondgebied militaire eenheden op de stel len hetgeen een gevoel van onveiligheid heeft doen ontstaan in het gebied, en een bedreiging is voor de vrede en de vreed zame ontwikkeling van onze volkeren. Koloniale toestanden en de daaraan inhae- rente onderdrukking bestaan voort in West-Irian". De ambassadeur van India, Krishna Me- non, verklaarde dat de standpunten van zijn regering in deze aangelegenheid erop neerkwamen dat de resten van het kolo nialisme moesten verdwijnen. Hij meende echter, dat dit op vreedzame wijze moest geschieden. „Het is beter dat er elementen van scherpte in het debat hier zijn, dat el ders", zei hij. De Russische afgevaardigde Sobolev ver klaarde dat de koloniale politiek van Ne derland spanning in het gebied veroorzaakt heeft. „De Aziatische en Afrikaanse landen hebben volkomen gelijk, als zij deze activi teit van Nederland als een wrijfpunt be schouwen. Een vreedzame regeling van dit probleem zou de internationale spanningen doen afnemen en de veiligheid in Oost-Azië doen toenemen", aldus Sobolev. ioi stmifJu-M ibS Aan een in januari te houden buitenge wone algemene vergadering van aandeel houders der Nationale Handelsbank n.v. zal worden voorgesteld mr. A. J. d'Ailly te benoemen tot directeur, aldus wordt medegedeeld in een communiqué van de directie der Nationale Handelsbank. Het ligt dus in de bedoeling van de burge meester van de hoofdstad na zijn aftreden per 1 januari 1957 terug te keren in het bankwezen waarin hij vóór zijn benoe ming tot burgemeester jarenlang werk zaam is geweest, het laatst als directeur van de Nederlandse Bank. Op de Atlantische Oceaan wordt nog al tijd getracht het Duitse s.s Helga Bolten" te behouden. Het schip is zondag door de bemanning verlaten, omdat het in zinkende toestand verkeerde. Het zit de bergers van L. Smit en Co niet mee wat het weer betreft. Maar de kapitein van de zeesleepboot „Oceaan" is nog niet pessimistisch. De grootste tegen slag was dat opnieuw een gedeelte van luik 2 tijdens stormweer is ingeslagen, waardoor de overslaande zeeën weer vrij spel hadden. Men vordert echter, zij het uiterst langzaam, in de richting van de Azoren. ADVERTENTIE VERKOOP EN VERHUUR Nassaustraal 5 Telefoon 15220 In de vergadering van de Leidse ge meenteraad heeft de fractieleider van de P.v.d.A., de heer E. Meester, een ver klaring afgelegd over de gebeurtenissen in Hongarije. Hij zei dat deze gebeurtenis sen ondubbelzinnig hebben duidelijk ge maakt, dat wie nu nog communist blijft, 't verraad en het vertrappen van de men selijke waardigheid voor zijn rekening neemt. Ook in Leiden maken commu nisten deel uit van het stadsbestuur. In het verleden zijn de communistische raadsleden als persoon aanvaard door de overige raadsleden. Een gesprek in de raad werd normaal gevoerd met deze raadsleden. „Wij spreken de hoop uit", zo vervolgde de heer Meester, „dat ook deze raadsleden geschokt zijn door de mensonterende ge beurtenissen en met het communisme en de C.P.N. zullen breken. De fractie van de Partij van de Arbeid acht thans het moment gekomen alle relaties met de raadsleden van de C.P.N. radicaal te ver breken. Ons staatsrecht gedoogt niet, de communisten zonder meer uit de gemeen teraad te verwijderen. Wij zouden dit ook niet willen bepleiten, maar het staatsrecht verbiedt evenmin in de vergaderingen van de gemeenteraad hun bestaan volkomen te negeren en op geen enkele wijze op hun woorden te reageren. Van dit moment af zal de fractie van de P.v.d.A. de C.P.N.-vertegenwoordigers ongezien en ongehoord in de raadsvergaderingen laten zitten, tot zij er, naar wij hopen en ver trouwen, bij de volgende verkiezingen radicaal uit weggestemd zullen worden", aldus besloot de heer Meester. Raadzaal verlaten In Bussum hebben de raadsleden woensdagavond de raadzaal verlaten toen het C.P.N.-raadslid W. Vermij het woord voerde over de Hongaarse gebeurtenissen. Nadat de voorzitter hem het zwijgen had opgelegd, keerde men in de zaal terug. Aan het begin van de zitting had burge meester J. C. Haspels woorden van ver ontwaardiging en rouw gesproken, die door de raad ook door het C.P.N.-lid staande werden aangehoord. Daarna werden met enkele minuten stilte de ge vallenen in Hongarije herdacht. Bedankt De heer A. Homma, die sedert de ge meenteraadsverkiezingen van 1953 als partijloze in de Zaandamse gemeenteraad zitting had voor de C.P.N., heeft voor het raadslidmaatschap bedankt wegens me ningsverschil met de C.P.N.-leiding, z Het programma van de educatieve dienst van het Rijksmuseum in Amsterdam voor de leerlingen van het voorbereidend hoger en middelbaar onderwijs schooljaar 1956- 1957 omvat twee instructieve tentoonstel lingen: „Meesterwerken der schilderkunst in gravure" en „Kunst uit klei". Voorts zijn er series van elk drie rondleidingen en twee lezingen met lichtbeelden gepro jecteerd. Tevens wordt een prijsvraag uit geschreven met als onderwerp: kwaliteiten en gebreken. Gevraagd wordt een gunstige en een ongunstige critiek te leveren op een en hetzelfde kunstwerk in het Rijks museum. De voorzitter van het centraal stembu reau voor de verkiezing van leden van de Provinciale Staten van Noordholland, heeft in de plaats van de heer C. Geugjes (CPN), die bedankt heeft op 27 oktober, als lid be noemd verklaard de heer G. Maas te Zaan dam, thans wonende te Rotterdam. Het bestuur van de Coöperatieve Bond van. Erkende Autorijschoolhouders" (B.E. A.) heeft bij de officier van Justitie in Den Haag tegen de directeur van het Centraal Bureau voor de afgifte van Rijvaardig heidsbewijzen, de heer I-I. Westerlaken, een klacht wegens laster ingediend. De heer Westerlaken zou volgens een ver slag in een Amsterdams dagblad tijdens een vergadering hebben gezegd „de B.E.A. is een verkapte financieringsinstelling, die bovendien nog in een kwade reuk staat". ADVERTENTIE Fa. P. BEAUFORT Kinderhuisvest 47—51 Telefoon 10717 Haarlem v BEAUJOLAIS 1953 eoeeeeeeeeeeeeeeooeeeoeGweoe ADVERTENTIE Alle merken, dus ruime keuze ENGEL, Gr. Houtstr. 181, Tel. 14444 Aanvulling Rijksbegrotitig Blijkens een aanvulling op de rijksbegro ting 1956 wil de regering dit jaar reeds an derhalf miljoen gulden uittrekken voor de Nederlandse inzending naar de Wereldten toonstelling in Brussel in 1958. In de toelichting op deze wijziging wordt gezegd, dat toen de rijksbegroting voor het dienstjaar 1956 werd vastgesteld, nog niet over voldoende gegevens werd beschikt over de omvang van de in 1956 door de Stichting Wereldtentoonstelling Brussel 1958, afdeling Nederland, te verrichten werkzaamheden. Evenmin was toen te voorzien, dat de bouw van de paviljoens op het tentoonstellings terrein reeds dit jaar zou aanvangen. Aangezien het evenwel uit organisatorisch en financieel oogpunt ongewenst zou zijn de bouw van deze paviljoens te vertragen door gebrek aan middelen, is de verhoging nodig. Hiermede wordt gebleven binnen de totale raming der rijksbijdrage van f 6.000.000 ver meerderd met de mogelijk noodzakelijke deelneming in een garantiefonds van maxi maal f 1.500.000 De regering heeft voorts gemeend, de kos ten van de onthulling van het Nationale Monument te Amsterdam voor haar reke ning te moeten nemen tot een bedrag van f 25.000. ADVERTENTIE 'n Kwaliteitsproduct van de Wybert-Fabrieken. 70 en 90 ct. alléén bij Apothekers en Drogisten (Van een bijzondere medeicerker) De komende conferentie in Parijs van p a riem'e htèle de 'n uit de' landen van Het At lantisch Pact zal gelegenheid bieden tot het trekken van een vergelijking ^tussen het economische po'tentieéf "van ÏÏét"' wésten "én dat van de Sovjet-Unie. Het is de niet ge ringe verdienste van het Nederlandse Tweede Kamerlid, de heer Geert Ruygers, over dit onderwerp een rapport te hebben opgesteld dat verzamelde parlementariërs als basis voor hun discussie kan dienen. Wie van de denkbeelden van de heer Ruygers op de hoogte is, zal het niet ver wonderen dat hij in zijn rapport de hulp aan minder ontwikkelde gebieden voorop stelt. De penetratie van het communistische blok in deze gebieden, door middel van leningen en overeenkomsten over techni sche hulp, schrijdt steeds voort. Men schat dat op deze manier in 1956 de Aziatische landen voor 150 miljoen dollar aan kapi taalgoederen uit de Sovjet-Unie ontvangen, een bedrag dat ongeveer de helft bedraagt van de export naar dat gebied. Het is van het grootste belang dat de landen van de N.A.V.O. daar een aantrekkelijk alternatief tegenover stellen. De heer Ruygers dringt erop aan, deze hulp vanwege het westen zodanig te organiseren dat de nationale gevoelens van de jonge ontvangende lan den worden ontzien. Het organiseren van deze hulp, zo zegt hij, is een gebiedende noodzakelijkheid. Waarna hij zijn stelling adstrueert met een economische vergelij king tussen het westen en de Sovjet-Unie. De Sovjet-Unie heeft zich, ten koste van onnoemelijk lijden en enorme offers, sinds 1928 ontwikkeld van een agrarisch land tot op één na de grootste industriële macht ter wereld. De ontwikkeling in deze richting gaat nog steeds voort. Sinds 1937 is de in dustriële produktie in de Sovjet-Unie twee keer zo snel gestegen als in de landen van de N.A.V.O.; sinds 1948 is de industriële produktie er meer dan twee keer verdub beld, terwijl de industriële produktie in de N.A.V.O.-landen met slechts 50 percent toenam. Overigens dient men dadelijk te bedenken dat de absolute produktiecijfers yan.hetcppp.m.up is tis.che blok nog aanzien lijk bij dié van cle N.A.V.O.-landen ten ach ter liggen: dé totale jaarlijkse produktie ,.vaa ..aile goederen, en diensten van de. N.A.WÖ.-landen is nog drieënhalf keer zo groot als in de landen van het Russische blok, in weerwil van het feit dat de bevol king in het westen slechts anderhalf keer zo groot is. Men moet evenwel bedenken dat ook absoluut gezien de Sovjet-Unie aan het inlopen is en dat de voorsprong van het westen grotendeels te danken is aan Noord- Amerika; de Europese landen van de N.A.V.O. produceren slechts veertig per cent meer dan het Russische blok. Wie een verklaring zoekt voor Moskou's industriële expansie behoeft slechts de in- vesterings- en consumptiepercentages te vergelijken. Wat het westen besteedt aan consumptie besteedt het oosten aan inves teringen, vooral in de zware industrie. In 1955 ging van Ruslands nationale inkomen 28 percent naar investeringen, terwijl 43 percent werd geconsumeerd. In de Ver enigde Staten en Canada werd 68 percent geconsumeerd en 18 percent geïnvesteerd, in de Europese landen werd 69 percent ge consumeerd en 15 percent geïnvesteerd. Een zeer groot deel 20 percent verdween in Moskou in de post defensie. In de Ver enigde Staten en Canada was dat 10 per cent, in West-Europa 7 percent. De landbouw is nog Ruslands zwakke plek. Maar toch meent de heer Ruygers dat de communistische landen in 30, 20 of zelfs in 10 jaar hun achterstand bij het westen kunnen hebben ingehaald. Dit brengt hem eens te meer tot de slotsom dat het westen paraat moet zijn om de minder ontwikkelde landen bij te staan. Veel van die landen beginnen met industrialisatie; zij kijken welk politiek blok hen het beste kan hel pen. Als Moskou op de huidige wijze voort gaat zou de beslissing wel eens ten nadele van het westen kunnen uitvallen. Was het niet Lenin, die zei dat Azië de toegangspoort tot het westen is? ADVERTENTIE Uw verkoudheid van neus keel of borst weg met Ned. Herv. Kerk Beroepen door de generale Synode tot predikant voor buitengewone werkzaarnhe- ,dcn (voor Curggao) ,Ph. P. Meerberg, laat stelijk legerpred., woonachtig te Hilversum Bedankt voor Andel M. Ottevanger te Leiden. Beroepbaarstelling: M. J. G. van de Vel den, kand., Emmalaan 13, Soestdijk. Baptisten Gemeenten Beroepen te Haulerwijk H. Ploeger te Hengelo-Borne. Geref. Gemeenten Bedankt voor Barneveld W. C. Lamain te Grand Rapids (U.S.A.). ADVERTENTIE maken, heeft TDD nodig 5 Dec. komt reeds in zicht Lange Veerstraat 13 Tel. 11178 Wantrouwen. Ollenhauer, leider van de Westduitse socialisten, heeft in Djakar ta verklaard dat de Anglo-Franse actie in Egypte het wantrouwen tussen de Aziatische volkeren en het Westen heeft vergroot. De Duitse socialist vestigde er de aandacht op dat de Britse socia listen het optreden in Egypte hebben veroordeeld. Ollenhauer brengt een be zoek van vier dagen aan Indonesië. Evacuatie. Het Franse kabinet heeft de ra tificatie van het Frans-Libisch verdrag dringend bij de Assemblée aanhangig gemaakt. Het verdrag voorziet in de evacuatie van Franse troepen uit het Feznan-district in de zuidwesthoek van Libië. Te laat. De voormalige Franse premier Pierre Mendès-France heeft critiek geoefend op het regeringsbeleid inzake de Suez-crisis. Hij zei, dat de Frans- Britse actie te laat is gekomen en slechts de Arabische wereld tegen Frankrijk in het harnas heeft gejaagd. Mendès- France zei het te „betreuren" dat de re sultaten van de Frans-Britse militaire actie in Egypte met zulk optimisme door premier Guy Mollet waren begroet. Wolk. I-Iet „Meteorological Magazine" meldt, dat door analyse en waarneming tamelijk zeker is vastgesteld dat een wolk, die 3 april geheel Zuidwest-En- geland op een hoogte van zestien kilo meter heeft overdekt, was samenge steld uit vulkanische stof, opgeworpen bij een vulkanische uitbarsting in het 4.800 kilometer verwijderde Kamsjatka, in Siberië. Eerste maten. De Engelse kroonprins Char les vierde woensdag zijn achtste ver jaardag. De BBC begon voor deze gele genheid alle nieuwsuitzendingen met de eerste maten van het Engelse volkslied. Misschien niet. In een rapport van de sy nodale commissie van de Nederduitse Hervormde Kerk in Zuid-Afrika wordt geconstateerd dat de Christelijke Kerk zich steeds meer bewust wordt van „het gevaar te berusten in onderlinge ver houdingen van de rassen, die misschien niet in overeenstemming zijn met het Woord Gods" en dat de Nederduits Her vormde Kerk daarom opnieuw moet gaan beluisteren wat het Woord Gods in verband met de gegeven situatie over deze zaak te zeggen heeft, aldus de Ne derlandse Zendingsraad. Kans. Thomas J. Watson jr., voorzitter van de Amerikaanse raad van de Interna tionale Kamer van Koophandel, heeft verklaard, dat Amerika Egypte een tweede economische kans moet geven, mits Egypte toont dat het van goede wil is. Zelfs herziening van de Assoe- wan-dajn plannen achtte Watson niet uitgesloten. Onafhankelijk. De wetgevende vergadering van Goudkust heeft het ontwerp voor de grondwetswijziging van de regering met 70 tegen 25 stemmen goedgekeurd. Het gebied wordt in maart onafhanke lijk en zal dan „Ghana" heten. Neergestort. In West-Duitsland zijn twee straaljagers van de Amerikaanse lucht macht neergestort, beide boven een stad en in alle twee de gevallen werden ge bouwen geraakt. Vier mensen zijn om het leven gekomen. Een sabrestraal- jager viel in Kaiserslautern op een ge bouw van de Franse autoriteiten. Het tweede vliegtuig storte neer in de hoofd straat van Schopp bij Pirmasens. Werklust. De poging van de Franse com munistische partij om in héél Frankrijk een dag van stakingen tegen het fascis me te organiseren is roemloos ingezakt, mede door het Russische optreden in Hongarije. In Parijs legden slechts 3200 van de 600.000 leden der communistische vakbonden het werk neer. Ambassadeur. De voormalige Britse gezant in Parijs Patrick Reilly, is benoemd tot ambassadeur in Moskou. Hij volgt daar Sir William Hayter op, die plaatsver vangend onder-secretaris van het mi nisterie van Buitenlandse Zaken in Lon den wordt. Zijn voorganger in die func tie, Sir Harold Caccia, is de nieuwe Brit se ambassadeur in Washington. Reilly heeft diplomatieke posten in Teheran, Algiers en Athene bekleed. Helpen. Volgens Radio-Caïro heeft de Egyptische ambassadeur in Djakarta meegedeeld, dat 75.000 Indonesiërs zich vrijwillig hebben opgegeven om „het Egyptische volk te helpen tegen de Brits-Franse en Israëlische agressie". De ambassadeur verklaarde dat zich in communistisch China 250.000 en in Pa kistan 10.000 mensen als vrijwilliger hebben aangemeld. 58. „Meneer Plutanus!", riep Panda, „waarom heeft u die arme graaf laten ver dwijnen?" „Dat deed ik voor zijn eigen bestwil", antwoordde de magiër, „gids Goedbloed zei, dat de graaf zenuwachtig was. Dus zond ik hem naar een stil plaats je, waar hij weer tot rust kon komen". Maar u moet Joris niet vertrouwen!", riep Panda uit, „hij is een slechte gids! Hij maakt u allemaal leugens wijs en intussen gebruikt hij uw eh toverkracht om te stelen. Bovendien was het helemaal geen wonder dat de graaf zenuwachtig was, want„Beilo, wat een ratelend uiterlijk gebabbel!", viel Plutanus hem in de rede. En, zich tot Joris wendend, vroeg hij: „Praten jeugdige uiterlingen altijd zo veel?" „Dat is inderdaad een lastige eigen schap van jeugdige uiterlingen", antwoord de Joris, een misnoegde blik op Panda werpend, „maar deze uiterling spant wel de kroon". „Is hij misschien zenuwach tig?", vroeg Plutanus. Zal ik hem ook maar even naar een rustige plaats doen verdwijnen?" „Nee!", riep Panda ver schrikt, „ik wil niet! Ik ik ik ben niet zenuwachtig". „Wel, wat zal ik doen, gids Goedbloed?", vroeg de magiër zonder op Panda's protesten te letten, „verdwij nen maar?" Joris voerde even een inner lijke tweestrijd. Toen trok hij Panda haas tig opzij en plaatste zich beschermend voor hem. „Nee", zei hij, „hij is nog te jeugdig om een rustige plek te kunnen waarderen". En hiermee bewees Joris weer eens, dat hij ondanks zijn streken, toch een zwak plekje in zijn hart hadvoor Panda. HET BEHOEFT ons eigenlijk niet zo te verbazen, dat de 18de eeuw rijk is geweest aan pseudo-magiërs van het slag van Gagliostro, die voorgaf goud te kunnen maken en andere, onmogelijk geachte, kunststukjes te volbrengen. In die tijd im mers, werden de fundamenten gelegd van de scheikunde en de natuurkunde, waar door men met eigen ogen kon kennisnemen van gebeurlijkheden, die vóórdien voor onmogelijk werden gehouden. Wat dat betreft, is het zeker niet te gewaagd een parallel te trekken tussen die tijd en de onze, die eveneens een nieuw tijdperk heeft ingeluid. Maar goed, laten we door een te veel aan beschouwingen niet te ver van de gebeurlijk heden afdwalen. De nieuwe vindingen van de 18de eeuw werden uiteraard voorname lijk gebruikt en toegepast in de laboratoria der onderzoekers, maar verschillende van deze ontdekkingen leenden zich eveneens uitstekend voor het gezelschapsspel en dienden als bezienswaardigheid in de sa lons, waar de aanwezige dames en heren werden vermaakt met allerlei mogelijk heden die deze nieuwe vindingen openden. Door de ontdekking van de statische elek triciteit bleek het bijvoorbeeld mogelijk met een gewreven lakstaaf een vlierballe tje, dat aan een draadje was gehangen, aan te tekken. En blaadjes bladtin bleken zich door diezelfde elektriciteit van elkaar af te buigen. Wonderlijk! Zo waren er in de pas geopende wereld van de natuurwetenschappen natuurlijk nog veel meer verschijnselen die uitroepen van verbazing ontlokte aan het dankbare publiek, dat dergelijke dingen nooit eer der had aanschouwd en er geen verklaring voor wist te vinden. Onnodig ook, te zeg gen, dat de pseudo-magiërs zich gaarne van de meest spectaculaire vindingen mees ter maakten en deze in het vlak van de "N toverij trokken, waardoor hun aanzien lijke baten ten deel vielen. We menen ons niet aan overdrijving schuldig te maken door te beweren, dat door alle tijden heen de tovenaars beter gehonoreerd werden dan de wetenschappelijke werkers, die de grondslagen voor de zgn. toverij hadden gelegd. Een van de voorwerpen die ons blijven boeien, is de magneet die een onzichtbare en geheimzinnige macht uit oefent op stalen voorwerpen. Reeds in de middeleeuwen werden metalen zwaantjes in een drijfbak gelegd en met magneetsteen in de gewen ste richting gedirigeerd, wat aan de toeschouwers uit roepen van verbazing ont lokte. De historicus Jacques de Vitry haast te zich dan ook de macht die de magneet op de drijvende zwaantjes uitoefende voor toverij te verklaren, een uitspraak die we in het raam van die tijd best kunnen bil lijken. In de 18de en 19de eeuw was men ech ter in dit opzicht in sommige gezelschap pen nog niet veel verder gekomen. Toen traden lieden op van het type van Gaglios tro die zó'n macht over bepaalde voorwer pen bleken te bezitten, dat het hun moge- lijk was door bepaalde beioegingen van de hand - en zonder aanraking uiteraard - deze voorwerpen langs een wand te diri geren in elke richting die zij wensten. On nodig te zeggen, dat dit een papieren wand was, waarachter een helper een magneet bewoog, zodat de metalen voorwerpen wel genoodzaakt waren te gehoorzamen De verklaring is dus nogal simpel.' Maar dat is ook bij moderne goocheltrucs het geval! Daarover morgen. (Nadruk verboden) H. Pétillon

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1956 | | pagina 2