Leven der vrouw in Israel
Een Amerikaan lucht zijn hart
ONZE TUIN- EN KAMERPLANTEN
Sleutelbloemen
Europa zijn tweede vaderlan
ZATERDAG 17 NOVEMBER 1956
HAARLEMS DAGBLAD
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
13
Kamerleden vragen
Waarom ging loons
verhoging bij het rijk niet
op 1 juli in?
UW HAAR IS UW KROON
MAISON C. J. OERLEMANS
Medische verzorging
tijdens het weekeinde
Kort nieuws
Dat leuke vlotte kapsel
MOLENDIJK voor ui
Dr. W. Drees opende nieuw
Unilever-Iaboratorium
Critiek op diplomaten
in Boedapest
Kamerlid stelt vragen
aan minister Luns
Vervalst landbouwpraatje?
Vier jaar geëist tegen
Nijmeegse inbreker
Gevarieerd menu
leder achttienjarig
meisje heeft twee jaar
dienstplicht
De meeste Israëlische vrouwen wer
ken. Voor kinderen vanaf twee jaar zijn
overal kinderbewaarplaatsen opgericht:
Warenhuizen vindt men niet in de ste
den, wel een heleboel gezellige winkel
tjes, die goed van allerlei waren en ook
luxe artikelen zijn voorzien.
Huisvlijt
„Mooie handweefstoffen kun je overal
kopen en ook jersey kleding is er volop.
Er worden regelmatig modeshows ge
houden, altijd met een liefdadig doel.
Veel wordt gedaan om de huisvlijt te
stimuleren; de WIZO (Women's Interna
tional Zionist Organisation) leert de
jongeren bijvoorbeeld het prachtige
Blijkens het Voorlopig Verslag van de
Tweede Kamer over de begroting van Bin
nenlandse Zaken had het algemeen be
vreemding gewekt, dat de 6 percent salaris
verhoging voor het rijkspersoneel niet is
ingegaan per 1 juli 1956, zulks tegen het
advies van alle centrales van overheidsper
soneel in. Welke zijn de motieven, zo werd
gevraagd, welke de regering ertoe hebben
geleid om van dit advies af te wijken en de
ingangsdatum op 1 september te stellen?
Dit had te meer verwondering gewekt,
aangezien zeer vele gemeentebesturen, op
advies van het centraal orgaan inzake ge
meenschappelijke behartiging van gemeen
telijke personeelsaangelegenheden als in
gangsdatum 1 juli hebben vastgesteld.
Aangezien dit de eerste keer was na de
bevrijding, dat door het centraal orgaan
van een regeringsstandpunt werd afge
weken, meende men te mogen veronderstel
len, dat hier wel zeer zwaarwichtige rede
nen hebben gegolden. In dit opzicht werd
het voorts opmerkelijk geacht, dat ook de
Sociaal-Economische Raad voor zijn per
soneel als ingangsdatum 1 juli 1956 heeft
gesteld.
Algemeen werd gevraagd, of de regering
voornemens is gehoor te geven aan de op
haar uitgeoefende aandrang, een weg te
vinden, waardoor het rijkspersoneel alsnog
een uitkering zal ontvangen, ten einde te
bereiken, dat de salarisverbeteringen van
1956 bij die van 1955 niet zullen achter
blijven.
Vele Kamerleden vestigden er de aan
dacht op, dat uit diverse perscommuniqué's
is gebleken, dat geen overeenstemming
werd bereikt over de bezoldiging van de
hogere rijksambtenaren. Deze leden zouden
gaarne worden ingelicht over de maatrege
len, welke de minister thans denkt te moe
ten treffen.
Vele andere leden hadden met voldoe
ning vernomen dat de salarissen van de
topfunctionarissen verbeterd worden. Men
wenste te weten of de regering tot lagere
publiekrechtelijke organen het verzoek zal
richten, een overeenkomstige maatregel te
treffen voor het daarvoor in aanmerking
komende personeel van die organen. Ge
vraagd werd of het in de bedoeling ligt, de
bestaande gelijkschakeling van de bezol
diging van het overheidspersoneel ook na
de thans getroffen voorziening te handha
ven en of deze regeling mede gevolgen zal
hebben met betrekking tot de salariëring
van die burgemeesters, secretarissen en
ontvangers, die een salaris genieten, gelijk
aan of hoger dan dat van een referendaris.
Men achtte een dergelijke verbetering
noodzakelijk omdat er een duidelijke ten
achterstelling zou zijn bij soortgelijke
functionarissen in het vrije bedrijf, waar
door het moeilijk zou zijn bekwame krach
ten voor de rijksdienst aan te trekken.
ADVERTENTIE
MITS GOED VERZORGD.
Wij brengen u de nieuwste Permanent-wave
en de nieuwste kleurspoelingen, welke het
verven overbodig maken.
Haaronderzoek gratis.
PERMANENT-WAVE vanaf f 12.50
Gierstraat 69 - Haarlem - Tel. 21736
HAARLEM
Artsen: men raadplege telefonisch firma
Mathot, telefoon 11990.
Dierenartsen: Jacoba Hagedoorn, Heem-
steedse Dreef 11, telefoon 35521.
Apotheken: Th. A. Klinkhamer, Ko
ninginneweg 69, tel. 11596; Grijseels en
Van Hees, Lange Veerstraat 19, telefoon
11000; Frans Hals-apotheek, Frans Hals
plein 1. telefoon 11180.
BENNEBROEK:
Artsen: dokter P. van Aalst, Rijksstraat
weg 53, te'efoon 300.
LISSE:
Artsen: dokter A. J. Duymaer van Twist,
Hereweg 295. telefoon 3453.
BLOEMENDAAL:
Artsen: dokter H. D. G. A. Tmmink.
Bloemendaalseweg 126, telefoon 23449.
Overveen: dokter W. D. van Oldenborgh.
Bloemendaalseweg 223, Overveen, tele
foon 22884.
Aerdenhout: dokter J. Tjakkes, Nic.
Beetslaan 6, telefoon 27570.
Wijkverpleegsters: zuster J. Th. Odinot,
Rustenburgerwég 16, telefoon 24413 en
zuster A. G. Haagsma, Spiegelenburgh-
'aan 31, Aerdenhout, tel. 27343 of 26994.
Apotheken: Elswout Apotheek. Bloemen
daalseweg 341, Overveen, telef. 16760;
Santpoortse Apotheek, Bloemendaalse-
straatweg 145, Santpoort-Station telef.
02560 - 8249 en Aerdenhout Apotheek,
Zandvoortselaan 164, Aer4enhout, telef.
26772.
ZANDVOORT:
Artsen: dr. P. Vijlbrief, Hogeweg 43,
telefoon 3355.
Wijkverpleegsters: zr. A. M. C. Hoogen-
bosch, Julianaweg 23, telefoon 2826.
Verloskundige: zr. G. Bokma, Tolweg 8,
telefoon 2816.
Apotheken: zondag 18 november, de
Zandvoortse apotheek, J. J. L. A. Wijn-
ne, Haltestraat 8, telef. 2389, de gehele
dag geopend en in de week van 19 t/m
24 november óók des avonds na 7 uur,
echter uitsluitend voor doktersrecepten
en spoedgevallen.
HEEMSTEDE:
Artsen: K. L. Kout, Johan de Witlaan
23, telefoon 38411, en A. L. C. van Lier,
Piefer Aertzlaan, telefoon 39875.
Wijkverpleging: zr. L. Dudok van Heel,
Jac. de Witstraat 9, telefoon 34673 (en
in de week van 19 tot en met 24 novem
ber, des avonds van zes tot elf uur).
Apotheken: Aerdenhout Apotheek, Zand-
voortselaan 164, telefoon 26772 en Heem-
steedse Apotheek, Binnenweg 98, tele
foon 38197.
„Merwelloyd" te water. Bij de Rotter-
damsche Droogdok Maatschappij is het
casco te water gelaten van het m.s. „Merwe
lloyd", een van de nieuwe schepen voor de
Koninklijke Rotterdamsche Lloyd. Dit is het
tweede van een serie van zes schepen, die
alle de naam van een rivier, met de letter
M beginnend, gevolgd door het woord
„Lloyd" zullen dragen. De „Merwelloyd" is
161 m. lang en ruim 20 m. breed. De hoogte
is ruim 12 m. De bruto tonnenmaat is onge
veer 10.000.
ADVERTENTIE
maakt
Santpoorterplein 1 - Haarlem - Tel. 19706
Buslijnen 3 en 4.
Minister-president dr. W. Drees heeft
vrijdag het Unilever Research Laborato
rium te VIaardingen geopend.
De voorzitter van de raad van bestuur,
de heer F. J. Tempel, sprak allereerst
woorden van welkom en wees vervolgens
op het tweeledige doel van het speurwerk,
namelijk het verbeteren van bestaande
produkten en het vinden van geheel nieu
we. De heer Tempel deelde mee dat, om
bij de jonge generatie wetenschappelijke
belangstelling te stimuleren, de raad van
bestuur besloten heeft uit de winst over
1956 een bedrag van een half miljoen be
schikbaar te stellen, waaruit van jaar tot
jaar prijzen zullen worden toegekend.
Hiervoor komen in aanmerking studeren
den aan die universiteiten en hogescholen,
waar chemie als hoofdvak wordt gedo
ceerd en die naar het oordeel van de be
trokken faculteit in een bepaald studie
jaar de beste resultaten op het gebied van
de chemie hebben bereikt.
Dr. Drees wees op de noodzakelijkheid
in Nederland van voortdurende expansie
en toeneming van het internationale ver
keer. Komende tot het eigenlijke speur
werk meende dr. Drees te kunnen zeggen,
dat indien daarmee tevens in het belang
van de verbruikers lagere prijzen moge
lijk worden, produkten van betere kwali
teit worden verkregen en het levenspeil
kan worden verhoogd, de bevolking daar
mee in hoge mate is gediend. Uit het feit
dat dit zo belangrijke instituut voor
speurwerk tot stand is gekomen blijkt,
volgens spreker, dat Nederland niet alleen
ontvangende maar ook gevende partij kan
zijn.
De minister-president deelde mede, dat
het de Koningin heeft behaagd twee on
derscheidingen te verlenen, waarvan hij de
versierselen kon overhandigen. Dr. ir. J.
P. K. van der Steur, leider van de chemi
sche afdeling (groepsorganisatie) en be
last met de technische supervisie over de
research-aangelegenheden, is benoemd tot
officier in de orde van Oranje Nassau. De
analist J. F. Drost, die al veertig jaar
werkzaam is, ontving de eremedaille, ver
bonden aan de orde van Oranje Nassau, in
zilver.
Het Tweede Kamerlid de heer Goedharl
(P.v.d.A.) heeft de minister van Buiten
landse Zaken gevraagd:
„Heeft de minister kennis genomen van
de berichten, volgens welke sommige diplo
matieke vertegenwoordigers van Westeuro-
pese staten tijdens de jongste gevechten in
Boedapest geweigerd hebben onderdanen
van andere Westeuropese landen, die om
hulp en beschutting bij hen aanklopten,
deze bijstand te verlenen? Weet de minister
dat een dezer ambassadeurs zelfs een aan
tal Westeuropeanen, die aanvankelijk een
schuilplaats in zijn ambassade gevonden
hadden, tijdens een in de naaste omgeving
plaatshebbend hevig vuurgevecht op straat
heeft laten zetten? Weet de minister, dat
een lid van de Assemblée van de Raad van
Europa, de Oostenrijkse afgevaardigde
Peter Strasser, tegelijk met een aantal
andere Europeanen, de deur uitgezet werd
en dat hij, toen hij zich met een gewonde
op zijn schouder even later bij het gebouw
van een andere Westeuropese diplomatieke
vertegenwoordiger aanmeldde, daar niet
toegelaten werd?
Is de minister niet van oordeel, zo vraagt
de heer Goedhart verder, dat de gerele
veerde feiten aantonen, dat het bij ver
schillende diplomatieke vertegenwoordigin
gen van Westeuropese staten geen alge
meen gehuldigde opvatting is, dat men zich
onder bijzondere omstandigheden als thans
in Boedapest bestaan, niet op een eng-
nationaal standpunt moet stellen, doch dat
alles gedaan dient te worden om de zo
veelvuldig bepleite en toegejuichte Euro
pese solidariteit tot levende werkelijkheid
te maken?
Is de minister bereid het initiatief te
nemen tot besprekingen met de andere
Westeuropese mogendheden, ten einde te
bereiken, dat duidelijke afspraken gemaakt
worden, die het onmogelijk maken, dat be
schamende taferelen, zoals die zich in Boe
dapest hebben voorgedaan, zich in het ver
volg zullen herhalen?
Het Tweede Kamerlid de heer Biesheuvel
(A.R) heeft de minister van Landbouw
vragen gesteld over een landbouw-radio-
causerie, die op 5 november werd uitge
zonden. Volgens de heer Biesheuvel zouden
aan deze causerie deelnemen dr. J. Gras
huis, E. J. Bats en mr. S. Leenstra. Toen
het radiogesprek op de band werd opgeno
men, was de heer Leenstra echter niet
aanwezig. De ambtenaar van het ministe
rie, die deze rubriek verzorgt, zou echter
bepaalde passages uit de schriftelijke tekst
van de heer Leenstra aan de bandopname
hebben toegevoegd, waarin de heer Leen
stra de opvattingen van de heer Grashuis
bestreed, zulks buiten medeweten van de
he^r Grashuis.
De heer Biesheuvel vraagt of de minister
niet van oordeel is, dat de bedoelde amb
tenaar de moderne hulpmiddelen ter voor
bereiding van een regeringsuitzending op
ernstige wijze heeft misbruikt en dat daar
door het gezag van de radiorubriek van het
ministerie en van x-egeringsuitzendingen in
het algemeen in hoge mate wordt geschaad
en welke maatregelen hij denkt te treffen
om herhaling van dit misbruik te voor
komen.
De procureur-generaal bij het Arnhemse
gerechtshof, mr. M. C. van Oosten, heeft
vier jaar gevangenisstraf en ter beschik
king stelling van de regering geëist tegen
de 32-jarige Nijmeegse los-arbeider H. J.
van den B., daarmede vernietiging vragend
van het vonnis van de Arnhemse recht
bank, die verdachte tweeënhalf jaar ge
vangenisstraf met aftrek plus ter beschik
king stelling van de regering had opgelegd.
De Nijmegenaar zou zich hebben schul
dig gemaakt aan een aantal inbraken, voor
namelijk in Nijmegen en omgeving. Hij was
al tien keer veroordeeld. Reeds op zijn
twaalfde jaar was hij met inbreken be
gonnen.
de^Drouw
Er zijn mensen die een hekel hebben
aan primula's omdat ze een soort uitslag
op de huid veroorzaken. Dat is inder
daad bij Primula obconica het geval,
maar meestal heeft de primula er part
noch deel aan. Het is in ieder geval al
léén de primula obconica waarvoor ge
u in acht moet nemen. De gewone tuin-
primula's die meer algemeen bekend
staan als sleutelbloemen, doen beslist
niets. Er is dus geen enkel bezwaar te
gen om die in uw tuin te planten. De
gele en blauwe kleuren zullen u vooral
voldoen. In de rotstuin komen zij het
meest tot hun recht, doch ook op de
voorgrond in een border zal men er veel
Gele primula's of sleutelbloemen.
plezier van hebben. Die primula's hou
den niet van schrale zandgrond. Men
zal dus wat bosgrond of wat goede
bloemistengrond moeten aanvoeren. Ze
vinden het bovendien in de felle zon
niet zo prettig; een plekje in uw tuin,
waar ze 's zomers na de bloei tegen de
felle zon beschermd staan, zal hen be
slist genoegen doen. De bloemist kweekt
deze primula's voort door middel van
zaaien. Men kan ze ook voortkweken
door middel van scheuren. Dat kunt u
het best na de bloei doen.
G. KROMDIJK
De hieronder volgende ontboezeming
van een „rasechte" Amerikaan is type
rend voor de schrijver als zij zelf een
typering is van de Europese en Ameri
kaanse mentaliteit. We willen haar onze
lezers daarom niet onthouden.
Mijn naam is Robert E. Jackson. Mijn
vrouw en ik hebben zeven jaar in
Rome gewoond. Nu zijn we terug in
„the States". Al onze kennissen zeggen
dat wij zo on-Amerikaans zijn gewor
den. Maar of dat inhoudt, dat Ameri
kaans zijn hét ideaal is, hebben ze dan
wel gelijk?
In Rome hadden wij voor 30 dollar
in de maand een dienstbode, een meisje
dat eten kookte, kleren verstelde, kin
deren verzorgde en inkopen deed. Mijn
vrouw zei dat ze haar hulp graag wilde
inruilen voor een kaartje terug naar
New York. Ze heeft het niet hoeven
doen. We zijn gewoon teruggegaan.
Maar nu begint mijn vrouw al in te
zien dat al de zelfbedieningspaleizen in
Amerika, al die „service" en heel haar
moderne keuken dat meisje in Rome
niet kunnen vervangen. Zelfs al gaat
heel het dienstbode-systeem er waar
schijnlijk binnen korte tijd wel uit.
In Newport, in Connecticut, hebben
we zolang een huis gehuurd voor we
een huis gaan kopen. We hadden een
prachtig huisje met drie slaapkamers
op het oog, dat toen wij in 1949 naar
Italië gingen 13.000 dollar kostte.
Nu kost het 30.000 dollar, of, zoals de
makelaar het gelieft uit te drukken,
„slechts 30.000 dollar". Het gekke is dot
iedereen dit normaal schijnt te vinden.
En dan de kleding. Mijn vrouw zegt
dat ze absoluut geen rok wil dragen,
maar driekwart broeken of soortgelijke
verpakkingen. Zij zegt dat ze zich „een
slaaf voelt" in een rok.
In Europa heersen andere opvattin
gen. Onze ouders zeggen dat we er op
achteruit zijn gegaan. Wij leven „achte
loos", met weinig besef voor normen en
vormen, en steken tot over onze oren
in de schuld, zoals iedere amerikaan.
Onze luxe noemen wij onze levensnood
zakelijkheden.
Wij hebben teveel van Europa ge
proefd, dat staat vast. Maar wij zullen
de laatste zijn om te zeggen dat die
smaak ons niet bevalt. Integendeel. Na
Amerika is Europa ons vaderland.
Voor de laatste weken van november
bieden wij u onderstaande menu's ter
keuze aan. Zoals u ziet zijn er allerlei
variaties mogelijk, zowel wat smaak als
kleurencombinaties betreft.
Wil een menu werkelijk „goed" zijn,
dan mag vlees, vis, kaas, ei, peulvruch
ten of een melkgerecht er niet aan ont
breken. Het is gewenst, dat een volwas
sene per dag in de gezamenlijke maal
tijden de volgende hoeveelheden van deze
produkten gebruikt:
50 a 100 gr vlees of vleeswaren óf 100
a 200 gr vis óf 35 a 50 gr kaas óf V\ 1
melk, boven het dagelijks gewenste
rantsoen van y2 a liter.
In het melkgerecht kan men ook karne
melk of yoghurt verwerken. Het verdient
aanbeveling per week enige eieren te ge
bruiken.
MENU'S
Pouletsoep* aardappelen, kalfslap
jes, brussels lof met saus dag. en
nachtvla.
Aardappelen met jus, bloemkool met
kaassaus turfjes met bessensapsaus*.
Bruine gebonden soep* aardappelen,
saucijsjes met jus. savoyekool peer.
Aardappelen, gehakt, gestoofde prei
havermoutkoekjes*.
Groentesoep* aardappelen, runder
lapjes, rodekool banaan*.
Aardappelen met botersaus, gebakken
vis, koolraap griesmeelpap*.
Erwtensoep met kluif aardappelen
met jus, gestoofde bieten.
Met een sterretje zijn de gerechten aan
geduid die achterwege kunnen blijven
zonder aan de voedingswaarde van het
weekmenu te kort te doen.
RECEPTEN voor 4 personen
Dag- en nachtvla.
Voor de licht vla: y2 1 melk, 25 gr (2V2
eetlepel) custardpoeder, 30 gr (2 eet
lepels) suiker.
Voor de donkere vla: /2 1 melk, 25 gr
(2',i eetleper) custardpoeder, 25 gr (3
eetlepels) cacao,. 60 gr (4 eetlepels)
suiker.
De lichte vla: Het custardpoeder met
koude melk aanmengen. De rest van de
melk aan de kook brengen. De suiker in
de melk strooien en de melk binden met
het custardpoeder. De vla aan de kook
brengen en onder af en toe roeren laten
afkoelen.
De donkere vla. Het custardpoeder, de
cacao en de suiker vermengen en met
koude melk aanmaken. De rest van de
melk aan de kook brengen en bijbinden
met het aangemaakte papje. De vla 1 a 2
minuten doorkoken. De vla onder af en
toe roeren laten afkoelen.
De beide koude vla's tegelijk en even
snel in een glazen schaaltje gieten, zodat
de afscheiding in het midden komt.
Bruine gebonden soep.
VA 1 water, peperkorrel, foeli, tijm, ui,
wortel, peterselie, 4 bouillonblokjes, 45
gr (3 eetlepels) boter of margarine,
45 gr (5 eetlepels) bloem, 50 gr gemengd
gehakt, peper, zout, paneermeel.
Het water opzetten met peperkorrel, foe
lie, tijm, ui, wortel, peterselie en bouil
lonblokjes en 15 minuten laten trekken.
De bouillon zeven. De boter of de marga
rine smelten, de bloem toevoegen en on
der flink roeren bruin laten worden tha-
zelnootkleurig), dan onder roeren lang
zamerhand de bouillon bijschenken en de
soep 10 minuten laten doorkoken. De
soep zeven.
Het gehakt aanmaken met peper, zout en
paneermeel en er kleine balletjes van
maken. De balletjes 5 minuten in de soep
meekoken.
oude borduurwerk te maken. En u zoudt
verrukt zijn over het mooie zilverwerk
en de sieraden van goud, zilver of koper
en dan zwijg ik nog maar over het hout
werk en de ceramiek".
We hebben nog lang zitten praten
over het werk, dat haar zo na aan het
hart ligt, het plaatsen van kinderen uit
a-sociale milieus in tehuizen of bij par
ticulieren. De cursus, die zij momenteel
volgt, heeft in het bijzonder tot doel
haar in staat te stellen later nog meer
Yemenitische vrouwen borduren kleding
in de traditionele en fraaie patronen.
direct contact met de kinderen te kun
nen hebben.
„Ik ben blij Amsterdam terug te zien
en hier wat te leren", besloot Stelly,
„maar tegelijkertijd verlang ik er erg
naar terug te keren. Israel is fascine
rend. Als we maar in vrede kunnen blij
ven werken.
Tineke Raat
De dynamische bereidheid die er in Israël leeft om iets
op ie bouwen, iets te maken, besef je pas ten volle als
je er weg bent". Dit zijn de woorden van Stelly Ricardo,
een jonge vrouw met een intelligent en resoluut gezicht,
waar de humor soms als een zon overheenglijdt. Ze heeft
jaren in Israël gewoond en is enkele weken geleden naar
haar geboortestad Amsterdam teruggekeerd om er tijde
lijk te studeren, een cursus psychiatrisch-maatschappelijk
werk. „Maar ik ga zo gauw mogelijk terug, want in Israel
wil ik leven", zegt Stelly en het is haar aan te zien, dat
ze het meent. „Ik ben in 1950 vertrokken als leidster van
een groep pioniers, waarmee ik eerst in Gouda heb ge
werkt. We werden in een kibboets ondergebracht om
land en gewoonten te leren kennen en te wennen aan het
leven in zo'n nederzetting. Dat was in de winterperiode
van september tot februari. Gelukkig regende het weinig,
want we zaten toen nog primitief in tenten met arabische
matten als vloerbedekking". Na dat half jaar kwam ze
met ongeveer dertig Nederlanders, zeventig Engelsen en
vijfentwintig Hongaren in een andere kibboets, Beth-
Ilaemek, vijf kilometer van Nahariah en een dertig kilo
meter van Haifa. Daar werkte ze drie en een half jaar als
verpleegster en verhuisde toen naar Haifa, waar ze als
maatschappelijk werkster in dienst kwam van het depar
tement van Sociale Zaken, speciaal voor de afdeling kin-
derzorg en jeugdproblemen. Deze functie bracht veel
reizen mee, zodat ze heel wat van het land en de be
woners heeft gezien en dus zeer goed geïnformeerd kan
vertellen over het leven van de vrouw in dit boeiende en
energieke land.
Terwijl de moeders werken zijn de
kinderen goed bezorgd in de
bewaarplaatsen.
buiten en zacht van binnen. Zó zijn de
kinderen van Israel. Zij uiten zich vrij,
houden niet van conventies en zijn al
heel jong actief betrokken bij de strijd
om het bestaan. Men bezit in Israel een
bloeiende jeugdbeweging, die doet den
ken aan een ki-achtige vorm van pad
vinderij. Oudere scholieren werken in
hun vakantie van twee maanden een
maand in een kibboets.
Dienstplicht voor meisjes
IEDER MEISJE van achttien jaar
heeft twee jaar dienstplicht. Ze werkt
dan als verpleegster, op kantoor, op een
seinpost of als telefoniste. Het leger
vervult ook een grote opvoedkundige
taak „men begint er bij wijze van
spreken rrtet het a.b.c.", zei Stelly, „de
taal". De algemene voertaal is het He
breeuws en velen moeten dit leren.
Vooral de talrijke Arabische Joden moe
ten veel worden bijgebracht.
Jonge rekruten brengen een gedeelte
van hun opleidingstijd in een grenskib-
boets door. Het nut hiervan laat zich
denken: stadskinderen leren daar het
leven van de landbouwende bevolking
kennen.
„Over de stad gesproken, hoe is het
leven daar?" vroegen we.
„Ikzelf woonde boven op de Carmel
bij Haifa met een vriendin in een twee
kamerflat. Aan sparen kom je niet toe,
want je leeft intensief en je hebt je geld
helemaal nodig. We nemen zo veel mo
gelijk tijd voor ontspanning: biscoop,
concerten en zwemmen. Het gemiddelde
salaris is in Nederlands geld omgere
kend ongeveer driehonderdvijftig gulden
per maand, maar de kosten voor levens
onderhoud zijn vrij hoog".
DE KIBBOETS is een nederzetting
van pioniers, gebaseerd op de grondslag
van gemeenschappelijke arbeid men
sen, die van plan zijn samen een leven
op te bouwen in een landbouwgemeen-
schap, zo drukte Stelly het uit. Er zijn
gemeenschappelijke eetzalen en voor de
jeugd speciale kinderafdelingen. Echtpa
ren hebben een eigen kamer en in som
mige kibboeziem is de gelegenheid ge
schapen de kinderen in het gezinsver
band op te nemen.
Het bestuur van de kibboets is samen
gesteld uit een bedrijfsleider, geassis
teerd door een vertegenwoordiger van
de groep, een inkoper en enkele vrou
welijke krachten, die fungeren als hoofd
van de linnenkamer en als economie!,
een rake benaming voor de leidster van
de keuken, die zo economisch mogelijk
met het voedingsbudget en de nodige
calorieën moet omspringen. Andere ta
ken voor de vrouw zijn kinderverzorg
ster, verpleegster en hulp in de naai- en
strijkkamer en de keuken.
In de kibboets heeft de vrouw onge
veer een achturige werkdag van zes
tot vier uur met onderbrekingen. Ver
wacht ze een baby dan werkt ze onge
veer tot de achtste maand en pas zes
weken na de geboorte vat ze langza-
merhand haar taak weer op. De moeder
voedt en baadt het kind zelf. Wat de
oudere kinderen betreft: om vier uur,
als de moeders klaar zijn, komen ze
thuis en blijven er tot bedtijd.
„De eerste anderhalf jaar ging het in
onze kibboets nogal primitief toe", ver
telde Stelly. „Water haalden we uit de
put of we moesten wachten tot er een
tankwagen langs kwam. De verdeling
geschiedde volgens een bepaald systeem:
eerst de koeien, dan de kinderen, dan de
keuken en eindelijk de grote mensen.
Maar later werd alles natuurlijk veel
beter geregeld".
Het leven in een kibboets is niet vol
te houden als men te individualistisch
van karakter is. Het belang van de een
ling is volstrekt ondergeschikt aan dat
van de gemeenschap. Er zijn in Israel
echter ook andere mogelijkheden: land-
bouwdorpen, waarin ieder een eigen
huisje bezit. „Maar", aldus onze gast-
vrouw, „ook daar geldt de onwrikbare
wet van het gezamenlijk werken op de
landerijen".
Het hardst werken in Israel de vrou
wen op de zelfstandige boerderijen. Zij
doen de hele huishouding, verrichten
landarbeid met alles wat eraan vastzit
en daarnaast komt dan nog de zorg voor
de kinderen.
Het jonge geslacht, dat in Israel gebo
ren is, wordt aangeduid met een naam
van symbolische betekenis: sabre. Dat
is de vrucht van de cactus: stekelig van
