r
UüUok
Nederlanders zaten frontloge
bij oorlogstoneel in Egypte
ZWITSAL
LANGE
STERKE
NAGELS
Vijftig jaar geleden
Amerikanen zouden een basis
op IJsland mogen houden
Hongaren zouden „Vrij Europa"
verkeerd hebben begrepen
Van dag tot dag
Een handgebaar
Bezoek aan „Statui of Liberty"
Alles wel aan boord en
maar één wens: varen
NAAIMACHINES
Rechtstreeks akkoord met Washington
gesloten buiten de NAVO om
'Hoe is het ontstaan?"*)
Gezonde Bob/es
Verklaringen van westelijke pol'tici
opgevat als vaste toezeggingen
Moederziel alleen in kano
op de Atlantische Oceaan
Lubis schrijft open brieven
uit zijn schuilplaats
Roemeense delegatie in de
Russische hoofdstad
Beide partijsecretarissen
lieten verstek gaan
Uittocht der ellendigen
Etruskische stad Spina
gelokaliseerd
Polen stelt stoorzenders
buiten werking
MAROKK. TASSEN
EN I^OUFFES
B-52 straalbommenwerpers
legden 25000 km af
Derde kwartaal was voor
Philips bevredigend
Dit woord: MAN
Kaapstad groeit ten koste
van Port Said en Suez
Uit Haarlems Dagblad
van 27 november 1906
DINSDAG 27 NOVEMBER 1956
Als men ziet hoe gemakkelijk de mens
zich schikt in onvermijdelijkheden, rijst de
vraag waarom er van overheidswege niet
op een meer psychologisch verantwoorde
wijze geregeld en gesaneerd wordt op de
gebieden, die erom schreeuwen. Als men
ziet hoe gemakkelijk de mens zich aan
past aan de onveranderbare omstandighe
den zijner omgeving, rijst de vraag of van
deze algemeen menselijke eigenschap niet
meer gebruik zou moeten worden gemaakt,
teneinde bepaalde mistoestanden uit de
wereld te helpen. Als men op zondag niet
mag autorijden, rijdt men op zondag géén
auto. Na drie zondagen is men er aan ge
wend en na zeven zondagen begint men
de voordelen van niet-rijden te proeven.
Mèt de bittere nadelen maken deze onbe
twistbare voordelen een nieuw levens
schema voor de zondag, dat heus niet min
der prettig en in sommige opzichten zelfs
gezonder en bevredigender kan zijn dan
het oude.
Welnu. Onze minister voor Verkeer en
Waterstaat staat voor de lang niet eenvou
dige taak, het verkeer drastisch te sane
ren. Er zijn dat erkent hij volmondig
drastische maatregelen nodig, doch bij de
toepassing van die overtuiging aarzelt hij
zeer duidelijk. Waarom? Omdat hij de re
actie vreest van de weggebruiker, die wel
licht op drastische maatregelen zodanig zal
zijn dat de minister er last mee krijgt. En
de minister ziet nu zelf, dat hij met een
handgebaar alle verkeer van de zondagse
wegen kan wegtoveren. Hij constateert, dat
de regering met haar eenvoudig rijverbod
de dodenlijst van zondagsé verkeersslacht
offers tot nagenoeg nul heeft gereduceerd.
Zegt hem dat niets? Zegt hem dat niet, dat
hij drastische besluiten kan nemen wan
neer hij en ieder weldenkend mens over
tuigd is van de noodzakelijkheid daarvan?
Maximumsnelheid, oversteekplaatsen, pas-
seerverbod, en vele andere voorzieningen
wachten op het handgebaar van de minis
ter. De bewindsman aarzelt en ten on
rechte. Wanneer hij doorzet, kan hij met
eenvoudige maatregelen honderden men
sen het leven redden.
En is dat niet veel belangrijker dan de
besparing van benzine?
Wanneer de ministers en in het alge
meen de bewindslieden van onze tijd
zouden begrijpen dat de psychologie van
de mens een goed bespeelbaar instrument
is, en dat er met eenvoudige doch ingrij
pende maatregelen meer te bereiken is dan
met lapmiddelen en aarzelingen, zouden
wij van vele euvelen des tijds kunnen
worden verlost.
Zondag kunnen we het wéér constateren.
ADVERTENTIE
Schoonheidsspecialiste
Ann Seymour schrijft In.
„Woman and Beauty": \wtntn
„Nagels die breken en splij
ten hebben behoefte aan
een speciale olie. genaamd
NuNale, die onder de nagel
riem doordringt, snelle
groei bevordert en broos
heid voorkomt." Nu ook ln
Nederland -ƒ1.80 per flacon.
naald broze nagels sterk
Toen zaterdagmiddag het m.s. „Bilitar"
van de Rotterdams Lloyd zich tussen Kaap
stad en Halifax midden op de Atlantische
Oceaan bevond, kreeg men aan boord een
uiterst klein vaartuigje in het vizier, dat
op de golven dobberde en wel eens een
reddingboot van een vergaan schip kon
zijn.
Men besloot er heen te koersen. Het
vaartuigje bleek een zeilkano te zijn. waar
in moederziel alleen maar volkomen mon
ter een man zat. Tijdens het praaien bleek
men met een Duitser te doen te hebben,
Hans Lindemann geheten.
„Ik heb geen hulp nodig", schreeuwde
hij, „zeg alleen maar aan mijn landgenoten,
dat het mij goed gaat". Hij was op weg van
Las Palmas naar Sankt Thomas in West-
Indië. „Ik zal het best halen", liet hij
weten. Een half uur later was de stout
moedige kanovaarder uit het gezicht ver
dwenen.
DJAKARTA (United Press). Kolonel
Zulkifli Lubis heeft van zijn onbekende ver
blijfplaats uit een vergadering van officieren
van het Indonesische leger bijeengeroepen
om te beoordelen, of de tegen hem inge
brachte beschuldigingen samenzwering tot
omverwerping der Indonesische regering
gegrond zijn. Hij deed dit in open brieven
aan enige dagbladen. Lubis schreef, dat het
hoofdkwartier van het leger „koloniale en
fascistische" methoden gebruikt tegen hem
en tegen majoor Djaelani (bevelhebber van
de operationele legereenheden), die onlangs
gearresteerd is wegens deelneming in een
samenzwering van officieren „ter omverwer
ping van de regering".
In zijn open brieven schrijft Lubis: „Ik stel
mij voor, dat een vergadering van officieren
en vertegenwoordigers van de ijzeren geest
van het leger bijeengeroepen wordt. In die
vergadering zal ik documenten overleggen.
Indien bewezen wordt dat ik schuldig ben,
arrestere men mij".
(Van onze reisredacteur uit Caïro)
Temidden van de vele onzekerheden
van de gespannen toestand in het Mid
den-Oosten kregen wij zondag een soort
verfrissende douche van gezond, degelijk
Nederlands zeemanschap toen wij aan
boord waren van de super-tanker „Statue
of Liberty", gemeerd in het westelijke
parallel kanaal. Alhoewel dit schip Ame
rikaans eigendom is en onder Liberiaan
se vlag vaart, kon de bemanning van
deze 38.000 tonner, varend voor Ph. van
Ommeren te Rotterdam, onder de 40 jaar
oude kapitein A. II. M. Derkx, uit Baarlo
in Limburg, niet Nederlandser zijn. De
„Statue of Liberty" is het tweede schip
in het geïsoleerde convooi, waarboven
Italiaanse, Russische, Noorse, Zweedse,
Liberiaanse, Panamese en Nederlandse
vlaggen waaien. De lange lijn van hoog
op het water liggende schepen wacht
onder een verblindende woestijn-zon met
gezapig rokende schoorstenen op het
moment, dat zij deze muizenval kan ver
laten.
Men kan nog slechts raden wanneer het
zo ver zal zijn, alhoewel de technische
moeilijkheden niet de grootste zijn. Wan
neer de schepen kunnen draaien in de
samenvloeiing van het oostelijk en weste
lijk parallel kanaal en nadat zij ballast
zullen hebben gelost om een diepgang van
niet meer dan 25 voet te verkrijgen, zullen
zij, zo neemt men thans aan. er wel in
slagen om Port Said te bereiken, daar het
Kanaal al gedeeltelijk is vrijgemaakt en
de voornaamste obstakels zich bevinden
op het tra.iekt van Ismailia naar Suez. Het
vertrek van het convooi is echter onwaar
schijnlijk voordat de Brits-Franse troepen
zich uiteindelijk zullen terugtrekken.
Intussen houden kapitein Derkx en zijn
collega van het ss. Lemsterkerk van de
V.N.S. met hun gedecimeerde bemanir'neen
de schepen gereed voor die dag. Beide
mannen hebben moeilijke dagen doorge
maakt. Zij voeren de haven van Port Said
binnen op de ramnzalige dag dat de Is
raëliërs aanvielen. Daar de situatie echter
normaal leek en zij geen andersluidende
instructies hadden, voeren zij het kanaal
in met de overige schepen van het con
vooi. Zestig kilometer bezuiden Port Said
werden zij echter overvallen door de snelle
ontwikkeling der gebeurtenissen. De Brits-
Franse actie werd ingezet en het kanaal
werd gesloten. Egyptische officieren ver
zochten de bemanningen de schepen te
verlaten. Het was een begriioeliik verzepk,
daar het kanaal de plaats der vijandelijk
heden was geworden.
Een Ne'dëTlandse kapitein Verlaat echter
niet zo gemakkelijk ziin schip. Nadat zij
de bemanning vrije keuze hadden gelaten,
besloten de kapitein S. Derks en Kole. de
hoofd-officieren en enkele bemanningsle
den aan boord te blijven.
Verzoek werd bevel
De Egyptische verzoeken werden hier
op dringender en tenslotte bevelend. De
kapiteins Derkx en Kole weigerden echter
tot het laatste moment hieraan gevolg te
geven. Kapitein Derkx verweerde zich
zelfs met de opmerking: „Egyptische offi
cieren verlaten hun troepen toch niet en
hoe zou ik dan een schip van dertien mil
joen dollar kunnen verlaten?"
Na de vijandelijkheden van een frontloge
uit gezien te hebben, werden zij en de
MOSKOU (Reuter-AFP-UP) Een dele
gatie van de Roemeense regering is in Mos
kou aangekomen onder leiding van premier
Chivoe Stoica, die bij aankomst op het
Diev-station verklaarde: „De Roemeense
regering acht het haar eerste plicht haar
vriendschappelijke betrekkingen met. het
Sovjet-volk en met de andere volksdemo-
cratische landen te versterken". Stoica, die
zei te spreken namens regering, volk en
communistische partij, voegde hieraan toe
dat over punten van wederzijds belang zal
worden gesproken.
De afwezigheid van de Russische partij
secretaris Kroesjtsjev bij de aankomst van
de dc'^gatjo wordt toegeschreven aan het
feit. dat Gheorgioe Dej, de Roemeense
partijsecretaris niet is meegekomen
Boycot
De diplomatieke vertegenwoordigers van
enkele NAVO-landen. waaronder de Ver
enigde Staten, Groot-Briitannië en Frank
rijk, waren niet aanwezig bij de aankomst
van de delegatie. Het was de vierde maal
dat Westerse diplomaten officiële gebeur
tenissen in Moskou boycotten om uitdruk
king te geven aan hun misnoegen over de
gebeurtenissen in Hongarije en 't Midden-
Oosten. Er waren wel afgezanten van IJs
land Italië. Denemarken en Israel.
Volgens het Londense weekblad „The
Observer" wordt het Roemeense leger in
■=nel tempo ontwapend, omdat de Sovjet
leiders van mening zijn. dat zij niet meer
op dat leger kunnen rekenen. Het besluit
tot ontwapening zou zijn genomen na het
bliksembezoek van Kroesjtsjev aan Boeka
rest even voor de 4de november, toen de
Russen in Boedapest toesloegen.
Ontslag
Volgens Roemeense bladen is de minister
van Onderwijs afgetreden en opgevolgd
door Miron Constantinescoe. een van de
eerste vice-premiers.Waarnemers in Wenen
zijn van oordeel, dat het ontslag van Moer-
goelescoe verband houdt met de jongste
studenten-relletjes aan verscheidene Roe
meense universiteiten. Vorige maand zou
den ongeregeldheden hebben plaats gehad
in de West-Roemeense steden Temesvar en
Cloej, toen studenten aan de universiteit
hun sympathie te kennen gaven met de
opstand in Hongarije.
bemanningsleden echter tenslotte gedwon
gen naar Caïro te gaan, waar zij door de
Egyptenaren uitstekend werden gehuisvest
in een eerste klas hotel.
Zij popelden echter om weer naar hun
schepen terug te keren en na een week en
smeekbeden en protesten kwam er ten
slotte de toestemming af met een deel van
de bemanning terug te keren naar het
schip, dat de kapitein tot zijn grote op
luchting goed bewaakt en onbeschadigd
terugvond.
In de sloep van de „Statue of Liberty"
maakten wij met de jonge blonde Derkx
aan het roer, een kort tochtje langs het
convooi, voeren rond de Lemsterkerk,
waar kapitein Kole ons naar het laatste
nieuws vroeg en de Nederlandse schepe
lingen zich verlangend toonden eens met
een landgenoot te kunnen praten na de
saaie dagen van wachten en weinig doen.
Tenslotte dronkik op de brug van de
„Statue of Liberty" een koel glas vertroos
tend Nederlands vocht met de kapitein, de
eerste stuurman en eerste machinist. De
mannen aan boord hebben alles wat zij
begeren: eten, water, drank en films, al
hoewel zij deze reeds uit het hoofd kennen
en ze thans ter afwisseling wel achterste
voren zouden willen afdraaien.
Deze rustige, prachtige Nederlandse zee
lui popelen slechts voor één ding: varen
en zij laten de machine al langzaam
draaien. Toen wij tenslotte afscheid namen,
klonken hun stemmen van de bi'Ug. weg-
schallend over de woestijn: „De groeten
voor thuis. Alles wèl aan boord!"
ADVERTENTIE
Alle merken, dus ruime keuze
ENGEL, Gr.Houtstr.181, Tel 14444
„Lemsterkerk" kan eruit
De Brits-Franse autoriteiten zijn er in
geslaagd een liberty-schip van 10.500 ton
door een geruimd gedeelte van de Suez-
kanaalmonding te laten varen, waardoor
de Noordelijke kant van het Suezkanaal
weer vrij is gekomen.
Zes van de dertien schepen, die achter
versperingen in de val zaten, kunnen nu
het ruime sop kiezen. Hieronder is het Ne
derlandse schip „Lemsterkerk" (7230 ton).
De „Statue of Liberty de tanker met
Nederlandse bemanning, zal echter nog
achter moeten blijven.
De enige hinderpaal is nu het krijgen
van toestemming van de Egyptenaren,
want alle dertien schepen liggen achter de
bestandslijn.
Al doen de Rossen pogingen de uit
tocht der ellendigen met wapengeweld
tegen te houden, toch komen nog steeds
vluchtelingen uit Hongarije Oostenrijk
binnenHetl,eed, dat^aapi^e grg7y> pajj:
te aanschouwen, is mateloos. Deze foto
laat zien hoe een familie uit Burgen-
land, die een verre voettocht moest
maken, bij Andau de grens overkwam
met een kind op een geïmproviseerde
draagstoel.
Zal nu de sleutel tot de taal
der Etrusken worden gevonden?
FERRARA (Italië) (U.P.) In Ferrara is
bekend gemaakt, dat Italiaanse archaeologen
de juiste plek hebben ontdekt van de
in de grond verzonken oude Etruskische
stad Spina door middel van fotografie uit
de lucht. Foto's die van de lucht uit werden
genomen van een gebied, waar men al ver
spreide overblijfselen Van de oude stad had
gevonden, hebben archaeologen in staat ge
steld de juiste grenzen van de stad te be-
WARSCHAU (Reuter/AFP) Volgens
het Poolse blad „Zycie Warszawy" zijn
alle Poolse stoorzenders, die gebruikt wer
den om uitzendingen van westelijke radio
stations te storen, buiten werking gesteld.
Dat kost het land ruim 63 miljoen gulden
minder per jaar en de elektriciteit die be
spaard wordt is voldoende om een stad met
tienduizenden inwoners van licht te voor
zien. Het blad verklaart, dat „men beter
met redelijke argumenten dan met lawaai
kan reageren op buitenlandse uitzendin
gen. De voorzitter van de onder kabinets-
palen, zelfs het straten-netwerk van Spina, bevoegdheid vallende commissie voor om-
De begraafplaats van de stad, die al lang
geleden door clandestiene gravers was
ontdekt, heeft al ontelbare kunstvoorwer
pen opgeleverd, die een mooi getuigenis
afleggen van de Etruskische beschaving,
welke op even geheimzinnige wijze ver
dween als zij te voorschijn trad. Door
systematische opgravingen in de thans geo
grafische bepaalde stad hopen de archaeo
logen een van de weinige onopgeloste
vraagstukken der moderne archaeologie
te kunnen ontraadselen: de taal van de
Etrusken.
roepaangelegenheden Sokorski heeft ter ge
legenheid van de benoeming van een nieu
we hoofdredacteur van „Tryboena Loe-
doe", het blad der Poolse communistische
partij, gezegd: „Journalisten hebben niet
slechts het recht, doch ook de plicht critiek
te oefenen op hen, die het proces der de
mocratisering vertragen. Pers en radio zijn
geen klankborden voor de mening van
regering of partij, doch zij behoren de
spreekgestoelten te zijn, waarop men zich
in vrijheid kan uitspreken voor de demo
cratisering van het Poolse politieke leven".
NEW YORK (Reuter/AFP) De rege
ring van IJsland heeft erin toegestemd dat
de Amerikanen de beschikking houden
over de strategisch belangrijke luchtmacht
basis Keflavik op IJsland, zij het met voor
bijzien van de Noordatlantische Verdrags
organisatie, aldus bericht de „New York
Times". Uit Reykjavik meldt een corres
pondent van de „New York Times" dat de
voorwaarden van een ontwerp-overeen-
komst die IJsland aan Washington heeft
voorgelegd, van zodanige aard zijn dat ze
westelijke diplomaten op IJsland hebben
geschokt. De verrassendste voorwaarde zou
die zijn, waarin de NAVO ter zijde wordt
gesteld als de instantie waaraan de IJs
landse regering verantwoordelijk zou zijn
als verklaard lid van deze westelijke al
liantie. Volgens het Amerikaanse blad is
men in sommige westelijke diplomatieke
kringen van mening dat indien deze bepa
ling officiële steun in Washington vindt,
het wel eens het eind van de NAVO als
instrument voor collectieve veiligheid zou
kunnen betekenen.
In de voorwaarden zou voorts staan dat:
1. de Verenigde Staten erin toestemmen
op verzoek van de IJslandse regering de
bezetting van de Keflavikbasis binnen zes
maanden terug te trekken, welk verzoek
niet eerst aan de NAVO zou behoeven te
worden voorgelegd, zoals volgens de hui-
ADVERTENT1E
Gr. Houfstr. 163
Tel. 12393
BALTIMORE, (Reuter) Acht Ameri
kaanse straalbommenwerpers van het type
B-52 hebben het afgelopen weekeinde
schijnbombardementen met kernwapens
uitgevoerd op non-stopvluchten van 25.000
tot 27.000 km met de Noordpool als keer
punt. Ale toestellen werden herhaaldelijk
in de lucht getankt. De vluchten hadden
ten doel een demonstratie te geven van
Amerika's potentie overal ter wereld met
kernwapens op te treden, aldus een woord
voerder van de Amerikaanse luchtmacht,
die er aan toevoegde, dat Amerika over
meer dan 500 B-52 bommenwerpers be
schikt.
Het ligt in het voornemen van de Ame
rikaanse luchtmacht, de tactische lucht
macht te voorzien van de B-47 straalbom
menwerpers, die thans slechts bij het stra
tegische luchtcommando zijn ingedeeld en
daarvan min of meer de ruggegraat vor
men. De tactische luchtmacht, die de grond
troepen van assistentie uit de lucht moet
voorzien en soortgelijke opdrachten met
geringe radius heeft, krijgt daarvoor een
bewapening, die zij voorshands nog nooit
gehad heeft.
Het overbrengen van de B-47 naar de
tactische luchtmacht zal geschieden naar
mate de strategische commando's nieuwere
vliegtuigen, alsmede geleide projectielen
krijgt ter vervanging van de vloot van
circa 1200 B-47's, die er nu bij zijn inge
deeld. De strategische luchtcommando's
krijgen nu straalbommenwerpers van het
grote type B-52 geleverd. De B-58, een
supersonische uitvoering van de B-47, heeft
onlangs zijn eerste proefvluchten gemaakt.
Binnenkort krijgen de strategische lucht
commando's haar eerste intercontinentale
geleide projectielen.
dige overeenkomst uit 1951; 2. de Verenig
de Staten erin toestemmen opnieuw op
grote schaal kosten te besteden aan de
voorgenomen ontwikkeling van de lucht
basis en de nabij gelegen haven Njardvik
en de Verenigde Staten voorts economische
en financiële hulp gedurende de komende
vier maanden naar schatting dertig mil
joen dollar beschikbaar stellen, De
Amerikaans-IJslandse onderhandelingen
zijn zaterdagavond geëindigd en de Ame
rikaanse delegatie is uit Reykjavik in
Washington teruggekeerd.
De afgevaardigde van IJsland heeft on
langs op de conferentie van NAVO-parle-
mentsleden in Parijs gezegd, dat zijn land
geheel achter de NAVO staat. Het heeft
echter met moeilijkheden van economische
aard te kampen. De Verenigde Staten
hebben IJsland de middelen gegeven om
zijn visvangst belangrijk op te voeren. De
ze vergrote aanvoer kon echter nergens
afgezet worden. Er dreigde een economi
sche crisis. Toen nam de Sovjet-Unie veer
tig percent van de totale vangst af. Een
alternatief was er niet voor IJsland- Het
verkeert als Amerikaanse militaire basis
in een moeilijke situatie. Hij verzocht IJs
land ook op economisch gebied meer bij
stand te verlenen, daar de tegenwoordige
situatie anders militaire consequenties zou
kunnen hebben.
Het Amerikaanse departement van Bui
tenlandse Zaken heeft meegedeeld, dat de
„voorlopige overeenkomst" nog door de
twee regeringen bestudeerd moet worden.
De woordvoerder weigerde nadere bijzon
derheden te verstrekken.
Dat het woord man oorspronkelijk be
tekende: mens, blijkt niet alleen uit vor
men als niemand: geen mens, iemand:
een mens en: men, die alle drie zowel
vrouwen als mannen aanduiden, maar
ook uit zegswijzen als: iets aan de man
brengen, iets op de man af vragen.
Het woord man hangt samen met het
werkwoord manen: iemand aan iets her
inneren, dat behoort bij het Latijnse
moneo: ik vermaan. Verwant zijn het
Latijnse woord mens: geest, het Griekse
mimneisko: ik breng in herinnering en
tal van andere woorden die één begrip
gemeen hebben, namelijk: denken. De
oer-betekenis van het woord man is dus:
de denkende, het denkende schepsel in
tegenstelling tot het dier.
NEW YORK, TEHERAN, KAAPSTAD
(Reuter/AFP) Volgens de New York
Times zijn de deskundigen van de Ameri
kaanse regering van oordeel, dat het
Suezkanaal snel aan betekenis zal inboe
ten voor de olievoorziening van West-
Europa. Het Suezkanaal zou nimmer de
ude betekenis voor de welvaart van West-
Europa verkrijgen. Over tien jaar zullen
grote tankschepen, die voldoende hoeveel
heden olie kunnen vervoeren om de reis
om Kaap de Goede Hoop lonend te maken,
geen gebruik meer maken van het Suez
kanaal.
De directeur van het internationale con
sortium voor de verkoop van de Perzische
olie, Edison, heeft een onverwacht bezoek
aan Teheran gebracht, dat volgens kringen
van de Perzische olieindustrie verband
houdt met de kritieke oliepositie van Euro
pa. Edison zou met de Perzische autoritei
ten spreken over de mogelijkheid van
verhoging der olieproduktie te Abadan om
in de oliebehoeften van Groot-Brittannië
en Frankrijk te voorzien.
Taveerne van de oceaan
De sluiting van het Suezkanaal heeft de
Zuidafrikaanse havenautoriteiten voor gro
te problemen geplaatst. De regering heeft
besloten om ondanks een overstelpende
drukte, de haventarieven niet te verhogen.
Om de plaatsruimte in de haven van Kaap
stad tc vergroten hebben de talrijke wal
visjagers, die hier hun winterslaap hou
den, elders een ligplaats moeten zoeken.
Aan de gestegen vraag naar levensmidde
len kan worden voldaan, ondanks een toe
neming van ruim 300 schepen binnen en
kele weken. Kaapstad draagt weer met
recht de naam „Taveerne van de oceaan".
ADVERTENTIE
POEDER-ZALF ZEEP OLIE LOTION
Uitsluitend bij Apothekers en Drogisten
De gang van zaken bij de n.v. Philips
Gloeilampenfabrieken is in het algemeen
bevredigend, zo wordt in het derde kwar
taaloverzicht medegedeeld.
De omzet toont een stijging van 17 per
cent ten opzichte van de overeenkomstige
periode van 1955. De expori uit Nederland
geeft dezelfde ontwikkeling te zien als de
omz t. Het aantal werknemers in de gehele
wereld is toegenomen. In Nederland be
draagt het aantal werknemers per 30 sep
tember 1956 58.600 tegenover 56.200 per
einde 1955.
Bij de daling van het winstmarge ligt het
accent op de stijging van de kosten, waar
van de voornaamste factor is de stijging
van de lonen. Van een daling van de ver
koopprijzen in het algemeen is geen spra
ke. Wat de stijging van de omzet betreft,
het belangrijkste element daarvan zit in
de televisiesector.
Verwacht wordt dat ten aanzien van het
vierde kwartaal de internationale moeilijk
heden van invloed zullen zijn, hoewel er
nog geen enkel symptoom is dat de zaken
achteruit lopen.
De concurrerende positie van het con
cern vr -mt een beletsel om de stijging van
de kosten integraal door te berekenen. De
internationale concurrentie is groter ge
worden.
jan. 1956 t/m jan. 1955 t/m
(Van onze correspondent in Bonn)
Er is gezegd dat het radiostation Vrij
Europa in München de Hongaren, die voor
hun vrijheid vochten, hulp uit het Westen
zou hebben beloofd, wetende dat de weste
lijke landen daartoe niet in staat zouden
zijn. Die hulp zou, zo had men in Hongarije
aangenomen, uit wapentuig, tanks en vlieg
machines en misschien troepen bestaan. De
Hongaren, aldus deze lezing, zouden hun
strijd zeker niet zolang hebben volgehou
den, wanneer zij niet op bijstand hadden
gerekend en de teleurstelling was groot,
toen die hulp uitbleef. Wie treft hier de
schuld?
We hebben in München met functiona
rissen van deze radio-omroep gesproken en
elders met Hongaarse vluchtelingen, die
pas over de grens waren gekomen. Bij
radio Vrij Europa ontkent men het Hon
gaarse volk te hebben opgehitst. Men kan
dit met geluidsbanden bewijzen, want deze
moeten, sedert West-Duitsland een soe
vereine staat is geworden, op last van de
regering in Bonn een maand lang worden
bewaard. Hongaai-se verzetsstrijders gaven
ons de verzekering, dat de uitzendingen
vaak een grote steun waren geweest. In
München was men eerder en beter op de
hoogte van wat er in de verschillende delen
van Hongarije gebeurde, dan de mensen
in een bepaalde streek van dat land zelf.
De verzetsstrijders konden er rekening mee
houden en hun acties op elkaar afstemmen.
Wilde geruchten
Hoe verging het ons in de laatste periode
van de bezettingstijd? We konden niet alle
maal naar de uitzendingen -van Londen
luisteren. De verhalen gingen van mond tot
mond. De ene verfraaide de waarheid en
de andere deed er nog een schepje op.
Daardoor zijn herhaaldelijk wilde geruch
ten ontstaan en naderhand was de teleur
stelling zeer groot. Men kan niet beweren,
dat de vrijheidszender wanneer zij letter
lijk de woorden van vooraanstaande politici
uit het Westen weergaf, verkeerd heeft ge
handeld. Men heeft er daarginds helaas een
andere en grotere betekenis aan gehecht.
Het hoofdkwartier van de radio-zender
Vrij Europa, de kantoren en de studio's
huizen in een omvangrijk gebouw dat een
jaar of vijf geleden aan de rand van de
Englischer Garten, het grootste park van
München, werd neergezet. Radio Vrij Euro
pa is met Amerikaans kapitaal opgericht.
Het station heeft zijn ontstaan te danken
aan een Amerikaanse beweging „De kruis
tocht voor de vrede", die in 1948 in het
leven werd geroepen onder meer door het
toedoen van de toenmalige militaire gou
verneur van de Amerikaanse zone van
Duitsland, generaal Lucius D. Clay. De
organisatie omvat een 25 miljoen Ameri
kaanse burgers, die allen hun steentje bij
dragen. Radio Vrij Europa is in tegenstel
ling tot „De stem van Amerika", die als
spreekbuis van de regering onder het Ame
rikaanse departement van Buitenlandse
Zaken ressorteert, een onafhankelijke en
particuliere onderneming gebleven. Deze
onderneming, die ongeveer 1200 medewer
kers telt, heeft zich van het begin af aan
ten doel gesteld het communisme te bestrij
den door de bewoners van Oost-Europa op
de hoogte te houden van alle belangrijke
gebeurtenissen in de westelijke wereld, die
voor hen geheim werden gehouden, of ver
keerd en verdraaid werden voorgesteld.
Zorgvuldig werk
Radio Vrij Europa zendt dag in dag uit
naar Polen, Tsjechoslowakije, Hongarije,
Roemenië en Bulgarije in de talen van die
landen zelf. Hoeveel personen naar de uit
zendingen luisteren kan moeilijk worden
vastgesteld, maar het moeten er miljoenen
zijn. In een ingezonden stuk, dat kortge
leden in het Poolse blad „Nowa Kultura"
stond, werd dat onlangs ronduit gezegd.
De voor Hongarije bestemde uitzendin
gen beginnen om zes uur in de vroegte
en duren tot na middernacht. Nieuwsbe
richten en commentaren worden aangevuld
door normale programma's.
okt. 1955 t/m boekjaar
sept. 1956
sept. 1955
(bedragen in
sept. 1956
miljoenen guldens)
1955
omzet aan derden
1.786
1.531
2.535
2.280
winst vóór aftrek van
belasting
193
173
289
269
in verhouding tot de omzet
10,8%
11,3%
11,4%
11,8%
winst na aftrek van
belasting
99
93
154
148
in verhouding tot de omzet
5,6%
6,1%
6,1%
6,5%
Een inwoner van Amsterdam heeft
een toestel uitgevonden om het snelle
rijden der automobielen tegen te gaan.
Het bestaat uit een groote wijzerplaat,
die aan de voorzijde van de automobiel
wordt bevestigd. De cijfers, loopend tot
50 kilometers, zijn reeds op grooten af
stand voor de politie en het publiek te
lezen. De wijzerplaat heeft één wijzer,
die men op bijvoorbeeld 30 kilometer
kan stellen, De klok wordt daarna ver
zegeld. Rijdt de chauffeur nu harder dan
30 kilometer in het uur dan gaat er een
schel luiden. Blijft hij desondanks door
jakkeren, dan treedt een mechanisme in
werking dat de automobiel, geheel onaf
hankelijk van den chauffeur, doet stil
staan. Bovendien geeft de wijzer dan de
hoogste gereden snelheid aan, zoodat de
politie terstond kan constateren, hoeveel
er te hard gereden is.
De fabriek van stoomwerktuigen H.
K. Jonker en Zoon te Amsterdam zal dit
toestel gaan vervaardigen. Er is reeds
patent op aangevraagd. Bij massa-fabri-
cage zullen de kosten voor den automo
bilist niet al te bezwarend zijn.
