RODENT
Voorzitter Vereniging van
Letterkundigen afgetreden
Panda en de Meesteivmagiër
Zacht weer houdt aan
Prof. Röling veroordeelt de
Brits-Franse actie in Egypte
VERDELG
ANDRéA
6.%.9cu(tunki
Y
Bezitters moeten niet-bezitters hun
wil niet met geweld opleggen
De radio geeft dinsdag
Kunstkalenders
Wereldnieuws
ió het zo
2
Zie de maan schijnt
door de bomen
rat en muis
met 4P1P»
Examens
THERATHERM
Dokter S. H. Brongersma
overleden
Pierre Kemp Koninklijk
onderscheiden
Kerkelijk Nieuws
BRIXON COSTUUMS
Eerste lustrum van het
Spaans Instituut
Prof. Baschwitz in de
hoofdstad gehuldigd
IN DE
GREEP
MAANDAG 3 DECEMBER 1956
ADVERTENTIE
Hoezeer de toestand in het Midden-Oos
ten in het brandpunt van de belangstelling
staat, bleek vrijdag duidelijk uit de grote
toeloop voor de bijeenkomst van de Ver
eniging voor Internationale Rechtsorde in
het „Institute of Social Studies" te Den
Haag, waar professor mr. B. V. A. Röling
sprak over „De kwestie Suez en de UNO".
De spanning, waarmee de wereld het Brits-
Franse optreden tegen Egypte met inge
houden adem heeft gevolgd, herleefde tij
dens het juridisch-politiek betoog^ dat een
zekere beklemming achterliet. Prof. Röling
veroordeelde de naasting van het Suezka-
naal door Egypte als een onrechtmatige
daad, maar ook de Frans-Britse actie is
naar zijn mening een schending van het
volkenrecht, het verdrag van Parijs en de
Brits-Eg"yptische conventie van 1954. Even
min kan hij gronden vinden voor een posi
tieve politieke waardering van het wapen
geweld (waaraan, in het nationale belang,
soms voorrang wordt gegeven boven de
juridische beoordeling) gezien de desa
streuze gevolgen. Hij kenschetste de Brit-1
se stap als de laatste Victoriaanse daad en
een demasqué als kleine mogendheid, die
in zijn schulp kruipt als een grote mogend
heid een dreigende houding aanneemt.
Volgens de Groningse hoogleraar geeft
de superioriteit van hun economie en mo
raal de westelijke mogendheden alle reden
zich grootmoedig te gedragen jegens de
niet-bezittende landen, die thans de meer
derheid vormen in de UNO en wier rechts
opvattingen in strijd komen met de rechts
orde, die gevormd is door de bezittende
landen. Hij trok een vergelijking met de
ontwikkeling binnen de nationale staten,
waar het recht, dat aanvankelijk door en
voor de gezeten burger was gemaakt, thans
de niet-bezitters, die in de meerderheid zijn,
°en grote mate van bescherming verleend.
Dit is een gevolg van een democratiserings-
ADVERTENT1E
makkers staakt uw wild rumoer,
't heerlijk avondje is gekomen
met
CADEAUS
van 1 SILVER-STOEPKE
Want deze verlenen glans aan
pakjesavond
een mooi BIJOU, een gouden
armband v.a67.50
een prima HORLOGE, Pontiac,
v Prisma, Zentra, Indus
een fraaie RING met Hemathiet,
Cornalün, Bloedkoraal
een prachtige PENDULE - Junghans -
Kienzle - Mauthe
Kortom, een hartverwarmende
collectie geschenken vindt u bij
de kleine zaak met de grootste keuze
Gr. Houtstr. 49 - Haarlem - Tel. 20049
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Morgenge
bed en liturgische kalender. 8.00 Nieuws en
weerbericht. 8.15 Platen. 8.50 Voor de vrouw.
9.40 Lichtbaken, causerie. 10.00 Voor de kin
deren. 10.15 Platen. 10.30 Idem. 11.00 Voor de
vrouw. 11.30 Platen. 11.50 Als de ziele luis
tert, causerie. 12.00 Angelus. 12.03 Platen.
12.15 Voor de boeren. 12.30 Land- en tuin-
bouwmededelingen. 12.33 Platen. 12.55 Zon
newijzer. 13.00 Nieuws en Katholiek nieuws.
13.20 Dansmuziek. 13.50 Platen. 14.00 School
radio. 14.20 Platen. 14.30 Wij vrouwen van
het land. 14.40 Gevarieerd programma. 16.00
Voor de zieken. 16.30 Ziekenlof. 17.00 Voor de
jeugd. 17.40 Koersen, 17.45 Regeringsuit
zending: Nederland en de Wereld: Het
K.NM.I. en de waterstaat. 18.00 Lichte mu
ziek. 18.20 Sportpraatje. 18.30 R.V.U.: J. J.
van der Laan: Nieuw Guinea in de Pacific.
19.00 Nieuws. 19.10 Platen. 19.15 Uit het
Boek der Boeken. 19.30 Platen. 20.30 Actua
liteiten. 20.45 De gewone man. 20.50 Advents-
zang. 21.35 Strijkkwartet. 22.15 Kamerorkest,
koor en solist. 22.45 Avondgebed en liturgi
sche kalender. 23.00 Nieuws. 23.1524.00
Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.20 Platen.
7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen.
9.00 Gymnastiek. 9.10 Voor de vrouw. 9.15
Platen. 9.40 Morgenwijding. 10.00 Platen.
10.50 Voor de kleuters. 11.10 Lichte muziek.
11.40 Sopraan en piano. 12.00 Lichte muziek.
12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33
Orgel en trompet. 13.00 Nieuws. 13.15 Mede
delingen of platen. 13.20 Metropole-orkest.
13.55 Koersen. 14.00 Platen. 14.40 Schoolradio.
15.00 Voor de vrouw. 15.30 Platen. 16.30 Voor
de jeugd. 17.20 De dierenwereld en wij, cau
serie. 17.30 Dansmuziek. 18.00 Nieuws. 18.15
Piano. 18.30 Op u komt het aan! 18.40 Dans
muziek. 18.55 Paris vous parle. 19.00 Voor
de kinderen. 19.05 Muzikale causerie. 19.45
Filmpraatje. 20.00 Nieuws. 20.05 Gevarieerd
programma. 22.15 De Antwoordman. 22.30
Viool en altviool. 22.55 Ik geloof, dat
23.00 Nieuws. 23.15 Koersen van New York.
23.15 Journaal en New York calling. 23.35
23.55 Platen.
TELEVISIE (N.T.S.)
20.30 Journaal en weeroverzicht. 20.45
22.15 Filmprogramma.
BRUSSEL, 324 M.
12.00 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.35 Tuin-
bouwkroniek. 12.45 Platen. 13.00 Nieuws.
13.11 Platen. 14.00 Schoolradio. 15.45 Platen.
16.02 Orgel. 16.30 Omroeporkest en solist.
17.00 Nieuws. 17.10 Kamermuziek. 17.40 Pla
ten. 17.45 Boekbespreking. 18.00 Voor de
jeugd. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws.
19.40 Platen. 19.50 Syndikale kroniek. 20.00
De zandloper. 21.00 Platen. 22.00 Nieuws.
22.11 Orgelconcert. 22.55—23.00 Nieuws.
ADVERTENTIE
proces, dat zich thans ook in de internatio
nale samenleving voltrekt. Werd vroeger
het internationale recht gemaakt door en
kele „christelijke" mogendheden en later
door „beschaafde" landen, thans heet het
UNO-handvest te zijn onderschreven door
alle „vredelievende" staten. De rechtsop
vatting der jonge en pas onafhankelijke
landen stemt niet meer overeen met die
van de westelijke landen. Er is een me
ningsverschil ontstaan over recht en recht
vaardigheid, welk laatste begrip voorop
gaat in het Handvest. De beschuldiging, die
Groot-Brittannië aan het adres van de
UNO heeft gericht, is, dat zij gefaald heeft
in het handhaven van het recht, waartegen
over de meerderheid een beroep doet op de
rechtvaardigheid. Daardoor heeft de Suez-
kwestie een „koloniaal" aspect gekregen,
waarvoor ook de Verenigde Staten gevoe
lig zijn gebleken.
Enige waarborg
De UNO, aldus prof Röling, is de enige
waarborg voor het bestaan en de naleving
van internationale rechtsregels en de wes
telijke landen zouden er naar zijn mening
verstandig aan doen mee te werken aan
een herziening van dat recht ten gunste
van de niet-bezitters. Het Suezprobleem
acht hij symptomatisch voor deze ontwik
keling, die door soepelheid in goede banen
moet worden geleid en niet door wapen
geweld kan worden tegengegaan, omdat het
recht, dat door en voor de Westeuropese
landen is gevormd, indruist tegen de
rechtvaardigheidsgevoelens van de meer
heid. Volgens prof. Röling is het handhaven
van dat recht niet wezenlijk nodig voor het
bestaan der westelijke mogendheden. De
Britse motivering: „Geweld is het laatste
redmiddel" wijst prof. Röling dan ook met
klem af als om onze feitelijke juridische
positie te handhaven.
(Prof. Röling is hoogleraar aan de rijks
universiteit te Groningen, onder meer in
het volkenrecht. Hij is Nederlands UNO-
afgevaardigde geweest van 1949 tot en met
1954. Hij heeft deel uitgemaakt van de
UNO-commissie ter definiëring van het
begrip agressie en de speciale UNO-com-
missle van de internationale criminele
jurisdictie. Van 1946 tot 1948 was hij
rechter van het internationale militaire tri
bunaal voor het Verre Oosten in Tokio).
Amsterdam. Gemeente Universiteit. Doc
toraal examen Engels: mevr. C. Schogt
Frenkel. Amsterdam. Doctoraal examen ge
schiedenis: Th. E. Jensma, Amsterdam. Kan
didaatsexamen klassieke letteren: J. L.
Moerbeek. Haarlem.
Amsterdam. (Vrije Universiteit). Docto
raal examen natuurkunde W. L. Zijp, Am
sterdam: doctoraal examen plantkunde mej.
D. H. Brants, Naarden; doctoraal examen
scheikunde J. Dieleman, Oostburg: F. H. van
Mensch, Nijmegen en G. Torenbeek, Zwolle;
doctoraal examen fysische chemie P. J.
Zandstra, Amsterdam. Kandidaatsexamen
wis- en natuurkunde D. Nauta, Amsterdam;
K. A. Brahams, Amsterdam: J. van der Ree,
Zeist; D. M. W. Elskamp. eZist; G. Naakt
geboren. Den Haag (cum laude). A. de
Lange, Zeist en W. Goedbloed, St. Laurens.
Groningen. Doctoraal examen Hebreeuws:
J. Buitkamp, Groningen (cum laude); arts
examen 1ste gedeelte E. H. Huizing en A.
Verhagen, Groningen; J. van der Maas, Oud-
Gastel; A. J. M. Engelen, Nijmegen; H. A.
G. M. Prieshof, Enschedé, E. H. M. A. Mar-
res, Venlo.
Rotterdam. Semi-artsexamen mej. C. J.
Lorch, 's Gravenhage; G. H. Dorsman, Rot
terdam; A. H. van Bolhuis, Warmond; J.
Rohmer, Rotterdam; J. F. Feddes, Emmen;
J. van Leeuwen, Leiden. Artsexamen J.
Tonckens, Uithuizen; H. de Rijke, Hilver
sum; P. J. Aleman, Delft; L. van der Plaats,
Rotterdam; H. A. Bicker Caarten, Wasse
naar; B. O. Garritsen, Antwerpen en F. H.
de Groot, Haarlem.
Leiden. Doctoraal examen geneeskunde II:
O. M. Dooijes, Den Haag; P. C. de Jong, Rot
terdam. Semi-artsexamen: mej. F. W. H.
Kohl, Weert (L.); Liem Sik Tjiauw, Leiden;
A. van Noort. Leidschendam. Artsexamen:
mej. D. C. Bekkers. Leiden; N. S. Fastman
(U.S.A.); F. Gottlieb (U.S.A.); R. Klein,
Dordrecht; I. W. A. Losecaat Vermeer, Den
Haag. Kandidaatsexamen Romaanse taal- en
letterkunde: F. Panhuysen, Den Haag.
ADVERTENTIE
BESTRALINGSLAMPEN
Gr. Houtstr. 165 - Tel. 12595
Te Santpoort is op tweeëntachtigjarige
leeftijd overleden dokter S. H. Bronger
sma die vele jaren te Bloemendaal de
praktijk uitoefende.
Ongetwijfeld zullen velen het betreuren
niet in de gelegenheid gesteld te zijn hem
de laatste eer te bewijzen. Zijn grote be
scheidenheid deed hem echter de uitdruk
kelijke wens uiten om bij deze laatste gang
alleen door zijn naaste familieleden bege
leid te worden. De heer Brongersma werd
in 1874 te Leiden geboren en studeerde te
Amsterdam medicijnen. In 1900 vestigde
hij zich te Bloemendaal als huisarts. Ge
neesheer uit roeping oefende hij zevenen
dertig jaar zijn taak uit, daarin trouw ter
zijde gestaan door zijn echtgenote. Nadat
hij in 1937 zich om gezondheidsredenen uit
zijn praktijk teruggetrokken had, verhuis
de hij naar Santpoort. In 1943 tot evacuatie
gedwongen, duurde het acht jaren voor hij
zijn huis weer betrekken kon. Een korte
ziekte maakte een einde aan dit lange,
werkzame en gelukkige leven- In alle stilte
had vandaag de crematie te Westerveld
plaats.
ADVERTENTIE
Kantoor-agenda's - Bureau-agenda's
Kantoorkalenders - Luxe kalenders
Speciale Dokters-agenda's
De Limburgse letterkundige en schilder
Pierre Kemp, die zaterdag zeventig jaar is
geworden, is benoemd tot ridder in de Orde
van Oranje Nassau. De bij die onderscheiding
behorende versierselen heeft hij in zijn wo
ning ontvangen uit handen van de burge
meester van Maastricht, mr. W. Baron Mi-
chiels van Kessenich, die in gezelschap
was van de wethouder van Onderwijs, Kuns
ten en Wetenschappen, mr. A. Baeten. De
heer K. Reijnders uit Nijmegen, assistent
van prof. van Duinkerken, overhandigde
de Constantijn Huygenprijs.
Ned. Herv. cKrk
Bedankt voor Kinderdijk J. C. Stelwagen
te Hillegersberg.
Chr. Geref. Kerken
Tweetal te Deventer A. C. Noort te Mep-
pel en W. H. Velema te Eindhoven.
Evang. Luth. Kerk
Aangenomen naar Den Helder J. Blase,
proponent te Amsterdam.
De voorzitter van de Vereniging van Let
terkundigen, Max Nord, heeft zijn functie
neergelegd. Aanleiding hiertoe is zo
deelt hij mede de ledenvergadering van
zaterdag 24 november geweest, waar prof.
dr. N. A. Donkersloot, die eind vorig jaar
aftrad als voorzitter en werd opgevolgd
door de heer Nord, als erevoorzitter een
aanval deed op het bestuur der Vereniging
van Letterkundigen en op Max Nord in het
bijzonder. De ledenvergadering stelde zich
achter prof. Donkersloot, verwierp de ver
klaring die eenstemmig door het bestuur
was ingediend, en aanvaardde het amende
ment-Donkersloot.
De afgetreden voorzitter heeft eerst het
bestuur op de hoogte gesteld en zich daar
na met de volgende brief tot de leden ge
wend:
„Toen onze ere-voorzitter 24 november
zijn aanval op het bestuur en meer in het
bijzonder op mij als voorzitter had uitge
sproken, heb ik nagelaten enigerlei ant
woord daarop te geven. Ik zal dit ook nu
niet doen. Ik acht het namelijk ontoelaat
baar persoonlijke gegriefdheid als „argu
ment" in het openbaar naar voren te
brengen, ik acht het onfatsoenlijk uit hun
verband gerukte en daardoor vervalste ci
taten uit een briefwisseling tussen particu
lieren te geven en ik acht het ondemocra
tisch om dit grote woord van mijn kant
nu ook eens te gebruiken een bestuurs-
verklaring die nog niet eens is toegelicht,
ja die nog niet in behandeling is, op deze
wijze te verdoemen, en na dit alles....
de vergadering te verlaten. De vijandige
houding en de grove toon, die het bestuur
vervolgens van de meerderheid der verga
dering ten deel is gevallen, heeft mij ge
toond, dat ik ten onrechte de voorzittersze
tel der Vereniging van Letterkundigen be
zet. Zulke verhoudingen tussen ere-voor
zitter en voorzitter, tussen leden en be
stuur. kunnen de vereniging alleen maar
schaden. Ik heb bovendien geen enkele
behoefte een gemeenschap vakgenoten te
besturen en te vertegenwoordigen, die het
bestuur bejegent op een wijze, zoals de
vierentwintigste het geval is geweest, in
navolging van de ere-voorzitter nog wel.
Aan de verwerping van de bestuursverkla-
ring verbind ik geen enkele consequentie,
en de met grote meerderheid aangenomen
tekst acht ik aanvaardbaar, hoewel niet
voldoende. Maar de gang van zaken tijdens
de vergadering heeft mij doen inzien, dat
de vergadering zich achter de ere-voor
zitter stelde. Op één enkele uitzondering
na liet zij niets blijken van afkeuring van
het gedrag van de ere-voorzitter ten op
zichte van het bestuur en van mij als voor
zitter. Daarom heb ik onmiddellijk besloten
tot aftreden als voorzitter. Het is slechts
mijn behoefte geweest een scheuring in de
ADVERTENTIE
Alléén bij
Gen. Cronjéstr. 40-44 - Haarlem - Tel. 15438
Gedurende het weekeinde breidde een
krachtig hogedrukgebied op de oceaan ten
noordoosten van de Azoren zich in de rich
ting van Frankrijk en de Britse eilanden
uit.
Op de oceaan bewoog tegelijkertijd een
storing snel langs IJsland naar midden-
Scandinavië. Deze nam daarbij aanzienlijk
in diepte toe. Tussen beide druksystemen
stond een brede westelijke luchtstroming
welke zachte en vochtige lucht naar West-
Europa transporteerde waardoor de tempe
ratuur in ons land geleidelijk tot 8 a 10
graden steeg.
Achter het depressiegebied om stroomde
inmiddels weer koudere lucht naar het
zuidoosten, maar deze zal vermoedelijk
niet verder dan juist tot aan ons land
doordringen.
Op het noordelijk deel van de oceaan
trekt namelijk een nieuwe depressie in ae
richting van IJsland welke opnieuw zachte
lucht in de richtingen van het Noordzeege
bied stuwt.
4 december
Zon op 8.32 uur, onder 16.33 uur.
Maan op 10.06 uur, onder 18.40 uur.
Maanstanden
10 dec. 12.51 uur eerste kwartier.
17 dec. 20.06 uur volle maan.
24 dec. 11.10 uur laatste kwartier
1 jan. 2.13 uur nieuwe maan..
Hoog en laag water in IJmuiden
Maandag 3 december
Hoog water: 4.11 en 16.23 uur.
Laag water: 12.10 en uur.
Dinsdag 4 december
Hoog water: 4.50 en 17.02 uur.
Laag water 0.28 en 12.48 uur.
Verwacht mag worden dat het zachte
weer blijft voortduren, waarbij er over het
algemeen veel bewolking zal zijn. Plaatse
lijk kan wat regen of motregen vallen.
WEERRAPPORTEN
(De temperatuur is van
00
01)
hedenmorgen
7 uur, de
S
"w
neerslag van
de laatste
■O
d
u c
o c
24 uur.)
B o
■S c
5 'u
0)
zS
Stockholm
geheel bew.
nnw
1
7
Oslo
onbewolkt
nw
-2
3
Kopenhagen
licht bew.
wnw
4
2
Aberdeen
motregen
windst.
8
Dublin
zwaar bew.
w
11
0
Londen
onbewolkt
w
8
0
Brussel
geheel bew.
wzw
8
0,3
Parijs
geheel bew.
w
9
0
Bordeaux
mist
windst.
4
0
Grenoble
licht bew.
ozo
-5
0
Nice
onbewolkt
nnw
6
0
Berlijn
lichte regen
w
7
4
Frankfort
nevel
zzw
2
0,2
München
sneeuw
w
2
0,1
Zürich
nevel
ozo
-1
0
Genève
nevel
windst.
-4
0
Locarno
licht bew.
windst.
2
0
Wenen
zwaar bew.
w
3
0
Innsbruck
motsneeuw
windst.
-3
0,2
Rome
onbewolkt
no
4
0
Mallorca
onbewolkt
n.
1
Amsterdam
geheel bew.
w
9
0
Den Helder
geheel bew.
w
9
0,1
Ypenburg
half bew.
w
10
0,1
Vlissingen
zwaar bew.
w
8
0,5
Eelde
geheel bew.
w
9
0,1
De Bilt
geheel bew.
w
9
0,1
Twente
geheel oew.
w
9
1
Eindhoven
geheel bew.
w
9
0,1
Vlv. Z.-Limb. geheel bew.
w
8
0,3
73. De plotselinge verdwijning van Panda
en Plutanus uit het politiebureau veroor
zaakte daar nogal opschudding. „Waar zijn
ze heen?!", riep de commissaris met over
slaande stem, „antwoord kerels!" „Ik heb
er geen flauw idee van, commissaris",
jammerde Inspecteur Vlijmen, „zoeven
waren ze nog hier en toen„Ik, vraag
niet waar ze zoëven waren, maar ik wil
weten, waar ze NU zijn!", bulderde de
commissaris. „Ik hoorde de oude gooche
laar vlak voor zijn verdwijning een op
merking maken", bracht de brigadier
schuchter in het midden. „Hij zei, dat hij
zich bij zijn eh gids Goedbloed wil
de voegenMisschien brengt dit ons op
een spoor". „Waardeloos!", snauwde de
commissaris, „want we weten niet eens,
wie en waar een zekere gids Goedbloed
is. Maar IK zal deze zaak wel eens aan
pakken!" Hij rende naar de telefoon en
gaf een dringende oproep door: „Een ge
vaarlijke -diger is ontsnapt. De ge
hele poli ht moet naar hem uitkij
ken. Signalement: Lange grijze baard,
lange haren; draagt een hoge puntmuts.
Is in gezelschap van een eveneens voort
vluchtige Panda!" Na deze oproep te heb
ben doorgegeven, werd de commissaris
weer wat kalmer. „Ziezo", zei hij, „ze zul
len hem wel vinden, want die oude goo
chelaar is een opvallende verschijning".
En Plutanus viel zeker op. Vooral, toen
hij samen met Panda uit de lucht kwam
vallen en achterop een reeds zwaar be
laden scooter neerstreek, die bestuurd
werd door een werkster in een gebloemde
jurk
vereniging te voorkomen. Het is daarom
dat ik hiervan niet aan het eind der ver
gadering mededeling heb gedaan en eerst
het bestuur op de hoogte heb gesteld. Hoe
wel ik geen enkel verlangen koester met
communisten en hun stromannen in een
organisatie te zitten, zal ik niet uit de ver
eniging treden. Door mijn voorbeeld zou
ik niet een begin willen maken met de ver
zwakking van wat onze vakorganisatie
moet zijn. De functies die ik bekleed uit
hoofde van mijn voorzitterschap der ver
eniging zal ik blijven waarnemen tot ik die
aan mijn opvolger kan overdragen. Dit zijn
bijvoorbeeld het lidmaatschap van de sec
tie letteren van de Raad voor de Kunst,
van de federatieraad, van Buma. Met te-
tegenzin maar met overtuiging zal ik mijn
plaats innemen bij de oppositie in een ver
eniging van schrijvers, die het ten aanzien
van de belanrijkste vraagtukken welke ons
bezig houden niet verder brengen dan
woorden die tot niets verplichten", aldus
de brief van de heer Nord.
Zaterdag heeft de ambassadeur van
Spanje, de hertog van Baena, in het gebouw
van het Spaans, Portugees en Ibero-Ameri-
kaans instituut te Utrecht een tentoonstel
ling geopend, welke is gewijd aan het leven
en werk van Don Marcelino Menendez Y
Pelayo, letterkundig criticus van de vo
rige generatie.
De tentoonstelling, welke een onderdeel
vormt van de viering van 't eerste lustrum
van het instituut, is bedoeld als een hul
de van Nederlandse zijde aan de grote
Spaanse polygraaf, in het jaar waarin al
lerwegen het eeuwgetijde van zijn geboorte
wordt gevierd.
De opening werd bijgewoond door Prins
Bernhard, die voorzitter is van het insti
tuut. Er was grote belangstelling zowel
uit wetenschappelijke kringen als uit die
van de diplomatie en het bedrijfsleven.
Onder meer waren aanwezig de ambassa
deurs van Venezuela. Columbia en Chili*,
de gezanten van Portugal, Uruguay en
Ecuador, de consuls van de Spaansspre
kende landen, een vertegenwoordiger van
de ambassadeur van Peru, de burgemeester
van Utrecht, jhr. mr. C. J. A. de Ranitz en
de rector-magnificus van de rijksuniversi
teit in Utrecht, prof. dr. H. M. Obbink.
Na de opening werd onder presidium van
Prins Bernhard het eerste lustrum van het
instituut gevierd met een plechtige bijeen
komst in de aula van de universiteit. De
Prins dankte het college van curatoren
van de universiteit en de vertegenwoordi
gers van Spanje, Columbia en de andere
Spaanssprekende landen in Amerika voor
de wijze, waarop de belangen van het in
stituut door hen zijn bevorderd. Daarna gaf
de Prins een overzicht van de activiteiten
van het instituut in de afgelopen vijf jaar.
Ter gelegenheid van zijan afscheid als
hoogleraar in de perswetenschappen aan
de gemeentelijke universiteit van Amster
dam. heeft een groep vrienden en collegae
de zeventigjarige prof. dir. K. Baschwitz
een „Liber Amicorum" aangeboden. Het
boek, waarin een aantal wetenschappelijke
bijdragen is opgenomen, draagt de titel
„Pers, propaganda en publieke opinie" en
werd de hoogleraar overhandigd door
prof. mr. dr. J. Barents.
Tijdens een huldigingsbijeenkomst in
het I.C.C. in de hoofdstad voerden verschil
lende sprekers het woord. Mr. A. de Roos,
wethouder voor Onderwijs en Kunstzaken
van Amsterdam, schetste de hoogleraar als
een krantenjongen op hoog niveau. Hij
noemde hem de pionier van een tak van
wetenschap, die in het begin van zijn ont
staan, vlak na de oorlog, nog niet de be
langstelling ondervond, die hij verdiende.
Prof. dr. H. C. J. Duyker, collega van
prof. Baschwitz aan de gemeentelijke uni
versiteit, achtte het van bijzonder belang
dat de scheidende hoogleraar altijd heeft
gewezen op de grenzen van de propagan
da en daarmee blijk heeft gegeven van een
onschatbaar geloof in de waardigheid van
de mens. Dit geloof heeft prof. Baschwitz
een wetenschappelijke grondslag gegeven,
aldus prof. Duyker.
Namens buitenlandse hoogleraren in de
perswetenschappen sprak prof. dr. P. N.
de Volder uit Gen.t. Voorts spraken onder
meer mr. dr. N. Rooy, dr. ir. I. Forbes, de
heer J. J. van Mechelen en de heer H. G.
Kersting.
Toestand. De sociaal-democratische partij
van IJsland, die deel uitmaakt van de
IJslandse coalitieregering, heeft in een
beleidsverklaring bekend gemaakt, dat
de huidige internationale toestand
voortzetting van de legering van Ameri
kaanse troepen op IJslandse basis nodig
maakt.
Langzaamaan Het normale aantal haven
arbeiders heeft zich einde vorige week
op de pieren van New York gemeld,
maar zij voeren een langzaam-aan-actie.
Een rechtbank te New York heeft de
tijd, waarin de havenarbeiders niet mo
gen staken verlengd met zeventig dagen.
Russische hulp. Het Russische schip „I
Setsjenov" is met hulpgoederen voor de
Egyptenaren te Alexandrië aangekomen,
aldus meldt het Russische persbureau
Tass. Volgens het Russische Rode Kruis
brengt het schip tarwe, blikken melk,
de volledige uitrusting voor een zieken
huis met 300 bedden en tien zieken
auto's.
Overdracht. Zondag hebben de Franse
troepen in de Libische provincie Fez-
zan hun bases aan de Libische militaire
autoriteiten overgedragen. De Fransen
ontruimen Fezzan in overeenstemming
met het Frans-Libische verdrag, dat
pas bekrachtigd is.
Onpraktisch. Het „Internationale Verbond
van Vrije Vakverenigingen" (IVVV), dat
55 miljoen arbeiders vertegenwoordigt,
heeft een voorstel om Russische sche
pen in westelijke havens te boycotten,
afgewezen. De boycot die voorgesteld
is als protest tegen de Sovjet-inter
ventie in Hongarije zou volgens een
speciale commissie „onpraktisch" zijn.
Aanslagen. Bij bomaanslagen in West-Al-
gerië, die het instorten van twee ge
bouwen veroorzaakten, zijn 25 personen
om het leven gekomen en vijftien ge
wond. Dertien der doden zijn Euro
peanen, onder wie vier vrouwen.
Breuk. De Saarlandse sociaal-democraten
hebben besloten uit het „Vaderlandse
front" te treden, dat in 1955 de cam
pagne heeft gevoerd tegen het Euro
pese statuut voor het Saargebied. Het
„Vaderlandse front" is de basis van de
huidige regeringscoalitie van christen
democraten, sociaal-democraten en de
democratische partij van dr. Schneider.
De socialisten verwijten dr. Schneider
dat hij te nationalistisch is.
Inval. De Britten hebben een inval gedaan
in een drukkerij in Port Said op zoek
naar de bron van een stroom van ille
gale pamfletten, waarin de vreemde
troepen worden aangespoord, te ver
dwijnen. De meeste pamfletten zijn
ondertekend door „het comité van ver
zet". dat volgens het Italiaanse con
sulaat door de communisten wordt ge
leid.
Zestig. De Orde van Lenin en een vierde
gouden-ster medaille zijn toegekend aan
de Russische minister van Defensie
maarschalk Georgi Zjoekov ter ge
legenheid van zijn zestigste verjaardag,
zo meldt radio Moskou.
Ontslag. De correspondent te Wenen van
het officiële Oostduitse persbureau ADN
Phillip heeft zijn ontslag aangeboden
uit protest tégen de berichten van zijn
eigen bureau over de Hongaarse kwes
tie. Tegelijkertijd ontsloeg ADN Phillip
omdat hij een Amerikaanse spion zou
zijn.
Opheffing. Poolse schrijvers hebben op
heffing van de censuur op dagbladen
en tijdschriften geëist, aldus meldt
radio Warschau. Zij verzochten de re
gering ook, de lijsten van verboden
boeken voor openbare leeszalen nietig
te verklaren. Het monopolie van de
staat voor de uitgeverij zou moeten
worden afgeschaft. Verzocht wordt
voorts om nieuwe wetten voor de pers
en het auteursrecht.
Belachelijk. De Franse minister van Fi
nanciën, Paul Ramadier, heeft in de
Nationale Vergadering verklaard dat de
hamstergolf, welke in Frankrijk volgde
op de Brits-Franse interventie in Egyp
te „belachelijke" vormen had aange
nomen Onder meer had men zout in
geslagen in de mening, dat dit een be
scherming kan vormen tegen atoom
straling.
Problemen. „De verbetering van de fouten
die bij de jongste agrarische en admini
stratieve hervormingen zijn gemaakt,
is in volle gang en heeft goede resul
taten opgeleverd", aldus meldt de
Noordvietnamese radio. Tot de proble
men, die men thans bezig is op te los
sen, behoort de invrijheidstelling van
ten onrechte veroordeelde personen.
BIJ EEN VORST van 10 graden onder
nul lopen wij in onze winterjassen te
kleumen en zelfs in de goede, welgestookte
huiskamers zitten we te huiveren, alsof
het werkelijk koud is. In hoeverre dit ge
drag als verwijfd of verwend moet worden
gekenschetst, zullen we graag aan het oor
deel van anderen overlaten, want het gaat
er ons alleen om, het welverzorgde leven
van onze dagen te stellen te-
genover de barre ontberingen f
die de mens in de ijstijden
moet hebben gekend. Toen
waren er geen weldoortimmer
de huizen, geen centrale ver
warmingsystemen, geen wel
gevulde kledingmagazijnen, V
waaruit naar behoefte kon
worden geput, kortom, er ontbrak nogal
het een en ander dat momenteel als heel
normaal wordt beschouwd
Toch zouden we van de destijds levende
mensen waarschijnlijk een verkeerde voor
stelling hebben, indien we meenden, dat
ze de hele dag liepen te huiveren en voort
durend bezig waren zich de handen warm
te slaan, terwijl ze zich nauwelijks in de
open lucht durfden wagen. Want er zijn
nog steeds een paar volken die in een vol
slagen ijstijd leven, ook al zijn wij daar
van vrij gesteld. De volken rond de pool-
kring, zoals verschillende Samojedenstam-
men, de Lappen, Eskimo's en de uit Japan
verdreven Aino's kunnen daartoe worden
gerekend. En we kunnen ons voorstellen,
dat hun levensomstandigheden zo onge
veer overeenkomen met die van de zuide
lijker wonende volken, die in de greep
van de ijstijd leefden.
Naar onze begrippen, is het bar en boos
de uiterste inspanning te moeten aanwen
den om een wak open te houden, zodat
de bron van het bestaan niet wordt afge
sloten. Toch is dat 's winters vaak het be-
langrijkste werk van de Aino, die met riet
matten een tentje bouwt om zijn wak te
beschutten tegen de verstijvende greep van
de wind, die het in enkele minuten zou
dicht blazen, indien hij vrij spel kreeg. Dit
wak moet de vis leveren, waarvan het
gezin van de geduldige Aino enige tijd
moet leven. Heeft de man het koud? Het
kan haast niet anders bij temperaturen
van 40 tot 60 graden vorst.
maar hij voelt het toch niet
als een ondiddbaar ongemak.
En met de Lappen en
Eskimo's is het al niet an
ders. Zij hebben zich weten
aan te passen aan omstandig-
y heden, die voor ons onover
komelijk schijnen, zodat we
mogen veronderstellen, dat de mensen die
in de ijstijden leefden zich eveneens heb
ben aangepast en beslist niet de hele dag
op die kinderachtige manier liepen te
kleumen, zoals wij dat bij veel zachtere
temperaturen plegen te doen.
Bovendien hebben de mensen in de ijs
tijd een kuituur bezeten, welke de voor
stellingen, die men zich er gemeenlijk van
maakt, verre overtreft. Knud Rasmussen
heeft hier terecht op gewezen en aange
toond, dat de doden met hun kleiding wer
den begraven, sierraden en andere graf
geschenken, geverfd in rode oker, mee
kregen, waaruit blijkt dat er een zekere
welstand bestond. De tijden noopten klaar
blijkelijk niet tot kannibalisme, zoals som
migen menen, en daarmee trachten de
oorsprong van dit afschuwelijke bedrijf
te verklaren.
De oorsprong van het kannibalisme
stamt waarschijnlijk uit perioden van nog
grotere welstand.
Daarover morgen.
(Nadruk verboden
H. Pétülon