aeda en de Meester^magiër
Zie Boven
Aanhoudend zacht weer
r
Twijfel aan houdbaarheid
van Nederlands standpunt
Maan, Mars en meteoren
Intellectuelen-adres over N.-Guinea
Rauo geeft woensdag
Wereldnieuws
Toch ió het zo
J
2
Fokker's „Spin" gaat
vliegen voor film
Hoofden van scholen
ongerust
Du Croo en Brauns niet
voldaan over schade
vergoeding
„Prix interallié" voor
Armand Lanoux
Overheidsdiensten vrij
op 24 en 31 december
Maar: later inhalen
In oktober kwamen ruim
7000 woningen gereed
Twee havenarbeiders om
het leven gekomen
Ere-tentoonstelling
Paul Citroen
Angst wakkert emigratie-
lust aan
Vrijstelling gevraagd voor
verhuur zonder chauffeur
Examens
Vrouwen
IJS-
GROTTEN
DINSDAG 11 DECEMBER 1956
Zaterdag is in een deel van onze editie
reeds zeer in het kort bericht over een op
roep tot bezinning inzake Nieuw Guinea,
die is uitgegaan van 116 intellectuelen, on
der wie 54 hoogleraren. Daarin spreken de
ondertekenaren er hun verontrusting over
uit, dat de politieke partyen - met uitzon
dering van de Communistische Partij
Nederland - zich by gelegenheid van de
jongste verkiezing van leden der Tweede
Kamer nauwelyks met de Nieuw Guinea-
kwestie bezig gehouden hebben en dat de
grondwetswijziging, die tot vermelding van
Nederlands Nieuw Guinea als deel van het
koninkryk geleid heeft, tot stand gekomen
is zonder dat door openbare gedachtenwis-
seling het belang van deze aangelegenheid
in het volle licht is komen te staan.
„Wij voelen ons gedrongen", aldus het
adres, „aan onze verontrustheid uiting te
geven, omdat wij telkens weer ervaren, dat
vele Nederlanders van verschillende gods
dienstige en politieke richting het stand
punt, dat de regering, volksvertegenwoor
diging en de meeste politieke partijen ter
zake innemen, en wel zonder dat naar bui
ten veel van voorafgaande bezinning op de
vele facetten blijkt, nóch delen, nóch zelfs
begrijpen.
Op de vraag welke status west-Nieuw-
Guinea behoort te hebben, kunnen de
adressanten geenszins allen een duidelijk
antwoord geven, terwijl zij zich ook op alle
andere aspecten van het Nieuw Guinea-
vraagstuk niet voldoende bezonnen hebben.
De adressanten zeggen evenwel zich ervan
bewust te zijn, dat Nederland ten deze staat
voor een ernstig en acuut probleem, een
probleem, dat de verhouding van Neder
land tot Indonesië raakt, invloed uitoefent
op de positie van Nederland in de volke
rengemeenschap en haar organen en in ons
land vanwege zijn economische en ethische
implicaties een gevoel van malaise te voor
schijn roept.
Zij stellen er prijs op te verklaren, dat
zij aan de bereidheid van de in Nieuw
Guinea werkende Nederlanders, vóór alles
het belang van de bevolking te dienen niet
twijfelen en dat zij voor niemand onder
doen in waardering voor hetgeen deze Ne
derlanders tot stand brengen. De opvatting
echter, dat voortzetting van het Nederlands
bewind over Nieuw Guinea in zijn huidige
vorm haar rechtvaardiging vindt in een
zedelijke roeping, wijzen de adressanten af.
Zij betwijfelen, of het officiële Nederlandse
standpunt politiek houdbaar en het vast-
ADVERTENTIE
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws en S.O.S.-berichten. 7.10 Ge
wijde muziek. 7.45 Een woord voor de dag.
3.00 Nieuws en weerbericht. 8.15 Platen. 8.30
Amusementsmuziek. 9.00 Voor de zieken.
9,25 Voor de vrouw. 9.30 Platen. 9.40 Lichte
muziek. 10.10 Platen. 10.30 Morgendienst.
11.00 Platen. 11.15 Rusthuis Angenita, hoor
spel. 12.10 Vocaal ensemble. 12.30 Land- en
tuinbouwmededelingen. 12.33 Platen. 12.37
Eerste adventsstonde. 13.00 Nieuws. 13.15
Protestants Interkerkelijk Thuisfront. 13.20
Lichte muziek. 13.45 Jeanne d' Are au
bücher, oratorium. 15.00 Kamermuziek.
15.30 Metropole-orkest en klein koor. 16.00
Voor de jeugd. 17.20 Platen. 17.40 Beurs
berichten. 17,45 Platen. 18.00 Muzikale cau
serie. 18.20 Lichte muziek. 18.45 Op het
lichtspoor, causerie. 19.00 Nieuws en weer
bericht. 19.10 Orgelconcert. 19.30 Buitenlands
overzicht. 19.50 Platen. 20.00 Radiokrant.
20.20 Omroeporkest en solist. 21.10 Weg en
werk der kerkhervormers, causerie 21.30
Geestelijke liederen. 22.00 Platen. 22.10 Lich
te muziek. 22.35 Platen. 22.45 Avondoverden
king. 23.00 Nieuws. 23.15 Sportuitslagen.
23.20—24.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.20 Ontbijt-
club. 8.00 Nieuws. 8.18 Ontbijtclub. 8.50 Voor
de vrouw. Schoolradio. 10.20 Platen. 11.30
Gevarieerd programma. 12.30 Land- en tuin
bouwmededelingen. 12.33 Voor het platte
land. 12.38 Roemeens orkest. 13.00 Nieuws.
13.15 Tentoonstellingsagenda. 13.18 Prome
nade-orkest. 13.50 Medische kroniek. 14.00
Platen. 14.30 Voor de jeugd. 16.00 Voor de
zieken. 16.30 Platen. 17.20 Lichte muziek.
17.50 Regeringsuitzending: Rijksdelen over
zee: Suriname, de Nederlandse Antillen en
het Koninklijk Instituut voor de Tropen.
18.00 Nieuws en commentaar. 18.20 Ham
mondtrio. 18.40 Actualiteiten. 18.50 Platen.
19.00 Gevarieerde liedjes. 19.10 Het Sociale
vraagstuk als wereldvraagstuk, causerie.
19.25 VARA-Varia. 19.30 Voor de jeugd. 20.00
Nieuws. 20.05 Tussen de regels door, cause
rie. 20.15 Platen. 20.55 Je moet een beetje
van de mensen houden, hoorspel. 21.50 Lich
te muziek. 22.15 Poollicht, causerie. 22.30
Lichte muziek. 23.00 Nieuws. 23.15 Platen.
23.30 Hammondorgel. 23.5024.00 Socialis
tisch nieuws in Esperanto.
TELEVISIE (A.V.R.O., V.R.A.R.)
17.0017.30 Voor de kinderen. 20.00 Af
scheid H. Oosterhuis. 20.10 Asmodee, spel.
BRUSSEL, 324 M.
12.00 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.34 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.11 Mozartprogramma.
14.00 Schoolradio. 16.02 Platen. 16.15 Orkest
concert. 17.00 Nieuws 17.10 Pianorecital. 17.50
Boekbespreking. 18.00 Vlaamse muziek. 18.30
Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Volks
zang. 20.00 Omroeporkest en solist. (Inter
mezzo Platten). 22.00 Nieuws. 22.11 Platen.
22.55—23.00 Nieuws.
houden er aan moreel te verantwoorden is,
hoewel de adressanten deze twijfel niet
allen op dezelfde grond koesteren en ten
aanzien der alternatieven niet eenstemmig
zijn.
Het Nieuw Guinea-vraagstuk, aldus het
adres, is niet een van die vraagstukken van
politieke aard, waaromtrent in Nederland
de meningen volledig uitgekristalliseerd
zijn. Naar de mening van de adressanten
zou het aanbeveling verdienen om een
veelzijdige en diepgaande studie van het
vraagstuk toe te vertrouwen aan een com
missie, waarin verschillende politieke par
tijen vertegenwoordigd zijn en waarin
tevens deskundigen (op het terrein van de
problematiek der technisch onderontwik
kelde gebieden, op dat van bestuursbeleid
en -administratie, op dat der internationale
betrekkingen en organisatievormen, op dat
der economie en dat der sociale zorg en
godsdienstige verzorging enzovoort) zitting
hebben, omdat men hier te doen heeft met
een nationaal vraagstuk, waarmee niet in
het reine is te komen, indien traditionele
wegen bewandeld worden.
In het adres wordt tenslotte de politieke
partijen verzocht, in samenwerking met
elkaar zulk een gemengde commissie in
het leven te roepen.
Namens de 116 intellectuelen is het adres
ondertekend door prof. dr. G. C. Heringa te
Amsterdam, mej. mr. W. M. W. van Lan-
schot te Utrecht, ds. S. J. Popma te Amster
dam en prof. mr. J. J. M. van der Ven te
Bilthoven.
Het eerste vliegtuig, dat vliegtuigbouwer
Anthony Fokker in 1911 als twintigjarige
bouwde, de „Spin", zal een rol te vervullen
krijgen in een film over het leven van
Fokker, die door regisseur Gerard Rutten
in opdracht van een filmmaatschappij in
Amsterdam wordt vervaardigd. Het betreft
hier een kopie van de eendekker waar
mede Fokker aan het eind van de zomer
van 1911 in zijn woonplaats Haarlem de
monstreerde. Het origineel werd in de oor
logsjaren door de Duitsers naar een mu
seum in Berlijn overgebracht, waar het
door bombardementen verloren ging. De
herbouwde „Spin" is eigendom van de
Stichting Nationaal Luchtvaartmuseum,
die met haar collectie voor het eerst in
de openbaarheid hoopt te treden tijdens
de volgend jaar op Schiphol te houden
tentoonstelling „Het Atoom".
Het hoofdbestuur van de Vereniging van
Hoofden van Scholen en het hoofdbestuur
van de Vereniging van Hoofden bij het
Protestants-Christelijk Onderwijs hebben
gezamenlijk vergaderd in Den Haag.
Besloten werd een adres te zenden aan
de onderwijscommissie der Tweede Kamer,
waarin de aandacht wordt gevestigd op de
noodzakelijkheid om de hoofdenmarge, die
in de loop der jaren is gedaald van 46.9
percent tot 11.8 percent voor kleine en tot
16.6 percent van grote scholen, op peil te
brengen.
De hoofden zijn verontrust over het
standpunt van de minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen, uitgesproken
in de memorie van antwoord, waarin wordt
gezegd, dat eerst het salaris van de onder-
wijzer-hoofdaktebezitter bepaald dient te
worden. Gezien het trage verloop der on
derhandelingen, waarmee reeds enige jaren
gemoeid zijn, achten de hoofden het nood
zakelijk, dat aan 't herstel van de hoofden
marge voorrang wordt gegeven door te be
palen, dat de marge een zeker percentage
van het salaris van de onderwijzer-hoofd-
aktebezitter zal bedragen.
In de algemene vergadering van de ma
chinefabriek Du Croo en Brauns te Am
sterdam is medegedeeld, dat men met de
schadevergoeding van de gemeente Am
sterdam inzake de verplaatsing van het
bedrijf wegens de tunnelbouw 4,4 mil
joen) tevreden, doch niet voldaan is. De
bouw van de nieuwe fabriek, die ander
half keer zo groot als de oude zal worden,
zal meer kosten. Het verschil tussen de ver
goeding en de bouwkosten van de nieuwe
fabriek ligt dichter bij de 3 miljoen dan
bij de 2 miljoen.
De Franse auteur en dichter Armand La
noux heeft maandag Frankrijks op drie na
belangrijkste litteraire jaarprijs gewonnen,
de „Prix interallié", voor zijn gedeeltelijk
autobiografische roman „Le commandant
Watrin".
De rijksdiensten en rijksinstellingen
zullen op de maandagen 24 en 31 decem
ber aanstaande gesloten zijn, voorzover
het dienstbelang zich daartegen niet ver
zet. In beginsel is besloten dat het perso
neel deze vrije dagen zal inhalen. Aan de
gemeente- en provinciale besturen is be
richt, dat zij ten deze op gelijke wijze
kunnen handelen.
Volgens gegevens van het Centraal Bu
reau voor de Statistiek werden in oktober
1956 7105 woningen opgeleverd. In oktober
1955 was dit aantal 6485.
In de eerste tien maanden van 1956 wer
den 53.329 woningen voltooid tegen 46.606
in de overeenkomstige periode van 1955.
Gerekend tot en met oktober 1956 werden
sedert de bevrijding 493.206 nieuwe wo
ningen opgeleverd.
In oktober 1956 werd voorts een begin
gemaakt met de bouw van 8765 woningen.
Het aantal in uitvoering zijnde woningen
was 92.981 op 31 oktober 1956. Op dezelfde
datum van het vorig jaar waren 78.750
woningen in aanbouw.
De in oktober 1956 gereed gekomen wo
ningen zijn als volgt verdeeld: Groningen
181, Friesland 263. drente 228, Overijsel
395. Gelderland 899, Utrecht 411, Noord
holland (zonder Amsterdam) 733, Zuid-
Holland (zonder Den Haag en Rotterdam)
1152, Zeeland 178. Noord-Brabant 867, Lim
burg 718, Amsterdam 527, 's-Gravenhage
259, Rotterdam 260, N.O.-Polder 34.
In de in oktober 1956 gereed gekomen
woningen zijn 148 systeemwoningen be
grepen.
In de Lekhaven te Rotterdam heeft zich
bij het laden van een binnenschip een on
geval voorgedaan, dat het leven heeft ge
kost aan twee havenarbeiders. Men was
bezig ijzeren pijpen, die een gezamenlijk
gewicht hadden van 2500 kilo, in het bin
nenschip „Vios" te laden. Op ongeveer tien
meter hoogte boven het schip gleden de
pijpen uit de strop, sloegen door de houten
luiken van het schip en kwamen neer op
de twee havenarbeiders, die in het ruim
stonden. Zij waren op slag dood.
De slachtoffers zijn de 43-jarige W. P.
Gödde en de 25-jarige L. Petrus, beiden uit
Rotterdam.
In het Gemeentemuseum in Den Haag
zal van woensdag 19 december tot en met
3 februari een ere-tentoonstelling worden
gehouden van het werk van Paul Citroen.
Deze expositie zal woensdag 19 december
om 20 uur voor het publiek worden open
gesteld.
Als het firmanent een
schoolbord was kon u
met een krijtje de vol
gende bewering contro
leren: vanavond om
20.41 uur kunt u aan de
hemel een lijn trekken
die de planeet Mars en
het middelpunt van de
daarboven hangende
maanschijf verbindt
een lijn die, als u hem
in dezelfde richting
doortrekt, tenslotte uit
komt bij de poolster.
Men drukt dit ver
schijnsel technisch juist
uit met de woorden: de
maan en Mars zijn van
avond in conjunctie.
Dat betekent, dat zij aan
de hemelkoepel (die wij
met net zulke denkbeel
dige lijnen hebben ver
sierd als het aardopper
vlak met zijn lengte- en
breedtegraden) net zo'n
soort positie ten opzich
te van elkaar innemen
als bijvoorbeeld Brussel
en Algiers: die twee ste
den hebben verschil
lende noorderbreedten
maar gelijke ooster
lengten. Trek een lijn
Algiers-Brussel noord
waarts door en u be
landt precies bij de
noordpool.
En als u nu toch naar
de hemel staat te turen
misschien flitsen er
ook nog een stuk of wat
vallende sterren voorbij.
Er is kans dat er een
dergelijk schouwspel
„inzit", vanavond: ter
wijl de maan en Mars
(onder) zich aan de zui
delijke hemel vertonen,
kan een meteoor langs
de hemel flitsen, bij
voorbeeld in een baan
als deze, zodat hij juist
tussen maan en Mars
doorschiet.
De dagen van 10 tot
13 december zijn name
lijk de tijd waarin elk
jaar twee zwermen
meteorieten de baan van
de aarde kruisen. Ze
heten Cameliden en Ge-
miniden (naar de ster
renbeelden Camelopar-
dis Giraffe en Ge-
mini Tweelingen
waarin hun banen
schijnbaar ontspringen)
en vooral de laatstge
noemde zijn meestal tal
rijk, ongeveer even
talrijk als de bekende
Perseïden in augustus,
waarvan er gemiddeld
zestig per uur langs het
zwerk stuiven.
G. v. W.
Aantal aanvragen verdubbeld
Door de internationale toestand is het
aantal Nederlanders, dat wenst te emigre
ren, de laatste weken aanzienlijk geste
gen. In november j.l. waren er tweemaal
zoveel aanvragen voor emigratie als het
vorig jaar in dezelfde maand. Dit deelde de
heer A. Wamaar, voorzitter van de Chris
telijke Emigratiecentrale zaterdag mede
tijdens de te Utrecht gehouden jaarver
gadering van deze centrale. De heer War-
naar zei, dat er op de voorlichtingsorga
nen een grote verantwoordelijkheid rust,
om te voorkomen dat men alleen maar
emigreert uit angst- Voorts werd medege
deeld dat zich dit jaar tot en met novem
ber 48.836 personen hebben aangemeld
voor emigratie. In deze periode vertrokken
er 28.485 Nederlanders.
Het vorige jaar bedroeg het aantal aan
meldingen in de overeenkomstige periode
45.322, terwijl er 27.380 personen vertrok
ken.
De emigratie van personen uit grote ste
den en administratieve beroepen wordt
steeds groter, terwijl de emigratie van per
sonen uit de agrarische sector gestadig af
neemt. Ruim 50 percent van de emigran
ten in 1949 kwam voort uit agrarische be
roepen. In 1956 was dit slechts 6 percent.
Deze afneming wordt toegeschreven «tan d,e„
remmende invloed, die jonge'vrouwen uit
de plattelandsbevolking hebben op dfe emi
gratieplannen van hun echtgenoten.
Over de gehele breedte van de oceaan
heeft zich nu een krachtige luchtstroming
ontwikkeld, waarin op ongeveer 5000 meter
hoogte windsnelheden van 150 tot 180 km.
per uur worden gemeten.
Deze stroming breidt zich nog naar het
oosten uit, waardoor de kans dat oceaan
storingen tot het Noordzeegebied doordrin
gen toeneemt. Vanochtend bevond er zich
in het zeegebied tussen IJsland en Groen
land een lagedrukgebied, dat in zijn cen
trum een barometerstand vei-toonde van
952 millibar. Het koufront van deze depres-
aan ontstond in dit koufront een kleine sto
ring, die een zuidelijker koers volgt dan
voorgaande depressies en in de richting
van Ierland trekt. Deze nieuwe storing zal
morgen het weer in Nederland beïnvloeden
en waarschijnlijk opnieuw enige regen
brengen.
Op de westelijke oceaanhelft bevindt
zich een volgende depressie, die ook in
12 december
Zon op 8.41 uur, onder 16.30 uur.
Maan op 13.16 uur, onder 2.16 uur.
oostelijke richting trekt. Het gevolg van
deze ontwikkeling is, dat de wind in onze
omgeving overwegend in de zuid-westhoek
zal blijven, en de aanvoer van zachte lucht
voortduurt. De temperatuur blijft daarom
de eerstkomende dagen boven normaal.
WEERRAPPORTEN
Maanstanden
17 dec.
24 dec.
1 jan.
20.06 uur
11.10 uur
2.13 uur
volle maan.
laatste kwartier
nieuwe maan.
Hoog en laag water in ÏJmuiden
Dinsdag 11 december
Hoog water: 9.39 en 22.09 uur.
Laag water: 4.49 en 17.16 uur.
Woensdag 12 december
Hoog water: 10.43 en 23.20 uur.
Laag water: 5.50 en 18.23 uur.
(De temperatuur is van
S?
hedenmorgen
7 uur, de c
■5Ê
neerslag van
de laatste -ü 9
d
i
24 uur.) .3 o
O
O
O
z.S
Stockholm
motregen zw
2
0,5
Oslo
mist windst.
-1
0,3
Kopenhagen
geheel bew. zw
6
2
Aberdeen
onbewolkt zzw
3
2
Dublin
licht bew. z
6
5
Londen
motregen zzw
9
0,1
Brussel
geheel bew. zzw
6
0
Parijs
zwaar bew. wzw
7
0
Bordeaux
zwaar bew. zzo
3
0
Grenoble
nevel windst.
2
0
Nice
licht béw. nnw
7
0
Berlijn
geheel bew. zw
6
0,2
Frankfort
regen zzw
5
0,1
München
geheel bew. w
3
0
Zürich
nevel zzo
2
0
Genève
mist z
1
0
Locarno
zwaar bew. windst.
-2
0
Wenen
zwaar bew. nw
4
0
Innsbruck
geheel bew. w
-2
0
Rome
geheel bew. ono
5
0
Mallorca
onbewolkt nno
7
0
Amsterdam
geheel bew. zzw
8
0
Den Helder
geheel bew. zzw
8
0
Ypenburg
geheel bew. zzw
8
0,1
Vlissingen
geheel bew. z
8
0,1
Eelde
geheel bew. zzw
7
0,1
De Bilt
zwaar bew. zzw
7
0,1
Twente
zwaar bew. zzw
7
0,1
Eindhoven
geheel bew. zzw
7
0,1
Vlv. Z.-Limb. geheel bew. z
7
0,1
Zondagsrijverbod
De Bond van Automobiel- en Garagebe
drijven (BOVAG) heeft in een bezwaar
schrift aan de minister van Economische
Zaken verklaard dat de leden van de
BOVAG-afdeling verhuur zonder chauf
feur door het zondagsrijverbod ernstig in
de uitoefening van hun beroep worden ge
troffen.
Velen van deze leden hebben namelijk
uitsluitend een verhuurbedrijf en door de
steeds groeiende vraag van het publiek
i aar huurauto's hebben zij zich, in vele
gevallen met geleend geld, kostbare inves
teringen getroost. Daar de verhuur zonder
chauffeur zich gedurende de wintermaan
den voornamelijk op de weekeinden en
zondagen concentreert en deze inkomsten
bron thans is vervallen, is het gevaar niet
denkbeeldig dat de verhuurders hun finan
ciële verplichtingen niet meer kunnen na
komen. De taxibedrijven en ook de bedrij
ven, waar auto's met chauffeur worden
verhuurd, zijn van het zondagsrijverbod
vrijgesteld. De bond acht het dan ook al
leszins billijk, aldus het adres, als de ver
huur zonder chauffeur althans een ge
deeltelijke ontheffing van dit verbod
verkrijgen r T n -■ r- - -
zou
Utrecht Gepromoveerd tot doctor in de
wis- en natuurkunde, op een proefschrift
getiteld: „Physical basis of ballistocardio
graphy" de heer A. Noordergraaf te Utrecht.
Utrecht. Geslaagd voor het doctoraal
examen Germaanse letteren: M. A. Boon
stra, Leeuwarden; mej. H. H. ixaches (cum
laude), Haarlem; doctoraal examen socio
logie: II. J. M. Broekhuijse, Amersfoort;
semi-artsexamen: H. Groenewold, Sliedrecht,
mej. P. H. den Hartog Utrecht; artsexamen:
J. J. Barreveld, Nieuw Loosdrecht; C. J. M.
Dingenouts, Ossendrecht; H. E. B. Grobbee,
Utrecht; P. G. Hart, Utrecht; mej. B. M. T.
Schalken, Amersfoort; tandartsexamen: mej.
A. W Carabain, Oud-Beijerland; J. van den
Enk, Enschedé; A M. Hendrikse, Stoppel
dijk; M. Menalda van Schouwenburg,
Utrecht.
Leiden. Geslaagd voor het doctoraal
examen geneeskunde mevrouw M. ten
BruggecateBruynen, Rotterdam; J. A.
Boreel, Oegstgeest; J. F. Goedbloed, Den
Haag; J. C. Houtman, Wassenaar en A.
Schouten, Den Haag. Semi-artsexamen J. A.
Eulderink, Enschedé; L. Koens, Den Haag;
M. Djalal Muchsin, Oegstgeest en G. A. J.
van Olden, Warmond. Artsexamen mej. S.
J. Heemskerk, Leiden; mej. G. M. van den
Neut, Rotterdam. A. P. Bos, Middelburg; D.
M. J. ten Doeschate, Leiden; J. L. Glatt
(V. S.); H. Th. Voostad, Mook en K. M. de
Vos, Katwijk.
Den Haag. Bij de in „Den Haag gehouden
examens voor radio-monteur en -technicus
slaagden dit jaar Tj. Alderlieste, R. J. van
de Pol, E. Muntiga, K. G. B. Stuut, K. Kamp
man en C. Duk, allen uit Haarlem.
Verachtelijk. Een assistent-attaché van de
Amerikaanse luchtmacht in Londen,
kreeg de huur opgezegd van zijn huis
baas, die hem een brief schreef, waarin
hij zeide, dat hij in „het verachtelijke
gedrag der Verenigde Staten" ten aan
zien van Engeland reden had gevonden
om tot opzegging van de huur over te
gaan.
Zelf kijken. Het Franse ministerie van
Marine heeft zaterdagochtend journa
listen van elke nationaliteit uitgenodigd
voor een bezoek aan het slagschip „Jean
Bart" en de kruiser „Georges Leygues",
die in de haven van Toulon liggen, om
zich ervan te overtuigen, dat deze sche
pen niet bij de Brits-Franse landing in
Egypte tot zinken zijn gebracht, zoals
de Egyptische pers heeft gemeld.
Meer. De E.O.K.A., de ondergrondse ver
zetsbeweging op Cyprus, heeft in een
„oorlogscommuniqué" bekendgemaakt,
dat door haar optreden in november
meer slachtoffers onder de Britse strijd
krachten zijn gevallen dan het Frans-
Britse optreden in Egypte aan doden en
gewonden heeft gekost. In genoemde
periode zouden 74 Britse militairen zijn
gedood en 106 gewond door acties van
de E.O.K.A.
Manipulaties. De gravin van Wrbna-Freu-
denthal, administratrice van de Beierse
koninklijke familie, is tot twee jaar ge
vangenisstraf en een boete van ongeveer
180.000 gulden veroordeeld wegens
„manipulaties met geld". De 60-jarige
gravin zorgde voor de financiën der
Adalbert-tak van de familie Wittels-
bach.
Honden. Maandag hebben vijf mannen en
een hond bij de Russische ambassade in
Londen een nota overhandigd waarin
een protest vervat was tegen het ge
bruik van honden voor onderzoekingen
met raketten op zeer grote hoogten.
Volgens de beschikbare inlichtingen
werd een hond in een raket 100 kilo
meter ver geschoten en deze ondervond
daar enig nadeel van, maar at wel nor
maal.
Wolven. Nu reeds dringen in Italië hon
gerige wolven op zoek naar voedsel
wooncentra binnen en de boeren zijn
gewaarschuwd tegen hen op hun quivive
te zijn. Volgens politieberichten drong
bij Castel di Sangro een troep wolven
tot'aan de stadsgrens door en werd er
één neergeschoten die een schaap had
doodgebeten en paniek had gezaaid
onder een kudde van 50 schapen.
Acclamatie. Bij acclamatie is de Zwitser
Auguste Lindt door de Algemene Ver
gadering van de U.N.O. gekozen tot
1-Ioge Commissaris voor Vluchtelingen.
Hij had deze functie sinds het overlijden
van mr. G. J. van I-Ieuven Goedhart-al
tijdelijk vervuld.
Betrekkingen. Volgens Tunesische kringen
heeft premier Bourguiba maandag ver
klaard, dat hij de diplomatieke betrek
kingen met Frankrijk zal hervatten.
Deze betrekkingen zijn sinds 22 oktober
opgeschort als protest tegen de arresta
tie van vijf Algerijnse verzetsleiders, die
met een vliegtuig op weg waren van
Marokko naar Tunis.
Koning. Koning Phumiphon Adundet van
Thailand speelt saxofoon en volgens de
bandleider Benny Goodman „beter dan
de gemiddelde amateur". Benny Good
man en zijn orkest maken een tournee
door Thailand. Woensdag speelden zij
ter ere van 's konings 29ste verjaardag
en er was een langdurige „jamsession"
met de koning als deelnemer.
Gevangenen. Volgens de Westberlijnse
„commissie van vrije juristen" is dit jaar
ongeveer de helft van de ongeveer
20.000 politieke gevangenen in Oost-
Duitsland vrijgelaten. In tegenstelling
tot een half jaar geleden, toen grote
groepen gevangenen vrijgelaten werden,
komen nu nog slechts alleenstaande ge
vallen van vrijlating voor, aldus de
commissie.
Geheim Volgens een Romeins journalist
werd de chef van Rusland's geheime
politie, Lawrenti Beria, door leden van
het Sovjet-politburo geworgd. De jour
nalist schreef, dat hij het geheim van
Beria's dcod gehoord had van een Hon
gaarse autoriteit, die de bijzonderheden
had vernomen van Matyas Rakosi van
het Hongaarse politburo. Kroesjtsjev
had de feiten van de dood van Beria
aan Rakosi verteld, toen deze ver
leden jaar een bezoek aan Moskou
bracht
ADVERTENTIE
Vrouwen hebben vaak moeilijke en pijnlijke
tijden Zij kunnen deze aanmerkelijk verlich
ten. ia die pijnen doen verdwijnen door het
gebruik van Togal, de grote pijnverdrijver.
Toga! is onschadelijk voor hart. nieren en
maag. Bij apotheek en drogist f 0.95, 2.40
en f 8.88.
80. Weldra doemde voor de boeg het
stille, geheimzinnige eiland op, waar Pan
da voor het eerst Plutanus had ontmoet.
„Ah, hoe innerlijk verheugend is het, om
mijn vertrouwde innerlijke wereld weer te
zien!", riep de magiër uit. „Hoe heb ik
deze ooit kunnen verlaten, om mij in de
maalstroom van de verdwaasde buiten
wereld te laten meesleuren?" Geroerd
staarde hij naar de dreigende pieken en
donkere spelonken, die snel naderbij
kwamen". „Hoe vredig murmelde hij,
„de eerste honderd eeuwen wens ik dit
lieflijk oord niet meer te verlaten". Panda
schrok toen hij deze woorden hoorde. „H-
honderd eeuwen??", stamelde hij, „maar
ik heb geen zin om zoveel eeuwen op dat
spookachtige eiland te blijven!" „Kalm
manneke", suste Joris. „Ik beloof u, dat
wij tweetjes binnen afzienbare tijd weer
naar de buitenwereld zullen terugkeren".
En, terwijl hij in de zak met geld graaide,
voegde hij hieraan toe: „de uiterlingen-
wereld immers is de enige plek, waar men
dit kostelijke uiterlingen-goed ten volle
kan genieten".
het merk-
ijsvorming
WE HEBBEN allen wel eens van ijs-
grotten gehoord. Maar daarmee worden
dan niet bedoeld de kunstige bouwsels die
ondernemende lieden tijdens strenge win
ters weten te construeren van pakijs of ijs-
schotsen, waarna het interieur voor enkele
dubbeltjes te kijk wordt gezet, maar we
bedoelen hiermee werkelijke ijsgrotten.
Dat zijn grotten, waarin men
waardige verschijnsel van de
waarneemt, ongeacht of bui
ten bijtende kou heerst, of dat
de hete zomerzon de rotsen
blakert. Het ijs in de ijsgrot
ten is eeuwig, al veranderen
de ijsformaties voortdurend.
De oorzaken van de ijsfor-
matie in de grotten zijn zo
talrijk, dat we ons werkelijk
niet aan een opsomming zullen wagen. Op
het eind van de vorige eeuw noemde dr. E.
Fugger, die een speciale studie hieraan
wijdde, niet minder dan 21 mogelijkheden
die tot ijsvorming in grotten kunnen lei
den, voldoende dus om een regenachtige
zomervakantie mee door te brengen.
Een wel begrijpelijk geval doet zich voor
in een bekende ijsgrot in Oostenrijk, die
de Rieseneiswelt wordt genoemd. Dat is
een echte tochtpijp, waar voortdurend de
wind blaast. We moeten ons deze grot
voorstellen als een loodrecht naar beneden
lopende schacht, waarin verschillende an
dere gangen en spelonken haaks uitmon
den. De koude lucht uit de grot ontsnapt
's zomers naar buiten en tegelijkertijd
wordt warme buitenlucht naar binnen ge
zogen. Deze warme lucht koelt echter zeer
snel af tegen de ijskoude rotswanden.
In de winter vindt het omgekeerde
plaats. Dan ontsnapt de verhoudingsgewijs
warmere grottenlucht naar buiten en
wordt de koude buitenlucht naar binnen
gezogen. Er is dus een voortdurende, en
zeer sterke trek, met uitzondering van de
perioden die gekenmerkt worden door een
zeker evenwicht dat tussen lucht binnen
en buiten de grot is ingetreden. Dan treedt
een korte stilstand in de luchtstroom op,
maar dat duurt slechts een korte tijd, want
spoedig zet de sterke trek
weer in. In de diepste plaat
sen van de grot worden ook
de laagste temperaturen ge
registreerd en de binnendrin
gende koude lucht tijdens de
winter wordt zo sterk afge
koeld, dat de warme zomer
lucht die in het gunstige jaar
getijde naar binnen stroomt hoegenaamd
geen invloed heeft op het ijs. Wanneer
buiten op de hellingen de sneeuw gaat
smelten, sijpelt het sneeuwwater door
spleten en kloven de grot binnen en wordt
door de sterke afkoeling weer tot ijs ge
vormd. Het eeuwige ijs in deze grot neemt
dus ieder jaar zelfs toe.
In ijsgrotten kunnen zich de meest
sprookjesachtige ijsformaties voordoen, zo
als zuilen en zuiltjes, gordijnen en drape-
riën, poorten, torens, watervallen, ijsber
gen en noemt u maar op. Vooral als zich
in het water mineralen bevinden, waar
door verschillende kleuren van smaragd
groen tot azuurblauw optreden, waant men
zich werkelijk in een droomwereld.
Weet u, dat hier soms de goedkoopste
sanatoria ter wereld zijn ondergebracht?
Daarover morgen.
(Nadruk verboden). H. PéTILLON
