Heemsteedse begroting weerspiegelt
bestuursbeleid zonder dynamiek
Nummer 1601 dankte Haarlem
voor hulpverlening
Haarlems Dagblad
TELEFUNKEN
PASSIEF
Gering tekort na andermaal verhoging
van straatbelasting
Amsterdamse Beurs
Aanmeldingsformulier
MAANDAG 17 DECEMBER 1956
HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSGHE COURANT
9
Duinloop gewonnen door
Miedema
Burgerlijke Stand
Wijkcomité
Haarlem-Noord
Twee PEN-jubilarissen
Vluchtelingenorkest speelde
Haarlemse banketbakker
aangehouden
Kerstmarkt in Haarlem
Kort nieuws
Heringa Wathrich
stijl en perfectie sinds 1 903
Nieuwe predikant
Diaconessenhuis
In „Vijverduin" zijn 29
Hongaren aangekomen
Hongaarse vluchtelingen
worden buschauffeur
HET is AL vele jaren geleden, dat een
lid van een provinciale commissie, welke
de gemeentelijke indeling bestudeerde,
Heemstede karakteriseerde als een „slaap-
gemeente", dat wil zeggen een plaats, waar
een belangrijk deel van de bevolking
slechts woont om er enigszins over
dreven natuurlijk de nacht door te
brengen. De mannen en alleenstaande
vrouwen werken elders, een deel van de
kinderen gaat in een naburige gemeente
op school, men zoekt zijn amusement dan
wel de bevrediging van zijn culturele be
hoeften in de stad, kortom de band met de
woongemeente berust alleen op de om
standigheid, dat men er een prettig huis in
een aantrekkelijke omgeving heeft gevon
den. Voor het bestuur van een dergelijke
plaats is het dan ook betrekkelijk moeilijk
de burgerzin van de inwoners zodanig aan
te wakkeren, dat er een daadwerkelijk
medeleven met het wel en wee van de ge
meente ontstaat. Men kan wel bepaalde
gebeurtenissen welke iedereen aanspreken,
zoals de watersnood van 1953 of thans de
hulp aan het Hongaarse verzet, aangrijpen
0m de activiteit van de burgerij te stimu
leren, in feite moet het gemeentebestuur
zelf door het voeren van een voor een
ieder waarneembaar actief beleid de voor
waarde scheppen waaronder de burgerzin
het best kan gedijen. Een frisse stedebouw-
kundige aanpak met een daarmee gepaard
gaande sanering van de dorpskern, het
uitvoeren van verkeersverbeterinsen, een
maximale woningbouw, een liefdevolle
zorg voor jeugd-, sport- en kunstzaken,
waarbij vooral een verfijning van het on
derwijs nagestreefd dient te worden, een
breed sociaal beleid, ook ten opzichte van
de volksgezondheid, kunnen daartoe bij
dragen.
De thans verschenen Heemsteeds* be
groting voor 1957 wekt evenwel eerder de
indruk van passief dan van actief be
stuursbeleid. ook al zijn wij ervan over
tuigd, dat B. en W. liever anders zouden
willen. In hun zorg om het begro
tingstekort tot elke prijs te beperken ziin
B. en W. kennelijk overgegaan tot een
soort bevriezing van het bestaande ver-
zor?ingsneil. Grote werken zijn er in con
crete niet geraamd, integendeel wordt de
afremming van de kapitaalsinvesteringen
voorspeld. Wolk 'n verschil met de jaren
waarin oen gezondheidshm's kon worden
U'ftfehreid. "en gemnpntclnke bibliotheek
gpetioht. scholen gehouwd of vergroot!
Wii herinneren eraan, dat nog verleden
iaar besloten werd de rioolwaterzuive
ringsinstallatie ineens uit de i-ocorws af te
schrijven. Dat was een even doortastend
als doeltreffend besluit, dat ongetwijfeld
oo die schaal moeiliik herhaald kan wor
den. Thans ziet men het andere uiterste:
een rust oo de plaats van de bereikte resul
taten. Stilstand betekent evenwel achter
uitgang en die achteruitgang kan men in
de begrotingsposten procentueel aflezen-
aannassin"snoliti°k 'n nlaats van fentaslp
en durf! Deze sehrielheid was in hef afge
lopen jaar reeds enkele keven mevkbaar-
bij het ontslag aan de helnsters bil bet
kleuteronderwijs (men houdt nu achttien
mille over on die post!) en hij de voorge
stelde verbouwing van de Voorwegschool.
Ongetwijfeld is een rovaler beleid s1 echts
mogelijk door aanvaarding van een ho°er
begrotingstekort. Maar dat is een be
kend verschijnsel in deze tijd. nu er
zo'n wanverhouding tussen de uitkeringen
uit het gemeentefonds en de gemeentelijke
behoeften is ontstaan. De enige rnc-Uer om
de ministers van Financiën en Rwnpn-
landse Zaken duideliik te maken, dat hier
in verandering moet komen, is niet het be
perken van het gemeenteli'k verzor"i-"s-
niveau. maar h"t binnen de grenz-n^ der
redelijkheid uitbreiden daarvan. Want
tenslotte is het aanrakingsvlak tussen de
belastingbetaler en ziin overheid nergens
zo intensief dan juist in de gemeente zijner
inwoning.
Heemstede beeft ook wel enig recht op
dit beleid dat door de wethouder van
Financiën niet wordt voorgestaan, omdat
hij meent, dat wanneer alle gemeenten de
zelfde weg zouden opgaan, het uiteindelijk
resultaat hetzelfde zou blijven omdat
het per inwoner een schrikbarend laag be
drag uit het gemeentefonds ontvangt, na
melijk f 21.30. Daarentegen ontvangt een
m°t Heemstede varwlijkbare gemeente als
Nieuwer Amstel bijna veertig gulden ner
inwoner. Zutnhen zelfs ruim 01 gulden
Nog ongunstiger wordt hef heeld. wanneer
men bedenkt, dat Tl°emstnde het ge
meentefonds ..voedt" met f 217.83 per in
woner. doch slechts tezamen met het aan
deel in de belastingen f 44.42 ner inwoner
daaruit terug ontvangt. Het rijksgemiddel
de van alle gemeenten bedraagt echter
95 gulden per inwoner! Het is duidelijk,
dat Heemstede er bekaaid afkomt. Maar
om in die stand van zaken verandering te
brengen komt het ons verstandiger voor
in de begroting duidelijk tot uitdrukking
te brengen, dat men een hogere bijdrage
ook nodig heeft.
ADVERTENTIE
Als onderdeel van de vijfkamp om de „J. H
Kessler-beker" hield de Haarlemse wieler
club „De Kampioen" een duinloop over 2'/?
kilometer, welke het navolgende resultaat
opleverde- 1. Miedema; 2. Van der Geest; 3.
W. v. d. Aar; 4. F. Vaars; 5. L. Vaars; 6.
Mathot; 7. Visser; 8. Steenkist; 9. Sellmeijer:
10. C. v. d. Aar.
HAARLEM, 15 december 1952
GEHUWD; 15 dec., J. Koster en A. Jansen;
J. Stroo en C. G. M. van Gennip; J. C. Bel-
derok en D. J. W. den Daas; J. van Lookeren
en C A. IJspeert; L. H. Krol en A. C. van
der Vlis; B. Chr. Hensen en W. H. B. van
dre Spek; B. J. H. Haitink en M. Snijder;
K. C. Schuijt en C. van Boekhoven; P. van
Dijk en W. Klaassen.
BEVALLEN van een zoon: 12 dec., E. P.
JooreLe Comte; 14 dec., B. J. J. M. Vloe
mansvan der Biezen; M. S. Meliefsteden
Engelsman: G. Kempsvan cl er Veen; 15
dec., A D. Rooseboom de VriesJoosten.
BEVALLEN van een dochter: 34 dec., I.
Groen—Kuntkes; Th. A. Vermeer—van der
Vloet.
OVERLEDEN: 13 dec., J. G. van der Graft
—Wegman, 86 j., Bataviastraat; 14 dec., T.
de Winkel—Rijpstra, 76 j., Obistraat.
DE HEEMSTEEDSE RAADSLEDEN hebben in bet afgelopen weekeinde
een begin kunnen maken met de bestudering van de gemeentebegroting voor
1957. Op een totaalbedrag aan inkomsten en uitgaven van 4.536.685,83 - afge
zien van de verrekeningen - bedraagt het tekort slechts 140.000 gulden (het vorig
jaar 55.000 gulden, met dien verstande, dat de stichtingskosten van rioolwater
zuiveringsinstallatie ad 1.105.000 onmiddellijk geheel ten laste van de reserves
werden gebracht), welk bedrag op voorstel van B. en W. aan de saldireserve zal
worden onttrokken, die nog bijna IV4 miljoen gulden bedraagt. Bovendien moet
men wel bedenken, dat dergelijke begrotingstekorten de laatste jaren meer
theorie dan werkelijkheid zijn geweest. Over 1954 bijvoorbeeld werd nog ruim
twee ton overgehouden. Bovendien werd kort geleden besloten de overschotten
van de jaren 1948 tot en met 1950 (ruim vijf ton) aan de reserve toe te voegen.
Intussen hebben B. en W. de raad bet voorstel tot bet aanspreken der reserves
niet willen doen zonder enerzijds het uitzicht op een sluitende begroting in 1959
- dankzij de nieuwe financiële verhoudingswet tussen rijk en gemeenten, maar
ook dankzij de mogelijkheid van een woonplaatsbelasting! - te openen en ander
zijds een vergroting der gemeentelijke inkomsten na te streven. Die vergroting is
gezocht in een verhoging der straatbelasting van vier tot zes procent van de
kadastrale huurwaarde der gebouwde en ongebouwde eigendommen. Weliswaar
werd het vorig jaar de straatbelasting verdubbeld, maar B. en W. wijzen erop,
dat in vergelijking met andere gemeenten bet Heemsteedse tarief zeker niet
ongunstig afsteekt. De hogere straatbelasting betekent een extra bate van bijna
zestig mille. Verder willen B. en W. de leges voor de bouwvergunningen van
twee gulden en twee gulden vijftig per duizend gulden verhogen tot een uniform
tarief van drie gulden per duizend gulden bouwkosten. Dat scheelt tweeduizend
gulden, terwijl tenslotte een herziening van de reinigingsbepalingen nog eens
2500 meer in het gemeentelijk laatje brengt.
Wij herinneren eraan, dat bij de begrotingsbehandeling de verboging van het
watertarief aan de orde komt en dat, zoals wij eveneens reeds berichtten, rekening
moet worden gehouden met nogmaals een verhoging van de prijs van gas en
elektriciteit.
Uiteraard heffen B. en W. in hun memo
rie van toelichting dezelfde klaagzang aan,
welke al zovele gemeentebesturen de laat
ste jaren hebben laten horen; de uitkerin
gen uit het gemeentefonds houden het na
tuurlijke accres van de gemeentelijke uit
gaven niet bij en blijven ook steeds weer
ten achter in de noodzakelijke compensa
ties van de door loonronden en andere
salarismaatregelen oplopende kosten. Mede
hierdoor nemen de tekorten op de ge
meentebegroting van jaar tot jaar toe zon
der dat het eigen belastinggebied voldoen
de mogelijkheden geeft deze tekorten op te
vangen. Van een verzoeke om een subjec
tieve uitkering uit het gemeentefonds stel
len B en W. zich niets voor. omdat bij de
beoordeling van dergelijke verzoeken de
periode over de jaren 1948 tot en met 1957
als één geheel wordt beschouwd, zodat dan
de batige saldi van die jaren gebruikt kun
nen worden als dekkingsmiddel voor tekor
ten op latere dienstjaren.
Onderivijs
Het achtste hoofdstuk - onderwijs en cul
turele zorg - vergt evenals andere jaren
wel de grootste hap uit het budget - bijna
31 °/o - doch dat wil niet zeggen, dat er dit
jaar veel dynamiek in zit, integendeel.
Want de lichte staging van nog geen twee
procent wordt veroorzaakt door de stijging
met bijna drie procent (in feite bijna een
verdubbeling) van de Heemsteedse bijdrage
aan het Haarlemse middelbaar onderwijs.
Deze bijdrage beloopt nu in totaal 326.000
voor 322 leerlingen. Dit is ongeveer ƒ160.000
meer dan voor het lopend" jaar was ge
raamd. Het gaat hier niet alleen om een
stijging van de kosten per leerling en per
school, maar ook het aantal Heemsteedse
leerlingen op de Haarlemse middelbare
scholen is toegenomen.
Het opmerkelijke in het achtste hoofd
stuk is vooral, dat daaruit blijkt, dat
Heemstede geen schade ondervindt van de
rijksregeling voor het kleuteronderwijs,
hoewel toch deze vooraf gevreesde schade
heeft geleid tot het ontslag van de helpster
aan de openbare kleuterscholen. Een kleine
berekening wijst namelijk uit, dat de ge
meente Heemsted" thans ruim achttiendui
zend gulden goedkoper uit is. In 1956 im
mers moest netto aan het openhaar kleu
teronderwijs 47.598.98 en aan het bijzon
der kleuteronderwijs 120 900 ten koste
worden gelegd, hetgeen in totaal f168.498.98
uitmaakt. Voor het komende begrotingsjaar
ziin de gemeentelijke nadelige saldi on hét
onenbaar kleuteronderwijs geraamd op
9 061,46 en od het bijzonder kleuteronder
wijs op 4505. samen 13.566.46. Nu moet
aan dat bedrag worden toegevoegd de kor
ting welke het riik toepast op de uitkering
uit het gemeentefonds in ruil voor de thans
door het rijk te dragen kosten van het
kleuteronderwiis. Uit de begroting blijkt,
dat het rijk f 136.437.75 heeft gekort. Teza
men met de f 13 566.46. welke voor ge-
meenterekenine hliiven. heeft dus de ge
meente Voor het kleuteronderwijs thans
een ..offer" gebraelit van f 150.004.21. waar
mee men 18.494.77 goedkoner uit is dan
•'n het voo^afe-aande begrotingsjaar. Wjj
breugen in beri"nering, dat het ontslag van
de helnsters - algemeen als onontbeerlnk
beschouwd bii kot kleuteronderwijs - de
een bezuiniging van ongeveer 24
mille opleverde.
3-314 Nederl.'47
3 Nedl 1962/64
A. K. U
Calvé Delft
Van Gelder Zonen
K N Hoogovens
Nederl. Ford
N. Kabelfabriek
gew.Philips Gloeil.
pref.Philips Gloeil.
Unilever
Wilton Fijenoord
Dordtsche Petrol.
Konkl. Petroleum
A'dam Rubber
Holl. Amer. Lijn.
N. Scheepv. Unie
Phs. van Ommeren
H. V. A
Verg. Deli Mijen
Amsterd. Bank
Ned. Handel Mij
Rotterd. Bank....
Twentsche Bank.
Anaconda Copper
Bethlehem Steel
U. S. Steel
General Motors
Shell Union
Tidewater
Slotkners
Openings
vrijdag
koersen
87%
87
89"/.6
90
221/,
21814 exdi'
305
305
206
206
300
300
325
325 exdiv.
297
297
240
239
15314
15314
342
342
214
215
77414
772
153
152,30
81
79
190
194
16814
169
9914
99?4
103
101
216
216
171
171
18214
18214
186
186
7614
7714
187%
188
73
72
45,5/,g
45K
9214
93%
3814
3814
De kosten per leerling voor het gewoon
lager onderwijs zijn van 52,27 gedaald tot
49,91, volgens de toelichting van het
college, omdat een paar voorzieningen aan
de gebouwen van Voorweg- en Dreefscho-
len ten laste van de kapitaaldienst zullen
worden gebracht. Het bedrag per leerling
voor schoolboeken en andere leermiddelen
zal echter enigszins worden verhoogd.
Daarentegen zijn de kosten voor het u.l.o.
per leerling gestegen van 65,38 tot 70,04,
een gevolg van de voorzieningen aan de
Bronsteeschool, terwijl voor de aanschaf
fing van boeken een gulden per leerling
meer is uitgetrokken. De kosten van het
vakonderwijs aan de bijzondere scholen
voor gewoon lager onderwijs zijn met zes
duizend gulden gestegen en die aan de
scholen voor uitgebreid lager onderwijs
met 2600.
Bedrijven
De winsten van het gasbedrijf en het
elektriciteitsbedrijf zijn in totaal op het
zelfde bedrag geraamd als het vorige jaar.
Maar de onderlinge verhouding is omge
keerd. In 1957 hoopt men uit het elektrici
teitsbedrijf 54.417 te ontvangen tegen
96.172 in het lopende jaar. Maar de winst
op het gas wordt nu op 139.449 geraamd
tegenover ,97.694 voor 1956. Wil het col
lege hiermee aangeven, dat de herziening
van de leveringscontracten met Haarlem -
men hoopt de onderhandelingen hierover
nog vóór de openbare begrotingsbehande
ling in een beslissend stadium te kunnen
hebben tot gevolg zal hebben, de voor
waarden voor het gas gunstiger zullen
worden, voor de stroom echter minder
voordelig? Voor de normale uitbreidingen
zijn in de begroting der bedrijven wegens
kapitaalverstrekking geraamd: gasbedrijf
123.100, waterbedrijf 47.500, elektrici
teitsbedrijf 145.000.
Als buitengewone werken, welke moge
lijk in het begrotingsjaar voor uitvoering
in aanmerking zouden kunnen komen, noe
men B. en W. de vernieuwing van het
transformatorstation aan de Valkenburger
laan en de verbouwing van het magazijn
der bedrijven.
In de begroting van het bedrijf voor
Openbare Werken is een bedrag opgenomen
van 36.000 voor aanschaffing van een
nieuwe roltrommel-vuilnisauto. Voorts is
een bedrag geraamd van 7000 voor het
aanschaffen van een hefbrug ten behoeve
van het onderhoud en het doorsmeren van
het tractiematerieel.
Wensen
Tenslotte zijn in de kapitaaldienst der
gemeente-begroting memorieposten opge
nomen voor: Mechanisatie van het bevol
kingsregister, Uitbreiding van het raad
huis, Aanschaffing van een nieuw motor
rijwiel voor de politie. Bouw van een po
litiebureau, Uitbreiding brandweergarage
met instructielokaal en B.B. commando-
kelder, Aanleg van niexiwe zwemvijvers,
Verbetering van de Zandvoortselaan, Ver
betering gedeelten Valkenburgerlaan en
rondweg om. de Glip, Wegenaanleg ten
niesten van de Herenweg, Bouiv van een
dienstwoning bij de kwekerij en Bouw van
twee dienstwoningen bij de gemeentereini
ging.
Uit de vermelding van deze objecten mag
vanzelfsprekend niet Worden geconclu
deerd, dat in het komende jaar de uitvoe
ring daarvan reeds ter hand zal worden
genomen. Het zal trouwens moeten worden
afgewacht of niet binnenkort op zichzelf
wenselijke kapitaalsinvesteringen zullen
moeten worden afgeremd op grond van de
financieringsmoeilijkheden waarvoor de
gemeenten zich thans geplaatst zien. Door
de van hogerhand voorgeschreven maxi
mum-percentages voor geldleningen met
langere looptijd is voor de gemeenten thans
de toegang tot de kapitaalmarkt praktisch
afgesloten, zo schrijft het college
Subsidies
Deze beperking van de activiteit der
gemeentebesturen wordt, zo vernamen wij,
nog meer kracht bijgezet door een circu
laire welke Gedeputeerde Staten de vorige
week hebben verzonden. Daarin wordt de
vrees uitgesproken, dat vele gemeenten in
moeilijkheden zullen komen met haar kas
geldvoorzieningen. In afwachting van nog
te treffen maatregelen ter beperking van
investeringen en bestedingen, zullen geen
nieuwe kapitaalswerken mogen worden
begonnen, ook niet wanneer de daartoe
verleende kredieten reeds zijn goedgekeurd
of de vereiste bouwvergunningen gegeven,
wanneer de kasgeldschuld daardoor ver
groot zou worden. In feite is de omvang
van de kasgeldschuld reeds gebonden aan
de bepaling, dat deze niet meer dan 25°/o
van het budget mag bedragen, hetgeen voor
Heemstede op een bedrag van 1,1 miljoen
gulden neerkomt.
Resumerende kan men zeggen, dat deze
Heemsteedse begroting ook daarom een
merkwaardig beeld vertoont, omdat alle
uitgaven voor alle takken van gemeente
lijke zorg, in procenten van het budget
gerekend, min of meer stationair zijn ge
bleven. Bij de subsidies is die voor de
t.b.c.-bestrijding door het Witte Kruis
zeven mille verlaagd tot vijfduizend gulden,
daarentegen ontvangt het Witte Kruis nu
voor zijn andere activiteiten 8320 inplaats
van drie mille. Voor de Heemsteedse Kunst
kring is 2000 uitgetrokken in plaats van
2600. Er zijn een paar nieuwe subsidie
aanvragen ingewilligd, ondermeer van de
Vereniging voor katholieke gezinsvoogdij
en van de afdeling Haarlem van de Neder
landse Vereniging ter behartiging van de
belangen der jonge meisjes, die elk hon
derd gulden krijgen, en van het Christelijk
Militair Tehuis te Haarlem, dat 75 gulden
krijgt. De Heemsteedse stichting voor
financiële hulp aan studerenden krijgt weer
zesduizend gulden.
Heemstede was dit jaar hekkesluiter met
het indienen van de begroting. B. en W.
beloven de raad evenwel er naar te streven
de volgende keer de begroting zo tijdig
gereed te hebben, dat zij nog kan worden
behandeld voor het jaar waarvoor zij is
opgesteld.
Het wijk-comité „Oud-Schoten" houdt
vrijdag 21 december in de jeugdkapel van
de Sionskerk aan de Eksterstraat in Haar
lem-noord zijn jaarvergadering. Na afhan
deling van het huishoudelijk gedeelte van
de agenda zal mr. G. A. A. M. Boot, voor
zitter van de Raad van Arbeid te Haarlem,
een inleiding houden over de nieuwe alge
mene ouderdomswet, welke 1 januari 1957
in werking zal treden.
Zaterdagmorgen zijn de heren H. Joor,
voorman-terreinwerker, wonende aan de
Noorderwijkweg 68 te Beverwijk en Th.
Kuypers, technisch opzichter-B, wonende
in de Thomas Wijckstraat 3 te Beverwijk
in de directiekamer van het PEN te Bloe-
mendaal afzonderlijk ontvangen in verband
met hun zilveren jubileum bij dit bedrijf.
Zij werden toegesproken door de direc
teur, ir. J. den Boesterd, die hen tevens de
gebruikelijke gratificatie overhandigde.
Van het provinciaal bestuur was er een
bloemenhulde.
De heer Joor recipieerde des middags in
gebouw „Watervliet" in Velsen-Noord,
waar hij namens het jubileumfonds van
het PEN werd toegesproken door de heer
L. Kroon.
De heer Kuypers heeft des middags re
ceptie gehouden in de zaal van de speeltuin
„Kindergenot" in Beverwijk. Ook hij werd
daar door de heer Kroon toegesproken.
ADVERTENTIE
„Wij vluchtelingen, dan
ken het Nederlandse volk
voor de grote gastvrijheid".
Een roodharige Hongaarse
sprak deze woorden eerst in
het Hongaars en daarna in
duidelijk verstaanbaar, hoe
wel wat gebroken Neder
lands. Zij deed dit tijdens
een muziekavond, die za
terdagavond in café
restaurant Brinkmann te
Haarlem werd aangeboden
aan allen, die aan de tot
standkoming en de inrich
ting van het Hongaars Cen
trum te Haarlem hadden
meegewerkt. Zondagavond
werd het programma in
„Dreefzicht" herhaald.
De Hongaarse liet het
niet bij deze enkele woor
den. Nee, zij uitte haar'
dankbaarheid door middel
van de zang, die alle taal
barrières overbrugt. Het
was het eerste openbare op
treden van deze Hongaarse
zangeres in ons land er-
het ziet er naar uit. dat-
haar ster aan ons variété
firmament snel omhoog zal
schieten. De zangeres werd
begeleid door enige vluchte
lingen, wier tewerkplaat-
sing voor de autoriteiten
thans wel geen probleem
meer zal zijn. Want deze
Hongaarse vluchtelingen
zullen samen het eerste
vluchtelingenorkest in ons
land vormen en spoedig
aan de slag gaan. Het sa
menstellen van dit orkest is
de laatste dagen in een snel
tempo verlopen. Vrijdag
liepen de Hongaren nog in
de kleding, waarin zij wa
ren gevlucht. Die dag wer
den Hongaarse costuums
aangemeten: witte blouses,
met op de mouwen de Hon
gaarse nationale kleuren:
rood-wit-groen; rode ves
ten, met gouden biezen af
gezet. De zangeres gestoken
in een witte japon. Vrijdag
werd gerepeteerd, zaterdag
middag werden in Hilver
sum ^ramrhö'foonplaten óp-
genomen en 's avonds werk
ten de musici een geïmpro
viseerd programma af,
waarvan de Wereldomroep
enige opnamen maakte. Het
is de bedoeling, dat de mu
sici vanaf januari in het
Groothandelsgebouw te Rot
terdam zullen optreden.
Elisabeth Palotas heet de
zangeres, maar zij treedt op
als „nummer 1601", het
nummer, dat de vluchte
lingenorganisatie haar heeft
toegewezen. Zoals zij eens
voor radio-Boedapest zong,
liet zij nu met haar warme
stem de volksmelodieën ho
ren, die verhalen van le
venslief en -leed. Haar
vriend, de violist Zoltan
Ccilassy begeleidde haar en
week geen ogenblik van
haar zijde. De grammofoon
platen, waarop haar stem
te horen zal zijn, zullen ten
bate van de vluchtelingen
hulp worden verkocht. En
op 22 december zal de 26-
jarige zangeres op het tele
visiescherm te zien zijn.
Het orkest staat onder
Elemér Jaroka, eerste vio
list. Deze 39-jarige primas
heeft vele jaren lang ln
Boedapest zijn brood ver
diend en verblijft nu in het
Hongaars Centrum aan de
Hazepaterslaan. Om zijn
vioolspel staat hij in hoog
aanzien bij de vluchtelingen.
Voor Jaroka was ons land
niet geheel vreemd, want in
1937 is hij hier ook ge
weest. Zijn oom Bela Med-
gyesi werkt aan het orkest
mee als cymbalist. Deze
woont reeds twintig jaar in
ons land en is genaturali
seerd.
Jaroka ontlokte aan zijn
instrument de mooiste to
nen: soms bruisend als de
landwijn, dan weer klate
rend als het water van de
Donau of klagend als een
verlaten kind. Met zwierige
halen speelde hij de oude
liederen, zoals die eens de
avondlijke stilte in een zi
geunerkamp moeten heb
ben gevuld.
De czardas klonk en de
onstuimige poesta-klanken
wekten bij de aanwezige
vluchtelingen herinneringen
op aan een land ver van
hier, dat steeds ondanks al
le misère, aantrekkings
kracht zal blijven uitoefe
nen. Het zwierige spel.
waarmee Elemér Jaroka en
de zijnen hun dankbaarheid
uitten, verhulde de vragen
naar het lot van vrouw en
kinderen, die door enige van
de gevluchte musici moes
ten worden achtergelaten.
Er was, na de dagen van el
lende, op deze avond een
zielsblije 27-jarige jonge
man Ottó Gyurkó, die een
accordeon kreeg aangebo
den en daarmee aantoonde,
dat hij als beroepsmuscius
zijn kost wil verdienen.
Aan het einde van de
avond kreeg de zangeres
bloemen aangeboden en
speelden de musici, na een
hartelijk applaus, het Ne
derlandse en Hongaarse
volkslied, die staande wer
den meegezongen. Pater S.
Duynstee O.F.M. vertelde
het een en ander over de
gang van zaken in het Hon
gaars centrum.
Verdacht van verduistering voor
tienduizenden guldens
De politie heeft een zesenveertigjarige
banketbakker uit Haarlem aangehouden,
die ervan verdacht wordt in de afgelopen
maanden een bedrag van enkele tiendui
zenden guldens door middel van oplichting
en bankbreuk ten nadele van verscheidene
financiers te hebben verduisterd.
De man is ingesloten en zal voor de of
ficier van justitie worden geleid.
Voor de verkoop van kerstbomen, kerst
stukjes, bloemen, verlichtings- en andere
kerstartikelen, poelierswaren enz. zal er
deze week dagelijks kerstmarkt worden
gehouden op de Botermarkt te Haarlem.
De verkoop van bomen geschiedt zater
dag op de Gedempte Oude Gracht en Raaks
en maandag op de Raaks noord- en zuid
zijde.
Ned. Christen Vrouwenbond. De afde
ling Haarlem-Noord zal donderdag 20 decem
ber haar kerstwijding houden in het Her
vormde Jeugdhuis aan de Schoterweg.
ADVERTENTIE
HAARLEM
ELECTRISCHE INSTALLATIES
LUIDSPREKENDE
TELEFOON-INSTALLATIES
Ds. J. van der Wiel bevestigd
Zondagavond heeft ds. P. van der Vloed,
predikant te Vlaardingen, ds. J. van der
Wiel bevestigd tot predikant van de Her
vormde Gemeente te Haarlem tijdens een
dienst in de Grote Kerk. De predikant zal
in het bijzonder belast worden met de
geestelijke verzorging van de patiënten in
het Diaconessenhuis. Onder de aanwezigen
waren de leden van het bestuur van het
ziekenhuis, de geneesheer-directeur, vele
diaconessen en zusters.
Ds. Van der Vloed liet zingen Gezang
113, verzen 1 en 2, las Corinthe 4, verzen
1 tot 6 en na gebed hield hij een predikatie
naar aanleiding van Marcus 4, verzen 26
en 27: „Alzo is het koninkrijk Gods, alsof
een mens het zaad in de aarde wierp en
voorts sliep en opstond, nacht en dag, en
het zaad uitsproot en lang werd, dat hij
zelf niet wist hoe".
De predikant merkte op, dat de dienst
eigenlijk geen bijzondere is. Het woord van
God wordt verkondigd, zoals ds. Van der
Wiel op andere plaatsen ook gedaan heeft.
Het verkondigen bestaat reeds lang en
hoewel er in de wereld veel veranderd is zal
de verkondiging van het evangelie blijven
voortduren. De predikanten van 1956 geven
de goede boodschap door en ds. Van der
Vloed wenste ds. Van der Wiel daarbij
veel zegen toe in Haarlem.
Nadat de nieuwe predikant bevestigd was
in zijn werk zong de gemeente Gezang
117 a, verzen 1 en 4.
Na het zingen van Gezang 130 vers 1,
las ds. Van der Wiel Marcus 10, verzen
42 tot 45. Hij zeide, dat hij ook in Haarlem
Jezus Christus zal verkondigen. Jezus i3
niet in de wereld gekomen om de mens
naar de hand te zetten, Zijn eigen belangen
te dienen, maar Hij is gekomen om de
mensen te helpen en Zich te geven voor
anderen. Ds. Van der Wiel zette uiteen
welke taak de kerk, de predikant en de
gemeente daarbij hebben. Hij hoopte in
Haarlem, waar hij voor de gemeente al
leen zal zijn bij het houden van predikaties,
omdat zijn arbeidsterrein in het Diacones
senhuis ligt, in dienst te zijn van Jezus
Christus en voor velen ten zegen te zijn.
Ds. Van der Wiel bad het Onze Vader
en richtte zich tot de leden van de kerk
voogdij, van de kerkeraad, tot de predikan
ten en de gemeente. Het verheugde hem,
dat leden uit zijn vorige gemeente Zunder-
dorp naar Haarlem waren gekomen, waarin
hij een uiting van verbondenheid zag.
Het zusterkoor van het Diaconessenhuis
zong Psalm 121 op muziek van Mendels
sohn, waarna de dienst gesloten is met
het zingen van Gezang 1, vers 3.
Allen zijn reeds tewerkgesteld
bij Haarlemse bedrijven
Zaterdagmiddag zijn negenentwintig
Hongaren in het r.-k. vormingscentrum
„Vijverduin" te Bloemendaal gearriveerd,
waar zij tien a twaalf weken zullen ver
blijven, totdat zij eventueel in gezinnen
kunnen worden ondergebracht. Deze jeug
dige Hongaren, in leeftijd variëi'end van
achttien tot zesentwintig jaar, begonnen
zich na enkele uren in dit mooie huis te
hebben doorgebracht, al aardig thuis te
voelen, mede dank zij de tussenkomst van
mevrouw E. KeizerMadocsai, Hongaarse
van geboorte, die tezamen met haar man
de leiding over deze Hongaren op zich
heeft genomen. De materiële verzorging is
bij de huismeester, de heer Trum, in goede
handen. De piano was intussen ook al ge
arriveerd, doch een radio ontbreekt nog.
Bij aankomst des middags om ongeveer
een uur heeft de heer N. S. G. Schols aan
tafel een welkomstwoord gesproken, door
mevrouw Keizer vertaald. Vijftien Hon
garen zijn werkzaam bij de N.Z.H.V.M., zes
bij de firma W. J. Honnebier en Zn., drie
bij de Haarlemse Machinefabriek v./h.
Gebr. Figee n.v., drie bij Droste's cacao- en
chocoladefabriek n.v. en twee bij de firma
Van Oeffel te Haarlem.
De directie van de NZHVM heeft zestien
Hongaarse vluchtelingen in dienst geno
men. Op het ogenblik volgen zij een om
scholingscursus. terwijl zij zich bovendien
vertrouwd maken met de Nederlandse
taal. Acht '-an deze Hongaren, die reeds
als monteur werkzaam waren, zullen een
plaats vinden in de werkplaatsen van de
NZHVM. De anderen, die in Hongarije als
autobuschauffeur dienst deden, volgen
thans een spoedcursus voor een Nederlands
rijbewijs. Zodra zij dit hebben behaald
zullen zij als chauffeur o.a. op de lijn
Haarlem-Leiden worden aangesteld. De
route en de kennis van de halteplaatsen
hebben zij reeds geleerd. Het ligt in de be
doeling, dat zij met een conducteur dus
niet op een eenmanswagen dienst zul
len doen.
Ondergetekende:
Naam:
Straat:
Plaats:
wenst zich met Ingang van
te abonneren op
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
h f 7.15 per kwartaal// 0.55 per week
Handtekening:
Doorhalen wat niet verlangd wordt.
Ztf die zich met Ingang van 1 januari 1957 per kwartaal abonneren, ontvangen
de nummers tot en met 31 december 1956 gratis. Dit geldt alleen voor nieuwe
kwartaalabonné's dus niet voor omzetting van week- ln kwartaalabonnementen
