ZE VEN DA GEN HAARLEM
„Jeugd en Evangelie": de
kerk in beweging
Vijfjarenplan voor modernisering
van Haarlemse straatverlichting
Lof van het Spaarne
r
Voorwalt-foto
Vriendschap met niet-
kerkelijke jongeren
Van mensen en dingen
onder de Damiaatjes
Volgend jaar afstandsbediening voor
ontsteken en doven der lantaarns
SABA
BLAUPUNKT
PHILIPS
ERRES
„TRAVIATA"
Stille Armen te Heemstede
,/T KAARSENHUIS"
Bijzondere diensten
in de Grote Kerk
Kerstconcert door
Albert de Klerk
FjLM 8 en ló'mm
0 verveen, teil 6012
Burgerlijke Stand
van Haarlem
BLOEMEND AAL
HEEMSTEDE
VERENIGDE
JEUGD
Niet martelen
Boeke( n)rij
Samen eten
Drukbezochte kerstavond
in het Jeugdhuis
Opgravingservaringen in
Zuiderzeepolders
Examens
DONDERDAG 2 0 DECEMBER 1956
HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
li
Dezer dagen ontvingen wij twee klach
ten van bewoners van de Indische buurt
en de Transvaalbuurt in Haarlem-Noord
over de slechte straatverlichting in die
buurten. In één geval had de onvoldoende
verlichting zelfs een verkeersongeluk tot
gevolg gehad, omdat de afscheiding van
het plantsoen en de rijweg in de Deli-
straat vooral voor ter plaatse onbekenden
niet goed zichtbaar was.
Naar aanleiding daarvan hebben wij een
gesprek gehad met. de heer T. J. de Maar,
die zich bij het Gemeentelijk Energiebe
drijf dagelijks met de problemen, van de
straatverlichting bezig houdt. Deze gaf
volmondig toe, dat de straatverlichting nog
niet in. alle Haarlemse stadswijken zo is
als zij moet zijn, maar voegde daaraan ook
toe, dat twee jaar geleden met een omvang
rijk moderniseringsprogramma werd be
gonnen, dat over ongeveer vijf jaar vol
tooid zal zijn. De gaslantaarn zal dan ge
heel uit het straatbeeld verdwenen zijn.
Uiteraard wordt het tempo van deze ver
vanging mede bepaald door de beschikbare
mankracht en de financiën. In, het alge
meen echter worden per maand ongeveer
honderd masten voor de elektrische straat
verlichting geplaatst, dus duizend tot
twaalfhonderd per jaar. Met dat werk is
men in de verst van het centrum gelegen
wijken begonnen, omdat de gastoevoer
moeilijker wordt, naarmate de afstand
groter wordt. Zo is de straatverlichting in
Spaarndam geheel geëlektrificeerd, even
als die in Oud-Schoten, in de raadspen-
sionarissenbuurt en. het Zuiderhoutpark en
de zeehelden- en natuurkundigenbuurt ten
westen van de spoorlijn. In het afgelopen
jaar werd een begin gemaakt met de
Leidsebuurt, waar de hoofdstraten als
Leidsestraat, Oranjestraat en Oranjeboom-
straat reeds voltooid zijn, Bos en Vaart en
de Planetembuurt, welke projecten in het
begin van 1957 worden voltooid. Ook de
Brouwersvaart zal daarbij aan de beurt
komen.
Wordt een straat door Openbare Werken
van een nieuw wegdek of een nieuwe pro
fielindeling voorzien, dan maakt het GEB
natuurlijk van die omstandigheid gebruik
om tevens de verlichting op de hoogte van
haar tijd te brengen. Dat is in 't afgelopen
jaar het geval geweest met de Nassaulaan,
waar een nieuw systeem van. gemengd licht
van kwikdamplampen en TL-buizen zeer
goed voldoet. Verder kwam de Nagtzaam-
straat voor elektrische verlichting in aan
merking. Op het programma van het vol
gende jaar dat men maar liever niet be
kend maakt, omdat zulks bij tegenslag al
tijd tot teleurstelling voor de betrokken
wijkbewoners leidt staat bijvoorbeeld de
Timorstraat.
Verder is het mogelijk het volgend jaar
de elektrische straatverlichting ook uit te
breiden tot- die straten waar geen hulp
kabels liggen, omdat omstreeks juni of juli
de afstandsbediening voor de ontsteking in
gebruik wordt genomen.
Intussen blijft er inderdaad nog heel wat
te doen: de reeds genoemde Transvaal- en
Indische buurten, gedeelten van het Kle
verpark, de omgeving van de Zijlweg en
niet te vergeten grote delen van de binnen
stad, zoals de Vijfhoek en de Heiliglan
den.. Men kan echter ook bij het GEB geen
ijzer met handen breken. Men zal trouwens
moeten toegeven, dat die wijken waar de
verlichting al herzien is een uitstekend fi
guur slaan en de vergelijking met andere
gemeenten glansrijk kunnen doorstaan.
ADVERTENTIE
RADIO en TELEVISIE
Radio- en Grammofoonhandel
KL. HOUTSTRAAT 25 - TEL. 14828
SERVICE en REPARATIE door
EIGEN vakkundig personeel
Het comité voor Stille Armen te Heem
stede mocht na de verantwoording van vo
rige week de volgende bijdragen ontvangen:
X. Z. ƒ100,—; B. K. ƒ5,—; P. S. ƒ5,—; N.
H. 10,—; Z. 10,—; Z. B. 10,—; N. N. 5,—;
L. B. H. ƒ2,50; N. N. ƒ100,—; E. A.—R.
25,—; D. J. B. ƒ10,—; C. G. B. ƒ5,—; G. G.
ƒ2,50; J. P. A. S. ƒ12,50; M. B. S. ƒ50,—;
N.V. Carr. J. W. V. ƒ50.—; J. B. ƒ5,—; K. J.
ƒ5,—; D. K. ƒ10.—; N. N. ƒ10,—; B. O.
ƒ4,—; H. E. d. V. ƒ25,—; N. N. ƒ25,—;
Douar. D. v. L. ƒ5,—; S. J. ƒ5,—; W. C.
W. f 100,P. W. ƒ5,—; Mevr. K. ƒ2,50; P.
J. 10,—; H. Z. 2,50; Dr. F. A. de G. 10,—;
Mr. J. A. d. 1. H. ƒ25,—; E. F. J. P. N. ƒ5,—;
E. C. v. N. v. M. ƒ25.—; J. H. O. ƒ3,—; J. J.
L. P. ƒ2,50; P. C. R. ƒ10,—; Mr. J. D. R.
ƒ10,—; H. J. V. 2.50; fa. G. J. S. Zn.
ƒ10,Mevr. H. ƒ10,Mevr. E. 7,50; v.
W. ƒ25,—; N. N. ƒ25,—; via Handelsblad
10,—; C. v. H. 2,—; H. G. L. 5,—; G. D.
L.P. ƒ2,50; Bridgec. Woensdagavond
ƒ50,—; J. P. P. ƒ15,—; Mr. M. R. ƒ10,—; A.
J. Z. ƒ25,—; Mevr. H. H. ƒ2,50; A. J. C. J. S.
ƒ5,—; E. M. v. P. ƒ5,—; J. S. ƒ25,—; Mej.
H. B. ƒ2,—; N. N. 10,—; G. E. K,—H. 50,—
D. ƒ2,50; B. ƒ5,—; N. N. ƒ10,—; Mej. G. D.
ƒ2,50; Dames D. ƒ5,H. H. J.v. V. ƒ5,
K. H. J. ƒ5,—; J. K. ƒ10,—; Zr. E. G. S.
ƒ2,50; Ing. Bur. S. ƒ50,—; M. T. A. v. R.
ƒ2,50; A. V. ƒ5,—. Totaal ƒ1112,zodat nu
is ontvangen 2964,67.
De penningmeester van het comité, de
heer A. van Wingerde, zal gaarne giften in
ontvangst nemen, zowel te zijnen huize
Antonius Duycklaan 12, als ten raadhuize.
Zijn gironummer is 153308.
ADVERTENTIE
KAARSEN GEVEN SFEER
AAN UW KERSTDIS.
Alle soorten vindt u in
v/h Warmoesstraat
CLOECK - Tel. 22873 - Rijksstraatweg 69
Evenals vorige jaren heeft de Bavocom-
missie in het Bijzonder Kerkewerk van de
Hervormde Gemeente van Haarlem weer
een Kerstnachtdienst georganiseerd in de
Grote Kerk in Haarlem.
Deze dienst begint maandag 24 december
om elf uur 's avonds en wordt geleid door
dr. G. Snijders.
Medewerking zullen verlenen het Scho
ten Christelijk Gemengd Koor, dirigent
Geert de Boer, en de damesgroep uit het
Hervormd Jeugdkerkkoor onder leiding van
Klaas Bolt, alsmede de trompettist J. Wild
schut. Organisten zijn Klaas Bolt en Hen
drik Lasschuit.
De voorzangdienst begint om 10.20 uur.
Om 10 uur gaan de deuren van de Bavo
reeds open.
De N.Z.H. zorgt weer na afloop van de
dienst omstreeks 12 uur voor extra-bussen
op de stadslijnen.
Op zondagavond 23 december zal er in de
Grote Kerk een Adventsdienst worden ge
houden onder leiding van ds. Joh. Brons
geest. Deze dienst begint om zeven uur.
Medewerking wordt verleend door het be
kende Haarlemse Jeugdkoor „Inter Nos",
dirigent Jan Booda met Emmy van Eden
aan de vleugel. Klaas Bolt bespeelt het
orgel.
Vervolgens, eveneens in de Grote Kerk,
is er op oudejaarsavond om 8 uur een dienst
waarin voorgaat ds. W. M. van Asperen.
Het Oosterkerkkoor, dirigent H. van der
Velde, zal zingen. Organist is Hendrik
Lasschuit.
Beëdigd. Als vertaalster in de Engelse
en Franse taal werd op dinsdag door de
Haarlemse rechtbank beëdigd mejuffrouw
D. M. van Strien uit Heemstede.
Hedenavond zal de Haarlemse stadsorga-
nist Albert de Klerk in het Concertgebouw
te Haarlem een orgelconcert geven. Dit
Kerstprogramma zal de volgende werken
omvatten:
1. Sonata sui Flauti van G. Martini; 2.
Drie Franse Kerstliedbewerkingen van
Noël „Je suis 1' Archange de Dieu" van L.
C. d'Aquin, „A la venue de Noël" van G.
Balbastre en „Laissez paistre vos bestes"
van N. Ie Beque; 3. Symphonie Gothique,
Ch. M, Widor; 4. Twee koraalbewerkingen
van Joh. Seb. Bach en 5. Variaties en finale
over het oud Vlaamse Kerstlied: „Laet ons
mit herten reyne" van Flor Peeters.
BEPALINGEN VOOR TOEKENNING
HALBERTSMA-PRIJS VERANDERD
Het Fries provinciaal bestuur heeft de
bepalingen betreffende de toekenning van
de „Dr. Joost Halbertsma-prijs" gewijzigd.
In het vervolg zal over een periode van
vier jaar, achtereenvolgens een prijs wor
den uitgereikt voor proza, sneuperswerk,
poëzie en voor wetenschappelijk werk.
Sneuperswerk is een specifiek Friese aan
duiding voor cultureel onderzoekingswerk,
dat door leken als liefhebberij wordt ver
richt.
ADVERTENTIE
NEGATIEF ALBUMS
HAARLEM, 19 december 1956
ONDERTROUWD: 19 dec.,
1 G. Reinink en A. Hacque-
bord; W. Bossen en A. M. van Leuven; P.
C. de Vos en I. G. T. van Werven; G. B. de
Vries en Th. M. van Putten; B. J. A. Schut-
zelaars en J. C. Broeken; W. F. de Vries en
J. M. M. van der Zwet; E. Roest en M. M.
Huijbens; W. Breuker en Th. M. van Zijp; J.
A. van der Horst en C. M. van den Aakster;
A. Koedijk en C. van Zeeland: J. Bosman en
J. A. Tielens; C. Posdijk en M. H. Huis; J.
van Oossanen en F. W. Kornelissen; C. D.
Korpershoek en M. Boerwinkel; H. F. H. H.
M. Verbeek en J. C. Tielens.
GEHUWD: 19 dec., H. Chr. H. Baars en D.
J. Vriend; N. I. Damsma en M. B. Arink; S.
P. Keeman en C. G. Raves; Th. Th. Olijer-
hoek en J. M. Visser; B. G. van Wooning en
H. de Vos; H. M. Mens en M. J. van der Aar;
J. G. Slag en J. van Kempen: A. M. Bak en
C. M. Suiker; J. C. van der Klugt en G. P.
van Herwaarde; A. J. A. Ruigrok en J. G.
Moerkerk; Chr. A. van Tiggelen en A. C. W.
Reiinen; J. Koese en A. Broekhof; W. Kunst
en M. B. P. Regeer; J. M. van der Merwe en
M. G. .Schroder; G. Brands en M. C. Prins;
A. P. Binder en A. Biesbrouck; P. Bot en M.
Schmitz; A. Wensveen en E. Chr. F. van
Eerden; L. van Loon en E. Tengbergen; G. J.
M. Nijssen en A. M. Maltan.
BEVALLEN van een zoon: 18 dec., N. M.
C. SlieringsRan; C. van Herwaarde—Kabel;
N. H. Cornetvan Gijtenbeek; N. Verloop
Beneker; 19 dec., W. C. SleperMantel; M.
H. van Leuvende Leth; A. N. SpaansVer
hagen.
BEVALLEN van een dochter: 17 dec., H.
Nieuwenhof—Koster; A. M. D. de Vogel—
Miloosterhuis; 18 dec., S. van Ling—Sikkens;
Wt. Kaspers—Grosze Nipper; 19 dec., G. A.
Heyneman.Da Thesta Jacobs de Bok; C.
S. Boulonois-Kuipers; P. M. Meirmans
Pouw.
OVERLEDEN: 18 dec., A. van de Geer, 66
j., Borskistraat; J. M. J. Voorhorst, 32 j.,
Hazepaterslaan; M. M. ten BoschKeerwolff,
87 j., Oranjestraat; A. de Vriesde Heer,
92 j., Westerhoutpark.
GEBOORTEN: A. Loosveld—Stegeman, z.;
H. A. van der Aart—Damhuis, z.; H. van
Straten—Lieftink, d.; T. Th. M. Ulrici—de
Jonge, d.; C. A. Bolleman—Klaver, z.
ONDERTROUWD: J. de Reus en B. S.
Kamma; A. R. De Mijttenaere en T. M.
Koelemeijer.
GEHUWD: Th. J. Wubbe en R. de Boer; J.
S. Leijen en A. Heijbroek; R. A. Wolters en
C. H. van Weele.
OVERLEDEN: Wed. A. Schouten—Ruhl,
75 jaar.
ONDERTROUWD: F. G. M. Nederkoorn en
A. M. F. Willemse; P. A. J. Link en A. van
Kampen; G. H. van der Hoeven en A.
Rechter.
GETROUWD: Th. H. M. Voss en B. M. G.
Franssén; J. Homburg en M. J. C. Schalk
wijk.
GEBOREN: Anna Elisabeth, d. van J. B.
Mer.se en J. H. Esko; Robert George, z. van
A. Driessen en N. Tiggelman; Elsje, d. van
C. W. H. van Zutphen en M. Faas; Anastasia,
d. van J. A. Knijnenburg en A. H. Peeman.
OBERLEDEN: I-I. Hasert, 84 j.; F. de Haan,
87 j.; Wed. M. A. Salm—Lort, 82 j.; C. van
Haaften, 75 j.; W. C. Ladiges, 61 j.
In de donkerste jaren van de Tweede Wereldoorlog werden er op huurkamertjes in
Amsterdam bijeenkomsten gehouden van jongelui van verschillende protestantse kerken,
die in de narigheid, welke zij om zich heen zagen, gezamenlijk teruggrepen op wat hun
kerken beleden en kracht zochten in het Evangelie van Christus. liet werd voor velen
hunner de herontdekking van een rijkdom, waarmee zij zich verlegen voelden zolang zij
deze voor zichzélf bewaarden: zij haalden er van alle kanten vrienden bij, kerkelijk èn
niet-kerkelijk. Zo ontstond de werkgemeenschap „Jeugd en Evangelie". Na de bevrijding
zwermden tal van jongelui door het hele land uit om „J. en E.", zoals de gebruikelijke
aanduiding luidt, tot een landelijke jongerenbeweging te maken. Er kwamen plaatselijke
werkgroepen, die samen de districten vormden.
Dezer dagen vierde het
Haarlemse district (waartoe
ook werkgroepen in Heem
stede, Hoofddorp, Overveen,
Bloemendaal en Beverwijk
behoren) zijn tiende verjaar
dag in een weekend op het
conferentie-oord „Teijlinger-
boscb" aan de Bekslaan in
Vogelenzang. Er was een
soort parodie gemaakt op
wat men gewoonlijk onder
jub ileu mvieringen verstaat
en de „aanbieding van ge
schenken' was alleen maar
de aanduiding voor een min
of meer chaotisch spel, waar
van de foto een beeld geeft.
De zondag, die erop volgde,
was gedeeltelijk gewijd aan
het Kerstgebeuren en in een
liturgie des avonds merkte
men een pogen om dit niet
als iets incidenteels onder de
aandacht te brengen zoals
vaak gebeurt maar in de
grote samenhang met andere
feiten uit de bijbel.
J. en E., dat met name bij
de gereformeerde jeugd veel
enthousiaste aanhang heeft ge
vonden, kon in de eerste jaren
van zijn bestaan zeker het lelij
ke jonge eendje genoemd wor
den in gereformeerd-kerkelij
ke kring, waartegen vooral de
grote, verleden week beschre
ven, jongeren-bonden enigszins
hun stekels opzetten. En er
zaten wel een paar scherpe
kantjes aan het onderlinge ge
sprek, waarin twee standpun
ten sterk uitkwamen: het ene,
dat gevaren zag in dit uitbre
ken van de jeugd uit de omslo-
tenheid van de studievereni
gingen naar buiten met de be
reidheid te luisteren naar an
dere levensovertuigingen en
daarbij het eigen geloof mede
tot uiting te brengen en
het andere, dat het werk op
de J.- en M.V.'s als een een
zijdig opzouten van kennis zag
en als een voorbijgaan aan de
eis van Christus aan alle leden
van de kerk: „gij zult Mijn
getuigen zijn." „Daar is gron
dige voorbereiding en studie
voor nodig", aldus de omschre
ven bonden. „Daar is geloof
voor nodig", aldus de gangma
kers voor J. en E. En, zoals dat
steeds gaat in dergelijke dis
puten: beide overdréven wel
iets. De verdere ontwikkeling
heeft aangetoond, dat de ver
schillende kerkelijke jeugdver
enigingen, zowel van hervorm
de als gereformeerde zijde het
plaatselijk meestal vrij goed
met de J. en E.-werkgroepen
konden vinden en dat de ene
methodiek vaak zeer goed bij
de ander aansloot.
De grote meerderheid van de
kerkelijke jongeren van J. en
E. is gereformeerd, maar met
name in de leiding treft men
ook verscheidene hervormden,
waaronder enige „wika's"
(werkers in kerkelijke arbeid
van de Hervormde Kerk).
Vooral het kampwerk in Ne
derland en daarbuiten en het
weekendwerk hebben deze
werkgemeenschap reeds in de
beginjaren een grote aantrek
kingskracht op veel kerkelijke
jongeren gegeven. Zonder dat
er sprake was van enige in
structie had de beweging ook
van het begin af de beschik
king over jongeren, die onop
vallend leiding konden geven
en in de kampsamenleving on
middellijk aanvaard werden.
Zij waren veelal te herkennen
aan hun grote kennis van ne-
o ycccrrcrrrrerrtYrtnccf fmmy*vYYxxxro
gro- spirituals en aan een me
nigte van kolderliedjes en spel
letjes, die zich in hun achter
hoofd bevonden en die zij met
grote bekwaamheid tot ge
meenschappelijk bezit wisten
te maken. Sociodrama, geïm
proviseerd lekespel, pantomi
me en volksdans zijn andere
liefhebberijen, die in deze
kampen veel ingang vonden.
Dat hieraan van het begin af
veel aandacht werd besteed
was zeker toe te schrijven aan
de overtuiging, dat dit alles
het onderling vertrouwen in
een nogal gedifferentieerd ge
heel (kerkelijken en niet-ker-
kelijken) bevorderde, dat nodig
was om tot een gesprek te ko
men, met name wanneer men
het zou willen hebben over de
persoonlijke houding ten op
zichte van de d'iepere levens
problemen. Hierbij kon geen
sprake zijn van elkaar over
donderen: het leren luisteren
werd als eerste voorwaarde ge
steld.
De werkgroepen bestaan uit
„kringen", die regelmatig bij
een van de leden aan huis bij
eenkomen en onderwerpen van
allerlei aard bespreken. De
avonden worden meestal beslo
ten met een avondsluiting,
waarbij een van de leden zijn
gedachten laat gaan over een
citaat uit de bijbel. Maar daar
blijft het niet bij: de kringen
trekken er vaak ook gezamen
lijk op uit. Zo werden er in
Haarlem het afgelopen jaar
avonden verzorgd in het Mili
tair Tehuis aan de Jansweg, de
werkgroep Overveen verzorgde
vele avonden in een opleid in ?s-
instituut aldaar en de werk
groep Bloemendaal gaf deze
week nog een lekespel in het
Jeugdhuis aan de Donkere
Laan op een kerstbijeenkomst
van de Gereformeerde Evange
lisatiecommissie.
„J. en E. wil helemaal geen
beweging in de kerk zijn", zei
ons Henk Ames, een der J. en
E.-ers in Overveen, wat wij
beogen kan men beter noemen:
de kerk in bewegingIn
het gesprek dat wij met jon
geren van verschillende werk
groepen hadden, werden wij
een sterk verlangen gewaar,
dat op de achtergrond staat
van die leus: de kerk in bewe
ging. Men zou het bijna een
zeker heimwee kunnen noe
men naar de kerk van de eer
ste Christenheid: niet slechts
als een veilige haven en een
rustpunt temidden van de
drukke werkweken, maar veel
eer als een brandpunt van ac
tiviteit naar buiten, die in het
dagelijks leven van zijn leden
een uitweg vindt. De risico's
die deze jongeren daarbij in de
ogen van veel ouderen aan
vaarden, maakt het meeleven
van kerkelijke zijde meestal
niet meer dan incidenteel,
maar daarmee ontlopen zij ook
de kans om een gevestigde en
min of meer statistische „ver
eniging" te gaan worden, het
geen zij doelbewust willen
voorkomen.
J. en E. wordt geheel voor en
door jongeren gedreven en het
Het hart van Haarlem, zo
hoort men dikwijls, is de Grote
Markt. Wij zullen het niet te
genspreken, maar zouden wat
meer belangstelling willen op
wekken voor het Spaarne, zon
der welke slagader het Haar
lemse leven in zijn verschil
lende varianten niets zou zijn.
Wil men het Spaarne goed ge
nieten, dan dient men het te
bevaren. Daartoe is het ook
geschapen. Maar behalve in
de buurten van de jachtwer
ven schijnt niemand op het
idee te komen, dat voor z'n
pleizier te doen. Het Spaarne
heeft het meeste karakter in
deze stille wintermaanden,
niet koud genoeg voor vorst,
waarin een milde nevel alle
gerucht op de kaden en de
vaak maar al te afgeleefde ge
vels tussen Lange en Prinsen-
brug orphult. Het Spaarne,
men merkt het. maakt lyrisch,
de fustencentrale, de Kouden-
hornkazerne, de groenten-
markt, Kaarselade Veer en
alle pakhuizen ten spijt. Er be
vinden zich trouwens ook een
wijnkelder bij en kleine cafee
tjes, waar men beurtelings
peinst en zaken doet. Het
Spaarne is ook een beetje het
zichtbare teken van alle din
gen die wij ook in het afgelo
pen jaar niet konden verwe
zenlijken. De open plekken tus
sen de oude huizen, waar een
Stadsbibliotheek had kunnen
staan, of de brede inham van
de Koralensteeg, nog steeds
wachtende op de Sint Nico-
laasbrug, de doorbraak naar
de Amsterdamse Poort en de
verplaatsing van opgemelde
groentenmarkt. Men durft zijn
Het bestuur der Vereniging
tegen het mishandelen van
dieren voor Haarlem en om
streken kreeg ook dit ,i3ar de
medewerking van de directeur
van het Openhaar Slachthuis
te Haarlem om het publiek in
de geleeenheid te stellen te
gen een kleine vergoeding
hun, voor consumptie gedu
rende de Kerstdagen bestem
de, konijnen op deskundige
wijze in het Openbaar Slacht
huis te doen doden. Het helaas
veel voorkomende slachten
thuis is niet door moedwil
maar door onkunde, vaak een
onnodige marteling. In het
slachthuis wil men dit karwei
overnemen op de volgende da
gen en uren:
Vrijdag 21 december van
912 en van 1416 uur; za
terdag 22 december van 9—12
uur: vrijdag 28 december van
912 en van 1416 uur en
zaterdag, 29 december van 9
—12 uur.
ogen bijna niet te geloven
wanneer men de Prinsenbrug
nu toch werkelijk een flink
stuk in aanbouw ziet: daar kan
geen enkele investeringsbeper
king nog wat aan veranderen.
Niet dat wij nu zo verschrik
kelijk naar al dat toekomstige
moois verlangen, want het
Spaarne is ons zo wél zo dier
baar. Het wezen van Haarlem
wordt er in zijn groezelig wa
ter weerspiegeld, zoals op geen
enkele andere plek in de stad.
Alleen zouden we zo graag nog
eens een monument voor Ke
nau zien op het pleintje voor
de Waag. Wie verwondert zich
erover, dat het een Deen was
die de eerste gedachte daaraan
opperde? De nationaliteit van
deze vriend van Haarlem is
de gelukkigste waarborg voor
de levensvatbaarheid van dat
plan. Moeten wij nog zeggen,
dat wij de bewoners van de
Korte Dijk altijd een tikje be
nijden? Zeker de helft van
onze lezers weet de Korte Dijk
natuurlijk niet te vinden. Het
is de oostelijke wal van de
prachtige bocht tussen Grave-
stenen en Catharijnebrug. Men
heeft er een weergaloos uit
zicht op de oude stad, die grijs
en waardig, doch tegelijkertijd
zo intiem en vertrouwd oprijst
uit het Sant der eeuwen.
Hieronder volgt de lijst van boe
ken, aangeschaft door de Stads
bibliotheek.
Romans: Breedveld, Omz.wervin-
gen door het Eidetisch rijk; Brug
man, De zeebruid; van Eemlandt,
Afrikaanse Venus; Nichols, De
maanbloem; Ooms-Vickers, Laat
licht; Simenon, Maigret op ka
mers; Willards. Mijn moeder werd
opgehangen; Clift and Johnson,
The sponge divers; Sansom, A con
test of ladies; Vercors, Colères.
Populair wetenschappelijke hoe
ken: Bleeker, De structuur van de
godsdienst; Wright, Zwarte kracht,
terugblik op een verblijf aan de
Goudkust; Ribble. De persoonlijk
heid van de kleuter; Evers, Bast-
snijwerk; Pagnol. Fanny (toneel
stuk); Michels. Bijdrage tot het
onderzoek van' Vondel's werken
(proefschrift); Vandaag, dl. 4;
Kouwenaar, Hand o.a. (gedichten);
de Hartog, Schipper naast God;
Jonckheer, Verzamelde gedichten;
Reich der Damonen, eine Einfüh-
rung in die surrealistische Kunst;
Stubbe, De Vlaamse schilderkunst
van Van Eyck tot Permeke; Ex-
pressionismus; Knuttel, Rem
brandt, de meester en zijn werk;
Cooper, Toulouse Lautrec; Priscil-
la, Basic drawing; Verster, Brons
in den tijd; Haack, Echte Teppi-
che; Croy, Faustregeln für Farb-
fotos; Maudry, Sportphotos, wie sie
jeder kann; Averkamp, Beknopte
geschiedenis van de koorzang; Bar-
tos. Smetana in Briefen und Erin-
nerungen; Neupert, Das Cembalo;
Hooftman, Journalist in de lucht;
Beierse Alpen A.N.W.B.-gids);
Smedts, Geen tabak geen hallelu
jah (Nieuw-Guinea): Phillpe. Door
het hart van Azië; Hauge, De ge
lukkige „Mosdale", het epos van
een schip.
houdt een belangrijke plaats
open voor niet-kerkelijke
vrienden. En dat, wat dit aan
gaat, iedereen xoelkom is,
blijkt onder meer ook uit het
feit, dat J. en E.'ers jarenlang
een instuif voor de opgescho
ten jeugd uit de Grote Hout
straat hebben gehad aan de
Gedempte Oude Gracht. Wat
zij vooral nog behoeven is een
groter verscheidenheid onder
hun kerkelijke leden, m.aar po
gingen om meer leden van
andere kerken dan de Gerefor
meerde aan te trekken hebben
tot hun spijt nog niet veel suc
ces gehad. Men bespeurt onder
deze jongeren een krachtige
oecumenische instelling, die
hen ten opzichte van hun eigen
kerkelijke milieu vaak nogal
revolutionair maakt. Maar dat
is een gezond verschijnsel.
Een firma in de Barteljoris-
straat etaleert een kersttafel.
Dat zij hiermee d'e aandacht
op haar serviezen en glaswerk
wil vestigen, is heel begrijpe
lijk en gewoon, maar dat zij
tevens de naamkaartjes van de
gasten op de borden heeft ge
legd, dat is niet gewoon. En
wat voor gasten! Moll et, Su
karno, Boelganin, Tito, Nasser,
Eden, Kroesjtsjev, Eisenhower,
Selwyn Lloyd, Coty, Hoessein,
Nehroe, Adenauer, Franco,
Hammarskjoeld en Dulles.
Wij menen dat men wel groot
vertrouwen in de vredelie
vendheid van deze figuren
moet hebben om ze uitgerekend
in een porseleinwinkel ten dis
te noden!
In de stampvolle zaal van het Jeugdhuis
aan de Donkerelaan te Bloemendaal heeft
de Gereformeerde Evangelisatiecommissie
dinsdagavond een wijdingsvolle kerstbij
eenkomst gehouden, waarvan de leiding
berustte bij ds. G. Toornvliet, gereformeerd
predikant te Bloemendaal. Het Overveens
Christelijk Gemengd Koor en Kinderkoor
onder leiding van mejuffrouw W. van El-
dik zongen een kerstcantate, onderbroken
door soli, getoonzet door F. Pijlman, met
tekst van as. Y. D. Muller Massis en de
jongeren van de werkgroep „Jeugd en
Evangelie" voerden het lekespel „Konin
gen in Judea" op. De verschillende onder
delen van het programma werden onder
broken door samenzang, welke het saam
horigheidsgevoel van de gemeenteleden
nog stimuleerde.
De kerstcantate kreeg onder de leiding
van mejuffrouw Van Eldik een goede ver
klanking.
In zijn meditatie wees ds. Toornvliet er
op, dat het door de eeuwen heen altijd
weer zin heeft gehad de geboorte van
Chr'stus met blijdschap te vieren. Als al
les in de mensenwereld, zoals dat ook nu
het geval is in de knoop zit, dan is er tóch
aanleiding het Kerstfeest te vieren, want
God heeft deze mensenwereld in elkaar ge
zet en heeft de mensheid lief. Doch ergens
van de mens uit loert het verraad, heerst
de dictatuur en het geweld en worden
volkeren vernietigd.
Ds. Toornvliet vestigde de aandacht op
de proeftocht van de „Statendam", die alle
verwachtingen ten spijt door weigering der
motoren midden op zee, hulpeloos rond
kwam te drijven. Het leven en de vrede
worden bedreigd, want de dood is er al
tijd. Niemand, ook de UNO niet, kunnen
ons uit deze impasse helpen. „Is God dan
sadistisch en schept Hij vreugde in de oor
log rampen en kinderleed?" vroeg ds.
Toornvliet zich af. „Neen", luidde daarop
zijn antwoord, want God heeft een hart en
Hij heeft liefde voor de mensen en de kin
deren. Hij wil ons verlossen van dictatuur
en gewekh En daarom komt God tot ons
in. de kerstnacht. Daarom mogen de men
sen het kerstfeest ook in blijheid en vreug
de vieren.
Daarna volgde de opvoering van het le
kespel „Koningen in Judea", een daartoe
omgewerkt eerste hoorspel uit de serie
Koning Incognito („Born to be King"), dat
door Dorothy Sayers in opdracht van de
BBC werd geschreven. Zij heeft daarin
de actuele spreektaal gebruikt en zij laat
in dit lekespel zeer direct tot uiting ko
men wat haar in het kerstevangelie het
meest heeft getroffen, namelijk dat de
mensen zich nauwelijks bewust waren van
Christus' leven en lijden in hun midden.
Dit alles komt vooral tot uiting in de reac
ties op de navraag van de drie wijzen aan
het paleis van koning Herodes te Jeruza
lem. De lekespelers hadden zich volkomen
in hun rol ingeleefd en op sobere wijze zijn
zij er in geslaagd het Evangelie dichter
tot de mens te brengen, zodat de aanwezi
gen zeer onder de indruk waren. Bijzon
dere vermelding verdient, de aanklacht
welk harmonieus kleurenspel een lust
voor het oog was, mede door de goede be
lichting. Ds. Toornvliet dankte tenslotte
alle medewerkenden voor het gebodene en
sloot de avond met gebed.
De heer G. D. van der Heide, hoofd van
de archaeologische dienst van de Zuider
zeewerken, heeft dinsdagavond in een zaal
van café-restaurant Brinkmann in Haar
lem voor de werkgroep Kennemerland van
de Archaeologische werkgemeenschap voor
westelijk Nederland iets verteld over de
opgravingservaringen in de Zuiderzeepol
ders. Hij wees er op, dat in het zeegebied
geen volledige nederzettingen zijn aange
troffen. Spreker behandelde voornamelijk
het ontstaan van de Zuiderzeebodem en de
opbouw daarvan vanaf de voorlaatste ijs
tijd en de vondsten in de Wieringermeer
en de Noord-Oost Polder. In de Wieringer
meer heeft men oude grafstenen opgegra
ven, die waarschijnlijk hebben gediend als
dijkversterking. In de zestiende en zeven
tiende eeuw kocht men 'namelijk voor dit
doel de stenen van oude begraafplaatsen
op, die bij uitstek geschikt waren voor de
versteviging van de dijken. In het Rijks
museum voor oudheden in Leiden kan
men vele van de vondsten uit de Wierin
germeer bewonderen. Het ligt echter in de
bedoeling om de opgravingen in de toe
komst voor het gebied, waar zij werden
verricht, te behouden. De bodemkundige-
en de biologische afdeling van de Archaeo
logische dienst der Zuiderzeewerken zullen
in samenwerking met de dienst der Zui
derzeewerken de vondsten onderzoeken.
Aanvankelijk deed men veel toevalsvond-
sten, thans wordt de grond echter systema
tisch onderzocht.
Het grove zand, dat wordt opgezogen en
zal dienen voor het maken van de dijken,
bevat over het algemeen vele vondsten,
waardoor men een indruk krijgt van de
flora en fauna van een bepaald gebied. Bij
Lelystad vond men een grote hoeveelheid
schedels en botten van wiscents, mammoets
edelherten en oerossen. Ook werden vogel-
resten opgegraven, die men helaas niet kon
determineren. Een heel zeldzame en inte
ressante vondst was wel de voortand van
een nijlpaard, dat duidt op een interglaciaal
tijdperk. Bij Urk vond men sporen van
een menselijke nederzetting uit het neoli-
ticum, zoals een gedeelte van een hamer
van een zeer hard soort steen. Merkwaar
dig is, dat alleen op sommige plaatsen grote
hoeveelheden voorwerpen en resten van
dieren worden aangetroffen.
Dit wijst erop, dat men hier te doen heeft
met een oude stroomgeul. Dieren, die bij
een grote catastrofe om het leven zijn ge
komen, zijn op de bodem gezakt en door de
stroom meegevoerd naar een bocht, waar
zij zijn blijven liggen. Bij de jongste wa
tersnood trof men ook veel cadavers van
dieren aan in de bocht van een dijk.
Men heeft de fundamenten van een
burcht bij Kuinre blootgelegd, waarvan
door overlevering verhalen bekend waren
en in de Noord-Oost Polder heeft de R.A.F.
bij het karteren van een bepaald gebied
kleine ronde cirkeltjes waargenomen, die
overblijfselen bleken te zijn van de funda
menten van een oude burcht.
Na de pauze vervolgde de heer Van der
Heide zijn betoog met een overzicht van de
scheepswrakken, die werden gevonden. De
blootlegging vindt plaats volgens de be
kende quadrantenmethode: de daai-bij ont
stane grondprofielen worden getekend en
verschaffen de gegevens benodigd voor de
tijdsbepaling.
Nijmegen. Gepromoveerd tot doctor in de
letteren en wijsbegeerte op proefschrift ge
titeld: Gerlacus van den Eisen ord. praem.,
emancipator van de Noordbrabantse boeren
stand 18531925 de heer P. Hollenberg ge
boren te Limmen.
