Panda en de olie-magnaat
Fa. B. ENGELENBERG
Ook morgen hetzelfde weer
r
CWv.JïleiJev
Aanspraken op salarissen van de
Indische gouvernementsmarine
Hamsterwoede in cijfers
Oud-kampgevangenen van Japanners
procederen thans in beroep
De radio geeft vrijdag
Garage DEN HOUT
Wereldnieuws
Toch ió het zo
r~
2
Proc.-generaal: „Lotisico
overtreedt Loterijwet"
OFFICIeLE VERKOOP SIKKENS LAKKEN
De „Lemsterkerk" in
Genua
Adres tegen verhoging
van de loongrens
RENAULT 4
Grote litteraire prijs van
Parijs voor Francis Garco
Vlieginstructeur die fouten
maakte, krijgt geen straf
Luit.-gen. Sir Dudley Ward
bezocht Nederland
GROTE HOUTSTRAAT 16
Laatste restanten
Japonnen - Deux Pièces
halve prijzen
Zoet
in
Vl:
water
zee
DONDERDAG 17 JANUARI 1957
Voor de Centrale Raad van Beroep te
Utrecht heeft het beroep gediend van de
heren G. H. te Leidschendam en A. J. L. F.
te Heemstede tegen de uitspraak van het
Ambtenarengerecht te 's-Gravenhage van
12 maart 1956, waarbij hun aanspraken op
salaris waren afgewezen. Beide appellan
ten behoorden destijds tot het personeel
van de Gouvernementsmarine van het
voormalig Nederlands-Indië. Destijds, tij
dens de jongste wereldoorlog, heeft men be
sloten dit instituut te demilitariseren om
het personeel voor internering door de Ja
panners te vrywaren. Dit laatste is niet ge
lukt, maar wel is tengevolge van deze
maatregel het salaris over 1941-'45 niet
betaald: het ambtenarengerecht in 's-Gra
venhage wees althans de aanspraken van
twee tot deze categorie van oud-marine
mensen behorende personen af.
Voor de centrale raad van beroep trad
als verdediger van de beide heren op mr.
W. H. Vermeer, advocaat te Amsterdam;
het afwijzende standpunt van de staatsse
cretaris van Marine werd verdedigd door
kapitein-ter-zee C. P. van de Berg te
's-Gravenhage.
In eerste instantie betoogde mr. Ver
meer, dat de gehele kwestie beheerst wordt
door de vraag, of de eisers al dan niet tot
de categorie van de militaire ambtenaren
in de zin van de militaire ambtenarenwet
1929 kunnen worden gerekend. Volgens de
pleiter was zulks inderdaad het geval en
tot staving van zijn betoog verwees hij
naar zijn pleidooi, op 12 maart gehouden
voor het Haagse ambtenarengerecht.
De gevolmachtigde van de staatssecreta
ris van Marine vertolkte een tegenoverge
stelde mening. Hij betoogde onder meer
dat de hier bedoelde personen niet als mili
taire ambtenaren kunnen worden aange
merkt, omdat zij niet in het bezit waren
van een vaste aanstelling als zodanig. Ver-
De procureur-generaal bij de Hoge Raad
der Nederlanden heeft conclusie genomen
in de zaak tegen de 54-jarige directeur van
de ..Lotisico van. 1898" te 's-Gravenhage,
de heer P. S. F. Hij concludeerde tot ver-
netiging van het vonnis van de rechtbank,
alleen voorzover het bewezenverklaarde
niet strafbaar is verklaard en de gerequi-
eerde ontslagen was van alle rechtsvervol
ging.
De verdachte is strafbaar, aldus de pro
cureur-generaal, omdat het bewezenver
klaarde een strafbaar feit oplevert; name
lijk overtreding van de Loterijwet. Hij re-
quireerde dat de raad de verdachte zal ver
oordelen tot een boete van 1000.sub-
sidiar 100 dagen hechtenis. De Hoge Raad
zal op 25 februari arrest wijzen.
De kantonrechter had m Juli 1955 de
heer F. tot 11.boete veroordeeld omdat
„De Lotisico" de Loterijwet zou hebben
overtreden. In de appèlzitting van de recht
bank werd de heer F. ontslagen van alle
rechtsvervolging. De officier van Justitie
tekende tegen dit vonnis appèl in cassatie
aan.
ADVERTENTIE
Doelstrdat 59 - Haarlem - Tel. 1S252
Commandant" auto cleaner
der meende hij, dat de voormalige Indische
Gouvernementsmarine niet een zuiver Ne
derlands, maar een Indisch instituut was,
waarvan de leden dus niet ressorteerden
onder de Nederlandse rechtssfeer en der
halve ook geen aanspraak kunnen maken
op de voordelen, die de Nederlandse mili
tairen genieten krachtens de Militaire
Ambtenarenwet.
Bij zijn repliek bestreed mr. Vermeer dit
standpunt en betoogde dat de Indische
Gouvernementsmarine destijds een werke
lijk deel uitmaakte van de Koninklijke Ne
derlandse Marine en dus dezelfde rechten
heeft. Deze rechten zijn, anders dan bij de
landmacht, niet aan grenzen gebonden.
Derhalve concludeerde hij tot rechtmatig
heid van de salaris-aanspraken van zijn
cliënten en tot vernietiging van de afwij
zende uitspraak van het Haagse ambtena
rengerecht.
De Centrale Raad zal op 5 februari uit
spraak doen.
Het Nederlandse vrachtschip „Lemster
kerk" (7.230 ton) dat bijna twee maanden
in het Suezkanaal heeft gelegen is in Ge
nua gearriveerd, alvorens de reis naar het
Verre Oosten via de Kaaproute voort te
zetten.
De „Lemsterkerk" raakte in het Suez
kanaal in de val toen daar de vijandelijk
heden uitbraken. Het schip was op weg
naar de Perzische Golf met een lading
goederen van 7000 ton.
PRINSES
HELENA VAN
GEHUWD
FRANKRIJK
De 22-jarige prinses Helena van Frank
rijk, dochter van de Franse kroonpreten
dent, de graaf van Parijs een achter
achterkleinzoon van koning Louis Philippe
is woensdag te Louveciennes, nabij Pa
rijs voor de wet gehuwd met de 28-jarige
Belgische graaf Everard van Limburg-Sti-
rum. Het kerkelijk huwelijk wordt vandaag
in de oude kapel van Dreux, in Normandië
voltrokken. Tot de gasten, onder wie zich
veertig prinsen en negentien leden van
koninklijke families bevinden, behoort ook
koningin Frederika van Griekenland, met
twee harer kinderen. Het echtpaar zal zich
in Zuid-Rhodesië vestigen, waar de graaf
een boerderij heeft.
De Nederlandse Vereniging van Ongeval
len- en Ziekteverzekeraars heeft aan de
Staten-Generaal een adres gericht, waarin
de Kamerleden wordt verzocht hun stem te
willen onthouden aan het wetsontwerp tot
verhoging der loongrens voor de sociale
verzekering van f 6.000 tot f 6.900. Deze
verhoging, aldus het adres, doet een deel
van het arbeidsveld van de in de vereni
ging georganiseerde ziekteverzekeraars ver
loren gaan. De vereniging zegt dat dit een
onnodige verkleining is van het toeh reeds
door vergaande uitbreiding van het zieken-
fondsenbesluit ingekrompen terrein, onno
dig omdat de stijging van het aantal verze
kerden in de na-oorlogse jaren het de ver
zekeraars mogelijk heeft gemaakt, hun
voorwaarden van verzekering aanzienlijk
te verruimen en de acceptatiepolitiek vol
gens soepelere maatstaven te voeren dan
voorheen mogelijk was. Een voorbeeld van
deze verschijnselen kan men, volgens het
adres, bespeuren bij de collectieve contrac
ten, die een werkgever sluit ten behoeve
van zijn werknemers, wier salaris boven
de loongres komt te liggen. De besparing
van uitgaven aan de uitvoeringsorganen
van de sociale verzekeringswetten en de
kosten van administratie, die de loon
grensoverschrijding van een werknemer
betekent voor de werkgever, schept voor
hem de mogelijkheid deze bespaarde gelden
te besteden ter dekking van de risico's.
ADVERTENTIE
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.23
Platen. 8.00 Nieuws. 8.18 Platen. 8.50 Voor
de vrouw. 9.35 Waterstanden. 9.40 School
radio. 10.00 Avonturen met kinderen, cause
rie. 10.05 Morgenwijding. 10.20 Orgelspel.
10.45 Voor de kleuters. 11.05 Blaaskwintet.
11.35 Wat doe je voor de kost. 12.00 Metro-
pole orkest. 12.30 Land- en tuinbouwmede-
delingen. 12.33 Sport en prognose. 12.50 Pla
ten. 13.00 Nieuws. 13.15 Mededelingen en
platen. 13.25 Elektronisch Mandoline ens. en
solist. 13.55 Koersen. 14.00 Viool en altviool.
14.25 Voordr. 14.45 Gevar.progr. 16.00 Platen.
16.20 Muziekcauserie. 17.00 Voor de jeugd.
17.30 Lichte muziek. 18.00 Nieuws. 18.15 Act.
18.20 Promenade orkest en solist. 18.50 De
puntjes op de i, causerie. 19.00 Voor de jeugd.
19.10 „Alle dagen kun je niet verdienen",
klankbeeld. 19.30 „Wat geloven Vrijzinnig
Protestanten?", causerie. 19.50 Ber. 20.00
Nieuws. 20.05 De Oudheidkunde van Pales
tina, causerie. 20.20 Voordracht en muziek.
20.35 Europa één, causerie. 20.45 Zwart op
wit, causerie. 21.00 Dansmuziek. 21.40 Leert
uw landgenoten kennen. 22.10 Buitenlands
weekoverzicht. 22.25 Lichte muziek. 22.40
„Zorg om de mens", causerie. 22.50 Avond
wijding. 23.00 Nieuws. 23.1524.00 Platen.
HILVERSUM n, 298 M.
7.00 Nieuws en S.O.S.-ber. 7.10 Gewijde
muziek. 7.30 Platen. 7.45 Een woord voor de
dag. 8.00 Nieuws en weerber. 8.15 Platen.
9.00 Voor de zieken. 9.25 Waar voor uw geld.
9.30 Platen. 9.35 Radiophilharmonisch ork.
10.15 Platen. 10.30 Morgendienst. 11.00 Or
gelspel. 11.30 De jeugd vliegt uit, hoorspel.
12.10 Bariton en piano. 12.30 Land- en tuin-
bouwmededelingen. 12.33 Instr. septet. 12.53
Platen en act. 13.00 Nieuws. 13.15 Promena
de-orkest en soliste. 14.05 Schoolradio. 14.25
Meisjeskoor. 14.45 Platen. 15.15 Voordracht.
15.35 Lichte muziek. 16.00 Tuinbouwpraatje.
16.15 Kamerorkest en sol. 17.00 Voordracht.
17.20 Koorzang. 17.40 Beursberichten. 17.45
Platen. 18.00 Stemmen van Overzee. 18.15
Marinierskapel. 18.35 Voor de jeugd. 18.50
Openbaar kunstbezit, causerie. 19.00 Nieuws
en weerbericht. 19.10 Regeringsuitzending.
19.30 Platen. 19.40 De voorlopige uitbreiding
van de Gereformeerde Bundel, causerie.
20.00 Radiokrant. 20.20 Platen. 20.25 De jeugd
vliegt uit, hoorspel. 20.55 Platen. 23.00
Avondoverdenking. 23.15 Nieuws. 23.3024.00
Pla'en.
324 M.
12 0° Ork conc 12.30 Weerber 12.34 Platen.
13.00 Nieuws. 13.11 Platen. 14.00 School
radio. 15.45 Platen 16.00 Koersen. 16.02 Mu-
zie'- en dans. 17.00 Nieuws. 17.10 Lichte mu
ziek. 17.45 Duitse les. 18.00 Platen. 18.10 Voor
dracht. 18.20 Platen. 18.30 Voor de soldaten.
19.00 Nieuws. 19.40 Platen. 20.00 Ork.conc.
20.40 Kunstkaleidoscoop. 20.55 Ork.conc. 21.45
Platen. 22.00 Nieuws. 22.11 Zang en piano.
22.30 Platen. 22.35 Zang en piano. 22.5523.00
Nieuws.
Het nieuwe filter
is „easy drawing" - houdt
toch bestanddelen in de
rook tegen die de mild
heid schade kunnen doen.
King Size Filter
85 ct.
Uit gegevens van het Economisch Insti
tuut voor de Middenstand over het omzet-
verloop in een aantal branches uit het mid
den- en kleinbedrijf blijkt dat in november
bij enige branches een opmerkelijke om
zetstijging werd waargenomen, die in be
langrijke mate moet worden toegeschreven
aan de omstandigheid, dat de zeer gespan
nen internationale politieke toestand, die
op 5 en 6 november een hoogtepunt be
reikte, het publiek ertoe bracht extra aan
kopen te doen. De meest gehamsterde ar
tikelen waren spijsvet en olie, rijst, gecon
serveerde voedingsmiddelen, zeep, koffie,
thee, specerijen, petroleum, lakens, onder
goed, wollen kleding, wol, garens, schoeisel,
alcoholhoudende dranken en tabak.
In het kruideniersbedrijf waren de geld-
omzetten 35 percent hoger dan in novem
ber 1955, in de detailhandel in textiel 45
percent, in de schoenwinkels 35 percent en
in de meubelzaken 26 percent hoger. De
omzetstijging in tabakszaken was 10 per
cent.
De aanzienlijke omzettoeneming in de
detailhandel in alcoholhoudende en alcohol
vrije dranken met 35 percent hield ook
verband met de accijnsverhoging voor ge
distilleerd.
Ook het drogistenbedrijf behoort met een
stijging van 24 percent tot de branches
waarin de omzetstijging in belangrijke ma
te moet worden toegeschreven aan extra
aankopen tengevolge van de politieke span
ning.
De stijging van de geldomzet van oktober
op november bedroeg niet minder dan 24
percent voor het kruideniersbedrijf, 18 pet
voor de detailhandel in schoeisel, 26 pet
voor die in textielwaren en 46 pet voor die
ADVERTENTIE
Enkele onderdelenprijzen: Bumper 18.90.
Voor- of achterveer ƒ11.95. Voorruit 22.50.
Vergelijk dit eens met andere merken.
in huishoudelijke artikelen.
In de genotmiddelehbranches kwam van
oktober op november een omzetstijging
van 25 percent voor bij de detailhandel in
aicoholhoudende en alcoholvrije dranken,
mede als gevolg van de aangekondigde ac
cijnsverhoging.
De Grote Prijs voor Letterkunde van Pa
rijs is dinsdagmorgen toqgekehd aan Fran
cis Carco voor zijn gehele ceuvre. Francis
Carco is een dichter en romanschrijver, die
zich heeft toegelegd op de beschrijving, van
de onderwereld. De prijs bedraagt vierhon
derdduizend Franse francs.
.-
.SëJ
Als gevolg van de sterke uitstraling heeft slagkansen zijn ook het komende etmaal
het de afgelopen nacht op de meeste gering.
plaatsen 3 tot 6 graden gevroren. De laag- WEERRAPPORTEN
ste temperatuur, min 7 graden, werd uit (De temperatuur is van fn w
Zuid-Limburg gemeld. Bovendien ontstond hedenmorgen 7 uur. cm
plaatselijk mist. Het krachtige hogedruk- neerslag.,4v^"]rdf laats,e
gebied bij Schotland begint nu tamelijk
snel in betekenis af te nemen, omdat het Stockholm
door een ander hogedrukgebied wordt Oslo
overvleugeld, dat bij New-Foundland ae Kopenhagen
oceaan bereikt heeft. Bovendien wordt het Aberdeen
aan zijn noordflank aangetast door druk- Dublin
dalingen, die met een depressie samenhan- Londen
gen, die tussen IJsland en Groenland naar Brussel
het oosten trekt. Hoewel dit proces belang- Parijs
rijke wijzigingen in de 1 uchtdrukverdeling Bordeaux
tot gevolg heeft, zal er de komende 24 uur Grenoble
nog geen merkbare verandering in het Nice
weerbeeld komen. Berlijn
De komende nacht zal weer lichte én Frankfort
mogelijk hier en daar matige vorst optre- München
den. Morgen overdag lopen de temperatu- Zürich
ren tot enkele graden boven het vriespuntGenèvc
op. De wind draait morgen naar zuidoost Locarno
of zuid en er kan wat bewolking in de Wenen
hogere luchtlagen binnendrijven. De neer- Innsbruck
Rome
18 januari
Zon op 8.41 uur, onder 17.05 uur.
Maan op 20.46 uur, onder 0.23 uur.
Maanstanden
22 jan. 22.48 uur laatste kwartier.
30 jan. 22.24 uur nieuwe maan.
Hoog en laag water In LJmuiden
Vrijdag 18 januari
Hoog water: 5.03 en 17.18 uur.
Laag water; 0.47 en 13.08 uur.
zwaar bew. w
mist wmdst.
zwaar bew. nnw
geheel bew. nnw
onbewolkt nnw
motregen no
onbewolkt wmdst.
onbewolkt
sneeuw
nevel
zwaar bew. nnw
nevel
onbewolkt
onbewolkt
zwaar bew.
geheel bew.
zwaar bew. wmdst.
geheel bew. nnw
geheel bew. ozo
geheel bew. nno
geheel bew. windst.
no
nno
o
zw
ono
nno
ono
nno
Mallorca
Amsterdam onbewolkt
Den Helder onbewolkt
Ypenburg onbewolkt
Vlissingen onbewolkt
Eelde mist
De Bilt onbewolkt
Twente onbewolkt
Eindhoven onbewolkt
Vlv. Z.-Limb. onbewolkt
23. Toen Graaf Isen Grim hijgend in de
richting van zijn voorvaderlijke ruïne
draafde, werd zijn aandacht getrokken
door een hoge stapel olievaten, die in het
park van het aangrenzende landgoed Mal-
pertus lagen. Aangezien zijn gedachten
geheel van olie vervuld waren, kon hrj niet
nalaten even een onderzoek in te stellen.
Welnu - de vaten bleken leeg te zijn
maar het toneeltje dat zich daar achter
afspeelde gaf hem. veel te denken! Daar
zag hij Joris Goedbloed en Panda staan
bij een vreemdsoortige, donkere fontein,
die zo-maar uit het gras omhoog spoot.
„Oliesiste de getergde edelman. „Het
is dus waar! Er is hier echte olie! Daar
moet ik mijn deel van hebben!" Inmid
dels waren Panda en Joris zich er niet
van bewust, dat z-ij bespied werden en
Joris ging dan ook rustig voort met het
geven van opdrachten en aanwijzingen.
„Er wacht u thans een drukke, maar be
langwekkende werkkring", zo sprak hij tot
Panda. „Het werk aan een oliebron bete
kent flink aanpakken - dat kan ik u ver
zekeren! Met mijn gewone scherpzinnig
heid heb ik evenwel op alles gerekend en
alreeds een hoeveelheid vaten aangeschaft.
Gij zult moeten beamen, dat dit een schran
dere zet is geweest! U wacht thans de ge
wichtige taak, om de hier op-spuitende
olie in deze vaten te vangen! Alzo, ventje
- thans maar opgewekt aan de slag!" Nu
- Panda wilde wel en begon dus opgewekt
met een der vaten te rollenmaar hij
schrok niet weinig, toen hier nu plotseling
de schurkachtige Isen Grim opdook met
het blote rapier in de hand!
De Raad voor de Luchtvaart heeft uit
spraak gedaan inzake twee ongevallen die
op 15 juni en 15 augustus van het vorig
jaar zijn gebeurd op het vliegveld Hilver
sum met twee vliegtuigen die' werden be
stuurd door de chef-vlieginstructeur D. H.
L. van de afdeling Rijksluchtvaartschool
van de Rijksluchtvaartdienst.
Naar het oordeel van de raad is het on
geval met een vliegtuig van het type
Fokker S-ll, veroorzaakt doordat de be
stuurder in strijd met voorschriften en in
structies, onmiddellijk na het loskomen op
geringe hoogte een snelle overtrokken rol-
viucht heeft uitgevoerd, zonder dat hij zich
te voren heeft gerealiseerd dat hij daarbij
door een neergaande luchtstroming in
moeilijkheden kon komen. Het vliegtuig
raakte bomen, waarbij de romp van de
vleugelconstructie werd gerukt. De be
stuurder bleef ongedeerd.
Het ongeval met een vliegtuig van het
type ..Tiger Moth", dat op 15 augustus ge
beurde en waarbij het vliegtuig onmiddel
lijk na de start in aanraking kwam met
een lierkabel van een zweefvliegtuig, is
volgens de Raad voor de Luchtvaart te
wijten aan de omstandigheid dat de gezag
voerder onvoldoende aandacht heeft ge
wijd aan de koers van het vliegtuig. Het
kwam daardoor buiten het voor dit vlieg
tuig bestemde gedeelte van het terrein op
een hoogte van veertig meter met de
schroef in aanraking met een zes mm. dik
ke stalen lierkabel.
De Raad voor de Luchtvaart heeft zich
ernstig afgevraagd of bij beide ongevallen
gebleken onnadenkendheid van de betrok
kene tot strafoplegging noodzaken. Het
feit dat hij de door hem gemaakte fouten
onverbloemd heeft erkend, siert hem, al
dus de raad. Voor de wijze waarop hij het
vliegtuig na de aanraking met de lierka
bel behouden aan de grond heeft weten
te zetten, wil de raad zijn waardering niet
verhelen.
Tevens heeft de raad zich rekenschap
gegeven van het feit dat de markante en
eervolle vliegcarrière van de betrokkene
gedurende een tijdvak van drieëndertig
jaren nimmer door enige smet werd ont
sierd en dat hij zich zijn fouten zeer ern
stig heeft aangetrokken.
Voorts heeft de- raad overwogen dat de
vlieginstructeur bij de rijksluchtvaart
school, wat zijn pensioenaanspraken be
treft, gelijk staat met iedere andere bur
gerlijke ambtenaar, hoewel de aard van
zijn werkkring, welke bij .voortduring een
hoge graad van vliegvaardigheid vereist;
een afwijkende regeling alleszins zou
rechtvaardigen. Het-is volgens de raad
niet te verwachten dat de instructeur, ook
al valt de medische keuring gunstig uit,
tot zijn 65se jaar aan de vereisten zal kun
nen voldoen welke zijn verantwoordelijke
werkkring hem stelt.
Onder deze omstandigheden is de raad
na ampele overweging met de directeur-
generaal van de Rijksluchtvaartdienst van
oordeel dat de noodzaak van strafopleg
ging niet aanwezig is.
Wo'énscLag Tièefi luitep^nt-generaaf $ir
Dudley Ward, dié op 1 januari het! com
mando over de „Northern Army Group"
hpeft, overgenomen van géneraal Sir Ri
chard Gale, zijn eerste bezoek aan Neder
land gebracht. Generaal Ward werd op
het hoofdkwartier van de Generale Staf
in Den Haag ontvangen door de chef van
de Generale Staf generaal B. R. P. F. Has-
selman. Na inspectie van de erewacht on^
derhield genei-aal Ward zich met generaal
Hasselman en met de sous-chefs van de
Generale Staf. Tegen elf uur werd een be
zoek gebracht aan de minister van Oorlog
ir. C. Staf.
In de middaguren bezocht generaal
Ward in Apeldoorn de commandant van
het eerste legerkorps luitenant-generaal J.
H. Couzy. Hier werden aan hem voorge
steld de commandanten van de vijf Neder
landse divisies, 's Avonds vertrok de gene
raal naar België.
ADVERTENTIE
Moordenaar. Een moordenaar, die in '1929
uit een gevangenis van de Amerikaanse
staatMississippi was ontsnapt, is in
Colorado Springs opnieuw gearresteerd.
Van de 27 jaar die hij in vrijheid heeft
doorgebracht, vervulde hij twaalf jaar
achtereen de functie van onbezoldigd
plaatsvervangend sheriff in de staat Co
lorado. Hij was veroordeeld voor het
vermoorden van zijn vrouw.
Doodvonnissen. Het Tsjechoslowaakse
Hoge Gerechtshof heeft twee Tsjecho-
slowaken ter dood veroordeeld, die be
schuldigd worden van spionage ten
gunste van Britse inlichtingendiensten.
Twee medeplichtige ambtenaren kregen
tien en vijftien jaar gevangenisstraf.
Te weinig. De hoogste Russische regerings-
en partijleiders hebben er bij de land
arbeiders op aangedrongen de produktie
te vergroten. In de oproep wordt critiek
geleverd op deze arbeiders, omdat er te
weinig groenten, aardappelen en suiker
worden voortgebracht, aldus meldt het
Sovjet-persbureau Tass.
Israël. De bevolking van Israel zal dit jaar
de twee miljoen zielen halen, zo heelt
de Israëlische minister van Financiën,
Levy Eshkol, in zijn begrotingsrede in
de Koesseth (parlement) verklaard. Op
het ogenblik heeft Israel 1.816.000 in
woners. In 1956 werden 23 nieuwe
nederzettingen gesticht. De begroting
voor 1957/58 is elf percent hoger dan de
vorige. De uitgaven voor de defensie
worden geheim gehouden.
Ernst. Het Oostduitse communistische
partijblad „Neuer Weg" klaagt, dat de
communisten in plaats van de „impe
rialisten" tegenwoordig door de cartoo
nisten als onderwerp worden gekozen.
De communistische propagandaleider,
Albert Norden, waarschuwt de politieke
cabarets en humoristische bladen „in
alle ernst" dat dergelijke aanvallen van
Hongaarse intellectuelen de weg bereid
den voor de Hongaarse revolutie.
Kalmerend. In de grootste kernbomvrije
en gasdichte schuilkelder ter wereld, die
in Stockholm is voltooid, kunnen twin
tigduizend mensen gedurende korte tijd
of vijfduizend personen voor een langere
periode 'dekking vinden. De schuilkel
der bestaat uit drie verdiepingen en is,
om.een eventuele paniek te voorkomen,
in afzonderlijke vertrekken verdeeld. De
muren zijn beschilderd in kleuren,
waarvan een kalmerende werking uit
gaat.
Defensie. De Zweedse opperbevelhebber,
Nils Swedlund, heeft in een bezwaar
schrift aan zijn regering lucht gegeven
aan zijn misnoegen over de financiële
politiek jegens de defensie. Hij waar
schuwt dat Zweden misschien gedwon
gen zal zijn bij een vijandelijke aanval
gebied prijs te geven, tenzij de defensie
begroting aanzienlijk wordt verhooogd.
Aanslag. In de bureaus van het militaire
hoofdkwartier voor Algerije, in het cen
trum van Algiers, zijn twee raketten
ontploft die opstandelingen uit een huis
tegenover het hoofdkwartier hadden
afgevuurd. Een majoor werd gedood,
Een kolonel en twee politiemannen wer
den gewond. Men neemt aan, dat de
aanslag op generaal Salan was-gemunt.
De raketten troffen het vertrek waarin
Salans voorganger, Lorillot, zijn bureau
had;
Intelligent. - De Amerikaanse schout-bij
nacht Delmer S. Fahrney heeft op een
persconferentie te Washington gezegd,
dat „ongeïdentificeerde vliegende voor
werpen" kennelijk „bestuurd door intel
ligente wezens" het luchtruim der aarde
binnendringen. Hij zei dat de voorwer
pen zich met snelheden voortbewegen,
die noch in de Verenigde Staten, nóch
in Rusland bereikt kunnen worden.
Fahrney heeft pionierswerk verricht op
het gebied van de ontwikkeling van
draadloos bestuurde vliegtuigen en
projectielen.
Verderfelijk. De afdeling Moskou van de
Liga van jonge communisten, die naar
raming een half miljoen leden telt, heeft
besloten studenten naar fabrieken, par
ken en bouwwerken te sturen voor het
verrichten van handenarbeid, als onder
deel van een campagne „om het ideolo
gische werk onder de studerende jeugd
te verbeteren". Volgens het blad van de
liga, de „Komsomolskaja pravda" moet
de jeugd beschermd worden tegen de
„verderfelijke invloed van de burger
lijke ideologie. Het blad leverde critiek
op-het slechte politieke onderwijs van
het cinematografisch instituut van Mos
kou, dat slechts negen man had bijge
dragen voor de ontginningscampagne in
Siberië ën Kazakhstan.
Correctie. De piüns Napoléon stond giste
ren-abusievelijk als de achterneef van
Napoléon I in Wereldnieuws vermeld.
De prins is echter een achter-achterneef.
OP VERSCHILLENDE plaatsen kan in
zee zoet water worden aangetroffen. Dit
verschijnsel is op zichzelf helemaal niet
zo verrassend als het op 't eerste gehoor
lijkt, want denkt u maar eens aan de ge
weldige hoeveelheden zoetwater die de
grote rivieren in zee lozen. We bedoelen
dan de wérkelijke grote rivieren, zoals de
Kongo die in sommige perio
den 80.000 kubieke meter wa
ter per seconde in zee loost,
en de nog veel grotere Ama
zone, die vanuit haar 80 km
brede monding soms 100.000
kubieke meter zoetwater per
seconde in zee stuwt. Deze ge
weldige watermassa's schui
ven tot wel 100 km ver over het zoutt
zeewater de oceaan in, eer zij zich daar
mee hebben vermengd. Overbodig dus, te
zeggen, dat in volle zee een stevige slok
zoetwater kan worden genoten, zonder dat
ook maar in de verste verte enig land te
bekennen valt.
Veel belangwekkender zijn echter de
zoetwaterbronnen, die vanuit de zeebodem
c.ntspringen en hun drinkbare inhoud in
het zeewater uitgieten. De bekendste hier
van bevindt zich bij de Bahreineilanden in
de Perzische Golf. Deze, zich in volle zee
bevindende zoetwaterbron, wordt door de
eilandbewoners even druk gebruikt als
onze dorpspomp in vroeger dagen. Duikers
worden n.l. naar een bepaalde plaats in
zee geroeid, springen met een waterzak
over boord, en duiken naar de bodem,
waaruit het zoete water opwelt. Daar vul
len zij de waterzak, die aan boord wordt
gebracht en naar het land wordt vervoerd,
om aldus te voorzien in de behoefte aan
zoetwater van de inlandse bevolking.
Hier is sprake van een wel zeer krach
tige zoetwaterbron in de zeebodem, welke
bron gevoed wordt door een ondergrondse
rivier, waarvan de oorsprong waarschijn
lijkgezocht moet worden in de bergen van
Oman, in Arable, op een afstand van
800 km.
Het verschijnsel van zoetwaterbronnen
in zee, is niet zeldzaam, doch
meestal vloeien ze niet krach
tig genoeg om hun werking in
een wijde omtrek te doen ge
voelen. Het zoete water ver
mengt zich in den regel reeds
spoedig met zeewater, zodat
y het effect niet veel méér is
clan wat brak water.
Bij laagwater kan ook een zoetwater
bron worden waargenomen bij Dover,
evenals in de monding van de Humber.
Tromvens, in dit opzicht mogen ook wij
niet ontevreden zijn, want in de Ooster-
schelde bevindt zich de bekende bron van
St. Geertrui, die dan wel geen gebotteld
bronwater levert, maar toch waard is ge
noemd te worden. Ook in de Golf van
Spezia bevindt zich een zoetwaterbron,
waarvan de inhoud zich met het zeewater
vermengt In deze laatste gevallen zijn de
bronnen veel minder krachtig dan die bij
Ie Bahreineilanden en lenen zich dus niet
voor het „putten" van water, omdat zoet
water nu eenmaal lichter id dan zeewater,
spoedig naar de oppervlakte stijgt en zich
daardoor gauw mët het zeewater ver
mengt.
Een mooie aanleiding, om eens te spre
ken-over zwaar water, dat zich eveneens
in zee bevindt.
Daarover morgen.
II. Tétïllon
