Ontsnapte gevangene en IJmuidenaar
pleegden roofoverval op de Veluwe
Koud weer houdt aan
Grotere overheidssteun voor
speeltuinwerk bepleit
SPIT
^ERWOGÈNE
Zondagavond opnieuw brand in
dochterfabriek van Rids
Panda en de olie^maËeaat
Wereldnieuws
Zeelt ió Aet zo
Samenwerking tussen overheid en
besturen in „speeltuinparlement"
De radio geeft dinsdag
Verdachten bekenden zes inbraken
in de gemeente Velsen
2
STREEKCONFERENTIE N.U.S.O.
JLHIJIUCÖ. Hamea-Gelei
STILT PIJN DOOR" WARMTE
Protest tegen het
zondagsrijverbod
Voorzorgsmaatregelen onvoldoende
zegt men in Ossendrecht
Heringa Wathrich
Rol van zwaar
water
J
MAANDAG 21 JANUARI 1957
liet speeltuinwezen in Nederland heeft vooral de laatste jaren een steeds
grotere vlucht genomen. Hoewel aanvankelijk uitsluitend met het doel opgericht
tic jeugd van drie tot vijftien jaar des zomers op een afgebakend stukje grond
door middel van wat schommels, wippen en een zandbak een veilige speel-
gelegenheid te verschaffen, hebben de speeltuinen zich allengs ontwikkeld tot
verenigingen, waar de opgroeiende jeugd praktisch het gehele jaar door onder
leiding onledig wordt gehouden met talrijke vormen van vrije tijdsbesteding,
zoals sport en spel, handenarbeid, toneel, zang en dans en hobbyclubs. Buiten
het gezins- en het schoolverband neemt de speeltuin in het leven van duizenden
kinderen een belangrijke plaats in. Dat ook de overheid het grote belang van
dit zogenaamde derde milieu voor de geestelijke en lichamelijke ontwikkeling
en de organisatievorm van het speeltuinwerk met stijgende belangstelling
gadeslaat/ kwam weer eens tot uiting tijdens de streekconferentie van de
Nederlandse Unie van Speeltuin-Organisaties (N.U.S.O.), welke zaterdag in
samenwerking met het Haarlems Speeltuin Verbond in gebouw „Cultura" aan
de Jansstraat te Haarlem is gehouden.
ADVERTENTIE
7)/ymo€ Ruwe handen
Tube Fl. 1.60 cn 95 ct.
Nadat de heer D. Rookhuiszen. waarne
mend voorzitter van het Haarlems Speel
tuin Verbond, alle aanwezigen en in het
bijzonder de beide inleiders, te weten, de
wethouder van Onderwijs van de gemeen
te Leiden, de heer J. C. van Schaik en
mejuffrouw C. G. Goudriaan, bestuurslid
van de N.U.S.O., hartelijk welkom had ge
heten, opende de heer C. J. W. Brunings
van de N.U.S.O. de conferentie.
Hij deelde mede, dat het aantal bij de
N.U.S.O. aangesloten speeltuinorganisa
ties thans de vijfhonderddertig heeft over
schreden en dat het zich voorlopig nog
niet laat aanzien, dat het by dit topcyfer
zal blyven. Niet de gestadige groei van de
N.U.S.O. baart ons zorgen, aldus de heer
Brunings, maar de vraag op welke wijze
de organisatie van het speeltuinwerk het
best kan geschieden. De bedoeling van de
streekconferenties is dan ook de daarmee
in verband staande vraagstukken onder
het oog te zien en zo mogelijk gezamelijk
daarvoor een oplossing te vinden.
Hierna hield de heer J. C. van Schaik,
wethouder van Onderwijs van de gemeen
te Leiden, een inleiding over het onder
werp „Overheidssteun bij het speeltuin
werk". De spreker zei, dat vooral na de
tweede wereldoorlog het aantal speeltui
nen in ons land sterk is toegenomen. Jaar
lijks melden zich ongeveer veertig nieuwe
speeltuinorganisaties bij de N.U.S.O. aan.
Thans staan over het gehele land ongeveer
driehonderd en vijftigduizend kinderen als
lid van een speeltuinvereniging ingeschre
ven, zodat het door „vader" Klaren, de
Nederlandse speeltuin-pionier, aangevan
gen werk wel bijzonder vruchtdragend
genoemd kan worden. Het grote belang
van het speeltuinwerk achtte de heer Van
Schaik genoegzaam bekend om daarop
dieper in te gaan. Wel wilde hij ernstig
waarschuwen voor de gevaren, die dit
werk bedreigen in de vorm van een te
korte en daarom onvoldoende voorberei
ding van de personen, die in het speeltuin
werk een leidinggevende functie willen
bekleden.
Vervolgens zette de heer Van Schaik uit
een hoe hij zich de verticale en horizontale
opbouw van het speeltuinwezen in Neder
land gedacht had. Als overkoepelende or
ganisatie dient de N.U.S.O., aldus de spre
ker, door het rijk gesubsidieerd te wor
den, terwijl de streekverbonden of -fede
raties de steun van de provinciale over-
ADVERTENTIE
Kunt u er niet voor naar bed?
Leg dan Thermogène watten
op de pijnlijke spieren. De
weldadige warmte verlost u
van uw kwaal, terwijl u ge
woon aan uw werk blijft.
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Gym. 7.20 Platen. 7.50
Dagpoening. 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00
Gym. v. d. vrouw. 9.10 V. d. huisvr. 9.15
Platen. 9.35 Waterst. 9.40 Morgenwijding.
10.00 Platen. 10.50 V. d. kleuters. 11.00 Lichte
muz. 11.30 Pianorecital. 12.00 Orgelspel. 12.30
Land- en tuinb.meded. 12.33 Platen. 13.00
Nieuws. 13.15 Meded. of platen. 13.20 Pro-
menade-ork. 13.55 Beursber. 14.00 Platen.
14.40 Schoolradio. 15.00 V. d. vrouw. 15.30
Cello en piano. 16.00 Milork. 16.30 V. d. jeugd.
17.30 Platen. 18.00 Nieuws. 18.15 Pianospel.
18.30 V. d. jeugd. 18.40 Westindisch ork. 18.55
Paris vous parle. 19.00 V. d. kleuters. 19.05
Koorzang. 19.35 Platen. 19.45 Toneelbeschou
wing. 20.00 Nieuws. 20.05 Gevar.progr. 22.15
De Antwoordman. 22.30 Experimentele muz.
22.55 Ik geloof, datcaus. 23.00 Nieuws.
23.15 Beursber. te New York 23.16 Act. en
New York calling. 23.3524.00 Platen.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Platen. 7.45 Morgengebed
en lit.kal. 8.00 Nieuws en weerber. 8.15 Pla
ten. 8.50 V. d. huisvrouw. 9.50 Lichtbaken.
10.00 V. d. kleuters. 10.15 Platen. 10.30 School
radio 10.50 Platen. 11.00 V. d. vrouw. 11.30
Platen. 11.50 Als de ziele luistert. 12.00 An
gelus. 12.03 Resident.ie-ork. 12.15 V. d. boe
ren. 12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33 Instr.
octet. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en
kath. nieuws. 13.20 Dansmuz. 13.50 Platen.
14.00 Schoolradio. 14.20 Platen. 14.30 Wij
vrouwen van het land. 14.40 Gevar.progr.
15.50 Platen. 16.00 V. d. zieken. 16.30 Zieken-
lof. 17.00 V. d. kind. 17.40 Beursber. 17.45
Regeringsuitz. 18.00 Lichte muz. 18.20 Sport-
praatje. 18.30 Lichte muz. 19.00 Nieuws. 19.10
Platen. 19.15 Uit het Boek der Boeken. 19.30
Cabaret. 19.55 Platen. 20.30 Act. 20.45 De ge
wone man. 20.40 En Gij zult het aanschijn
der aarde vernieuwen, klankb. 22.10 Bra
bants ork en solist. 22.45 Avondgebed en
lit.kal 23.00 Nieuws. 23.152 L00 Nouveauté's.
TELEVISIE (NTS)
20.30 Journ. en weeroverz. 20.4522.30
Filmprogramma.
BRUSSEL, 324 M.
12 00 en 12.10 Platen. 12.30 Weerber. 12.34
Platen 13.00 Nieuws. 13.11 Platen. 15.45 Pla
ten. 16.02 Lichte muz. 16.30 Platen. 17.00
Nieuws. 17.10 Zang en piano. 17.45 Boekbe-,
spr. 18.00 V. d. jeugd. 18.30 V. d. sold. 19.0C
Nieuws. 19.40 en 19.45 Platen. 20.00 Inter
view. 20.30 Platen. 21.00 Filmmuz. 21.15 Ork.-
conc. 22.00 Nieuws. 22.11 Kamermuz. 22.35
Platen. 22.55—23.00 Nieuws.
heid zullen moeten ontvangen. De plaatse
lijke verbonden of niet georganiseerde
speeltuinverenigingen dienen dan onder
de subsidieregeling van de gemeentelijke
overheid te vallen.
Belangrijk achtte de heer Van Schaik
de kaderscholing en de cursussen voor de
jeugdleider, welke door de N.U.S.O. wor
den georganiseerd. De rijkssubsidie aan de
N.U. j.O. is weliswaar in enkele jaren op
gelopen van 19.000 tot 32.500 per jaar,
ïnaar verwacht mag worden dat de rijks
overheid zijn waardering voor het werk
van de N.U.S.O. in een nog grotere stij
ging van het subsidiebedrag tot uitdruk
king zal brengen. In dit verband heeft mi
nister Cals onlangs een optimistisch geluid
laten horen, door te verklaren dat het vor
mend karakter van het speeltuinwerk ge
durende het gehele jaar een verhoging
van de rijkssubsidie zeker zal billijken.
De heer Van Schaik vond het een logische
gedachte dat, gezien de grootte van de
subsidie welke door het rijk wordt ver
leend, de rijksoverheid medezeggenschap
wil hebben in de verdeling van deze sub
sidie. Door het instellen van een „speel
tuinparlement" zou men deze financiële en
ook andere vraagstukken op een voor een
ieder aanvaardbare wijze tot oplossing
kunnen brengen.
Ook besloten tuinen
Met stelligheid verwierp de heer Van
Schaik de in sommige grote gemeenten
gelanceerde mening als zou in een stad
met vrije speelruimten een besloten speel
tuin niet meer nodig zijn. Een besloten
speeltuin heeft vele voordelen boven een
open speelweide, zoals bijvoorbeeld haar
toezicht, veiligheid en leiding bij het spel.
Bovendien kunnen ook de kleuters bij de
besloten tuinen terecht. Talrijke jeugdor
ganisaties hebben, volgens de spreker, veel
aan de speeltuinen te danken. Ook vele
ouderen hebben in het speeltuinwerk een
goede uitlaat voor de dagelijkse spannin
gen gevonden. De gemeenschaDszin vindt
bovendien in het speeltuinwerk een dage
lijkse oefenschool, aldus de heer Van
Schaik.
De overheid kan. wat de inrichting en
instandhouding van de speeltuinen be
treft veel aan het particulier initiatief
overlaten, maar zij moet er op toezien dat
er niet een te zware last op de speeltuin
verenigingen wordt geladen. Het onder
houd van de tuin en de speelwerktuigen,
maar vooral het clubwerk komt in aan
merking voor gemeentelijke subsidie om
dat de kosten hiervan de draagkracht van
de meeste speeltuinen te boven gaan.
Nieuwe wegen
Na de pauze sprak mejuffrouw C. G.
Goudriaan, bestuurslid van de N.U.S.O.,
over het onderwerp „Het speeltuinwerk en
zijn mogelijkheden". Mejuffrouw Goudri
aan meende dat thans de tijd gekomen was
naast de tot nu toe gevolgde wegen in het
speeltuinwerk andere en nieuwere wegen
in te slaan om de plaats, welke het speel
tuinwerk als volwaardig vormingsinstituut
naast het huisgezin en de school heeft in
genomen, te behouden. Zij bepleitte een
goede samenwerking tussen de leden, het
leiderskorps en het bestuur van de speel
tuinvereniging. Als deze goede samenwer
king ontbreekt zal het ten koste gaan van
de kinderen. De speeltuinmedewerker
moet zijn taak zonder* persoonlijke ambi
ties en mét een flinke dosis geduld en aan
passingsvermogen vervullen. Liefde voor
kinderen moet echter zijn voornaamste
eigenschap zijn. Bij ontbreken van deze
eigenschappen heeft men niet het recht
aan het speeltuinwerk deel te hebben, al
dus meende mejuffrouw Goudriaan. De
spreekster deed een beroep op de leiding
bij het clubwerk vooral aandacht te beste
den aan het minder begaafde kind. De
spreekster wees nadrukkelijk op het grote
belang van een goede scholing van de lei
ders en leidsters.
In aansluiting op deze conferentie heeft
de toneelvereniging „Vondel" de avond ge
vuld met de opvoering van „Tot weder
dienst bereid", een toneelstuk in drie be
drijven door Piet Mossinkoff.
Om te protesteren tegen het rijverbod op
zondag heeft een Haags garagebedrijf tus
sen 1 en 4 uur 's nachts zijn wagens ze
ventig in getal op straat gezet en wel op
het Buitenhof, de Hofweg, het Plein cn de
Riviervismarkt.
Op de ruiten der auto's waren reclame -
biljetten door het garagebedrijf aange
bracht. In overleg met de officier van
Justitie heeft de politie tegen de directeur
van het garagebedrijf procesverbaal op
gemaakt wegens het maken van reklame
op de openbare weg zonder vergunning.
Voorts heeft een inwoner van Den Haag
in een request de minister van Financiën
gevraagd teruggave van motorrijtuigenbe
lasting te mogen ontvangen over het aan
tal dagen, dat het zondagsrijverbod hem
heeft verhinderd van zijn voertuig gebruik
te maken. De verzoeker wil dit bedrag ge
bruiken voor een liefdadig doel.
De 58-jarige Veluwse eierhandelaar E.
K. en zijn zonen Gerard en Jacob
zyn zaterdagavond omstreeks kwart voor
zeven, toen zy uit Amsterdam bij hun
boerderij in de buurtschap Dasselaar (on
der Putten) aankwamen, door twee man
nen overvallen. Onder bedreiging met een
revolver dwongen de mannen de eierhan
delaar uit de cabine van zijn vrachtauto
te komen. Toen hij niet voortmaakte loste
een der overvallers een schot. K. rende
toen uit de cabine, maar viel bij zijn
vlucht in een slootje, llij werd achter
volgd en moest zijn portefeuille afstaan.
Inmiddels was de zoon Gerard uit de auto
in huis gevlucht. Ilij belde de politie. De
overvallers, die K. en zijn zonen vanaf
de markt in Amsterdam met een kleine
in IJmuiden gehuurde auto hadden ge
volgd, werden later op de avond omstreeks
negen uur door de rijkspolitie ingerekend.
Naar wij vernemen is zondagavond om
streeks zeven uur opnieuw brand uitge
broken in de destillatietoren van de trotyl
fabrieken O.C.I.O. te Ossendrecht, een doch
termaatschappij van de n.v. Rids te Haar
lem. De brandweer van Ossendrecht kon
met haar neveltankwagen niets beginnen,
maar de te hulp geroepen brandweer van
Bergen op Zoom wist met een lage-druk-
pomp en een magyrusladder de brand doel
treffend te bestrijden. Het bleek, dat de
brand werd veroorzaakt door nagloeiend
vuur van de brand welke vrijdagavond
volgde op de explosie in een bij de destilla
tietoren staande tank.
De uit Haarlem afkomstige opzichter
Gakes, die na een sprong door de laaiende
vlammen met ernstige brandwonden in een
ziekenhuis in Bergen op Zoom moest wor
den opgenomen, verkeert nog in levensge-'
vaar, zo vernamen wij verder. De bij de
brand omgekomen arbeider Vegers wordt
morgen in Ossendrecht begraven, na een
rouwdienst in de Hervormde kerk. De heer
Vegers had vrijdagavond om vijf uur de
fabriek verlaten, omdat zijn werk voor die
dag geëindigd was, maar werd later terug
geroepen omdat men hem dringend nodig
had voor reparatiewerk. Wij vernemen, dat
men vrijdag de gehele dag bij de O.C.I.O.
in de destillatieafdeling in de weer is
geweest, omdat de druk in de ketel ver
scheidene keren te hoog zou zijn opgelopen.
Enige deskundigen zouden vandaag een on
derzoek naar de oorzaak van de ramp in
stellen. Als mogelijke oorzaak wordt thans
ook de bevriezing van de leidingen in de
destillatietoren genoemd.
Intussen houdt dit ongeluk de gemoede
ren in Ossendrecht ernstig bezig. Er zijn
namelijk in de zuidwesthoek van Brabant
nogal wat bezwaren gerezen tegen deze fa
briek, waarvan men de ware aard, zo zegt
men, pas leerde kennen nadat de gemeente
de grond aan de n.v. O.C.I.O. had verkocht.
Naar men ons meedeelde werkt de fabriek
nog steeds zonder vergunning ingevolge de
Hinderwet. Daarover loopt nog een be
roepsprocedure bij de Kroon. Er zijn veel
klachten gekomen over de schade welke de
lozing van afvalstoffen toebrengt aan de
landbouwgronden en de bossen in de omge
ving. Voorts vraagt men zich af of wel vol
daan is aan een eis van veiligheid volgens
welke om een dergelijke fabriek een onbe
bouwde gordel van één tot anderhalve ki
lometer in acht dient te worden genomen.
Binnen deze afstand bevinden zich name
lijk in Ossendrecht niet alleen enkele
woonhuizen, maar ook een vierduizend man
sterk legerkamp. In 'normale omstandig
heden zou de O.C.I.O. zes tot zeven ton
trotyl per dag produceren met een werk-
voorraad van vijftig tot honderd ton.
Van deskundige zijde werd ons evenwel
verzekerd, dat de explosieve kracht van
trotyl meer verticaal dan horizontaal is ge
richt, waardoor geen wijde veiligheidszone
nodig is.
Een gebied van hoge luchtdruk, dat za
terdag boven zuid-Engeland lag heeft zich
sindsdien naar het zuidoosten verplaatst en
is nu in Hongarije aangekomen. Met deze
verplaatsing hield een uitbreiding van de
depressie-invloed tot ver in het Noordzee
gebied gelijke tred.
Op het noordelijk deel van de Noordzee
stond gisteren vrijwel de gehele dag een
zuid westerstorm met windkracht 9. Langs
de Waddenkust bereikte de wind de kracht
van harde wind. Ook boven land was de
wind naar het zuidwesten gedraaid. Door
dat het in Frankrijk nog elke nacht flink
vriest ook vanochtend meldden vele
Franse stations ongeveer 10 graden vorst
kwam er geen warme, maar koude con
tinentale lucht naar ons land. Gisteren
overdag steeg op de meeste plaatsen in Ne
derland de temperatuur tot slechts 2 of 3
graden boven nul. Alleen uit het noorden
van het land werden nog temperaturen van
4 en 5 graden gemeld. De afgelopen nacht
vroor het in Zuid-Limburg weer 4 graden.
Doordat de druk in het zeegebied tussen
de Azoren en Portugal sterker daalt dan
in midden-Europa zal de wind ook morgen
overwegend uit zuidwest tot zuid waaien.
Het koude weer zal daarom nog voort
duren.
WEERRAPI'ORTEN
22 januari
Zon op 8.36 uur, onder 17.11 uur.
Maan op 0.46 uur, onder 11.03 uur.
Maanstanden
22 jan. 22.48 uur laatste kwartier.
30 jan. 22.24 uur nieuwe maan.
Hoog en laag water in IJmuiden
Maandag 21 januari
Hoog water: 7.21 en 19.43 uur.
Laag water: 2.57 en 15.25 uur.
Dinsdag 22 januari
Hoog water: 8.11 en 20.36 uur.
Laag water: 3.46 en 16.14 uur.
(De temperatuur ls van
M
M
hedenmorgen
7 uur, de
.5
is P
neerslag van
de laatste
■o
d
ui s
u p
24 uur.)
So
s
O
c-S
Stockholm
zwaar bew.
W
8
0
Oslo
licht bew.
nw
5
0
Kopenhagen
regen
wzw
1
1
Aberdeen
half bew.
z
3
0
Dublin
motregen
zw
7
4
Londen
geheel bew.
zw
6
0
Brussel
zwaar bew.
zw
_2
0
Parijs
nevel
z
-7
0
Bordeaux
nevel
ozo
-5
0
Grenoble
nevel
vvindst.
-11
0
Nice
onbewolkt
nnw
2
0
Berlijn
nevel
zw
-4
0
Frankfort
onbewolkt
windst.
-12
0
München
nevel
windst.
-9
0
Zürich
motsneeuw
zzo
-9
0,1
Genève
mist
windst.
-7
0
Locarno
onbewolkt
windst.
-8
0
Wenen
mist
zo
-8
0
Innsbruck
mist
windst.
-17
0
Rome
nevel
no
0
0
Mallorca
licht bew.
nno
2
0,5
Amsterdam
onbewolkt
z
2
0
Den Helder
zwaar bew.
zw
5
0'
Ypenburg
onbewolkt
zzw
1
0
Vlissingen
geheel bew.
zzw
1
0
Eelde
geheel bew.
zw
1
0
De Bilt
geheel bew.
zzw
1
0
Twente
geheel bew.
zzw
-1
0
Eindhoven
geheel bew.
zzw
-0
0
Vlv. Z.-Limb. licht bew.
zzw
-4
0,1
2b'. Toen Panda de vier vaten pas-gewon
nen olie in de pijpleiding geledigd had,
vroeg hij bezorgd: „En wat doen we nu
verder, Joris? Vier vate-n was weinig! Zo
komen we er niet!" „Tata! Ik zie dat de
oliekoorts u danig te pakken heeft, ven
tje!", mompelde Joris. „Misschien begrijpt
ge mijn ver-strekkende plannen niet ge
heel. Het is namelijk niet mijn bedoeling,
lat wij voortaan de gehele dagen gelijk
de spreekwoordelijke petroleum-koelies
zullen zwoegen en zweten. Neen: wij wil
len de handen rein houden! Propria manu,
schrijven reeds de wijzen der oudheid
voor! Hoeveel bevredigender zal het niet
zijn, om straks het grove werk te laten
verrichten door lieden van minder delicate
natuur, terwijl wij ons beperken tot het
vergaren der gelden! Wanneer gij evenwel
zo gaarne olie ziethier dan, ik wil u
niet teleurstellen!" En met deze woorden
ondernam hij opnieuw een vastberaden
prik in de grond, die tot Panda's vreugde
een kersverse oliebron opleverde. Het werk
kon dus weer voortgaan! Maar de driftige
Graaf Isen Grim was nog steeds niet zo
ver. Deze edelman had thans met grote
doortastendheid zijn gehele landgoed door
zeefd met degenstoten maar geen druppel
olie was er opgeweld. Geen wonder, dat
woede en teleurstelling thans bij hem om
de voorrang streden, zodat hij zich getergd
opnieuw op weg begaf naar Malpertus.
„Olie moet ik hebben - of anders
hijgde hij. En wat er anders zou gebeuren
maakte hij duidelijk door woeste zwaaien
met het blanke wapen.
De overvallers waren de 25-jarige W.
van der W. uit Amsterdam en de 36-jarige
W. E. G. van den E. uit IJmuiden. Van der
W. is op 5 november 1956 uit de strafge
vangenis te Scheveningen gevlucht, waar
hij tot 17 januari 1959 zijn straf had moe
ten uitzitten voor het plegen van diefstal
len met braak.
Met de overvallers had ook de Velsense
recherche een appeltje te schillen; zij be
kenden in deze gemeente een zestal in
braken te hebben gepleegd.
De K's hadden pas in Baarn gemerkt dat
zij werden gevolgd. Bij de boerderij kwam
de kleine auto plotseling met grote snel
heid naderbij. De overvallers stopten hun
wagen naast de vrachtauto, sprongen naar
buiten en kwamen dreigend met een re
volver nader. De uitroep „geld of je leven"
werd kracht bijgezet met het schot. De K's
maakten aanstalten om naar buiten te ko
men. De oude man ging eerst en viel in
de sloot. In de portefeuille, die hij aan de
bandieten gaf, zat maar f 50. De zoon Ge
rard had namelijk het marktgeld, onge
veer drieduizend gulden, op zak en vlucht
te zijn huis in. De politie was zeer snel
ter plaatse, maar de overvallers waren
toen al gevlucht. Toen zij in de dikke mist
met de gehuurde auto snel wegreden,
botsten zij tegen een telefoonpaal. De be
stuurder kreeg daarbij een bloedende
wond aan zijn gelaat. Burgemeester Quar-
les van Ufford van Putten, die ook op on
derzoek was uitgetrokken met een wacht
meester zag de mannen in de Stations
straat te Putten naderen. De wachtmees
ter bracht de mannen onder bedreiging
met zijn revolver naar de stationswacht
kamer.
In het huis van de Amsterdammer cn
de IJmuidenaar zijn goederen aangetrof
fen, afkomstig van tientallen recente in
braken in het westen van het land.
onderzoek hiernaar is thans in volle gang.
Over de beroving hebben beiden een vol
ledige bekentenis afgelegd.
Velsense inbraken opgehelderd
Het onderzoek naar hun aandeel in de
serie inbraken, die de afgelopen maanden
Velsen bezig hield, leverde reeds een aan
tal positieve aanwijzingen op. De recher
che in Velsen had reeds geruime tijd be
langstelling voor Van den E. en toen de
man, die na de slipper met het gehuurde
wagentje nog erg van streek was, stevig
aan de tand werd gevoeld, gaf hij toe te
zijn betrokken by zes inbraken, welke
feiten hy in de cel te Nij kerk ten over
staan van een rechercheur en de com
missaris van politie uit Velsen vlot be
kende.
Hiermee werden opgehelderd de inbraak
in een villa in Velserbeek, de inbraak bij
de Velsense gemeente-ontvanger, bij een
bakker aan de Meeuwenlaan en bij een
sigarenwinkelier op de hoek van de Vel-
serduinweg en de Willemsbeekweg, in een
woning aan de Iepenstraat en hoogstwaar
schijnlijk ook een insluiping in het station.
He grootste deel van de buit werd in
middels opgemaakt aan wufte vermaken
Tegelijk met Van den E. is ook de Am
sterdammer v. d. W. op zijn verleden on
derzocht en deze ontsnapte gedetineerde
bleek allang de compagnon van de-IJmui
denaar te zijn en bekende zijn aandeel 'in
de inbraken eveneens.
Toen de recherche ging dóór zoeken,
werd een derde lid van de bende, die ech
ter niets met de Puttense roofoverval te
maken had, ingerekend: de 23-jarige in
woner van de hoofdstad S. E. H. Hij kon
door de Velsense recherche in samenwer
king met de centrale recherche in Amster
dam van bed worden gelicht. De politie
bleek een goede vangst te hebben gedaan
de drie verdachten beschikken namelijk
over een uitgebreide kerfstok en hebben
talnjke malen contact met de justitie ge
had.
Tenslotte werd met de arrestatie een
inbraak in Heemstede opgehelderd, waar
een aantal munten ontvreemd werd. die de
daders voor pasmunt aanzagen, maar die
later bleken gasmunten te zijn. De buit
werd deels in IJmuiden in het water ge
gooid, maar is inmiddels achterhaald.
ADVERTENTIE
HAARLEM
ELECTRISCHE INSTALLATIES
LUIDSPREKENDE
TELEFOON-INSTALLATIES
Moordplicht. Talrijke tegenstanders van d»
dienstplicht hebben zaterdag in de
Duitse steden Frankfort en Offenbach
een betoging gehouden. Zij voerden in
auto's borden mee, waarop onder meer
te lezen stond: „Dienstplicht is moord
plicht".
Geslonken. Het ledental van de Britse com
munistische partij is van 33.900 tot
20.400 geslonken.
Teruggeven. De Amerikaanse vooruitge.
schoven marinebasis in Bremerhaveu
zal in het komende voorjaar aan Duits-
land teruggegeven worden. Dit is maan
dag bekend gemaakt bij de overdracht
van zeven kleine schepen aan de West-
duitse marine. Sedert juni zijn nu 42
schepen aan de nieuwe Westduitse ma
rine overgedragen.
Brussel-Parijs. De Belgische luchtvaart
maatschappij Sabena heeft bekend go-
maakt, dat zij op 3 maart begint met een
helicopterdienst tussen Brussel en Pa
rijs. De 12-persoons helicopters van het
type S-53 zullen vliegen tussen de heli
port aan de Allé Verte in het hart van
Brussel en de Heliport Dissybalard even
buiten Zuidwest-Parijs.
Samen uit. Drie negers en drie blanken,
allen studenten, die in Tallahausseé
(V.S.) bij elkaar in dezelfde autobus za
ten zijn gearresteerd wegens overtre
ding van het „noodwetje", dat gearran
geerd is om de rassenscheiding in Talla
hassee in stand te houden, ofschoon
deze oficieel is afgelast.
Lawines. Zondag waren 26 van de voor
naamste Italiaanse wegen door lawines
geblokkeei-d. De tien voornaamste Al
penpassen zijn door zware sneeuwval
versperd. In Frankrijk zijn door de koude
van de afgelopen week tien personen
om het leven gekomen. Er wordt thans
echter dooi verwacht.
Brand en braak. Een chocoladefabriek in
Romford in Engeland is tot de grond af
gebrand. Het werk der brandweerlieden,
werd bemoeilijkt door de stromen ge
smolten chocolade, die uit het gebouw-
kwamen. De oorzaak was het bewerken
van de brandkast met snijbranders door
inbrekers.
Automatisering. Volgens het Britse dag
blad „Daily Mail" heeft de Royal Air
Force besloten het aantal escadrilles
jachtvliegtuigen met de helft te vermin
deren cn deze te vervangen door een-
heden geleide projectielen. Volgens de
„News Chronicle" zal de Britse mi
nister van Verdediging Sandys op de
komende Brits-Amerikaanse besprekin-
gen een plan voor geleide projectielen
voorleggen, waaraan beide landen zul.
len deelnemen.
Fout. De 23-jarige Engelse mej. Mary Bet-
teridge, die vijf jaar in een Britse in
richting voor geesteszieken heeft door-
gebracht, is zaterdag vrijgelaten, nadat
een parlementslid had aangetoond dat
haar opneming een gevolg was vari een
administratieve fout, begaan in het zie-
kenhuis, waar zij indertijd voor een ge
wone ziekte was opgenomen. De afge
vaardigde, Norman Dodds, voert reeds
enige tijd een campagne om de voor
schriften voor het opnemen van geestes
zieken gewijzigd te krijgen.
Mars. In Oost-Berlijn is zondag een herder.-
dingsmars georganiseerd naar het kerk
hof waar Karl Liebknecht eri Rosa.
Luxemburg, twee Duitse communisti
sche leiders, die op 15 januari 1919 ver-
moord werden, begraven liggen. Aan 'dé
demonstratie namen leidende commu
nisten, Russische soldaten, eenheden,
van het Oostduitse leger en fabrieks
delegaties deel. Aan het hoofd van de
stoet liepen premier Grotewohl en partij
secretaris Ulbricht.
Dwang. In Dresden (Oost-Duitsland) zijn
verscheidene jonge mensen veroordeeld
tot dwangarbeid, omdat zij in november
„onder invloed van de gebeurtenissen
in Hongarije", propaganda gemaakt
hebben voor een opstand tegen het
Oostduitse regime.
Evenveel. In Monaco hebben juristen cri-
tiek geleverd op het besluit van prins
Rainier, dat er bij de geboorte van een
zoon 101 saluutschoten zullen worden
afgevuurd, maar bij de geboorte van een
dochter slechts 21. De rechtskundigen
wijzen er op, dat een prinses, als er geen
mannelijke nakomelingen zijn, troonop
volgster zal zijn en als zodanig recht
heeft op evenveel saluutschoten als een
prins.
Tentoonstelling. Zaterdag is de eerste Rus
sische industrietentoonstelliny in Egyp
te geopend. Tot de tentoonstellingsgoe
deren behoren helicopters, een „kobalt-
bom" en vele andere medische hulpmid
delen, vrachtauto's, automobielen en
landbouwmachines.
ZUIVER ZWAAR water heeft op wa
terorganismen, zoals kikkervisjes, goud
vissen, protozoën, enz. een dodelijke
werking Ook tabakszaad bleek in zui
ver zwaar water niet tot ontkieming te
kunnen komen. Moeten we hieruit con
cluderen, dat zwaar water giftig is voor
dergelijke organismen? Dat zou een wat
overhaast besluit zijn, want
water met 30 percent zwaar
water bleek in deze gevallen
geen enkel effect te hebben.
Velen hellen daarom over naar
de opvatting, dat zwaar water
bij deze organismen geen ver
giftigingsverschijnselen ver
oorzaakt, maar een verstoring
van de reactiesnelheden en evenwichten
van de scheikundige verbindingen die
noodzakelijk zijn voor de levensprocessen.
Hiermee is de zaak niet afgedaan, want
gist, blijkt in 90 percent zwaar water vier
maal sneller te groeien dan in gewoon
water en een bepaalde schimmel, de as-
pergilus, groeide op een voedingsbodem
met een deel zwaar water 16 maal zo weel
derig als op de bodem die uitsluitend ge
woon ivater bevatte. Tevens bleek een op
lossing zwaar water van 1 op 2000 gunstig
te werken op de groei van Spirogyra, maar
bij een verdunning van 1 op 7000 was geen
enkele bijzonderheid te zien.
Deze verschillende werkingen, waarvan
men het wezen, noch de oorzaak begrijpt
al zijn er wel enige theorieën over op
geworpen - mogen wat zonderling klinken,
maar de gemiddelde mens zal er niet zo
erg veel betekenis aan hechten, omdat hij
nu eenmaal weinig geconfronteerd wordt
met een A'spergilus of Spirogyra. Voor
hem is het daarom belangwekkender te
toeten, dat de Japanners ltoh, Inoshita en
Titani de werking van verdund zwaar wa
ter op tuberkelbacillen hebben onderzocht
en duidelijk hebben waargenomen, dat de
groei van de bacteriekolonie door toene
ming van de concentratie werd bevorderd.
Trouwens, verscheidene eencelligen blij
ken eveneens in staat te zijn in het meest
geconcentreerde zwaar water voort te le
ven.
Wat hief achter steekt, is nog niet uil
te maken, doch het Hikt
geenszins onwaarschijnlijk dat
de geringe hoeveelheid zwaar
water die in de gehele na
tuur aanwezig is, een veel
belangrijker rol speelt in
het leven van eenvoudige
organismen, dan men aan
vankelijk kon vermoeden.
In de biologie blijkt zwaar water, dat
als bouwsteen de zware waterstof (deute
rium) bevat, inplaats van de gewone wa
terstof, met de massaspectrometer gemak
kelijk te volgen, zodat kan worden nage
gaan of er uitwisseling plaats vindt van
water in het lichaam van de vis en het
omringende water. Op deze wijze kan ook
worden gecontroleerd, hoe water, door ons
lichaam opgenomen, zich verspreidt en
hoe lang het duurt eer het er weer uit
verdwenen is, een onderwerp, dat we jaren
geleden eens hebben aangeroerd. Zelfs
heeft men gemeend de lotgevallen van een
druppel water, die bij Schaffhausen in het
Meer van Constanz valt, te kunnen vol
gen, maar dat schijnt ons een wel wat
overdreven verhaal toe. Voor wie het in
teresseert, is het overigens belangwekkend
genoeg te weten, dat een glas water ge
middeld 13 dagen in ons lichaam blijft..
Maar de eigenlijke betekenis van zwaar
water ligt toch bij de kernfysika.
Daarover morgen,
(Nadruk verboden)
H. Pétillon
