Staat van oorlog en beleg in geheel Indonesië van kracht Sukarno heeft nu vrijwel dictatoriale bevoegdheden HET WEER Reactorcentrum in Petten? M UNO-politie in Gaza bevindt zich in hachelijke positie „Waterman" in aanvaring Kabinet Ali gaf het op Arabische politie maakt uitvoering van UNO-maatregelen weer ongedaan President Eisenhower vaart heden af naar Bermuda „Hoera!... morgen is'tzover!" Bewolkt maar droog Slotcommuniqué van ZO A V O-conferentie Verkeersongeluk op de Nieuwe Hemweg Eén dode in het verkeer Verkeersongelukken DIT JAAR: 209 DODEN Radio-actieve regen in Japan Schip keert terug naar Rotterdam Haarlemse Bloemenmeisjes definitief naar Londen Groot-Brittannië halveert troepenmacht in Malakka Het woord is aan Grootste brug van A msterdam Mexico vreest gevolgen van Euromarkt Drie arbeiders onder zand bedolven; éen slachtoffer Schietpartijen in Havana Concertgebouw-Orkest 27 maart voor de B.B.C. 71e JAARGANG No 209 DONDERDAG 14 MAART 1957 302e JAARGANG No 57 Haarlems Dagblad Adj. Hoofdredacteur; Jos L. Lodewijks OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 I I 1 II 1 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V, (6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. ImbI I I j| I Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- H ra ÉT 11 ÉT E IF i IT Ij 1 ij JÈ ÊT j| j| jj 1 I i 1 Abonnement p. week 55 ct., p. kwartaal 7.15, kantoor Haarlem-N., Soendaplein, Tel 12230. JL JL V^L JL JL JL JL JL |J Ja fr. p.p. 7.65. Losse nrs. 12 ct Postgiro 273107. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman WASHINGTON (UP) President Eisenhower heeft woensdag op zijn weke lijkse conferentie verklaard, dat hij van daag per schip naar Bermuda zal vertrek ken voor zijn bijeenkomst met de Britse premier Harold MacMillan. Eisenhower scheept zich vanavond in op de kruiser Canberra, onvoorziene omstandigheden voorbehouden DJAKARTA, (Reuter en ANP). President Sukarno heeft vandaag de staat van oorlog en beleg voor geheel Indonesië afgekondigd. De pre sident heeft daardoor als opperbevelhebber der strijdkrachten vrijwel dictatoriale bevoegdheden. De president deed de afkondiging van de staat van oorlog en beleg, welke donderdagmorgen half elf plaatselijke tijd van kracht werd, na zijn onderhoud met premier Ali Sastroamidjojo die in het Merdeka-paleis het ontslag van het kabinet aan de president heeft aangeboden, na dat alle pogingen tot uitvoering van een reorganisatie van het kabinet vergeefs waren gebleken. De president verklaarde, dat spoedig een nieuw kabinet zal worden gevormd. Verwacht wordt, dat Sukarno zal instemmen met een compromis, dat voor een nieuwe regering tot stand kwam tussen de nationalistische P.N.I. en de mohammedaanse Nahdatul Ulama, maar politieke waarnemers menen, dat zulk een kabinet niet door de gebieden buiten Java zal worden gesteund. De kleine islamietische partij P.S.I.I. heeft haar twee ministers uit het kabinet terug getrokken twee uur vóór de laatste kabi netszitting eindigde'. Deze partij had „inte grale reorganisatie van het kabinet" met inbegrip van de premier geëist. Het coalitiekabinet-Ali Sastroamidjojo is bijna twaalf maanden aan het bewind ge weest. Het was het zestiende kabinet sedert de afkondiging van de Indonesische onafhankelijkheid in augustus 1945 en het zesde kabinet sedert Nederland de soeve reiniteit in december 1949 overdroeg. De proclamatie van de staat van oorlog en beleg luidt als volgt: „Wij, president van de republiek Indonesië, in aanmerking genomen de huidige binnenlandse veilig heidssituatie en de toestand van rust en orde in het algemeen in het gehele gebied van de Indonesische republiek, kondigen de staat van oorlog en beleg af over het gehele Indonesische grondgebied, met in begrip van de territoriale wateren." De bepalingen omtrent de staat van oor log en beleg dateren nog van de tijd van het Nederlandse bewind. Zij werden in 1939 vastgesteld en zijn sindsdien gewijzigd en aangevuld. Tegelijk met de afkondiging van de staat van oorlog en beleg voor geheel Indonesië, werden alle vroegere besluiten van de pre sident, waarbij dezelfde toestand voor be paalde gebieden werd afgekondigd, inge trokken. Deze gebieden waren Atjeh, Oost- Sumatra, Zuid-Sumatra, West-Java met-in begrip van Djakarta en Zuid-Celebes. Uitwerking dubieus Vrijdagavond zal president Sukarno als gastheer optreden van de territoriale com mandanten van geheel Indonesië, die onder leiding van de chef-staf van de landmacht, generaal-majoor Nasution, zullen bijeen komen ter bespreking van de militaire as pecten van de huidige situatie. Al deze territoriale commandanten hebben ver klaard trouw te blijven aan de president opperbevelhebber. De nationalistische dagbladen in Djakarta schreven donderdag, dat de afkondiging van de staat van oorlog en beleg de for matie van een nieuw kabinet zal verge makkelijken en de betrekkingen tussen de ADVERTENTIE (zie achterpagina) hoofdstad en de opstandige buitengewesten zal normaliseren. Het invloedrijke socia listische dagblad „Pedoman" betoogde daarentegen, dat deze afkondiging „de spanningen zal doen toenemen en de moei lijkheden zal vergroten". De onafhankelijke „Indonesia Raya" deed een beroep op de „leiders in het centrum" om begrip te tonen voor de opstandige bewegingen in de verschillende gebieden. Zonder dit begrip acht het blad het gevaar voor een burgeroorlog niet denkbeeldig. Sukarno heeft de ministers verzocht aan te blijven totdat een nieuw kabinet zal zijn gevormd. Politieke waarnemers geloven niet, dat het nieuwe kabinet communisten zal be vatten. De Nahdatul Ulama zou niet in stemmen met de vorming van een coalitie regering met de communisten. Ook een kabinet van nationalisten en Nahdatul Ulama zal waarschijnlijk niet het gezag van de centrale regering in de gebieden buiten Java herstellen, daar het patroon van dit kabinet gelijk zou zijn aan het tegenwoordige. De president las zijn proclamatie voor in bijzijn van een groep van ongeveer 100 Indonesische en buitenlandse journalisten. Later werd door het paleis bekend ge maakt, dat Sukarno hedenavond vanuit zijn paleis in Bogor via radio Republik In donesia een boodschap tot het Indonesische volk zal richten. Na de voorlezing van de proclamatie con fereerde de president wederom met de mi nister van Defensie ad interim, Ali Sastroa midjojo, de chefs van staven der strijd krachten en het hoofd van de staatspolitie, Sukamto. De „Indonesia Raya" voorspelde, dat de president een zakenkabinet met linkse lei ders zal vormen. VERWACHTING, medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van donderdagavond tot vrijdagavond, opgemaakt om 11.15 uur: Overwegend droog weer met enkele overdrijvende wolken velden. Matige westelijke wind. Dezelfde temperaturen als van daag of iets hogere. Volledige weerrapporten op pagina twee. 5cOCX>OKOOOCXXX>OCOCOOOCCCC)CXXCOOOCOOOCXXX)OOCCOO-icXjOOOOCi DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN PAGINA'S Overeenkomstig het advies van de in terdepartementale commissie voor de atoomenergie heeft het Reactorcentrum Nederland besloten, het laboratorium voor onderzoekingen op het gebied der kern energie by Petten in de gemeente Zijpe te vestigen. Deze beslissing zal nog door de regering goedgekeurd moeten worden. Als deze goedkeuring is verleend zal in Petten een kernreactor worden gebouwd, die omstreeks april van het volgend jaar door een Amerikaanse firma zal worden geleverd. Deze zo genoemde hoge flux reactor dient niet voor het opwekken van energie, maar uitsluitend voor weten schappelijke onderzoekingen. Bij het instal leren van de reactor zal de Nederlandse industrie worden ingeschakeld voor de levering van bepaalde onderdelen. De totale kosten zijn geraamd op vijftien miljoen gulden, waarvan ongeveer acht miljoen voor de reactor zelf en zeven mil joen voor de bijbehorende technische in stallatie en de gebouwen De keuze is op Petten gevallen mede met het oog op de vereiste veiligheidsmaat regelen en de mogelijkheden voor afvoer van afvalstoffen in zee. Heden is op het Provinciehuis te Haar lem onder leiding van de Commissaris der Koningin een bespreking met vertegen woordigers van het Reactorcentrum ge houden. Volgens mededelingen van het provinciaal bestuur staat over de defini tieve vestigingsplaats nog niets vast. CANBERRA (Reuter) De ministers van de acht landen van de Zuidoostazia- tische Verdragsorganisatie (ZOAVO), die te Canberra drie dagen in conferentie bij een zijn geweest, zeggen in een slotcom muniqué, dat de militaire kracht van com munistisch China en Noord-Vietnam voortdurend wordt uitgebreid. Het zoge naamde „vi edesfront" in Azië is in werke lijkheid een front van miljoenen gewapen de mannen. Ook al hebben de communis ten uit tactische redenen besloten druk uit te oefenen met andere dan militaire mid delen, dit betekent niet, dat zij niet zul len proberen gebruik te maken van zwak ke punten in de militaire paraatheid van de ZOAVO, aldus het communiqué. De regeringen van de landen van de ZOAVO hebben overeenstemming bereikt over de aard van het communistische ge vaar in het ZOAVO-gebied en over de militaire maatregelen, die tot bezwering van dit gevaar noodzakelijk zijn, aldus het communiqué. Op de Nieuwe Hemweg in Amsterdam- West is een verkeersongeluk gebeurd waarbij vier personen, drie mannen en een jongen, gewond werden. Een volks- ivagen, komende uit Amsterdam, heeft een voor hem rijdende Opel bij het passeren „gesneden". De Opel kwam na gekanteld te zijn en een wegpaaltje te hebben geramd zwaar beschadigd in de linkerwegberm terecht. De volks- wagen reed in de rechterberm. Door de botsing werden drie der slachtoffers (in elke wagen zaten twee personen) op het wegdek geslingerd. In het Wil- lielmina Gasthuis zijn opgenomen de 31-jarige Amsterdamse vertegenwoor diger H. Sondaar, die in de Volkswagen zat, en de 25-jarige vertegenwoordiger H. Exo uit Krimpen aan de IJsel, die in de Opel reed. De foto toont de beide zwaar beschadigde wagens; op de voorgrond de Opel. Op de rijksstraatweg te Noordhorn is gisteravond half acht een 69-jarige voetgangster, mevrouw J. Robbe uit Noordhorn door een auto aangereden. Zij wilde de weg oversteken, maar lette niet op het verkeer. De bestuurder van de auto, iemand uit Westerbroek, probeerde ver geefs een aanrijding te voorkomen. De voetgangster werd zo ernstig gewond, dat zij vrijwel op slag dood was. a Tengevolge van verkeersonge- i j lukken in ons land zijn in 1957 om j het leven gekomen 209 personen, j van wie 30 kinderen. GAZA (Reuter/AFP) Ongeveer 7.000 Arabieren hebben woensdag in Gaza onder leiding van de nieuwe burgemeester van de stad, Moenir El Rajes, vreedzaam be toogd voor terugkeer van het Egyptische bestuur, aldus heeft een UNO-woord- voerder in Gaza verklaard. De UNO- troepen traden niet tegen de betogers op, aldus meldt radio-Caïro. De correspondent van de „Pravda" in Gaza bericht, dat kolonel Engholm (de be velhebber van het Deense detachement in Gaza), „die zich in Port Said al berucht had gemaakt door zijn vijandigheid ten aanzien van de Arabieren, (zondag) het monsterachtige bevel gaf om het vuur te openen op de vreedzame inwoners van Gaza". „Canadese en Noorse militairen ge bruikten machinegeweren en traangasbom- men tegen de bevolking", aldus de Rus sische correspondent. Het bevel van Eng holm werd volgens hem „bekrachtigd" door generaal Burns. De „Pravda" haalde Egyptische persberichten aan om te be wijzen, dat Amerika achter het „eigen machtig optreden" van de UNO-troepen staat. Dit is de „Eisenhowerleer in de praktijk", aldus het blad. Wapens Volgens de UNO-woordvoerder heeft een UNO-patrouille dinsdagavond in de buurt van de bestandslijn drie Egyptische com mando's gearresteerd, die in het bezit wa ren van machinepistolen en explosieven. „Er zijn zeer veel wapens in de strook van Gaza. Ik heb kinderen gezien, die met ge weren en machinepistolen liepen", aldus heeft een Deense officier tegenover „AFP" verklaard. „Wij hebben wapens in beslag genomen en bij de plaatselijke Arabische politie in geleverd. Deze beijvert zich dan, om de wapens weer aan de bevolking uit te rei ken." Volgens deze officier zijn de drie leden van Egyptische zelfmoordbrigades, die aan de Arabische politie waren over geleverd, door deze naderhand weer vrij gelaten. Hij vertelde, dat een Arabier werd doodgeslagen, omdat hij met de Israëliërs zou hebben samengewerkt. Volgens de UNO-woordvoerder is de spoorlijn tussen Gaza en Israel ten noor den van Gaza opgeblazen, vermoedelijk door verzetsstrijdei's die willen verhinde ren dat voorraden voor de UNO-troepen en de Arabische vluchtelingen langs deze weg naar Gaza worden vervoerd. De Deense officier zei dat een aantal Ara bieren had verklaard de spoorweg opnieuw te zullen vernielen, indien hij zou worden hersteld. Het uitgaansverbod in Gaza is verzacht. Het geldt nu van 10 uur 's avonds tot 6 uur 's ochtends. Reactie De Israëlische minister-president, Ben Goerion, heeft critiek geoefend op de ondersecretaris van de UNO, dr. Bunche en zyn superieuren, omdat zij bezorgder zyn „voor het prestige van de Egyptische dic tator dan voor het nakomen door Egypte van zijn internationale verplichtingen". Wat de zone van Gaza betreft, behoudt Israel zich vrijheid van handelen voor, al dus Ben Goerion. „Terugkeer van de Egyp- tenaren naar het gebied van Gaza zal een actie van Israëlische zijde ten gevolge heb ben, maar een dergelijke actie zal niet van tevoren worden aangekondigd", aldus zei de premier in antwoord op een vraag in het parlement over de veiligheidsmaat regelen genomen met het oog op de Egyp tische voornemens tot terugkeer naar het gebied van Gaza. Ben Goerion zei ver baasd te zijn over een verklaring van Bunche, dat de UNO-politie met instem ming van Egypte in het gebied van Gaza is. Volgens Ben Goerion heeft Nasser niet het recht hierover zijn instemming of af keuring te uiten. Hij zei, dat de Egypte- naren het gebied in bezit hebben gekregen door schending van het UNO-handvest en van een besluit van de Veiligheidsraad. Ben Goerion zei, dat de regering „poli tieke maatregelen" heeft genomen tegen pogingen van Egypte tot terugkeer naar het gebied van Gaza. Generaal Hassan Abdoel Latif, die door de Egyptische regering tot burgerlijk gou verneur van Gaza werd benoemd, zal vol gens het semi-officiële blad „Al Gom- houria" vandaag naar dit gebied ver trekken. TOKIO (UP). Uit verscheidene delen van de Japanse eilanden kwamen woens dag berichten binnen over de radioactieve neerslag, waarschynlyk ten gevolge van de recente Russische kernexperimenten. De rector-magnificus van de Tokiose St. Paul-universiteit zal in opdracht van de Japanse regering als speciale afgezant naar Engeland reizen om bij de Britse re gering te protesteren tegen de aanstaande Britse kernproeven op Christmas-Island. LONDEN (Reuter en ANP) Het 9.177 ton metende Nederlandse emigrantenschip „Waterman" heeft donderdagochtend in de Atlantische Oceaan een aanvaring gehad en om hulp verzocht. Er zyn 800 passagiers aan boord. De positie van het schip is 560 myl westzuidwest van de Scilly-eilanden. De „Waterman", die het eigendom is van de Koninklijke Rotterdamsche Lloyd, is drie dagen geleden uit Rotterdam naar Ha lifax vertrokken. Onder de passagiers be vinden zich 312 Hongaren, die naar Canada emigreren. Volgens een bericht van United Press kwam de „Waterman" in aanvaring met een Italiaans schip. Dit bleek uit een S.O.S. dat in Plymouth is opgevangen. Inmiddels blijkt het nood-radioverkeer te zyn opge heven, waaruit men zou kunnen afleiden, dat er geen onmiddellijk gevaar is. Een vliegtuig van de R.A.F. wordt op een vliegveld in Cornwall startklaar gehouden voor het geval hulp verleend moet worden. Het schip, waarmee de „Waterman" in aan varing is gekomen, is, naar verluidt, het s.s. „Merit", een vaartuig van 7.174 ton, dat te Genua staat ingeschreven. Spoedig na de aanvaring meldde de „Waterman" dat het schip niet in gevaar verkeerde en even later, dat ook de „Merit" geen moeilijkheden had. De „Waterman" zal terugkeren naar Rotterdam, zo bericht de rederij. De scha de, die het schip heeft opgelopen is niet zodanig, dat er onmiddellijk gevaar is en de zee is kalm. De aanvaring is geschied in dikke mist. Zij had tot gevolg, dat de „Waterman" een groot gat boven water in het achterschip kreeg. (Van onze correspondent) De stichting „Haarlems Bloei" heeft het plan opgevat om op 1, 2 en 3 april door twintig meisjes Hollandse voorjaarsbloe men te laten uitdelen in Londen. Zij arri veren per KLM en zullen onder andere hun opwachting maken bij de Lord Mayor in diens ambtswoning Mansion House. (In ons blad van 29 februari deelden wij reeds mede, dat de keuze van het reisdoel der Haarlemse Bloemenmeisjes dit jaar zou gaan tussen Engeland of Zweden. Naar aanleiding van dit bericht van onze Londense correspondent bevestigde men ons bij Haarlems Bloei, dat Londen thans definitief gekozen is. De passage bij de KLM is reeds geboekt. Daarbij wordt ook gedacht aan een zekere coördinatie met de propaganda-organisatie voor de bloem bollencultuur. Er wordt voor het verblijf in Londen een aantrekkelijk programma samengesteld, waarvan Haarlems Bloei echter nog geen details kon verstrekken. Intussen kwam nog vanmorgen bij Haar lems Bloei een telegram van de Nederland se ambassadeur in Zweden binnen, waaruit bleek, dat men ook in Stockholm nog steeds belangstelling voor een bezoek van de Haarlemse Bloemenmeisjes koestert). KOEALA LOEMPOER/LONDEN (Reu ter/AFP) Groot-Brittannië heeft er in toegestemd het aantal van zijn soldaten op het schiereiland Malakka met de helft te beperken, aldus heeft Malakka's premier Abdoel Rachman bekend gemaakt. Op het ogenblik zijn er 12.000 Britse soldaten in Malakka, die de laatste acht en half jaar tegen communistische rebellen hebben ge streden. Groot-Brittannië zal in de Indische ar chipel over tactische kernwapens beschik ken, aldus heeft de Britse delegatie op de ZOAVO-conferentie te Canberra meege deeld. Zij verklaarde dat deze wapens in Groot-Brittannië klaar liggen en dat de Britse militaire macht in "het gebied van de ZOAVO flink versterkt is. Fliegende Blatter: Geluk is een zeer betrekkelijk iets; het wordt bepaald door wat anderen be zitten. ADVERTENTIE BARTELJ0RISSTR HAARLEM IEL '.3439 FERD BOLSTR.- 48 ADAM TEL 717162 SUèDE DAMES - HEREN JASJES Snel vordert de bouw aan de brug over het Buiten Y bij Schellingwoude. Nog dit jaar zal ze in gebruik worden gesteld. De totale oeververbinding be draagt drie kilometer. Daarmee wordt de brug bij Schellingwoude de grootste van Amsterdam. In Mexicaanse economische kringen heeft de komende oprichting van de Europese gemeenschappelijke markt vrees doen ont staan, dat deze markt ongunstige invloeden zal hebben op de handelsbetrekkingen van de Europese landen met die van Latijns- Amerika, met name met Mexico, dat de laatste jaren zijn handelsverkeer met Euro pa voortdurend had vergroot. Bij de Mexicaanse Nationale Bank voor de buitenlandse handel waar men het Europese plan aandachtig heeft bestudeerd, is men van mening dat door de oprichting van de gemeenschappelijke markt en van het vrijhandelsgebied de economische ho rizon van het oude continent veel ruimer zal worden. Daarom, zo merkt men op, zul len Mexico in het bijzonder, en Latijns- Amerika in het algemeen, met aandacht de pogingen van Europa moeten volgen, met name wat betreft de opneming van de Franse overzeese gebieden in de gemeen schappelijke markt, gezien het feit, dat de produkten van dat gebied en die welke Mexico naar Europa uitvoert, van gelijke aard zijn: hierdoor kan worden verwacht, dat een groot aantal Mexicaanse artikelen op de Europese markt veel terrein zullen verliezen. Verder verklaart men, dat de kansen van een slagen van de gemeenschappelijke markt en het vrijhandelsgebied Latijns- Amerika zullen verplichten over te gaan tot een herziening van zijn handels-afzet gebieden, mogelijk zelfs tot het in overwe ging nemen van de voorstellen van de han delscommissie van de economische com missie der Latijns-Amerikaanse landen, be treffende mogelijkheid van oprichting van een Latijns-Amerikaanse betalingsunie en later ook van een gemeenschappelijke markt der Latijns-Amerikaanse landen. In een zandafgraving bij Garderen is de 64-jarige J. Pul uit Garderen om het leven gekomen. Tijdens graafwerk stortte een massa grond van ongeveer 20 kubieke me ter naar beneden, waaronder P. en zijn medearbeiders de gebroeders De Ruiter werden bedolven. Onmiddellijk werden door andere arbeiders reddingspogingen ondernomen. Het gelukte de gebroeders De Ruiter te redden. Toen men P. had bevrijd, bleken de levensgeesten reeds te zijn ge weken. HAVANA (Reuter/AFP) Rondom het paleis van president Batista en elders in Havana, is woensdagmiddag hevig gescho ten. Tanks van het leger kwamen de wacht posten bij het paleis versterken en open den het vuur op de aanvallers. Sinds enige maanden voeren op Cuba opstandelingen een guerilla tegen het be wind van Fulgencio Batista, die in 1952 door middel van een staatsgreep aan de macht kwam. De opperbevelhebber van het Cubaanse leger generaal Tabernilla, heeft verklaard, dat de aanval op het presidentspaleis door de communisten is uitgelokt, die gesteund werden door aanhangers van ex-president Carlos Prio en de revolutionaire leider Fi del Castro. Volgens een officiële verklaring is de orde in Havana hersteld en heerst er volkomen rust in het binnenland. Meege deeld wordt, dat vijf politiemannen en sol daten zijn gedood en dertien gewond bij de verdediging van het paleis van de pre sident. Batista, een pistool in de ene hand en de telefoon in de andere, had zelf de leiding van de verdediging. (Van onze correspondent in Londen) Het is tien jaar geleden, dat het Concert gebouw-Orkest voor het laatst een tournee maakte door Engeland. Daarvoor trad het in Engeland op in 1932 onder Mengelberg. Men ziet de komst van het orkest op 26 maart met grote belangstelling tegemoet. Op 26 en 28 maart concerteert het orkest onder leiding van dr. Eduard van Beinum in de Royal Festival Hall. Op 27 maart verzorgt het een radio-uitzending, die de BBC op 460 meter in het Derde Programma opneemt en welke men van 22 tot 24 uur Nederlandse tijd zal kunnen beluisteren. Cor de Groot is daarbij solist in het Piano concert van Ravel. Er wordt tevens een uitvoering gegeven van een door Henk Badings aan dr. Van Beinum opgedragen ouverture. Het orkest treedt ook op in Leeds, Huddersfield, Liverpool, Birming ham, Wolverhampton, Swansea en Bristol, waar de tournee op 6 april eindigt.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1957 | | pagina 1