Grammofoonplaten Groen Co Boedapest is herschapen in een legerkamp CHENILLE O ACCORDEONS Vijftig jaar geleden t Van dag tot BAKKER'BEHANG Regering-Kadar nam geen enkel risico op de nationale bevrijdingsdag NAAIMACHINES Onafscheidelijke vrienden Bedspreien raatóteel Het Spook LICHTECHT BEHANG Aramco mag weer leveren aan Britten en Fransen Verdrag inzake zielszorg in Westduits leger S!V-SS Hongaars regime grijpt opnieuw vier predikanten Rijnvaartproblemen te Bonn besproken Japan beroept zich na vergeefs protest op UNO ALPHENAAR GARAGE DEN HOUT ALPHENAAR Centrale Verwarming Pow-R-Matic Oliebranders Uit Haarlems Dagblad van 15 maart 1907 VRIJDAG 15 MAART 1957 De pas geluwde storm in ons land over de „bestedingsbeperking" - wat een modern woord is voor bezuiniging - heeft duidelijk gemaakt, dat er op één of andere manier een dam moet worden opgeworpen tegen een dreigende economische debacle. De storm ging over „de ene ofwel de andere manier", waarover verschil van mening heerste tussen regering en partijen. Dit laatste is niet verwonderlijk, wanneer men nagaat dat de moderne economische weten schap is uitgegroeid tot een onontwarbaar geheel van internationale factoren en in vloeden, waarover men veel kan theoreti seren, doch waarin men de practische ge neesmiddelen moeilijk meer kan terugvin den. Dit demonstreert zich altijd, bij iedere economische crisis, weer opnieuw. Wie zich de crisis van 1929 herinnert - de zwaarste economische ramp die de wereld sinds haar economische internationalisatie getroffen heeft - weet, dat in dat en de daaropvol gende jaren „nationalistische" maatregelen werden getroffen, die de crisis verhaastten en de restauratie tegenhielden, ook al meende men aanvankelijk in alle landen apart het tovermiddel voor genezing te hebben gevonden. Een van die „tovermiddelen" was: con- tingentering en beperking van de buiten landse invoer. Het is begrijpelijk dat een regering in de eerste nood grijpt naar dit middel, doch deze begrijpelijkheid houdt onmiddellijk op wanneer men beseft dat deze vorm van inflatiebestrijding dateert uit de tijd van de zelfstandige nationale economieën, toen een land nog in staat was als onafhankelijk producent en consument voor eigen standje de handen uit de mou wen te steken. Thans echter, nu de econo mie de nationale grenzen heeft uitgewist en tot een wereldeenheid is uitgegroeid, hebben contingenteringsmaatregelen en invoerheffingen geen enkel practisch ge volg als geneesmiddel - wel misschien als voorlopig verdovingsmiddeltje, om de me dische vergelijking door te trekken. Een economische crisis is iets internatio naals, iets dat zijn wortels heeft in alle landen der wereld die bijdragen tot de wereldproduktie en -consumptie. Vandaar, dat de organen van Europese en Atlanti sche economische samenwerking hun ad viezen en maatregelen trachten te richten op een internationale aanpak der economi sche problemen, en zelfs op een boven nationale. Wanneer een land echter in paniek raakt en deze adviezen negeert, kan geen enkele organisatie het dwingen in een andere koers, behalve dan op een enkel detail als bijvoorbeeld de kolen- en staalindustrie, die voor een aantal landen supernationaal ge regeld is en voor een deel aan de autoriteit der regeringen is onttrokken. Frankrijk heeft een aantal zware invoer beperkingen afgekondigd, die de binnen landse voortbrenging moeten versterken; op die wijze heeft het de oude weg van „het hemd is nader dan de rok" weer be treden en een gevoelige slag toegebracht aan de prille economische wereld-integra tie. West-Duitsland daarentegen heeft - met hetzelfde doel - de invoermogelijk- heden van buitenlandse produkten ver ruimd, omdat men daar van mening is dat deze buitenlandse concurrentie op de goe derenmarkt de prijzen van binnenlandse produkten zal drukken en dus de inflatie een halt zal toeroepen. Twee volkomen tegengestelde maatrege len met hetzelfde doel. een duidelijk blijk van de onzekerheid over de manier, waar op de dreigende crisis kan worden bezwo ren. Een duidelijk blijk ook van de ontoe reikendheid der internationale economische inzichten, die een wetenschappelijk ver antwoord, geïntegreerd systeem tot bestrij ding van een crisis zouden moeten opleve ren. Wat Nederland doet en zal doen, wat Frankrijk zich voorneemt en wat West- Duitsland van plan is, zijn onderdelen van een experimentele therapie, die in groter verband weinig goeds belooft ten aanzien van het beoogde succes. Een internationale conferentie op econo misch gebied van zeer algemene strekking en met als enig agendapunt: „Hoe bestrij den wij gezamenlijk de dreigende economi sche teruggang" lijkt ons op dit moment belangrijk en urgent. Het is namelijk wel gebleken, dat het Crisisspook van grotere supernationale allure is dan zijn slachtoffers. ADVERTENTIE NU reeds vanaf 1.20 per rol. Keuze uit 400 nieuwe dessins. Gen. Cronjéstraat 135 - Haarlem Telefoon 11657 PREMINGEIi'S „JEANNE D'ARC" OP 12 MEI IN PREMIERE De film over Jeanne d'Arc met de Amerikaanse Jean Seberg in de hoofdrol, die door Otto Preminger naar het toneel stuk „Saint Joan" van Shaw in Londen is gemaakt, zal op 12 mei in de Parijse Opéra voor het eerst worden vertoond. Preminger begint midden-juli in Saint Tropez met het verfilmen van „Bonjour tristesse" van Frangoise Sagan. Ook een film over Gandhi heeft Preminger op zijn programma staan. BOEDAPEST (Reuter, AFP) Boeda pest geleek gisteravond op een legerkamp. De honderden politie- en militiemannen, die reeds in de voornaamste straten van de stad patrouilleerden, ontvingen nog steeds versterkingen. Door de stad reden vrachtauto's met bewapende militairen, die juichten en leuzen voor de regering-Kadar riepen. De communistische leiders kwamen bijeen in het operagebouw, waar een ont vangst werd gegeven aan de vooravond van de herdenking, dat op 15 maart 1848 de opstand tegen het toenmalige Oosten rijkse bewind uitbrak. In overalls gesto ken leden van de nieuwe arbeiderswach- ten, met blauwe petten op, hielpen politie en militie bij het patrouilleren. Er werden geen patrouillediensten door Russische militairen verricht. In Boeda pest werd wel een vrachtauto met bewa pende Sovjet-militairen, met stalen helmen op. gezien. In de omgeving van een Russisch hoofd kwartier waren twee volledig bemande pantserwagens opgesteld. Radio-Boedapest heeft berichten tegengesproken volgens welke Russische patrouilles ronden maak ten in Boedapest en Russische tanks posi ties zouden hebben ingenomen in de omge ving van regeringsgebouwen en ambas sades. Te Wenen verluidt, dat er negen Russi sche divisies in Hongarije zijn. waaronder vijf met pantserwagens. In en rondom Boedapest is een grote militaire macht sa mengetrokken. In alle kazernes zijn grote hoeveelheden levensmiddelen en munitie opgeslagen. Gewapende militie betrok donderdag de wacht, bij het standbeeld van Petoefi, de Hongaarse dichter en held uit de revolutie van 1848. Veel mensen droegen donderdag strikjes met de nationale kleuren. De rege ring heeft in de onderwijsinrichtingen een circulaire doen verspreiden, waarin het kinderen beneden de veertien jaar verbo den wordt zich vandaag op straat te bege ven indien zij niet door een. volwassene worden vergezeld. Leerlingen van middel bare scholen mogen niet in groepjes dooi de straten lopen. Verscheidene leerlingen van middelbare scholen, tussen veertien en zeventien jaar zijn donderdag door de poli tie in preventieve hechtenis genomen. Het communistische vakverenigingsorgaan „Nepakarat" berichtte dat de politie twaalf handgranaten, een geweer en een pistool op een jongensschool in beslag heeft geno men. Grieven Radio-Boedapest meldt, dat de plechtig heid in het operagebouw werd geopend met het spelen van het Hongaarse volks lied. De minister voor Culturele Zaken Kallai legde er in een rede de nadruk op dat de „revolutionaire Hongaarse arbei dersklasse de ware erfgename is van de glorierijke tradities van 1848". Hij beschul digde oud-premier Imre Nagy en diens geestverwanten de geest der revolutie van 1848 te hebben verraden. De minister verweet intellectuelen en studenten de „vaderlandslievende denk beelden van Petoefi te hebben misbruikt", en „in oktober 1956 het spel van de reactie te hebben gespeeld". De voornaamste grief tegen de oppositie is volgens Kallai dat zij „zich vijandig betoont jegens de Sovjet- Unie". Deze zogenaamde nationale com munisten, marxisten van de droevige fi guur, wagen het zelfs de Sovjet-Unie een imperialistische mogendheid te noemen en zij vergelijken haar met het tsaristische Rusland van 1848, dat de Oostenrijkse kei zerlijke regering te hulp snelde en de Hon gaarse opstand neersloeg", zo riep de mi nister uit. In 1956 heeft het Hongaarse volk, dat van binnenuit en van buitenaf door de strijdkrachten der reactie werd aangevallen, gezegevierd, dank zij de saamhorigheid van het internationale so cialistische kamp, die bij deze gelegenheid op schitterende wijze werd bewezen", al dus Kallai. Bevrijding Anna Kethly, voormalig minister in de regering van premier Nagy, heeft in New York de vorming van een „nationale ver tegenwoordiging van vrij Hongarije" be kendgemaakt, welke de „bevrijding van het Hongaarse volk van de communistische dictatuur" tot taak heeft. Mevrouw Kethly zal voorzitster van de nieuwe organisatie zijn. LONDEN/BEIROET (AFP/UP) Te Londen wordt vernomen, dat de koning van Saoedi Arabië het verbod inzake de uitvoer van olie naar Frankrijk en Groot- Brittannië heeft opgeheven. De uitvoer naar de beide landen werd verboden ten tijde van de Frans-Britse interventie in Egypte. In de officiële Britse kringen aar zelt men nog in deze besluiten van koning Saoed voorboden van een herstel van de normale betrekkingen tussen Groot-Brit- tannië en Saoedi-Arabië te zien. Met vol doening stelt men echter vast, dat de economische belangen van de betrokken landen het tenslotte hebben gewonnen van de politieke hartstochten, die door de Suez- kwestie waren opgewekt. Een woordvoerder van de Iraq Petro leum Company (I.P.C.) in Damascus heeft meegedeeld, dat de olie uit Kirkoek te Ba- nias in Syrië en te Tripoli in de Libanon is aangekomen. De eerste tankschepen voor de afvoer worden binnen een week ver wacht. Een woordvoerder van de I.P.C. in Bei roet heeft verklaard, dat de maatschappij „geen plannen" heeft de drie pompstations, die ten tijde van de aanval op Egypte wer den opgeblazen, dadelijk te laten repa reren. De olie wordt thans langs de pomp stations gevoerd. De I.P.C. zou niet geneigd zijn het risico van investeringen in Syrië te aanvaarden. Voorts werd aangekondigd, dat ongeveer achthonderd Libanezen en „een deel" van de 3.500 Syriërs, die na het tot stilstand komen van de oliestroom werden ontslagen, niet weer in dienst zul len worden genomen. ADVERTENTIE ADVERTENTIE Dibelius: Gaarne eenzelfde verdrag met Oost-Duilsland" BERLIJN (UP) Het hoofd van de ge hele Duitse Evangelisch-Lutherse Kerk, bischop Otto Dibelius, heeft voor de West- duitse radio gesproken ter toelichting van het verdrag tussen de kerk en de West- duitse regering inzake de zielszorg in het Bondsleger. De synode der Evangelische kerk heeft verleden week dit verdrag goedgekeurd en van officiële Oostduitse zijde zijn er hef tige aanvallen op gedaan. Deze heeft het voorgesteld als zou de evangelische kerk door dit verdrag te sluiten „de agressieve oorlogspolitiek der NAVO sanctioneren". Tegen deze aanvallen vooral keerde bis schop Dibelius zich, verklarende dat de kerk evenzeer bereid is. morgen een soort gelijk verdrag te sluiten met de Oostduitse regering, teneinde de benoeming van veld predikers voor het Oostduitse leger te ga randeren en te regelen. Doch de Oostduitse regering wenst deze bemoeienis niet, wenst zelfs geen veldpredikers. „Een ding is zeker", aldus Dibelius, „voor Duitsland is geen andere oorlog meer denkbaar dan een verdedigingsoor log". De bisschop merkte op, dat nergens in de heilige schrift te vinden is, dat men „zijn land en zijn volk, zijn vrouw en zijn Naast de U bekende zaken Gr. Houtstraat 140 en Houtplein 20 hebben wij geopend ons nieuwe pand HOUTPLEIN 18. Wij nodigen U gaarne uit een bezoek te brengen aan dit pand ivaar U de allernieuwste „1957 collectie" motorrijwielen, scooters, auto-scooters, bromfietsen en rijwielen in ogenschouw kunt nemen. J. J. VAN KOOT EN Expositie geopend van 15 t.m. 23 maart 1957 van 10 u. v.m. tot 10 u. n.m. kinderen onder de voet moet laten lopen zonder zich te weer te stellen, wanneer de vijand het land binnenvalt". Er was echter een duidelijke toespeling op een tijdens de synode door ds. Niemöl- ler gemaakte opmerking („Kunt gij een soldaat, die op het punt staat een atoom bom te werpen, nog een gerust geweten toeschrijven?"). Men kan volgens Dibelius, inderdaad het bezwaar maken, dat een toekomstige oor log met zulke wrede wapenen gevoerd wordt, dat een christen er geen aandeel in kan hebben. Maar de kerk kan zich toch niet op het standpunt stellen, dat het voeren van de oorlog dan maar moet wor den overgelaten aan „hen, die geen chris tenen willen zijn en aan hen, die geen ge weten hebben". „Een christen kan ook in de 20ste eeuw soldaat worden, en een soldaat kan chris ten blijven", aldus de bisschop. ADVERTENTIE Alle merken dus ruime keuze ENGEL, Gr. Houtstr. 181, Tel. 14444 In de dierentuin te Amersfoort treft men een tweeëneenhalf jaar oude leeuw altijd aan in gezelschap van een hond. Toen de leeuw nog een welpje xvas werd hij door een jager in Kenya aangetroffen, verstoten door zijn moe der, de hongerdood nabij. De hond heeft het welpje gezoogd. Nu zijn de dieren onafscheidelijk. Men heeft wel geprobeerd hond en leeuw niet meer bij elkaar te laten blijven, maar de dieren huilden de hele nacht, lang, dat die scheiding duurde Toen besloot men maar tot een hereniging. BOEDAPEST (Reuter, AFP) Volgens doorgaans betrouwbare kringen heeft de Hongaarse politie de afgelopen twee da gen nóg vier calvinistische predikanten aangehouden. Vorige week waren er al vier predikanten gearresteerd van deze kerk, die de grootste protestantse kerk in Hongarije is. Naar verluidt zijn de acht predikanten aanhangers van de zogenaam de „verjongingsbeweging", die tijdens de opstand aan het eind van het vorige jaar in de calvinistische kerk begon, maar die sindsdien door de regering-Kadar als „te- genrevolutionair" is veroordeeld. De minister van Justitie, Ferenc Nezval, heeft bekendgemaakt, dat er sedert de af kondiging van het standrecht 26 personen ter dood zijn gebracht en elf doodvonnissen in levenslange gevangenisstraf zijn gewij zigd. Dit betreft alleen de militaire tribu nalen. De minister zei, dat de veroordeelden geen „patriotten" zijn, zoals van Westelij ke zijde wordt gezegd. Volgens zijn zeg gen was 79 percent van de veroordeelden al eerder met de Justitie in aanraking ge weest, maar hij vermeldde niet, of dit we gens politieke of strafrechtelijke vergrij pen is geweest. (UP) Radio-Boedapest heeft bekend gemaakt dat de 25-jarige Gyula Garami wegens het verbergen van wapens en mu nitie ter dood is veroordeeld. De Hongaarse regering heeft woensdag aan het internationale Rode Kruis meege deeld, dat geen Rode Kruisauto's met hulpgoederen meer toegelaten zullen wor den. Een functionaris van het Rode Kruis verklaarde later, dat de hulpgoederen voorlopig per trein naar Boedapest gezon den zullen worden. De minister van Verkeer en Waterstaat, mr. Algera, en de heer Spierenburg, lid van de Hoge Autoriteit van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal, heb ben in Bonn besprekingen gevoerd met dr. H. Ch. Seebohm, minister van Verkeer van West-Duitsland over de problemen van de Rijnvaart. In de bijzondere ministerraad van de E.G.K.S. van 7 februari 1957 werd over eengekomen, dat de Hoge Autoriteit con tact op zou nemen met de ministers van Verkeer van de verschillende landen van de gemeenschap. Een toenadering van de standpunten ten aanzien van het vraag stuk van de opheffing van de vracht dispariteiten werd bereikt. TOKIO (Reuter/AFP/UP) Een aan tel Japanse socialisten heeft donderdag op de Russische ambassade in Tokio een ver zoek aan de Sovjet-Unie om geen kern proeven meer te nemen, overhandigd. Functionarissen van de ambassade deel den de delegatie mede, dat de Sovjet-Unie „geen buitenlandse inmenging in haar binnenlandse aangelegenheden zal toela ten". Het verzoek zal niettemin naar Mos kou doorgezonden worden. De Japanse senaat heeft met algemene stemmen een resolutie goedgekeurd, waar in aan de „Grote Drie" verzocht wordt proeven met kernwapens geheel te staken. Daar dergelijke resoluties van de Japanse kamer in de afgelopen jaren geen weer klank heben gewekt, doet de senaat ook een beroep op de UNO, stappen te doen om de ontwikkeling van de kernenergie tot vreedzame doelen te beperken. Voorts heeft een groep Japanners, die zich het wereldvredecomité noemt en die geleid wordt door de nobelprijswinnaar dr- Hidetki Joekawa, het verzoek tot de UNO gericht spoedig een verdrag te sluiten, dat iedere natie verbiedt H-bomproeven te ne men. Voorts zond het comité een petitie aan Boelganin, MacMiltan en Eisenhower om een beweging voor opschorting van de H-bomproeven actief te steunen. ADVERTENTIE Wil ETALEREN 2-persoons 25.25 KRUISSTRAAT 11 HAARLEM TELEFOON 11491 ADVERTENTIE ALLE MERKEN KRUISWEG 49 - HAARLEM ADVERTENTIE Wij leverden de afgelopen week aan een vooraanstanad expeditiebedrijf de 57ste RENAULT BESTELAUTO!! Superlage aanschafprijs, laag brandstofver bruik, goedkope onderdelen. Op de De wandelstok exit Merkwaardig hoe, als bij een geheim zinnig door de wind voortgedragen af spraak, sommige zaken plotseling over de gehele wereld uit de samenleving verdwij nen. Neem nou de wandelstok. Er is een tijd geweest dat men zich volkomen onge kleed waande wanneer men zijn wandel stok niet bij zich droeg. Men had vaak zelfs wandelstokken die bij bepaalde cos tumes gedragen werdenZo ging het mij tenminste. Bij mij stonden er altijd twee of drie van die onmisbare gezellen in de paraplubak. En ineens. Niet meer te krij gen. Ik begin er toch weer aan. Kan me niks schelen. Ik hèb er weer een, zij het niet die favoriet-stok van me van vroeger, die van bamboewortel; ik moet me nu maar behelpen met een eenvoudige stok-met- een-vriendelijke-herinnering. Dit zat zo. Ik ging verhuizen. Waarom? Dat weet men soms zelf niet, maar in een tijd dat niemand verhuizen kan en je kunt het dan bij toeval zelf wél doen, dan doe je dat. Dus, verhuizen. Er moeten dingen weg. Onherroepelijk. Geen sentimentaliteiten, geen nest-instinc ten, zoals de psychiaters dat noemen. Metéén het mes er maar in. Ineens komt. je vrouw tot de ontdekking dat ze zeven tafelkleedjes teveel heeft. Bijzettafeltjes, prullen-kastjes, klokken, puddingvormen, kapstokken enDat kanapeetje kan daar niet staan! Wat moe ten we daar nou mee?" De kinderen wil len het niet, die hebben alles in rotan „Bel Carlo even!" En ja kanapeetje wég! Naar Carla. „Mens, wat heb je d'r an!", zeg je tien tallen malen tegen je vrouw als ze een beetje sip oude herinneringen voelt levend worden. „En dit?", vraagt ze een beetje beverig. Ze toont me een bundeltje bij elkaar gebonden wandelstokken. Ik loop een beetje rood. aan als ik ze plotseling na. zoveel jaren weer terugzie. Het stokje met de hertshoornen knop waarmee oma. als jong-gehuwde met haar stralende echtge noot naar Luxemburg trok en naar de Harz. Later bij een groeiende welstand werd dat Graubünden. de Matterhorn, de Jungfrau en nog weer later Lugano. Er is een stevige stok van opa waarmee hij urenlang steile hellingen beklom of door verlaten bossen dwaalde en een minder stevige van prachtig bruin gepolijst hout met gladde roomkleurig ivoren knop. Een st-ok die hij droeg in de laatste jaren van zijn beleven op dit aardoppervlak. En nu ik. dan op „de leeftijd der sterken" ben aangeland, heb ik de stévige stok ge naast. Ik wandel daar nu weer mee door bos en hei. met. vrouw en hond. En ik vind het maar een machtige metgezel, zo'n wandelstok. Wat mij betreft, ik zou zeggen: „Man nen! Laatste wandelaars! Laat ons de wan delstok in ere herstellen!" Ik ben er al mee begonnen. Ik hoop zelfs, dat er nog een tijd zal komen dat de stok met het boogvormige handvat te zwaar voor me zal. zijn en ik liefdevol die gedistingeerde lichte stok van gepolijst cederhout en de ivoren knop uit de paraplubak zal nemen, en dat. als wij onze wandeling aanvaarden, mijn vrouw het soelaas zal appreciëren van het stokje-met^-de-hertshoornen-knop van om.a. Robin, mijn nu nog frivole driejarige herder, zal ietwat amechtig met zijn dan grijze snuit achter ons aan hijgen en maar nu word. ik sentimenteel en daar hoef ik nu echt nergens meer mee aan te komen. Jan van Ees ADVERTENTIE Wéér dat schroeiend, brandend maagzuur. Tijd voor 'n paar Rennies! Wéér een avond bedorven waarvan ze zich zoveel hadden voorgesteld. Bij de eerste hap eten al viel 't verkeerd. Zuurbranden voor en na. En niet te stillenTotdat een paar Rennies redding brachten. Onmiddellijk 'n Wonder die Rennies - U gebruikt ze toch ook? In iedere apotheek en drogisterij ver koopt men u Rennies graag. ADVERTENTIE All een vertegen w. „Galanti - Sonola" KRUISWEG 49 - HAARLEM ADVERTENTIE BLOEMENDAAL TELEFOON 22143 HILVERSUM. Het Kamerlid de heer Th. M. Ketelaar, die benoemd is tot schoolopziener in het arrondissement Hilversum, heeft door een brief aan de onderwijzers aldaar eenige opschudding verwekt, door deze te schrijven in de vereenvoudigde spelling, dat wil zeggen: in het Kollewijniaansch. Vermoedelijk is de eerste reactie der onderwijzers een greep naar het blauwe potlood geweest om aan de woorden „grote" en „zodanig" nog een o toe te bedeelen, „moeilikheid" in moeilijkheid te veranderen, aan „wenst" nog een ch toe te voegen en overal een naamvals-n in te vullen. Deze brief van den Hilversumschen schoolopziener heeft echter een bedenke lijke zijde. Want wij verkeeren reeds jarenlang in onzekerheid over onze spel ling en wanneer de schoolopzieners nu de nog altijd officieele spelling van De Vries en Te Winkel gaan verlaten, dan zullen de onderwijzers in hun streven naar correcte toepassing daarvan hoe langer hoe meer gaan verslappen. Het geen tenslotte onvermijdelijk op een spellingchaos zal uitloopen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1957 | | pagina 5