C Üii A
r
Sukarno bezweert het leger
opnieuw afzijdig te blijven
Vijftig jaar geleden
Premier Mol let kreeg opnieuw
het vertrouwen van de Kamer
Van dag tot dag
Onze taal
Te koop
Kadar en de zijnen uit
Rusland terug
Generaal gaat heen uit protest tegen
behandeling van rebellen in Algerije
Suwirjo zou kabinet met kern van
nationalisten gereed hebben
Uit Haarlems Dagblad
van 29 maart 1907
Economische hulp; status
Sovjetleger op de helling
Examens
Dr. Adenaeur in Teheran
Maandag verklaring over
Britse kernproeven
Franse generaal benoemd
tot Speidels assistent?
al ontmoet?
De volmaakte Vermouth
uit zonnig Italië
VRIJDAG 29 MAART 1957
's-GRAVENHAGE. Een aantal archi
tecten die allen hebben deelgenomen aan
de door de Carnegiestichting uitgeschre
ven prijsvraag voor het ontwerpen van
het Vredespaleis, hebben de stichting ge
dagvaard tot betaling van de schade, die
naar hunne meening is veroorzaakt door
wanprestatie. De architecten verklaren,
dat het met den eersten prijs bekroonde
ontwerp de bouwsom van 1.600.000,
verre overschrijdt. De geheele door de
heer Carnegie geschonken som zou zelfs
niet voldoende zijn om den bouw volgens
dat ontwerp uit te voeren. Andere be
kroonde ontwerpen gaan verre buiten de
mogelijkheden van het aangewezen
bouwterrein; velen hebben zich niet ge
houden aan andere voorschriften.
Deze zaak zal voor de rechtbank te
's-Gravenhage behandeld worden.
In Vlaamse kringen heeft het wrevel ge
wekt, dat tijdens de debatten en de onder
tekeningsceremoniën met betrekking tot de
Europese verdragen te Rome het Neder
lands zo stiefmoederlijk is bedeeld, terwijl
toch zestien miljoen inwoners van het door
deze verdragen verbonden gebied deze
taal spreken. Minister Luns heeft zich de
ontstemming van de Vlaamse pers op de
hals gehaald door zich voor de microfoon
te verontschuldigen voor het feit, dat hij
enkele woorden Nederlands sprak.
De Vlaamse gevoeligheid voor de moe
dertaal is groter dan de Nederlandse. Wij
zijn eraan gewend geraakt, dat wij in bui
tenlandse kringen onze taalkeuze richten
naar degenen die wij voor ons hebben en
weinigen onzer ergeren zich aan het feit,
dat buitenlanders er geen moment over
denken, te proberen zich in onze taal uit
te drukken. Het is bij ons een kwestie van
efficiency geworden, van rationele aanpas
sing aan de omstandigheden, doch bij de
Vlamingen vervult de liefde voor de eigen
taal een belangrijke rol in het zelfbewust
zijn.
De Vlaamse strijd in Belgische boezem
en de tegenstelling tussen Vlamingen en
Walen historisch te verklaren en niet te
scheiden van de politieke ontwikkelingen
in West-Europa is niet uitgestreden. De
Belgische tegenstelling is een nog niet op te
lossen probleem voor heel West-Europa,
dat in zijn langzame gang naar een moge
lijk federatief verband wellicht in de toe
komst meer mogelijkheden tot deze oplos
sing beschikbaar krijgt. Zolang echter blijft
de Vlaamse kwestie een zuiver Belgische
aangelegenheid en de rol van Nederland
daarbij kan niet anders dan die van neu
traal toeschouwer zijn.
Ondanks het feit, dat de Vlamingen onze
taal spreken en die taal als een der uit
drukkingen van hun gewestelijke zelfbe
wustheid voeren.
Voor Nederlandse begrippen is het een
overgevoeligheid, die de Vlamingen aan de
dag leggen. Wij zijn niet geestdriftig voor
een taalstrijd en het kan ons weinig sche
len, of wij in het Engels of in het Neder
lands met andere Europeanen tot overeen
stemming komen over de dingen, die wij
wel belangrijk vinden. Doch daarbij mo
gen we toch niet vergeten, dat er bij de
Vlamingen andere, sterkere motieven zijn
om hun taal als een bedreigd en met hart
en ziel te verdedigen goed te vrijwaren
voor alle discriminatie.
Als minister Luns een fout heeft ge
maakt, dan is het toch niet meer dan een
tactische. De Vlamingen, die hem gebrek
aan liefde voor het kostbare erfgoed zijner
taal verwijten, vergissen zich, omdat zij
hem uit Vlaams standpunt hebben be
schouwd.
Drie heren uit Amerika, een handels
delegatie vormend, hebben zich tegenover
de Nederlandse pers zo vleiend uitgelaten
over onze toeristische accommodatie, dat
wij er verlegen onder zouden moeten wor
den. Zij menen dat wij veel meer Ameri
kaanse dollars zouden kunnen verdienen,
als wij die accommodatie volledig uit
buitten en bovendien onze nationale aan
trekkelijkheden beter zouden aanprijzen.
Dat laatste moet dan, volgens de heren,
gebeuren op volslagen commerciële wijze.
Wij moeten de attracties van Nederland op
toeristisch gebied zodanig aanbieden, dat
de Amerikanen als het ware „Nederland
in een pakje" over de toonbank kunnen
aanschaffen. Wij moeten harder schreeu
wen en de Amerikanen aanpraten, dat zij
een bezoek aan Nederland werkelijk niet
langer mogen uitstellen. Wij moeten ons
land „verkopen" zeggen de drie heren, en
niet blijven zitten wachten tot een aantal
Amerikaanse toeristen bij toeval ontdekt
hoe attractief Nederland in vele opzichten
is. Wij moeten de toeristen niet „zelf laten
zoeken naar die attracties. Daar hebben ze
geen zin en geen tijd voor".
Nou. Dat moet dan maar, zullen we zeg
gen. Maar het is geen prettige bezigheid.
We hebben al zoveel verkocht, dat wel
deviezen maar geen vreugde heeft ge
bracht. En nu ons hele land „voor de
etalage hangen"? Als die Amerikaanse
toeristen werkelijk geen tijd en geen zin
hebben om datgene te komen zoeken, wat
hun interesseert en waar zij een prettige
vakantie uit kunnen puren, zullen zij dan
wel iets kunnen waarderen dat hun op de
wijze van de marktkoopman wordt opge
drongen?
Die drie heren uit Amerika kennen hun
landgenoten natuurlijk het best. Maar we
zullen het toch maar voorlopig een beetje
kalm-aan doen.
Want als we werkelijk stormenderhand
gaan verkopen, zijn we misschien al te
snel uitverkocht.
MOSKOU (UP) Een gemeenschappe
lijk Russisch-Hongaars communiqué, dat
ondertekend werd aan het einde van de
besprekingen tussen de Russische leiders
en premier Janos Kadar kent aan Honga
rije belangrijke financiële hulp toe en voor
ziet in toekomstige besprekingen over de
status en de omvang van de Russische
troepen, die „tijdelijk" in Hongarije zijn
gelegerd.
Er werden twee communiqués getekend
na een galadiner, dat door vertegenwoor
digers der NAVO-landen werd geboycot en
alleen werd bijgewoond door de ambassa
deurs van Zweden, Finland, Zwitserland,
Israel en de Afrikaans-Aziatische landen.
Na die plechtigheid vertrokken premier
Kadar en zijn delegatie per trein om 21.30
uur naar Boedapest.
In een gemeenschappelijke verklaring
wordt gezegd, dat de Russische regering
zich bereid heeft verklaard een Hongaars
verzoek in te willigen voor een aanzienlijke
verhoging van de uitvoer van voedings
middelen. grondstoffen, bepaalde afge
werkte produkten, machinerieën en derge
lijke. Voorts krijgt Hongarije een lening
met een lange looptijd, terwijl het gedu
rende lange tijd niet zal behoeven te vol
doen aan financiële verplichtingen jegens
de Sovjet-Unie.
Geen toegang
De Hongaarse communistische partij
heeft haar Oostenrijkse zusterpartij een
telegram gezonden, waarin zij betreurt, dat
„onvriendelijke maatregelen" van de Oos
tenrijkse regering bijwoning van het Oos
tenrijkse partijcongres in Wenen onmoge
lijk hadden gemaakt.
Radio-Boedapest meldde donderdag, dat
de Oostenrijkse regering afgevaardigden
van de Hongaarse partij een inreisvisum
had geweigerd. Volgens de zender beteken
de dit, dat de Oostenrijkse regering het
afleggen van een verklaring over de wer
kelijke toestand in Hongarije wilde ver
hinderen. De Hongaarse partij zou echter
andere middelen vinden om de betrokken
inlichtingen te verschaffen.
Te Wenen wordt verklaard, dat de Oos
tenrijkse regering de leden der delegatie
geen visa had geweigerd, maar alleen de
leider, de minister van staat Marosan,
„daar het bezoek van een lid van de Hon
gaarse regering in de huidige omstandig
heden niet opportuun is, vooral wegens de
valse beschuldigingen die de Hongaarse
regering tegen Oostenrijk heeft uitgebracht
en haar gedrag jegens de Oostenrijkse ge
zant te Boedapest."
De minister van Staat Marosan hee*..
donderdag in een radiotoespraak tot het
congres van de Oostenrijkse communisti
sche partij gezegd, dat Hongarije zijn gren
zen versterkt met het oog op de „vijandige
houding" van Oostenrijk. Indien de grenzen
open zouden zijn. zouden spionnen en agen
ten Hongarije worden binnengesmokkeld.
NIJMEGEN: Kandidaatsexamen pedago
giek: J. J. Dumont, Brunssum; J. W. Solberg,
Geleen.
AMSTERDAM, Gemeente Universiteit:
Bevorderd tot doctor in de geneeskunde op
proefschrift getiteld: ..Borderline cases of
Hodgkin's disease" de heer L. Offerhaus.
Kandidaatsexamen rechten: R. K. Harders
en W. J. Bernsen, beiden Amsterdam.
ADVERTENTIE
STUDIEBEURS VOOR DENEMARKEN
TEHERAN (AFP/Reuter) Bondskan
selier Adenauer is gisteren in Teheran
•aimekomen voor een vijfdaags bezoek aan
Perzie. Adenauer wordt vergezeld door zijn
zoon en zijn dochter en een aantal functio
narissen. Zijn bezoek is de jongste van een
aantal reizen van Westduitse ministers en
zakenlieden naar Aziatische landen, waar
uit de groeiende belangstelling yan de
bondsrepubliek voor nauwere politieke en
economische betrekkingen met de Aziati
sche landen blijkt.
Men verwacht dat Adenauer met de
Perzische autoriteiten zal spreken over het
plan van Eisenhower en mogelijke Duitse
steun voor de sociale en economische ont
wikkeling van Perzië.
(Van onze correspondent in Parijs)
De Franse minister-president Guy Mollet
heeft in de afgelopen nacht, aan het einde
van de debatten, die twee weken hebben
geduurd, voor de 33ste maal het vertrou
wen van de Nationale Vergadering gekre
gen met 221 tegen 188 stemmen bij onge
veer 160 onthoudingen. De onafhankelij-
ken, of conservatieven, hebben zich om
redenen, die oud-premier Paul Reynaud
uiteen zette, bij de stemming onthouden,
een voorbeeld, dat ook vele radicalen, on
der wie Pierre Mendès-France, volgden.
Niettemin had de premier in een laatste
woord, waarin hij bijzonder fel tégen de
communisten van leer trok, in het belang
van de nationale eenheid een duidelijke
uitspraak gevraagd.
Een duidelijke uitspraak kan men het
resultaat van deze lange discussie over
alle onderdelen van de regeringspolitiek
echter niet noemen. Ook in het parlement
groeit, het scepticisme ten aanzien van de
pacificatie van Algerije, die in het cen
trum van de debatten heeft gestaan. Steeds
luider en dwingender worden de protes
ten in politieke, kerkelijke en zelfs mili
taire kringen tegen zekere methoden, die
resident-minister, Robert Lacoste, laat toe
passen. Het vooruitzicht dat er ten behoeve
van de financiering van de Algerijnse oor
log nieuwe belastingen geheven moeten
worden, heeft de geestdrift voor dit kabi
net ook al niet doen stijgen. Omdat er ech
ter geen schijn van kans bestond, dat men
na de eventuele val van Mollet een re-
ring zou kunnen vormen voor een vrucht
baarder politiek, heeft de meerderheid ten
slotte besloten de socialistische premier
uitstel van executie toe te staan, vermoe
delijk voor verscheidene maanden.
(Reuter/AFP) Volgens het blad „France-
Soir" heeft generaal Jacques Paris de
Bollardière, die sinds juli 1956 het bevel
voert over de Franse strijdkrachten in het
Atlasgebergte ten zuiden van Algiers, de
vorige week ontheffing uit zijn functie ge
vraagd.
De generaal zou het niet eens zijn met
de regering over bepaalde methoden die in
Algerije tegen de opstandelingen gebruikt
worden. Het ministerie van Defensie wei
gerde commentaar op dit bericht te geven.
De generaal zou naar Parijs teruggekeerd
zijn. Hij heeft in de vorige wereldoorlog
bij Arnhem tegen de Duitsers gestreden.
Klachten
Ingevolge een klacht van de Franse mi
nister van Defensie is de hoofdredacteur
van het weekblad „Témoignage Chrétien",
Georges Montaron, in staat van beschul
diging gesteld, omdat hij door artikelen
over Algerije zich aan smaad jegens het
Franse leger zou hebben schuldig gemaakt.
Intussen is Pierre Courtade wegens
twee hoofdartikelen in het communistische
dagblad „L'Humanité" over de strijd in
Algerije tot een boete van veertigduizend
frank (vierhonderd gulden) veroordeeld.
Hij werd er van beschuldigd afbreuk te
hebben gedaan aan de onschendbaarheid
van het Franse gebied.
De juridische commissie van de Natio
nale Vergadering heeft de minister La
coste en de minister van Justitie Mitter
rand, verzocht afzonderlijk voor hSar te
verschijnen om verklaringen af te leggen
over de wijze van verhoren en de rechts
pleging van Algerije. Dit verzoek is een
gevolg van ongerustheid veroorzaakt door
de zelfmoord, die ie mohammedaanse ad
vocaat Ali Oemendjel in de gevangenis
van Algiers gepleegd heeft.
LONDEN (Rcuter/AFP/UP) De Britse
premier MacMillan heeft donderdag in het
Lagerhuis gezegd dat hij maandag een vol
ledige verklaring zal afleggen over de
proeven met waterstofbommen. Hij moest
een spervuur van vragen van Labourafge-
vaardigden beantwoorden over de gevolgen
voor de menselijke voortplanting van deze
proeven en het Russisch verzoek om ze
onmiddellijk stop te zetten.
De Britse liberale partij zegt in een ver
klaring, die donderdagavond is uitgegeven,
dat het van het grootste belang is voor En
geland en de wereld, dat een halt wordt
toegeroepen aan de proeven met kern
wapens en dat deze wapens strikt beperkt
worden voordat de gezondheid van toe
komstige generaties schade berokkend
wordt.
De Deense regering heeft voor het studie
jaar 1957—'58 weer een studiebeurs van een
academisch jaar ter beschikking gesteld
ten behoeve van een Nederlandse student.
Eventueel is het mogelijk deze - beurs te
verdelen over twee kandidaten. De beurs
is in principe bestemd voor hen, die reeds
met hun studie gevorderd zijn, terwijl het
gewenst is, dat studenten die collega's in
de Scandinavische talen wensen te volgen,
reeds een behoorlijke kennis van deze talen
hebben. Het academisch jaar begint in
Denemarken begin september. Het bedrag
der beurs bedraagt 4305 Deense kronen.
PARIJS (Reuter/UP). De Franse
generaal De Jussieu-Pontcarral is ter be
schikking van het geallieerde hoofdkwar
tier gesteld om op te treden als assistent
van generaal Speidel, zo heeft de Franse
minister van Defensie Bourges-Maunoury,
bekendgemaakt. Generaal De Jussieu-
Pontcarral werd tijdens de tweede wereld
oorlog wegens verzetsactiviteit naar Duits
land gedeporteerd.
Prins Bernhard en minister Algera zijn
tijdens een korte plechtigheid donder
dag in Den Haag tot „skippers" van de
K.L.M. benoemd. De foto toont de
nieuwbenoemden, terwijl zij met de
diploma's in de hand het daarbij
behorende dansje bekijken.
DAKARTA (ANP en UP) President
Sukarno heeft vrijdagavond in een dagor
der via de radio een beroep op de leden
van de strijdkrachten gedaan om de disci
pline te handhaven of de dienst te verla
ten, indien zij zich niet in staat voelen zich
aan de militaire eed te houden.
De president, die opperbevelhebber van
de strijdkrachten is. legde er de nadruk
op, dat het militair gezag de bevoegdheden
van de staat had overgenomen, sedert hij
veertien dagen geleden de staat van oorlog
en beleg had afgekondigd.
Hij zei, dat hij de militaire commandan
ten, die kortgeleden de conferentie van
hoogste legerleiders hadden bijgewoond,
had opgedragen ,,de problemen, waarvoor
wij gesteld zijn, een, twee en zelfs drie
keer te bespreken, teneinde zo goed moge
lijke oplossingen te bereiken". Hij had hun
ook de opdracht gegeven als echte soldaten
de bevelen te gehoorzamen, „zelfs indien
na vele discussies geen overeenkomst kon
worden bereikt en ik als opperbevelhebber
een beslissing" genomen heb".
Inmiddels heeft de kabinetsformateur
Suwirjo, voorzitter van de P.N.I., donder
dagavond een bezoek gebracht aan Sukar
no. Naar uit welingelichte kring vernomen
wordt heeft hij e enplan voor een kabinet
gereed. Het voorziet in de formatie van
een kabinet rond de nationalistische partij.
Moslems noch communisten zouden deel
uitmaken van deze nieuwe Indonesische
regering. Suwirjo zou voornemens zijn de
ze kern de steun te geven van kleinere
partijen, onder welke zich ook groeperin
gen zullen bevinden, die onder communis
tische invloed staan.
Isa Anshary, een der leidende figuren
van de Masjumi, heeft vrijdag de waar
schuwing geuit niet te trachten de Masjumi
buiten de nieuwe regering te houden. Een
dergelijke poging zou volgens hem gelijk
staan met „spelen met vuur". „Een kabinet
zonder de Masjumi, die bij de algemene
verkiezingen in de meeste buitengewesten
een absolute meerderheid behaalde, zou in
feite alleen maar over Java kunnen rege
ren", aldus Anshary.
De secretaris-generaal van de Indone
sische communistische partij, D. N. Aidit,
heeft vrijdag verklaard, dat de arbeiders
in het gehele land erop voorbereid zijn
om op elk ogenblik tot een algehele sta
king over te gaan, als formateur Suwirjo
een nieuw kabinet mocht samenstellen,
dat niet in overeenstemming zou zijn met
zijn opdracht om een zakenkabinet te
vormen.
Censuur
Persberichten uit Indonesië worden op
het ogenblik gecensureerd door het mili
taire commando Djakarta. De persofficier
van dit commando, luitenant Sudewo, zei-
de dat de censuur enige tijd geleden
zonder dat de buitenlandse corresponden
ten dat wisten in werking was getre
den, omdat berichten over de politieke en
militaire crisis in Indonesië „vaak over
dreven waren".
Blijkens een mededeling van de leger-
voorlichtingsdienst in Djakarta, zal in de
tweede week van april in de Indonesische
hoofdstad een conferentie worden gehou
den tussen de chef-staf van de landmacht,
generaalijmajoor Nasution en de militah'e
gouverneurs en territoriale en regiments
commandanten van geheel Indonesië. Deze
confrentie houdt verband met de afkondi
ging van de staat van oorlog en beleg in
het gehele land.
We hadden ons neefje Robert te logeren,
een welbespraakt kereltje van elf jaar. Er
waren weinig wereld- en levensproblemen
die hem afschrikten en waar hij niet graag
zijn woordje over meesprak.
Nu zijn mijn vrouw en ik niet gemakke
lijk tot wanhoop te brengen. We verslikten
ons wel eens, als hij aan tafel met grote
ernst de levenwandel van enige vohcasse-
nen aan een grondige analyse onderwierp,
maar slaagden er meestal wel met veel
tact in, het gesprek in veiliger banen te
leiden.
Op een keer zouden we gasten krijgen:
mijn uitgever, een statig en bemiddeld
man, zou met zijn vrouw bij ons komen
eten. We hadden er breed over beraad
slaagd wat we met Robert aanmoesten, en
besloten tenslotte aarzelend, hem maar
aan tafel toe te laten. Daartoe zou hij ech
ter eerst bezwerend worden toegesproken,
een taak die mij bij loting ten deel viel.
„Robert", zei ik, „we krijgen vanavond
gasten. Mijnheer De Bijl komt hier eten
met zijn vrouw. Nou mag je best meeëten
aan tafel, maar we rekenen er op, dat je
je niet in het gesprek mengt en dat je
wacht tot je iets gevraagd wordt",
„De Bijl?", vroeg hij fronsend. „Is dat
die ouwe pimpelaar met die kale kop?"
„Mijnheer De Bijl is kaal", rei ik, „maar
je mag niet zo oneerbiedig oi er hem spre
ken. En zeker niet als hij er bij is", voegde
ik er aan toe, want het recht op uitlaat
kleppen erken ik.
„Waar mag ik dan wél over praten?",
vroeg hij ontevreden.
„Nergens over", zei ik radicaal. „Alleen
als iemand je iets vraagt, mag je antwoord
geven".
„Dat is ook een opiwedkunde van het
jaar nul", zei hij ter snede.
Ik probeer altijd eerlijk te blijven, dus
antwoordde: „Je hebt gelijk, maar voor
deze keer moet het toch maar eens".
Nu, hij verklaarde zich bereid, zich naar
mijn onredelijke wensen te schikken en het
ging allemaal prachtig. Hij gaf handjes en
vroeg zelfs hoe ze het maakten en toen we
gingen eten zat hij als een toonbeeld van
braafheid zwijgend achter zijn bord en
probeerde zelfs, niet te slurpen of te smak
ken, hoewel we hem dat niet speciaal ge
vraagd hadden.
Het ging goed tot het dessert en ik be
gon al opgelucht adem te halen. Mevrouw
De Bijl at enorme porties chocoladevla met
room. Toen haar bordje weer eens leeg
was, zei mijn vrouw animerend:
„Neemt u toch nog wat!"
Ze weerde af: „O nee, ik heb al twee
maal genomen".
Dit nu werd Robert te gortig. Hij sprak
met snijdende stem:
„Driemaal!"
Ik stond op, greep hem. bij de schouder
en begon hem deurwaarts te duwen, want
ik wist dat nu alle sluizen zouden open
gaan.
Maar bij de deur zei hij nog:
„Dat gelieg is toch geen voorbeeld voor
een kind!"
De stemming bleef wat stijfjes en ik heb
nog geen nieuw contract.
Jac. van der Ster
ADVERTENTIE
TORINO sinds 1835
lmport«urt: J a e o b u t B o I n Amstsrdam
