Van spoortrein voor zoon
tot hobby van vader
Stichting „Dorpshuis Vijfhuizen"
bereidt enige acties voor
Waarlijk briljante film van
Robert Bresson
Eénmansshow van
Toon Hermans
Radio Moors
17
Zuinigheidsrit start dinsdag
in Zandvoort
Nieuwe inwoners in
Zandvoort begroet
UIT STAD EN STREEK
Nederlandse scheepvaart
zal Suezkanaal vermijden
JAARLEMMER MET „SFOORWEGCOMPLEX"
ZANDYOORT
Bewoners Kerkstraat
richten zich tot gemeente
bestuur
Burgerliike Stand van
Hillegom
Wandelpuzzeltocht van
motorclub
Nieuwe seizoenverlichting
in Haltestraat
J. J. Teekamp
onderscheiden
Dr. A. Melchior sprak over
de Belgische Kongo
School wedstrijden om de
Mr. F. P. Th. Rohlingbeker
Een ter dood veroordeelde ontsnapt
In Leidseplein-Theater
te Amsterdam
ZATERDAG 6 APRIL 1957
HAARLEMS DAGBLAD - OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Ongeveer drie jaar geleden heeft de
heer N. B. Binnendijk op de zolder van
zjjn woning aan de Rijksstraatweg te
Haarlem een spoorwegcomplex voor zijn
toen achtjarig zoontje aangelegd. Dit ging
met heel veel moeite gepaard, omdat de
technische capaciteiten van de heer Bin
nendijk, naar hij zelf beweert tenminste,
vrij gering zijn.
Hij kreeg echter zo de smaak van deze
liefhebberij te pakken, dat hij er steeds
meer vrije tijd aan ging besteden. En nu
heeft hij dan een complex gebouwd, dat
er zijn mag. Vijf treinen doorkruisen een
dorp, compleet met trolleybussen, parken,
parkeerplaatsen en nog veel meer be
zienswaardigheden, die nu eenmaal in een
dorpsgemeenschap, die zich zelf respec
teert, onmisbaar zijn. Als 's avonds de
honderdzestig lichtjes branden en de trei
nen zich door de vele tunnels kronkelen,
komt het complex het meest tot zijn recht.
De bergpartijen heeft de heer Binnen
dijk met dertig kilo kurk en met een be
paalde soort lijm geheel zelf in elkaar ge
zet. De meeste huisjes heeft hij zelf ont
worpen, andere maakte hij met behulp
van bouwdozen. Alles heeft hij met passen
en meten en door veelvuldig experimen
teren in elkaar gezet. Ideeën deed hij tij
dens zijn vakanties en door films op. Elke
maand legde hij wat geld opzij, om beetje
bij beetje de verschillende onderdelen te
kopen.
Dat hij veel belangstelling van de kin
deren uit de buurt onderwond en nog
dagelijks ondervindt is niet zo ver
wonderlijk. Hij heeft zelfs een zekere re
putatie in de buurt. Als men het over de
heer Binnendijk heeft, reageren de kin
deren onmiddellijk en zeggen: „Oh ja, dat
is die mijnheer van de treinen". Een
vriendje van zijn zoon is bij hem al kind
aan huis. Als hij eens op bezoek komt
loopt hij meteen door naar zolder. Wan
neer de heer Binnendijk iets aan het com
plex heeft veranderd dan valt dit hem
onmiddellijk op. „Zeg", roept hij dan uit,
„die rails liggen veel hoger dan de vorige
keer".
Daar de heer Binnendijk inwonend is
heeft hij op zolder met de ruimte moeten
woekeren en zelfs een gedeelte van het
complex over de trapleuning heen moeten
bouwen. Zware en grote voorwerpen kun
nen hierdoor niet meer naar de zolder
worden gebracht. „Dat is ook niet zo erg",
merkt de spoortreinenbouwer laconiek op,
„dan laten we het maar beneden staan".
Merkwaardig is, dat naar gelang de heer
Binnendijk zich meer cn meer aan zijn
hobby gaat wijden, de belangstelling van
zoonlief afneemt. Het technische inzicht
van de zoon blijkt echter heel wat beter
te zijn ontwikkeld dan dat van de vader.
Onlangs heeft de heer Binnendijk zich
dagen en nachten het hoofd gebroken over
een verkeerde aansluiting. De zoon kwam
er bij, keek er even na, verbond twee
draadjes met elkaar en alles was weer in
orde. Ik snap niet waar hij die wijsheid
vandaan haalt", zegt de heer Binnendijk
hoofdschuddend. „Je zou er het schaam
rood van op je kaken krijgen". Zijn echt
genote geeft ook toe, dat de technische
kwaliteiten van haar man niet zo gewel
dig zijn. „Hij kan niet eens een spijker in
de muur slaan". Daarom toont zij des te
meer respect voor de prestatie, die haar
echtgenoot heeft geleverd, ondanks de
vele uren, dat hij op zolder zit te prutsen,
temidden van transformatoren, huisjes,
treinen en een wirwar van draden.
van ouds bekend - Tel. 14609
Officieel Philips-reparateur
KRUISSTRAAT 38 - HAARLEM
De door de Koninklijke Deense automo
bielclub. in samenwerking met de Bel
gische, Duitse en Nederlandse automobiel-
clubs georganiseerde zuinigheidsrit, de z.g.
„Economy test" belooft opnieuw Zandvoort
op sportgebied in het middelpunt van de
belangstelling te plaatsen. Dinsdag 9 april
zal n.l. om één minuut over negen de eer
ste auto van het circuit vertrekken en het
is wel zeer waarschijnlijk, dat niemand
minder dan minister Algera hiervoor het
startschot zal lossen.
Zondag zullen de deelnemers in Zand
voort arriveren. De stichting „Touring
Zandvoort" heeft hiervoor voor pl.m. 180
personen in diverse hotels logies besproken.
De organisatoren nemen zondag hun intrek
in een dependance van hotel Bouwes;
keuring en weging van de auto's zullen
maandag op het circuit geschieden.
De eerste dag rijdt men van Zandvoort
naar Spa, de tweede dag van Spa naar
Arnhem, de derde dag van Arnhem naar
Hannover en de vierde dag van Hannover
naar Nyborg. Zaterdag 13 april gaat men
dan van Nyborg naar de finish in Kopen
hagen. Het zal er bij deze rit om gaan, zo
zuinig mogelijk te rijden met een gemid
delde van vijftig kilometer per uur. De
directeur van stichting „Touring Zand
voort", de heer J. Th. Hugenholtz, zal aan
de rit deelnemen met als tweede rijder de
heer Hans Davids.
In Kopenhagen vindt de prijsuitreiking
plaats. Ook Zand voorts burgemeester zal
zich daarvoor naar Kopenhagen begeven,
daar hij als lid van het ere-comité is uit
genodigd.
In een geanimeerde bijeenkomst heeft
het gemeentebestuur van Zandvoort vrij
dagavond in de raadzaal van het gemeente
huis de nieuwe inwoners van deze bad
plaats begroet. Voor dit samenzijn bestond
zeer grote belangstelling. Ondermeer wa
ren enige raadsleden aanwezig. Burgemees
ter mr. H. M. van Fenema heette de nieuwe
inwoners welkom. Hij memoreerde, dat
dit de derde begroetingsavond was. In een
geestige toespraak zei de burgemeester, dat
voor nieuwe inwoners de vriendschap van
de Zandvoorters moeilijk is te winnen,
doch heeft men die eenmaal,dan voelt men
zich in de badplaats goed thuis.
De gemeentesecretaris, de heer W. M. B.
Bosman, belichtte enige aspecten van de
ontwikkeling van Zandvoort: in 1800 slechts
zevenhonderd inwoners, in 1850 veertien
honderd, in 1900 drieduizend en thans ruim
dertienduizend inwoners. Uitvoerig ging
spr. in op de verhouding tussen de oude
vissersbevolking en de zogenaamde ge-
importeerde mensen". De gemeentesecre
taris wijdde aandacht aan het binnenkort te
verschijnen rapport van het Geografische
Instituut te Utrecht over de ontwikkelings
mogelijkheden van het dorp. Voornamelijk
besprak hij enige frappante bijzonderheden
uit dit rapport: bijvoorbeeld, dat in de bad
plaats 390 gezinnen de familienaam Paap
hebben en 394 de naam Koper. De heer Bos
man besprak voorts de samenstelling van
de raad en het rijkgeschakeerde vereni
gingsleven, waarna hij aandacht wijdde aan
de buurtschap Bentveld en de woningbouw
in plan noord.
De voorzitter van de contactcommissie
voor culturele belangen, de heer G. S. W.
Keur, zette hierna doel en werkwijze van
deze commissie uiteen. De heer W. van der
Mije vertoonde enige films over het Zand
voort van weleer en vroegere actuele ge
beurtenissen. De jeugd verzorgde enkele
muzikale intermezzi, waartoe het gemeen
tebestuur een vleugel in de raadzaal had
laten plaatsen. Enige leerlingen van de
piano-lerares mevrouw A. Pias-van der
Zwaai en enige leden van de accor
deonvereniging „Zandvoort" traden op, het
geen bijzonder geslaagd kan worden ge
noemd. In de pauze bestond gelegenheid
tot onderlinge kennismaking.
Burgemeester Van Fenema sprak ten
slotte de heer G. S. W. Keur toe, wegens
diens vertrek naar Groningen. Mr. Van
Fenema huldigde de heer Keur voor diens
belangrijke werk in het belang van de
dorpsgemeenschap gedaan, waarna de bur
gemeester hem een geschenk onder couvert
overhandigde. Nadat de heer Keur een
dankwoord had gesproken, werd de begroe
tingsavond gesloten.
De neringdoenden in de Kerkstraat en
op het Kerkplein te Zandvoort, die deze
week voor het eerst hun winkelcentrum
zagen afgesloten voor alle verkeer zulks
bij wijze van proef om verkeerstechnische
redenen zijn zeer matig gestemd over
deze overheidsmaatregel, omdat deze eens
zo drukke straat naar hun oordeel daar
door een vergeten dorpsdeel dreigt te wor
den. Donderdag en vrijdag heeft men bij de
neringdoenden een lijst laten circuleren
met verzoek, te willen tekenen vóór of
tegen handhaving van deze afsluiting. Er
was er niet één, die voor de afsluiting zijn
handtekening plaatste. De lijst zal thans
door de buurtvereniging „Het Centrum"
aan het gemeentebestuur worden gezon
den, met verzoek deze verkeersmaatrege
len zo spoedig mogelijk te willen intrek
ken. Of het gemeentebestuur na een week
proeftijd aan dit verzoek gevolg zal geven,
zal moeten worden afgewacht, daar in
eerste instantie de proeftijd tot eind mei,
was gesteld. Tevens besloot men, de sei
zoenverlichting het komende seizoen uit
te breiden, door het lichtplafond aan beide
zijden van de Kerkstraat te verlengen.
Vrijdagavond vond in de openbare la
gere school aan de Spieringweg een ver
gadering plaats van het onlangs gekozen
bestuur der stichting, die tot doel heeft
te komen lot een dorpshuis in Vijfhuizen.
Zoals men weet wil men dit bereiken door
het restaureren en uitbreiden van het
thans bestaande gymnastiekgebouw.
Medegedeeld werd, dat de gymnastiek
vereniging „Vijfhuizen" die thans eigena
res is van het bedoelde perceel, de waarde
van het gebouw heeft laten schatten. Het
bestuur heeft echter het plan om aan de
brengt. Hoewel een belangrijk gedeelte
van deze inbreng zal kunnen bestaan uit
de schenking van de gymnastiekvereni
ging en de in geldswaarde uitgedrukte
werkzaamheden, die door de dorpelingen
voor het gebouw kunnen worden verricht,
zal het toch noodzakelijk zijn het resteren
de in de loop van meerdere jaren bijeen te
brengen.
Hiertoe zijn reeds verschillende acties
in voorbereiding, waarvan op korte termijn
een loterij zal worden verwezenlijkt. Hel
hangt echter van het bedrag der subsidies
stichting (die tijdens deze vergadering of- en van een exploitatie-begroting af, op
ficieel stichting „Dorpshuis Vijfhuizen"
werd gedoopt) het gebouw tegen een ge
reduceerde prijs over te doen, waarbij het
verschil dan moet worden beschouwd als
een bijdrage in de kosten, als aandeel van
de burgerij. Het bestuur van de gym
nastiekvereniging zal dit voorstel zo spoe
dig mogelijk met de leden bespreken.
Verder werd tijdens deze bijeenkomst de
stichtingsactie opgesteld. Hierbij werd be
paald, dat het bestuur mag bestaan uit ten
hoogste tien personen. Met betrekking tot
de wijze waarop het bestuur uit donaties
en contributies regelmatig geldmiddelen
bijeen tracht te brengen werd bepaald, dat
als donateurs worden beschouwd de per
sonen of instellingen, die een bedrag van
honderd gulden storten of zich verbinden
deze som in een periode van tien jaar te
schenken. Contribuanten kunnen zowel
verenigingen en andere instellingen als in
dividuele personen zijn. Verenigingen be
talen per jaar minimaal vijf gulden, ter
wijl als individuele contributie een be
drag van tenminste één gulden per jaar is
verschuldigd.
Wat de verdere financiële regelingen be
treft, werd medegedeeld, dat de verbou
wing van het bestaande gebouw op onge
veer f 25.000 wordt geschat. De inventaris
zal geheel moeten worden vernieuwd en
aangevuld, hetgeen op ongeveer vijfdui
zend gulden zal komen. Van het totale be
drag zal door gemeente en rijk elk f 7500
subsidie worden gegeven. Daarenboven
wordt verwacht dat de provincie en het
Prins Bernhardfonds gezamenlijk eenzelf
de bedrag zullen bijdragen, zodat f 7500
door de burgerij zal moeten worden bijeen
gebracht. Het is uiteraard onmogelijk, dat
een kleine gemeenschap als die van Vijf
huizen een dergelijke som ineens bij elkaar
v/elke wijze een financieel plan kan wor
den opgesteld. Na het inwinnen van in
formaties zal hierover verder worden
gesproken.
GEBOREN: Johannes Franciscus Lodewijk,
z. v. C. A. Vreeburg en H. J. v. d. Hoorn;
Helena Johanna Cornelia Maria, d. v. Th.
Peetrs en P. v. Rooijen; Petrus Paulus Joseph
z. v. P. P. J. Braas en A. M. Casper; Helena
Wilhelmina Maria. d. v. K. Duursma en A. C.
Ruijgrok; Wytze Petrus Maria, z. v. J. Toel-
ker en A. C. Weijers.
ONDERTROUWD: N. G. Geerlings en J. J.
v. Rooden; A. J. Hulsebos en C. G. Louter;
J. P. Adriaanse en J. W. F. Smits; J. v. Wa
keren en H. M. Wassink; L. M. Koppers en
A. M. J. A. Meijer.
GEHUWD: L. L. Rondaij en A. Vreeken.
OVERLEDEN: C. Aangeenbrug, vr., 83 j.;
J. v. Stijn, 51 jaar.
WASSERIJ DUYN
AmsterdamseVAART20 TM.-11055
Aangezien de beide vorige wandelpuzzel-
tochten, georganiseerd door de motorclub
„Zandvoort" slaagden, heeft het bestuur
van genoemde motorclub besloten, nog
maals een dergelijke tocht te organiseren.
Deze wordt gehouden op maandag 8 april;
start om halfnegen bij paviljoen „De Vij
verhut". De beide vorige tochten werden
op zaterdag gehouden, doch men heeft
thans de maandag gekozen, ten gerieve van
hen, die op zaterdag door werkzaamheden
niet zo vroeg aan deze tochten konden
deelnemen.
In de donderdagavond gehouden verga
dering van de Haltestraatvereniging te
Zandvoort, werd in grote eensgezindheid
besloten, akkoord te gaan met het be
stuursvoorstel, om nog vóór het komende
seizoen de speciale seizoenverlichting in
de Haltestraat geheel te vernieuwen en
aanzienlijk uit te breiden. Vrijwel alle ne
ringdoenden in deze winkelstraat schaar
den zich achter het bestuursvoorstel, dat
aanzienlijke geldelijke offers van de deel
nemers vraagt.
De nieuwe seizoenverlichting werd ont
worpen door verlichtingsexperts en zal in
drie jaar worden aangelegd. Dit seizoen zal
de eerste fase worden uitgevoerd, die zal
bestaan uit ruim twintig overspanningen
met daartussen geplaatste lichtmasten in
verschillend gekleurd licht. Men hoopt be
gin mei de nieuwe seizoenverlichting te
kunnen laten branden.
Het volgend jaar zal de tweede fase van
deze verlichting worden uitgevoerd en in
1959 hoopt de straatvereniging de totale
voltooiing te bereiken.
Bij Koninklijk Besluit is aan de heer
G. J. Teekamp, wonende te Haarlem,
drukker bij Van den Berg's papierwaren-
fabriek n.v. te Santpoort de eremedaille
in brons verbonden aan de Orde van
Oranje Nassau verleend.
Het is langzamerhand een traditie gewor
den. dat de Bloemendaalse boekhandelaar
J. M. de Wit ter gelegenheid van de Boeken
week een avond belegt, waarop meestal een
lezing over een litterair onderwerp wordt
gehouden.
Vrijdagavond luisterden ruim tweehonderd
vijftig mensen in het Jeugdhuis aan de Don
kere Laan te Bloemendaal naar dr. A. Mel
chior. die sprak over zijn reis naar de Bel
gische Kongo. Zijn causerie werd geïllus
treerd met enkele zwart-wit smalfilms.
Onder de toehoorders bevond zich de bur
gemeester van Bloemendaal, dr. D. H. Pee
reboom Voller.
Op zeer onderhoudende wijze heeft de rei
zende en de tekenstift vaardig hanterende
dokter de aanwezigen geconfronteerd met de
woeste schoonheid van de natuur en de
merkwaardige zeden en gewoonten van de
negerbevolking, in het bijzonder van de
Pygmeeën.
Het enthousiaste publiek heeft dr. Melchior
na afloop met een warm applaus voor zijn
boeiende en vlotte causerie beloond.
Nieuws in het kort
Stationschef te Zandvoort. Met ingang
van 1 mei is de stationschef, de heer C. A.
Albers te Wierden benoemd tot stationschef
te Zandvoort.
Benoeming. Met ingang van 12 april
is de heer C. J. Wijnstekers te Heemstede
benoemd tot leraar b:j het Nijverheidsonder
wijs te Amsterdam.
Culturele avond. Woensdag 10 april zal
in het Haarlems concertgebouw een cultu
rele avend worden gehouden. Piet Bakker,
publicist, cn Jules de Corte zullen medewer
king verlenen. Tevens zal die film „De werk
plaats voor de vrede", handelend over het
werk van de Verenigde Naties, worden ver
toond.
Zoals wij reeds eerder berichtten, zullen op
zaterdag 4 mei in Stoops Bad te Overveen
ée zwemwedstrijden om de mr. F. P. Th.
Rohlingbeker gehouden worden. De hand
balwedstrijden voor meisjes worden op
maandagochtend 8 mei op de sportvelden
aan de Vrijburglaan te Overveen gehouden,
waar 's middags om half twee de micro-
korfbalwedstrijden voor de jongens zullen
beginnen. De deelnemende scholen zijn:
Mariaschool. Overveen: St. Aloysiusschool,
Vondelschool, Koningin Wilhelminaschool,
de Bloemendaalse Schoolvereniging, de Ju-
lianaschool, de Bornwaterschool, de Chris
telijke Lagere school. St. Theresiaschool, St.
Adelbertusschool, Graaf Florisschool en de
St. Antoniusschool.
WAT IS EEN MEESTERWERK? Wan
neer men de filmreclame moet geloven is
het nagenoeg iedere film, die vandaag de
dag in de bioscopen draait en anders de
volgende week. Met al haar superlatieven
heeft de reclame haar eigen produkten
lelijk in discrediet gebracht. Maar wat be
slist een meesterwerk is en dan ook
volgens traditie als zodanig wordt aan
gekondigd is de Franse film „Een ter dood
veroordeelde ontsnapt" van Robert Bres
son. Ze draait deze week in Cinema "Pa
lace te Haarlem. „Alweer een film met
sensatie", denkt u. Maar als er iets niet
waar is, dan dat. Geen greintje sensatie,
veeleer het tegendeel: ik heb zelden een
film gezien, die zo tot het innerlijk van
een situatie doordringt als deze. zo posi
tief is en vol levensmoed, zo het uiterlijk
effectbejag van zijn titel logenstraft. U
moet die film gaan zien.
Wat u er dan in te zien krijgt? Heel ge
woon, zou ik bijna zeggen, het. verblijf van
een ter dood veroordeelde Franse luite
nant in de gevangenis. Wij volgen hem
naar zijn cel en treden met hem binnen.
En we blijven met hem in die cel. We ho
ren het verhaal van zijn ontvluchting. Hij
vertelt het heel uitvoerig. Hij had, eerlijk
gezegd, met het leven afgerekend. Hij was
bereid tot de dood. Maar toch wilde hij
er niet aan. Niet omdat hij nu zo geloofde
in zijn kans tot ontsnapping. Alleen omdat
het niet in zijn aard lag zich zonder slag
of stoot gewonnen te geven. Hij zit dan
ook niet te mijmeren over het feit dat hij
nog zo jong is en het leven zoveel belooft.
Hij wenst eenvoudigweg niet te capitu
leren. Hij beraamt dus een plan tot ont
vluchting. Van meet af aan weten we
dat dat plan slaagt. Hij kan het navertel
len: hij is dus niet ter dood gebracht.
Beetje bij beetje zien we hem vorderen
bij het loswrikken van zijn celdeur en hel
vervaardigen van de touwen, die hem
straks over de muren van de gevangenis
heen moeten helpen. Maar omdat wij we
ten dat hij er overheen zal komen, kun
nen we onze aandacht ook richten op wat
anders. En daar heeft de film ons te pak
ken. Want „dat anders" betekent: hoe je
je leven leeft in een cel. En „dat anders"
betekent hoe je mede-gevangenen er wel
aan toe zijn. Allen hebben zij al de stap
gezet voorbij het leven. Ze staan dicht bij
de dood en zien hem in het gezicht. Ze
zijn volstrekt eerlijk in alles wat ze zeg
gen. Ze hebben tegenover elkaar niets te
verbergen. Het verraad is hun enige vij
and. En de Duitse bewaker, die er op toe
moet zien dat ze niet met elkaar spreken.
Wanneer ze gelucht worden treffen ze el
kaar. Dat gebeurt iedere dag. Hun cel
deuren worden geopend, ze treden naar
buiten, dalen in optocht de trap af, legen
hun emmers op de binnenplaats en staan
in het waslokaal schouder aan schouder.
Men hoort hun gesprekken: vluchtige
mededelingen, korte karakteristieken van
hun innerlijke toestand. De luitenant pro
beert een hunner te winnen voor zijn plan.
De man ziet een andere methode. Hij
past die inderdaad toe, maar wordt be
trapt. Zijn executie volgt onmiddellijk. In
de cel naast de luitenant zit een oude
man. Ze praten met elkaar via een getra
lied raam, waartoe ze hoog tegen de muur
op moeten klimmen. De luitenant spreekt
de oude man moed in. Men hoort de oude
man antwoorden, maar ziet hem niet. Tel
kens kijken wij door de ogen van de
luitenant naar de enge beslotenheid van
de cel. Nooit krijgen we die cel in zijn
juiste afmetingen te zien. En in de gangen,
in het waslokaal, steeds blijft de drukken
de omslotenhcid der muren, die zichtbaar
maakt waarom deze mannen worden te
ruggedrongen tot de omslotenheid van
henzelf, tot het naakte eigen leven, waar
voor geen perspectief meer is. Maar de
luitenant denkt verder dan de muren. Hij
heeft de moed niet opgegeven, hij weet
van geen wijken. Als een kat klimt hij in
zijn kooi, lenig, volhardend, met de nagel
van een lepel de begrenzing van de deur
stukkrabbend tot het ogenblik dat hij zijn
ontvluchting wagen zal. Telkens wordt hij
gealarmeerd door geluiden van naderende
voetstappen. Iedere morgen is er weer het
luchten, trap af, binnenplaats op, was-
Onder auspiciën van de Belgische im
presario Gaston Arien waagt Toon Hermans
dit seizoen de grote stap buiten het eigen
taalgebied. Enkele weken geleden heeft hij
in Gent de première van zijn nieuwe „één-
mansshow" gegeven als inleiding tot een
Europese tournee, die binnenkort in Wenen
begint. Maar eerst „staat" hij nog een
tijdje in het Leidseplein-Theater te Am
sterdam, dat na het wegsterven van het
laatste applaus voor deze vertoning van
vrolijke virtuositeit tot bioscoop wordt ver
bouwd. Alweer een schouwburg minder in
de hoofdstad, waar de bevolking zich blijk
baar voornamelijk moet pogen te amuseren
met het bestuderen van nieuwe plannen
Deze bijgedachte heeft overigens bij de
hernieuwde kennismaking met de „liedjes
man" uit Bennebroek geenszins de pret
gedrukt. Er heerste integendeel zo'n vol
maakte verstandhouding tussen de ad rem
reagerende kleinkunstenaar en zijn harte
lijke bewonderaars, dat het succes naar
mate de avond vorderde steeg als kwik
in een thermometer.
Liedjes vormen de hoofdzaak van het
zeventien nummers tellende programma -
allerlei liedjes: uitbundige, bijna ernstige
met een malle draai, lichtzinnige protesten
tegen het existentialisme van de goot. lief
desverklaringen in het Europees, uitspat
tingen van kolder met een vleug van sen
timentele meditatie en dan tenslotte een
serenade in drie moderne oertalen, klank
nabootsingen zonder zin van het Frans,
het Engels en het Italiaans, die toch een
plezierige stemming teweeg brengen, die
het publiek zelfs tot „community singing"
verleiden. Ook met het Nederlands haalt
Toon Hermans, vooral in zijn conference,
dergelijke grappen uit, door de woorden
van hun betekenis te ontdoen en bijvoor
beeld de elementen van beeldspraak let
terlijk op te vatten.
Die liedjes zijn lang niet allemaal even
goed. maar ze zijn toch ook nooit slecht.
Ze worden bovendien voorgedragen met
een stuwende opgewektheid, ter kenschet
sing waarvan in het Nederlands van boven
de Moerdijk geen termen aanwezig zijn.
Net als men denkt: dat lijkt op Prévert,
op Brecht of Brassens, op Charles Trenet
of Louis Davids, komt er plotseling een
originele wending, een zotte inval, een
bizarre overdrijving, waardoor men weer
helemaal thuis is op de rommelzolder, waar
volgens Toon Hermans zijn denkbeelden
verborgen liggen in een zonderlinge sante-
kraam, van afgedankte gebruiksvoorwer
pen uit het maatschappelijk leven tot veel
belovend kinderspeelgoed. Hij is een jolige
feestvierder, de leukste thuis, maar dan in
de goede zin van dit begrip. Zijn spelletjes
van blijheid werken aanstekelijk. Als men
nog kan zingen, zingt men mee.
Zijn pogingen om een contrastrijke ernst
op te roepen zijn de minst geslaagde onder
delen van deze revue. De verheerlijking
van Koning Baby is net iets te hymnisch,
te plechtig en Toon Hermans doet er dan
ook verstandig aan zichzelf onmiddellijk
te overstemmen met een kostelijke persi
flage van de fanfare, waar hij toch wel dol
op lijkt te zijn. Zoals hij ook het groteske
visioen van het vergaan van deze wereld,
waar alles draait om het Leidseplein, aan
vult met een wetenschappelijke voordracht
over de diverse fruitsoorten als psycholo
gisch verantwoorde levensmiddelen. Het
beste liedje vind ik het heerlijke „You
are.... Sie sind.... Vous êtes!" Het is
een Wiener mélange, met de pittigheid van
whiskey en het aroma van cognac....
Op zijn best is Toon Hermans als hij zijn
clowneske aanleg uitviert in de vele inter
mezzo's. Een enkele keer denkt men: zo'n
vondst had toch nog meer uitgewerkt kun
nen worden, maar dan is men allang weer
meegesleept naar de volgende verrassing.
Ongetwijfeld is zijn nieuwe goochelnum-
mer het hoogtepunt van deze show. Nog
gekker, nog beter dan vroeger, denkt men
bij deze veredelde parodie, want men kan
zijn waardering van deze komische bravour
niet beter dan in slagzinnen uiten. En men
beseft het eens te meer: Buziau heeft een
opvolger gevonden, zij het dan zonder
diens vermogen om van de grappige dingen
des levens de verborgen keerzijde te sug
gereren. Op voortreffelijke wijze wordt
Toon Hermans bijgestaan door een muzi
kaal kwartet, door de pianist Govert van
Oest geleid. En Ph.yllis Lane treedt hem
een enkele keer terzijde als charmante
tegenspeelster in een nonsensikale dialoog.
lokaal in, naar boven, de cel.... Wanneer
hij eindelijk zijn kans grijpt, is hij in ge
zelschap van een jonge jongen, die hij
amper vertrouwt. Hij zet door. En in de
nacht verdwijnt hij, eindelijk vrij, maar
de ruimte, de lokkende ruimte, is nog
niet zichtbaar. Het duister houdt nog alles
omsloten
IK HEB GEPROBEERD u een indruk
te geven van wat de film vertoont en wat:
zij blootlegt. Zij is zelf een verzameling
indrukken: men ziet wal de luitenant ziet,
men hoort wat de luitenant hoort, men
denkt wat de luitenant denkt. In con
crete: men ervaart wat regisseur Bresson
verantwoord acht voor zijn doel. Dat doel
is: de gedachten en gevoelens van een ter
dood veroordeelde te peilen en het ka
rakter te openbaren van de beslotenheid,
die hem omgeeft, de invloed daarvan op
zijn houding, de moed, die hij dient op te
brengen om toch stand te houden. Daartoe
heeft Bresson alleen dat gekozen wat
essentieel is. En bewust houdt hij vol ons
maar zoveel te laten zien en te doen horen
als wezenlijk is voor de sfeer cn de ware
gesteklheid van het gemoed. Het zijn bijna
allemaal flarden indrukken. De spelers
spelen niet. Ze zijn. De camera speelt met
de spelers, met de ccl, de tralies, de gan
gen. Bresson speelt ermee. Grandioos! In
deze film is alle bijkomstigheid afgevoerd.
En door tot op de kern door te dringen
van mensen en situaties bereikt Bresson
wal weinigen kunnen: een taal van beel
den te spreken, die volstrekt autonoom is.
Dat is: film. Het commentaar van de luite
nant versterkt die beelden, maar als het
achterwege was gebleven zou dat niet
schaden. „Een ter dood veroordeelde ont
snapt" is een film, die men graag voor een
tweede maal gaat zien, al was het alleen
maar om zijn bewondering beter te kun
nen formuleren.
Het is te verwachten dat de Nederland
se scheepvaart in navolging van Frank
rijk, Engeland en de Verenigde Staten
het Suezkanaal voorlopig zal vermijden.
De Nederlandse regering heeft de Ko
ninklijke Nederlandse Redersvereniging
geadviseerd roncl De Kaap te blijven
varen zolang belangrijke kwesties als de
betaling van de tolgelden niet naar te
vredenheid van alle partijen zijn ge
regeld.
De afgelopen dagen is tussen de Neder
landse regering en de Redersvereniging
overleg gepleegd over de vraag of het
wenselijk was het voorbeeld van andere
landen te volgen. Van scheepvaartzijde
bleek de weerstand om het Suezkanaal te
vermijden niet groot. Vele maatschappijen
hebben namelijk nog contracten lopen, die
zijn gebaseerd op een vaart rond De Kaap.
Aangenomen mag worden, dat de re
dersvereniging haar leden maandag offi
cieel het bedoelde advies zal geven. Daar
mee handelt men in overeenstemming
met het besluit, dat gisteren door de Inter
nationale Scheepvaartkamer in Londen is
genomen en waarbij werd vastgesteld, dat
„geen haast zal worden gemaakt met het
gebruik van het Suezkanaal voordat de
politieke status is geregeld". Op de con
ferentie in Londen was Nederland door
enkele bestuursleden van de Koninklijke
Nederlandse Redersvereniging vertegen
woordigd.
MET KLEURENFILM
NAAR KEUKENHOF
ADVERTENTIE
Treinen rijden af en aan. De bouwer
van het complex, de heer Binnendijk,
kijkt tezamen met zijn zoon oplettend
toe, of zich geen ontsporingen
voordoen.
(ADVERTENTIE)
ADVERTENTIE
Boekeniveek in Bloemendaal
In de eocde verfzaken
is de voordelige
Supralux nylon plast ic lak voorradig.
99
De luitenant in de film „Ken ter dood
veroordeelde" ontsnapt.
David Koning
P. W. Franse
ADVERTENTIE