d m OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT HET WEER Als akkoord uitblijft zal hulp voor tandbehandeïing moeten vervallen cfè" Dr. Adenauer wenst tactische kernwapens voor Bundeswehr a 3 Reders willen zekerheid voor zij het Suezkanaal gebruiken LJ In de toekomst ook zwaarder geschut De Internationale Scheepvaartkamer neemt een afwachtende houding aan Ziekenfondsen verklaren 71e JAARGANG No 229 ZATERDAG 6 APRIL 1957 302e JAARGANG No 77 NAVO is niet ingenomen met de Britse plannen voor de defensie Landen op het continent hebben grote bezwaren Weer waarschuwingen over Radio-Moskou Veranderlijke bewolking Mr. dr. Ch. van Rooy nieuwe burgemeester van Eindhoven KLM-emissie in Amerika tegen het einde van april 5 DEZE WEEK IN ERBIJ Vier doden in het verkeer V erkeersongelukken DIT JAAR: 284 DODEN Weer een Russische kernexplosie gemeld Volksbruinbrood een cent minder Regeling voor autorijlessen wordt voorbereid Mooiste tochten langs de bollenvelden Het woord is aan Volk vaiti lezers Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij kantoor Haarlem-N. Soendaplein, TeL 12230. Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Haarlems Dagblad Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65, fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman LONDEN, WASHINGTON (Reuter, AFP) In Londen verluidt, dat de Britse bond genoten in de NAVO ongunstig gereageerd hebben op de Britse defensieplannen, die voorzien in halvering van de strijdkrach ten en overgaan op kern-defensie. Men verwacht, dat de bezwaren op de verga dering van de NAVO-raad in Bonn, van 2 tot 4 mei, ter sprake zullen worden ge bracht. De NAVO-landen op het Europese vaste land zouden menen, dat Groot-Brittannië teveel gaat vertrouwen op technici voor een „druk-op-de-knop-oorlog", ten koste van de landstrijdkrachten. Zij zouden hun bezwaren, onmiddellijk na de publikatie van het witboek over de Britse defensie, op een NAVO-bijeenkomst in Parijs ge uit hebben. Deze landen zouden vrezen, dat Groot-Brittannië de terugtrekking van zijn troepen van het vasteland zal ver snellen. In februari maakte de Britse re gering bekend, dat zij 27.000 man uit West- duitsL -d wilde terugtrekken, doch na overleg met de bondgenoten werd dit aan tal voorlo ig tot 13.500 teruggebracht. Washington zou minder critisch tegen over de Britse plannen staan ook al zou het „Pentagon" (het departement van Defen sie) de Britse defensiepolitiek „defaitis tisch" achten. In Washington verluidt, dat de Verenigde Staten niet van plan zijn hun strijdkrachten uit te breiden om de troepen die uit Libië, Korea en West-Duitsland te ruggetrokken zullen worden, te vervan gen. De Britse minister van Defensie, Sandys, heeft in een radiorede verklaard, dat Groot-Brittannië niet van plan is al zijn troepen van het vasteland terug te trek ken. Het zou dwaasheid zijn, zo zei hij, als wij Europa zonder landstrijdkrachten lie ten en alleen vertrouwden op de afschrik wekkende werking van de waterstofbom. Zolang er twijfel bestaat over de vraag, of wij ook bij een plaatselijke aanval met kernwapens zullen terugslaan, bestaat de kans dat een aanvaller het risico zal ne men. Daarom moet het Westen in Duits land over aanzienlijke landstrijdkrachten beschikken die duidelijk maken, dat elke aanval op een krachtige verdediging zal stuiten, zo voegde Sandys hieraan toe. ADVERTENTIE BARIELJORiSSTR HAARLEM IEL 1 3439 EERO B01STR. 48 A DAM TEL 717162 MOTOR OVERALLS ƒ49.50 Een commentator heeft vrijdag in een uitzending in het Nederlands voor Radio- Moskou Nederland ervoor gewaarschuwd niet toe te staan dat Amerika atoombases op Nederlands grondgebied inricht, omdat „de Sovjet-Unie in geval van aggressie maatregelen zal nemen om deze bases te vernietigen". Onder verwijzing naar de opmerking van minister Staf in Washington, dat Ne derland geen bezwaar heeft tegen opslag van atoomwapens op Nederlands grondge bied, deelde de commentator mee, dat Amerika nog dit jaar een aantal Ameri kaanse raketten van het type „Honest John" aan Nederland zal leveren. De com mentator vervolgde: „Het volk van de So vjet-Unie wenst het Nederlandse volk vrede en welvaart toe. De Sovjet-Unie wil vriendschappelijke betrekkingen met Ne derland blijven onderhouden en de be trekkingen op economisch en cultureel ge bied met Nederland tot ontwikkeling bren gen". Volgens deze commentator is het in het belang van het Nederlandse volk, dat de westelijke mogendheden eindelijk van vruchteloze onderhandelingen over de ont- w penmg overgaan tot het nemen van praktische maatregelen, vóór alles de Rus sische voorstellen aanvaarden om de kern wapens te verbieden en de voorraden kern wapens te ernietigen. De regeerders van Nederland hebben zich achter de weste lijke mogendheden geschaard, die deze voorstellen verwerpen. Dit druist even wel in tegen de fundamentele belangen van het Nederlandse volk, dat door deze handelwijze van zijn regeerders wel eens het slachtoffer kan worden van een atoom oorlog, aldus de commentator. ^CCOOOO^OCOODOTOOMCOOOOOCOOCOCOCCOOCCOCOCXXXXXJOOCOOOOO: VERWACHTING, medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van zaterdagavond tot zondagavond, op gemaakt om 11.15 uur: Vrij koud en overwegend droog weer met veranderlijke bewol king. Matige tot krachtige noor delijke wind. Volledige weerrapporten op pagina twee. (xooooooooooooooocoooocwcoooecoooooooocooc» DIT NUMMER BESTAAT UIT TWINTIG PAGINA'S, WAARIN OPGENOMEN ERBIJ Van onze correspondent in Bonn) Bondskanselier Adenauer is van mening dat West-Duitsland met de bewapening van zijn strijdkrachten niet bij de overige landen van het westen mag achterstaan. Wij kunnen er niet van afzien, zo verklaarde hij op een persconferentie in Bonn, dat onze troepen de nieuwste wapens hebben. Tactische kernwapens moeten tegenwoor dig als normale wapens worden be schouwd, maar in de toekomst zal er ook belangstelling voor grote kernwapens be staan Wij moeten, aldus Adenauer, de ontwikkeling die in volle gang is volgen. Wij Duitsers kunnen deze niet tegenhou den. Wij moeten ons er bij aanpasscen. Ik ben er van overtuigd, zo ging hij voort, dat het niet meemaken van die ontwikke ling nog geen politieke ontspanning zou betekenen. Men hoort beweren dat de aanwezigheid Het muziekkorps van de Limburgse Jagers, in de nieuwe door de bevolking geschonken uniformen, defileerde na de opening van de nieuwe Maasbrug bij het stadhiiis voor de autoriteiten. Bij Koninklijk Besluit van 5 april is tot burgemeester van Eindhoven benoemd de burgemeester van Venlo, mr. dr. Ch. J. M. A. van Rooy. De benoeming is geschied met ingang van 1 mei. Burgemeester Van Rooy volgt in Eindhoven mr. H. A. M. T. Kolfschoten op, die burgemeester van Den Haag is geworden. Mr. dr. Ch. J. M. A. van Rooy is ï'eeds burgemeester geweest van Hontenisse in Zeeuws-Vlaanderen, van Etten en Leur in West-Brabant en sinds 1 mei 1952 de eerste burger van Venlo, waarvan hij had gehoopt, naar hij indertijd heeft verklaard, dat het zijn laatste burgemeestersbenoe ming zou zijn. Charles Joan Marie Adriaan van Rooy werd op 23 januari 1912 als zoon van pro fessor dr. A. H. M. J. van Rooy te Rotter dam geboren. Mr. dr. Van Rooy is bestuurslid van de Vereniging voor Nederlandse Gemeenten afdeling Limburg, lid van de Televisie- raad en de Radioraad en lid van de raad van beheer van de Nederlandse Omroep- zender Maatschappij. Hij is ridder in de orde van St. Gregorius de Grote. De New York Times meldt heden dat de KLM voornemens is tegen ongeveer het einde van deze maand 250.000 gewone aan delen van 100 gulden elk op de Amerikaan se markt te verkopen. Het blad wijst erop, dat dit de eerste maal zal worden sedert het einde van de oorlog dat een Europese onderneming door middel van een aandelen-uitgifte kapitaal in Amerika zal trachten op te nemen. Bij informatie bij de KLM te 's Gravenhage is de juistheid van bovenstaande medede ling bevestigd. (ANP). ADVERTENTIE Gr. Houtstr. hoek Raamvest Luxaflex Zonnefilters LONDEN-WASHINGTON (Reuter-AFP- UP) De Internationale Kamer voor de Scheepvaart, waarin rederijen van achttien landen zijn vertegenwoordigd, heeft een resolutie aangenomen, waarin wordt gezegd dat er geen haast zal worden gemaakt met gebruik van het Suezkanaal. De meerder heid der reders is van oordeel dat het on middellijke gebruik van het kanaal van minder belang is dan de aard en gevolgen van de garanties en maatregelen, die het beheersorgaan zal geven en treffen ten aanzien van de instandhouding en ont wikkeling. In de verklaring wordt voorts gezegd dat, zodra de politieke situatie dit toelaat, de scheepvaartkamer haar pogin gen, de commerciële gebruikers van het kanaal te vertegenwoordigen, zal hervat ten. „De vooruitzichten op vruchtbare on derhandelingen tussen de reders en de Egyptische kanaalautoriteit zijn klein, ten zij de belanghebbende regeringen hetzij een overeenkomst kunnen sluiten over het toekomstige beheer van het kanaal." „Slechts dan zal de basis, een zekere stabi liteit, voor normale commerciële bespre kingen aanwezig zijn," zo wordt verklaard. Aan de bijeenkomst van de scheepvaart kamer wordt deelgenomen door reders uit de Verenigde Staten, Groot-Brittannië, Frankrijk, Canada, Oostenrijk, België, De nemarken, Finland, West-Duitsland, Grie kenland, India, Italië, Japan, Nederland, Nieuw-Zeeland, Noorwegen, Zweden en Zwitserland. In conferentiekringen werd met nadruk gezegd dat er geen sprake van is, dat men zal aandringen op een boycot van het kanaal. In scheepvaartkringen in Londen verwacht men, dat de schepen van India, Griekenland en Italië misschien door het kanaal zullen varen, als men heeft ver klaard dat er zich geen wrakken meer in bevinden. Sir Colin Anderson werd met algemene stemmen voor de komende twee jaar tot voorzitter van de Kamer herkozen. Tot op volger van mr. D. A. Delprat (Nederland) - die vice-voorzitter was en wiens ambtster mijn afgelopen is - is de Amerikaan Kemp gekozen. In Washington verluidt, dat de onder handelingen met Cairo over het toekom stige statuut voor het Suezkanaal niet op geschort zijn. Men wijst er op, dat Nasser nog steeds niet de inhoud van het Egyp tische antwoord op de Amerikaanse voor stellen heeft gepubliceerd. „Als de kans op een akkoord tussen de tandartsen en ziekenfondsen uitgesloten moet worden geacht, zal ernstig dienen te worden overwogen om de tandheelkundige hulp als ziekenfondsverstrekking te laten vervallen. De ziekenfondsen zouden zich dan wellicht tot de tandheelkundige jeugd zorg, de schooltandverzorging, moeten be perken. Deze gedachte is vroeger, dus los van het tegenwoordige conflict, reeds meer malen ter sprake gekomen, ook al doordat van tandartsenzijde nog al eens is gesteld, dat de tandheelkundige hulp in feite een „onverzekerbaar object" is" Dit is gisteren medegedeeld in een bij eenkomst te Utrecht van de gezamenlijke organisaties van ziekenfondsen (G.O.Z.). Verklaard werd dat de fondsen in het be lang van de verzekerden elke poging, die wordt ondernomen om het overleg tussen de partijen, met behoud van ieders verant woordelijkheid, weer op gang te brengen, ernstig zal overwegen. Reeds meermalen is de vraag gesteld of aan de verzekerden in plaats van hulp in natura een geldelijke tegemoetkoming kan worden verleend, doch op grond van wet telijke en reg'elmentaire bepalingen is dit onmogelijk. De ziekenfondsen zouden dit bovendien als een eerste stap beschouwen op de weg naar een fatale structuurveran dering van het huidige ziekenfondssysteem. Met name dreigt volgens de ziekenfondsen, dan het gevaar, dat men afglijdt naar een ziektekosten-verzekeringssysteem, waarbij een min of meer belangrijk deel van de kos ten van geneeskundige en tandheelkundige hulp benevens van medicijnen, als eigen risico's voor rekening van de verzekerde zou komen. Voorts zou de hoogte van dit eigen risi co de bijbetaling door de verzekerde buiten elke bemoeienis van de ziekenfond sen blijven. Op den duur zou dit tot zoda nige financiële lasten voor de verzekerden kunnen leiden, dat dezen het slachtoffer van een dergelijke structuurwijziging wor den. Op basis van het thans door de zieken fondsen gebodene zouden de kosten van de tandheelkundige hulp in ziekenfondsver- band bij de zogenaamde huisbehandeling ongeveer 31,5 miljoen gulden bedragen. De per 1 april door de tandartsen eenzijdig vastgestelde tai-ieven zouden een uitgave vergen van rond 40 miljoen gulden. Deze bedragen dienen nog te worden ver hoogd met de kosten van tandheelkundige hulp, verleend in de tandheelkundige cen tra, en met de kosten van de schooltand verzorging en tandregulatie. XCCCOSOCOOOOCOCaXJTOCCCOOOOCOOOOOOOOOOCOOOOOOOCOSODDOCVv Het Nederlandse motortankschip „Purfina Nederland" is bet Suezkanaal gepasseerd, als grootste schip en eerste geladen tank schip na de heropening van het kanaal. Het schip vervoert twaalfduizend ton olie. Het binnenkomen van de Golf van Suez uit werd door het laatste wrak bemoeilijkt, maar dankzij de aanwijzingen van een loods verliep alles zonder ongelukken. Verder is het kanaal geheel in orde. De kanaalautoriteiten waren erg vriendelijk, zo deelde de kapitein telegrafisch aan het ANP mee. De „Purfina Nederland" is op weg naar Antwerpen. Het schip heeft de doorvaartrechten in Belgische franken be taald, daar het door een Belgische maat schappij gecharterd was. Radio-Caïro maakt melding van een be richt in Egyptische dagbladen, dat Egypte vijftien landen zal uitnodigen vertegen woordigers naar Caïro te zenden voor een aldaar, onder voorzitterschap van de secre taris-generaal Dag Hammarskjoeld, te houden conferentie over de exploitatie van het Suezkanaal. ADVERTENTIE DOCUMENTAIRE GENEZINGSFILMS van de Amerikaanse Evangelist ORAL ROBERTS van 912 april, elke avond 8 uur, i. h. gebouw v. d. Vrijzinnig Hervormde Kerk, Jacobstraat 6. U ziel vele penezingen, w.o. kreupelen, stommen, doven en polio-patienten. Sprekers: Ds. G. v. HAASEN. Ds. A. W. F. WAARDENBURG en Evg. R. SPILLENAAR. TOEGANG VRIJ. Twee Haarlemse slachtoffers De zeventigjarige J. van Straaten uit de Jansstraat te Haarlem is vanmorgen in het St. Elisabeths Gasthuis aan de gevolgen van een aanrijding overleden. Donderdag 28 maart is de bejaarde man in de Gier straat door een auto aangereden, waarbij hij een zware hersenschudding en enige hoofdwonden opliep. Op de hoek van de Orionweg - Mer- curiusstraat - Perseusstraat in Haar lem-Noord is vrydagmiddag de 50- jarige bromfietser H. Sieval aangereden; enkele uren later is hy aan de gevolgen van een schedelbasisfractuur overleden in het Elisabeths Gasthuis. De 66-jarige landbouwster H. B. Hol- stege-Tijink uit de buurtschap Stokkumer- broek gemeente Markelo is op de rijksweg DiepenheimLochem te Markelo door een personenauto overreden. De vrouw werd hierbij ernstig gewond en overleed vrijwel onmiddellijk. Op de Koninginnelaan te N ij m e g e n is het vierjarige meisje Hildegonda R., toen zij onverwacht de rijbaan opliep, door een personenauto aangereden. Het kind werd met een hersenschudding naar het St. Canisiusziekenhuis overgebracht, waar het is overleden. blz p' Wereld gezondheidsdag, problemen van overvoeding en ondervoeding Het kasteel Rechteren en een roem rucht verslag van Helma Wolf Catz Een nieuw artikel van onze corres pondent in Australië, Jan D. Rempt Brief van een domineesvrouw, aan boord van de „Johan van Oldebar- ne velt" 7 Verder in dit nummer onder meer de g rubrieken: Over oude litteratuur. Onze 8 namen. In de caravan. Onze puzzel. Weer of geen weer. Voor de microfoon s COO»X>DCO^CODCCCOCCOCCCOCOCOCCCOXCCCCCCCOCODCCCOSC»a Tengevolge van verkeersonge- lukken in ons land zijn in 1957 om j het leven gekomen 284 personen, van wie 52 kinderen. i LONDEN (Reuter). Het Britse mi nisterie van Defensie heeft medegedeeld, dat de Sovjet-Unie op 3 april weer een kernexperiment heeft genomen. De vorige Russische proef is in het westen op 8 maart geconstateerd. Dat was volgens de Amerikaanse commissie voor kernenergie de achttiende proef van de Sovjet-Unie. De Britse bekendmaking is bevestigd door de Amerikaanse commissie voor kern energie. De rayonale bakkerijcommissie voor Haarlem en omstreken heeft besloten met ingang van maandag aanstaande de prijs van het volksbruinbrood in Haarlem en omgeving met één cent te verlagen. van kernwapens op Westduits grondge bied een groot gevaar voor de bondsrepu bliek zou zijn. De Sovjet-Unie dreigt met vergeldingsmaatregelen en met een af schuwelijk gewapend conflict tussen Oost en West. Dr. Adenauer gelooft echter niet aan dat gevaar, om de eenvoudige reden, dat de Soxjet-Unie weet dat „vergeldings maatregelen (die in dit geval in een aan val zouden moeten bestaan) onmiddellijk door een tegenslag van de Verenigde Sta ten zouden wórden gevolgd. Misleidend Men mag volgens Adenauer wanneer men de militaire krachten van het Wes ten naast die van het Oosten bekijkt, niet zonder meer de strijdkrachten van West- Duitsland tegen die van Oost-Duitsland opwegen Dat zou misleidend zijn. De Oost-duitse strijdkrachten bestaan uit 100.000 man volksleger, 65.000 getrainde reservisten, 30.000 man grenspolitie en nog enkele andere gewapende organisa ties. In Oost-Duitsland zijn ook nog 22 Russische divisies gestationeerd met meer dan 360.000 man en Russische luchtstrijd krachten, die 650 machines en ongeveer 50.000 man omvatten. Men moet die bij de Oost-Duitse troepen optellen om een juist overzicht van hun totale strijdwaarde te te krijgen, aldus de bondskanselier. Het Westduitse leger staat overigens in het westen ook niet alleen. Op het departement van Verkeer en Wa terstaat wordt gewerkt aan een wijziging van het Wegenverkeersreglemenl. die het mogelijk zal maken aan degenen, die onder hun toezicht een motorrijtuig doen bestu ren. speciale eisen te stellen. Deze wijzi ging, die waarschijnlijk dit jaar tot stand zal komen, wordt gezien als een voorlo pige oplossing. Als bestaande wettelijke bepalingen zich daartegen niet verzetten, zal het geven van rijlessen worden gebon den aan verdergaande voorwaarden, die zullen worden vastgelegd in een aparte Rijschoolwet. De KNAC heeft een onderzoek laten in stellen naar de mogelijkheden tot verbe tering van de rij-opleiding. De resultaten daarvan worden neergelegd in een hand boek voor rij-instructeurs, dat men nog dit jaar gereed hoopt te krijgen. Christian Morgenstern: Wie zijn kinderen goed wil opvoeden, moet hun een goede moeder verschaffen De K.N.A.C. heeft een kaartje vervaar digd, waarop de mooiste routes en de belangrijkste punten in de bollenstreek staan aangegeven. De K.N.A.C. tekent bij dit kaartje nog het volgende aan: Het verkeer zal gedurende de bollentijd zoveel mogelijk aan zichzelf worden overgelaten. Alleen bij grote drukte zal de politie op de kruispunten regelend optreden. Eéririchtingsverkeer is slechts ingesteld voor enkele smalle wegen (op het kaartje aangegeven). De Wilhel- minalaan te Hillegom zal tot ongeveer 1 mei voor alle verkeer afgesloten blyven in verband met werkzaamheden aan de brug in deze tveg. Het verkeer dient zolang gebruik te maken van de Pastoorslaan en de Stationsweg. Het doorgaande verkeer wordt bij Lisse over de rondweg oostelijk van het dorp geleid. Het verkeer met bestemming Keukenhof kan de route door het dorp Lisse nemen, om. vervolgens langs Vuursteeglaan of Veldhorststraat vaar de op het kaartje aangegeven parkeer terreinen te rijden. Op luttele minuten gaans van deze parkeerplaatsen liggen de veelkleurige bollenvelden en de Keukenhof. Tenslotte wil de K.N.A.C. de bezoekers van de Bollenstreek gaar ne adviseren, om vooral de bollenvel den vanuit de hoogte te gaan bekijken, door de hoog gelegen Veenenburgerlaan te Hillegom te nemen en ook de weg oostelijk van Noordwijk. Niet minder aanbeveling verdient het om, gaande langs de Achterweg te Lisse, de zij weggetjes aan de voet van de duinen in te slaan. Bij toeval, maar daarom wat ons land betreft, niet minder op een goed psycholo gisch ogenblik, heeft de UNESCO nog net i even vóór het einde van de Nederlandse Boekenweek een studie laten verschijnen over bet boek als communicatie-middel voor de moderne mensheid. In die studie komen enige wetenswaardige dingen - on der andere over de internationale positie van het Nederlandse boek - voor, waarvoor juist bij het slot van de Boekenweek wel even aandacht mag worden gevraagd. Er worden elk jaar op de wereld onge veer vijf miljard boeken gedrukt. Dit lijkt misschien veel, maar het komt toch slechts neer op twee boeken per jaar voor elk lid van het mensdom. Eén van die twee boeken is (gemiddeld) een schoolboek, zodat er dan nog maar één overblijft dat, naar we mogen aannemen, door elk van ons en onze medemensen uit vrije wil, hetzij ter ontspanning hetzij ter verrijking van onze kennis, wordt aangeschaft. Dit beeld van de lezende mensheid wordt nog somberder als men bedenkt, dat drie kwart van de wereld-boekenproduktie in handen is van slechts tien landen, dus van omstreeks een-tiende van het aantal lan den, waarin het aardoppervlak is verdeeld. Weliswaar woont in die tien landen onge veer de helft van de wereldbevolking, maar voor die helft wordt dan ook jaarlijks maar één boek per capita geproduceerd, tegen drie per jaar voor de andere helft. Het mag ons Nederlanders met een zekere trots vervullen, dat, per hoofd der bevolking gerekend, hergens ter wereld zoveel boeken worden gedrukt als in ons land. Wij zijn dus bij uitstek een volk van lezers. Maar eerlijkheidshalve moet hierbij worden aangetekend, dat wij toch ook weer niet al die boeken zelf lezen. De UNESCO vermeldt namelijk, dat Nederland op drie na de grootste exporteur van boeken is - die drie zijn de Verenigde Staten, Engeland en Frankrijk en dat grotere landen, zoals West-Duitsland en Spanje, in dit opzicht na Nederland komen. Wat het publiceren van vertalingen be treft, neemt ons land eveneens een eervolle plaats in, namelijk de zevende. En in feite slaat Nederland een nog beter figuur dan uit dit rangnummer blijkt, want het zou bijna „ex equo" kunnen worden geplaatst met zijn twee naaste concurrenten op dit terrein, Japan en Italië. Van de 24.000 boekvertalingen, die volgens de statistieken van de UNESCO in 1955 werden gepubli ceerd, kwamen er maar liefst 4.282 op reke ning van de Sovjet-Unie, die in verband met haar veeltaiigheid een afzonderlijke plaats inneemt. Van de overblijvende 19.700 vertalingen verschenen er 1.104, of bijna zes procent, in Nederland. Het is jammer dat de UNESCO - letter lijk en figuurlijk in alle talen - zwijgt over het aantal vertalingen u i t het Neder lands, dat in andere landen tot stand is gekomen. We lezen dat Tolstoi in 1955 de meest vertaalde klassieke schrijver was en dat hij werd gevolgd door een flinke reeks anderen. We lezen ook dat er jaarlijks heel veel detective-verhalen worden ver taald en dat Agatha Christie op dat gebied de kroon spant. Maar we lezen niets over Nederlandse litteratuur als bron van ver talingen voor buitenlandse lezers. Hoe zeer Nederland zich ook inspant om een zeer aanzienlijk deel van de wereldlitteratuur binnen het bereik van de Nederlandse lezer te brengen, dit is nog steeds in heel grote mate één-richting-verkeer. Het verkeer in de andere richting blijft minimaal. Dit is niet slechts te betreuren omdat hiermee belangen van schrijvers en uit gevers zijn gemoeid. In de eerste plaats is het te betreuren omdat daardoor de hon derden miljoenen lezers in de wereld om ons heen niet deelgenoot kunnen worden gemaakt van wat er zich ontwikkelt en voltrekt in het Nederlandse geestesleven, terwijl wij wél weten, wat er in het buiten land in dit opzicht gebeurt. Ons kleine taalgebied is een enorme handicap, toe gegeven; maar moeilijkheden zijn er om overwonnen te worden. En daaraan wordt nu gelukkig gewerkt. Er worden de laatste tijd energieke pogingen gedaan om Neder landse schrijvers en hun boeken meer be kendheid te geven in het buitenland en zodoende het maken van vertalingen te stimuleren. De kandidatuur van Simon Vestdijk voor de Nobelprijs voor Letter kunde kan, als zij succes heeft, eveneens bijdragen tot vergroting van de buiten landse belangstelling voor hetgeen er wordt geschreven in dat kleine landje, waar per hoofd der bevolking meer boeken ver schijnen dan ergens anders ter wereld. Wat men schrijft, in een land dat zóveel leest, kan toch ook voor het publiek buiten onze grenzen niet geheel en al van belang ontbloot zijn! Sijnon Koster Hoogleraar. Tot gewoon hoogleraar in de faculteit der wis- en natuurkunde aan de rijksuniversiteit te Groningen, om onderwijs te geven in de sterrenkunde, is benoemd dr. A. Blaauw.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1957 | | pagina 1