r
u
'0
Panda en het meesterwer
Plaatselijk opklaringen
Koers-winstver houding: nieuw
middel voor effect en waardering
Effecten- en
Geldmarkt
Betere stemming op aandelenmarkt
De radio geeft zondag
De radio geeft maandag
Wereldnieuws
ió Uet zo
2
Ujx
/l\ /-
tjL-V
Zó boeienfl is nu
PANORAMA
Koerswaarde en omzet ter
beurze flink toegenomen
Kort economisch nieuws uit
binnen- en buitenland
PREFECT - CONSUL - ZEPHYR - ZODIAC - THAMES
GEERT HQOGEVEEN ZIJLWEG 26 - Tel. 17296
Onderzoek naar afspraken
in stofzuigerhandel
Hollandse Stoomboot Mij.
had niet ongunstig 1956
Speciaalzaak LABOR n.v.
r~
GEYSIR
ZATERDAG 6 APRIL 1957
HOEWEL VAN EEN NOEMENSWAARDIGE verlevendiging van de fondsenhandel
op de Amsterdamse beurs niet kan worden gesproken, toch kan worden geconstateerd
dat hij zich deze week aan de invloed van enkele min of meer gunstige factoren niet
heeft kunnen onttrekken. De aandelenmarkt heeft sinds eind juli 1956 (Suezkanaal-
crisis) een flinke koersdaling moeten verwerken, die het indexcijfer voor de
aandelen te Amsterdam van ongeveer 230 tot 200 terugbracht. Gedurende de eerste
maanden van het lopende jaar is er in de koersen weinig verandering gekomen,
met uitzondering van aandelen Koninklijke, maar er is weer wat meer tekening
le bespeuren, waartoe de jaarverslagen en uitgekeerde dividenden ongetwijfeld
hebben bijgedragen. Het algemeen indexcijfer is deze week weer tot 209 opgelopen.
Het is zeer zeker een meevaller dat de resultaten van vele ondernemingen over
het afgelopen jaar de verhoging van het dividend toelaten; van de ongeveer
honderd maatschappijen, die hun verslag hebben uitgebracht, was zulks bij ongeveer
de helft het geval en van de andere helft zijn slechts vijftien tot een dividend
verlaging overgegaan; de overigen handhaafden het percentage op dat van 1955.
Dat cr op dc aandelenmarkt nog geen
koersstijging van grotere omvang heeft
plaats gevonden, hangt niet alleen samen
met de thans wat gereserveerde prognoses
van de directies ten aanzien van het lopen
de jaar. maar ook met de nog altijd krappe
geld- cn kapitaalmarkt, welke in het stij
gende rentetype van de obligaties tot uit
drukking komt en de kopers van aandelen
een hoger rendement doet verlangen. Dit
blijkt wel zeer duidelijk uit het feit dat
het indexcijfer voor bankaandelen dit jaar
tot dusver nog van 130 tot ongeveer 115 is
teruggegaan.
HILVERSUM I, 402 m
S.OO Nieuws. 8.15 Platen. 8.25 Hoogmis.
9.30 Nieuws en waterst. 9.45 Platen. 10.00 An
ders dan u denkt. caus. 10.15 Kaöwmuz. m.
comm. 10.30 Kerkd. 11.30 Vragenbeantw.
11.45 De kerk in de spiegel van de pers. caus.
12.00 Vocaal ens. 12.15 Platen. 12,20 Apologie.
12.40 Instr. kwint, en soliste. 12.55 Zonne
wijzer. 13.00 Nieuws en kath, nieuws. 13.10
Strijkork. 13.35 Platen. 13.45 Boekbespr.
14.00 V. d. kind. 14.30 Pianovoordr. 15.00
Instr. trio. 15.25 Fries halfuur. 15.55 Muzikale
caus. met illustratie. 16.15 Sport. 16.30 Ves
pers. 17.00 Gereformeerde kerk. 18.30 Ge
wijde muz. 19.00 Nieuws uit de kerken. 19.05
Samenzang. 19.25 De angst in het leven van
de mens, gesprek. 19.45 Nieuws. 20.00 Gevar.
progr. v. d. mil. 20.30 Act. 20.45 De gewone
man. 20.50 Cabaret. 21.20 U bent toch ook
van de partij?, caus. 21.30 De witte hel,
hoorsp. 22.15 Platen. 22.45 Avondgebed en
lit.kal. 23.00 Nieuws. 23.15 Koor en solisten.
23.40 Kampioenschap v. Nederland schaken.
23.4524.00 Platen.
HILVERSUM II. 298 m
8.00 Nieuws en postduivenber. 8.18 V. h.
platteland. 8.30 Weer of geen weer. 9.45
Geestelijk leven, caus. 10.00 Twee violen en
twee celli. 10.20 Met en zonder omslag. 10.50
Het puik van zoete kelen. 11.20 Cabaret.
12.00 Theaterork. en soliste. 12.30 Sportspie-
gel. 12.35 Even afrekenen, Heren! 12.45 Or
gelspel. 13.00 Nieuws. 13.05 Meded. of platen.
13.10 V. d. strijdkrachten. 14.00 Boekbespr.
14.20 Concertgebouwork. (opn.). I. d. pauze:
14.50 Het Gulden Vlies, hoorsp. 16.00 Pla
ten. 16.10 Weslindisch brk. 16.30 Sportrevue.
17.00 Zigeunerork. 17.30 Hoorsp. v. d. jeugd.
17 50 Nieuws en sportuitsl. 18.05 Sportjourn.
18.30 .Kerkdienst IKOR. 19.00 Kerkdienst v.
d. kind. 19.30 Radiozondagsblad. 20.00 Nieuws
20.05 Amus. muz. 20.45 De gouden vlinder,
hoorspel. 21.15 Platen. 21.45 Voordracht. 21.55
Lichte muz. 22.10 Striikork. 22.30 Ketsen -
gym. 22.50 Journ. 23.00 Nieuws. 23.15 Ga nog
niet weg! 23.35—23.55 Platen.
BLOEMEND AAL, 245 m
9.00 en 10.30 Ds. G. Toornvliet van Bloe-
mendaal. 11.45 (Belangstellenden) Ds. G.
Toornvliet van Bloemendaal. 2.30 Radio-
kinderdienst. 3.30 Ds. H. W. Wierda van
Haarlem-noord.
BRUSSEL, 324 m
12.00 Platen. 12.15 Amus. ork. 12.30 Weer-
ber. 12.34 Amus. ork. 13.00 Nieuws. 13.15 V.
d. sold. 14.00 Opera- en Bel Cantoconc. 15.30
Platen. 16.00 Sport. 16.45 Platen. 17.00 Sport.
17.15 Sportuitsl. 17.30 Platen. 17.45 Sport
uitsl. 17.52 Platen. 18.05 Volkszang. 18.25
Pianorecital. 18.30 Godsd. halfuur. 19.00
Nieuws. 19.45 Platen. 20.00 Gevar.progr. 21.30
Lichte muz. 22.00 Nieuws. 22.11 Platen. 23.00
Nieuws. 23.05—24.00 Platen.
HILVERSUM I, 402 m
7.00 Nieuws en SOS-ber. 7.10 Gewijde muz.
7.30 Platen. 7.45 Een woord voor de dag. 8.00
Nieuws en weerber. 8.15 Sportuitsl. 8.25 Pla
ten. 9.00 V. d. zieken. 9.25 Waar voor uw
geld. 9.30 Platen. 9.40 Quizprogr. 10.10 Pla
ten. 10.30 Theologische etherleergang, cau
serieën. 11.10 Platen. 11.20 Lichte muz. 12.25
Voor boer en tuinder. 12.30 Land- en tuinb.-
meded. 12.33 Platen. 12.45 VVV: Vol vakan
tie voorpret. 13.00 Nieuws en weerber. 13.15
Lichte muz. 13.45 Platen. 14.05 Schoolradio.
14.35 Platen. 14.45 V. d. vrouw. 15.15 Vocaal
ens. 15.30 Platen. 16.00 Bijbeloverdenking.
16.30 Pianorecital. 17.00 V. d. kleuters. 17.30
Platen. 17.40 Bëursber. 17.45 Regeringsuitz.
18.00 Orgelspel. 18.30 Sportoverz. 18.40 En
gelse les. 19.00 Nieuws en weerber. 19.10
Huismuz. 19.30 Parlementair commentaar.
19.45 Houtblazersens. 20.00 Radiokrant. 20.20
Meisjeskoor. 20.40 Studenten zitten baby.
hoorspel. 21.15 Platen. 21.30 Boekbespr. 21.45
Platen. 21.55 Pianorecital. 22.10 Vocaal ens.
en sol. 22.45 Avondoverd. 23.00 Nieuws. 23.15
Platen. 23.40—24.00 Evangelisatie-uitz.
HILVERSUM II. 298 m
7.00 Nieuws. 7.10 Gym. 7.20 Platen. 8.00
Nieuws. 8.18 Platen. 8.50 V. d. vrouw. 10.00
Voor de oude dag, caus. 10.05 Morgenwijding.
10.20 Platen. 10.40 Ritm. strijkork. 11.10 Luit-
recital. 11.30 Schoolradio. 12.00 Promenade-
ork. 12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33 V. h
Platteland. 12.38 Politiekapel. 13.00 Nieuws
13.15 V. d. middenstand. 13.20 Orgel en zang
13.45 V. d. vrouw. 14.00 Litterair-muzikaal
recital. 14.30 Voor een kwartje geluk, hoor
spel. 15.30 Zestig minuten voor boven de
zestig. 16.30 Platen. 17.C, Pianoduo. 17.15
Dansmuz. 17.50 Mil. comm. 18.00 Nieuws en
comm. 18.20 Lichte muz. 18.50 Cursus Open
baar Kunstbezit. 19.00 Platen. 19.05 Parle
mentair overz. 19.20 Koorconc. 19.35 Act
19.45 Regeringsuitz. 20.00 Nieuws. 20.05 De
Familie Doorsnee. 20.35 Amus. muz. 21.15
Gevar.progr. v. d. militairen. 21.50 De grote
kans van 1957: De gemeenschappelijke Euro
pese markt, caus. 22.05 Omroepork. cn solist
23.00 Nieuws. 23.15 Ned. kamp. schaken. 23.20
Amus. muz. 23.4524.00 Platen.
TELEVISIE (NTS en NCRV)
10.30—11.00 Brits Kon. bezoek aan Parijs
11.40—12.25 en 15.40—16.20 Idem. 20.30 Tus
senhalte Zonnetrein. 20.40 Koud-kouder
koudst, progr. over het Kamerlingh Onnes
laboratorium in Leiden. 21.00 Filmkader
21.20 Kleinkunstprogr. 21.45 Dagsluiting
21.5522.35 Brits Kon. bezoek aan Parijs.
BRUSSEL, 324 m
12.00 Platen. 12.30 Weerber. 12.34 V.
landb 12.42 Platen. 13.00 Nieuws. 13.11 Pla
ten. 14.00 La Fille du Régiment, opera. 15.45
Platen. 16.00 Koersen. 16.02 V. d. zieken
17.00 Nieuws. 17.10 Lichte muz. 17.45 Meis
jeskooi. 18.00 Franse les. 18.15 Kinderlied
13.20 Prot. caus. 18.30 V. d. sold. 19.00 Nieuws
19.40 Platen. 20.00 Kamermuz. (20.4521.00
Kunstkaleidoscoop) 21.30 Amus. ork. 22.00
Nieuws. 22.11 Platen. 22.55—23.00 Nieuws.
Van de banken hebben er slechts twee
het dividend verhoogd, vier lieten het on
veranderd en vier hebben het verlaagd.
Het rendement van bankaandelen bedraagt
thans, op basis van de uitkeringen over
1956, 6V2 a 7 percent, hoewel aan de solidi
teit van de banken niet wordt getwijfeld.
Bankaandelen zijn weliswaar niet zo recht
streeks op de resultaten van het bedrijfs
leven betrokken als industriële aandelen,
maar dragen toch ook het risico van de
conjunctuurwisselingen en als thans van
goede obligaties een rendement van 5 en
5 '2 percent kan worden gemaakt, is het
begrijpelijk dat beleggers, die geen grote
risico's wensen, de voorkeur aan obligaties
geven, welke thans in allerlei vorm worden
aangeboden. Men mag echter wel aan
nemen dat als er op de kapitaalmarkt een
keer komt, bankaandelen hiervan niet in
de laatste plaats zullen profiteren, aan
gezien het rendement van deze waarden
thans ver boven het historisch gemid
delde ligt.
Het is sinds medio 1956 wel weer ge
bleken hoe snel de publieke opinie ten
aanzien van de waardering van effecten
kan veranderen. Een en twee jaar geleden
speelde het rendement bij die waardering
nog slechts een zeer ondergeschikte rol,
hetgeen thans nog bij de internationale
waarden het geval is, met name bij de
aandelen Koninklijke, Philips en Unilever.
In navolging van wat in de V.S. viel en
trouwens nog valt te constateren werd
meer aandacht geschonken aan wat ver
diend, dan aan wat uitgekeerd werd, ter-
ADVERTENTIE
byte rp+\
©T \y
RÖCK At
nsTiv
311
wijl ook de vrees voor een verdere waarde
vermindering van het geld in sterkere
mate in de koersen tot uitdrukking werd
gebracht. Aan deze waarderfrigsnorm is
in die tijd misschien wel te grote waarde
gehecht, maar thans krijgt men de indruk
dat deze factor bij de beoordeling van de
vraag of de aandelen te hoog of te laag
noteren al te zeer op de achtergrond is ge
drongen.
Ook het Rotterdamsch Beleggingscon
sortium, waarover wij de vorige week
enkele bijzonderheden hebben medege
deeld, zegt in haar verslag dat ter beoor
deling van de hoogte van het koersniveau
niet alleen op het rendement, zijnde de
verhouding tussen dividend en koers, moet
worden gelet, maar dat ook de verhouding
tussen koers en winst in de beschouwingen
moet worden betrokken. Zij heeft daarom
enige berekeningen gemaakt van de koers
winst-verhoudingen op basis van de koers
per 31 december 1955 van een aantal na
oorlogse jaren en de gepubliceerde winsten
over de betreffende jaren, gelijk dit reeds
geruime tijd in de V.S. wordt gedaan. Men
spreekt ginds van „price-earning-ratio",
waarmee de verhouding wordt aangegeven
tussen de prijs (koers) van een aandeel en
het bedrag dat per aandeel wordt ver
diend. Uit deze berekening blijkt de koers
winstverhouding bij de Internationale
fondsen uit. 1955 7.81 was, wat dus wil
zeggen dat de prijs van het fonds 7.81 maal
zo groot was als het bedrag, dat per aan
deel werd verdiend. Voor industriële aan
delen was dit cijfer 10.12, voor scheep
vaartaandelen 7.05 en voor de banken
13.50, voor Indonesische fondsen 15.24. Ver
gelijkt men deze cijfers met die van Ame
rikaanse fondsen, dan lagen uit. 1955 de
verhoudingen ten onzent gunstiger dan
daar. Want voor Industriële aandelen was
in de V.S. uit. 1955 de koers-winstverhou-
ding 11.28 en aan het einde van het derde
kwartaal 1956 zelfs 14.20. Met andere
woorden, de prijs der aandelen was toen
ruim 14 maal zo groot als de winst per
aandeel. Houdt men er rekening mee dat
de koersen te Amsterdam in de loop van
1956 zijn gedaald en de winsten over 1956
weinig van die voor 1955 verschillen, dan
zullen de Nederlandse koers-winstverhou-
dingen voor uit. 1956 waarschijnlijk in het
algemeen lager zijn dan die van eind 1955.
Het gunstig verschil met Amerikaanse
aandelen wordt daardoor dus nog groter.
De directie van het Rotterdamsche Be
leggingsconsortium wijst op het. opmerke
lijke feit dat ondanks de sterke koersstij
ging, welke in 1955 voor internationale
fondsen plaats vond, de koers-winst-ver-
houding van deze groep nog steeds lager
was dan van de Nederlandse industriële
aandelen. De prijs van de aandelen was
immers slechts 7.8 maal de winst per aan
deel, terwijl het cijfer voor Nederlandse
industriële aandelen 10.12 bedroeg en dat
voor Amerikaanse industriële aandelen
11.28. Voor een deel houdt dit verband met
het feit dat in bet algemeen de binnen
landse industrieën hun winsten minder
laten zien dan de internationale concerns,
maar tevens kan dan de conclusie worden
getrokken dat de geweldige ontwikkeling
van deze internationale ondernemingen
nog niet geheel in de koersen tot uitdruk
king is gekomen, althans in minder sterke
mate dan dit in Amerika het geval was.
Dit is vermoedelijk een van de redenen
waarom de laatste tijd voor de internatio
nale aandelen weer een grotere vraag is
ontstaan, zij het dan ook voor een deel uit
het buitenland. Het feit dat de Koninklijke
en de Unilever ongeveer 80 percent van de
winst in het bedrijf houden, betekent een
geleidelijke versterking van de financiële
positie der concerns en al maakt men dan
een laag rendement, daarnaast is er een
voortdurende stijging van het vermogen,
waarin aandeelhouders participeren. Ook
het deze week verschenen jaarverslag' van
Philips doet zien dat de balanswaarde van
de gewone aandelen in 1956 weer is ge
stegen en de beurswaarde overtreft. Waar
bij dan met de grote stille reserves geen
rekening is gehouden. Dat de Philipsdirec-
tie met een tamelijk optimisme het nieuwe
jaar is tegemoet gegaan, heeft de beurs
deze week blijkbaar ook een riem onder
het hart gestoken. Over het algemeen ziet
de markt er, gelijk wij in het begin reeds
zeiden, iets vriendelijker uit.
ADVERTENTIE
N.V. MIJ. „HOLSTER"- OVERVEEN
Tel. K 2500 - 15597 en 19057
Centrale verwarming
Airconditioning
Aut. oliestook
De totale koerswaarde van de ter beur
ze verhandelde aandelen is per eind maart
gekomen op (miljoenen guldens) 17411
(eind februari 16714 en eind maart 1956
16806). De onderverdeling was, blijkens het
C.B.S., als volgt: internationale concerns
12729 (eind febr. 12071), handel, indüstrie
en diversen 2545 (2542), scheepvaart 709
(699), bank, krediet en verzekeringwezen
655 (633), cultures 221 (213), mijnbouw en
petroleum 534 (508), spoor cn tramwegen
18 (onv.).
De totale nominale waarde is licht ge
stegen en wel van 4711 tot 4719. De ge
middelde koers nam toe van 355 tot 369,
voornamelijk door de internationale con
cerns, (o.a. Kon. Olie) waarvan de gemid
delde koers toenam van 575 tot 607. De
beurswaarde-index (gemiddelde 1953
100) nam loe van 235,3 tot 245,1.
De aandelenomzet ter beurze beliep in
maart f 35.540.285 (febr. f 29.696.836), en in
het eerste kwartaal f 100.210.722 (eerste
kwartaal 1956: f 140,670.398). De obligatie-
omzet in het eerste kwartaal beliep
f 127.632.218 (v.j. f 148.663.890), Het alge
meen A.N.P.-C.B.S. beursindex-cijfer (basis
1953 100) steeg van 199,74 tot 205,11.
Avis Verffabrieken
De resultaten over 1956 van de n.v. Verf
fabrieken Avis te Westzaan zijn belangrijk
achtergebleven bij die van 1955. Dit werd
in hoofdzaak veroorzaakt door verkleining
van de winstmarge als gevolg van de stij
ging van grondstoffenprijzen en kosten,
welke niet in de verkoopprijzen konden
worden gecompenseerd. Bovendien deed
zich een tijdelijke achteruitgang voor van
de vraag. De bruto bedrijfswinst vermin
derde van f 183.644 tot f 153.102. Er res
teert een saldo winst van f 53.120 (v.j.
f 93.497). Dit wordt gebruikt tot vermin
dering van het saldo verlies over vorige
jaren ad f 312.758, dat hierna nog f 259.638
bedraagt op een kapitaal van f 800.000.
ADVERTENTIE
16270
i
Koudere lucht is vannacht het land bin- regen is evenwel gering en plaatselijk zul-
nengedrongen. Deze weersomslag hing sa- len opklaring voorkomen,
men met de vorming van een nieuw hoge-
drukgebied in de omgeving van de Britse WEERRAPPORTEN
eilanden.
zich in beweging zette naar onze streken.
De aanvoer van deze koude lucht duurt
7 april
Zon op 6.04 uur, onder 19.26 uur.
Maan op 10.47 uur, onder 1.56 uur.
8 april
Zon op 6.02 uur, onder 19.27 uur.
Maan op 12.00 uur, onder 2.38 uur.
Maanstanden
7 april
14 april
22 april
30 april
21.23 uur
13.09 uur
00.00 uur
00.54 uur
eerste kwartier,
volle maan.
laatste kwartier,
nieuwe maan.
Hoog en laag water in IJmuiden
Zaterdag 6 april
Hoog water: 7.20 en 19.46 uur.
Laag water: 2.53 en 15.16 uur.
Zondag 7 april
Hoog water:- 8.10 en 20.45 uur.
Laag water: 3.33 en 16.01 uur.
Maandag 8 april
Hoog water: 9.14 en 21.56 uur.
Laag water: 4.22 en 17.05 uur.
Temperaturen:
buiten-
CO
c
CO
land maxima van giste
UJ
cz A
ren. Binnenland: heden
t -
"O
d
2 c
7 uur. Neerslag: laatste
Bz
5
24 uur.
it
V
s S
Stockholm
onbewolkt
wzw
11
0
Oslo
zwaar bew.
nw
13
0
Kopenhagen
zwaar bew.
nw
16
0,1
Aberdeen
half bew.
nnw
13
1
Dublin
onbewolkt
nno
11
0
Londen
licht bew.
nno
20
0
Amsterdam
half bew.
n
19
0
Brussel
regen
n
22
0
Parijs
onbewolkt
nnw
21
0
Bordeaux
mist1
no
22
0
Grenoble
regen
zw
18
8
Nice
geheel bew. windst.
20
0
Berlijn
zwaar bew.
zzo
22
0
Frankfort
geheel bew. o
22
0
München
onbewolkt
windst.
18
0
Zürich
geheel bew.
wzw
20
0
Genève
regen
windst.
19
7
Locarno
zwaar bew.
ono
20
0
Wenen
onbewolkt
verand.
19
0
Innsbruck
zwaar bew.
n
22
0
Rome
nevel
windst.
19
0
Mallorca
zwaar bew.
nnw
20
0
Den Helder
licht bew.
n
7
0
Ypenburg
half bew.
nno
8
0
Vlissingen
geheel bew. nno
8
0
Eelde
licht bew.
n
6
0,1
De Bilt
zwaar bew.
n
9
0
Twente
zwaar bew.
nno
7
0,1
Eindhoven
geheel bew.
no
8
0
Vlv. Z.-Limb. geheel bew.
n
7
0
De staatssecretaris van Economische Za
ken heeft de commissie-bedrijfsregelingen
verzocht hem advies uit te brengen over de
vraag, of er uit een oogpunt van algemeen
belang aanleiding bestaat lot optreden op
grond van het kartelbesluit tegen de be
drijfsregelingen van de stichting „Centraal
Instituut voor de Stofzuigerhandel". Daarbij
is in het bijzonder de aandacht van de com
missie gevraagd voor de regelingen inzake
uitsluiting en over het systeem van prijs-
hand'having. Voorshands werd geen aanlei
ding aanwezig geacht met name over de
hoogte van de prijzen en marges, die de
fabrikant en importeur individueel vaststelt,
de mening van de commissie te vragen.
ADVERTENTIE
DE IVALVIS. 24
De walvis is een héél groot beest, maar
is geen vis,
Ofschoon hij altijd in de zee te vinden is.
Hij schenkt ons traan en vet voor
„zonlicht-margarine"
En Jonas zat eens in zijn grote bek te kiene(n)
Tot Jonas zei: „Ik ga Denk niet dat ik een
sul ben;
Ik ga naar DANTUMA en koop me daar
een vulpen!"
35. „Ik vraag me af, waarom Joris ons
naliep, vermomd als een oude heer", mom
pelde Panda. „Het lijkt wel, of hij de schil-
derijdieven wil helpen. Als hij er niet
tussen was gekomen, zouden we het schil
derij nu terug hebben en had jij geen klap
op je oog gekregen". De herinnering hier
aan deed Pat's bloed weer koken. „De
schurkens!"riep hij verhit, „de boevens!
Dat klap zal hun berouwen!" Een tijdje
zat hij zo te razen en riep allerlei boze
dingen aan het adres van Joris en de boe
ven. „Ja, ja", zei Panda, toen de verbitter
de detective even adem schepte, „maar hoe
krijgen we het schilderij nu terug? Die
twee zijn nu gewaarschuwd. Als we ook
maar even in de buurt van hun coupé ko
men, beginnen ze al te slaan en te schie
ten". Maar nu toonde de grote detective
weer eens, dat hij niet voor vreemde we
gen terugschrok, om zijn doel le bereiken.
Hij stond op, opende het portier en slapte
op de treeplank. Wat doe je nou?", riep
Panda verbluft, „pas op! Dat is gevaarlijk!"
„Geen tijd voor vragens", antwoordde Pat.
„Kom mee. Volg me op de hielens!" Voor
zichtig schuifelde Panda achter de dappere
speurder aan. De wind floot hen om de
oren, de wagon stampte en slingerde, maar
onvervaard ging Pat over de smalle tree
plank verder. Eindelijk hield hij halt bij
een coupéraampjeNaar binnen glurend,
zag Panda de boeven zitten. Het ongun
stige tweetal zat met hun rug naar hen
toe, de gangkant onafgebroken in het oog
houdend. „Zie?", fluisterde Pat. „Een goede
detective sluipt altijd aan van een kant,
waar de boevens hem niet verwachten".
Hoewel de gang van zaken in het bedrijf
van de n.v. Hollandsche Stoomboot Maat
schappij in 1956 bevredigend is geweest,
heeft de directie enige achteruitgang in de
uitgaande lading moeten vaststellen. Voor
namelijk houdt dit verband met een ver
minderd aanbod van overscheeplading,
welke van overzee wordt aangevoerd en in
het Verenigd Koninkrijk haar eindbestem
ming vindt. De hoeveelheid lading in
thuiskomende richting was vrijwel gelijk
aan die van 1955.
Vooral door de gunstige gang van zaken
van de Holland-West-Afrika lijn, vertoont
het exploitatiesaldo, exclusief afschrijvin
gen en surveykosten, een vooruitgang van
ruim 17 percent, namelijk van f 4.476.313
(ot f 5.262.019. De afschrijving op de vloot
beloopt f 2.105.560 (v.j. f 1.731.810). Na ver
dere afschrijvingen, aftrek van kosten, be
lastingen enzovoorts resteert een winst-
saldo van f 948.643 (v.j. f 815.606). Voor be
lastingen is voldoende gereserveerd onder
de „reserve voor belastingen", die thans
met f 450.000 op de balans paraisseert. De
reserve diverse belangen is na een dotatie
van f 775.000 gestegen tot f 4.025.000.
De voortdurende wijzigingen in de be
lastingwetten en in de belastingtarieven
vormen een onzekere factor in het beleid
der onderneming, dat onder andere dooi
de lange levertijd van nieuwbouw op de
toekomst moet zijn gericht. Hoewel de
directie vertrouwt, dat de nieuwbouwver-
plichtingen, welke in totaal f 8.575.000 be
dragen, uit eigen middelen kunnen worden
gefinancierd, heeft zij het gewenst geacht
een dusdanige regeling te treffen, dat zij
ook bij onvoorziene tegenslagen haar ver
plichtingen altijd kan nakomen. Zoals ge
meld, wordt een onveranderd dividend van
10 percent op de oude en van 5 pet op de
in juli 1956 geëmitteerde nieuwe aandelen
voorgesteld. Het kapitaal is door de voor
noemde emissie gestegen van f 6.560.000 tot
f 8.750.000.
De bouw- en vernieuwingskoslen dei-
schepen (14 motorschepen, 2 schepen in
aanbouw op te leveren in 1957. en 1 schip
in aanbouw op te leveren in 1959) bedra
gen f 26.684.995. Hierop werd afgeschreven
f 7.914.195, zodat een boekwaarde resteert
van f 18.770.800. Rekening houdende met
de reserve voor nieuwbouw ad f 12.900.106,
staat de vloot in feite te boek voor
f 5.870.694.
De resultaten van de Holland-West-
Afrika lijn, waarin de H.S.M. deelneemt,
waren belangrijk beter dan in voorgaande
jaren. De werkzaamheden van de tunnel
bouw onder het IJ zullen moeilijkheden
voor het bedrijf van de H.S.M. meebrengen.
De vloot bleef in 1956 gespaard voor ern
stige schade.
Streven. „De hiërarchie der r.k. kerk in de
Verenigde Staten vormt een bedreiging
voor de Amerikaanse levenswijze", al
dus heeft een leider der samenwerken
de Amerikaanse evangelische kerken op
een congres verklaard. Volgens de spre
ker streven de r.k. leiders er „onafge
broken naar de Verenigde Staten tot
een katholiek land te maken, waarin
kerk en staat écn zijn".
Verlichting. Een Zwitserse horlogefabriek
heeft een polshorloge gemaakt, waarvan
de wijzerplaat wordt verlicht door een
lampje van drie millimeter lang en een
doorsnede van een millimeter. Het in
gebouwde batterijtje zou vier tot vijf
jaar moeten werken.
Verongelukt. Vijf Amerikaanse en Duitse
vliegtuigen, twee straaljagers en drie
lichte verkenners, zijn vrijdag in West-
Duitsland verongelukt, waarbij in to
taal vier inzittenden omkwamen en drie
zwaar werden gewond.
Crisis. De crisis in het Britse bioscoopbe
drijf, waarvan de opkomst van de tele
visie de voornaamste oorzaak is, heeft
tussen april 1956 en februari 1957 de
sluiting van ongeveer 200 zalen tot ge
volg gehad. Dertien theaters moesten
eveneens hun deuren sluiten.
Belangrijk. Do IJslandse minister van Bui
tenlandse Zaken, Gudmundsson, heeft
donderdagavond in een radiorede neu
traliteit „zinloos en zelfs gevaarlijk"
genoemd. IJsland is strategisch belang
rijk geworden „en daarom heeft onze
neutraliteitsverklaring geen enkele
waarde meer". Het vorige jaar streefde
de IJslandse regering naar ontruiming
van de NAVO-bases.
Weerstanden. De Amerikaanse schout-bij
nacht Rawson Bennett heeft te New
York verklaard, dat het niet zeker is,
hoelang de eerste uit Florida te lance
ren satelliet in de lucht zal blijven.
Deze onzekerheid is een gevolg van het
feit, dat de kunstmaan bij haar tocht
om de aarde de satelliet zal in onge
veer honderd minuten om de aarde
draaien energie en snelheid kan ver
liezen, doordat de luchtdichtheid op
haar ellipsvormige baan niet overal ge
lijk is.
Eis. De Westduitse taxichauffeurs hebben
de cis gesteld dat de doodstraf in West-
Du i Island weer van kracht zal worden
verklaard. Aanleiding hiertoe is het
feit, dat sinds 1950 duizend aanslagen
op leden van hun gilde zijn gepleegd,
hetgeen in 150 gevallen tot de dood van
de aangevallenen leidde. Zij zullen een
uur staken, indien hun eis niet wordt
ingewilligd.
Geldstroom. Verbaasde voorbijgangers za
gen vrijdag na een zware regenbui in
dc Amerikaanse plaats Bowling Green,
Kentucky, honderden dollarbiljetten uit
een overstroomde riool drijven. Na ver
loop van enige uren had de politie bil
jetten tot een bedrag van duizend dol
lar uit de plas opgevist en nog steeds
hield de „stroom" aan. Men vermoedt,
dat het geld, afkomstig van een inbraak,
in het riool verstopt is geweest.
Kinderen. De politie te Neurenberg heeft
vrijdag meegedeeld, dat zij een bende
van kinderen van tien tot twintig jaar
de Rode Duivels, heeft opgerold, die
diefstallen pleegden en mensen mishan
delden. De leden van de bende droegen
als uniform een rode trui en een brui
ne leren jekker. De leider was zeventien
jaar.
Geen tijd. Polowski, de secretaris van de
„Vereniging van Amerikaanse oud-
strijders van de Elbe", heeft vrijdag
Russische officieren doen weten, dat hij,
nóch zijn Amerikaanse kameraden, die
op 25 april 1945 aan de Elbe contact
hebben gemaakt* met de oprukkende
Russische troepen, dit jaar naar Mos
kou kunnen komen. Zij hebben gebrek
aan tijd. Polowski sprak de hoop uit,
dat in 1958 of 1959 wel „Amerikaanse
oud-strijders van de Elbe" naar Moskou
zullen kunnen gaan.
Wraak. De politie van Los Angeles heeft
twee arbeiders aangehouden, die ervan
verdacht worden brand gesticht te heb
ben in een café. Zij waren wegens hun
onbehoorlijk gedrag uit een bar gezet.
Een half uur later werd de deur van de
bar opengésmeten en wierp iemand een
emmer benzine over de vloer, terwijl
een ander een brandende lucifer naar
binnen wierp. Vijf mannen en een
vrouw werden ingesloten door het vuur
en verbrandden.
ADVERTENTIE
SMYRNA- en SOEDANWERK
OVERHEMDEN en DASSEN
Haarlem - Rijksstraatweg 127 - Tel. 24642
GEYSIR betekent in het IJslands: ko
kendeen alle geysirs ontlenen hun naam
dan ook aan de periodieke warme spring
bron die op 85 km afstand van Reykjavik
op IJsland te bewonderen is. De drijvende
kracht van het uitgespoten water wordt in
dergelijke bronnen geleverd door uitzet
tende sloom die door verhitting van het
grondwater ontstaat en de
warmte wordt geleverd door
magma, dat hier dichter dan
elders bij de oppervlakte komt,
of soms ook door lavastromen,
die nog niet geheel zijn afge
koeld.
Geysir-verschijnselen hou- V.
den steeds met vulkanisme
verband en de drie grote geysirgebieden
die op aarde bekend zijn, behoren dus
noodzakelijkerwijs tot de streken xoaar het
vulkanisme een min of meer belangrijke
rol heeft gespeeld. Behalve op IJsland, kent
men nok op Nieuw-Zeeland en in hel Yel-
lowslonepark belangrijke geysirs die pe
riodiek heet water omhoog spuiten. Deze
periodiciteit is echter niet constant, want
had de grote geysir op IJsland in 1772 een
periode van J/a uur, in 1805 was hel 8 uur,
in 1860 4 d 5 dagen, in 1883 niet minder
dan 20 dagen, waarna in 1896 het tempo
weer versneld was tot 1 dag en in 1905 tot
2 a 8 dagen. Aanzienlijke verschillen dus,
in betrekkelijk korte tijden.
Deze veranderingen in de periodiciteit
kunnen allerlei oorzaken hebben, zoals
aardbevingen of grondverschuivingen;
waardoor vernauwing of verbreding van
het kanaal kan optredèn, afzetting van
sinter in de bovenste, koudere gedeelten
der kanalen kan deze min of meer verstop
pen, het grondwater kan andere wegen
kiezen, of een te grote toevloed van grond-
water kan sterk afkoelend werken, kortom,
er zijn talloos vele mogelijkheden denk
baar, waardoor de periodiciteit verandert
en waardoor tevens de bron uil eens min
der, clan weer meer ivater opspuit, geheel
stil komt te liggen, of nieuwe geysirs laat
te voorschijn treden.
Behalve de geysirs bestaan er echter
v ook fluctuerende bronnen,
ivaarin de drijvende kracht
niet cloor stoom geleverd
worcll, maar cloor koolstof-
dioxycl, een gas clat in vulka
nische streken veelvuldig voor
komt. De kunstmatig aange
boorde Namedy Sprudel bij
Andernach dankt, hieraan het
intermiterenclfi spuiten, waarbij een meng
sel van vloeistof en gas uit cle bron te
voorschijn treedt. Ook cle onlangs bespro
ken slijkvulkanen, waarvan bitumeuze
aardgassen of vulkanische gassen de drijf-
krDcht vormen, vertonen gewoonlijk
schommelingen in hun gebied, cloch deze
natuurverschijnselen zijn voor toeristen
aanzienlijk minder aantrekkelijk, omdat
inplaats van heldere fonteinen hier vuile
stralen modder naar de oppervlakte wor
den gedreven. Merkwaardig zijn voorts de
spuitende bronnen, waarvan het water veel
calciumcarbonaat bevat, waardoor rond de
bron hoge kalkheuvels ontstaan, die we
moeten beschouiven als druipsteen dat aan
het aardoppervlak is afgezet en waardoor
bijvoorbeeld op Java de travertijnheuvels
steil uit cle vlakte met rijstvelden kunnen
oprijzen.
En weet U, dat de Donau lek is?
Daarover maandag.
H. Petition
