Engelse waterstofbom ontploft OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Langdurige verandering van luchtdruk in Stille Oceaan HET WEER cfee" Parijs brengt bet Suezgeschil weer voor Veiligheidsraad Vlaggetjesdag" in het Spaarne Mollet poogt zich te redden door in eenzaam verzet te volharden Het luchtverkenningsplan Grens van inspectiezone loopt door ons land Militair gedood bij oefening op Elspeter Heide Opklaringen Interview met Kroesjtsjev kwam bij verrassing Catledge doet verslag op het LP.L-congres Nederland betaalt tolgelden in inwisselbare yaluta Geen akkoord in Stichting van de Arbeid Oostenrijk laat Egyptische MÏG-piloot vrij Kerf wedstrijd in Berlijn Het woord is aan Zes doden in het verkeer V er keer songelukken DIT JAAR: 402 DODEN Ook Boelganin acht de tijd rijp voor topconferentie Sovjet-Unie heeft geen bijzondere belangen 71e JAARGANG No 260 Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij kantoor Haarlem-N. Soendaplein, TeL 12230. Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks DONDERDAG 16 MEI 1957 Haarlems Dagblad 302e JAARGANG No 108 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65, fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct Postgiro 273107. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman 99 Zaterdag is het Vlaggetjesdag. Ook in Haarlems wateren spiegelt zich het feest van de haringvloot af, want op doortocht naar IJmuiden varen de Katwijker schepen, bemand met fami lie en kennissen der opvarenden, door het Spaarne, een vrolijke aanblik biedend. LONDEN (Reuter). De Britse kernproeven bij Christmas Island in de Stille Oceaan zijn woensdag be gonnen met de ontploffing van een waterstofbom op grote hoogte. In een officiële bekendmaking van het mi nisterie van bevoorrading in Londen wordt slechts gezegd, dat een „kern apparaat" op grote hoogte tot ontplof fing is gebracht. In goedingelichte Britse kringen verklaarde men, dat hiermee een waterstofbom bedoeld wordt. Plet Britse ministerie van luchtvaart maakte woensdag bekend, dat de bom is uitgeworpen door een viermotorige straal- bommenwerper van het type „Valiant". Deze ontploffing, voorzover bekend de tiende Britse kernproef, is de eerste van de vijfde serie Britse proeven. De vorige proeven werden in of bij Australië ge nomen. De Britse bekendmaking valt samen met (Van onze correspondent in Washington) Ondanks het feit, dat Amerikanen zowel als Russen zich bereid hebben verklaard tot het aanvaarden van inspectie uit de lucht boven grote delen van hun eigen grondgebied, ziet het er niet naar uit, dat een waarlijk grootse wederzijdse inspectie spoedig werkelijkheid zal worden. Wat op dit moment bereikbaar schijnt te zijn, is op zijn hoogst een proef-gebied voor in spectie en men denkt daarbij ook aan de creatie van zulk een gebied in Europa. Dit voorjaar hebben zowel Russen als Ameri kanen suggesties gedaan voor zulk een be perkt controle-areaal en die suggesties waren zó concreet, dat men letterlijk zeg gen kan, dat de grenzen van een compro mis-gebied thans „in kaart" zijn. Neemt men namelijk een landkaart voor zich en tekent men daarop de twee gebieden in Europa, die Russen en Amerikanen heb ben aangeduid als eventueel inspectie-ter rein, dan blijkt dat die twee gebieden elkaar overlappen op een territoir, dat de volgende grenzen heeft: in het westen en oosten respectievelijk de vijfde en de der tigste lengtegraad en in het noorden en zuiden de 54ste en 45ste breedtegraad. Wat daarbinnen ligt willen dus zowel Russen als Amerikanen voor inspectie in aanmer king doen komen. Welk gebied wordt nu door de genoemde lengte- en breedtegra den omsloten? De noordgrens zou lopen langs Noord-Duitsland, de zuidgrens zou nog juist Noord-Italië en Noord-Joegosla- vië insluiten. De oostgrens zou liggen juist ten oosten van Polen en de westgrens, de grens, waar een Nederlander uiteraard het meest benieuwd naar moet zijn, zou dwars door ons land lopen. Amsterdam zou bui ten het inspectieterrein vallen, Utrecht er binnen. Laat er geen misverstand ontstaan: in spectie betekent nog allerminst neutrali satie. Zelfs bekende Amerikaanse journa listen hebben reeds geschreven over een serieus Amerikaans plan voor een gede militariseerde zone in Europa. Tot dusver re echter lijkt de instelling van een in spectie-gebied het enige, dat eventueel uit de bus zou kunnen komen. Oost en west zouden dan dus boven el- kaars voorterrein mogen vliegen en naar hartelust foto's mogen maken. Bovendien zouden op de grond inspecteurs over en weer allerlei installaties in ogenschouw mogen nemen. Zelfs dit „kleine begin" lijkt nop fantastisch als men het zich in de realiteit voorstelt: Russische vliegtuigen boven Soesterberg en Tsjechen, die rond neuzen in het Centra .1 Station te Utrecht Bü een oefening op de Elspeter heide in de gemeente Ermelo. waarbij onder andere half scherpe aanvalshandgranaten gebruikt werden, is woensdagmiddag om kwart voor drie door nog onbekende oorzaak een on geval gebeurd, dat aan de negentienjarige dienstplichtige huzaar H. Raben uit Didam het leven heeft gekost. Hij werd overgebracht naar het Pius- ziekenhuis te Harderwijk, waar hij bij aan komst reeds bleek te zijn overleden Raben was ongehuwd en behoorde tot het B- eskader van het 101 verkenningsbataljon uit de legerplaats 't Harde. De koninklijke marechaussee stelt een onderzoek in. VERWACHTING, medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van donderdagavond tot vrijdagavond, opgemaakt om 11.15 uur: Opklaringen, maar ook plaatse lijk enkele buien. Matige tot vrij krachtige zuidwestelijke wind. Aanhoudend koel. Volledige weerrapporten op pagina twee. het begin van een aantal Amerikaanse proeven in de woestijn van Nevada, die de gehele zomer zullen duren. AFP) De Britten beschikken voor de proeven m de Stille Oceaan over vier „Va liants", die wit geschilderd zijn om zoveel mogelijk de radio-actieve straling af te stoten. De ramen van de vliegtuigen zijn donker gemaakt om te voorkomen, dat de bemanning, die uit vijf man bestaat, ver blind wordt door de ontploffing. In luchtvaartkringen is vernomen, dat Canberra-straalbommenwerpers gebruikt worden om na elke ontploffing waarne mingen te doen. Sir Anthony Eden heeft indertijd aange kondigd, dat bommen met een kracht van een miljoen ton dynamiet beproefd zouden worden en dat er geen gevaarlijke radio actieve straling zou optreden. (Reuter) De voorzitter van de Japanse raad tegen proeven met waterstofbom men, Kaoroe Jasoei, heeft verklaard, dat zich naar de mening van de raad ongeveer 15 Japanse vissersschepen in het door de Britse kernproef bestreken gebied hebben opgehouden. Jasoei vreesde, dat zij mis schien s hade opgelopen hebben. De open bare mening in de wereld zou, zo meent de raad, „in woede uitbarsten" omdat Enge land haar had getrotseerd. (AFP) Het observatorium van Tokio heeft woensdagochtend om 5.33 uur plaat selijke tijd, een verandering in de lucht druk van 0,2 millibar geregistreerd. Terwij) tijdens de Amerikaanse proeven op Bikini de luchtdrukverschillen slechts één uur lang werden waargenomen duurde de luchtdrukverandering ditmaal langer dan drio uur. Het Japanse schip dat op 20 mei naar de terreinen van de Britse proefnemingen zou worden gezonden, zal niet op tijd op het eiland Christmas kunnen aankomen, om dat de datum van de proeven enkele da gen vervroegd is. (UP) Van Britse zijde is medegedeeld, dat er p het moment van de ontploffing in het betrokken gebied slechts bovenat- mosferische winden waren „zodat schade lijke gevolgen van radio-actieve neerslag tot een minimum zijn beperkt". De man, onder wiens leiding de bom in Aldarnaston, ruim zeventig kilometer ten westen van Londen werd vervaardigd, Sir William Penney, woonde de proef niet bij. Men verwacht, dat hij de proeven, die de volgende maand zullen worden genomen, echter wél zal bijwonen. Woensdag is een belangrijke fase in de bouw van de brug over het Buiten- IJ afgesloten. Het middenstuk van 44 meter is des morgens door de drijvende bok „Jumbo" tussen de pijlers gelegd. Op de achtergrond het openklapbare gedeelte, waarvan de motoren nog ingebouwd moeten worden. Over enige tijd zal de boogoverspanning in zijn geheel op de brug geplaatst worden. Op de, foto ziet men het middenstuk in de takels van de „Jumbo". ADVERTENTIE BARTEUORISSTR HAARLEM IEL. AFERÖ BOLSTR. 48 ADAM TEL /17162 I Suèdine Dsmesiasies f 45.-— DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN PAGINA'S Tijdens het congres van het Internatio nale Persinstituut (I.P.I.) in het Carlton hotel te Amsterdam, waar bijna twee honderd hoofdredacteuren uit de gehele wereld bijeen zijn, heeft de hoofdredacteur van de New York Times, een verslag ge geven vaii het interview, dat hij in Mos kou met partijsecretaris Kroesjtsjev heeft gehad. Catledge had voor zijn bezoek een tele gram gestuurd, doch geen antwoord ont vangen. Hij had ook zijn correspondent in Moskou ieder half uur het ministerie van Buitenlandse Zaken in Moskou laten bel len, echter zonder resultaat. Vlak voordat hij uit Leningrad naar Stockholm zou ver trekken, kreeg hij het bericht, dat Kroesjtsjev bereid was hem in Moskou te ontvangen. Die mededeling bereikte hem een uur voordat het laatste vliegtuig zou vertrekken, dat hem nog op tijd voor het interview in Moskou zou kunnen brengen. Hij sprak de volgende d^g bijna twee uur met Kroesjtsjev. Wat Catledge hierover tot nu toe echter nog niet had gepubliceerd is het volgende: In de loop van het gesprek probeerde hij de Russische leider een inzicht in de demo cratische vrijheden te geven door hem te vertellen hoe de New York Times, waar van hij de algemeen hoofdredacteur is, ge durende de verkiezingen volle steun ge geven had aan Eisenhower. „Ik zelf heb echter en dat wist iedereen op de krant tot tweemaal toe op Stevenson ge stemd". Kroesjtsjev verzuchtte daarop: „Och, ik weet weinig van die Stevenson, maar als hij gekozen was, dan hadden we tenminste Dulles niet gehad". Catledge had in Moskou een groep Amerikaanse meisjes van de televisie en radio in Kansas City ontmoet, die een toe ristisch bezoek aan Rusland brachten. „Wij hebben Boelganin en Zjoekov. gesproken", zeiden zetegen Catledge, die toen bij Kroesjtsjev nog geen succes had gehad. „We hebben hem gewoon uit Kansas City opgebeld", zo zeiden zij. (Van onze correspondent in Parijs) Frankryk heeft bekend gemaakt zich niet neer te zullen leggen bij het besluit van de overige gebruikers van het Suezkanaal, Groot-Brittannië inbegrepen, in het ver volg de doorvaartrechten aan Egypte te betalen. De zes beginselen, die vorig jaar door de Veiligheidsraad, Egypte en de ge bruikers werden goedgekeurd, worden nu met voeten getreden en Frankrijk weigert die capitulatie voor Nasser te onderschrij ven. De Suezkwestie zal, op Frans initiatief opnieuw bij de Veiligheidsraad aanhangig worden gemaakt en maandag hoopt de mi nister van Buitenlandse Zaken Christian Pineau het Franse standpunt in New York te gaan verdedigen. Dat is, in het kort, de inhoud van de voornaamste verklaringen, die premier Mollet gisteravond,.na afloop van de minis terraad, tegenover journalisten heeft af gelegd. Mollet deelde ook nog mede dat hij, in het begin van de zitting, vanwege deze nieuwe wending in het Suez-drama het ontslag van zijn regering bij president Coty had ingediend. Het Franse staatshoofd heeft het aanbod - zoals gebruikelijk - echter geweigerd, aangezien hij de beslis sing die nu in deze ernstige omstandig heden genomen moet worden, aan het par lement wil overlaten. Mollet heeft zich tenslotte bij dat standpunt neergelegd, om dat hij niet de indruk wilde wekken zich aan zijn politieke en financiële verant woordelijkheden te onttrekken, nu de moeilijkheden tussen de regering en de radicalen van Mendès-France hun hoogte punt bereiken en, anderzijds, het parlement zijn debatten begint over de nieuwe be lastingvoorstellen van minister Ramadier. Nieuwe situatie Intussen heeft Mollet - toevallig of uit berekening - een geheel nieuwe situatie in de Franse binnenlandse politiek geschapen. Zijn weigering zich tegenover Nasser ge wonnen te geven, zal over het algemeen in Frankrijk - en ook vermoedelijk in andere landen als Israel en ook Groot-Brittannië - op de publieke opinie een gunstige indruk maken. Veel zal Frankrijks „laatste beroep" niet kunnen uitrichten en uit de weigering van het Suezkanaal gebruik te maken vloeien voor de nationale economie zelfs nieuwe ernstige gevolgen voort. Men heeft uitgerekend dat de sluiting van de Egyp tische waterweg Frankrijk tot dusverre al ruim een half miljard gulden heeft gekost. Juist die omstandigheden kunnen het prestige van de Franse regering nationaal en internationaal nog extra verhogen. Frankrijk, dat door zijn bondgenoten in de steek is gelaten, gedraagt zich tenminste moedig tegenover Nasser. Vermoedelijk zal het rechtse kamp in Frankrijk het ge voeligst blijken voor dit gebaar van pre mier Mollet, diezelfde rechtse partijen, die het hem, vanwege zijn belastingpolitiek, de komende dagen juist zo bijzonder moeilijk dreigden te maken. De koers van de regering-Mollet is on tegenzeggelijk gestegen, ofschoon de on middellijke toekomst nog vol dreiging blijft Indien de premier er echter in slaagt de komende dagen zijn nieuwe rol in het Suez-drama aannemelijk te blijven maken, dan js het mogelijk dat hii zijn regering nogmaals van de ondergang, die gisteren vrijwel zeker leek, zal kunnen redden. En in dat geval zal monsieur Mollet dictator Nasser, die hij terecht zo veel verwijten kan, tenminste voor die persoonlijke red ding dankbaar kunnen zijn Grote verrassing NEW YORK (Reuter) Het Franse be sluit kwam voor de delegaties bij de UNO als een verrassing. Functionarissen van het „State Department" en van de Britse ambassade te Washington verklaarden, geen voorkennis te hebben gehad van het Franse verzoek. In diplomatieke kringen te New York wordt het mogelijk geacht, dat de bijeenkomst van de Veiligheidsraad zal samenvallen met het zenden van een Israë lisch „proefschip" naar het kanaal, daar dit hiervoor „een prachtige gelegenheid" zou zijn. JERUZALEM (AFP) Het bericht over het Franse besluit is in Jeruzalem met vol doening ontvangen. Men verklaarde, dat de Veiligheidsraad de enige instantie is die naleving van het Israëlisch recht op vrije vaart door het Suezkanaal kan eisen. PARIJS (Reuter) Het Franse blad „Aurore" zegt vernomen thebben, dat een schip met de Davidster op weg is naar het kanaal. Het zou de Deense vrachtboot Jens Toft (2734 ton) zijn, die door een Israëlische firma is gehuurd en van Kaap de Goede Hoop is vertrokken. Op 3 mei meldde een blad in Tel Aviv vernomen te hebben, dat de Jens Toft met een lading copra op weg is naar Haïfa. PARIJS (Reuter) Op de vergadering van het Franse kabinet zou critiek geleverd zijn op Groot-Brittannië, omdat dit land het „Brits-Franse front" tegen Nasser heeft verbroken. De Franse regering zou ge kwetst zijn door het feit, dat zij niet was geraadpleegd, voordat Britse vertegenwoor digers in Zwitserland met Egyptische af gevaardigden onderhandelingen begonnen over de betaling van tolgelden in ponden. De financiële commissie van de Natio nale Vergadering heeft geweigerd snel te handelen met betrekking tot de door de regering gewenste nieuwe belastingen, die mede de kosten zullen moeten dekken van de campagne in Algerije en van de Suez- kanaalcrisis. De commissie besloot de be spreking van de nieuwe belastingmaat regelen uit te stellen tot na haar bestude ring van de plannen der regering inzake bezuinigingen. Dit brengt de plannen van premier Mollet in de war, die had gehoopt, dat de debatten donderdag begonnen zou den zijn. Egyptische eisen ingewilligd Nederland heeft met Egypte een voor lopig akkoord bereikt over de betaling van de tolgelden voor het F iez-kan?al. Als ge volg hiervan heeft de Nederlandse Bank de deviezen-banken lachtigd rekenin gen voor ;ypte te openen, in transferabe- le guldens, waarop de doorvaartgelden door de Nederlandse rederijen kunnen worden gestort. Tot r.u toe werden de kanaalgelden vol daan met zogenaamde a-guldens, die door Egypte uitsluP' 1 in ons land konden worden besteed. Ingevolge de nieuwe xa- geling kan de Egyptische regering haar t-'goeden in o- land naar andere landen van het sterling-gebied overbrengen. De betaling van de tolgelden is een van de grootste moeilijkheden geweest bij het her vatten van de vaart door het kanaal. Aan de Egyptische eis, dat de betaling in trans- ferabele valuta zou plaats vinden, heeft dus de Nederlandse Bank, in navolging van de Bank of England gehoor gegeven. Over de duur van het thans bereikte akkoord is nog niets bekend. Compensafie huurverhoging Bij het nader beraad, dat de Stichting van de Arbeid op verzoek van de regering h eft gehouden over de compensatie voor de komende huurverhoging, is wederom geen overeenstemming bereikt. De regering zal n t on korte termijn aan de hand van afzer üerlijke adviezen van werkgevers- en werknemerscentrales over deze com- pen-atie een beslissing moeten nemen. Naar wij van bevoegde zijde vernamen, hield het bemiddelingsvoorstel van de re gering in: in plaats van twee loonbijslagen voor de vijf gemeenteklassen (het werkne- mersvoorstel) en in plaats van vijf bijsla gen, voor elke gemeenteklasse één, (het werkgeversvoorstel) drie bijslagen. Deze d"ie bijslagen zouden volgens onze inlich tingen voor de eerste gemeenteklasse f 3,— per week, voor de tweede en derde f 2.50 per week en voor de vierde en vijfde f 2, per week bedragen. In parlementaire kringen neemt men aan, dat de regering zich aan dit voor tel zal houden. Indien er heden geen beslissifig valt. wordt het wel zeer twijfelachtig of over een week de bespreking van de huurwet in de Tweede Kamer kan beginnen. Van daag zou ook het mondeling overleg tus sen de minister- Witte en Hofstra en de Kamercommis 'e plaats hebben over de vaststelling van het eindverslag op de Me morie van Antwoord over de Huurwet. Voor deze bespreking is het uiteraard noodzakelijk, dat men weet waar men wat de looncompensatie van de huurverhoging betreft aan toe is. WENEN (Reuter/AFP) De Egyptische piloot die met een Tsjechische straaljager op het Weense vliegveld Schwechat land de, is woensdag door de Oostenrijkse poli tie vrijgelaten. Hij is naar de Egyptische legatie in Wenen gegaan. Het vliegtuig zal aan de Tsjechoslo- waakse autoriteiten uitgeleverd worden. Elke rechtgeaarde natuurliefhebber, in een land waar de bomen zo schaars zijn, dat men er zuinig mee moet om springen, zal zich erover verbazen dat onlangs in West-Berlijn een boomkerf- ivedstrijd is gehouden. In de Westber- lijnse dierentuin kregen jongelui de kans verlovingsringen, een bruidsjapon of een kinderwagen te winnen als ze maar snel genoeg met een zakmesje Mm initialen konden snijden in de bast van een geschikte boom. Deze foto werd gemaakt bij de eerste de beste boom bij de start, die deze opera tie, naar wij hopen, zal overleven. Honoré de Balzac: Het huwelijk is een wetenschap. Vlak by de Hoogovens te V e 1 s e n, op de splitsing StaalhavenBessemerstraat, is een motorrijder, de 48-jarige Hoogoven arbeider H. de Roode uit Haarlem, aange reden door een vrachtauto, die bij het uit wijken voor een heftruck te ver naar links reed. De motorrijder overleed kort na aan komst in het ziekenhuis. Te L o b i t h is het 3-jai'ig meisje T. Mulder door een met stenen beladen vrachtauto aangereden en gedood, toen het plotseling de weg overstak. In het Wilhelminagasthuis te Amster dam is overleden de 33-jarige mevrouw M. J. Loman-Nep, die op 11 mei op de Houtmankade aldaar met haar zoontje on der het zijspan kwam toen de door haar man bereden motor omsloeg bij een poging van de bestuurder een aanrijding te voor komen. Op de Strevelsweg in Rotterdam zuid is de 68-jarige wielrijder E. Millecan uit Rotterdam door een auto overreden. In ernstige toestand werd hij naar het Zuider Ziekenhuis gebracht, waar hij is overleden. Op de hoek van de Nudestraat en de Nieuwe Weg te W a g e n i n g e n is de 61- jai-ige landbouwer J. v. d. B. uit Ochten, die voor het eerst een bromfiets bereed, in aanrijding gekomen met een bus van de N.B.M. Hij werd zwaar gewond overge bracht naar Ziekenzorg te Wageningen, waar hij zonder tot bewustzijn te zijn gekomen, is overleden. De bestuurder van een personenauto te Alkmaar kon ondanks krachtig remmen niet voorkomen, dat de plotseling de weg overstekende achtjarige C. de Nijs werd aangereden. Aan de zware verwondingen is het kind een half uur na de aanrijding in de woning zijner ouders overleden. j Tengevolge van verkeersonge- i lukken in ons land zijn in 1957 om het leven gekomen 402 personen, van wie 8l kinderen. MOSKOU (Reuter/UP) Premier Boel ganin van de Sovjet-Unie, heeft, in een door radio-Moskou uitgezonden rede, ge zegd dat de tijd thans rijp is voor een nieuwe persoonlijke ontmoeting tussen de leiders van oost en west. Boelganin zei dat de internationale spanning de laatste tijd wat verminderd is en dat het leven zelf de westelijke landen zal brengen tot een rea listische politiek. Hij moerde het woord op een Russisch-Mongoolse vriendschapsbij eenkomst in het Kremlin te Moskou. (Reuter) De premier doelde op onze eerlijke waarschuwingen aan Europese NAVOlanden tegen de ernstige gevolgen, waartoe de politiek van de Verenigde Staten kan leiden. De antwoorden van de Europese landen op de Russische voorstel len noemde Boelganin niet voldoende over tuigend. Nabije Oosten Verder zei Boelganin, dat de toestand in het Nabije Oosten nog altijd aanleiding geeft tot een zekere bezorgdheid. De be wegingen van de Amerikaanse zesde vloot en de openlijke verklaring van zekere leidende Amerikaanse figuren, dat zij vast besloten zijn zich te mengen in de binnen landse aangelegenheden van Jordanië, heb ben, aldus Boelganin, de ware bedoeling van de plannen van Eisenhower en Dulles aangetoond. Het is de bedoeling de onbetwiste heei'schappij van Amerikaanse monopolies in dit gebied te vestigen. De Sovjet-Unie heeft in het Nabije Oos ten geen bijzondere belangen, evenmin als in enig ander deel van de wei-eld. Het enige belang van de Sovjet-Unie is, dat de vrede wordt gewaarborgd en dat elk volk het recht krijgt over zijn eigen lot te be schikken.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1957 | | pagina 1