Voor en tegen
Vijftig jaar Scheidsgerecht voor
de Bloembollenhandel
Invloed van Velser tunnel
op het verkeer
Verspreide gevallen van tbc
op middelbare scholen
Per jaar worden nu honderdtwintig
geschillen beslecht
Faciliteiten voor
treinreizigers
De ene eend is de andere niet
Er is geen reden voor ongerustheid
Rechtdoende als goede mannen
Prijsstop kappersbedrijf
ingetrokken
Tarieven van 1 januari 1956
mogen met 5 cent worden
verhoogd
Zijn auto en zijn geld kwijt
Voor goede en
duurzame vloeren
EDELHOUT
vloeren
Nieuwe Kamerleden
„Moortje" niet in het
toneelfestival in Parijs
Examens
Wim Kan bereidt een
nieuw programma voor
Kerkelijk Nieuws
T oelatings-examens
afschaffen!
Examens
ZATERDAG 18 MEI 1957
OP 29 OKTOBER 1906 kwam te Haarlem in de vergadering van de Alge
mene Vereniging voor Bloembollencultuur het Scheidsgerecht voor de Bloem
bollenhandel tot stand. In grote meerderheid was de vergadering voorstander
van een arbitrage-college, dat geschillen in de bloembollenhandel zou kunnen
beslechten. Alleen de afdeling Overveen-Bloemendaal kon zich niet met een
dergelijk gerecht akkoord verklaren en stemde ter vergadering tegen. Op 27 mei
1907 werd het scheidsgerecht, het derde in ons land, geïnstalleerd. Ter her
denking van dit feit zal op maandag 27 mei 's middags van vier tot zes uur in
de Haarlemse Vleeshal een receptie worden gehouden, waarop aan het gouden
gerecht namens alle vakgenoten uit de wereld van bloembollencultuur en
handel een geschenk zal worden aangeboden. Een besloten feestelijke bijeen
komst zal om half vier aan deze receptie voorafgaan.
„Rechtdoende als goede mannen naar bil
lijkheid". Dat is het devies, dat de deskun
digen-arbiters van het scheidsgerecht in
hun wapen voeren. Onder leiding van een
jurist komt dit rechtscollege bestaande
uit drie kwekers, drie exporteurs en een
jurist-secretaris op geregelde tijden,
soms zelfs wekelijks, in het Krelagehuis
bijeen ter behandeling van geschillen, die
zich bij de handel in bollen voordoen. Na
dat het scheidsgerecht in de eerste jaren
na zijn oprichting het bestaansrecht moest
bewijzen en door zijn werkwijze de vakge
noten de overtuiging moest inprenten, dat
het een nuttige en onmisbare plaats in de
bollenwereld innam, groeide de betekenis
van het arbitragecollege geleidelijk. Met
de grote vlucht, die de handel in bloem
bollen nam, breidden ook de werkzaamhe
den zich uit. Daardoor moest het college
van leke-arbeiders worden aangevuld met
vakgenoten, die ten aanzien van bepaalde
in de handel zijnde artikelen (tulpen, hya
cinten, lelies, irissen, dahlia's, enz.), ieder
specialist zijn en op hun terrein een grote
deskundigheid bezitten, om welke deskun
digheid zij in vakkringen een goede faam
genieten. Het college van arbiters bestaat
nu uit twaalf exporteurs en twaalf kwe
kers. Onder hen bevinden zich vier kwe
kers en twee exporteurs, die reeds vijfen
twintig jaar geschillen in de bollenhandel
door hun rechtspraak beslechten. Tot deze
ervaren arbiters behoren de heren N. Blok
ker, Limmen en L. van Leeuwen Jr., Sassen-
heim (exporteurs) en Nic. H. M. Roozen
Jaczn., Heemstede, J. P. Nijssen, Sant
poort, P. J. de Groot, Noordwijk-Binnen,
en J. W. Eggink te Voorschoten (kwekers).
Preventieve werking
Reeds in de algemene vergadering in de
cember 1905 werd over de instelling van
een arbitragecollege gesproken. In de me
morie van toelichting op het bestuurs
voorstel, waarin de instelling werd aanbe-
ADVERTENTIE
In de Staatscourant is een beschikking
van de minister van Economische Zaken
gepubliceerd, waarbij de prijsstop voor
kapperswerkzaamheden, die sinds 30 de
cember 1956 van kracht was, met ingang
van 18 mei wordt ingetrokken. Deze prijs
stop was destijds afgekondigd om een
einde te maken aan tariefsverhogingen die
zonder overleg met het ministerie van Eco
nomische Zaken waren ingevoerd.
Inmiddels zijn kostenstijgingen opgetre
den, die blijkens een door het ministerie
van Economische Zaken ingesteld onder
zoek voor doorberekening in aanmerking
komen. De minister van Economische Za
ken zal met het oog hierop geen bezwaar
maken tegen een verhoging van de tarie
ven voor het haai-knippen en het scheren
met 5 cent per behandeling, voor zover
thans geen hogere tarieven berekend
worden dan op 1 januari 1956.
Aangezien de ondernemers in het kap
persbedrijf bij monde van hun organisaties
zich bereid hebben verklaard geen grotere
tariefsverhogingen te zullen invoeren zon
der voorafgaand overleg met het ministerie
van Economische Zaken, bestaat voor
handhaving van de prijsstop geen aanlei
ding meer.
Een 45-jarige vertegenwoordiger kwam
tot de ontdekking dat zijn auto, die hij op
het Rembrandtplein in Amsterdam gepar
keerd had, verdwenen was. Twee mannen
boden aan hem te helpen zoeken. Het
drietal zocht op het Rokin, het Damrak
en in de Warmoesstraat. Daar liep een van
hen weg, waarna de ander de vertegen
woordiger om geld vroeg om te kunnen
overnachten. Toen deze laatste zijn por-
temonnaie uit zijn zak haalde werd die hem
door de onbekende uit zijn hand geslagen.
De vertegenwoordiger zette er zijn voet
op maar kreeg toen een stomp in het ge
zicht. Tijdens de worsteling die hierop ont
stond wist zijn belager de poi'temonnaie
met 1100,te bemachtigen, waarmee hij
zich ijlings uit de voeten maakte.
volen, stond ondermeer: „De commissie
van rechtspraak bij onderling goedvinden
zal moeten bestaan uit hoogst betrouwbare
vakmannen, die niet alleen hun sporen
in het vak hebben verdiend, doch wier
naam en persoon ongerept zijn, mannen,
aan wie kweker en exporteur beiden hun
geschillen zonder aarzeling of zweem van
achterdocht ter berechting willen toever
trouwen. Daarenboven zal de commissie
door haar bestaan alleen in menig geval
voorkomen, dat een geschil ontstaat, want
ook hier mag men met vrij grote zekerheid
een preventieve kracht ondei-stellen, welke
stille kracht zich niet laat meten, maar
waarvan de invloed onberekenbaar is".
Een arbitrage-reglement werd opgesteld
en op 15 juli 1907 reeds deden de arbiters
hun eerste uitspraak geheel belange
loos overigens, want de eerste tijd wer
den zelfs geen presentiegelden verstrekt. Als
eerste voorzitter trad mr. J. H. Thiel
te Haarlem op, doch deze moest zich na
een jaar terugtrekken wegens zijn benoe
ming tot wethouder. Een handelsreglement
werd vastgesteld, waarin de spelregels voor
de bollenhandel werden omschreven.
Aanvankelijk werd rechtgesproken met
goedvinden van de handelende partijen,
doch spoedig kwam van de afdeling Haar
lem van „Bloembollencultuur" een voor
stel ter tafel om de bevoegdheden van het
scheidsgerecht uit te breiden, in dien zin,
dat beide partijen zich bij de arbitrale uit
spraken dienden neer te leggen, ook als
slechts een van de twee partijen zich tot
het scheidsgerecht had gewend. Met de
afdelingen Hillegom, Overveen-Bloemen
daal en Lisse tegen werd deze uitbreiding
van de bevoegdheden op de algemene ver
gadering aanvaard. Vele firma's gaven van
hun bezwaren blijk. Zij lieten in 1909 in
het Weekblad voor Bloembollencultuur een
advertentie opnemen, waarin zij verklaar
den, zich bij eventuele geschillen niet aan
de uitspraken van het scheidsgerecht te
onderwerpen. Ook op de inkoopnota's leg
den zij een dergelijke verklaring vast.
Dit belette echter een van de onderteke
naren niet, korte tijd later zelf een zaak
bij het rechtscollege aanhangig te maken,
die hij trouwens won, waardoor zijn ver
trouwen in het scheidsgerecht wel zal zijn
gegroeid. Van 1911 af zijn correspondenten,
thans 32, van Texel tot Zeeland werkzaam,
ervaren vaklieden, die ter plaatse van het
geschil een voorlopig onderzoek instellen,
monsters trekken en dergelijke, en van hun
bevindingen uitvoerig verslag doen. De
taak van deze correspondenten is zeer be
langrijk, daar hun proces-verbaal en de
door hen getrokken monsters dikwijls van
doorslaggevende betekenis zijn voor een
uitspraak over een geschil. Soms stelt het
scheidsgerecht zelf ter plaatse een onder
zoek in, doch dit gebeurt slechts spora
disch.
Meer bevoegdheden
In de loop der jaren zyn de bevoegdhe
den van het scheidsgerecht zeer toegeno
men. Deze gelden thans niet alleen voor
koop- en verkoopovereenkomsten, doch
ook ondermeer voor: huur en verhuur van
onroerend goed ten gebruike van de bol-
lencultuur en -handel, overdracht van
teeltvergunningen en de behandeling van
bollen (koelen, drogen, heetstoken, enz.).
In de eerste vijf jaar van zijn bestaan
deed het scheidsgerecht ongeveer twintig
uitspraken per jaar. Na de laatste oorlog
groeide dit aantal tot honderdtwintig. In
de afgelopen halve eeuw hebben de „goe
de mannen" in bijna tweeënveertighonderd
gevallen rechtgesproken. Vele van deze
beslissingen zijn voor het gehele bloembol
lenvak van groot belang. En daarom is het
niet overdreven om aan het werk van dit
rechtsinstituut een grote waarde toe te
kennen. De vakgenoten hebben over deze
betekenis nooit te licht gedacht; zij weten
welk een onmisbaar apparaat het gerecht
voor het „vak" is. Reeds diverse malen is
dan ook in de afgelopen jaren gememo
reerd, dat de instelling van het scheids
gerecht het belangrijkste besluit is geweest,
dat de Koninklijke Algemene Vereniging
voor Bloembollencultuur i.t haar bestaans-
periode heeft genomen. „De conclusie is
niet te boud, van een drukke arbitrale ac
tiviteit te spreken", aldus mr. J. H. Eke-
ring, die als secretaris aan het scheidsge
recht is verbonden en de voorzitter, mr.
J. H. J. Simons, en de leke-arbiters in de
oplossing van de geschillen ter zijde staat.
ADVERTENTIE
HAARLEM
ZIJLSTRAAT 96
Ttlïf.t 20340
De voorzitter van het Centraal Stembu
reau heeft in de vacature, ontstaan door
dat mevrouw dr. H. Verwey-Jonker (P. v.
d.A.) te Eindhoven ontslag heeft genomen
als lid van de Eerste Kamer, mej. mr. J.
Zeelenberg, lid van de Tweede Kamer en
wethouder van Rotterdam, als lid van de
Eerste Kamer benoemd verklaard. In plaats
van de heer J. C. Deering (P.v.d.A.) te Rot
terdam, die ontslag heeft genomen, is be
noemd verklaard tot lid van de Tweede
Kamer de heer J. Grashuis te Hoogland.
Mej. Zeelenberg heeft medegedeeld, dat
zij lid blijft van de Tweede Kamer en dus
haar benoeming tot lid van de Eerste Ka
mer niet aanneemt.
ADVERTENTIE
Het plan om met een voorstelling van
Bredero's „Moortje", waarmee op 15 juni
in Den Haag het Holland Festival 1957
wordt geopend, in het Internationale To
neelfestival in Parijs uit te komen, is van
de baan. Het is moeilijk gebleken nog een
datum te vinden, waarop dit stuk in het
Théatre des Nations vertoond kon worden
en bovendien zou een voorstelling in Pa
rijs de vakantieplannen van de uit vier
toneelgezelschappen deelnemende acteurs
in de war sturen. Dit jaar laat Nederland
op het festival dus verstek gaan. Vorige
jaren namen de Haagse Comedie en de
Nederlandse Comedie er aan deel.
UTRECHT: De heer C. -A. Bouraan te
Urtecht is gepromoveerd tot doctor in de
letteren en wijsbegeerte.
UTRECHT: Kandidaatsexamen rechten:
mevrouw M. J. SpierWalraven, Eindhoven;
J. M. J. Quick, Utrecht. Kandidaatsexamen
psychologie: J. A. Michon, Utrecht. Docto
raalexamen psychologie: F. A. van de Haa-
gen, Utrecht; H. L. de Koning, Utrecht. Kan
didaatsexamen sociologie: mejuffrouw Th.
L. de Koek van Leeuwen, Den Haag; G. J.
E. Tigchelaar, Utrecht; P. Valkenburg, Den
Haag. Aanvullend examen art. 135 H.O.: A.
F. H. Smeets, Roermond. Doctoraalexamen
tandheelkunde: J. A. Gorter, Beilen; H. F.
A. Lincklaen Arriens, Den Haag; mejuffrouw
AMSTERDAM (Gemeente Universiteit):
Doctoraalexamen rechten (vrije studierich
ting): mejuffrouw H. Gorter, Amsterdam.
J. M. Ronk, Bussum.
„Engelen en Spoken
Wim Kan schrijft op het ogenblik een
nieuw programma. De première daarvan is
vastgesteld op 27 juli in Diligentia in Den
Haag. De titel luidt: „Engelen en Spoken".
1-Iet zal een cabaret worden van schijnfi
guren en schertsgestalten. Behalve Corry
Vonk werken in dit nieuwe cabaret zeven
engeltjes en enkele spoken mee. Voor de
serie voorstellingen in Den Haag en Am
sterdam is bovendien een extra gastengel-
tje geëngageerd. In de voorstellingen in
Rotterdam, Haarlem, Utrecht, Hilversum en
vele ander steden komt een speciale gast,
die dwars door de engelen en spoken heen
danst. De muziek wordt gecomponeerd door
Cor Lemaire en Ru van Veen, de laatste
zal Wim Kan weer begeleiden bij zijn op
treden, dat het gedeelte na de pauze in
beslag neemt.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Woudenberg (toez.) G. H.
van Kooten te Genemuiden. Aangenomen
naar Oldenzaal H. A. Hauer te Bredevoort.
Geref. Kerken
Tweetal te 's-Gravenhage-Oost (vac.
wijlen J. Attema) J. Thomas te Hilversum
en D. A. Zijlstra te Amersfoort.
„Het spoorwegverkeer en wegverkeer in
verband met de opening van de Velser
tunnel" was het onderwerp, dat de af
deling voor verkeer en verkeerstechniek
van het Koninklijk Instituut van Inge
nieurs vrijdag behandelde op een bijeen
komst in restaurant Brinkmann te Haar
lem.
De hoofdingenieur-directeur van de
Rijkswaterstaat te Haarlem, ir. Th. H e y-
blom, sprak over de verbindingen naar
en van de tunnel. Deze week hebben wij
reeds uitvoerig geschreven over plannen
voor de rijkswegen en daarom zullen wij
ons beperken in het weergeven der plan
nen. Spreker deelde onder andere mee,
dat de weg over de sluis voorlopig in stand
zal blijven. De aanleg heeft een miljoen
gekost en het zou onverantwoordelijk zijn
Twee Franse biologen, professor Jacques
Benoit en de jezuïtenpater Leroy, zijn
er in geslaagd op kunstmatige wijze een
nieuwe variëteit eenden te kweken door
kuikens van het zeer stabiele Pekingras
een injectie te geven met een zuur, dat
voorkomt in de kern van levende cellen,
verkregen van eenden van het Kaki-ras.
De proeven zijn genomen in het labora
torium nabij het Roland Garrosstadion
te Auteuil bij Parijs. Op de bovenste foto
haafd
ziet men pater Leroy een eendekuiken
van het Peking-ras inspuiten met het
DN A-zuur, met assistentie van prof.
Benoit. Op de onderste foto ziet men
beide biologen met de nieuwe variëteit
eend (liyiks), die volkomen afwijkt van
de Peking-eend (rechts). Men wacht nu
op de resultaten van een broedproces
van 32 eieren van de nieuwe eendesoort
om te zien of de kunstmatige verande
ring langs de natuurlijke weg gehand-
blijft.
de verbinding op te heffen. Te verwachten
is, dat door de Velser tunnel duizenden
auto's zullen rijden en dat het gebruik van
de ponten bij Buitenhuizen, bij de Hem-
brug erj mogelijk in Amsterdam minder
zal worden dan thans.
In Haarlemmermeer is het mogelijk di
verse verbindingen met de rijksweg Am
sterdam-Den Haag tot stand te brengen.
Wegen zouden aangelegd kunnen worden
langs de tochten. Dat is beter dan de smal
le polderwegen, waarlangs bebouwing ligt,
te verbreden. Ook is gedacht een weg te
maken op de plaats, waar op het ogenblik
de Geniedijk loopt; dan kan de weg Am
sterdam-Den Haag het gemakkelijkst wor
den bereikt. Deze mogelijkheden moeten
nog onderzocht worden.
De directeur van de Noord-Zuid-Hol
landse Vervoermaatschappij, de heer J. J.
Jurrissen, informeei'de of het te verwach
ten is, dat het rijk spoedig een bijdrage
zal verstrekken aan de gemeente Haarlem
voor de verbinding Vondelweg-Spaarn-
damseweg-Prinsenbrug.
Ir. Heyblom antwoordde, dat iedere ver
betering haar tijd nodig heeft. Het is jam
mer, dat deze weg niet eerder tot stand
is gekomen, en wel in een periode toen de
tijden beter waren dan nu.
De hoofdinspecteur bij de Nederlandse
Spoorwegen, mr. W. J. de G r a a f f,
chef van de reizigersdienst vertelde een
en ander over de spoorwegverbinding. Het
is de bedoeling de bewoners uit de ge
meente Velsen, die gebruik maken van
de zes halteplaatsen ten noorden van
Santpoort, ter wille te zijn. Een halfuur-
dienst zal blijven bestaan. Omwonenden
van Santpoort en Driehuis kunnen gebruik
maken van de nieuwe halte Driehuis-Zuid,
als zij naar de richting Beverwijk moeten.
De nieuwe halte Santpoort-Noord is van
belang voor het splitsen en koppelen van
treinen. Het voorste deel van de trein, ko
mend uit Haarlem, vertrekt twee minuten
na aankomst naar IJmuiden en het achter
ste deel een minuut later naar Beverwijk.
De aankomst is een minuut voor het hele
en een minuut voor het halve uur. De trein
uit IJmuiden komt om vijf en om vijfen
dertig minuten over het uur in Santpoort-
Noord aan en die uit Beverwijk twee mi
nuten later. Het koppelen duurt drie mi
nuten en om tien en om veertig minuten
over het uur vertrekt de gecombineerde
trein naar Haarlem.
Een verbetering zal in Haarlem ontstaan
voor de reizigers, die uit IJmuiden of Be
verwijk komen en naar de richting Leiden
reizen. Voor het overstappen zal men op
zes inplaats van vier minuten kunnen
rekenen.
Van IJmuiden uit zal men per autobus
naar Beverwijk moeten reizen of anders
de omweg over Santpoort-Noord moeten
maken. De halte Hoogovens vervalt voor
het openbaar vervoer. Wel zullen er van
en naar Beverwijk treinen voor personeel
van bedrijven en van de Hoogovens rijden.
Meningen over belangwekkende onderwerpen, ter redactie
ontvangen en hierbij in de vorm van een forum-discussie aan
onze lezers aangeboden.
Als directeur van een middelbare school
kan ik het in grote trekken eens zijn met
de bezwaren, die de heer (of mevrouw?)
A. v. B. te berde brengt tegen het toela
tingsexamen. Toch werkt het systeem niet
helemaal zo ongunstig als deze briefschrij
ver het voorstelt. Er is namelijk bij de be
oordeling der kinderen op hun geschiktheid
voor middelbare school nog een andere
factor in het spel.
Over iedere examinandus wordt name
lijk door het schoolhoofd in kwestie advies
uitgebracht aan de directeur of de rector
van de middelbare school die deze leerling
hoopt te gaan bezoeken. Dit advies legt bij
twijfelgevallen zoveel gewicht in de schaal,
dat het de doorslag ten gunste van een
leerling kan geven, zelfs wanneer die met
een of enkele onvoldoendes uit het toe
latingsexamen te voorschijn komt. Voor
zulke kandidaten kan op verzoek van de
ouders een herexamen voor bepaalde vak
ken worden toegestaan, indien het advies
van het schoolhoofd de hoop geeft dat het
kind inderdaad zal kunnen meekomen op
h.b.s. of gymnasium.
Alleen als een jongen of meisje zijn toe
latingsexamen zo slecht maakt, dat hij of
zij ver beneden de minimum-normen blijft,
moeten wij, zelfs tegen het gunstige advies
van zijn of haar schoolhoofd in, zo'n leer-
ling afwijzen. Nu is het allerminst ondenk
baar, dat een dergelijke leerling door over
matige zenuwachtigheid zijn examen ver
broddeld heeft, terwijl hij toch echt veel
beter kan. Uit de praktijk van een van mijn
collega's ken ik daarvan een zeer recent ge
val. Het betrof hier een meisje van
twaalf jaar, dat op grond van haar pres
taties bij het toelatingsexamen voor een
middelbare school als totaal ongeschikt
moest worden afgewezen. Haar hoofdon
derwijzer bezwoer echter bij hoog en bij
laag, dat het kind het best zou klaren.
Daarom besloot de h.b.s.-directeur het
meisje bij wijze van proef toch tot de eer
ste klas toe te laten, hoewel hij daarmee
eigenlijk buiten zijn boekje ging. De resul
taten echter gaven het schoolhoofd gelijk
en veroordeelden daarmee het toelatings
examen-als-systeem: het kind ging onlangs
zonder onvoldoendes over naar de. tweede
klas en alles wijst erop, dat het zonder
struikelen de h.b.s. zal voltooien.
Of een eindexamen voor het lager onder
wijs ter vervanging van het toelatings
examen een betere regeling zou zijn, kan
ik, als niet-LO-man, moeilijk beoordelen.
Er is echter ook een ander en mijns in
ziens veel doeltreffender alternatief te
vinden, en wel: de brugklasse. De adspi-
rant-middelbaar scholieren worden hiertoe
enkele weken op de school hunner keuze
in een soort proefklas samengebracht,
waar zij „echt" middelbaar onderwijs in
een of meer vakken ontvangen. De leraar,
die met de leiding van zo'n brugklas belast
is, kan zich na de proeftijd een veel zui
verder oordeel vormen over eventuele ge
schiktheid en de graad van intelligentie van
elk zijner pupillen, dan bij een examen
mogelijk is. Immers: in deze proefklassen
wordt de leerling als het ware spelender
wijze ingewijd in de sfeer van de middel
bare school, zodat hij in alle kalmte de
beste prestaties kan leveren, waartoe hij
bij machte is.
Daar komt bij, dat de instelling van zul
ke brugklassen een sterk argument in
deze tijd van bestedingsbeperking de
overheid geen cent extra zou behoeven te
kosten. Het probleem is alleen, dat de
meeste middelbare scholen nu al ruimte
tekort komen, zodat er aan het inruimen
van klaslokalen voor brugklassen niet te
denken valt. Het komt mij echter voor, dat
hier met wat goede wil wel een mouw aan
te passen ware. Wat, bijvoorbeeld, zou er
tegen zijn, om een keer, bij wijze van con
troleproef, een aantal voor hun toelatings
examen gezakte kandidaatjes op één be
paalde middelbare school in een brugklas
te verzamelen en dan eens te kijken, wat
er van zo'n groepje terecht komt? Zo'n
experiment zou stellig belangwekkend ver
gelijkingsmateriaal opleveren. Ik verraad
waarschijnlijk geen geheim als ik hier aan
toevoeg, dat de brugklas vorig jaar ook in
Haarlem onderwerp van uitvoerige bespre
kingen tussen de gemeentelijke autoritei
ten en onderwijskringen geweest is. Tot
een besluit is men daarbij echter niet ge
komen.
Toch is het naar mijn smaak hoog tijd,
dat er iets veranderen gaat óók op lan
delijk niveau. Jarenlang wordt er nu al
druk gediscussieerd en geschreven over on
derwijsvernieuwing, maar in feite gebeurt
er niets. Hier is de kans om een begin te
maken: bij de „poort" van het middelbaar
onderwijs!
EEN DIRECTEUR
ADVERTENTIE
N.Y. MIJ. „HOLSTE R" - OVER VEEN
Tel. K2500 - 15597 en 19057
Centrale verwarming
Airconditioning
Aut. oliestook
GRONINGEN: Doctoraalexamen Frans:
mejuffrouw M. Boersma, Assen. Doctoraal
examen economische wetenschappen: U.
Hettinga, Oldehove (Gr.). Kandidaatsexamen
godgeleerdheid: I. J. Walpot, Leeuwarden.
LEIDEN: Doctoraalexamen rechten: D.
Reitsma. Leiden. Kandidaatsexamen rech
ten: mejuffrouw T. Verjaal. Heemstede;
mejuffrouw J. D. van Utenhove, Heemstede;
mejuffrouw M. B. W. van Strailen. Wasse
naar; de heren L. J. A. S. Kloos, Schiedam;
J. O. Keunen, Tilburg; J. A. M. Krusse,
Leidschendam; J. P. B. M. van Dijk. Rotter
dam; H. J. Helb, Den Haag; H. M. von
Baumhauer, Amsterdam; J. H. Bergsma,
Hengelo: P. G. H. N. Jansen, Maastricht; F.
Melzer, Breda.
AMSTERDAM (Vrije Universiteit): Kan
didaatsexamen economie: W. Sickman,
Haarlem; H. Haarbosch, Amsterdam; J. B.
Overstegen, Hilversum; F. Dijkslag, Zwolle;
J. de Groot, Amstelveen.
AMSTERDAM (Vrije Universiteit): Ge
promoveerd tot doctor in de theologie Ra
den Soedarmo, die benoemd is tot hoog
leraar aan de theologische hogeschool te
Djakarta. Zijn proefschrift: „In de wereld
maar niet van de wereld", bevat een studie
over de grondgedachten van de theologie
van Friedrich Gogarten.
GRONINGEN: Bevorderd tot arts: W.
Reitsma te Assen.
(Van een onzer verslaggevers)
De laatste tijd zijn enkele verspreide ge
vallen van tuberculose onder leerlingen
van middelbare scholen waargenomen, o.a.
in Den Helder, Arnhem, Doetinchem en de
inrichting Effatha te Voorburg. Ook in het
Rooms-Katholiek Lyceum te Leiden zijn
gevallen van tuberculose gemeld. Het eer
ste gevolg van een dergelijke melding is,
dat alle kinderen uit een klas, waar een
van de leerlingen t.b.c. heeft gekregen,
nauwkeurig worden onderzocht. Dit onder
zoek kan zich ook uitstrekken tot de ge
zinnen, waaruit de leerlingen afkomstig
zijn.
Een en ander was voor ons aanleiding,
met enkele longartsen, verbonden aan con
sultatiebureaus tot bestrijding van de
tuberculose, te gaan praten. In de eerste
plaats zij opgemerkt, dat naar hun mening
geen ongerustheid bij ouders van middel
bare scholieren behoeft te bestaan. Maar
het vóórkomen van deze, op zich zelf nog
zeldzame gevallen van t.b.c. onder de mid
delbare schooljeugd, wijst er wel op, dat de
jonge mensen bijzonder gevoelig voor deze
besmettelijke ziekte zijn.
De intensieve bestrijding van de t.b.c. na
de oorlog heeft tot gevolg gehad, dat steeds
minder mensen in hun jeugd met tuber
culose in contact komen. Nu heeft de er
varing geleerd, dat een contact met tuber
culose in de overgrote meerderheid van de
gevallen voor de betrokkenen ongemerkt
verloopt. De verschijnselen zijn dan zo licht
dat men er niet werkelijk ziek van wordt.
Het voordeel van een dergelijk contact met
t.b.c. is evenwel, dat men een zekere on
vatbaarheid en ongevoeligheid voor t.b.c.
overhoudt. Aldus krijgen mensen een gro
tere weerstand tegen tuberculose op latere
leeftijd, als ze er in hun jeugd, in heel
lichte vorm, mee in aanraking zijn geweest.
Omdat de t.b.c. zo krachtdadig aangepakt
is, wordt de kans om met tuberculose ook
in lichte vorm in contact te komen, steeds
geringer. Wordt iemand dan op latere leef
tijd besmet met tuberculose, b.v. in de
leeftijd van de middelbare schooljeugd, dan
is dit een eerste contact bij iemand, die
geen enkele weerstand nog heeft ontwik
keld. Een dergelijke eerste besmetting kan
dan tot echte ziekteverschijnselen aanlei
ding geven.
In sommige landen probeert men wel,
kunstmatig een verhoogde weerstand op te
wekken tegen t.b.c. door middel van in
entingen met B.C.G. Dit is een soort vaccin,
bereid uit verzwakte tuberkelbacillen. Deze
bacillen zouden de mens niet ziek maken,
maar wel weerstand tegen echte t.b.c.-be-
smetting doen ontstaan.
In ons land wordt dit B.C.G.-vaccin wel
toegediend aan studenten en aan verpleeg
sters, die tuberculose-patiënten moeten
verplegen, echter alleen in die gevallen,
indien door middel van een bepaald onder
zoek gebleken is, dat zij eerder geen con
tact hebben gehad met tuberculose.
Uit een onderzoek van T.N.O. is komen
vast te staan, dat bij honderden studenten,
die met B.C.G. werden ingespoten, geen
enkele complicatie is opgetreden. Vele mil
joenen mensen over de gehele wereld zijn
ingespoten met dit B.C.G., zonder dat van
echte verwikkelingen kon worden gespro
ken. Voorlopig neemt de Hoofdinspectie
voor de Volksgezondheid in ons land nog
een afwachtende houding aan ten aanzien
van de vraag, of kinderen op middelbare
scholen met dit middel moeten worden be
handeld.
Er zijn echter school- en longartsen, die
van mening zijn, dat in de eerste plaats uit
breiding van het schoolgeneeskundig toe
zicht tot de leerlingen ook van middelbare
scholen en van scholen die daarmee gelijk
gesteld kunnen worden wat de leeftijden
der leerlingen betreft (zoals industriescho
len, ambachtsscholen) moet worden uitge
breid. Deze artsen zijn er van overtuigd,
dat regelmatig onderzoek van leraren en
onderwijzers alleen niet voldoende is. Ook
de leerlingen zelf zouden regelmatig moe
ten worden gecontroleerd.
Daarnaast pleiten vooral longartsen voor
een onvatbaarmaking van de middelbare
schooljeugd met behulp van B.C.G.-vaccin.
Voorlopig is dit echter niet te verwachten.
Maar gelijk gezegd, de zeer zeldzame ge
vallen van tuberculose die zijn waargeno
men, verspreid door het gehele land, zijn
geen reden tot ongerustheid.
