„Vanguard" is nog niet gereed om de
kunstmaan omhoog te brengen
Wel of géén Aziatische
griep in Nederland?
FILATELIE
I
fliSI
1
NEDERLAND
Vijftig jaar geleden
vi
Van dag tot dag
RODE® KRUIS
Franco's zorg
Drieledige vuurpijlen in aanbouw ter
verwezenlijking van stoutmoedig plan
Dr Banning herhaalt, dat er geen
reden voor ongerustheid is
CPraatótoel
3
DUBBELE WINST
3EUGD-HORLOGES
Algerijnse rebellen voeren
verschroeide-aardetactiek
Bus terecht
Amsterdammer slaat zijn
echtgenote de schedel in
RAF-officier vermist
N BS
R LA N D
4 -
♦•RODE k RU li'4
N E D
0p de
Kerkelijk Nieuws
Uit Haarlems Dagblad
van 16 juli 1907
DINSDAG 16 JULI 1957
pe grenzeloze minachting, die generaal
Franco altijd voor de democratische rege
ringsvorm aan de dag heeft gelegd, is er
bij het klimmen zijner jaren niet minder
op geworden. Dat blijkt wel uit de rege
ling, die hij nu al heeft gemaakt, betref
fende de wijze waarop Spanje na zijn dood
moet worden geregeerd.
Pat deze regeling neerkwam op een
herstel van het koningschap, was reeds
lang bekend. Maar toch bevatte de ver
klaring, die vice-admiraal Carrero Blanco
hieromtrent gisteren heeft afgelegd, enkele
opmerkelijke details. Ten eerste deelde
hij mee, dat de toekomstige Spaanse ko
ningen minder macht zullen krijgen dan
Franco nu heeft (want „Franco is een uit
zonderlijk man," zei Carrero Blanco, het
geen nfèt al te complimenteus ten aanzien
van die toekomstige koningen klonk). En
voorts kondigde hij aan, dat de nieuwe
monarchie „niet absoluut en niet liberaal"
zal zijn, maar zal lijken op die van Ferdi
nand van Aragon en Isabella van Castilië.
Er is enige moed voor nodig om in de
twintigste eeuw het koningschap van
Ferdinand en Isabella „niet absoluut" te
noemen, al was het dan iets minder abso
luut dan dat van hun onmiddellijke voor
gangers. Het regime van Ferdinand en Isa
bella, al heeft het Spanje een periode van
macht en welvaart gebracht (hetgeen voor
Franco genoeg is om het aantrekkelijk te
vinden), is tevens het regime geweest dat
op de onbarmhartigste wijze gebruik
maakte van de inquisitie om de konink
lijke macht te handhaven. De leider van
deze bloedraad, Thomas de Torquemada,
heeft het vorstenpaar daarbij geholpen,
een van de afschuwelijkste bladzijden in de
geschiedenis van Spanje te schrijven.
Deze regeringsvorm is nu door Franco
voor zijn opvolgers uitverkoren. Het
Spaanse volk wordt niet gevraagd of het
een dergelijke monarchie wenst en of het
er wel mee accoord gaat, dat op deze ma
nier de klok van de Spaanse geschiede
nisvijf eeuwen terug wordt gezet. Het wordt
in 't geheel niet geraadpleegd omtrent de
wijze, waarop het geregeerd zou wensen
te worden. „De caudillo heeft zijn voorzie
ningen getroffen", heeft vice-admiraal
Blanco gezegd, en daarmee is de discussie
gesloten.
Maar is zij wel gesloten? Ook andere
dictators hebben in het verleden „voor
zieningen getroffen", waarvan na hun dood
bijzonder weinig terecht is gekomen. Ook
andere dictators hebben gemeend, dat de
door hen met geweld geregeerde natie zo
onmondig was, dat zij voor die natie moes
ten denken, zelfs met betrekking tot
kwesties die pas na hun dood aan de orde
zouden komen. En ook in die gevallen
heeft de natie er gewoonlijk de voorkeur
aan gegeven, na het heengaan van de dic
tator haar eigen „voorzieningen" te tref
fen.
„Er is maar één zorg," heeft Blanco ge
zegd. „Iedereen vraagt zich af wat er zal
gebeuren wanneer de caudillo zal zijn
heengegaan." Men zou daaruit kunnen af
leiden, dat het vooral de huidige regering
zelf is, die zich daar bezorgd over maakt.
Maar zij zal die zorg niet van zich af kun
nen zetten door eenvoudig te verwijzen
naar de beslissing van Franco om zich te
laten opvolgen door een monarchie a la
Ferdinand en Isabella. Als het zo ver is,
zal het Spaanse volk zelf daarover onge
twijfeld een woordje mee willen spreken.
ADVERTENTIE
geeft een met een goed gevolg
doorlopen examen.
Een diploma voor de toekomst en
een nieuw horloge om bij de tijd te
blijven
juweeltjes van horlogemakerskunst in
de nieuwste modellen vindt u bij
De kleine zaak met de grootste keuze
Grote Houtstr. 49, Haarlem, Tel. 20049
(door dr. J. J. Raimond jr.)
Het omlwogbrengen van een kunstsatelliet is wel het verwoedste gevecht met
de zwaartekracht, dat. ooit is gestreden. Wil de kunstmaan aan haar doel beant
woorden, dan moet zij tot de duizelingwekkende hoogte van vijfhonderd kilo
meter stijgen vóór zij haar baan kan gaan beschrijven. (Er is maar één voertuig,
dat deze krachtmeting met moeder aarde aan kan: de vuurpijl. Helaas is in onze
taal het woord „raket", sprekend, gelijkend op het Duitse „Rakete", binnenge
slopen. En dat, terwijl onze taal een goede benaming rijk is. Reeds in de voor
gaande eeuw zijn de voorgangers van wat thans raket wordt genoemd, vuurpijlen
genoemd. In dit en de volgende artikelen zal ik de naam vuurpijl bezigen en
het woord raket vermijden.
ALGIERS (UP) In de omgeving van
Saïda en Le Telagh, 100 km ten zuiden
van Oran, hebben Algerijnse opstande
lingen tien boerderijen in brand gestoken,
ds oogst vernield, het vee gedood en 170
telegraafpalen omgehakt. Tot nu toe waren
de rebellen in deze bergachtige streek hoe
genaamd niet actief geweest.
Het Franse bestuur heeft in Laghouat
waar zondag een elektrisch kracht-
station werd opgeblazen - en in Ghardaia,
dat eveneens door dit krachtstation werd
aediend, noodmaatregelen getroffen voor
de energie- en drinkwatervoorziening.
tn Batna, 100 km ten zuiden van Con-
"tantine, werd een bom geworpen op een
caféterras. Vier Fransen werden gewond.
Voor het eerst sedert het uitbreken van
d® opstand heeft een Frans militair tribu
naal te Algiers twee vrouwen, schuldig
bevonden aan het plaatsen van bommen,
ter dood veroordeeld. Ook twee Algerijnen,
die bij de bomaanslagen betrokken waren
toerden tet dood veroordeeld.
Na vele mislukte pogingen die de laat
ste halve eeuw zijn ondernomen, is het de
Duitse militairen tegen het einde van de
tweede wereldoorlog gelukt een bruikbare
en tamelijk bedrijfszekere vuurpijl te ver
vaardigen In het bijzonder de bewoners
van Den Haag en omgeving hebben slechts
onaangename herinneringen aan dit. ove
rigens geslaagde, voertuig met zijn weer
zinwekkende naam: V 2, de bekorting van
de woorden „Vergeltung zwei". Het we
zenlijke verschil tussen de vuurpijl en alle
andere voertuigen schuilt in de wijze van
voortstuwen. Alle voertuigen zetten zich
af op iets in hun omgeving, de wielen van
een locomotief zetten zich af op de rails,
die van een auto op de weg, de schroef
van een schip duwt tegen het v/ater, de
schroeven van het vliegtuig trekken zich
door de lucht.
De vuurpijl heeft geen omgeving van
node, hij zet zich af op de gassen, die hij
zelf wegstoot. In een stevig stalen vat
wordt een heftige verbranding een ont
ploffing tot stand gebracht. Het on
middellijke gevolg is een uiteenspatten
van de gassen, die bij de verbranding ont
staan. Is het vat gesloten en van ste
vige makelij! dan zal het vat niet in
beweging raken.
Links: een ontploffing in een gesloten
vat heeft geen beweging van het vat
ten gevolge. Rechts: is het vat aan één
zijde open, dan braakt het tijdens de
ontploffing snel bewegende gassen uit.
Dit gaat gepaard met een reactie, die
het vat in beweging brengt.
De beweging van de wegstuivende gassen
loopt dood op de wanden. Is er daaren
tegen een opening in het vat, dan zal het
bewegende gas hals over kop deze opening
verlaten. Het uitstoten is wederkerig: het
vat stoot de gassen weg en de gassen stoten
het vat weg. Dit is een rechtstreekse toe
passing van de wet: actie is tegengesteld
gelijk aan reactie. Als een spuitgast op
rolschaatsen ging staan, zou hij met spuit
en al achteruit bewegen, terwijl de straal
vooruit spuit. Zo eenvoudig is de voort
stuwing van de vuurpijl, er komt geen
krukas, geen tandwiel aan te pas.
De oorspronkelijke vuurpijl zoals ze
thans nog bij vuurwerk gebruikt wordt -
bestond inderdaad uit een vat. De V-2 en
al zijn grotere en kleinere nakomelingen
bestaan echter uit drie vaten: een vaas-
vormig vat, dat de voortstuwing verzorgt,
en twee grote vaten met brandstoffen.
Steeds hoger
Vuurpijlen zijn machtige voertuigen als
het gaat om grote hoogten te bereiken. In
de jaren 1933 en 1934 waren grote ballons
de voertuigen die de hoogte-records sloe
gen. Dit waren de jaren, waarin strato-
sfeervaarders van allerlei nationaliteiten
tot tien, vijftien, twintig kilometer boven
het aardoppervlak stegen. Onlangs is een
officier van de Amerikaanse luchtmacht in
zijn eentje met een ballon tot negenentwin
tig kilometer hoog geweest. Dit is de groot
ste hoogte tot nu toe ooit door een bemand
voertuig bereikt.
Onbemande vuurpijlen, zoals de V-2 en
de Viking, hebben de ballon verre over
troffen, zij kunnen tot hoogten van onge
veer tweehonderd kilometer stijgen. Waar
om niet hoger? Omdat nu eenmaal aan alle
voortbrengselen van de techniek grenzen
gesteld zijn. Om nóg hoger te geraken zou
de vuurpijl meer brandstof moeten mee
nemen. Doch het is niet mogelijk een voer
tuig zwaarder te belasten dan technisch
toelaatbaar is. Ook zouden de gassen met
groter snelheid moeten worden uitgestoten.
Doch ook aan deze snelheid is de grens van
het mogelijke gesteld. Wellicht zal het
gebruik van kernenergie juist in dit opzicht
nieuwe en grotere mogelijkheden openen,
maar zover zijn we nog niet.
Tweehonderd kilometers omhoog, adem
benemend! Maar toch niet hoog genoeg. De
kunstmaan moet een hoogte van vijfhon
derd kilometers bereikt hebben, vóór zij
haar omgang rond de aarde kan beginnen.
Geen vuurpijl, die dit klaar speelt. Wat
echter de kracht van een enkele vuurpijl
te boven gaat, is wèl te verwezenlijken met
een meerledige vuurpijl.
Een drieledige vuurpijl
Laten we eens stellen, dat de V-2 of de
Viking door allerlei verbeteringen tech
nisch vrijwel volmaakt is geworden, wat
zal er dan gebeuren als het voertuig twee
maal zo groot wordt gemaakt? Zal het dan
ook twee maal zo hoog kunnen stijgen? Zal
het een twee maal zo grote snelheid kun
nen ontwikkelen? Neen. In zijn strijd met
de zwaartekracht is de kleine gelijkwaardig
aan de grote. De grote heeft, slechts één
voordeel boven de kleine: hij kan de dub
bele vracht instrumenten naar boven bren
gen.
Wat zal er gebeuren, indien een Viking
in plaats van instrumenten een tweede
vuurpijl naar beven brengt? Dan zal de
tweede vuurpijl een enorme sprong verder
omhoog kunnen maken. De proef is enkele
malen genomen. Op de neus van een V-2
werd een kleinere vuurpijl bevestigd, en
wel zodanig, dat de kleine - het voorste lid
- zelfstandig het luchtruim koos, toen de
grote - het achterste lid - zijn brandstof
had verbruikt. Er kwam heel wat vernuft
aan te pas om deze proef te doen slagen,
maar het is gelukt. Het voorste lid bereikte
een hoogte van vierhonderd kilometers en
een snelheid van ruim twaalfduizend kilo
meters per uur.
Het is niet moeilijk in te zien, waarom
het voorste lid sneller gaat en hoger komt
dan een enkelvoudige vuurpijl. Het achter
ste lid geeft het voorste lid een aanvangs-
snelheid van een kleine zesduizend kilo
meter per uur, een snelheid waarop het
voorste lid met zijn eigen voortstuwing kan
voortbouwen. En dit zal hem gemakkelijk
afgaan, omdat het achterste lid hem door
de dichtste lagen van de dampkring heen
geloodst heeft. Het voorste lid heeft erg
ijle lucht boven zich, lucht waarin het
slechts geringe weerstand ondervindt.
De tweeledige vuurpql heeft een belang
rijke overwinning op de aantrekkende
kracht van de aarde behaald, maar het is
nog niet de eind-overwinning. Want, ik
herhaal het, het „plan-kunstmaan" vergt
een hoogte van 500 km en dit niet alleen!
De kunstmaan moet, wil ztf haar weten
schappelijke taak naar behoren vervullen,
een snelheid hebben van 28.000 kilometer
per uur. Aan beide eisen kan worden vol
daan als de kunstmaan een drieledige
vuurpijl ter beschikking wordt gesteld. Er
zijn thans zowel in de Verenigde Staten als
in Rusland drieledige vuurpijlen in aan
bouw of in gereedheid ter verwezenlijking
van dit stoutmoedige plan.
Het project-V'anquard
De uitvoering van het „project Vanguard"
(plan-„voorhoede") is in handen gelegd van
de sterrenkundige dr. John Hagen, verbon
den aan het naval research laboratory-
laboratorium van de marine - te Washing
ton. Het is in de Verenigde Staten gebrui
kelijk de industrie in te schakelen. Een van
de eerste daden van Hagen was dan ook
een overeenkomst te sluiten met Glenn L.
Martin Company te Baltimore, Maryland,
de bouwers van de Viking.
Voorzover thans bekend is, zal de Ame
rikaanse drieledige vuurpijl Vanguard be
staan uit een Viking met een lengte van
13.5 m en een gewicht met inbegrip van
de brandstoffen van 6500 kg. Het middel
ste lid zal een Aerobee een „luchtwesp" -
zijn, waarin alle besturingsinstrumenten
worden ondergebracht. Het voorste lid ten
slotte, zal een nieuwe uitvoering zijn van
de ouderwetse vuurpijl met vaste brand
stof. Het gehele voertuig zal bijna 4000 kg
wegen. De kunstmaan zelf zal een bolletje
zijn met een middellijn van een halve
Het schema van een viking. Twee pom
pen, aangedreven door een stoomtur
bine, zuigen de brandstoffen uit de
twee grote vaten en spuiten de vloei- -
stoffen in het vaasvormige vat, waar
de heftige verbranding aanleiding geeft
tot een 12 meter lange vlam. die, met
bijna ondragelijk lawaai, een reactie of
populair uitgedrukt, een druk van tien
ton (10.000 kg) verwekt. Het lege voer
tuig weegt bijna 900 kg. Het beladen
voertuig weegt 6500 kg. De hoeveel
heden brandstof worden in ruim een
minuut verbruikt. Het voertuig kan een
kleine vijfhonderd kilogram aan in-
strwiri.entén: vervoeren. De grootste
hoogte, ooit. door een Viking pereikt,
.8561 -iw6 idoeérdtigb'253 km.' -o ~-
meter en een gewicht van ongeveer tien
kilogram
Met zijn lengte van tweeëntwintig meter
en zijn dikte van een meter zal de drie
ledige vuurpijl ongetwijfeld een sierlijke
verschijning zijn. Sierlijk, maar oersterk en
volkomen opgewassen tegen de belangrijke
taak, die hem wacht. Een voertuig van tien
ton, dat tien kilogram aan wetenschappe
lijke instrumenten in staat zal stellen
weken, misschien wel maandenlang waar
nemingen van ongekende waarde te ver
richten.
's-GRAVENHAGE Een bulletin van de
wereldgezondheidsorganisatie W.H.O. bevat
het volgende bericht: „Rapporten, uit Ne
derland ontvangen, geven aan. dat, hoewel
een hoog percentage schoolmeisjes in twee
kostscholen door de „Aziatische griep" is
aangestoken, en er een zeker aantal ver
spreide infectiehaarden in verscheidene
steden is, de ziekte zich niet snel ver
spreidt. De Nederlandse volksgezondheids-
autoriteiten geven te kennen dat slechts
enige verspreide lichte gevallen zijn gecon
stateerd, in dezelfde mate als dit andere
jaren 's zomers het geval is. Over het alge
meen is de gezondheid van de bevolking in
Nederland niet in het minst gestoord en
het leven gaat zijn gewone gang."
Om commentaar gevraagd op dit bulle
tin, gaf dr. C. Banning, hoofdinspecteur
van de Volksgezondheid, als zijn mening te
kennen dat de laatste twee zinnen van het
bericht van de W.H.O. wat hem betrof,
„gerust achterwege gelaten kunnen wor
den."
Eerste volwassen geval
„Tot nu toe," aldus dr. Banning, „heb ik
van geen van de provinciale inspecties een
alarmerend bericht ontvangen. De inspec
teurs hebben opdracht iedere dag te melden
hoe het er mee staat, en juist vandaag
(lees: maandag) is het eerste geval van
„Aziatische griep" aangegeven. Dit is ech
ter, volgens dr. Banning, een dubieus geval,
dat waarschijnlijk longontsteking betreft.
De patiënt in kwestie is 59 jaar. De labora-
tariumgevallen van het a-virus betroffen
daarentegen uitsluitend patiëntjes beneden
de 16 jaar.
Over de griep die op de kostscholen zou
zijn voorgekomen, zei hij, dat er op een
kostschool in Amersfoort ongeveer 10 tot 12
kinderen influenza hadden gehad en op een
kostschool in Maassluis ongeveer 30 leer
lingen. Toen echter de provinciale inspec
teur van de volksgezondheid naar hen ging
kijken, waren zij weg: op een schoolreisje.
Volgens dr. Banning zijn er inderdaad in
Nederland enige influenzagevallen. Zij zijn
echter verspreid, moeten gezien worden als
incidentele gevallen, hebben een uitermate
mild verloop en geven geen aanleiding tot
besmetting.
„Wie zegt overigens", vroeg dr. Banning,
„dat het influenza-virus, dat thans is ont
dekt, niet al veel eerder in Nederland is
voorgekomen: dat niet vele gevallen van
griep die Nederland ieder jaar heeft en die
hier tot de dagelijkse dingen des levens
behoren, veroorzaakt zijn door dit virus?
Het is nu actueel geworden, doordat in
Singapore, Calcutta en Vietnam zoveel dui
zenden er door zijn besmet en men eens
is gaan onderzoeken welk virus deze griep
heeft veroorzaakt," aldus dr. Banning.
„Gevaarlijke publikatie"
In iedere provincie hebben de inspecteurs
van de volksgezondheid een aantal peil-
stations. De door deze stations wekelijks
verstrekte cijfers van het aantal influenza
gevallen vertonen, zo vertelde dr. Banning,
van de winter tot de zomer een dalende
lijn. Dat is ook nu het geval.
In Friesland bijvoorbeeld kwamen dit
jaar van 13-19 januari ongeveer 50 gevallen
voor van 2-8 juni 8 gevallen; van 9-15 juni
15, van 11-22 juni 5 en van 23-29 juni 2.
Voor Overijssel zijn deze getallen van 24
februari tot 3 maart 82 gevallen; van 9-15
juni 6, van 16-22 juni 32 en van 23-29 juni
26. In Gelderland telde men van 3-9 maart
20, van 16-22 juni 8, van 23-29 juni 6 en
van 30 juni tot 5 juli 10 gevallen en in
Noordholland en Utrecht: van 10-16 fe
bruari 71, van 9-15 juni 45, van 16-22 juni
40 en van 23-29 juni 31 gevallen.
Er is volgens dr. Banning nagenoeg
geen verschil met andere jaren. Hij
meende dat een zin als: „Over het alge
meen is de gezondheid van de bevol
king in Nederland niet gestoord en het
leven gaat zijn gewone gang" een ge
vaarlijke mededeling is, die de indruk
zou kunnen wekken alsof er toch
iets aan de hand is of geweest is.
NEW YORK (AFP) De vermiste stalen
bus met radioactief afval, die niet was ge
zonken toen zij zondag met 25 andere 185
mijl buiten de Atlantische kust van de
V.S. in zee was geworpen, is gistermiddag
door een vliegtuig van de Amerikaanse
kustwacht teruggevonden. Zij zal alsnog
tot zinken gebracht worden.
De 45-jarige bankbediende J. L. G. heeft
maandag in zijn woning aan de Bredeweg
te Amsterdam zijn 46-jarige vrouw M. G.-
N., van het leven beroofd door haar met
een hamer de schedel in te slaan. De man
was herstellende van een operatie. Het
echtpaar heeft vermoedelijk aldus de
politie onenigheid gekregen, waarna
beiden tijdens een vechtpartij van de trap
en door een glazen deur zijn gerold. Daar
na zou G. zijn vrouw met een hamer do
delijk hebben getroffen.
De politie werd pas van de moord in
kennis gesteld, toen het 11-jarig zoontje
dat na twaalf uur uit school kwam, de
buren had gewaarschuwd. Deze hebben de
politie gebeld, die de man in zijn woning
heeft aangehouden.
De politie vermoedt, dat de man geeste
lijk gestoord is. Hij is na de moord apa
thisch in zijn woning gebleven en heeft
zelf zijn 11-jarig zoontje binnengelaten
toen deze na twaalf uur van school thuis
kwam. Bij zijn arrestatie heeft de dader
zelf de hamer aan de politie gegeven. De
eerste vci-klaringen die hij aflegde boden
aldus de politie nauwelijks houvast. Van
de zijde van de Justitie hebben in de loop
van de middag nog de officier mr. W.
Tonckens, de substituut mr. H. Bouma en
de rechter-commissaris, mr. W. A. de Koe
op de plaats van het misdrijf de situatie
in ogenschouw genomen.
LONDEN (AFP) De Britse majoor
vlieger Ogilvie, die zich in de tweede we
reldoorlog vele malen heeft onderscheiden,
wordt sinds drie weken vermist. Hij had
op 24 juni van verlof moeten terugkeren.
De politie heeft kunnen vaststellen, dat
Ogilvie tijdens zijn verlof niet naar Glas
gow is gegaan, zoals hij tevoren had gezegd.
cocccccc©
cccccooco
Ter gelegenheid van het negentig
jarig bestaan van „het Nederlandse
Rode Kruis" zal PTT een serie bijzon
dere zegels met een toeslag boven de
frankeerwaarde uitgeven. De serie be
staat uit vijf zegels namelijk het jubi
leumzegel, dat een rood kruis toont met
de jaartallen 1867 en 1957, temidden
van vier zegels, die elk een facet van
het Rode Kruis symboliseren.
De waarden met bijslagen, voorstel
lingen, kleuren en ontwerpen zijn: 4
3 cent: Pelikaan met jongen. Witte vo
gels op lichtblauw fond. Rode vlek op
de borst van de moederpelikaan. Rood
kruis. Ontwerp mevr. J. Bitter-Harmant
te 's Gravehhage. 6 0-4 cent: Wit va-
3 kantieschip voor chronische zieken en
3 invaliden op donkergroen fond. Rood
.5 kruis. Ontwerp mevr. J. Bitter-Hartman
3 te 's-Gravenhage. 7 5 cent: Een rood
kruis en de jaartallen 1867-1957. Het
kruis rood en de tekst, jaartallen en
waardecijfers in donderbrons - het ge
heel op een licht-rose fondOntwerp:
J. van Krimpen te Haarlem. 10 8 cent:
Rood kruis gevat in witte lauwerkrans,
met kroon en gesp. Het geheel op goud
geel fond. Ontwerp mevrouw J. Bitter-
3 Hartman te 's Gravenhage. 30 8 cent:
Rood kruis op wereldbol. Fond uitge
voerd in een krachtig blauw. Ontwerp:
P. Wetselaar te Haarlem.
De zegels zijn gedrukt door Joh.
Enschedé en Zonen, grafische inrichting
N.V. te Haarlem.
De zegels zijn groot: 24.25 bij 31.55
mm. De beeldrechthoek meet 21.25 bij
28.55 mm. Kamtanding: 1212 - Vs. Zij
zijn gedrukt aan vellen van 10 X 10
100 zegels, op papier zonder watermerk.
De gomming is normaal. De zegels zijn
verkrijgbaar aan de postkantoren van
19 augustus tot en met 18 oktober 1957
en zijn geldig voor frankering tot en
met 31 december 1958.
Ken je me niet meer?
Het was een wit, week en wat wazig
mannetje met iets zwemmerigs in zijn
ogen, dat op me afkwam toen ik uit de
auto stapte. Een brede lach legde zich om
zijn mond, hij knikte enige malen achter
een en zei: „Ken je me niet meer?"
Nee, dat deed ik. beslist niet. Deze vage
figuur riep geen enkel beeld op in mijn
herinnering. Mijn duidelijke aarzeling
bracht een zacht verwijt in zijn ogen. Als
een geblinddoekte tastte ik daarom alle
wegen af, die naar een herkenning zouden
kunnen voeren„Wacht es evener be
gint me iets te schemerenwanneer was
het ook weer?"
Hij koos een veilige afstand: „Veertig
jaar geleden".
„Was het in dienst?"
„Juistum".
„Brabant?"
„Je wordt warm".
Ik was het al. De vlammen sloegen me
uit. „In Breda soms?"
„Dat is het".
We waren dus om zo te zeggen thuis, al
was zijn persoon nog geheel in een mist
bank gehuld. Ik ging, nog steeds voorzich
tig tastend, verder. „Ja, ik herinner het
me weer. Je was bij de
„De keukenAls hulp van de kok".
Dat was weer een stap terug, want dat
zijn in dienst altijd gezichtsloze figuren op
de achtergrond.
„Is die van jou?", vroeg hij toen, met
iets misprijzends in zijn ogen kijkend naar
de glimmende wagen, waar ik zojuist uit
gestapt was. Ik zag zijn afgetrapte schoe
nen en zijn gerafelde broekspijpen en loog:
„Nee, van een rijke vriend". Maar dat was
blijkbaar ook al niet goed. ,,'t Is mooi", zei
hij. „Heb jij rijke vrienden? De één alles
en de ander niks. Toen was je ook maar
een gewone jongen". - Ik begreep het al.
Om genade in zijn ogen te vinden, had ik
moeten zorgen, geen succes in het leven
te hebben. - „Toen had je ook al veel
praatjes".
Nu overleed de laatste welwillendheid,
die nog in me aanwezig was. Praatjes heb
ik - helaas - nooit gehad. Ik bracht het
gesprek op een algemeen vlak: „Hoe gaat
het?"
„Beroerd. Je hebt zeker geen brood in
je tas? Ik heb in geen drie dagen brood
gegeten". Zijn adem, die me rijkelijk om
gaf, sprak dit niet tegen: het was géén
broodlucht, die me tegemoet kwam. Ik
werd het gesprek opeens heel erg moe en
zei: „Ga dan wat brood kopen. Hier heb
je een gulden".
Hij pakte het geld aan met zo'n veron
gelijkt gezicht, dat ik opeens wroeging
kreegIk had hem natuurlijk beledigd.
„Dat 's ook niet te veel", zei hij toen.
Toen stond er opeens een positieve en
niet meer weg te praten onwelwillendheid
in me op, gevoed door een zwaar wan
trouwen. Ik besloot tot de truc: „Je was
toch bij de artillerie?"
„Nou en of. De hele dag door maar boem
boem".
„Ik was anders bij de infanterie", zei
ik. Hij begreep, dat hij er met zijn „boem
boem" lelijk naast had geschoten en zocht
een redelijke aftochtsmogelijkheid. „Nou,
do.n ga ik maar es wat brood kopen. Tot
ziens".
Ik hoop van niet, dacht ik, tamelijk
hardop. Hij scharrelde onzeker de straat
dieper in, waar beslist geen broodwinkels
waren.
Toen ik een half uur later klaar was
met mijn werk, zei het duiveltje in me:
„Ga nou es kijken". Het eerste café was
al raak. Daar zat hij, achter een groot glas
jenever. Hij schrok nog wel even, toen hij
me zag en deed een zwakke poging om
zijn figuur te redden. „Het was toch geen
Breda", zei hij vaag.
Ik zei: „Nee, ik wist het al. Het was
Schiedam".
Hij knikte berustend en maakte een
moedeloos gebaar van: Zo ben ik nou een
maal. Ik bestelde ook een glas en zei:
„Proost". Voor het eerst kwam er iets van
waardering in zijn ogen. Hij gaf me een
knipoog en zei:
„Op onze gezamenlijke herinneringen
aan Schiedam".
Toen pas kenden we elkaar.
Chiel de Boer
xoocxx>oaxxxxx>x»30oooocoooooooooooo<xoMooooooooooooo3<
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te St. Maartensdijk (toez.) A.
van Brummelen, kand. te Barneveld.
Aangenomen naar Woudenberg: J. C.
Stelwagen te Hillegersberg, die bedankte
voor Papendrecht.
Benoemd tot vicaris te Lisse: J. Schip
per, kand. te Alphen a. d. Rijn.
Geref. Kerken
Beroepen te Emmen (vak.-R. Ypma)
mr. dr. J. Ozinga te Lunteren.
Beroepen te St. Anna-Parochie: H. J.
van Duinen te Willemstad.
Geref. Kerken onderh. art. 31 K.O.
Beroepen te Goes: W. Vis, kand. te Bo-
venknijpe.
Evang. Luth. Kerk
Drietal te Amersfoort: mejuffrouw Da.
M. E. Monsees te Dordrecht; G. Fafie te
Amsterdam en C. H. Lindijer te Rotterdam.
Amsterdam Het zeer talrijke pu
bliek, dat Zaterdagavond den Amster-
damschen schouwburg „Frascati" vul
de, in het vooruitzicht een genoege-
lijken avond te beleven met het kluch
tige toneelstuk „De Bedrieger Bedro
gen", is daarin wel zeer bedrogen uit
gekomen. Toen men kort voordat de
voorstelling zou beginnen, het ijzeren
brandscherm wilde ophalen, bleek dit
onverwrikbaar te zijn. Het toneelper-
soneel trok vruchteloos aan de ophaal-
touwen en ook toen men eenige man
netjesputters uit het publiek om assis
tentie had verzocht, wilde het ijzeren
gordijn niet rijzen. Na een half uur
moest men verdere pogingen opgeven.
Het publiek, dat het geval nogal ge
moedelijk opvatte, kreeg aan de kassa
de toegangsgelden terug.
