Mannetje Grommelebrom
DE ONZICH I BAREN
Agenda voor
Haarlem
Buitenzintuigelijk contact
tussen leraar en leerling
Het Westen wil doorgaan met
ontwapeningsoverleg in Londen
NAAIMACHINES
Ondertussen stellen Engeland en
Frankrijk hun eisen aan Amerika
Marjo Tal oogst
groot succes
in Israel
Kort en bondig
4
J. G. van Bussbach kreeg voor zijn studie
Amerikaanse William McDougall-award"
Vele honderden vliegtuig
botsingen nog juist
vermeden
Vervalsing van certificaten
voor spekexport berecht
Spanning in Nabije Oosten
Weinig animo in V.S.
voor bemiddelaarsrol
Franse troepenconcentra
ties aan Syrische grens?
Kerkelijk Nieuws
Weer Britse vliegtuigen
naar Egypte
Rapport over zwarte lonen
WOENSDAG 17 JULI 1957
De heer J. G. van Busschbach uit Haar
lem, die onlangs de door het parapsycho
logisch laboratorium van de Duke-univer-
siteit in Durham (Verenigde Staten) uitge
loofde „William McDougallaward" van
duizend dollar heeft gewonnen voor zijn
parapsychologische onderzoekingen, heeft
zich reeds van jongsafaan geïnteresseerd
voor het onderwerp, waaraan hij zijn stu
die wijdde: het buitenzintuigelijk contact
tussen onderwijzer of leraar en leerlingen.
De heer Van Busschbach, die zelf bij het
onderwijs als rijksinspecteur voor het lager
onderwijs te Amsterdam werkzaam is,
heeft zich tijdens zijn langdurige onder
wijsloopbaan bij voorkeur bezig gehouden
met de pedagogische kant van het onder
wijs.
Toen hij in 1949 in zijn huidige functie
werd benoemd, vond hij wat meer tijd
om zich aan deze studie te wijden, omdat
zijn onderzoekingen voor een groot deel
parallel liepen met zijn werkzaamheden
als inspecteur.
Reeds van, de tijd af, dat hij van de
Rijkskweekschool in Haarlem kwam en
vele onderwijsfuncties in verscheidene
delen van het land bekleedde, stelde de
heer Van Busschbach zich de vraag, of
het buitenzintuigelijk contact, dat ieder
een in zijn eenvoudigste vormen wel eens
heeft waargenomen, in de klas zo vaak
voorkomt, dat van een regelmatigheid ge
sproken kan worden, of dat het verschijn
sel op louter toeval berust.
De eenvoudigste vorm van buitenzin
tuigelijk contact kent iedereen: één van de
vrienden van de heer Van Busschbach, een
onderwijzer, maakte zo'n geval mee. Op
de blinde kaart wees hij de jongens van
zijn klas de plaatsen van Spanje en Portu
gal aan. Op een gegeven moment ging de
stok naar Barcelona, maar de onderwijzer
dacht aan Oporto. Op hetzelfde ogenblik
zag hij, dat verscheidene jongens, die
vooraan in de klas zaten Oporto op
schreven
Proefklassen
De heer Van Busschbach heeft dit ver
schijnsel op uitvoerige wijze willen be
studeren. Hij heeft daartoe een aantal
scholen in zijn inspectiegebied in Amster
dam bezocht. De klassen, waarmee hij de
proeven deed, waren normale klassen en
de keuze van de onderwijzers liet hij ook
aan het toeval over.
Hij liet de onderwijzer achter in de klas
plaatsnemen, die door een eenvoudige op
bouw van wandkaarten aan het gezicht
van zijn leerlingen werd onttrokken. Ver
volgens kreeg de onderwijzer een vijftal
kaarten, op ieder waarvan zich een een
voudig teken bevond. Het ging hier om
een plus-, een min-, een vermenigvuldig
en een deelteken, alsmede een cirkel. Deze
kaarten werden bedekt neergelegd, waar
na zij werden genummerd van één tot vijf.
Vervolgens kreeg de onderwijzer een volg
ordelij st, aan de hand waarvan hij de
kaart met het corresponderende nummer
omdraaide. Dè kinderen moesten op het
zelfde ogenblik opschrijven welk teken
hun meester omdraaide. Later werd de
zelfde proef herhaald met vijf kleuren en
vijf eenvoudige woorden.
In 1951 werd met deze proefnemingen in
Amsterdam begonnen. Éénentwintig klas
sen met 673 leerlingen werden op deze
manier getest Deze kinderen maakten to
taal 20.190 gissingen. De heer Van Bussch
bach stelde vervolgens statistisch vast
welk aantal goede gissingen op toeval be
rustte en bepaalde het totaal aantal tref
fers. De verhouding tussen deze twee uit
komsten werd de „critical ratio" genoemd.
Deze bedroeg voor de Amsterdamse test
klassen: 2,79, hetgeen neerkwam op een
toevalsverhouding van één op vijfhonderd.
Een gecombineerde proefneming, die
de heer Van Busschbach geassisteerd door
vijf assistenten van prof. Tenhaeff in 26
klassen met 580 leerlingen en 26.680 gis
singen in Utrecht heeft gedaan, leverde
een uitkomst op met een „critica! ratio"
van 4,07 en een toevalsverhouding van één
op twintigduizend. Men ziet hieruit, dat
het aantal toevalstreffers afneemt, naar
mate de resultaten van een groter aantal
proeven wordt samengevoegd. Bij een aan
tal proeven met middelbare scholieren ge
nomen, waren de resultaten geheel ver
schillend. Het bleek, dat daar bijna geen
buitenzintuigelijk contact tussen leraar en
leerling bestond. Wat hiervan de oorzaak
is, is nog niet bekend.
Van deze resultaten heeft de heer Van
Busschbach verslag uitgebracht in het
Tijdschrift voor Parapsychologie, hetgeen
hem een uitnodiging bezorgde van de
Amerikaanse professor dr. J. B. Rhine,
directeur van het parapsychblogische labo
ratorium van de Duke-universiteit in Dur
ham. Dank zij een tegemoetkoming van de
Parapsychology Foundation en van de Ful-
bright Foundation is het de heer Van
Busschbach mogelijk geworden drie maan
den in de Verenigde Staten te werken. Hij
heeft in Durham en Burlington dezelfde
proefnemingen gedaan als in Nederland en
het verrassende was, dat de resultaten
met die van de Nederlandse scholen over
eenkwamen, ondanks de grote verschillen,
die er bestaan in opvoedkundig en ander
opzicht. Het resultaat van deze studies is
verschenen in „The Journal of Parapsy
chology". Dit artikel is de aanleiding ge
worden van de toekenning van de „Wil
liam McDougall-award", die voor de eer
ste keer is uitgereikt. Het bedrag zal door
de heer Van Busschbach worden besteed
aan zijn verdere onderzoekingen op het
zelfde gebied, waarbij hij, als hij nogmaals
een studieverlof van de Nederlandse re
gering kan krijgen, weer voor een tijd
naar Amerika hoopt te gaan.
Amerikaans onderzoek toont aan:
WASHINGTON (UP) Gedurende de
eerste drie maanden van dit Jaar konden
in de V.S. 331 vliegtuigbotsingen, waarbij
5.200 personen betrokken zouden zijn ge
weest, slechts op het nippertje worden
vermeden.
Dit blijkt uit een onderzoek, dat de
Amerikaanse Raad voor de Burgerlucht
vaart instelde naar aanleiding van het on
geluk op 30 juni van het vorige jaar, waar
bij als gevolg van een botsing tussen twee
vliegtuigen 128 personen om het leven
kwamen.
Ongeveer 52 percent van de ternauwer
nood vermeden botsingen werd door mili
taire vliegtuigen gemeld, het resterende
deel door vliegtuigen van het burgerlucht-
verkeer.
In 37 gevallen passeerden de vliegtuigen
elkaar op een afstand van 30 meter of
minder, in 91 gevallen op 30 tot 150 meter.
ADVERTENTIE
Alle merken, dus ruime keuze
ENGEL, Gr. Houtstr. 181, Tel. 14444
LONDEN (UP) De westelijke landen
op de ontwapeningsbesprekingen te Lon
den de Verenigde Staten, Canada, Enge
land en Frankrijk zijn bereid de onder
handelingen met de Sovjet-Unie tot na
1 augustus voort te zetten. De subcommis
sie voor ontwapening der UNO moet de
Algemene Vergadering van de UNO name
lijk op 1 augustus rapport uitbrengen.
Het is niet bekend of ook de Sovjet-Unie
de besprekingen in augustus wil voort
zetten.
Men verwachtte, dat de Amerikaanse
afgevaardigde Harold Stassen vandaag de
voorstellen van zijn regering betreffende
wederzijdse luchtinspectie en controle op
het gebruik van geleide projectielen be
kend zou maken.
Engeland verwacht weinig heil van
voortzetting der besprekingen. De Ver
enigde Staten daarentegen, en met name
minister Dulles, geloven niet dat er on
overkomelijke moeilijkheden voor het be
reiken van overeenstemming met de Sov
jet-Unie bestaan.
WASHINGTON (UP) De Engelse re
gering heeft naar verluidt om Amerikaanse
kernwapens of splijtbaar materiaal ge
vraagd, teneinde de voorraad kernwapens
groter te maken, voor het geval de ont-
wapenlngs-conferentie in Londen het er
over eens zou worden eventueel de ver
vaardiging van die wapens stop te zetten.
Het Engelse standpunt, zoals het hier
wordt verstaan, is, dat Engeland pas kort
geleden begonnen is met het nemen van
proeven met kernwapens in de Stille Oce
aan en dat dus, als er een wapenstilstand
zou komen wat betreft de proefnemingen
en eventueel een stopzetten van de ver
vaardiging van die wapens, Engeland door
de Verenigde Staten geholpen zou moeten
worden.
Uit betrouwbare bron verneemt men
echter in dat verband, dat als Engeland
zodanige compensatie van de Verenigde
Staten zou krijgen, Frankrijk waarschijn
lijk een dergelijke steun zou willen heb
ben, als het er in toe zou stemmen geen
begin te maken met de vervaardiging van
kernwapens.
Jules Moch, de leider van de Franse de
legatie in Londen, zou dan wel om een bij
eenkomst van de raad van de NAVO kun
nen vragen, teneinde die kwestie, als de
Verenigde Staten het Engelse verzoek zou
den inwilligen, te bespreken.
Probleem
Tot nu toe heeft de regering van de Ver
enigde Staten het verzoek van Engeland in
zorgvuldige overweging genomen, maar is
zij te dien opzichte nog niet tot een besluit
gekomen. Een gunstige beslissing zou de
goedkeuring van het Congres vereisen, dat
zijn toestemming moet geven voor elke
levering van kernwapens of van splijtbaar
materiaal aan andere landen.
WASHINGTON (Reuter) De Ameri
kaanse minister van Buitenlandse Zaken,
Foster Dulles, heeft op zijn wekelijkse
persconferentie verklaard, dat de Verenig
de Staten op het ogenblik een methode be
studeren, volgens welke NAVO-bondge-
noten in oorlogstijd gebruik kunnen maken
van voorraden kernwapens, onder controle
van de opperbevelhebber van de NAVO.
Men zoekt naar wegen om in NAVO-ver
band een voorraad kernwapens te vormen
teneinde ervoor te zorgen, dat de bondge
noten in geval van een aanval niet de V.S.
om kernwapens behoeven te vragen. Maar
Amerika was van mening, dat men met
de bestudering nog niet ver genoeg is om
een definitief plan op te stellen.
Het gerechtshof te Amsterdam heeft in
hoger beroep uitspraak gedaan in drie van
de vier Utrechtse zaken, waarby het ging
om uit Frankrijk of België afkomstig spek,
dat via valselijk ingevulde certificaten
van oorsprong en keuringscertificaten van
een veeartsenijkundige diénst, als Neder
lands spek naar West-Duitsland was ge
ëxporteerd.
De 23-jarige im- en exporteur uit Utrecht
H. B. J. werd overeenkomstig de eis ver
oordeeld tot drie maanden voorwaarde
lijk (met aftrek van het voorarrest), proef
tijd van 2 jaar en een boete van 250 gul
den subsidiair 50 dagen hechtenis. In eer
ste instantie was J. na de eis van vijl
maanden met aftrek tot drie maanden met
aftrek veroordeeld. De inmiddels ontslagen
directeur van een n.v., de 40-jarige W. W.
van R. en de 34-jarige koopman W. C. V.
uit Zeist, werden elk veroordeeld tot zes
maanden met aftrek. In eerste instantie
was beiden, na een eis van een jaar met
aftrek, negen maanden met aftrek opge
legd. Ter zitting van het hof waren bei
den op verzoek van hun raadslieden uit
de voorlopige hechtenis ontslagen. De pro
cureur-generaal had tegen elk acht maan
den met aftrek geëist.
De zaak tegen de 50-jarige procuratie
houder van een exportfirma te Zeist, A. K.
uit Driebergen, werd aangehouden voor het
doen uitbrengen van een rapport.
Het ging bij de onderhavige transacties
om een paar honderdduizend kg spek. Een
getuige-deskundige van het ministerie van
Landbouw had ter zitting verklaard, dat
hem geen klachten van Duitse zijde over
het spek bekend waren.
Eervol ontslag burgemeester. Bij Ko
ninklijk Besluit is aan de heer A. F. van
Goelst Meijer op zijn verzoek met ingang
van 1 september 1957 eervol ontslag ver
leend als burgemeester der gemeente Ros-
sum, met dankbetuiging voor de langdurige
diensten door hem als zodanig bewezen.
WASHINGTON (UP/Reuter) De
Amerikaanse minister van Buitenlandse
Zaken, Foster Dulles, heeft op zyn we
kelijkse persconferentie verklaard dat de
V.S. de situatie in het Nabye Oosten met
grote aandacht blyven volgen, en dat zy,
wanneer de tijd daartoe gekomen is,
gaarne „iets nuttigs" zullen doen in de
kwestie tussen Israel en de Arabische
landen. Het was echter niet gezegd, aldus
Dulles, dat dit openlyk zou geschieden.
„Misschien kunnen andere landen een
grotere rol spelen dan wy als bemidde
laars in dit conflict", zo voegde hij hier
aan toe.
Met betrekking tot de kwestie van de
Golf van Akaba verklaarde Dulles, dat
Jordanië en Egypte zekere argumenten
uit het volkenrecht kunnen putten. Ten
eerste menen de Arabische landen, dat
hun territoriale souvereiniteit tot zes
mijl buiten de kustlijn reikt, en niet tot
drie mijl, zoals bijvoorbeeld in de V.S.
geldt. Daar Israel volgens deze landen
geen „grenzen" heeft doch slechts bij
wapenstilstand vastgestelde demarcatie
lijnen, zou Israel geen rechten op de golf
van Akaba kunnen doen gelden. De mi
nister verklaarde met nadruk, dat dit n i e t
de opvatting der V.S. is. Hij is van oordeel,
dat zulk een twistpunt slechts door een
uitspraak van het Internationale Hof kan
worden beslecht.
De V.V. blijven bij hun verklaring van
augustus 1955, waarin hulp wordt aange
boden bij de oplossing van vraagstukken
als de vestiging van de Arabische vluchte
lingen en het waarborgen van de grenzen
tussen Israel en zijn Arabische buurlan
den, aldus Dulles.
Hij zei voorts, dat de leer van Eisen
hower niet is ontworpen om het Palestijn
se vraagstuk tot oplossing te brengen, maar
slechts om het Nabije Oosten te helpen bij
het uitbannen van de communistische in
vloeden.
Moskou meldt troepenconcentraties
LONDEN (UP) Radio Moskou heeft
dinsdagavond in een uitzending berichten
uit Arabische bron geciteerd volgens wel
ke Franse troepen geconcentreerd worden
aan de Israëlische grens met Syrië, met het
doel Syrië een oorlog op te dringen".
Radio Moskou citeert als bronnen de
Jordaanse radio, het Arabische persbureau
en „bladen in enige Arabische staten".
Volgens Radio Moskou hebben Israëli
sche troepen reeds „een aantal aanvallen
op de Syrische grens gedaan, doch zy wer
den met kracht afgeslagen".
Syrisch protest
DAMASCUS (UP) - Naar aanleiding van
deze berichten heeft premier Sabri el As-
sali van Syrië verklaard, dat zijn land
geen agressie jegens Israel zal plegen.
De Israëlische premier Ben Goerion ver
klaarde enkele dagen geleden dat Israel
„krachtig" zou optreden tegen elke Syri
sche actie. Syrië heeft tegen deze verkla
ring van Ben Goerion gisteren een monde
ling protest ingediend bij het secretariaat
van de UNO in New York.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Leerbroek P. J. Bos, kand.
te Veenendaal; te Maasdam (toez.) J. Lalle-
man, vicaris te Terneuzen.
Geref. Kerken
Beroepen te Groningen-Oost (vac. F.
Vroon) dr. J. van den Berg te Zutfen; te
Enumatil I. Stienstra, kand. te 't Zandt
(Gron.); te Giessen-Rijswijk C. J. Tissink,
kand. te Middelburg.
Aangenomen naar Abcoude J. Kuiper,
kand. te 's-Gravenhage, die bedankte voor
Heer-Hugowaard, Roosendaal (N-Br.) en
voor Vleuten-De Meern.
Bedankt voor Avereest H. Dijkstra te
Oosterend (Fr.); voor Klazienaveen (2de
pred.pl.) Joh. Dijkstra te Schermerhorn.
Gef. Kerken onderh. art. 31 K.O.
Bedankt voor Bunschoten-Spakenburg
(als miss. pred.) G. Mulders te Ulrum; voor
Zwartsluis J. M. Kroes te Dalfsen; voor
QSchildwolde J. Verkade te Voorburg.
Chr. Geref. Kerken
Aangenomen naar Emmen (2de beroep)
W. van Heest te Rozenburg.
Diezelfde ochtend was Mannetje Grommelebrom opgestaan en hij liep met een
emmer naar de waterput, om wat theeivater te putten.
Maar toen kreeg hij opeens de spiegel in 't oog, die daar tegen het hek stond, en
hij bleef verbaasd staan.
„Wat is dat nou?", bromde hij. „Van wie is dat ding? Wie heeft dat in mijn tuin
gezet?"
Hij keek nijdig rond, maar er was niemand in de hele omtrek te bekennen.
„Nouhet staat in mijn tuin, dus dan is het van mij.'", gromde hij. „Dan moeten
ze 't er maar niet neerzetten". 30-31
(Van onze correspondente)
De Nederlandse gezant te Jeruzalem was
onlangs de beschermheer van het concert,
dat de Nederlandse artieste Marjo Tal in
Jeruzalem gaf en dat na afloop door de
critici en het publiek met instemming werd
beoordeeld. „Beethoven en Chansons" luid
de het opschrift van het artikel, dat enige
dagen voor haar optreden in „The Jerusa
lem Post" verscheen.
Tijdens haar derde bezoek aan Israel gaf
Marjo Tal ook met succes concerten in
Haifa, Tel-Aviv en voor de Israëlische
radio. Talrijke beroemde gastdirigenten en
solisten komen hier ieder jaar, zodat het
concertpubliek tamelijk verwend is. Vele
musici doen een keuze uit de zogenaamde
successtukken van het overbekende reper
toire. De werken die Marjo Tal vóór de
pauze speelde en de voor het Israëlische
publiek geheel nieuwe confrontatie met de
sfeer van de Parijse chanson, zoals deze
Nederlandse artieste die in de door haar
zelf voorgedragen composities van bekende
Franse dichters weet op te roepen, waren
een grote verrassing.
Marjo Tal gaf concerten in verscheidene
landbouwnederzettingen, waar zij reeds in
1949 en 1951 opgetreden was. „Slechts die
genen, die echt belangstelling hebben voor
muziek kohien 's avonds", vertelde zij. Het
viel haar op, dat het publiek in de land
bouwkolonies meestal té moe is om iets
nieuws in zich op te nemen. „Het zijn
vooral de oud-ingezetenen, uit Rusland en
West-Europa afkomstig, die verschijnen".
Marjo Tal is van mening, dat de sabra (de
in Israel geborene) in de landbouwkolonies
de muzikaliteit van zijn ouders heeft, ech
ter niet de muzikale' opleiding of ervaring
om klassieke muziek zoals de oudere immi
granten te begrijpen. „De jeugd, die pok
de Franse chansons begreep, was meestal
uit het Franssprekende gedeelte van
Noord-Afrika afkomstig. Marjo Tal speelt
graag in Israel, ook al zijn de technische
moeilijkheden hier heel groot. „In Europa
vraag ik mij altijd voor een concert af:
hoe zal ik spelen? Hier was het grootste
probleem: hoe kom ik er? Ik ben er altijd
wel gekomen, maar af en toe op een
vrachtwag ,n of tractor van een landbouw
nederzetting!"
Het is Marjo Tal volkomen gelukt het
publiek in de grote steden met haar kunst
te boeien.
BEGRAFENIS MARIE VAN ZEGGELEN
Het stoffelijk overschot van de schrijf
ster Marie van Zeggelen zal vrijdagmiddag
om 14 uur on de begraafplaats Oud Eik en
Duinen in Den Haag ter aarde worden be
steld.
Krachtens een bepaling van het Egyp
tische ministerie van Financiën mogen
Britse lijnvliegtuigen weer over Egyptisch
gebied vliegen en in Egypte landen.
Het convent der Christelijk-sociale orga
nisaties, waarin samenwerken het verbond
van Protestants-christelijke Werkgevers in
Nederland, de Nederlandse Christelijke
Boeren- en Tuindersbond, de Christelijke
Middenstandsbond en het Christelijk Na
tionaal Vakverbond in Nederland, heeft
een rapport het licht doen zien, waarin
het vraagstuk van de zwarte lonen wordt
behandeld.
Het zwarte loon, aldus het rapport,
draagt bij tot de verzwakking van het
normbesef in brede lagen van ons volk.
De stilzwijgende sanctionering van het be
staan der zwarte lonen vormt een gevaar
voor de handhaving van wet en recht in
het algemeen.
De zwarte lonen vormen eveneens een
gevaar voor de nationale economie. Zo
dra ergens zwarte lonen worden betaald
heeft dit tot gevolg, dat andere onder
nemingen niet achter kunnen blijven.
Daardoor komt het algemene loonpeil der
mate in beweging, dat ongewenste prijs-
gevolgen niet of nauwelijks te vermijden
zijn.
Deze gevolgen van het euvel der zwarte
lonen maken bezinning op dit vraagstuk
dringend geboden en rechtvaardigen ten
volle een appèl op werkgevers en arbei
ders om met alle geoorloofde middelen dit
kwaad uit onze samenleving te weren, al
dus het rapport.
21. Ik kreeg de indruk, dat de lama hem nog wilde
antwoorden, maar hij keek hem slechts lang en
zwijgend aan en richtte zich toen tot mij.
„In uw slaap zult u vannacht beelden zien, die u later
zullen verrassen. U zult in het verleden blikken, in een
ver land, dat u wel kent, maar dat niet uw vaderland is.
U zult mensen zien, die u bekend zijn, maar die u toch
niet zult herkennen. Neem deze droombeelden bij het
ontwaken met u mee en bezwaar ze, want u zult ze pas
later begrijpen. Ofschoon u al in het bezit bent van de
sleutel, kunt u de deur niet zien, welke u met deze
sleutel kunt openen en die toegang geeft tot een nieuw,
schoon leven. Ik heb u eerder al eens gezegd, dat u vele
wegen zult moeten afleggen om u zelf te kunnen vinden.
Maar laat u toch waarschuwen, laat u goede raad geven.
Keer om en vervolg niet langer de weg, die naar het
onheil voert. Luistert ook niet naar mij, dan zal de
vervloeking u treffen, terwijl u iedere keer weer ge
dwongen zult worden terug te keren naar de plaats,
waar het onheil u zal treffen. Waar u ook heen mag
vluchten en in welk land u ook mag vertoeven, steeds
en overal zal de roep u bereiken, de roep, die u tot
terugkeren zal dwingen. Mijn stem zal u overal weten
te vinden en die zal het dan zijn, die u moet volgen
zolang de boze geesten van de vervloeking macht over
u hebben. Lang is de weg, die u moet gaan, als u nu
niet naar mij luistert. Lang en vol gevaar. Door een
zee van leed en pijn zult u moeten gaan en leed, pijn
en angst zullen u steeds omringen, gelijk de lucht, die
uw longen opzuigen. Daarom smeek ik u: keer om op
uw weg!"
Hij draaide zich om, schoof het zware gordijn voor de
ingang van de jurtte opzij en keerde zich toen nog één
keer om, terwijl hij zonder nijd en wraakzucht, doch
met treurige stem zei: „Richt u dan maar ten gronde!"
De Rus hief het hoofd op en ik kreeg de indruk, dat
hij deze woorden lang op zich liet inwerken.
Een onverklaarbare angst overviel mij en ook in
Komoroffs ogen lag afgrijzen. Spoedig lachte hij echter
weer en verliet toen snel de jurtte. Ik volgde hem.
De donkere nacht omringde ons buiten. De maan
scheen niet en er fonkelde geen ster. De duisternis was
ondoordringbaar, het zwijgen zwaar. Van de lama viel
geen spoor te ontdekken. Het was, alsof de nacht hem
had opgeslokt.
Wij gingen de jurtte weer binnen en zetten ons zwij-
(Vertaald uit het Duits. Oorspronkelijke Nederlandse
titel: IN DE BAN VAN TEMOEDSJIN)
gend naast het vuur. De Rus stopte zijn pijp, wierp een
blik op zijn horloge en vroeg toen ontsteld:
„Is het mogelijk, dat het al tien uur later is?"
Ik keek naar mijn horloge; ja, de tijd klopte, maar ik
had het gevoel, dat er ten hoogste twee uur verlopen
kon zijn sedert de komst van de lama.
„Hoe laat ongeveer kwam de lama?", vroeg de Rus.
„Ongeveer op het uur van de apen", zei onze gastheer,
„en u zegt dat het uur van de honden nu al voorbij is?"
Ook de Mongool kon het snelle verstrijken van de tijd
niet verklaren. Hij schudde ongelovig het hoofd.
De Mongolen verdelen de dag in twaalf dubbele uren,
welke zij aanduiden met de namen van twaalf dieren.
Het uur van de apen is volgens onze tijdmeting van
1618 uur, dat van de honden van 2022 uur.
De volgende morgen ontwaakte ik bijzonder vroeg en
ik zag toen tot mijn ergernis, dat wij de vorige avond
vergeten hadden de lamp te doven. Dit was natuurlijk
geen drama, maar wel onaangenaam, daar de walm,
die de lamp verspreidde, zich overal had aangehecht
zelfs aan neus, oren en ogen tè kwalijker omdat wij
ons sedert Kiaktha niet meer behoorlijk hadden kunnen
wassen.
Het was nog vroeg en het vlammetje van de lamp ver
lichtte de ruime jurtte maar schamel. Ik staarde na
denkend naar de lichtbron en plotseling doken vreem
de beelden uit mijn droom op, die mij deze nacht gekweld
had. De profetische woorden van de lama schoten mij
weer te binnen en ik kreeg het gevoel, alsof zich iets
vreemds, iets eigenaardigs in mijn leven wilde indrin
gen. Hoezeer ik mij echter ook inspande, ik kon geen
samenhang ontdekken tussen al de beelden, die aan mijn
geestesoog voorbij waren getrokken.
Leek de oude vrouw uit mijn droom eigenlijk niet op
de lama, die ons gisteravond bezocht had? Diep in de
mens schuilt nog het geloof aan onzichtbare krachten.
Plotseling moest ik echter lachen. Was ik nu zélf eigen
lijk niet een oude vrouw, die een verband wilde ont
dekken tussen een droom en de gebeurtenissen van
alle dag?
Ik rekte mij nog eens behaaglijk uit. Zou misschien
de walmen de lamp met haar kwalijke reuk schuld heb
ben aan die dromerijen? Men zegt toch altijd, dat men
niet kan dromen tijdens een goede, gezonde slaap? Nog
maals rekte ik mij uit en kon maar met moeite een
luide geeuw onderdrukken. De gedachten lieten mij niet
meer los
Hoe zeker had het jonge meisje uit mijn droom in het
zadel gezeten! En hoe plotseling had ze een ontstelde
blik in de ogen gekregen. Vreemd, dat ik mij haar
gezicht niet kon herinneren! Ook de gelaatstrekken
van haar begeleider vervlogen steeds weer. Wat was
het eigenlijk geweest, dat hij van de grond had opge
raapt, toen hij het vertrek verliet? Een armband, een
ring? Een sieraad was het in ieder geval wel. Het schit
terde met gouden glans. Hoe langer ik aan deze droom
beelden dacht, hoe vreemder ik het begon te vinden,
maar toch was het alsof een snaar in mijn binnenste
was aangeraakt, die nu, tijdens het waken, nog natrilde
en mij in een zacht-weemoedige stemming bracht.
„Dromen zijn bedrog", mompelde ik zacht.- „Wat had
de grote Spanjaard toch al weer gezegd? Ja. „Het gehele
leven is slechts een droom en zelfs de dromen zijn een
droom".
Ik wilde eigenlijk opstaan, maar ik bleef tenslotte
toch nog even liggen en sloot de ogen. Wat hadden de
droombeelden laten zien? Wie was dat geweest? On
duidelijk klonken woorden door het donker van mijn
ziel; dat, wat voorbij was, wat op dit uur gewacht had,
begon zich te roerenIk droomde weer.
Langzaam, met knikkende hoofden, klimmen de paar
den zo droomde ik een duin op en als zij op de
top zijn aangekomen, spreidt zich voor de ogen van de
beide ruiters de oneindigheid van de zee uit. Witte wol
ken snellen langs de blauwe hemel. Het zonlicht schit
tert in brede banen op het woelige water. De dag is
warm en winderig, de lucht trilt. Ver weg, aan de
horizon, stijgt een zwarte muur van wolken op en de
steeds in kracht toenemende wind stuwt steeds hogere
waterbergen tegen de rotsachtige kust op, waar zij in
wit schuim verstuiven.
De man en het meisje zijn afgestegen, hebben de paar
den aan een boom vastgebonden en kijken naar de steil
naar beneden lopende kust en naar de met witte
schuimkoppen bedekte zee. Hun ogen worden nu en dan
verblind door het felle zonlicht, dat door het water
weerkaatst wordt.
(Wordt vervolgd).
Winkeldievegges betrapt. Hoewel de
hoofdcommissarissen van politie in de grote
steden eind vorige week in gezamenlijk over
leg nog waarschuwingen tegen de in uitver-
kooptijd herhaaldelijk voorkomende winkel
diefstallen hadden gegeven, werden alleen al
in Den Haag op de eerste uitverkoopdag zes
winkeldievegges op heterdaad betrapt. Alle
diefstallen werden gepleegd in de grote wa
renhuizen.
Opleidingsschip voor koopvaardij. Het
opleidingsschip „De Nederlander" te Rotter
dam, aan boord waarvan jongens tussen de
14 en de 16 jaar een zesmaandse opleiding
tot matroos bij de koopvaardij kunnen krij
gen en dat aan de Spangensekade ligt zal
op 22 juli worden vervangen door een nieuw
schip van dezelfde naam, dat, gelijk in
vroeger jaren het geval was, weer op de
Maas zal komen te liggen en wel aan het
Prinsehoofd. Het voormalige veerschip „C.
Bosman", dat de dienst Enkhuizen-Staveren
heeft onderhouden, is aangekocht en ver
bouwd.
Weduwen en weduwnarencongres. De
heer G. Greijn, gemeentesecretaris van Gre-
venbicht in Limburg, verwacht enkele dui
zenden bezoekers voor het op 27, 28 en 29
september te Enschede te houden eerste we
reldcongres voor weduwen en weduwnaren.
Op het congres zal de maatschappelijke po
sitie van de weduwnaar en de weduwe wor
den besproken. Thans zijn er reeds 200 aan
vragen binnengekomen.
Verdronkene aangespoeld. Op het Texel
se strand is het stoffelijk overschot aange
spoeld van een naar schatting zestienjarig
meisje. Het lichaam heeft vermoedelijk een
dag of tien in zee gelegen.
Boerderjjbranden. In de maand mei zijn
27 boerderijbranden voorgekomen, waarbij
de boerderij totaal werd vernield of zwaar
beschadigd. Eén van deze branden brak uit
in Groningen, twee in Friesland, drie in
Drente, twee in Overijsel, vijf in Gelderland,
één in Utrecht twee in Noordholland, twee
in Zuidholland, zeven in Noordbrabant en
t\yee inLimburg. De directe schade door
deze branden, aangericht, wordt geraamd op
1.068.597.
Burgètiieester van Rockanje overleden,
In het Havenziekenhuis te Rotterdam "is
geheel onverwacht overleden de heer H. E.
Haak burgemeester van Rockanje. Hij was
veertien dagen geleden in het ziekenhuis
opgenomen met een gebroken knieschijf op
gelopen bij een val met zijn fiets. De heer
Haak was 59 jaar oud. Hij was burgemees
ter van Rockanje sinds mei 1948. Hij was
voordien resident op Bali.
Lijk van Belg in Noordzee. Bij het
lichtschip Texel is een stoffelijk overschot
gevonden, dat door de reddingboot „Prins
Hendrik" naar Den Helder is gebracht. Het
is geïdentificeerd als dat van de Belgische
kapitein-vlieger Symaeys, die onlangs tij
dens NAVO-oefeningen boven de Noordzee
vermist werd.
Duitse stationeringsbydrage Tussen de
Westduitse Bondsrepubliek enNederland
zijn de voorwaarden inzake de betaling der
stationeringskosten der Nederlandse troe
pen in NAVO-verband vastgesteld voor het
lopende begrotingsjaar. Een bekendmaking
van het bondsministerie van Buitenlandse
Zaken houdt in, dat West-Duitsland aan Ne
derland over de periode 1 april 1957—1 april
1958 400.000 D. mark als bijdrage in de sta
tioneringskosten zal betalen.
YY-. Wolthers overleden. Te Sao Paulo in
Brazilië is op 56-jarige leeftijd overleden de
heer W. Wolthers president-directeur van
S. A. Philips do Brazil. De heer Wolthers,
die meer dan 30 jaar in dienst van de n.v.
Philips' Gloeilampenfabrieken te Eindhoven
is geweest, was commandeur in de orde van
het Heilige Graf van Jeruzalem (Vaticaan),
officier in de nationale orde van het Zuider
kruis (Brazilië) en officier in de orde van
Oranje Nassau.
7 Besmettelijke ziekten. In de week van
30 juni tot en met 6 juli zijn tien gevallen
van paratyfus en 5 gevallen van difterie
aangegeven Kinderverlamming met ver
lammingsverschijnselen deed zich in zes ge
vallen voor (zelde week vorig jaar 61). De
opgaven kwamen uit Assen, Harenkarspel,
Leiden. Wassenaar, Dussen en Tilburg.
Be „Carla" vlot. De Nederlandse sleep
boot „Carla" die dinsdagavond met een
sleep in de Engelse haven Shoreham aan
de grond was gelopen, is kort voor midder
nacht vrijgekomen Het schip heeft geen
schade opgelopen.
WOENSDAG 17 JULI
Cinema Palace: „De graaf van Monte
Christo", 14 jaar, 7.30 uur.. Studio „Terwijl
de stad slaapt", 18 jaar, 7 en 9 15 uur. Lido:
„Vrouwen in boeien", 18 jaar, 7 en 9.15 uur.
Rembrandt: „De bruid is niet bleu", 18 jaar,
7 en 9.15 uur. Frans Hals: „De koning der
gangsters", 18 jaar. 7 en 9.15 uur. Luxor:
„De Afrikaanse leeuw", alle leeftijden, 7 en
9.15 uur. Roxy: „De dokken van New Or
leans", 18 jaar, 7 en 9.15 uur. Minerva: „Het
trottoir", 18 jaar, 8.15 uur. „Haarlem"-terrein
Groot muziek-feest, 8 uur Grote Kerk:
Avondstilte. Spreker dr. G'. Snijders, orga
nist Klaas Bolt, 8 uur.
Openluchttheater Bloemendaal: Italiaanse,
Franse en Nederlandse volksdansgroepen,
8 uur.
DONDERDAG 18 JULI
Cinema Palace: „De graaf van Monte
Christo", 14 jaar, 2 en 7.30 uur.. Studio:
Vakantieprogramma voor de jeugd, 10.30
uur; „Terwijl de stad slaapt", 18 jaar, 2.15,
7 en 9.15 uur. Lido: „Vrouwen in boeien",
18 jaar, 2, 4.15, 7 en 9 15 uur. Rembrandt:
„De bruid is niet bleu'", 18 jaar, 2, 4.15, 7
en 9.15 uur. Frans Hals: „De koning der
gangsters", 18 jaar, 2.30, 7 en 9.15 uur.
Luxor: „De Afrikaanse leeuw", alle leef
tijden 2, 7 en 9.15 uur. Roxy „De dokken
van New Orleans", 18 jaar, 2.30, 7 en 9.15
uur.