Tunesische monarchie omgezet in republikeinse staatsvorm OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Habib Bourguiba president, Bei Sidi Lamine afgezet HET WEER Bevan wil geen Britse levens wagen voor een sultanstroon Regerings-missie naar Noord- Celebes in moeilijk parket Uit dezelfde klei geschapen Selzvin Lïoyd waarschuwt tegen valse en misleidende berichten uit Cairo DIT JAAR: 651 DODEN I ee MORRIS Ibeforet/ot/éi/fr Stuurman Cohen Gehoorzaam Noord-Sumatra wil ook graag ruilhandel drijven Injectie Soms opklaringen Maximumsnelheid van 50 km in bebouwde kommen Verkeersongelukken Aanvaring op Siak in Sumatra; 12 doden Jongelui met auto tegen boom gereden; een dode Amsterdamse politie staat voor een raadsel Tas van bankloper met 55.000verdween in enkele seconden Het woord is aan WATERPROOF HORLOGES Twee Nederlanders in Duitsland verongelukt Israëlische zeeman Evlon blijkt journalist te zijn Communisten beheersen Semarangs raad Einde is in zicht van de Britse husstaking Bemiddelingsorgaan doet een compromis-voorstel 72e JAARGANG No 14 Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 12230. Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks VRIJDAG 26 JULI 1957 Haarlems Dagblad 302e JAARGANG No 167 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65, fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman 99 99 (Van onze correspondente in Parijs De constituerende vergadering van Tunesië heeft gisteren de monarchie afgezworen, de republiek uitgeroepen en minister-president Habib Bourguiba benoemd tot eerste presidentvan de Tunesische republiek. De grijze bei Sidi Lamine en zijn familie hebben als voorlopige verblijfplaats een klein paleis in de buurt van Tunis aangewezen gekregen. Daarheen zijn zij, meteen nadat de vergadering de hervorming van de staat had aangenomen, per auto ver trokken. De historische bijeenkomst van de constituante werd gehouden in de troonzaal van het paleis van Bardo. Zo snel was de ontwikkeling, dat men blijkbaar geen tijd had kunnen vinden de grote geschilderde portretten van de bei's, die in de loop der laatste eeuwen over Tunesië hebben geregeerd, van de wanden te nemen. Het was in de zaal drukkend warm. Enige ventilatoren konden nauwelijks wat koelte brengen. Pleel Tunesië was in feeststemming en gezien de mentaliteit der Tunesiërs, kan dat nog wel enige dagen zo blijven. Habib Bourguiba, in het wit gekleed, een vuurode fez op het hoofd, beleefde een grote dag. Hoewel hy, gezien zyn verleden als revolutionair, zeker geen reden heeft de Fransen en de afgezette bei met zacht heid te behandelen, hield hy toch een ge matigde rede. Hy kondigde aan, dat er geen enkele vergeldingsmaatregel tegen de afgezette vorst zal worden genomen, hetgeen niet uitsluit dat deze zich zou moe ten verantwoorden wegens de fortuinen, die hy en zyn familie hebben vergaard. (AFP/Reuter) Over de bei's zei hij onder meer: „Deze mensen, die in on wetendheid leefden, hadden slechts één doel: hun troon beschermen, zelfs ten na dele van de belangen van het volk. Boven dien dachten en denken zij nog steeds, dat zij niet uit dezelfde klei zijn gescha pen als de rest van het volk". De Libische ambassadeur die het debat bijwoonde, ver liet de zaal toen Bourguiba een aanval deed op de monarchie in het algemeen, waarbij hij alleen een uitzondering maakte voor koningin Elizabeth van Engeland. De besluiten van de constituerende ver gadering werden de bei meegedeeld door de burgemeester van Tunis. De bei zei niets ten antwoord. Nadat hij uit het paleis was geleid, werd de Tunesische vlag neergehaald. Men kan zich afvragen wat de gevolgen in het binnen- en buitenland van deze „droge" revolutie kunnen zijn. Voor het binnenland zal er, afgezien van het feit, dat de begroting niet meer belast zal behoeven te worden met de paar miljoen gulden, die de bei jaarlijks uit de staats kas ontving, voorlopig niet veel verande ren. Tekenend mag het heten, dat de minister van Financiën niet aanwezig was tijdens de bijeenkomst. Hij onderhandelde te Parijs met de Franse regering over financiële hulp, welke de jonge republiek van haar oudere zuster verwacht. Dat is zeker een van de oorzaken van Bourguiba's gematigde taal geweest. Vermoedelijk heeft Bourguiba gemeend dat zijn politiek een injectie als het uitroepen van de republiek nodig had, om in het bijzonder de jonge Tunesiërs meer aan zich te binden. Het is ook waarschijnlijk, dat hij zich, meer VERWACHTING, medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van vrijdagavond tot zaterdagavond, op gemaakt om 11.15 uur: Nu en dan opklaringen maar plaatselijk ook enkele buien, voornamelijk in het noorden van het land. Krachtige tot matige westelijke wind. Iets koudere nacht, morgen ongeveer dezelf de middagtemperaturen als van daag of iets hogere. Volledige weerrapporten op pagina twee. «xaxxxxxocxx oooococcoooo DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN PAGINA'S Op Schiphol arriveerde donderdag het grootste vrachtvliegtuig ter wereld, de „Globemaster". Het toestel bracht de „vluchtnabootser" mee, verpakt in vijf tig kisten, een gewicht omvattend van 14l/z ton. In de „Vluchtnabootser" kan de bemanning van een DC 7c getraind worden. Ze is bestemd voor de K.L.M. dan de sultan van Marokko, geroepen acht een bemiddelende rol te spelen in het Frans-Algerijnse conflict. In Marokko hebben de sultan en zijn aanhang het uitroepen van de republiek met zorg zien aankomen. De Marokkaanse dagbladen, zowel die in het Arabisch als de Franstalige, hebben order gekregen weinig aandacht aan de gebeurtenissen in Tunesië te wijden. De Marukkaanse diplo matieke functionarissen in het overige bui tenland zou zijn opgedragen zich niet over de gebeurtenissen uit te laten. Ook de koning van Libië en koning Saoed van Arabië, vervult het uitroepen van de Tu nesische republiek met zorg. Niet omdat zij ooit relaties van vriendschappelijke aard met de afgezette vorst hebben onder houden, maar na de Egyptische revolutie vinden zij het ontstaan van een nieuwe democratische Arabische republiek een slecht voorteken voor de stabiliteit van hun eigen regime. Ook Washington, hoe wel niet zonder sympathie voor Bourguiba, achtte het uitroepen van de republiek voor barig. Het lijkt echter dat al deze argu menten bij Bourguiba minder hebben ge teld dan de verlangens van de jonge en voortvarende aanhangers van de Neo- Destour, de nationalistische regeringspartij. Met ingang van 1 november Vandaag is een staatsblad uitgegeven (no. 264). houdende een Koninklijk Besluit tot. wijziging van het Wegenverkeersregle ment. Krachtens het onderhavige besluit is het de bestuurder van een motorrijtuig verboden daarmede te rijden over een weg of een weggedeelte, gelegen binnen een bebouwde kom, met een grotere snel heid dan 50 km per uur, tenzij de weg of het weggedeelte een aanduiding draagt voor grotere snelheid. In dat geval is de maximumsnelheid 70 km per uur. Voor rijkswegen worden deze aanduidingen aan gebracht door het rijk, voor andere wegen op aanwijzing van Gedeputeerde Staten. Het besluit treedt 1 november a.s. in wer king. LONDEN (Reuter). Habib Bourguiba, de eerste president van Tunesië, is de jongste zoon uit een eenvoudig gezin te Monastir, een kustplaats ten zuid oosten van Tunis. Op 21-jarige leeftijd (hij is thans 53) ging hij in Parijs rech ten studeren. Hij is met een Frangaise gehuwd, en zijn zoon Habib is in Frank rijk geboren. Later werd hij advocaat in Tunis. Bourguiba heeft zich als politiek leider in Tunesië een groot gezag verworven. Hij is voortvarend en kan goed onderhandelen. Hij bezocht vele landen, toen Tunesië nog Frans protectoraat was, om steun voor zijn ideaal van onafhankelijkheid te krijgen. Bourguiba begon zijn actieve politieke loopbaan in 1930, toen hij met steun van een groep jonge politici een cam pagne voor onafhankelijkheid van Tunesië begon als lid van het uitvoe rend comité van de Destour (grond- wets)partij. Vier jaar later brak hij met deze partij en stichtte de Neo Destour (nieuwe grondwets)partij. Zijn agitatie bezorgde hem deportatie en gevangenschap. Sedert april van het vorig jaar is Bourguiba premier. Toen Frankrijk in 1956 aan Tunesië binnen landse autonomie had gegeven, ontdeed Bourguiba zich snel van zijn vroegere collega Salah Ben Joessef, die secreta ris-generaal van de Neo Destour was. Salah Ben Joessef verliet het land en werd bij verstek ter dood veroordeeld. Bourguiba kreeg binnen een jaar ge daan dat de overeenkomst over bin nenlandse autonomie nog geen jaar later werd om nazet in een erkenning van algehele onafhankelijkheid. LONDEN (UP) In het Lagerhuis is donderdag opnieuw het Britse militaire optreden in Oman ter sprake gekomen. De Labour-afgevaardigde Aneurin Bevan merkte op dat de regering niet het recht heeft „het leven van Britse dienstplichtigen in de waagschaal te stellen om een vriend te helpen". „Wij gebruiken bommenwerpers om zand en stenen te verplaatsen en lemen wallen te vernielen," aldus Bevan. Minis ter Selwyn Lloyd antwoordde dat vlieg tuigen van de R.A.F. „militaire doelen" hebben aangevallen. „Dit zijn beperkte operaties," zo zei hij. „De benodigde strijd krachten zijn geplaatst onder de plaatse lijke militaire commandanten, zoals deze hadden verzocht". In antwoord op een opmerking van Bevan zei Selwyn Lloyd voorts dat er „geen specifieke bepalingen in het vriend schapsverdrag (met Oman) zijn, volgens welke Groot-Brittannië in de binnenlandse aangelegenheden tussenbeide moet komen". „Integendeel, het is in het verleden meer malen voorgekomen dat wij een vriend schappelijk gezind heerser op zijn verzoek hebben geholpen bij het handhaven van orde en rust." „Dat is ook hetgene wat wij thans doen", aldus Selwyn Lloyd. Hij waarschuwde tevens tegen „valse en misleidende berichten die van Cairo uit worden verspreid," zoals dat volgens welke Tengevolge van verkeersonge- j lukken in ons land zijn in 1957 om i het leven gekomen 651 personen, van wie 126 kinderen. DJAKARTA (ANP) Twaalf personen zijn om het leven gekomen bij een aan varing op de Siak, in Midden-Sumatra, tussen een barkas en een olietankschip. De slachtoffers waren opvarenden van de barkas en het olietankschip, dat aan de Caltex Pacific Oil Company behoorde. 17 opvarenden van de barkas werden door de bemanning van de tanker gered. Alle slachtoffers waren Indonesiërs. Vijf jongelui uit Achtkarspelen. (Fr.), die hun vakantie in Appelscha doorbrachten, zijn donderdag in Appelscha met een daar gehuurde auto tegen een boom gere den. De achterin de auto zittende achttien jarige Auke de Graaf werd zo ernstig ge wond, dat hij kort na het ongeluk is over leden. Zijn broer, de 22-jarige Wiebe, en twee der drie inzittende meisjes werden zwaar gewond. Allen zijn naar het zieken huis te Assen ovex-gebracht. ADVERTENTIE BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439 FERD. BOLSTR. 48 A'DAM TEL 717162 DAMESPANTALONS IN KLEUREN de sultan om een wapenstilstand had ver zocht. Groot-Brittannië doet zijn plicht tegenover iemand die altijd een goede vriend is geweest en wiens soevereiniteit is erkend: zo besloot de minister. WASHINGTON (UP) De Britse am bassadeur in Washington, Sir Harold Cac- cia, heeft een onderhoud gehad met minis ter Dulles over de kwestie Oman. Versterkingen SJARJAI-I (UP) Straaljagei's van de R.A.F. hebben gisteren de gehele dag aan vallen gedaan op Nizwa en zijn vandaag begonnen de opstandelingen in het ge bergte te bestoken. Transportvliegtuigen van de R.A.F. brengen benzine, munitie en andere voorraden over naar Boei-aimi,waar zich een vliegbasis bevindt. Naar verluidt hebben inheem-e troepen vooruitgeschoven posten gevestigd ten zuiden van Boeraimi, in een oase, waaruit enkele jaren geleden de Saoedi-Arabiëi's werden verdreven. Men neemt aan dat deze troepen tenminste drie dagen nodig zouden hebben om het opstandelingencentrum Nizwa te bereiken. Er leidt geen weg naar Nizwa, dat ruim driehonderd kilometer ver weg ligt. De inheemse troepen werden donderdag ver sterkt door de aankomst van de Bi'itse troepen van het regiment der Cameronians. Als de inheemsen oprukken naar Nizwa, zullen de Bi-itten, die slechts in uiterste noodzaak zelf in het gevecht zullen gaan, de grens bewaken. Een woordvoerder van de R.A.F. deelde mee. dat de straaljagei's schade hadden De recherche te Amsterdam is nog niet veel wyzer geworden bij haar onderzoek naar de beroving van een wisselloper, wiens tas met 55.000 verdwenen bleek te zijn, nadat hem een scherpe vloeistof in het gezicht was geworpen. Omstreeks tien uur gistermoi-gen liep hij langs het koninklijk paleis in de Paleis straat te Amsterdam. Plotseling kromp hij ineen van pijn, doordat een of andere bijtende stof in zijn ogen gegooid werd. Hij greep met beide handen naar zijn gezicht en liet de tas, waarin zich de 55 mille bevond, vallen. Toen hij even later weer iets kon zien, was de tas verdwenen. De wisselloper, die werkzaam is op het bijkantoor van de Amsterdamsche Bank aan het Damrak, rende onmiddellijk terug naar dit kantoor, waar de politie gewaar schuwd werd. Een onmiddellijk ingesteld onderzoek leverde niets op. De 33-jarige bankloper, die reeds vijf jaren bij de bank in dienst is, verklaarde niet gemerkt te hebben, dat er iemand vlak achter of naast hem had gelopen. Er heb ben zich ook geen getuigen gemeld die iets Friedrich Nietzsche: In het geheel niet over zichzelf spreken is een voorname vorm van huichelarij. van de beroving hebben gezien. Wel zijn er mensen op hem toegesneld toen hij met beide handen in zijn ogen stond te wrijven. Zij hebben echter niemand gezien die er met de tas vandoor ging. Op de regenjas en de das van de bank loper waren geen sporen van een vloeistof of een poeder te zien. Deze kledingstukken worden thans in het politielaboratorium onderzocht. De man heeft in het kantoor van de bank zijn ogen met water uitge spoeld. Hij is daarna naar het Binnengast huis gegaan, waar zijn ogen zijn onder zocht. De dokters konden echter niets on gewoons constateren. In de verdwenen actetas bevonden zich 500 biljetten van 100 en 500 biljetten van 10. De tas was niet met een ketting aan de pols van de bankloper bevestigd. ADVERTENTIE JUWELIERS - HORLOGERS HOUTPLEIN 15 - HAARLEM DJAKARTA (ANP) Volgens het in Makassar verschijnende dagblad „Pedo- man Rakjat" zou door de speciale rege ringsmissie, welke op het ogenblik een be zoek aan Noord-Celebes brengt, donderdag zijn verklaard dat het noodkabinet onder leiding van premier Djuanda Kartawidjaja bereid is af te treden, als het er niet in mocht slagen een oplossing te vinden voor de tussen de centrale regering in Djakarta en de buitengewesten bestaande moeilijk heden. De derde vicepremier dr. Leimena ontkende evenwel, dat een dergelijke be slissing zou zijn genomen. Intussen heeft, eveneens volgens „Pedo- man Rakjat", de regeringsmissie „in een broederlijke sfeer" besprekingen gevoerd met de leiders van Noord-Celebes, waar onder ook de vroegere militaire comman dant van Oost-Indonesië, luii.-kol. Ventje Sumual. over de verschillende problemen welke door de uitroeping van de zelfstan dige provincie Noord-Celebes zijn gescha pen. Volgens het blad zouden de leden van de missie verklaard hebben, dat het kabi net de bruikbaarheid van de bekende „2 maai-t-proclamatie" voor wederopbouw van Oost-Indonesië erkent. Aan de missie werd gevraagd, waarom Sumual niet in de gelegenheid wordt gesteld toezicht te hou den op de uitvoering van deze proclamatie. De missie kon echter op dit punt geen be slissing nemen, aldus ..Pedoman Rakjat". Volgens radio-Menado zou minister Maengkom, een der leden van de missie, hebben gezegd dat hij optimistisch is over de mogelijkheid van het vinden van een oplossing voor het vraagstuk van Noord- Celebes. Naar te Djakarta werd vernomen, heeft thans ook het oostelijke gedeelte van Cele bes zich akkoord verklaard met de wens van andere buiten Java liggende delen van de Indonesische staat naar een grotere autonomie. Twee leden van de Indonesi sche grondwetgevende vergadering te Dja karta. afkomstig uit het oostelijk deel van toegebracht aan fort Nizwa en de barakken bij het fort vernietigd hadden. De witte vlag van de imam hangt echter nog fier uit, ondanks de pogingen van de piloten deze weg te schieten. De rebellen zitten vrij afgesloten. Aan het eind van de verbin dingswegen met de Perzische Golf patrouil leren drie Britse fregatten en van Saoedi- Arabië zijn zij gescheiden door een bar woestijngebied van duizend kilometer. Twee Nedei-landers zijn donderdag bij een verkeersongeval nabij de Duitse plaats Limburg om het leven gekomen. Twee Amsterdamse echtparen, de heer en me vrouw H. de Weerd, en de heer er. me vrouw Stochof, waren samen op moto- rijwielen op terugrit naar Nederland. Toen het begon te regenen stopten zij aan de kant van de weg om regenkleding aan te trekken. Op dat moment kwam een zware vrachtauto aangereden, die op de plaats waar de twee echtparen stonden, slipte. De vrachtauto raakte de heer H. de Weerd en mevrouw M. F. tochof-Hensen: beiden werden gedood. Mevrouw De Weerd en de heer Stochof bleven ongedeerd. TEL AVIV (Reuter). De hoofdredac teur van een Israëlisch weekblad heeft meegedeeld dat de door Egypte aangehou den Israëlische zeeman Rafi Eylon in wer kelijkheid een joui-nalist is die voor zijn blad werkt. Hij had op het Deense schip gemonsterd om een verhaal over de reis te schrijven. CAIRO. Het Egyptische blad Eli Akhbar bericht dat Eylon, die aan boord van het Deense vrachtschip Birgitte Toft in Suez werd gearresteerd, tegenover de Egyptische autoriteiten te Ismailia heeft bekend een Israëlisch legerofficier te zijn, die zich op bevel van de Israëlische ge heime dienst op het schip had ingescheept.. DJAKARTA (ANP) Van de 35 zetels in de gemeenteraad van Semarang, zullen er na hun overwinning bij de verkiezingen van de vorige week, 20 door de commu nisten worden bezet. In de oude gemeente raad hadden zij 14 zetels. Ook in de regionale raad van Poerwodadi zullen zij de absolute meerderheid hebben. Van de daar beschikbare 32 zetels, krijgen de communisten er 19, tegen 13 in de vorige raad. Celebes, hebben een bezoek gebracht aan de minister van Binnenlandse Zaken, Su- nusi Hardjadinata en met hem gesproken over de noodzakelijkheid, aan het zuidoos telijke „been" van Celebes de status te vei-lenen van een autonome provincie. Hetzelfde wordt, zoals bericht is, geëist voor Noord-Celebes en Oost-Sumatra. Uit Medan is vernomen, dat een aantal personen, die bezwaar hebben tegen de actie voor zelfbestuur van Oost-Sumatra, in hechtenis zijn genomen. De gearresteer den zouden hebben beweerd, dat vooraan staande figuren in Oost-Sumatra onder meer de sultan van Deli, die een rol spe len in de beweging voor autonomie de steun hebben van de „derde weg", waar mee zij zouden streven naar het stichten van een volkomen afgescheiden provin cie Oost-Sumatra. Armoede voor de braven? De economische raad van Noord-Suma tra heeft de regering verzocht om te wor den vrijgesteld van de nieuwe in- en uit voerregelingen en aan Tapanuli ,het zuid westelijke deel van Noord-Sumatra, toe stemming te verlenen een jaar lang tot ruilhandel over te gaan. Intussen heeft de militaire commandant van Atjeh een commissie ingesteld, die de gevolgen van deze nieuwe regelingen voor zijn gebied zal moeten bestuderen. De commandant verklaarde, dat als zij voor Atjeh onbevredigend mochten zijn, het bestuur van Atjeh zal overwegen een barterhandel in te stellen. Verschillende gebieden van Oost-Indone sië drijven reeds een levendige barterhan del met Malakka, Singapore en de Philip- pijnen, zonder zich iets van de nieuwe voorschriften aan te trekken. (Va.n onze correspondent in Londen) Er bestaat alle kans, dat de provinciale busstaking in Groot-Brittannië zondag of maandag zal eindigen, dank zij het uitzon derlijk snelle optreden van het bemidde lingsorgaan. Hoewel de bonden arbitrage hadden geweigerd, heeft het orgaan een wekelijkse loonsverhoging van elf shilling (5,50 gulden) aanbevolen en een betere va kantieregeling. De busmaatschappijen, wier aanvankelijk aanbod slechts drie shilling (1,50 gulden) bedroeg, hadden zich bij voor baat onderworpen aan de beslissing van het orgaan. Oorspronkelijk hadden de bonden een verhoging van een pond ster ling (10.50 gulden) geëist. De grief was, dat de lonen van het pi-ovinciale buspersoneel veel lager waren dan die van het Londen- se. Vrijwel zeker zullen de tarieven thans worden verhoogd. De beslissing over de opheffing van de staking zal morgen val len. De helft van de ondernemingen, waar voor de nieuwe loonregeling geldt, maakt deel uit van het genationaliseerde wegver voer. Premier MacMillan heeft gisteren in het Lagerhuis verklaard, dat de regering alles zal doen om rust en orde te handhaven. Zowel de bustaking als de staking op de Londense groentemarkten heeft tot be- treurenswaax-dige gewelddaden geleid. Het is echter slechts een minderheid van de stakers, die zich hieraan schuldig maakt. Men beweei-t, dat in sommige gevallen de stakers ongure individuen hebben gehuurd om incidenten te veroorzaken. Vooral is op ergerlijke manier opgetreden tegen het personeel van ondernemingen, die buiten het conflict staan en zelfs tegen particulie re automobilisten, die het publiek laten meerijden. Ruiten werden ingeslagen en auto's omver gegooid. Verschillende bus sen x-ijden onder politie-bescherming. Tij dens de staking, die reeds zes dagen duurt rijdt de helft van de bussen in Engeland, Schotland en Wales niet. Handtastelijk (UP) Vandaag staan in St. Columb, in het graafschap Coimwall, drie stakers te recht wegens het plegen van handtastelijk heden.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1957 | | pagina 1