Goud en deviezen met honderd miljoen gulden verminderd PANDA EN HET DING Het weer blijft wisselvallig M Chelarine ..4" J Verdere nationalisatie van de ANIEM-bedrijven in Indonesië Weekstaat Nederlandsche Bank Radio geeft donderdag Directie dringt aan op gelijktijdige naasting TT beroemde geneesmiddelen zorgen» dat tl weer met plezier Uw werk doet Wereldnieuws och ió kei zo fN 2 De in Amerika in beslag genomen Duitse goederen Sarakreek Goudvelden boekten verlies in 1956 KamtaabiitbreJdmsf R.V.S. Heringa Wathrich BLIKSEMAFLEIDERS Kort economisch nieuws uit binnen- en buitenland Directe scheepsdienst AmsterdamNrd-Amerika Directie „Pasir Nangka" niet pessimistisch Discontoverhoging in V.S. voor handelskredieten Uiterste koersen van de Franse franc Goudvoorraad Wereldbank Tjirpen van mieren WOENSDAG 14 AUGUSTUS 1957 HET MERENDEEL VAN DE MUTATIES op de verkorte balans van de Neder landsche Bank per 12 augustus zyn van minder gunstige betekenis. De goudvoorraad toont opnieuw een achteruitgang, ditmaal met f 20 miljoen tot f 2.977 min. Ook de deviezenvoorraad is aanzienlijk verminderd met ongeveer f 80 miljoen tot f 615 min. Goud en deviezen tezamen zijn in een week met f 100 miljoen achteruitgelopen tot f 3.592 min. Het vorig jaar beliepen goud en deviezen tezamen nog ruim f 4,5 mil jard, dus in één jaar is de goud- en deviezenvoorraad met ruim f 1 miljard ver minderd. Oojt de convertibele valuta's zyn in een week met f 15,5 min achteruit gelopen tot f 156,9 miljoen. De voorschotten in rekening courant zijn met ruim f 20 miljoen toegenomen tot f 130,6 miljoen, waarschijnlijk wegens geldbehoefte van de gemeente. Uit een onder verdeling van deze voorschotten blijkt namelijk dat uitsluitend de voorschotten bij de hoofdbank te Amsterdam zijn opgelopen. Ook de positie van het Rijk is er niet rooskleuriger op geworden. Het tegoed van de schatkist is vorige week ver minderd van f 36,5 miljoen tot f 7,6 miljoen. De handelsbanken konden hun saldo bij de Centrale Bank licht opvoeren met f 10 miljoen tot f 267 miljoen. Een ander lichtpuntje van deze weekstaat geeft de chartale geldhoeveelheid te zien. De chartale geldhoeveelheid is vorige week verder verminderd en wel met f 62 miljoen tot f 4.047 miljoen. Per ultimo juli beliepen de bankbiljetten nog f 4.166 miljoen. Op de geldmarkt blijft de situatie stroef en dag geld doet officieel nog 3 1/4 pet, maar de handel hierin is uiterst gering. Vertkorte balans van de Nederl. Bank Voornaamste cijfers: ACTIVA 1. Wissels enz. in disconto la. Waarvan schatkistpapier rechtstreeks bij de bank 2. Schatkistpapier enz. door de bank gekocht 3. Idem overgenomen van de staat 4. Voorschotten in rek. courant 4a. Waarvan aan Indonesië 5. Voorschotten aan het rijk Boekvordering op de staat Gouden munt en materiaal Zilveren munt en materiaal Totaal goud en zilver 2.987.691.495 Vord. en papier in buitenl. geld a) b) Buitenl. betaalmiddelen Vorderingen in guldens uit betalingsakkoorden a) Diverse rekeningen 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. PASSIVA 14. Bankbiljetten 4.047.439.480 15. Rek. crt. saldo schatkist 16. Idem, bijzondere rekening 17. Saldo's van banken in Ned 18. Saldo's uit betalingsakkoorden 19. Andere saldo's van niet-ingezetenen 20. Andere saldo's 21. Saldo's in buitenlands geld 22. Diverse rekeningen 23. Circulatie muntbiljetten 24. Schatkistpapier, waarin guldens saldo's uit betalings akkoorden zijn belegd a) in deze twee posten tezamen zijn begrepen geconsoli deerde vordering tot een totaal van b) van deze twee posten is convertibel een bedrag van Percentage goud en deviezen (Kon. Besl. 28-6-1956) Heden 12/8 Vorig 5/8 40.963.456 54.876.720 nihil nihil nihil nihil 460.000.000 460.000.000 130.665.201 110.388.061 13.176.625 13.176.625 nihil nihil 200.000.000 200.000.000 2.977.489.985 2.997.381.068 10.261.511 9.507.301 2.987.691.495 3.006.888.370 647.077.722 659.841.198 736.440 645.568 182.205.261 184.915.138 37.351.168 37.142.142 4.047.439.480 4.109.037.670 7.632.407 36.572.660 16.759.684 16.759.684 267.184.161 257.394.240 175.707.796 111.842.017 15.245.119 15.417.323 74.961.486 82.362.087 16.739 15.549 63.289 779 68.071.528 131.587.677 132.733.151 7.000.000 7.000.000 70.212.758 70.233.574 156.956.592 172.419.020 67.70 68.13 Het Deutsche Industrie-Institut te Keu len meent, dat West-Duitsland op grond van het nieuwe voorstel der Amerikaanse regering inzake de teruggave van inbeslag- genomen vermogens kan rekenen op een teruggave van ongeveer 320 miljoen dollar. Het instituut heeft uitgerekend, dat dit be drag overblijft, nadat de beheex-skosten zijn afgetrokken en nadat voldaan zal zijn aan de Amerikaanse vorderingen op Duits land wegens in de ooi-log geleden schade. De totale waarde der in de Verenigde Sta ten inbeslaggenomen Duitse vermogens wordt geschat op 450 a 500 miljoen dollar. -e- HILVERSUM I, 402 m. 7.00 Nws. 7.10 Gym. 7.20 Gram. 7.50 Dagopening. 8.00 Nws. 8.15 Gram. 9.00 V. d. huisvr. 9.05 Gram. 9.15 Wat zullen wij vandaag eens gaan doen in Arnhem? 9.35 Waterst. 9.40 Morgenwijding. 10.00 Gi-am. 10.50 V. d. kleuters. 11.00 Kookpraatje. 11.15 Gram. 11.35 Klein koor. 11.45 Het is onze eigen schuld, caus. 12.00 Orgelspel. 12.25 In 't spionnetje. 12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33 Ritm.muz. 12.50 Gram. 13.00 Nws. 13,15 Meded. of gram. 13.20 Promenade ork. 13.55 Beursber. 14.00 Vocaal kwart. 14.30 Interv. 14.55 Piano en orgel. 15.15 V. d. zieken. 16.00 Gram. 16.15 Voordr. 16.30 Gram. 17.00 V. d. jeugd. 17.45 Regerings- uitz.: Mr. dr. A. A. van Rhijn: Nederland en de wereld: De 40ste intern, arbeidscon- ferentie te Genève. 18.00 Nws. 18.15 Sport- problemen. 18.25 Lichte muz. 19.10 Gespro ken brief uit Londen. 19.15 V. d. jeugd. 19.35 Gram. 19.45 Wereldkampioensch. wielrennen te Rocourt. 19.40 V. d. jeugd. 20.00 Nws. 20.05 Omr.ork., koor en solist. 21.00 Cabaret. 21.40 Spaanse melodieën. 21.55 Rep. Trofeo d'Italia. 22.15 Theater- ork. 22.45 Act. 23.00 Nws. 23.15 Koersen. 23.15 Act. of gram. 23.2524.00 Gram. HILVERSUM II, 298 m. 7.00 Nws. 7.10 Gram. 7.45 Morgengebed en lit. kal. 8.00 Nws. en weerber. 8.15 Hoogmis. 9.30 Gram. 10.00 Gram. 10.30 Morgendienst. 11.00 V. d. zieken, 11.45 Gram. 12.00 Middagklok - noodklok. 12.03 Gram. 12.25 Wij vrouwen van het land. 12.35 Land- en tuinb.meded. 12.38 Lichte muz. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nws. en kath. nws. 13.20 Gram. 14.00 Gram. 14.45 V. d. vrouw. 15.15 Promenade- ork. 16.00 Bijbellezing. 16.30 Pianovoordr. 17.00 V. d. jeugd. 17.30 Gram. 17.40 Beurs ber. 17.45 Gram. 18.00 Meisjeskoor. 18.20 Pianovoordr. 18.45 Leger des Heilskwar- tier. 19.00 Nws en weerber. 19.10 Gram. 19.30 Verz.progr. 20.00 Radiokrant. 20.20 Vossenjacht, 21.30 Gram. 21.45 Idem. 22.00 Perkiodieken parade. 22.10 Orgelconc. 22.35 Gram. 22.45 Avondoverdenking. 23.00 Nws en SOS-ber. 23.1524.00 Gram. TELEVISIEPROGR.: 20.00 Journ. en weeroverz. 20.15 1. Interv. 2. Kookpraatje. 3. Gildefeest. 4. De waarheid is groot ge noeg, TV-spel. BRUSSEL, 324 m. 12.00 Amus.muz. 12.30 Weerber. 12.34 Gram. 13.00 Nws. 13.15 V. d. sold. 14.00 Intern, congres v. godsd.- muziek. 17.00 Nws. 17.10 Gram. 17.15 V. d. kind. 18.15 Gram. 18.30 Godsd.caus. 19.00 Nws. 19.40 Gram. 20.00 Verz.progr. 21.00 Zang en piano. 21.30 Gram. 22.00 Nws. 22.11 Dansmuz. 23.00 Nws. 23.0524.00 Gram. In het verslag der Sarakreek Goudvelden n.v. over 1956 woi-dt meegedeeld, dat de totale produktie in 1956 113.754.2 gram he^ft bedragen tegen 121.583,1 gram in 1955. De goudvoorraad bedroeg op het ein de van het jaar 41.410,7 gram (v.j. 80.826,4 gram). Totaal is er verkocht 150.579.2 gram (v.j. 102.304.9 gram). Het exploitatieover schot bedraagt f 15.944,84, de afschrijvingen op de Lawa-investeringen zijn f20.197,39, zodat het zuiver verlies op het Lawabedrijf f 4.252.55 groot is. De afschrijvingen op de oude investeringen aan de Sarakreek, die ook tenlaste van de winst- en verliesreke ning komen, bedragen f38.715.66 waardoor het verlies komt op f42.968,21. In minde ring hiervan komt een boekwinst op effec ten van f 18.821,40. zodat het verlies netto f24.146.81 bedraagt. Op 12 juni 1956 werd met een Ameri kaanse groep in San Francisco een optie contract gesloten op een werkovereen- komst. Deze werkovereenkomst, op royal tybasis, beoogt de ontginning der Lawa- terreinen door middel van een emmer- bagger. In maart van dit jaar is inmiddels bericht ontvangen, dat genoemde groep haar optie wenst uit te oefenen. Mocht bin nen 18 maanden na dit besluit nog niet met de daadwerkelijke ontginning zijn begonnen dan vervalt de overeenkomst. In de buitengewone algemene vergade ring van aandeelhouders der n.v. Rotter- damsche Verzekering-Sociëteiten (R.V.S.) is het voorstel tot wijziging van de statu ten, waarbij het maatschappelijk kapitaal van f4.000.000 werd gebracht op f15.250.000, met algemene stemmen aangenomen. ADVERTENTIE Haarlem Ruhaak en Co. In de dinsdagmorgen gehouden al gemene vergadering van aandeelhou ders der n.v. voorheen Ruhaak en Co. zijn de jaarstukken over het boekjaar 1956 met algemene stemmen goedgekeurd. Het dividend werd vastgesteld op 8 percent. Hiervan werd reeds 2 percent in 1956 als interimdividend uitgekeerd, zodat thans een slotdividend van 6 percent resteert. Meerderheid verworven Naar het A.N.P. verneemt, heeft Slavenburg en Huyser n.v. reders, cargadoors, expediteurs, gevestigd te Rotterdam en Amsterdam, de meerderheid verworven van het aandelen-kapitaal van de n.v. Van Oppen en Co., internationale bevrachters, expediteurs, cargadoors, ge vestigd te Rotterdam, met eigen filialen in binnen- en buitenland, onder andere als I.A.T.A. agent op Schiphol. Dividendvoorstel Aan de vergadering van aandeelhouders van de n.v. Ver. Aannemersbedrijven v.h. Zwolsman wox'dt voorgesteld over 1956 een dividend uit te keren van 10 pet., ter keuze in contanten of in aandelen ten laste van de agioreserve (v.j. 10 percent). Suikeroogst op Jamaica Een ernstige droogte die in februari begon en de ergste is, die Jamaica sedert 30 jaar heeft geteisterd, brengt schade toe aan de suikeroogst van Jamaica. De ramingen voor de suikeroogst 1958 zullen op radicale wijze herzien moeten worden, daar bijna alle plantages de aanplant tot in het volgende seizoen zullen moeten verlengen. Oorlogspensioenen afgestaan Franse oorlogsveteranen, die veertig jaar geleden bij Verdun streden in de eerste wereldoorlog, leden van het „Legion des Milles", hebben de Franse regering doen weten dat zij de regering graag hun pen sioenen schenken. Premier Boux-gès-Mau- noury heeft namelijk de veteranen die zich dat kunnen verooi'loven, gevraagd hun pensioenen niet op te nemen, om zo te hel pen bij de strijd om de franc. De Engelse handel Het nadelig saldo van de Engelse over zeese handel, het bedrag, waarmede de invoer de uitvoer overtrof, was voor de afgelopen maand 12 miljoen pond sterling groter dan het gemiddelde nadelige saldo in het eerste halfjaar van 1957, zo maakte het Engelse ministerie van Handel bekend. Het overtrof dat van juni met 31 miljoen pond sterling. Het 3.185 brt metende m.s. „Silvia" van de Norddeutscher Lloyd is de afgelopen nacht als eerste schip van de nieuwe directe scheepvaart-verbinding van de westkust van Noord-Amerika op Amster dam, in Amsterdam binnengelopen. Deze gerégelde dienst wordt ondèrhouden door gënoémde-rederij in samenwerking met de Hamburg-Amerika Linie. De plaatsen die in Noord-Amerika worden aangedaan zijn: Los Angeles, San Francisco, Vancouver, Seattle en Portland. De resultatenrekeningen over 1956 van de electriciteitsmaatschappij ANIEM n.v. te Amsterdam bedraagt f 1.799.179 (v. j. f 1.769.754). Na afschrijvingen is een on veranderd saldo winst beschikbaar van f 390.760, waaruit wordt voorgesteld een dividend van 5 percent op de preferente en 3 percent op de gewone aandelen. De afzet van de distributiebedrijven heeft bedragen 20.902.400 kwh, hetgeen 626.500 kwh hoger is dan in 1955. In het belang bij vennootschappen in Indonesië kwam geen wijziging. Uit mededelingen van de Indonesische regering moet worden afgeleid dat zij voornemens is de nationa lisatie (door middel van naasting) van de nog resterende bedrijven en van de elek triciteitsmij en waarin ANIEM deelneemt, over een aantal jaren verdeeld te doen plaatshebben. Een verdere nationalisatie zou de toch reeds te smalle basis voor een goed beheer geleidelijk nog verder verkleinen. De di rectie is dan ook in overleg getreden met de regering over een regeling, waarbij de naasting van alle overige bedrijven zal geschieden op een voor de toekomst vast te stellen tijdstip. Dit overleg is nog gaande. Over het arbeidsveld buiten Indonesië herinnert het verslag aan de verwervin/j van het belang in de Compania Luz Elec- trica de Trujillo, s.a. Aan deze deelneming In de algemene jaarvergadei-ing van de n.v. cultuur maatschappij „Pasir Nangka" werden de jaarstukken goedgekeurd. Hoe wel de kostprijs van het produkt in het afgelopen boekjaar werd verlaagd, streeft de directie er hardnekkig naar door ver dere modernisering en rationalisering de kostprijs nog verder te verlagen. Het weer in cultuur brengen van verschillende gron den gaat gepaard met grote financiële moeilijkheden om deze cultuurtechnisch weer te beplanten, aldus deelde de directie desgevraagd mede. Ten aanzien van een verlenging te zijner tijd van de gebruiks rechten van de gi-onden deelde de directie aan aandeelhouders mede, dat zij over de toezegging van deze rechten zeker niet pessimistisch is en er op rekent dat deze verlengd zullen worden. De „Pasir Nangka" ligt op ruim 1000 meter hoogte. De monetaire maatregelen hebben voor de export voordelen, voor de import (meststoffen) nadelen opgeleverd. De par ticipatie van de „Pasir Nangka" in het rüstbedrijf in Frankrijk bedraagt 32.000 gulden of wel een kwart gedeelte. De di rectie ziet goede mogelijkheden voor dit bedrijf en heeft in principe besloten over te gaan tot de aankoop van een opper vlakte van ongeveer 100 ha, waaruit een flink bedrijf zou kunnen worden opge bouwd. Over :het .nieuwe boekjaar - 'deelde de directie mede, dat de produktie van janu ari tot en met juni gelijk is aan die van de overeenkomstige periode in 1956. Indien zich geen bijzonderheden voordoen is de WEERRAPPORTEN Temperaturen: buiten land maxima van giste ren. Binnenland: heden 7 uur. Neerslag: laatste 24 uur. zwaar bew. zw regen ono In tegenstelling tot West-Europa waar de temperaturen normaal of iets beneden nor maal zijn, komt in zuidoost-Europa een hittegolf voor. In Zuid-Italië en Gi'ieken- land werden gistermiddag temperaturen van 40 tot 43 graden gemeten. In Duitsland glijdt deze warme lucht over de koelere Stockholm in de onderste luchtlagen, hetgeen daar Oslo aanleiding geeft tot uitgebreide regenval Kopenhagen geheel bew. windst. 20 In onze streken kwamen de afgelopen 24 Aberdeen uur hier en daar nog enkele buien voor, Londen voornamelijk in het westen en noorden van Amsterdam Nederland. Een nieuwe oceaandepressie heeft intus sen Noord-Ierland bereikt. Het regengebied van de storing lag vanmorgen over mid- den-Engeland en het zal tegen de avond het westen van ons land bei-eiken. Na het Luxemburg Parijs Bordeaux Grenoble Nice passeren van het regengebied stroomt een frankfort nieuwe hoeveelheid koele oceaanlucht naar lunchen onze streken. Aangezien ook deze lucht een ztirich onstabiele opbouw heeft, komen daarin Qen£ve plaatselijk buien voor. Het wisselvallige j ocarno weer duurt dus voort. Wenen Innsbruck Rome Ajaccio Mallorca Donderdag 15 augustus Zon op 5.25 uur, onder 20.07 uur. Maan op 21.29 uur, onder 10.44 uur. Maanstanden 18 aug. 17.16 uur laatste kwartier. 25 aug. 12.32 uur nieuwe maan. Hoog en laag water in IJmuiden Donderdag 15 augustus Hoog water: 6.17 en 18.39 uur. Laag water: 2.08 en 14.18 uur. Den Helder Ypenburg Vlissingen Eelde De Bilt Twente Eindhoven Vlv. Z.-Limb. licht bew. regen zzo zwaar bew. z licht bew. z mist wzw licht bew. zzw mist zw zwaar bew. nw licht bew. nnw zwaar bew. zzo geheel bew. zzw regen z zwaar bew. w onbewolkt z half bew. ozo onbewolkt w regen zwaar bew. z onweer zz half bew. n regenbui z\ half bew. zz onbewolkt z\ licht bew. zz half bew. zz onbewolkt zz onbewolkt z 46. De binnengedrongen journalisten wa ren in het vak verharde lieden, die on middellijk aan hun moeilijk werk begon nen. De stadsverslaggever Knijpers, die de leiding had over het groepje, bepaalde met een enkele blik wie het onderwerp van zijn interview moest zijn en stapte dus regelrecht op het Ding af, geestdriftig ge volgd door de fotograaf Flitsma en de ste nograaf Van Kwikschoten. „Aha!", riep Knijpers. „Geen twijfel mogelijk! De be schrijving klopt als een zwerende vinger! Drie poten en ogen op steeltjes! Dag, mijn heer de gezant! We hebben een paar vra gen. „Zeg - wacht eens even!", sprak Panda nu verontwaardigd. „Dat gaat zo maar niet! Je kunt eerst wel eens „Stil jij!", commandeerde Knijpers, terwijl hij Panda ruw weg duwde. „Je ziet toch, dat ik met de gezant spreek? Zeg, gezant - hoe vind je het hier op de aarde?" De ogen van het Ding staarden hem onder zoekend aan, terwijl de onderdelen in zijn binnenste knerpten: „Drrrrr pip djzzz. „Héél interessant!", riep Knijpers uit. MerkwaardigBrrrr, nietwaar? Zeker - het is hier in het algemeen nogal brrrr! Maar pip? Wacht eens even... zou dat pips kunnen betekenen? En djzzzz hm! Dat kan ik mijn lezers niet voorzetten!" De heren Knijpers, Flitsma en Van Kwik- schoten wisselden een snelle blik toen het hun duidelijk werd, dat de martiaanse ge zant een moeilijke taal voerde gaat gepaax-d het verlenen van technische dii-ectie voor 1957 zeker niet pessimistisch, en organisatorische bijstand. Peru, zo ver volgt het verslag, neemt een gunstige plaats in onder de landen waar de parti culiere ondernemer nog tot de openbare elektriciteitsvoorziening wordt toegelaten. Per ultimo 1956 waren 6, bij het opstel len van het jaarverslag in totaal 12 maan delijkse termijnen naar Nederland over gemaakt voor de in november 1954 ge naaste bedrijven. De door de regering van Indonesië aanhangig gemaakte rechtszaak, waarbij van de door de commissie van naasting vastgestelde vergoeding een be drag van ruim 27 miljoen rupiah betwist wordt, bevindt zich nog in handen van de rechter. De tariefverhoging waarover in Indonesië overleg gaande is, kwam nog steeds niet tot stand. Aangezien de nieuwe deviezenmaatregelen onvermijdelijk tot een verdere stijging van de kosten zullen leiden, is een adequate tariefverhoging op korte termijn nog meer dan tevoren on ontbeerlijk geworden, aldus het verslag. De Federal Reserve Board in Amerika heeft nu ook de districtbanken te Boston, Dalles en Atlanta ongedragen hun discon to voor handelskredieten van 3 tot 3% per cent te verhogen. Door dit besluit zijn er nu zeven banken van de F.R.B., die het hogere disconto berekenen, het hoogste sinds 1934. De andere vier zijn te Phila delphia, Chicago, Minneapolis en Kansas City. De andere vijf districten, waarbij New York, berekenen nog 3 percent. De Nederlandsche Bank n.v. te Amster dam deelt mee dat met ingang van 13 augustus de volgende uiterste koersen zijn vastgesteld, waartegen Franse francs mo gen worden verhandeld: voor deviezen- banken 89.7977-91.1548 (107.76-109.389), voor derden 89.75-91.20 (107.70-109.45). West-Duitsland zal naar te Bonn werd medegedeeld binnenkort het derde land met de' Verenigde Staten en Canada zijn, dat zijn quotum in het kapitaal van de Wereldbank geheel zal hebben gestort. In een dinsdag te Bonn gepubliceerde brief van de Westduitse minister van Economi sche Zaken, prof. Ludwig Erhard, aan de president van de Wereldbank, Eugene R. Black, wordt medegedeeld, dat op 1 sep tember van dit jaar het Westduitse quotum in het bankkapitaal (277,2 miljoen mark) geheel volgestort zal worden. Het genoemde bedrag is 20 percent van de Westduitse totale bijdrage, daar de overige 80 percent een gai-antiesom vormen, welke de Wereld bank slechts kan vragen, wanneer zij dit geld dringend nodig heeft, om te kunnen voldoen aan verplichtingen tegenover krediteüï-ën. II !•>.-. II Ut» UJlOi ADVERTENTIE B«i pi|nen griep o< .landerig" gevoel doet een enkel tablet werkelijk wonderen I Bewering Al sinds zes dagen woedt er een aax-dgasbrand in de olievelden van de Sahara, bij Tin-Essameid aan de Lybische grens. In kringen van de regering wordt ontkend, dat de brand ontstaan is door sabotage, zoals het Algerijnse Nationale Bevrijdingsfront beweerd heeft. De explosie was een ge. volg van een ongeval, zegt de regering, Rechtstreeks De burgemeester van Gro ningen, de heer M. Tuin, is dinsdag voor een tweedaags studiebezoek in Bremen aangekomen. Woensdag zal de heer Tuin ontvangen worden door de se naatspresident, Wilhelm Kaisen. Daar bij zal onder meer gesproken worden over een rechtstreekse spoorwegverbin ding tussen Groningen en Bremen. Inhalig De Verenigde Staten hebben in een nota bij de Sovjet-Unie geprotes teerd tegen de sluiting van de Peter de Grotebaai bij de Sovjet vlootbasis Vladivostok. Men noemde de sluiting „een poging tot onwettig in bezit nemen van een uitgestrekt stuk volle zee". Onbetrouwbaar „Die Volksarmee", het blad /an het Oostduitse leger, schrijft dat de „politieke betrouwbaarheid" van het leger „nog niet het peil heeft be reikt, dat door het centrale comité van de communistische partij wordt geëist". Men houdt zich volgens het blad te veel bezig met de militaire opleiding en niet genoeg met hun ideologische opvoeding. Begroting De secretax-is-generaal van de UNO, Hammarskjoeld, heeft voor het nieuwe begrotingsjaar der internatio nale oi'ganisatie een begroting tot een bedrag van 54.728.000 dollar ingediend. De begrotingscommissie der UNO heeft voorgesteld dit bedrag met 1.052.800 dollar te vex-minderen. De algemene vei'gadering zal de begroting 17 septem ber bespreken. Atoomonderzeeër De Amerikaanse ma rine heeft meegedeeld, dat haar vierde door kernenergie voortbewogen onder zeeër, de „Swordfish", op 27 augustus in Portsmouth (New Hampshire) van de Haval Shipyard te water zal worden gelaten. Op het ogenblik worden er vier onderzeeërs op kernenergie van 2400 ton gebouwd. IJsravijn Twee leden van een Chileense zuidpoolexpeditie zijn om het leven ge komen toen hun slee in een ijsravijn stortte. De expeditie, waartoe zij be hoorden, vertoeft in het zuidpoolgebied om daar onderzoekingen te doen in het kader van het internationaal geofysisch jaax\ Afstand Een Amerikaanse Stratojet- bommenwerper van het type B-47 heeft in 22 uur en 50 minuten een nonstop- vlucht van Goeam naar Mai-okko ge maakt, waarbij herhaalde malen in de lucht werd getankt. Het was een af stand van 20.000 km. De reis ging van Goeam, over Japan, Noord-Amerika, de Atlantische Oceaan, naar de vliegbasis Sidi Slimane in Mai'okko. Praktijk De student Giorgio Siciliano te Napels, 17 jaar, had reeds verscheidene bijrolletjes in films gehad. Telkenmale speelde hij een dief, die goederen uit rijdende vrachtauto's steelt. Dinsdag greep de politie hem, toen hij probeerde het geleerde in praktijk te brengen. Stiekeme stokers Vorig jaar zijn in de Verenigde Staten 25.608 klandestiene jeneverstokerijen ontdekt. Erkenning De Nederlandse zaakgelas tigde in Parijs heeft dinsdagochtend aan het waarnemend hoofd van de Tune sische ambassade in Parijs een nota overhandigd, welke de erkenning door de Nederlandse regering inhoudt van de Tunesische republiek. Denkhulp De Chinese minister van Houtindustrie, Lo Loeng-Sji, heeft vol gens in Peking op een vei-gadering van de „Democratische Liga" gezegd, dat hij dertig jaar anti-Russisch en anti-com munistisch geweest is. Hij verzocht de leden van de Democratische Liga hem te helpen zijn denkbeelden te wijzigen. Regen Bij regen- en hagelbuien zijn in Wenen twee kranen van 150 ton omver geworpen en in Neder-Oostenrijk werd een kasteel gedeeltelijk vernield. In Oslo stroomden 500 kelders vol en wer den grote stukken bouwland over stroomd. In Londen kwamen twee sta tions in de buitenwijken en verschei dene hoofdwegen onder water te staan. DE WAARDE, aan de door mieren voort gebrachte tjirpgeluiden toe te kennen, schijnt verschillend beoordeeld te moeten worden, afhankelijk van de vraag, welke mierensoort in het geding is. Raken twee kolonies van de knoopmier met elkaar in gevecht, dan zal een door twee tegenstan- tamboermajoor is overkomen, maar duidt tevens de plaats aan waar het benarde dier zich bevindt. Soortgelijke ervaringen heeft Santschi herhaaldelijk opgedaan met een mieren soort (Crematogaster scutellarisuit Tunis. Een óp het wegdek van een drukke straat ders aangevallen mier heftig het achterlijf, verpletterde werkster scheen aanvankelijk op en neer bewegen en aldus geluiden ma-1 weinig aandacht te trekken van de soort ken die als wanhopige seinen om hulpgenoten die in de buurt waren. Tot plotse- moeten worden opgevat. De nestgenoten van de aangeval len mier zullen hier op reage ren door zenuwachtig rond te lopen met gestrekte sprieten en opengesperde kaken, maar geen van de strijdlustige insec ten gaat recht op de in het nauw gebrachte nestgenoot af. Deze wordt pas ontdekt, als de opgewon den mier er toevallig langs loopt en met de sprieten kontakt krijgt. Eerst dan neemt de nestgenoot actief aan het gevecht deel In dit geval roepen de opgewekte trillin gen, die als daadwerkelijk geluid kunnen worden waargenomen, dus alleen op tot opwinding en paraatheid tot het gevecht Omtrent de plaats waar het gevecht zich afspeelt geven zij dus klaarblijkelijk geen inlichtingen. Daar tegenover staan echter andere waarnemingen, opgedaan met een mieren soort (Megaponera foetens) die in de Bel gische Congo als lermietenjager faam ge niet. Deze mieren volgen bij hun rooftoch ten geen vaste banen en schijnen zich uit sluitend en alleen te richten op de gelui den die zij voortbrengen en die volgens Prell op een afstand van I a 2 meter te horen zijn. Aan het hoofd van de marche rende kolonnen stapt een krijgshaftige tamboermajoor, die voortdurend trillingen (geluiden) uitzendt om de richting aan te geven. Wordt deze leider aan de troep ont nomen en op een afstand van bijvoorbeeld een halve meter in de grond gestopt, dan is het heftige en verontwaardigde getrjirp van de onttroonde leider duidelijk te horen en het hele mierenleger rent naar de plaats van de begraven gids. Bij deze mieren is de „mierentaai" dus rijker gevarieerd dan bij de knoopmieren, want zij geeft niet al leen inlichtingen over het ongeluk dat de ling een nestgenoot blijft staan en, onder de indruk van het ongeluk, heftig met het achterlijf op en neer beweegt, waardoor trillingen (getjirp) worden opgewekt. Bijna ogen blikkelijk na het klinken van deze oproep om E.H.B.O. doen alle mieren binnen een straal van 15 a 20 cm precies hetzelfde en na enkele seconden is de hele mieren massa in beweging: ongeveer tweederde deel van toestormende mieren begeven zich naar de plaats van het ongeluk. (Of een belangrijk deel van hen uitsluitend door zucht naar sensatie gedreven wordt, zoals bij de mensen herhaaldelijk valt waar te nemen, kan moeilijk beantwoord worden, maar uitgesloten is het natuurlijk niet). Over de vraag, of mieren het getjirp van hun soortgenoten nu werkelijk hóren, of dat zij hel vermogen bezitten tonen met verschillende frequenties als trillingen van verschillende soort ivaar te nemen, zullen we niet opnieuw gaan redetwisten, aange zien we het hierover breedvoerig hebben gehad bij de behandeling van dit vraag stuk met betrekking tot de insecten. Bo vendien is in dit opzicht nog te weinig materiaal verzameld door de onderzoekers die zich met dit vraagstuk bezig houden, zodat een uitspraak hierover aan de voor barige kant blijft. Laten we daarom maar een overstappen op het Portugese oorlogsschip, dat op hst noordelijke halfrond een andere symetrie heeft dan op het zuidelijke. Vóór we hier aan beginnen, zullen we echter een weer- praatje moeten houden. Daarover morgen. H. Pétillon (Nadruk verboden) t

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1957 | | pagina 2