Minister Suurhoff vraagt f 1,3 miljoen voor polio-vaccinaties ÉÉNiÊ< OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT eëMORRIS Teforet/ouSut// HET WEER Amerikaanse expert naar het Nabije Oosten Polygoon wint eerste prijs in Venetië Washington bespoedigt het vertrek van zijn speciale afgezant Henderson U komt toch ook naar de Einde van koffie- en textieloorlog in zicht Sluipend kwaad Daarentegen minder geld voor tbc- bestrijding en minder wijkverpleegsters Halve ministerraad met vakantie Alles van goud Koud en veel wind Jeugd vertelt over vakantie Het woord is aan Opening zaterdag 31 augustus te 14.30 uur Vakbonden beraden zich op loongesprek Nederlandse vrouw in Surabaia vermoord V erkeer songelukken DIT JAAR: 776 DODEN Vier doden in het verkeer 72e JAARGANG No 39 ZATERDAG 24 AUGUSTUS 1957 302e JAARGANG No 192 Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 (6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Haarlems Dagblad Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65, fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman Minister Suurhoff heeft voor de massale inenting tegen de kinderver lamming, die in de komende herfst begint, bij de Tweede Kamer een bedrag van 1.3 miljoen gevraagd, waarvan een aanzienlijk deel bestemd zal zijn voor de aankoop van polio-vaccin in het buitenland, dat de regering gratis ter beschikking zal stellen van de 220.000 in 1955 geboren Nederlandse kinderen, die het eerst aan de beurt zijn voor een uiteraard vrijwillige vaccinatie. Bij de geneeskundige Hoofdinspectie zal een arts in de rang van hoofdinspecteur worden benoemd, die met de algehele leiding en uit voering van het vaccinatieprogram belast wordt. Na de inspannende bezigheden, die het voorbereiden van de begroting vergden, is thans meer dan de helft der ministers met vakantie, onder wie de premier, dr. W. Drees. De achterblijvenden hebben de waarnemingen verdeeld, waardoor som mige ministers op dit moment vier of vijf portefeuilles beheren een normaal ver schijnsel in de vakantietijd, die voor de ministers noodzakelijkerwijs moet vallen in de loop van augustus. Op 2 september begint het werk weer, dan komt de mi nisterraad bijeen. o Minister ir. C. Staf heeft bij Konink- 3 lijk Besluit thans een onder scheiding s- 3 vlag gekregen, passend bij zijn hoe- 8 danigheid als minister van Defensie. Dit is de derde onder scheiding svlag van 8 minister Staf, hij heeft reeds een vlag 8 als minister van Oorlog en als minister 3 van Marine. .3 „Het is", aldus de omschrijving in het o Staatsblad, „een witte vlag, aan de 3 bovenzijde voorzien van drie banen (van boven naar beneden gelegen) rood, wit j3 en blauw, in het hart van de daartussen gelegen witte baan een onklaar anker, beladen met de leeuw uit het Rijks wapen, alles van goud, waaroverheen aan de onderzijde de wapenspreuk „Je Maintiendrai" in latijnse letters van sabel (zwart) op een gouden lint, alles overtopt door de luchtmachtadelaar, 8 mede van goud." 8 X>COOOOCCCOX)COCCC030CCOC»20CCOOC)CCCCOOCOOCCOO(»:CCCCCOO< Tegelijk met deze aanvraag heeft de minister van Sociale Zaken en Volksge zondheid de Tweede Kamer in een nota meegedeeld, welke bestedingsbeper kingen hij dit jaar voor zijn departement denkt te nemen. Deze bezuinigingen belo pen in totaal een bedrag van 1,3 miljoen gulden en zij betreffen de volgende posten: a. 189.000 minder voor de tuberculose bestrijding 120.000 minder voor aankoop van röntgenapparaten, verlaging van de subsidie aan de Centrale Vereniging tot bestrijding der t.b.c. 40.000) en vermin dering van het aantal huisbezoeksters (be sparing 38.600). b. 180.000 minder voor de poliobestry- ding, waarbij aangenomen wordt dat mits het poliobeeld dit jaar niet ongunsti ger verloopt dan men thans voorziet de posten verplegend personeel en aanschaf fing apparatuur met 80.000 respectieve lijk 100.000 verminderd kunnen worden. c. Terugbrenging van het aantal wijk verpleegsters van 2800 op 2700; besparing 275.000. d. Bezuinigingen op subsidies voor: diver se verpleegstersopleidingen 75.000; be vordering kinderhygiëne 24.000), sociaal plan ontwikkelingsgebieden 75.000); ver pleging asthmatische kinderen 65.000), bestrijding geslachtsziekten 25.000); be perking voorgenomen aantal schoolartsen 35.000) en geestelijke volksgezondheid 16.000). Verminderde uitgaven voor inrichting en vernieuwing van het nieuwe „filiaal" van het Rijksinstituut voor de Volksgezond heid in Bilthoven: 300.000. Op deze wijze hoopt de minister dus de 1,3 miljoen, nodig voor de aanstaande massa-vaccinaties tegen de kinderverlam ming, geheel te kunnen compenseren door bezuinigingen op andere begrotingsposten van Volksgezondheid, hierboven genoemd. Polygoon in Haarlem heeft voor zijn inzending op het Eerste Internationale Concours voor Filmjournaals in Venetië de eerste pry's gekregen. Dit concours ging vooraf aan hei, achttien de Internationale Filmfestival in Venetië. De beoordeling geschiedde naar de actuali teit van de behandelde kwesties, het belang ervan en de wijze waarop de opnamen zijn gemaakt. Polygoons inzending werd onder meer geprezen om de strakheid in het ver loop van de opnamen. Een andere eerste prijs in de categorie „medische en chirur gische films" ging naar de Nederlandse film over een hart-operatie van Jan Va- rossieau en Willem Vogel van de Univer sitaire Filmdienst. Onze filmredacteur tekent hierbij aan: "Viel de onderscheiding in Venetië krijgt Polygoon openlijk de erkenning, die deze voortreffelijk werkende onderneming toe- ':nml De Nederlandse journaalfilm neemt sen unieke plaats in door de uitnemende ■vijze waarop week in. week uit het nieuws op zijn waarde wordt getoetst en aan de 'roscoopbezoeker wordt geserveerd. Men -it zoals dat in het vakjargon heet „boven op de feiten", maar men kiest er juist die voor uit, welke tegelijk verklarend en toe lichtend zijn voor de achtergrond en de motieven, die er een rol in spelen. Daarbij zoekt men het niet in dodelijke ernst. De contrastrijke humor verleent het Neder landse journaal een aantrekkelijkheid apart die zeker in Venetië mede gehonoreerd is. ADVERTENTIE BARTBJORISST^HAARLEM TEL. 13439 FERD. BOLSTR. 48 A'DAM TEL. 717162 STURKA SPORTKLEDING oaxcoaxxxxxxxxxxYxvioooooocooocooooccocccccoccoonoccoo VERWACHTING, medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van zaterdagavond tot zondagavond, op gemaakt om 11.15 uur: Wisselend bewolkt met nu en dan buien. Krachtige, af en toe harde tot stormachtige wind tus sen zuidwest en west. Koud weer Volledige weerrapporten op pagina twee .uixojoouccoocooooooootxjxjjcxxioooooa If» f I DIT NUMMER BESTAAT UIT TWINTIG PAGINA'S. WAARIN OPGENOMEN ERBIJ WASHINGTON (Reuter) Loy Hen derson, deskundige van het Amerikaanse departement van Buitenlandse Zaken voor kwesties aangaande het Nabije-Oosten, wordt morgen uit Washington in Turkije verwacht. Daarna zal hij andere landen in het Nabije-Oosten bezoeken, aldus een officiële mededeling van het departement van Dulles. Henderson, die plaatsver vangend onderminister van staat is, zal een onderzoek instellen naar de „ontwikke lingen in het gebied en de reacties op die ontwikkelingen aldaar". Zijn bezoek werd „bespoedigd" door de toestand in Syrië, aldus het departement. Hij zal waarschijn lijk niet naar Syrië gaan, zo zei de woord voerder van het State Departement. Hen derson was Amerikaans waarnemer op de bijeenkomst van landen van het verdrag van Bagdad, welke in de lente werd ge houden. Henderson is ambassadeur in India en Perzië geweest. Hij was in Teheran tijdens de Brits-Perzische oliecrisis toen de rege ring van Mossadeq de Britse olie-eigen dommen nationaliseerde. Hij heeft de reputatie de speciale vertegenwoordiger te zijn voor moeilijke gevallen in het Nabije- Oosten. Syrië heeft vrijdag het kordon veilig heidspolitie dat een wakend oog hield op de Amerikaanse ambassade in Damascus, teruggetrokken en er drie wachtposten voor in de plaats gesteld, die niet langer de bezoekers van de ambassade lastig val len, aldus heeft een Amerikaanse woord voerder gezegd. Woensdag hebben de V.S. tegen de omsingeling geprotesteerd. (AFP) Intussen zijn de Amerikaanse onderminister van Buitenlandse Zaken, Christian Herter, en de ambassadeur in speciale dienst James Richards uit Was hington vertrokken voor een rondreis door Zuidoost-Azië, waarbij zij Manilla (Philip- pijnen), Saigon (Zuid-Vietnam), Koeala Loempoer (Malakka), Rangoon (Birma), Bangkok (Thailand), Hongkong, Taipeh (Formosa), Okinawa, Seoel (Zuid-Korea) en Tokio zullen bezoeken. Te Koeala Loempoer zullen zij als speciale vertegen woordigers van president Eisenhower plechtigheden ter gelegenheid van het ver krijgen van de onafhankelijkheid van Ma lakka bijwonen. Interventie uitgesloten JERUZALEM De Amerikaanse zaak gelastigde in Jeruzalem, Baxter, heeft het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken laten weten „dat de Verenigde Sta ten hopen dat Israel zich niet geroepen zal achten om in te grijpen" in de Syrische ontwikkeling. LONDEN (UP) Na terugkeer van zijn onderbroken vakantie heeft premier Mac- Millan gisteren met de Amerikaanse ge zant die waarneemt voor de afwezige ambassadeur Whitney de ontwikke lingen in Syrië besproken. Tijdens de af wezigheid van minister Selwyn Lloyd heeft MacMillan de leiding van het „Foreign Office" overgenomen. Interventie, op welke wijze, ook wordt uitgesloten geacht, zolang de nieuwe Syrische politiek geen vaste vorm heeft aangenomen, temeer daar interventies op dit. ogenblik Syrië wellicht nog dichter naar Rusland zouden brengen. Syrische rechtvaardiging DAMASCUS (UP) De Syrische fun gerend minister van Defensie Khaled Azem, die in de jongste presidentschaps verkiezingen verslagen is door Sjoekri El Koewatli, heeft tegenover Amerikaanse Men zou bij het bekijken van dit lande lijke tafereeltje niet denken aan de jachtige drukte van het gemechani seerde leven. Toch werd de opname onder de rook van de hoofdstad ge maakt, namelijk bij de rijksweg naar Den Haag. XXOOOOCCCCCCCCOOCOSODOOOCOOOOOCCCOCCCCODOCOCCCCOCCCCCCO In „Erbij" van deze week begint een nieuwe rubriek, die verzorgd wordt door zeer speciale medewerkers name- lijk jongelui van de leeftijd der middel- bare scholen, die in hun eigen woorden en stijl hun opvattingen en visie weer geven over door hen gemaakte vakan tiereizen De titel luidt: ..De jeugd vliegt uit en klimt in de pen". OOOOOOOOOOOOOOOOOOOCXXXXXXXXDOOOOOCOOOOCXXÏOOOOCOCOOOOOO B i e r c e Een vooroordeel is: een zwerver zonder middel van bestaan. Loy Henderson journalisten verklaard: „Jullie vochten in de wereldoorlog met de Sovjet-Unie tegen het Duitse imperialisme. Wij bestrijden het Britse en Franse imperialisme en wij hebben de steun van de Sovjet-Unie nodig. Azem verklaarde dat het wezenlijke doel van de Amerikaanse politiek in het Nabije Oosten is de Britse en Franse invloed door haar eigen invloed te vervangen, en haar belangen in haar oliemaatschappijen en andere monopolies te waarborgen. Azem vroeg waarom de Verenigde Staten geen geld gaven aan de Fransen om de commu nistische partij te bestrijden die een derde van de zetels in het Franse parlement be zet. De enige maal dat de V.S. de imperia listen niet steunden, was tijdens de aan val op Suez, en dat gebeurde alleen omdat zij het kanaal voor zichzelf wensten. De V.S. willen dat wij zonder wapens blijven, met het oog op Israel, aan welk land zij debeste oorlogsmiddelen, leningen en schen kingen geven. Azem zei dat d Sovjet-Unie wenst dat de Arabische landen volkomen onafhankelijk en vrij zijn, los van buiten landse invloed, hetzij van het westen of van de Sovjet-Unie zelf. Arabische conferenties BEIROET (AFP) Koning Saoed van Saoedi-Arabië heeft president Nasser van Egypte en president Koewatli van Syrië uitgenodigd, morgen nrar Riad, (de hoofd stad van Saoedi-Arabië) te reizen voor besprekeningen over Syrië, aldus meldt het Libanese blad „Al Syassa". Volgens een welingelichte Libanese zegsman wor den aan de Syrische zijde van de grens met Libanon versterkingen gebouwd. Deskundigen ATHENE (Reuter) Zevenentwintig Russische burgers, onder vie vrouwen en kinderen, zijn vandaag, op doorreis naar Damascus in Syrië, in Athene aangekomen. Zij waren in Sofia in een vliegtuig van de KLM gestapt. Volgens KLM-functionaris- sen in Athene gaan de Russen naar Da mascus met het oog op een jaarbeurs. In Griekse bladen is gezegd, dat de groep bestaat uit „deskundigen" en hun gezinnen ADVERTENTIE BEURS - INDUSTRIE - MIDDENSTAND - UMOND »C*C« ACVCtN Jtc MARKTPLEIN - IJMUIDEN Naar wij in vakbondskringen vernemen, beraden de drie vakcentrales zich thans over de vraag of de gestegen kosten van levensonderhoud aanleiding geven om een gesprek met de regering te openen over de lonen. Er wordt thans in eerste instan tie een onderzoek ingesteld naar de ob jectieve oorzaken van de prijsstijgingen, die er toe hebben geleid dat het prijs indexcijfer voor de kosten van levens onderhoud op 116 is gekomen. Zoals bekend is, hebben de drie vak- centralen destijds aan minister-president Drees schriftelijk medegedeeld, dat het voor hen aanvaardbaar was, dat de ge middelde kosten voor levensonderhoud gedurende 1957 zouden stiigen tot 112. Het eindcijfer, zo werd in deze brief gesteld, mocht komen op 114,5, welk cijfer later nog verhoogd is tot 115 punten. De vakbonden hebben daarbij uitdruk kelijk gesteld, dat indien deze grens werd overschreden, het N.V.V., K.A.B. en het C.N.V. zich het recht voorbehielden een loonsverhoging aan de orde te stellen. Het eerste beraad binnen de vakorga nisaties is dus thans begonnen, later volgt vermoedelijk een gezamenlijke bespre king van de problemen. Volgens de cijfers van het C.B.S. geeft de reeks prijsindexcijfers het volgende verloop te zien in de afgelopen maanden van het jaar (1951 100): januari 115, fe bruari 115, maart 114, april 115, mei 116, juni 120, juli 121. De vakbeweging werkt met een ander indexcijfer, waarbij de premie voor de Algemene Ouderdomswet niet meetelt. Haar berekening komt dan neer op een stijging van 114,5 tot 116. Het is moeilijk een prognose te doen. Toch kan wel gesteld worden, dat het er niet naar uitziet, dat de kosten van le vensonderhoud in de nog komende maan den van het jaar zullen dalen. Tot een da ling zouden eventueel kunnen meewerken de prijzen voor aardappelen, groenten en fruit. Da ir de fruitoogst niet bijzonder ge slaagd is, moeten in ieder geval voor fruit blijvend hoge prijzen verwacht worden. Daarbij komt de huurverhoging, waar door alleen al het indexcijfer met twee punten zal gaan stijgen. Verder zijn nog stijgingen te verwachten van doorwerking van de verhoogde suikerprijs. De kansen voor een spoedige oplossing van het conflict tussen de textieldetail- handel en de kruideniers zijn gestegen door een voorstel dat uit de kringen van de zelfstandige kruideniers is gedaan. Bij het overleg in deze zaak, waarbij het hoofd bedrijfschap detailhandel een bemidde lende rol speelt, is dit voorstel mede in beschouwing genomen. Het komt hierop neer, dat de kruideniers, die tot nog toe binnen de grenzen van de wet textielgoe- deren aan hun klanten ten geschenke gaven deze praktijk zullen voortzetten. Zij zouden deze textielgoederen dan echter laten leveren door een textieldetaillist tegen nader overeen te komen winstmarges. Bij het vaststellen van deze marges zouden de branche-organisaties een rol moeten spelen. DJAKARTA (ANP) In La wang, ten zuiden van Surabaia, is mevrouw W. C. Willemse, een Nederlandse weduwe van 76 jaar, vermoord. Haar lijk werd in haar woning gevonden. De politie meent, dat zij door een inbreker om het leven is ge bracht. Het is niet bekend of het slach- offer familieleden in Nederland heeft. Tengevolge van verkeersonge lukken in ons land zijn in 1957 om het leven gekomen 776 personen, van wie 152 kinderen. De 35-jarige mevr. G. G. Beugel—Mulder is met haar auto, waarin ook haar 3-jarig zoontje zat, in het Roswinkeler Kanaal te Roswinkel gereden. Beiden zijn ver dronken. Mevr. Beugel was op weg naar het land om thee te brengen aan haar man en het personeel. Zij moest voor een haar tegemoet komende wielrijder op de smalle weg uitwijken en kwam daarbij vermoe delijk in de rulle zandberm terecht en slipte, waardoor de wagen over de weg heen het kanaal in reed. Hoewel haai man en anderen snel ter plaatse waren slaagden zij er niet in de vrouw en het kind uit de gezonken auto te bevrijden. Op de Laan van Meerdervoort te 's-G r a- venhage is de 62-jarige heer A. van Wijk, toen hij van het middenpad over stak naar het trottoir zonder voldoende op het verkeer te letten, aangereden door een personenauto. De heer Van Wijk werd ernstig aan het hoofd gewond. In het zie- genhuis Westeinde is hij aan zijn verwon dingen overleden. In het Academisch Ziekenhuis te Utrecht is de 77-jarige heer T. G. Kolf schoten overleden aan verwondingen, die hij opliep in de Utrechtsestraat bij aanrij ding door een vrachtauto. De burgemeester van Rotterdam heeft de voortdurend toenemende invloed van de centrale overheid op het werk van de gemeentebesturen „een gevaar voor de democratie" genoemd. Sommigen mogen dit een wel heel krachtige term vinden, maar het valt niet te ontkennen dat bur gemeester Van Walsum daarmee een feit heeft geconstateerd - en een ontwikkeling heeft veroordeeld - waarover in gemeente lijke kringen op vele plaatsen in den lande ongerustheid heerst. Mr. Van Walsum uitte zijn klacht op het Rotterdamse vliegveld Zestienhoven, waar hij donderdag aanwezig was bij de inge bruikstelling van een aantal nieuwe ge bouwen; en dit was wel de juiste plaats voor een protest van deze aard. Want hoe lang en met hoeveel volharding heeft Rot terdam niet moeten strijden voor het ver krijgen van een eigen, en toch nog altijd heel bescheiden, luchthaven! Dat Zestien hoven er tenslotte toch gekomen is, zou men anderzijds bijna kunnen beschouwen als een bewijs van de - door mr. Van Wal sum niet naar voren gebrachte - stelling, dat een gemeente het met volhardend ver zet uiteindelijk nog wel van de centrale overheid kan winnen. Maar nauwelijks een dag later werd de klacht van Rotterdams burgemeester tref fend geïllustreerd door het bericht dat een beroep van de gemeente Rotterdam tegen het besluit van Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland, goedkeuring van een ge meentelijke geldlening te weigeren, door de Kroon ongegrond was verklaard. Het ging daarbij om het voor overheidsinstan ties bescheiden bedrag van één miljoen gulden, dat Rotterdam, ingevolge een be sluit van zijn gemeenteraad, had willen lenen van de Rotterdamse Spaarbank. Gedeputeerde Staten weigerden deze lening goed te keuren, omdat de voor waarden ervan huns inziens in strijd waren met het belang van de gemeente; deze voorwaarden hielden namelijk geen mogelijkheid in tot vervroegde of ver grote aflossing wanneer de gemeente dit, bijvoorbeeld in geval van een daling van de rentevoet, zou wensen. Er valt voor deze overweging ongetwijfeld veel te zeggen, en de afwijzing van het beroep door de Kroon is dus evenzeer begrijpe lijk; maar anderzijds moet men in het oog houden, dat gemeentebestuur en ge meenteraad van Rotterdam alle gelegen heid hebben gehad, de door Gedeputeerde Staten genoemde kant van de zaak even eens te bezien en te overwegen voordat het betreffende raadsbesluit werd ge nomen, en dat zij niettemin de lening hebben willen sluiten; verlaging van de rentevoet kon bij een kleine lening als de onderhavige immers nooit veel uitmaken. Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland hadden hiertegen kunnen inbrengen, dat zij de Rotterdamse leningsvoorwaarden een te slecht voorbeeld voor andere ge meenten vonden. Want het behoort tot de taak van de Staten, gemeentelijke plannen te beoordelen in het grotere kader van het algemeen belang. Doch niet om over wegingen van provinciaal of nationaal be lang weigerden zij hun toestemming; zij gebruikten als argument, dat de lenings voorwaarden van de gemeente in strijd waren met het belang van de gemeente. Zij hebben de gemeente dus als het ware tegen haar eigen onbedachtzaamheid wil len beschermen; en daarmee hebben zij een patriarchale houding aangenomen, die van weinig respect voor de bekwaamheid van gemeenteraad en gemeentebestuur getuigt. Burgemeester Van Walsums klacht van de dag tevoren sloeg niet op Provinciale of Gedeputeerde Staten, maar op de centrale rijksoverheid; toch had zijn opmerking, dat de gemeenteraden worden gedegradeerd tot adviserende lichamen („een soort wijkraden") en de gemeente besturen tot „bijkantoren van de rijks overheid", ook op hen kunnen slaan. Deze uitholling van het gezag van ge meentelijke instanties is het moet wor den toegegeven vaak onvermijdelijk in een maatschappij, waarin afstanden geen rol meer spelen en waarvan alle elemen ten zo nauw met elkaar verweven zijn dat vrijwel geen enkele plaatselijke ont wikkeling meer als een volstrekt geïsoleer de kan worden beschouwd. Maar dat neemt niet weg, dat nauwlettend moet worden gewaakt tege., het ontstaan van een toestand waarin de centrale regering praktische alleenzeggenschap zou krijgen over allerlei zaken van gemeentelijke aard zonder daarvoor ook naar buiten de volle verantwoordelijkheid te dragen en te ver dedigen. Mr. Van Walsum's opmerking dat de verantwoordelijkheid „nog slechts in schijn bij de gemeentebesturen, in werke lijkheid echter bij de ministers" rust en dat deze laatsten daarvan naar buiten wei nig laten merken, „zodat de controle van de openbare mening geheel wordt buiten gesloten", is een hoogst ernstige beschul diging, die de regering zo snel mogelijk onwaar dient te maken. Rotterdams burgemeester heeft met zijn protest de aandacht gevestigd op een slui pend kwaad, dat inderdaad een gevaar voor de democratie zou kunnen inhouden. Simon Koster

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1957 | | pagina 1