WOL
Het Beste
Versierde vrachtwagens als
symbool van de vreugde
Twee organisten bespeelden het
eenendertigtoonsorgel
TUNNELFEESTEN IN VELSEN
tbüNAALDKUNSl
Engelse scholieren
zongen en dansten
voor Esperantisten
Het Beste
DINSDAG 3 SEPTEMBER 1957
HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
7
SPORT en JIU JITSU
Nauwelaerts de Agé
Nieuw tel.no. 53256
En te Beverwijk
Drie maanden wegens
heling van bromfiets
Eis was zes maanden
wegens diefstal
Openbare Werken houdt
verkeerstelling
Verhoging tarieven voor
gas en elektra
binnenkort ook in het Nederlands
„Unicum"-patiënten namen
aan autotocht deel
De Blinkert won beker
in Full Speed-toernooi
A°i8o 7
HOLLANDSCHE SOCIËTEIT
EULERS THEORIE IN KLANK
Onderzoek modderkommen
voorlopig gestaakt
Zondag zeilwedstrijd
in Zandvoort
Koetsier bij Van Gend en
Loos viert jubileum
UIT STAD EN STREEK
Orgelbespeling in de
Grote Kerk
(Van een onzer verslaggevers)
VERSIERDE BEDRIJFSAUTO'S, voorafgegaan door muziekkorpsen uit de
IJmond, zullen op zaterdag 28 september om kwart over een de eerste rij wagens
vormen, die van Velsen uit gebruik zullen maken van de verkeerstunnel. Met dit
défilé voor Koningin Juliana zal tevens de reeks van feestelijkheden, die ge
durende drie weken in de drie IJmond-gemeenten Heemskerk, Beverwijk en
Velsen worden gehouden, begonnen zijn. Tevoren zal Koningin Juliana tussen
de middag de verkeerstunnels officieel in gebruik hebben gesteld. Zij komt die
zaterdagmorgen tegen tien uur op het station in Haarlem aan, waar de spoorweg
tunnel door Rijkswaterstaat aan de Nederlandse Spoorwegen wordt overgedragen.
Vergezeld van ongeveer tweehonderd genodigden rijdt Koningin Juliana vervol
gens per speciale trein over de Velserspoorbrug naar Beverwijk. Na de ontvangst
het Beverwijkse gemeentebestuur wordt door de autoriteiten de eerste
loor
officiële rit per trein door de spoorwegtunnel gemaakt naar het station Driehuis-
Zuid. Per open auto - het gezelschap volgt in autobussen - rijdt de Koningin
daarna naar de ventilatiegebouwen, waar de toespraken worden gehouden en
waar zij de ventilatoren in werking zal stellen. Na de officiële opening van de
waar zij de ventilatoren in werking zal stellen.
ADVERTENTIE
JUDO-ACADEMIE
Bloemendaalscweg 152 - Overveen
Tijdens het voorbijrijden van de stoet
tussen kwart over een en half twee - voor
het gezelschap volgt daarna een diner in
park zal op vrijdag 4 oktober door onge
veer 600 zangers van de gezamenlijke zang
koren, aangesloten bij de sectie zang van
„Duin en Kruidberg" - zullen de muziek- I de Velser Gemeenschap, met medewerking
korpsen op de kant worden opgesteld om van een plaatselijk muziekkorps een con-
marsmuziek ten gehore te brengen. De eert worden gegeven,
wagens zullen 's morgens om tien uur in In de gemeentelijke overdekte zwem-
IJmuiden-West worden opgesteld en na inrichting Velserbad te IJmuiden-Oost
het défilé nog een rondrit maken door
Beverwijk en Heemskerk. De route door
IJmuiden in de ochtenduren en door Be
verwijk en Heemske.k in de middaguren
wordt nog nader bekend gemaakt.
Tevens zal 's morgens symbolisch afscheid
worden genomen van de bemanning der
Velser ponten. De commissie, die de tun
nelfeesten voorbereidt, heeft voor deel
neming aan hetdéfilé een groot aantal uit
nodigingen verzonden. Inlichtingen worden
verstrekt door de heren C. van Dam, Von
dellaan 71 a te Beverwijk en H. Voorzanger,
Bleijenhoevelaan 1 te Velsen-Noord.
Door de „Beverwijkse Amateur-Fotogra
fen Verenigingen" en de „Fotokring Vel
sen" zal een week voor en een week na de
opening der tunnel een fototentoonstelling
gehouden worden met foto's uit het ver
leden en het heden van de IJmond.
Door de Velser Jeugd Centrale zal zater
dagmiddag 28 september een groot jeugd-
défilé worden gehouden', waaraan zullen
deelnemen alle jeugdverenigingen in de
gemeente Velsen.
's Avonds zal door vier muziekverenigin
gen een taptoe worden gehouden, waarna
een vuurwerk zal worden afgestoken. Over
de plaats van het vuurwerk zijn nog on
derhandelingen met diverse instanties
gaande.
Gedacht wordt aan de kuip van de tunnel
in het midden van het kanaal ter hoogte
van het ventilatiegebouw Zuid of op de
Velser spoorbrug.
Door de sectie Oranjeverenigingen van
de Velser Gemeenschap zal getracht wor
den op woensdag 2 oktober met inschake
ling van de scholen in alle delen van de
gemeente kinderoptochten te houden met
versierde fietsen en wagentjes, met uit
beeldingen betrekking hebbende op de
tunnel en het verdwijnen van de ponten.
Door de Chr. Oratoriumvereniging „Looft
den Heer" zal met medewerking van het
Noordhollands Philharmonisch Orkest op
donderdag 3 oktober in de Ned. Herv. Kerk
te IJmuiden uitgevoerd worden „De
Schepping" van Joseph Haydn. Solisten:
Truus Altena, sopraan; Arjan Blanken,
tenor; Herman Scheij, bas; Herman Nie-
land, orgel.
In het verlichte Burgemeester Rijkens-
wordt zaterdag 5 oktober door VZV een
groot gala-tunnelzwemfeest gehouden,
waaraan bekende zwemmers zullen deel
nemen.
Te Beverwijk behoren uiteraard ook de
optocht van bedrijfsauto's op 28 september
en de tentoonstelling onder auspiciën van
de beide fotografenverenigingen tot het
programma.
Op dezelfde dag als de opening van de
tunnels zal echter door het gemeente
bestuur ook de officiële opening worden
verricht van het nieuwe gemeentelijke
sportpark. Er is diezelfde dag een rondgang
van vijf muziekkorpsen door Velsen-Noord,
Beverwijk, Wijk aan Zee en Heemskerk.
Het eindpunt van alle marsen is Beverwijk,
waar van 7 uur tot half negen 's avonds
een gezamenlijke taptoe op de Markt wordt
gegeven.
Zondag 29 september wordt een sport
middag op het gemeentelijke sportpark ge
houden. Op het programma staan wiel
rennen, atletiek en demonstraties van an
tieke auto's door de vereniging P.A.C.
Een Noordhollandse markt en „Brade
rie" staan voor Beverwijk op maandag 30
september op het programma. Medewer
king verlenen die dag boerendansers en
boerenmuzikanten uit Schagen. Met mede
werking van dezelfde groepen is het
's avonds volksdansen op het Stationsplein.
Dinsdagavond 1 oktober wordt omstreeks
negen uur te Beverwijk een vuurwerk
afgestoken bij het nieuwe viaduct aan de
Meerstraat.
Woensdag 2 oktober is de dag van de
jeugd, 's Middags trekt een „Sprookjes
optocht" door de stad. De jeugd zal worden
bezig gehouden met wedstrijdenerf speleti
op verschillende terreinen, 's Avonds wordt
een lichtstoet gehouden met als onderwer
pen de tunnels en de pont.
Voorts is Beverwijk van 27 september tot
en met maandag 30 september op de Meer
straat een kermis rijk.
ADVERTENTIE
voor
schooltruien
STERK. WARM en v.a. 2.40 p. 100 gr.
GROTE HOUTSTRAAT naast LUXOB
Een 27-jarige los werkman uit Haarlem
hoorde maandagmorgen voor de politierech
ter zes maanden tegen zich eisen wegens
diefstal van een bromfiets. Hij werd ver
oordeeld tot drie maanden gevangenisstraf
wegens opzetheling. Zijn raadsman, mr.
B. E. van Tijn, had vrijspraak verzocht
wegens het ontbreken van enig bewijs
zelfs voor schuldheling.
De los werkman vertelde, dat iemand
hem de bromfiets in de nacht van 15 op
16 maart om één uur voor de deur van
een café in de Gierstraat te koop had aan
geboden voor f 150. De vraagprijs was
echter gezakt tot f 40 en dat had de
Haarlemmer geenszins bevreemd, omdat
de bromfiets enige mankementen vertoon
de. Hij vertelde dus de bromfiets gekocht
te hebben en deze vervolgens voor f 50
van de hand gedaan te hebben aan
iemand, die de bromfiets voor f 20 weer
uitstekend berijdbaar heeft kunnen ma
ken.
De bromfiets bleek tussen elf en één
uur in de nacht van 15 op 16 maart te zijn
ontvreemd. De officier van justitie, mr. G.
W. F. van der Valk Bouman, zeide dat hij
het eerste ten laste gelegde, diefstal, be
wezen achtte mede gezien het verleden
van de verdachte en eiste zes maanden
maar daar kwam de verdediger mr. B.
E. van Tijn met grote kracht tegenop: hij
zag geen enkel bewijs voor de tenlaste
legging van diefstal bij deze man. Van
opzetheling achtte hij ook geen sprake:
de verdachte gaf notabene naam en adres
op aan de man, wie hij op zijn beurt de
bromfiets verkocht. Ook schuldheling
achtte mr. Van Tijn niet bewezen. Hij
overhandigde de politierechter een aantal
advertenties, waarin „in prima staat ver
kerende" brommers voor minder dan f 35
te koop werden aangeboden. Hij vroeg
dus vrijspraak.
De politierechter, mr. J. P. Peters, acht
te diefstal niet bewezen, maar, zich ba
serende op het verhaal van de verdachte,
achtte hij opzetheling vooral gezien de
toedracht en de omstandigheden be
wezen. Hij legde de los werkman daar
voor drie maanden gevangenisstraf op.
Coornhert-lyceum Ter gelegenheid
van het tienjarig bestaan van het Coorn-
hertlyceum houdt het bestuur van de
oudervereniging van het lyceum op
woensdagmiddag 4 september een bijeen
komst in de tekenzaal van het gebouw
aan de Chrysanthemumlaan.
Andermaal is er een groep Engelse
scholieren, die een vakantietocht door
België en Holland onderneemt, te Haar
lem op bezoek. Het zijn leerlingen van de
Egerton Park Secondary School uit Den
ton, bij Manchester hier bij leden van de
Haarlemse Esperantistenvereniging te
gast. Het hoofd van de school, de heer
Norman Wiliams, onder wiens leiding de
reis plaats heeft, is namelijk een ijverig
esperantist en maakte tien jaar geleden
in Nederland tal van vrienden op het gro
te congres, dat toen in ons land gehouden
werd. Zo gebeurde het dan dat onder
auspiciën van de Haarlemse Esperantis
tenvereniging deze Engelse schoolkinde
ren maandagavond in het stedelijk gym
nasium een uitvoering gaven van oude
liederen in hun moedertaal en volksdan
sen en dat zij als bijzondere attractie ook
enige eenvoudige wijsjes en canons in het
esperanto lieten horen. Uiteraard werd er
deze avond een goed gebruik gemaakt van
het esperanto voor het gesproken woord,
al gebeurde dit dan alleen door de heer
E. de Wolf (voorzitter van de vereniging)
en door de heer Norman Wiliams.
Nadat de heer De Wolf de avond had
ingeleid ook in het Nederlands, ten
behoeve van de aanwezige niet-esperan-
tisten kregen wij enige met smaak ger
kozen (de smaak van een zeer cte waar
deren Engelse traditie op dit punt) oude
liederen te horen, die op zichzelf karak
teristiek belangwekkend zijn, doch waar
van de aantrekkelijkheid nog werd ver
hoogd door bijzonder fraai geharmoni
seerde bewerkingen van mevrouw M. de
Mierre, die zich als pianobegeleidster ook
opvallend wist te onderscheiden. Het sa-
menzingen van de- kinderen in hoofd
zaak meisjes was kennelijk niet het
resultaat van een drilsysteem. Het bleef
een vrij ongekunsteld maar beschaafd en
gezond zingen, dat door zijn natuurlijk
heid prettig aandeed. In de zelfde geest
klonken ook een paar kwartetliederen,
vertolkt door oud-leerlingen en onderwijs
krachten. Meer gevormd zingen hoorde
men van mejuffrouw Glenys Hewitt, die
haar „songs" aardig wist te debiteren:
Welverdiend succes was er voor een duet,
gezongen door bovengenoemde met een
niet op het programma vermelde tweede
zangeres, wier sympathiek geluid bijzon
der opviel.
De reputatie, die de Engelsen hebben op
het gebied van de volksdans, werd met
menig staaltje hiervan hooggehouden, het
meest wel met een knap uitgevoerde
zwaarddans (Flamborough Sword Dance)
en met een „Pipes jig" in onze folklore
zou dit een „eierdans" kunnen zijn, doch
hier gold het een gehuppel rondteen paar
lange stenèn pijpen uitgèvoérrd''door
een jongen die het er knapjes: afbracht en
aan het slot de bedreigde gouwenaars on
geschonden als in triomf kon tonen aan
het publiek.
De Esperanto-hymne bleef op deze ma
nifestatie natuurlijk niet ongezongen. De
avond werd met wederzijdse dankbetui
gingen en met het zingen van het „God
save the Queen" besloten. Heden maken
de scholieren een excursie in Haarlems
omstreken; woensdag keren zij via Ant
werpen en Brugge naar Denton terug.
Jos. de Klerk
Vanmorgen is om d-e binnenstad van
Haarlem een vreedzame ring gelegd van
verkeerstellende ambtenaren.
Op de bruggen, die naar de binnenstad
leiden, bevond zich een aantal mensen,
sommigen in auto's anderen op klapstoel
tjes gezeten, die met behulp van blocnote
en potlood de bewegingen registreerden
van het verkeer naar en van de binnen
stad.
Dit onderzoek wordt door de gemeente
lijke dienst van Openbare Werken uitge
voerd, waarbij in overleg met de Haarlem
se verkeerspolitie de plaatsen zijn vast
gesteld, waar de controle op de meest ef
fectieve wijze kon worden gehouden.
Men hoopt op deze wijze een beeld te
krijgen van de hoeveelheden motorver-
keer naar en van de Haarlemse binnenstad
en van het karakter van dit verkeer. In
hoeverre de uitkomst van deze telling van
invloed is op eventueel in de toekomst
door de gemeente te nemen maatregelen,
staat op het ogenblik nog niet vast.
Verzoek van Middenstands-
centrale te Haarlem
Naar aanleiding van het voornemen van
B. en W. van Haarlem aan de gemeente
raad voor te stellen de tarieven voor gas
en elektra te verhogen, teneinde het tekort
op de begroting gedeeltelijk te elimineren,
heeft de Middenstandscentrale voor Haar
lem en omliggende gemeenten een brief
gezonden aan het college. Zij schrijft, dat
het haar juist lijkt, dat de lasten gedragen
worden door de burgers van Haarlem, af
gezien van de wijze waarop. „Een verho
ging van de tarieven voor bedrijven be
tekent opnieuw een zeer onwelkome ver
hoging van de onkosten, die een oneven
redig zware belasting is voor de eigenaars,
tegenover hun medeburgers.Een verhaal der
kosten is, evenmin als bij verhoging van
de huur, onmogelijk en ons inziens ook zeer
ongewenst. Gaarne zouden wij vernemen
op welke wijze u zich de verhoging der
tarieven voorstelt", aldus de brief der
Middenstandscentrale.
ADVERTENTIE
Het meest gelezen tijdschrift ter wereld -
The Reader's Digest verscheen in de Verenigde
Staten voor het eerst in 1922. Thans is The
Reader's Digest het meest gelezen tijdschrift
ter wereld. Iedere maand kopen meer dan 19
miljoen mensen hun exemplaar in een van de
twaalf talen, waarin het blad verschijnt.
Daar komt nu een nieuwe taal bij. Want bin
nenkort verschijnt de Nederlandse editie van
dit beroemde maandblad onder de titel:
uit Reader's Digest
TAAND NA MAAND kiezen de
redacteuren van „The
Reader's Digest" de bloem
van wat in kranten, tijdschrif
ten en boeken over de gehele
wereld wordt gedrukt. Elk uit
verkoren artikel wordt be
kwaam verkort, samengevat en
makkelijk leesbaar gemaakt.
Zo ontstaat maandelijks voor
U dit tijdschrift in handig zak
formaat met een 25-tal afwisse
lende, boeiende artikelen en
bovendien een veelbesproken
boek in beknopte vorm.
In HET BESTE vindt U lees-
genot-op-zijn-best: avontuur,
romantiek, nieuwe ontdekkin
gen van wetenschap en tech
niek, de stage voortgang der
geneeskunde, inspirerende
verhalen over mensen, hun
werk, hun streven - een onge
meen grote verscheidenheid
van onderwerpen, die U in
staat stelt makkelijk (èn voor
weinig geld) op de hoogte
te blijven van wat er aan
interessants gaande is in de
wereld van nu.
Het eerste nummer van
verschijnt 27 september
Bestel nog vandaag Uw exemplaar f 1.15 bij Uw boekhandel (of tUd-
schrlftenhandel) of bü de kiosk.
De verpleegden van „Unicum" te Heem
stede hebben met het verplegend en admi
nistratief personeel een autotocht gemaakt,
waartoe zij dankzij een bijzonder aanbod
van iemand die onbekend wenst te blijven,
in staat waren. Eerst werd een bezoek ge
bracht aan Schiphol, waar de patiënten in
de gelegenheid varen een indruk te krijgen
van de bedrijvigheid op de luchthaven,
waarna een tocht volgde naar Hilversum
en Amersfoort. In Lgersum werd de maal
tijd gebruikt en daarbij zorgden Frans
Eijkhof en Herman Tennissen voor enige
vrolijkheid. Ook in de tussen brachten zij
nummers ten gehore. Vervolgens werd naar
Gouda en Rotterdam gereden, waarna de
terugreis volgde. De N.Z.H. en leden van
het Rode Kruis verleenden aan de geslaag
de tocht medewerking.
Evenals vorig jaar heeft het dames-
handbalteam van De Blinkert weer het
Full Speed-toernooi gewonnen, terwijl
ook een drietal jeugdploegen van deze
Bloemendaalse vereniging met prijzen uit
IJmuiden huiswaarts keerde. De meis
jes-junioren wonnen de eerste prijs in het
toernooi van Lijnden. Het eerste dames-
en herenteam van Concordia heeft in
Heilo deelgenomen aan een handbaltoer-
nooi georganiseerd door Foresters. Het
damesteam verloor alle wedstrijden maar
de heren verloren alleen van winnaar
Blauw Wit en werden tweede achter deze
hoofdklasser.
Het tweede herenteam van de rood-wit-
ten nam deel aan een toernooi van Tonido
maar moest zonder winst terugkeren.
ADVERTENTIE
Hel Beftuur der Holtandfcbe Sociëteit van Levensverzekeringen
brengt bij deze ter kennisfe van het Publiek, dat de Werkzaamheden van
dezelve Sociëteit, met primo October aanftaanden, eenen aanvang zullen
nemen; zullende van dien dag af en vervolgens het Kantoor dezer Sociëteit
worden gehouden op de Heeregracht bij de Huideftraat, No. 494.
Amftcrdam, 15 September 1807.
Wegens de herdenking van de oprichting op
8 September 1807 zullen onze kantoren op
Vrijdag 6 en Zaterdag 7 September 1957
gesloten zijn.
VAN LEVENSVERZEKERINGEN N.V.
HERENGRACHT 475 AMSTERDAM - TELEFOON 49100
Op 5 april van dit jaar was het twee
honderdvijftig jaar geleden, dat de be
roemde mathematicus Leonardt Euler in
Bazel werd geboren. Een omvangrijk ge
deelte van zijn zeer uitgebreid oeuvre, dat
hij voornamelijk in St. Petersburg en Ber
lijn te boek stelde, is gewijd aan de theorie
van de muzikale klank. Ik tel niet minder
dan vijfentwintig verhandelingen van zijn
hand, waaronder een over de Voortplanting
van het geluid, een over de klank der
klokken, een over de trilling van de sna
ren, maar vooral een proeve voor een
nieuwe muziektheorie (Tentamen novae
Theoriae musicae ex certissimis Harmo-
niae principiis dilucide expositae) de aan
dacht trekken. Euler kwam in deze laatste
dissertatie langs mathematische weg tot
het opstellen van acht toongeslachten.
Gegrondvest als deze zijn op de natuur
lijke intervallen van kwint, terts en sep
tiem, kwamen deze toonreeksen uiteraard
Op de najaarsbeurs te Frankfort is dit
moderne divanbed op metalen poten te
zien, met een bekleding van felle kleu
ren over een schuimrubber onderlaag.
Het middenstuk is helblauw, de rand
wit en een plat geel kussen completeert
het geheel. De ontwerper is professor
Stotz xiit Wuppertal.
Lugubere vondst
Ondanks het feit, dat een groot aantal
politiemannen nu al enige weken de mod
derkommen aan de Noorderduinweg in
Zandvoort aan een minutieus onderzoek
heeft onderworpen, slaagden zij er niet
in enig ander lichaamsdeel dan de reeds
gevonden delen te vinden. Ondertussen
wordt door de politiedeskundige, de pa-
tholoog-anotoom dr. J. Zeldenrust, de
rdmp nauwkeurig onderzocht. Vastge
steld is, dat het slachtoffer zes of acht
maanden geleden overleden moet zijn. De
deskundige schat de leeftijd van de ver
moedelijk vermoorde man op twintig tot
vijfentwintig jaar. De identiteit van het
slachtoffer is niet vast te stellen uit de
gegevens omtrent de vermiste personen,
die bij de politie bekend zijn. De korps
chef van de Zandvoortse politie, hoofd
inspecteur H. P. Huysman, verzoekt daar
om degenen, die menen over enige ge
gevens omtrent deze zaak te beschikken
(hoe gering deze ook mogen zijn) zich on
verwijld met hem in verbinding te stellen
Hoewel een twaalftal brieven nauwkeurig
is nagegaan, konden uit de inhoud ervan
geen gegevens van betekenis worden ge
put. Het onderzoek in de modderkommen
is voorlopig gestaakt.
In juli kon de Flying Junior Rally geen
doorgang vinden wegens de weersomstan
digheden. Thans zal op zondag 8 september
opnieuw getracht worden de rally te hou
den. Om elf uur wordt verzameld op het
door de politie gereserveerde boulevard
gedeelte ter hoogte van restaurant Kiefer
aan de Boulevard Paulus Loot.
Om twaalf uur volgt de tewaterbrenging
van de F.J.'s en direct daarop vangen de
demonstraties voor de kust van Zandvoort
aan, waartoe de Zandvoortse Reddings
brigade een aantal boeien zal uitzetten. Bij
het tewaterlaten en terugkomen zullen
leden der brigade assistentie verlenen, ter
wijl eventueel tijdens het varen op zee de
vletten van de Z.R.B. hulp kunnen bieden.
De stichting „Touring Zandvoort" heeft
voor deze demonstratie, waarvoor grote
belangstelling bestaat, een wisselbeker be
schikbaar gesteld.
Bij oostenwind en zuidenwind zullen de
demonstraties in ieder geval doorgang vin
den. Blaast de wind uit het zuidwesten,
westen, noordwesten en noorden dan zal
de rally uitsluitend doorgaan indien de zee
niet te ruw is. De beslissing zal genomen
worden na overleg met de heer P. van der
Mije, hoofd van de kustwacht.
Vandaag gedenkt de heer P. van der
Waal uit Haarlem het feit, dat hij veertig
jaar geleden in dienst trad bij Van Gend
en Loos. De heer Van der Waal heeft, de
laatste jaren uitgezonderd, al die tijd op
de bok gezeten als koetsier-besteller. Hij
wordt als een echte koetsier van de oude
stempel (in de goede betekenis van het
woord) beschouwd. Hij heeft zijn werk
zaamheden, die tot een hechte samenwer
king met het paard leidden, altijd met
plezier verricht en in vroeger jaren het
paardentijdperk nog volop meegemaakt.
Op de bok gezeten, zal hij de overschake
ling vande paardentractie op de motor-
tractie dus niet meer meemaken.
Vanmorgen werd de jubilaris toege
sproken door de directeur van Van Gend
en Loos, de heer M. W. Voeten, die tot slot
de jubilaris een enveloppe met inhoud
overhandigde. Vervolgens richtten de be
drijfsleider en de chef van aankomst nog
het woord tot de jubilerende koetsier.
Des middags recipieerde de heer Van der
Waal in zijn woning. Vanavond zal de
Personeelsvereniging hem in 't Stoofke"
in de Stoofsteeg in Haarlem een feest be
reidden, waar hem onder meer een enve
loppe met inhoud zal worden over
handigd.
Nieuws in het kort
Vonnis bevestigd. In hoger beroep
heeft het gerechtshof te Amsterdam het
vonnis van de Haarlemse rechtbank beves
tigd, waarbij een eenenvijftigjarige bloem
bollenkweker uit Nieuw-Vennep wegens
het besturen van een auto, terwijl hij onder
invloed van drank verkeerde, werd ver
oordeeld tot een gevangenisstraf van twee
maanden.
Esperanto bij het onderwijs. Op ouder
avonden van de Beatrix-school aan de Gil
lis Schoolmeesterlaan (donderdag 5 sep
tember) en de Van Zeggelenschool I in
Haarlem-Oost (vrijdag 6 september) zal
mejuffrouw C. M. Burger, directrice van
het bureau „Esperanto bij het onderwijs",
een inleiding houden over Esperanto op de
lagere school. In Haarlem worden leer
lingen van de vierde klas in de gelegenheid
gesteld een cursus te volgen.
Hondenverblijf. Vrijdagmiddag 6
september zal het nieuwe hondenverblijf
in het asiel in de Ridderstraat van de Ver
eniging tegen het mishandelen van dieren
voor Haarlem en omstreken geopend
worden.
Pauselijke onderscheiding. De heer
J. M. van de Pavoordt, directeur van de
firma P. P. Rietfort te Haarlem, atelier
voor paramenten en kerksieraden, die
maandag zijn gouden jubileum vierde, is
door de Paus benoemd tot ridder in de
orde van Sint Silvester.
Fietsen kijken. Op zaterdag 7 septem
ber van 9 tot 16 uur bestaat weer de ge
legenheid om gevonden fietsen te bezich
tigen in 'iet politiebureau aan de Smede-
straat in Haarlem.
in botsing met die van de praktische
musici, die de gelijkzwevende temperatuur
aanvaard hadden en met dit compromis
het middel in handen hadden om harmo
nisch en modulatonisch vrijelijk hun gang
te gaan. Maar op stuk van toonreeksen
kunnen we aannemen dat Euler gelijk had.
Het geval doet mij denken aan een wijs
gerig gezegde van een automobilist, die
mij nog al eens naar de concertzaal rijdt:
„Wat heb ik er aan gelijk te hebben als
een ander een verkeersfout maakt en mijn
wagen beschadigt of vernielt; ik laat hem
liever zijn fout maken, dat voorkomt
brokken". In de muziek betekent dat
brokken maken steeds wrijving in de
samenklanken. Nu schijnt Euler daar zon
derlinge begrippen over gehad te hebben.
Ik heb ten minste ergens gelezen, dat hij
het samenklinken van secunden bevredi
gender vond dan een grote drieklank.
Vergis ik mij op dit punt, dan is het in
commissie, want het ligt niet op mijn weg
Eulers geschriften te gaan doorvorsen en
ik verlaat mij dus op anderen die dit wel
deden. Dat de resultaten der studie van
de beroemde Zwitserse mathematicus van
belang zijn voor het begrip van de exoti
sche muzieken kan ondertussen veilig aan
genomen worden. Aan hem komt dan ook
de eer toe de eerste te zijn geweest, die de
differenciëring der tonen in logarithmen
aanduidde.
Ter gelegenheid van een Eulerherden-
king heeft Studio Bazel de muzikale aspec
ten van het levenswerk van de grote ma
thematicus niet willen voorbijzien. Er
ontstond contact met professor A. D. Fok
ker, en dit leidde er toe, dat drie Holland
se componisten, de heren Jan van Dijk,
Arie de Klein en Henk Badings, opdracht
kregen muziek te schrijven in de door
Leonardt Euler geprojecteerde toonge
slachten, en dat deze zouden worden uit
gevoerd op het eenendertigtoonsorgel in
Teylersmuseum te Haarlem, waarschijn
lijk het enige instrument waarop iets der
gelijks mogelijk zou zijn. En zo gebeurde
het dan, dat de Nederlandse Radio Uniè
de drie composities, gespeeld door Piet
Halsema en Bernard Bartelink. hier kwam
opnemen, en dat Bazel met deze muziek
kon kennis maken op een matinee in de
studio van deze Zwitserse omroep, als
illustratie bij een voordracht over Eulers
muzikale theorie door prof. dr. A. D. Fok
ker. Uiteraard is deze aangelegenheid ook
uitgezonden.
Deze zondagmiddag nu werd deze mani
festatie voor een belangstellend gehoor in
Teylers Museum herhaald. Piet Halsema
vertolkte de „Zeven orgelstukken voor
eenendertigtoonsorgel", die Jan van Dijk
op toonreeksen van Euler schreef, alsmede
een zesdelige „Euleriana narva" van Arie
de Klein. Én Bernard Bartelink liet ons
kennis maken met een „Reeks van kleine
klankstukken" (tien nummers) van Henk
Badings. Gezien de omvang van deze >m-
posities hebben onze toonzetters er zich
niet met een jantje-van-Leiden van afge
maakt, waarbij dan nog kan worden ge
zegd, dat zij binnen de perken, die het ge
val hun oplegde, goede muziek schreven
en in bepaalde gevallen gelukkig experi
menteerden met eigenaardigheden, die uit
het systeem resulteren. Zo viel ons in een
fragment van Arie de Klein's compositie
een opzettelijke wrijving op, ontstaan door
onharmonische samenklank. Iets derge
lijks bracht ook Badings in een mooie
Siciliano te pas, waar het een effect ver
wekte van een zwevende stem, een soort
„vox caelestis". Een treffend exotisch
effect bereikte deze componist ook in een
chromatisch „Perpetuum mobile", en de
werking daarvan leek ons te effectiever,
daar de samenklanken op oosterse wijze
bescheiden aangebracht bleken te zijn.
De uitvoeringen geschiedden niet op het
eenëndertigtoonsklavier, maar op het bij
orgel, dat ook op verschillende toonscha-
'en kan worden ingesteld. Het is mij
achter een raadsel hoe Bartelink het
klaarspeelde de ongewone chromatiek in
het virtuose „Perpetuum Mobile" te reali
seren. Tenslotte, waar de harmonie een
belangrijker rol wil spelen ga ik wel eens
twijfelen of de experimenten met natuur
zuivere of mathematisch gevonden klan
ken niet te ver doorgedreven worden. Bo
vendien bleek de stemming van het orgel
niet geheel precies. Men zal allicht zeg
gen, dat dit moeilijk op het gehoor, dat
gewend is aan een twaalfledige verde
ling waar te nemen is. Maar ik baseer
mij in dit geval op de octaaf, die in ieder
geval precies zuiver moet zijn. Dit was in
de discant echter niet het geval. En zo
hebben wij deze zondagmiddag weer eens
een interessante confrontatie tussen „ma
thematica" en „musica" meegemaakt, te
danken aan het levenswerk van professor
Fokker en aan de beide organisten, wier
taak in deze niet te onderschatten is.
Jos. de Klerk
Piet Kee zal vanavond tussen acht en ne
gen uur in de Grote Kerk te Haarlem het
volgend programma op het orgel ten gehore
brengen: 1. Concerto del Signor Taglietti,
adagio, allegro, adagio, allegro, voor orgel
bewerkt door Joh. Gotfried Walther; 2. a.
Fantasia; b. Herzlich tot mich verlangen
(koraal met 7 variaties), Johann Pachelbel;
3. Preludium en fuga in C gr. t. (Pet. II, nr.
7), Johann Seb. Bach; 4. a. Canon; b. Bene-
dictus, Max Reger; 5. Psalm 86, Piet Kee;
6. Toccata over „Wachet auf ruft uns die
Stimme", Hugo Distier.
