Ontwapenings conferentie
in Londen verdaagd
I DIT JAAR: 824 DODEN
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
HET WEER
Voortdurend Brits-Amerikaans
beraad over Nabije Oosten
Huren van woningwetwoningen
Ministeriële richtlijnen zullen
soepel worden toegepast
ee MORRIS hefor<>i/ouêi////
Zelfs geen akkoord over datum waarop
het overleg hervat zal worden
Aspecten van een
verkiezingsstrijd
Rust in Little Rock
weergekeerd
Veranderlijk
Eerste wapens voor Jordanië gaan maandag met
acht Globemasters naar hun bestemming
Wijziging van de
wegenverkeerswet
Echte of schertspoging tot
beroving van pompbediende
Triofilm en Haghefilm gaan
nieuwsjournaal maken
Koning Saoed in Libanon
In 4 jaar 2 miljoen meer
Duitse stemgerechtigden
Het woord is aan
Drie doden in het verkeer
Verkeersongelukken
I Tengevolge van verkeersonge- j
lukken in ons land zijn in 1957 om
het leven gekomen 824 personen, j
van wie 161 kinderen.
72e JAARGANG No 51
ZATERDAG 7 SEPTEMBER 1957
302e JAARGANG No 204
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Haarlems Dagblad
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65,
fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
Gouverneur belooft beterschap,
maar alles blijft bij 't oude
LITTLE ROCK (UP) In zijn antwoord
op Eisenhower's telegram heeft gouver
neur Orval Faubus van Arkansas vrijdag
de president beloofd „eraan mee te zullen
werken, de grondwet van de staat Ar
kansas en van heel het land in ere te
houden". Hij handhaafde verder zijn stand
punt, dat hij geweigerd had, de rassenver
menging op de middelbare scholen in Little
Rock toe te staan, alleen om de rust en de
vrede in deze stad veilig te stellen. Hij
verklaarde zich bereid, de federale over
heid bewijsstukken te verschaffen ter ver
dediging van zijn standpunt.
De gouverneur liet dit aan de pers
meedelen door een van zijn ambtenaren.
Hij zelf is sinds woensdag niet meer buiten
zijn zwaar bewaakte woning gezien.
Inmiddels is vrijdag alles rustig geweest
in Little Rock.
Bij het lyceum vertoonden zich geen
negers en de grote menigten blanken die
er zich in het begin van deze week samen
schoolden, waren nu ingeschrompeld tot
ongeveer 150 mensen. Een jongeman die
probeerde langs de wacht van de Nationale
Garde te glippen, werd meegenomen voor
een verhoor. Hij was in het bezit van
een mes.
Twee hooggeplaatste ambtenaren van de
gouverneur stonden de journalisten te
woord. Zij vertelden, dat de gouverneur
meer dan duizend telegrammen ontvangen
heeft, waarin hij gefeliciteerd wordt met
zijn standpunt.
Het verzoek van het schoolbestuur, om
de rassenvermenging in Little Rock voor
onbepaalde tijd uit te stellen, zal vandaag
door een federaal gerechtshof behandeld
worden.
Voor het huis van Little Rocks burge
meester Wilson Maun, die de rassenver
menging een goed hart toedraagt, hebben
leden van de Amerikaanse geheime organi
satie Ku Klux Klan, gisternacht een groot
kruis van hout, stro en pek verbrand als
een waarschuwing aan de verrader van de
„zaak der blanken" dan hij zijn bemoeienis
ten gunsten van de negers moet staken of
de consequenties van zijn daden aan
vaarden.
De politie van Birmingham in de Ame
rikaanse staat Albama, heeft vrijdagavond
drie blanken, oud-leden van het geheime
genootschap der „Klu Klux Klan", ge
arresteerd. Zij hebben bekend de 33-jarige
neger Aaron waarvan gisteren melding
gemaakt is te hebben verminkt.
De drie arrestanten hebben zich op een
stille weg op Aaron geworpen, waarna zij
hem in een garage sleepten en verminkten.
Critiek van Vatikaan
VATIKAANSTAD (UP) De „Osserva-
tore Romano" veroordeelde vrijdag in zeer
heftige bewoordingen de recente uitbar
stingen van rassenhaat in het zuiden van
de V.S. „Mensen van wie bekend is dat zij
er een rassenhaat op na houden", zo
schreef het blad", zou bij de wet verboden
moeten zijn, een functie in het openbare
leven uit te oefenen, zoals dat ook ver
boden is aan grote misdadigers. Want er
is geen grotere misdaad dan deze rassen
haat, die ingaat tegen de wetten van de
natuur en van de menselijke persoonlijk
heid en ook van de V.S., wier onafhanke
lijkheidsverklaring niet slechts de mense
lijke gelijkheid verheft en heiligt, maar
ook bedoeld was als het grote voorbeeld
van deze gelijkheid".
gCCCOOOOOCCOC XXXXXXXX^OCODOaOCOOOOOCOCCOOCOCOOCCOOOOOK
VERWACHTING, medegedeeld door
het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van
zaterdagavond tot zondagavond, op
gemaakt om 11.15 uur:
Aanvankelijk veel bewolking
met plaatselijk enige regen, later
opklaringen. Krachtige tot ma
tige zuidwestelijke wind. Iets la
gere middagtemperaturen.
Volledige weerrapporten op pagina twee
XOOOCOOCOODOOOO
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWINTIG PAGINA'S. WAARIN
OPGENOMEN ERBIJ
Het begin van het nieuwe cursusjaar heeft in het zuiden der Verenigde Staten weer
geleid tot vele uitbarstingen van rassenhaat tegen de negerkinderen die ingevolge
de nieuwe wetten nu ook tot de „blanke" scholen toegelaten moeten worden. In
Little Rock (foto links) versperden zwaarbewapende leden van de staatsmïlitie dit
negerkind de toegang tot het gemeentelyceum; in Charlotte (North Carolina) trot
seerde de vijftienjarige kleurlinge Dorothy Counts (rechts) de gemeenheden van een
menigte blanken om zich te laten inschrijven als leerlinge van de plaatselijke hbs.
Toen zij weer naar buiten kwam bekogelde de redeloze massa haar met straatvuil.
WASHINGTON (Reuter) De Verenig
de Staten hebben Groot-Brittannië de ver
zekering gegeven, dat president Eisenho
wer geen belangrijke maatregelen in de
crisis in het Nabije Oosten zal nemen zon
der voorafgaande raadpleging van de Brit
se regering, aldus is van gezaghebbende
zyde te Washington vernomen. In diplo
matieke kringen werd gezegd, dat er van
uur tot uur overleg is tussen Washington
en Londen over de toestand in het Nabije
Oosten.
De Amerikaanse luchtmacht heeft be
kendgemaakt, dat acht grote transport
vliegtuigen van het type „Globemaster"
maandag wapens naar Jordanië zullen
brengen. Vijf van deze toestellen zullen op
een vliegveld bij Tripolis in Libië worden
geladen. De overige drie vertrekken van
Athene. Orr. niet over Syrisch of Israëlisch
grondgebied behoeven te vliegen, zullen
zij waarschijnlijk via Turkije en Irak of
misschien over Saoedi-Arabië naar Jorda
nië vliegen. Tot de wapens, die zullen
worden geleverd, behoren vuurmonden
van 106 millimeter zonder terugslag en
anti-tankwapens, aldus hebben ambtena
ren van het departement van Buitenland
se Zaken meegedeeld.
Controle op wapenzendingen?
De democratische senator Mansfield
heeft verklaard, dat de V.S. moeten over
wegen of het niet verstandig is onmiddel
lijk een conferentie te beleggen met Egyp
te en Saoedi-Arabië „om middelen te be
studeren die het Arabische nationalisme
moeten behoeden voor nieuwe Russische
agressie". De senator, die ook lid is van de
De regering heeft de Tweede Kamer en
kele wijzigingen van de Wegenverkeers
wet voorgesteld.
Bij het nemen van maatregelen op het
gebied van het wegverkeer diende tot
dusverre altijd overleg te worden ge
pleegd met de colleges van Gedeputeerde
Staten. Vaak zijn de maatregelen lande
lijk van strekking, zodat raadpleging zeer
vertragend kan werken. Men wil dit
overleg thans laten vervallen.
De mogelijkheid wordt geopend dat bij
een gerechtelijke intrekking van het rij
bewijs de tijd, dat het rijbewijs al hangen
de de zaak in beslag was genomen, van
de in het vonnis vermelde tijd wordt af
getrokken. Dit is thans niet mogelijk.
Voor het houden van wedstrijden met
bepaalde voertuigen op de weg is thans
rijkstoestemming nodig. Voorgesteld
wordt, alleen rijkstoestemming noodzake
lijk te stellen ingeval rijkswegen in het
parcours zijn opgenomen. Zijn in de route
provinciale wegen opgenomen, dan is al
leen toestemming van de provincie nodig.
Indien de wedstrijd geheel op gemeente
lijke wegen wordt gehouden, kan met de
toestemming van B. en W. worden vol
staan.
Tenslotte wordt voorgesteld behalve het
rijden na gebruik van alcoholhoudende
drank ook het rijden na gebruik van „an
dere stoffen, waardoor de rijvaardigheid
kan worden verminderd" strafbaar te
stellen. Weliswaar kan een veroordeling
worden uitgesproken op grond van het al
gemene veiligheidsartikel, doch de sanc
ties daarop zijn veel minder zwaar dan op
het rijden onder invloed. Deze ongelijk
heid wil de regering wegnemen.
senaatscommissie voor buitenlandse be
trekkingen, stelde voor dat de Ameri
kaanse regering de UNO-Assemblée ver
zoekt over te gaan tot instelling van een
internationale controle op de wapenzen
dingen naar het Nabije Oosten.
(UP) Hoewel men van officiële zijde
weigerde andere landen dan Jordanië te
noemen, is bekend dat Saoedi-Arabië,
Turkije en Irak eveneens Amerikaanse
wapens zullen ontvangen. Thans rijst de
vraag of ook Israel meer wapens zal mo
gen ontvangen. Men verwacht dat deze
vraag volgende week op een bijeenkomst
van Amerikaanse functionarissen door de
Israëlische ambassadeur, Abba Eban, zal
worden gesteld.
Ditmaal in Den Haag
In de afgelopen nacht, omstreeks kwart
voor drie, bevond zich by het benzine
station op de Lijnbaan aan het eind van
het Westeinde in Den Haag de 23-jarige
pompbediende J. N. B., die buiten bezig
was de ramen van het kantoor te zemen.
Plotseling stonden er drie kerels achter
hem. Een van hen bracht een Duits
alarmpistool van eenvoudige constructie
te voorschijn. Hij drukte dit pistool tegen
de borst van de pompbediende en eiste
geld. De pompbediende wist dat in het
kantoor nog een Caltex-chauffeur aan
wezig was. Luid riep de pompbediende:
„Doe weg die sigarenaansteker", hetgeen
door de chauffeur werd gehoord, die zich
ijlings naar buiten begaf. De overvallers
deelden toen mee dat zij alleen maar
kwartjes wilden wisselen
Met z'n vijven zijn zij daarop het kan
toor binnen gegaan, waar inderdaad voor
enkele guldens aan kwartjes werd ge
wisseld. De drie kerels hebben daarop uit
een zich in de nabijheid bevindende siga
retten-automaat enkele pakjes sigaretten
getrokken en vervolgens nog aan de
pompbediende en de chauffeur sigaretten
gegeven. Daarna zijn de drie mannen de
Loosduinseweg opgegaan, waar de 20-
jarige matroos W. F. B., die het pistool bij
zich had, door een agent van politie werd
aangehouden. De twee anderen waren in
tussen verdwenen, maar kwamen na een
uur, toen de recherche in het benzine
station was, nog eens „neuzen" en werden
eveneens gearresteerd. Het zijn de 51-
jarige grondwerker M. J. E. en de 27-
jarige schilder C. van B. De drie mannen
zijn ingesloten. Zij zullen waarschijnlijk
worden vervolgd terzake van poging tot
beroving.
Toestemming van Bioscoopbond
Triofilm in Amsterdam en Haghefilm in
Den Haag zullen binnen enkele maanden
de prortviktie aanvangen van een Neder
lands filmjournaal. Na het „Neerlands
Nieuws" van Polygoon-Profilti zal dit dus
het tweede journaal van Nederlands
nieuws zijn. Zoals bekend is het Haarlemse
journaal onlangs te Venetië bekroond.
De Nederlandse bioscoopbond heeft toe
stemming verleend voor het tweede jour
naal. Het is niet onmogelijk dat een con
currentie tussen de beide journaals invloed
zal uitoefenen op de prijzen ervan.
BEIROET (AFP) Koning Saoed van
Saoedi-Arabië is in de Libanese hoofdstad
Beiroet aangekomen. Hij had vanmorgen een
onderhoud met president Sjamoen.
De vaste commissie voor Volkshuisves
ting en Bouwnijvex-heid uit de Tweede
Kamer heeft met de minister van Volks
huisvesting en Bouwnijverheid, ir. Witte,
een bespreking gehad naar aanleiding van
de repercussies, die de circulaire van de
minister aan de gemeentebesturen van 5
juli had gewekt. De bespreking ging over
het door de regering gevolgde huurbeleid
inzake de woningwetwoningen, waarvoor
rijkssteun is verleend op grond van de be
schikking verminderde bijdx-agen woning-
wetbouw 1950 en 1950 I, alsmede van de
beschikking bijdragen woningwetbouw
1950. Verscheidene leden der commissie
verklaarden dat een zo grote huui-verho-
ging voor een dusdanig groot aantal wo
ningwetwoningen voor velen volkomen
onverwacht is gekomen. Uit de memorie
van toelichting op het wetsontwerp tot
wijziging van de Huurwet 1950 had men
de conclusie geti-okken, dat deze huurver
hoging slechts zou gelden voor enkele ge
vallen, waarin de huur van de naoorlogse
woningen lager zou zijn dan die der voor
oorlogse gelijkwaardige woningen, waar
van de huur met 25 percent zou worden
verhoogd. Bovendien achtte de commissie
de wijze van totstandkoming van de huur
verhoging en de strakke richtlijnen, die
in de circulaire zijn gegeven, van psycho
logisch standpunt bekeken, niet gelukkig.
Het is gebleken, dat de uitwerking van de
cii-culaii-e in tal van gemeenten tot ver
schillend resultaat heeft geleid, omdat
verschillende gemeentebesturen tot uiteen
lopende berekeningen zijn gekomen.
De minister erkende dat pas uit het
mondeling overleg en zeker uit de open
bare behandeling was gebleken, dat van
een veel groter aantal naoorlogse wonin
gen de huur zou worden verhoogd dan op
grond van de memorie van toelichting
kon worden verwacht. Bij deze behande
ling zijn de globale normen voor de ver
hoging aangegeven. De minister was even
wel van oordeel, dat zowel de tekst van de
memorie van toelichting als de voorlich
ting, die bij de besprekingen omtrent de
huurcompensatie is gegeven, een zelfstan
dig element van psychologische aard vormt
bij de bepaling van de huurvexTioging voor
de desbetreffende woningen. Deze over
weging zal voor hem aanleiding zijn om
de beginselen, vervat in de cii-culaire van
5 juli op een voor de huurders soepele
wijze in een praktische richtlijn te ver
wezenlijken.
De minister gaf voorts als zijn oordeel
ADVERTENTIE
BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
FERD.. BOLSTR. 48 A' DAM TEL. 717162
Engelse Suède Dames - Herenjasjes
te kennen, dat er in het algemeen geen
rechtevenredig verband bestaat tussen de
grootte van de woningen en de huur daar
van. Een huurnorm per vierkante meter
kan derhalve ter beoordeling van 't huur-
peil voor grote woningen veelal niet zon
der correctie worden toegepast.
De minister deelde tenslotte mede, dat
hij overeenkomstig zijn aanvankelijk voor
nemen van plan is aan de hand van de
reeds ingediende voorstellen der gemeen
ten een nadere concretisering van de
richtlijnen te geven. De voorstellen der
gemeenten zullen aan deze richtlijnen
worden getoetst. Hiei-bij zal aan de advie
zen der gemeenten omtrent de concrete
toepassing der algemene richtlijnen grote
waarde worden gehecht. Alvorens deze
aan de gemeenten te verstrekken zal hij
ze aan de Kamercommissie ter kennis
neming toezenden, die ze dan opnieuw kan
bespreken.
BONN Bij de aanstaande verkiezingen
in de Duitse bondsi'epubliek zijn er ruim
twee miljoen stemgerechtigden meer dan
bij de vorige verkiezingen in 1953. Toen
waren het er 33.121.000, thans 35.220.000,
van wie meer dan negentien miljoen vi'ou-
wen zijn. Deze toeneming is deels een ge
volg van de aansluiting van het Saarland
bij de bondsrepubliek. In het Saarland
wonen 687.000 kiezers. De toeneming is het
grootst in Noordrijnland-Westfalen, name
lijk 800.000. In Beieren en Sleeswijk-Hol-
stein, en waarschijnlijk ook in Neder-
Saksen, zijn daarentegen minder stemge
rechtigden, als gevolg van verhuizing van
vluchtelingen uit deze deelstaten naar
andere.
Er zijn, bij een bevolking van ruim vijf
tig miljoen, slechts iets meer dan een mil
joen mensen lid van een politieke partij,
aldus blijkt uit een memorandum, dat op
verzoek van het Westduitse ministerie van
Binnenlandse Zaken is opgesteld.
Verreweg de meeste leden heeft de so
ciaal-democratische partij, n.l. 546.000, de
Christen-democratische unie en de Christe-
lijk-sociale unie, haar zusterpartij in Beie
ren, hebben samen 293.000 leden, de partij
van de vluchtelingen heeft er 162.000, de
liberale partij (de Freie Demokratische
Partei) 78.000 en de conservatieve Duitse
partij 41.000.
De verkiezingsstrijd heeft tot nu toe nog
geen heftige vormen aangenomen. De ver
kiezingsbijeenkomsten vinden zonder noe
menswaardige incidenten plaats. De borden
op straten en pleinen hebben zelfs een tam
karakter. De uitzendingen voor radio- en
televisie van de verschillehde partijen zijn
nogal eentonig.
Tijdens een vex-kiezingstoespraak die dr.
Maier. partij-secretaris van de Vrije Demo
cratische Partij te Kassei hield, hebben
onbekenden vanachter het podium enkele
stinkbommen in de zaal gesmeten.
Seneca:
Arm is niet hij, die weinig bezit, doch
hij die minder bezit dan hij begeert.
LONDEN, (UP) Na byna een half
jaar onderhandelen over een mogelijk
compromis hebben de deelnemers aan de
Londense ontwapeningsconferentie het
hoofd in de schoot gelegd: de subcommis
sie van de UNO voor ontwapening is met
reces gegaan zonder een tydstip vast te
stellen waarop de besprekingen zullen
worden hervat. De oorzaak hiervan is het
vasthouden van de Russische gedelegeerde
Zorin aan zijn eis de subcommissie later
dan 1 oktober bijeen te roepen. De weste
lijke delegaties hadden een reces tot 1 ok
tober voorgesteld, tot aan het eind van
de openingsdebatten in de UNO-assemblée
alwaar de ontwapeningskwestie hoogst
waarschijnlijk ter sprake komt. Zorin, de
Russische onderminister van Buitenlandse
Zaken wenste een langer reces. Het me
ningsverschil werd uitgebreid besproken,
zonder resultaat evenwel.
Er zijn verschillende aanduidingen voor
de veronderstelling dat Rusland in het
geheel geen ontwapeningsbesprekingen
meer wenst, zeker niet zolang de sub-
Op de Haarlemmerdijk te Amster
dam is het 14-jarige meisje M. V., toen
zij met haar 13-jarige vriendin M. de R.
onvoorzichtig de rijweg overstak, door een
motor aangereden. Zij werd zo ernstig
gewond dat zij op weg naar het ziekenhuis
is overleden.
In het Wilhelminagasthuis te Amster
dam is de 63-jarige mevrouw Ch. Fokke
overleden tengevolge van bij een aanrij
ding opgelopen verwondingen.
Aan de verwondingen, donderdagavond
opgelopen tijdens een verkeersongeluk in
Barneveld, is in het ziekenhuis „De
Lichtenberg" te Amersfoort overleden de
48-jarige mevrouw E K. uit Leuvenum op
de Veluwe.
commissie in de huidige samenstelling
(vijf leden-staten) gehandhaafd blijft. De
ontwapeningscommissie, waarin twaalf
landen vertegenwoordigd zijn, en de UNO-
assemblée, zullen het vijfde rapport ont
vangen dat te Londen aangenomen wex*d.
Dit ï-apport bevat der traditie getrouw
slechts een woordelijk verslag van de be
sprekingen.
Aan het einde van de bijeenkomst, toen
het compromis nog niet ter sprake was ge
bracht in de vruchteloze na-bespi-eking,
hield Zorin een rede, waarin hij verklaar
de dat, hoewel de Sovjet-Unie alles wat in
haar vermogen lag gedaan heeft, de sub
commissie machteloos is gebleken. De
oorzaak van het mislukken der bespre
kingen ligt, aldus Zorin, bij de westelijke
landen, wier houding geen vruchtbare
vooruitgang mogelijk heeft gemaakt.
Spyt
Later spraken de westelijke gedelegeer
den hun spijt uit over het uitblijven van
een overeenkomst, en over de gebleken on
mogelijkheid om de subcommissie op
korte termijn opnieuw bijeen te roepen.
De Fransman Moch verklaarde dat er nog
talrijke en belangrijke meningsverschillen
blijven bestaan, en dat de westelijke lan
den, die zich dit realiseren, de nog be
schikbare tijd willen gebruiken om de
kloof tussen de beide tegengestelde stand
punten te vernauwen.
De Brit Noble verklaarde dat de weste
lijke landen niet zullen aarzelen hun voor
stellen aan het wereldgeweten voor te
leggen. „Deze voorstellen behelzen een
serieuze poging om tot ontwapening te
komen, en het Westen vertrouwt dat de
UNO ze aldus zal bezien. Het Westen
heeft geen belang bij propaganda wel
bij ontwapening", aldus Noble.
Kernvraag
De kernvraag waarover geen beslissing
is gevallen betreft de kernwapens. Het
Westen is bereid gedux-ende twee jaar lang
alle kernproeven stop te zetten, en voor
die tijd eveneens de produktie van kern-
wapens te staken.. Daax-tegenover wenst
Rusland een stopzetting van de proeven
zonder voorwaarden en zonder de vei
ligheids-verplichting de produktie van
kernwapens stop te zetten.
Drie jaar lang heeft de subcommissie
gewerkt. De thans afgesloten zitting is op
18 maart van dit jaar begonnen. Gisteren
zei Zorin dat Rusland bereid is de sub
commissie op reces te laten gaan, wanneer
voldaan wordt aan de voorwaarden dat de
besprekingen niet eerder dan na de herfst-
zitting van de UNO-assemblée zullen wor
den hervat
De verkiezingsstrijd in West-Duitsland
nadert zijn hoogtepunt: morgen over een
week zullen de kiezers uitmaken, hoe de
Bondsdag - en dus tot op zekere hoogte
ook de Westduitse regering de volgende
vier jaar zal zijn samengesteld.
„Tot op zekere hoogte", want algemeen
wordt verwacht dat geen der politieke par
tijen - dus ook Adenauer's Christelijk-
Democratische Unie niet - een volstrekte
meerderheid zal verkrijgen, zodat de vor
ming van een coalitie-regei-ing aangewezen
schijnt. Dit vooruitzicht wordt de laatste
tijd door de Duitse socialisten, met bij een
stembuscampagne slecht passende beschei
denheid, zelfs als een soort van partij
doelstelling voor de verkiezingen gepresen
teerd: klaarblijkelijk vrezend dat er op een
meer eclatante S.P.D.-overwinning geen
kijk is, heeft Ollenhauer al enige keren
verklaard, dat zijn partij er voornamelijk
naar streeft te verhinderen dat de C.D.U.
opnieuw een absolute meerdex-heid in de
Bondsdag krijgt.
Daarmee geeft de voornaamste tegen
stander van de C.D.U. dus toe, dat Ade
nauer en diens partij een goede kans maken
om weer voor vier jaar de leiding van de
Westduitse politiek te kriigen. De vraag is
in dat geval alleen: met wie zal de C.D.U.
die leiding moeten delen? Zolang Adenauer
persoonlijk aan het bewind is zeker niet
met de S.P.D. - ondanks het hier en daar
gehoorde betoog, dat een coalitie van de
twee grote partijen de nieuwe Westduitse
regering een enorme kracht zou geven.
Adenauer zelf is echter een zodanige
krachtfiguur, dat hij een (overigens twijfel
achtige) versterking van zijn positie stellig
niet aan de S.P.D. te danken zal willen
hebben.
Als er een coalitie-i-egering onder Chris-
telijk-Democratische leiding tot stand moet
komen, zullen de partners van de C.D.U.
dus moeten worden gezocht onder de kleine
partijen, zoals de Vrije Democratische Par
tij en de Duitse Partij. Laatstgenoemde is
plaatselijk hier en daar al geassocieerd met
de C.D.U., terwijl de (liberale) Vrije Demo
craten hun vrijheid naar alle kanten heb
ben behouden, ook in die zin dat zij de
brug naar Adenauer, die zij kort geleden
afbraken, geleidelijk weer hebben hersteld.
Onder deze omstandigheden, en als de ver-
kiezings-uitslagen geen grote verrassingen
opleveren, is de kans dus groot dat de
volgende Westduitse regering er niet zo
heel anders zal uitzien dan die van de
laatste vier jaar. Met het gevolg dat er
ook in de Westduitse politiek geen spec
taculaire veranderingen te verwachten
zouden zijn.
Toch zou ook in dat geval de huidige
verkiezingsstx-ijd zijn nut kunnen hebben
gehad, namelijk als barometer van de
Westduitse volksmening. In verscheidene
van de massabijeenkomsten is volgens ob
jectieve waarnemers bijvoorbeeld duidelijk
gebleken, dat de afkeer van oorlog, die
het Duitse volk in ^e eerste jaren na de
nederlaag van '45 zo krachtig heeft gede-
monstreei'd, ook nu nog in zeer grote kx'ing
- vooral onder de jongeren - bestaat en
dat Adenauer's „Wehrpflicht" bij hen nog
steeds zeer onpopulair is, ondanks het hitle-
riaanse gebral dat hier en daar in West-
Duitsland weer opklinkt. De vraag is echter
of Adenauer bereid is, deze waarschuwing
van de massa-psychologische barometer
ter harte te nemen; zijn strijdmakker bij
deze verkiezingen, dr. Behn van de Duitse
Partij, die onlangs het oude „Gott strafe
England" weer heeft aangeheven, is het
ongetwijfeld niet.
Voorts is het op de partij-bijeenkomsten
ook wel duidelijk geworden, dat een groot
deel van het Westduitse volk enigszins
sceptisch begint te staan tegenover de
mogelijkheid van een spoedige Duitse her
eniging, waardoor verkiezingsleuzen over
dit onderwerp niet meer zó onweerstaan
baar schijnen te zijn als in 1953. Het zou
zijn nut kunnen hebben als de nieuwe
regering in Bonn straks ook uit dit ver
schijnsel, waaruit een realistisch begrip
voor het politiek-mogelijke blijkt, lering
zou trekken.
Het ongewoonste aspect van deze stem
busstrijd is echter het feit, dat de twee
grote rivalen onder de partijen er allebei
voor hebben gezorgd, een atoomgeleerde
onder hun kandidaten te hebben: de poli
tiek nogal ver links staande Bechert is
kandidaat voor de S.P.D., terwijl de C.D.U.
een niet-ondertekenaar van de „waar
schuwing van Göttingen", Jordan, kandi
daat heeft gesteld. Een duidelijk bewijs
van de betekenis, die de partijleiders hech
ten aan de bezorgdheid van de kiezers over
de dreiging van een mogelijke atoomoorlog.
De volgende Westduitse regering moge ook
met dat facet van de gevoelens der natie
ernstg rekening houden, zelfs wanneer het
niet meer om het winnen van stemmen gaat.
Simon Koster
