geen verf....
RiPOLIN
DE ONZICHTBAREN
Ouwe Job vertelt zijn avonturen
Agenda voor
Haarlem
De positie der joden
in Duitsland
Quakers komen er bekaaid af
in „De grote verleiding"
ANTIEKBEURS: OVERZICHT VAN
OUDE KUNST IN ALLE TIJDEN
Renault Frégate
Kort en bondig
4
KERKELIJK LEVEN
GARAGE „DEN HOUT"
FILM VAN WILLIAM WYLER
Verzakking in het
Panorama Mesdag
Nederlands vaccin tegen
Aziatische griep
Marken over zes weken
geen eiland meer
PAR 13 SE COIFFURES
MOLENDI3K Kapsalons
r ONS VERVOLGVERHAAL
DOOR ALFRED KOSTNER
Bekend gezagvoerder
verlaat de „Nederland"
J
ZATERDAG 7 SEPTEMBER 1957
ER ZIJN op het ogenblik in Duitsland
officieel tachtig joodse gemeenten met
ongeveer vijfentwintigduizend leden,
waarbij de grootste gemeente West-Ber-
lijn is met vijfenveertighonderd leden.
Daarna volgen München, Frankfurt aan
de Main, Hamburg, Keulen en Düsseldorf.
Volgens schatting wonen er bovendien nog
achttien- tot twintigduizend joden in
West-Duitsland, die zich nog niet bij een
gemeente hebben aangesloten. De meesten
deden dit niet, omdat zij nog niet openlijk
willen laten zien, dat zij teruggekomen
zijn. Vlak na de oorlog waren er ongeveer
negentigduizend Israëlische „displaced
persons", die uit de concentratiekampen
en de bezette gebieden kwamen. Van deze
laatsten zijn er vijfenzeventigduizend ge-
emigreerd, voornamelijk naar Israel en de
Verenigde Staten.
Het hoogste gezag van het jodendom
wordt thans gevormd door de Centrale
Jodenraad in Duitsland, die zijn zetel heeft
in Düsseldorf. Deze werd in 1950 in
Frankfurt aan de Main gesticht. Het werk
van deze raad bepaalde zich in de eerste
jaren vooral tot het terrein van politieke
zekerheid en rechtszekerheid, tot terug
gave- en schadevergoedingsprocedures.
Deze periode is nog wel niet afgesloten,
maar in de loop van de laatste jaren is er
steeds meer aandacht besteed aan de cul
turele aspecten. Naast deze opperste raad
zijn er verder in Duitsland nog andere
joodse organisaties zoals instanties voor
maatschappelijke steun, een vrouwenbond
met drieduizend leden, verschillende
arbeidsgemeenschappen bijvoorbeeld van
industriëlen en juristen. Er is ook een
jeugdvereniging in oprichting. Er bestaan
reeds enige herstellingsoorden voor joodse
kinderen en enkele moderne tehuizen voor
ouden van dagen. In West-Berlijn is een
Israëlitisch ziekenhuis. Terwijl de arbeid
van de joodse gemeenten tot voor onge
veer drie jaar nog voornamelijk bestond
uit het verlenen van steun aan de leden
gaat het de joden thans financieel beter.
Öp het ogenblik is nog een klein percen
tage armlastig en dit betreft dan vooral
mensen, die ziek zijn en geen aanspraken
konden maken op schadeloosstelling.
In de eerste jaren na de oorlog was er
een groot gebrek aan rabbijnen. Daarin is
nu ten dele voorzien. Met steun van de
regering konden veertien nieuwe synago
gen in gebruik worden genomen. Er wordt
weer godsdienstonderwijs gegeven, hetzij
in gemeentehuizen of op de openbare
scholen. Ongeveer tweehonderd advocaten
hebben momenteel een praktijk in de
Bondsrepubliek en in West-Berlijn, maar
het aantal teruggekeerde doktoren is zeer
gering. Er zijn weer een groot aantal
joodse rechters en professoren en ook
kunstenaars. En tenslotte, joden hebben
ook weer de leiding van industriebedrij-
ven, meestal die, welke hun teruggegeven
werden. Natuurlijk betekenen alle cijfers
eenvoudig niets in vergelijking met de
jaren voor 1933. De meerderheid van de
joodse bevolking bestaat uit mensen van
gevorderde leeftijd, maar toch neemt het
aantal van de leerplichtige kinderen toe.
Op 1 april 1955 was dit nog slechts 808, op
1 januari van dit jaar 1021. Drie jaar ge
leden was de gemiddelde leeftijd van de
Duitse joden achtenvijftig, thans zesen
veertig jaar.
De hele positie van de joden in Duits
land wordt door hen zelf zeer verschillend
beoordeeld. Dit hangt vaak af van de per
soonlijke situatie en omstandigheden. De
meesten erkennen, dat de Bondsrepubliek
wat de materiële schadevergoeding be
treft, heeft gedaan wat mogelijk was.
Ook zeggen zij, dat zeer veel Duitsers uit
alle partijen zich in de laatste jaren ern
stig bezig gehouden hebben met de joodse
vraagstukken, meestal vol begrip. Zij
wijzen met bijzondere nadruk op de ver
wachtingen, die de thans in Duitsland
levende joden van de jeugd hebben, van
wie zij geloven, dat zij in grote meerder
heid de rassentheoriën afwijst. De opval
lend goede ontvangst van het „Dagboek
van Anne Frank", juist bij de Duitse
jeugd, is zeer bemoedigend. Natuurlijk
zijn er ressentimenten, maar zij bepalen
het beeld niet.
Tegenover de mening van deze positief
ingestelden staan de sceptici, die van oor
deel zijn, dat nog bij een derde deel van
de Duitsers antisemitische gevoelens leven.
Zij noemen het veelbetekenend, dat ver
schillende partijen menen met antisemiti
sche leuzen winst te kunnen boeken. De
verhoudingen zijn in Duitsland huns in
ziens niet zo, dat men geëmigreerde joden
met een goed geweten kan aanraden naar
Duitsland terug te keren. Bij degenen, die
terugkomen is het belangrijk welk beroep
zij uitoefenen. Wie een beroep heeft, waar
het aanbod de vraag overtreft, zal steeds
ervaren, dat men aan niet-joden de voor
keur geeft. Tussen deze positieve en nega
tieve stemmen zijn er aan joodse zijde
natuurlijk vele tussengraden.
En hoe is de houding van de Duitsers?
Wellicht heeft president Heuss deze het
best onder woorden gebracht toen hij zei:
„Een collectieve schuld van de Duitsers
aan de wilde verdrijving en vernietiging
van de joden is er niet. Maar een collec
tieve schaamte, dat iets dergelijks voor
alle tijden met de Duitse naam verbonden
zal zijn, weegt zwaar op ons. Tenminste
dat behoort het te doen".
ADVERTENTIE
PRACHTIGE WEGLIGGING - ELEGANT
Verbruik: 13 liter op 150 km
Prijs vanaf 7.990.
HET FILMFESTIVAL van Cannes ligt
al weer enige maanden achter ons. Men
herinnert zich nauwelijks meer de prijs
winnaars van dit festival. Evenzeer zullen
de meeste lezers vergeten zijn dat er nog
al verbazing heerste toen de uitslag van
het concours in Cannes werd bekendge
maakt. Die verbazing zal iedereen delen,
die vandaag de dag „Friendly Persuasion",
in Nederlandse vertaling „De grote verlei
ding" gaat zien. De film is ingezet in het
Haarlemse Rembrandt-theater. Ik had niet
eerder met haar kennis gemaakt. Wel met
haar mededingers „Le notte di Cabiria" en
„Celui, qui doit mourir". Wat een onbe
grijpelijke uitspraak van de jury! Zelfs
zonder dat men over vergelijkingsmate
riaal beschikt kan men van „De grote ver
leiding" beslist niets meer zeggen dan dat
regisseur William Wyler er een produkt
mee heeft afgeleverd dat het alleen zoekt
in het vermaak en het sentiment, een film
met een lach en een traan. Daar is Holly
wood sterk in. En redeneert men nog ver
der, stelt men de zaken scherp, dan is het
bijna ongeloofwaardig, dat de Nederlandse
Filmkeuring deze film zonder tam-tam
heeft laten passeren, terwijl ze wel zoveel
bezwaren maakte tegen „Guys and Dolls",
een film die met het Leger des Heils net
zo luchtig omspringt als „De grote Verlei
ding" het met de Quakers doet. Zo men al
niet kan zeggen, dat er in „De grote verlei
ding" beslist een grote portie schijnheilig
heid aan te pas komt.
Cary Cooper in de film
„De grote verleiding"
WAT IS HET GEVAL? „De grote verlei
ding" voert ons terug naar de tijd van de
Amerikaanse burgeroorlog. We slaan het
leven gade van een Quakersgezin, dat vre
dig en onbekommerd leeft op een boeren
hofstee. De Quakers vormen een religieuze
sekte, die pertinent gekant is tegen ge
weld. Ze verafschuwen het gebruik van
wapens, zijn principiële dienstweigeraars,
voeren in hun onderlinge verhoudingen de
naastenliefde tot in alle konsekwenties
door. Op hun bijeenkomsten kan iedereen
vrijelijk spreken, die zich geroepen voelt
God te prijzen. Een honderd jaar geleden
waren zij ook verklaarde tegenstanders
van elke vorm van muziekbeoefening. Men
vindt al deze elementen terug bij het ge
zin, dat de film ons voorstelt. Maar.hoe!
De vader koopt stiekum een harmonium.
Zijn vrouw, die zelf voorgangster is van
de gemeente, verzet zich, maar ze capitu
leert op voorwaarde, dat het harmonium
op zolder komt. Natuurlijk gaat dochterlief
juist als een drietal ouderlingen op bezoek
is aan het preluderen. Om het geluid te
overstemmen begint vader dan maar luid
keels een gebed te verzinnen. Hij slingert
zijn volzinnen door de kamer tot het orgel
eindelijk zwijgt. En de lof voor zijn welge
kozen woorden neemt hij grijnzend in ont
vangst. Een mooie opvatting van bidden,
denkt men. Erg principieel godsdienstig
zo'n Quaker. Trouwens, met de waarheid
neemt vader het niet zo nauw. Hij maakt
zijn vrouw wijs dat hij zijn volbloed dra
ver heeft geruild voor een „langzaam"
paard. Altijd bij de kerkgang slaat hij aan
het wedrennen met zijn buurman. Ze wil
dat hij ermee ophoudt. Wat kan hij beter
doen dan met het langzame paard ter ker
ke te gaan en onderweg toch een wedren
uit te lokken, die nij grandioos wint? De
hilariteit is groot, maar bepaald stichtend
is zijn gedrag niet en verre van fraai.
Voortdurend neemt hij zijn vrouw in de
maling, zodat men ernstig aan zijn over
tuiging twijfelt. Is het dan daarom begon
nen? De enige echte Quaker blijkt tenslot
te zijn vrouw. Als de oorlog de boerderij
nadert trekt de zoon mee ten strijde. Wan
neer de jongen niet terugkeert neemt de
vader zijn geweer en gaat hem zoeken. In
tussen komen de vijanden zijn erf binnen
vallen. Ze worden vriendelijk onthaald en
nemen mee wat van hun gading is. Ze zijn
erg tam, alsof die welwillendheid dat be
werkstelligt. Zou het?
De film wil, dat we het geloven, maar
dat doen we niet. De film heeft tezeer de
religieuze tendens naar het belachelijke
getrokken, het bespottelijke. Waar ze kan
laat ze de mensen lachen. Daar offert ze
de eerlijkheid aan op. Precies daarom valt
er zo weinig goeds van „De grote Verlei
ding" te zeggen.
NATUURLIJK is het gemakkelijk te be
weren dat we de zaken zo serieus niet
moeten nemen. Kom, het is toch zo mense
lijk en er zitten toch ook mooie dingen in.
Jawel, het is menselijk. Al die zwakhe
den, ze zijn menselijk. Maar zijn het niet
wat erg veel zwakheden? En dienen ze
niet wat erg duidelijk om schik te hebben
in de film, alsof een gezin van Quakers
pas de moeite van het verfilmen waard is
als er maar met de principes wat wordt
gekwanseld? En de mooie dingen? Toege
geven, ze zijn er. De jonge liefde tussen de
dochter en een soldaat, hun ontroerend af
scheid, daar ziet men een prachtig stuk
film met close-ups, zo haarfijn gesneden,
zo zuiver van duur, dat men er de beproef
de regisseur in herkent. En ook de zoon
krijgt zijn deel. Wyler weet wat hij met
de camera doet en hij weet ook zijn spe
lers te bewegen tot een emotionele vertol
king, waarvoor men bewondering kan
hebben. Dat alles valt niet te ontkennen.
Maar dat mag ons er toch niet van weer
houden te onderkennen wat er in wer
kelijkheid in „De grote Verleiding" aan de
hand is. Er heeft een vertekening plaats
gevonden van het beeld, dat men van de
Quakers moet krijgen. Hun verhouding tot
de realiteit, zoals wij die beleven, een zo
verschillende verhouding, heeft de film de
stof opgeleverd om ons te laten lachen
en in spanning te houden. Een kunstje,
geen kunst. De verleiding was blijkbaar te
groot
P. W. Franse
In de derde schilderijenzaal van het Pa
norama Mesdag aan de Zeestraat in Den
Haag is, tengevolge van de bouwwerk
zaamheden in de omgeving, een verzak
king opgetreden. Deze zaal, de laatste voor
de toegang naar het eigenlijke panorama,
zal van nieuwe muren en fundamenten
moeten worden voorzien. Van 18 tot 22
september zal het hele museum voor het
publiek gesloten zijn. De hele verbouwing
zal waarschijnlijk tot half februari duren.
Het Panorama Mesdag wordt geflan
keerd door een nieuw, nog niet klaar ge
komen gebouw van de Canadese ambas
sade en door een in aanbouw verkerend
P.T.T.rkantoor. Aan beide gebouwen
wordt gewerkt. De verzakking is een ge
volg van het feit, dat daarbij bronbe
maling is toegepast. De Canadese ambas
sade heeft zich gedeeltelijk aansprakelijk
gesteld, de eigenaresse van het toekom
stige P.T.T.-kantoor nog niet. De Haagse
advocaat, die de zaak in behandeling
heeft, verklaarde te hopen ondershand
met de betrokkenen een regeling te kun
nen treffen met betrekking tot de schade
vergoeding.
Een Nederlandse pharmaceutisch-chemi-
sche industrie is er zeer onlangs in ge
slaagd, zo meldt de Philips Koerier, „als
een van de eerste bedrijven ter wereld
een vaccin te maken, waarmede met een
redelijke kans op succes de strijd tegen de
Aziatische griep kan worden gevoerd".
„Bij de wereldgezondheidsorganisatie en
in verscheidene landen blijkt grote belang
stelling hiervoor te bestaan".
„Helaas kan dit afweermiddel (nog) niet
in voldoende mate geproduceerd worden
om tot massale inentingen te kunnen over
gaan".
Het werk- aan de verbindingsdam van
het Noordhollandse vasteland naar Mar
ken is nu zover gevorderd, dat de Dienst
der Zuiderzeewerken br en heeft om
streeks half september dt uidelijke toe
gang tot de Gouwzee voor de scheepvaart
af te sluiten. Het zal, naar verwacht wordt,
nog vijf a zes weken duren voor de dam
gesloten wordt.
ADVERTENTIE
EENVOUDIGE. HOUDBARE
Santpoorterplein 1 - Haarlem -
Buslijnen 3 en 4
Tel. 19708
Moord op Nederlander. De 45-jarige
Nederlander C. C. Ligtermoet is in zijn
woning te Bandung vermoord. De politie
heeft de dader, een 17-jarige Indonesische
jongen, gearresteerd. Deze heeft bekend
het slachtoffer te hebben neergestoken.
We kwamen steeds dichter bij de plaats, waar het trommelen nog altijd klonk. Govert
en ik hielden ons dicht bij de grond en kropen zo voorzichtig verder als we maar
konden.
„We moeten er nu dichtbij zijn", fluisterde Govert me in 't oor. „Opgepast, hoor...,
ze mogen ons niet in de gaten krijgen."
Daar kropen we weer op onze buik voort. En toen opeenszjietvloog een pijl
door de lucht en bleef in de stam van een palm steken, vlak voor de neus van de
verschrikte Govert. 60—61
Vrijdagochtend is de negende Oude
Kunst- en Antiekbeurs in het museum
„Het Prinsenhof" in Delft voor het publiek
geopend en gemeten naar de belangstel
ling de avond tevoren bij de officiële
opening en naar de verkoopcijfers van die
avond mag men verwachten, dat zy even
als vorige jaren voor de achtentwintig
deelnemende kunsthandelaren een succes
zal worden en voor het publiek een
boeiende expositie door de veelzijdigheid
en de rijkdom van het tentoongestelde,
waarvan de gezamenlijke waarde byna
negen miljoen gulden bedraagt.
Het is typisch zich te realiseren, dat dit
pas de negende antiekbeurs is. In het Ne
derlandse culturele leven is zij een ge
beurtenis geworden, die zich niet meer weg
laat denken en daardoor het karakter
heeft gekregen van iets, dat er voortdu
rend was en blijft, zoals de sfeer van het
Prinsenhof en de huizen langs de smalle
Delftse grachten. Onbewust misschien
hebben de organisatoren, vertegenwoor
digd in de Vereniging van Handelaren in
Oude Kunst in Nederland, deze continuï
teit tot uitdrukking gebracht op het
affiche voor de tentoonstelling, dat men
terugvindt op de omslag van de catalogus
en een dergelijke beurs laat zien, op de
zelfde plek, maar dan anderhalve eeuw
terug, het einde van de achttiende eeuw,
de tijd van driekante steken en staart
pruiken. Het is jammer, dat de Oprechte
Haarlemsche Courant, die toen al onge
veer anderhalve eeuw bestond, geen ver
slaggever met de trekschuit heeft ge
stuurd, het is tenminste niet gelukt een
bespreking terug te vinden. Het zou aar
dig zijn geweest zijn indrukken te weten.
We stellen ons voor, dat ze niet veel van
de onze zullen hebben verschild als we
dit oude plaatje vergelijken met de indruk,
die de opening van de beurs op ons maak
te: beweging, levendigheid, veel kunst
voorwerpen, die apart kunnen boeien en
een verscheidenheid van persoonlijkheden
onder de bezoekers en de schilders, de
smeden, de wevers, de beeldhouwers. Het
is niet mogelijk van deze verscheidenheid
door opsomming een indruk te geven. We
kunnen een kleine keus doen, zoals ook
de tekenaar van die achttiende-eeuwse
prent een keus deed toen hij zijn indruk
ken trachtte weer te geven. Hij zag in de
eerste plaats de kopers zelf, hun kleding,
de manier waarop ze keken, het mengsel
van snobisme, belangstelling, zakelijkheid
en verliefdheid voor wat er te zien was.
Dat hoort bij een manifestatie als deze
en het maakt haar aantrekkelijk omdat
het tenslotte de mensen zelf zijn, die het
langst blijven boeien, onverschillig of zij
op of voor het doek staan. De manier
waarop zij een catalogus vasthouden en
zich vooroverbuigen, het hindert niet, dat
zij de helft van het doek onzichtbaar ma
ken, zomin als dat die achttiende-eeuwse
tekenaar hinderde. Hij tekende zelfs de
heer, die donderdagavond anderhalve
eeuw later in een hoek stond te kijken en
beschaafd overbuigend naar zijn buur
man vroeg bij welke kleermaker hij zijn
t pak had laten snijden. Dat is ook de aan
trekkelijkheid van deze beurs, zij biedt
vaak meer en pretendeert gewoonlijk min
der dan veel officiële tentoonstellingen,
men kan er rustig heen gaan om over
eikaars kleermaker te spreken. Zo kon
het ook gebeuren, dat een kleine vogel uit
een zeventiende-eeuwse kooi ontsnapte,
naar de zaal van een concurrent van zijn
baas vloog en daar verder de dag door
bracht op de lijst van een schilderij zon
der dat iemand bijzondere notitie van hem
nam of zich erover verbaasde, dat hij niet
de hele tentoonstelling ging zien. Wat
paradoxaal zou men dat een van de men
selijke accenten kunnen noemen, waaraan
deze beurs rijk is. Zoals die vogel hadden
wij bij bezichtiging van de grote verschei
denheid toevallige voorkeuren en de be
hoefte ons daartoe te beperken. Het is al
leen op die manier mogelijk er iets aan te
beleven, dat houdbaar is. Uiteraard houdt
die voorkeur geen oordeel in over de
andere voorwerpen.
Zo merkten wij een vijftiende-
eeuwse reliekhouder op waarvan hier
bij een afbeelding met een van die ty
pische Franse vrouwenkoppen uit de late
middeleeuwen, fascinex-end door de tegen
stelling in het gezicht:
We noemen een tweede stuk: een glas
schilderij in zilver en goud van G. Zeiner
begin negentiende eeuw met een
voorstelling van de Grote Markt en de St.
Bavo in Haarlem, die door zijn strakheid
en de wolkenlucht dezelfde irrationele
sfeer wekt als een schilderij van Willink
of Delvaux. Dit zijn maar twee voorbeel
den van ontdekkingen, die iedereen kan
doen als hij zich de tijd geeft. De beurs
laat ieder de tijd tot maandag 23 septem
ber van 10 tot 17.30 uur (zondags van 13
tot 17.30 uur) en op dinsdag-, donderdag
en zaterdagavonden van 19 tot 22 uur.
ADVERTENTIE
De directie van de Stoomvaart Maat
schappij „Nederland" te Amsterdam heeft
aan boord van het motorschip „Karimun"
afscheid genomen van gezagvoerder A.
Rijkers, die na een diensttijd van 42 jaar
de „Nederland" met pensioen gaat ver
laten.
De heer Rijkers, die een volle neef is
van de bekende Dorus Rijkers, doorliep
de zeevaartschool in Den Helder en trad
op 6 september 1915 als stuurmansleerling
in dienst van de „Nederland". Na de ver
schillende stuurmansrangen te hebben
doorlopen, werd hij op 2 december 1945
bevorderd tot gezagvoerder. Tijdens de
laatste wereldoorlog verbleef de heer Rij
kers in Nederland en vervulde toen vele
functies Ui de maatschappij.
66. Maria voelde zelf de verandering, die in haar had
plaats gegrepen, toen ze de brief, die Wagesreiter
haar heimelijk gegeven had, gelezen had, heel duidelijk.
Gelijk een boze droom lag nu, wat gepasseerd was,
achter haar. Ze hoorde het vrolijke kloppen van haar
bloed, het ritmische slaan van haar hart. Bij de woorden
van haar oom steeg een warm gevoel in haar op; tranen
vulden haar ogen. Haar lippen trilden even en ze slikte
enkele kex-en. Toen verscheen er echter een over-geluk-
kige lach op haar lippen en uit haar blik sprak een
hevig verlangen.
Nee, ze kon het goede bericht, dat Wagesreiter voor
haar had meegenomen, niet onder zich houden. En voor
al voor Paul Techen wilde ze geen geheimen hebben.
„Ik heb zojuist een brief van Georg gekregen, oom",
zei ze bijna fluisterend.
„Zo! Laat die schurk eindelijk weer eens iets van zich
horen!", riep hij uit en greep Maria's hand.
„Maar oom!"
Toen ze echter het schalkse lachje in zijn ogen zag,
dat hij niet had weten te onderdrukken, legde ze haar
hoofd op zijn schouders en zei zachtjes:
„Ja, hij is al op de terugweg. Denkt u dat eens in!
Hij zal gauw hier zijn!"
Paul Techen begon te glimlachen.
„Nee", zei mevrouw Komoroff tegen haar man, „dat
je mijnheer Bühler niet hebt meegenomen, zal ik je
nooit vergeven! Je weet toch wel hoe alleen ik hier ben
en hoe blij ik me altijd voel, als iemand mij een paar
dagen wat afwisseling komt brengen? Het leven is hier
eentonig genoeg en ik wil ook wel eens wat verstrooiing
hebben! Jij hebt er natuurlijk geen idee van, wat het wil
zeggen om hier dag-in, dag-uit te zitten, geen aanspraak
te hebben en steeds alleen maar de gezichten van het
personeel om je heen te zien. Jij gaat tenminste iedere
morgen naar Londen. Daar heb je je zakenvrienden, je
club. Iedere dag is er iets anders. Je gaat naar de
schouwburg, naar de bioscoop, je leeft maar zoals je er
l zin in hebt. Iedere vrijdag kom je thuis en je verheugt
(Vertaald uit het Duits. Oorspronkelijke Nederlandse
titel: IN DE BAN VAN TEMOEDSJIN
je dan over de landelijke rust, die hier heerst, wat je
zenuwen zo goed doet, zoals je zelf altijd zegt. Maar dat
ook ik wel wat verstx-ooiing wil hebben, dat ook ik wel
eens met andere mensen wil praten, komt helemaal niet
in je op. Je denkt er nooit aan, dat ik ook wel eens iets
anders wil dan hier maar te zitten. Mijnheer Bühler was
vast en zeker graag een weekeinde komen logeren, als
jij hem maar had uitgenodigd. Maar zo zijn mannen nu
eenmaal! Alleen wat jullie bevalt, gebeurt! Dat wij
vrouwen óók van het leven willen genieten, dat wij er
ook wel eens uit willen, daar denken jullie geen moment
aan!"
Ze zuchtte diep.
Man en vrouw zaten in de hal van het grote huis in
Baxton en Komoroff had zojuist verteld, dat Georg
Bühler hem de vorige dag had opgezocht.
„Nu doe je me onrecht aan, liefste. Ik heb Bühler
meerdere malen gevraagd om met mij mee te komen.
Maar je laat me nu eenmaal nooit uit spreken! Ik heb
je toch al wel verteld, dat ik hem eerst zelfs helemaal
niet herkende? Niet? Nu, ik geloof dat het jou al niet
anders zou zijn gegaan. Toen hij hier verleden voorjaar
was, zag hij er bepaald slecht uit. Hij was kennelijk
ziek. Ik kreeg toen zelfs het gevoel, dat hij ook mentaal
niet helemaal in orde was. Kortom, in mijn herinnering
was hij zowel lichamelijk als geestelijk een zwaar lijdend
mens".
„Je overdrijft weer eens, liefste, zoals zo vaak. Bühler
zag er wel ziek uit maar
„Laat me toch even uitspreken en zeg straks wat je
over hem denkt! Dat je 't niet met mij eens bent, begrijp
ik wel, maar laat mij even aan het woord!"
Mevrouw Komoroff opende haar mond al om scherp
uit te vallen, maar toen ze de spottende blik van haar
man zag, liet ze zuchtend haar hoofd zinken.
„Stel je dus mijn verbazing voor, toen er in plaats
van een ziekelijke, onrustige Georg Bühler een gezonde,
uitstekend uitziende, van levenslust en energie blakende
man voor mij stond! Toen ik hem gelukwenste met de
verandering, die in hem had plaatsgegrepen, antwoord
de hij lachend. „Ja, ik ben erg ziek geweest, maar nu
ligt de zware last, die ik te torsen heb gehad, ver achter
mij. Ik ben op het ogenblik gelukkiger, nog véél geluk
kiger dan vroeger".
„Ik heb hem voor een weekeinde bij ons uitgenodigd
en daarbij gezegd, dat jij het vast en zeker erg prettig
zoudt vinden, als hij een paar dagen zou blijven. Hij
bedankte mij erg hartelijk voor de invitatie, maar het
speet hem bijzonder, dat hij er geen gevolg aan kon
geven. Hij kon namelijk niet langer in Engeland blijven.
Hij wilde nog dezelfde dag doorreizen naar Oostenrijk.
Ja, en toen zei hij nog iets, wat ik eigenlijk niet precies
begreep. Hij zou gauw weer terugkomen, maar niet
alleen, en dan zou jij het erg prettig vinden, zo dacht
hij, als hij hier enige tijd in Baxton zou kunnen blijven.
Begrijp jij dat? Ik niet
„Natuurlijk weet ik wat hij daarmee bedoelde! Hij
neemt dan Mary mee, als zijn vrouw bedoel ik", ant-
woordde mevrouw Komoroff met gedecideerde stem.
„Mary? Zijn vrouw? Hoe dat zo?", vroeg mijnheer
Komoroff verbaasd.
„Ach, wat zijn jullie mannen toch langzaam van be
grip. Denk toch eens aan die brieven, die mijn zuster
Erna geschreven heeft!
Hoofdschuddend kreep Komoroff naar een sigaar. Hij
bekeek haar lang en nadenkend, voordat hij er de brand
in stak.
Een windstoot schudde aan het oude huis, liet de ven
sters rammelen, joeg huilend door de schoorsteen en
blies de vlammen van het houtvuur bijkans uit.
De stokoude grootmoeder, die in de leunstoel voor de
open haard ingesluimerd was, ontwaakte op dat moment
en keek om zich heen. Wie was toch tijdens haar sluimer
voor haar verschenen? Een of andere macht had de
sluier, die voor een reeds lang vergetene hing, opge
trokken.
(Wordt vervolgd)
Overleden. De heer W. P. Kunze, een
van Nedei-lands meest vooraanstaande
vioolmakers, is vrijdagavond op 82-jarige
leeftijd in Den Haag overleden.
Delta voor immigranten. De Argen-
t-ijnse regering is een plan voorgelegd, da!
beoogt Nederlandse immigranten in het
gebied van de Parana-delta te doen vesti
gen. Een functionaris verklaarde, dat Ne-
dex-landers zich thuis zullen voeien in het
ibied met zijn duizenden eilanden, en
1500 rivieren, stromen en kanalen. (UP)
Directeur. Dr. J. D. Sibie, plaatsver
vangend directeur van de Gemeentelijke
Geneeskundige- en Gezondheidsdienst te
Doi-drecht, is benoemd tot directeur-ge
neesheer van 't ziekenhuis voor de Noord
oostpolder, dat waarschijnlijk nog dit jaar
of anders in het begin van volgend jaar te
Emmeloord gebouwd zal worden.
Oplichting. Een jaar gevangenisstraf,
waarvan zes maanden voorwaardelijk, is
geëist tegen een 40-jax-ige ambtenaar te
Dordrecht, die een afdeling van „Pro Ju-
ventute" te Dordrecht, waarvan hij secre
taris was, had opgelicht met vervalste
declaraties van reis- en verblijfkosten. Op
deze wijze had hij de vereniging voor
f 1500 benadeeld.
Reactor. In Petten is men begonnen
met de bouw van het reactorcomplex van
het Reactorcentrum. Nederland. Ruim een
half jaar geleden is reeds aan een fabriek
te Gorinchem het maken .van de stalen
reactorhol opgedragen.
Geheime zender. De Rijkspolitie te
Borger en de Peildienst van de P.T.T. be
trapten de 20-jarige B. K. te Nieuw Bui-
nen tijdens de uitzending van verzoek
plaat j es via zijn geheime zender, die de
naam droeg „Studio Gi-oningen". De ge-
hele apparatuur werd inbeslaggenomen.
Tegen de exploitant werd procesverbaal
opgemaakt.
Onderzoek. De spoorwegongevallen-
raad heeft in beginsel besloten tot het in
stellen van een openbaar onderzoek naar
de spoorwegramp bij Woensel.
ZONDAG 8 SEPTEMBER
Stadsschouwburg: De Nederlandse Co-
medie met „Het ei", 20 uur. Concertge
bouw: Jazz-concert door de Dutch Swing
college, solisten, Bill Coleman en Albert
Nicholas, 20 uur. Treslong: Grote dahlia
tentoonstelling. Linnaeuslxof: Zomertuin,
dagelijks geopend. Zuiderkapel: Joh. van
Oostveen, 10 uur L. J. Sussenbach, 17 uur.
Jeugddienst, 20 uur. Bakenessergracht 63:
Wijdingsdienst van het Rozekruisersge-
nootschap, 10.30 uur. Frans Hals: „Hot
Blood", 18 jaar, 14, 16.30, 19 en 21.15 uur,
Luxor: „In de macht der gangsters", 14
jaax% 14, 16.15, 19 en 21.15 uur. Cinema
Palace: „Symphonie in goud", alle leef
tijden, 14, 16.15, 19 en 21.15 uur. Roxy:
„Terx-eur der atoommonsters", 18 jaar, 14,
16.15, 19 en 21.15 uur. Rembrandt: „Naar
het rijk der Inca's", alle leeftijden, 11 uur.
„De grote verleiding", alle leeftijden, 14,
16.15, 19 en 21.15 uur. Lido: „Lassie's
grootste avontuur", alle leeftijden, 11 uur
„Vrouwenclub", 18 jaar, 14, 16.15, 19 en
21.15 uur. Studio: „Bij de kannibalen van
Nieuw-Guinea", alle leeftijden, 11 uur,
„East of Eden", 14 jaar, 14, 16.15, 19 en
21.15 uux*. Minerva: „Ali Baba", alle leef
tijden, 14 en 16.15 uux\ „Elke minuut telt",
14 jaar, 19 en 21.15 uux-.
ZATERDAG 7 SEPTEMBER
Stadsschouwburg: De Nederlandse Co-
medie met „Het Ei", 20 uur. Grote Kerk:
Simon C. Jansen bespeelt het orgel, 2(1
uur. Frans Halsmuseum: Avondopenstel
ling met bloemen, kaarsen en oude mu
ziek. Optreden van het Amsterdams Ka-
merkoor, 20.3022.30 uur. Spruitenbos-
straat 9: B. Phillips spreekt voor Gemeen
te van Christus over „De Bijbelse doop"
20 uur. Frans Hals: „Hot Blood", 18 jaar,
19 en 21.15 uur. Studio: „De verloren
zoon", 14 jaar, 19 en 21.15 uur. Lido: „Club
de fernmes", 18 jaar, 19 en 21.15 uur. Ci
nema Palace: „Symphonie in goud", alle
leeftijden, 19 en 21.15 uur. Luxor: „In de
macht der gangsters", 14 jaar, 19 en 21.15
uur. Rembrandt: „De grote verleiding",
alle leeftijd x, 19 en 21.15 uur. Roxy:
„Terreur der atoommonsters", 18 jaar, 19
en 21.15 uur. Miixerva: „Ali Baba", alle
leeftijden, 14.30 uur; „Elke minuut telt",
14 jaar, 19 en 21.15 uur.
MAANDAG 9 SEPTEMBER
Linnaeushof: Zomertuin, dagelijks ge
opend. Bethelkapel: Film over Australië
„Wijder horizon" voor de Christelijke
Emigratiecentrale. Spreker is ds. Van der
Bom uit Sydney, 20 uur. Begijnhofkapel:
Interkerkelijke samenkomst, 20 uur.
Zangdienst van 19.30 uur af. Roxy: „De
wraak van de woudloper", 14 jaar, 14.30,
19 en 21.15 uur. Minerva: „Onsterfelijke
muziek", alle leeftijden, 20.15 uur. Frans
Hals: „Hot Blood", 18 jaar, 14.30, 19 en
21.15 uui'. Studio: „De vex'loren zoon", D
jaax-, 14.15, 19 en 21.15 uur. Lido: „Club de
femmes", 18 jaar, 14, 16.15, 19 en 21.15 uur.
Cinema Palace: „Symphonie in goud",
alle leeftijden, 14, 16.15, 19 en 21.15 uur
Luxor: „In de macht der gangsters", D
jaar, 14, 19 en 21.15 uur. Rembrandt: „De
grote verleiding", alle leeftijden, 14, 16.15,
19 en 21.15 uur.