Het vlootplan nadert
zijn voltooiing
WYBERT
PANDA EN HET DING
Minder werkgelegenheid en minder
produktie in Groot-Brittannië
Geen regen meer, maar kou
f
De radio geeft zaterdag
Wereldnieuw:
VRIJDAG 2 0 SEPTEMBER 1957
2
Onderzeebootbouw wacht op verdere ontwikkeling
der kernenergie-voortstuwing
VERMOUTH
uit zonnig Italië
sinds 1835
Deli-Atjeh passeert
dividend
Bij guur weer ra
Op naar de grootste keus in warmste kleuter-kleding
De koopvaardij als
deviezeninbrengster
P.E.N. bereikte record
Meer dan een miljard kWh
in 1956 afgegeven
Lanoe Dames&antolons
ïramngspakken
SPORTHUBS SCHOLTE
Toch ió het
zo
r
Benamen
Minister Staf deelt in de toelichting: op de
begroting van marine voor 1958 mee, dat
het vlootplan zijn voltooiing nadert. De laat
ste nog in aanbouw zijnde torpedobootjager
„Amsterdam" zal in de eerste helft van
1958 worden overgenomen.
De tewaterlating van de eerste twee ver
vangende onderzeeboten kan in de tweede
helft van 1958 worden tegemoet gezien.
Verwacht kan worden, dat deze schepen in
de loop van 1959 aan de vloot kunnen wor
den toegevoegd. In 1957 werd het project
der 32 kustmijnenvegers voltooid. De snelle
ontwikkeling van het gebruik -van kern
energie voor de voortstuwing en bewape
ning van schepen en de toepassing van op
zee bruikbare geleide projectielen vragen
de volle aandacht. De invoer van deze nieu
we middelen bij de Koninklijke Marine zal
slechts geleidelijk kunnen geschieden.
De minister merkt op dat de voortstu
wing door middel van kernenergie op het
gebied van onderzeeboten in het buiten
land een bijzondere ontwikkeling door
maakt. Het laat zich aanzien, dat deze ont
wikkeling verder voortgang zal hebben.
Daarom lijkt het hem verantwoord ervan
uit te gaan, dat de onderzeeboten, welke in
een enigzins verdere toekomst zullen wor
den gebouwd, uitsluitend of grotendeels
door kernenergie zullen worden voortge
stuwd. De minister verklaart dan ook ten
aanzien van de bouw van de derde en vier
de vervangende onderzeeboot, dat hij wil
voorkomen, dat zij betrekkelijk kort na het
gereedkomen reeds als verouderd zouden
moeten worden beschouwd.. Als voor het
op sterkte houden van het aantal onder
zeeboten bijvoorbeeld door tijdelijke bruik
leen van buitenlandse boten, een oplossing
kan worden gevonden, zou hij er de voor
keur aan geven de bouw van de derde en
vierde onderzeeboot op te schorten tot de
Nederlandse Scheepsbouw een nieuw ont
werp kan aanbieden, waarin recente om
wikkelingen zijn verwerkt en dat tevens
finacieel te realiseren valt. De minister
heeft reeds opdracht gegeven geen verdere
aanschaffingen en werkzaamheden ten be
hoeve van de bouw van deze boten op basis
van het bestaande plan meer te doen.
„Karei Doorman"
De verbouwing van het vliegdekschip
ADVERTENTIE
„Karei Doorman" is aanzienlijk vertraagd.
Als gevolg van een bij de werf uitgebroken
wilde staking van lassers werd een groot
deel van het werk aan boord geruime tijd
stilgelegd. Na het einde der staking heeft
het nog zeer geruime tijd geduurd voor het
aantal lassers weer op een redelijk peil kon
worden gebracht. De directie van de werf
heeft thans gegarandeerd dat het werk op
juni 1958 gereed zal zijn. De minister heeft
deze datum, daar hier van overmacht spra
ke is, moeten aanvaarden.
Personeelstekort
De minister deelt verder mee, dat in de
personeelssituatie van het Korps Mariniers,
wat het beroepspersoneel betreft, nog steeds
geen wending ten goede is ingetreden. De
wervingscijfers 47 man over het eerste
halfjaar 1957 zijn- teleurstellend. Met
alle middelen wordt getracht het resultaat
der werving te stimuleren, onder meer door
huisbezoek in daarvoor in aanmerking ko
mende centra. De minister vreest echter,
dat een verbetering pas zal intreden als de
spanningen op de arbeidsmarkt afnemen.
Wegens het grote aantal dienstplichtige
leden van het koopvaardij personeel, dat
reeds voor een oorlogstaak aan boord van
koopvaardijschepen werd opgeleid, wordt
het wenselijk geoordeeld deze opleiding
enige tijd te onderbreken. Hierdoor kan
tevens tijdelijk enige verlichting worden
gebracht in het personeelsprobleem bij de
handelsvaart.
ADVERTENTIE
Door het niet ontvangen van winsttrans
fer over 1955 is het winstresultaat over
1956 belangrijk minder geweest dan het
vorig boekjaar, aldus het jaarverslag van
de n.v. Handelmaatschappij „Deli-Atjeh"
te Amsterdam. Het dividend wordt gepas
seerd (v.j. 7 pet.). De winst op goederen
heeft in 1956 4.867.705 bedragen tegen
vorig jaar 5.037.063. De onkosten belie
pen 1 4.164.366 4.274.226). Afgeschreven
werd op vervoermiddelen, gebouwen, in
ventarissen, debiteuren en deelnemingen
een bedrag van 609.241 155.822). De
reserve voor speciale doeleinden van
ƒ327.037 614.752) betreft hoofdzakelijk
de winst van de kantoren in Indonesië.
Voorgesteld wordt het saldo winst van
23.840 87.004) naar de nieuwe reke
ning over te brengen.
Het in Indonesië behaalde bruto resul
taat was hoger dan over het vorige jaar.
Door de toegenomen kosten bleef het uit
eindelijk netto resultaat ten achter bij dat
van 1955. De onvoldoende transfermoge
lijkheid vanuit Indonesië voor sociale voor
zieningen ten behoeve van de aldaar werk
zame Europese staf noopt de n.v. tot bij
betaling van belangrijke bedragen. Deze
gang van zaken vervult de directie met
grote zorg. Deze betalingen zullen uitein
delijk van invloed zijn op de resultaten.
De kantoren in New York en Osaka
werkten bevredigend.
ADVERTENTIE
kunt U verkoudheid
voorkomen met
(Van onze correspondent in Londen)
De scherpe styging van het Britse bank-
disconto tot een recordhoogte van zeven
percent is vooral bedoeld als een drama
tische waarschuwing dat de regering niet
van plan is het pond sterling te devalu
eren. Het hoogste disconto in deze eeuw,
tien percent, gold vyf dagen in augustus
1914. De verklaring van de Britse minis
ter van Financiën, Peter Thorneycroft,
komt psychologisch op het juiste ogenblik,
namelijk vlak voor het begin van de bij
eenkomst van het Internationale Mone
taire fonds, die hy te Washington zal bij
wonen en waar waarschijnlijk zou worden
aangedrongen op enige vorm van deva
luatie van het pond.
De toestand is in wezen minder ernstig
dan zij lijkt, omdat de Britse handelspositie
gezond is. Met de export gaat het vrij
goed. De sterling-crisis is echter kunst
matig door speculanten veroorzaakt, die
rekenden op devaluatie van het pond,
waardoor het monetaire evenwicht verbro
ken dreigde te worden- en ernstige goud
en dollarverliezen niet konden worden
voorkomen. In het buitenland vluchtten
velen, die het pond wantrouwden in de
Importeurs: Jacobus Boelen Amsterdam
7.00 Nieuws. 7.10 Gymn. 7.20 Gram. 8.00 Nieuws.
8.18 Gram. 9.00 Voor de vrouw. 10.00 Tijdelijk
uitgeschakeld, caus. 10.05 Morgenwijding. 10.20
Promenade-ork. 10.50 Buitenl. weekoverz. 11.05
Zigeunerork. 11.35 Instr. Dubbe-trio. 12.00 Or
gelspel. 12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33 Gram.
13.00 Nieuws. 13.15 Varia. 13.20 Dansmuz. 13.45
Sportpraatje. 14.00 Gram. 14.25 Voor de jeugd.
15.00 'Koorzang. 15.15 Esperanto, idealisme en
realisme, caus. 15.30 Filh.ork., koor en sol. 16.50
Hammondorgelspel. 17.15 Gram. 17.30 Radio-
weekjourn.. 18.00 Nieuws en comm. 18.20 Lichte
muz. 18.45 Regeringsuitz.: Atlantisch Allerlei:
Een en ander over de 15 landen, aangesloten bij
het Atlantisch Pact. 19.00 Artistieke Staalkaart.
19.30 Passepartout, caus. 19.40 Godsdienst voor
heen en thans, caus. 19.55 Deze week, caus. 20.00
Nieuws. 20.05 Cabaret. 20.40 Gram. 21.00 Gevar.
progr. 21.45 Socialistisch comm. 22.00 Ballroom-
ork. 22.30 Gram. 23.00 Nieuws en SOS-ber. 23.15—
24.00 Gram.
HILVERSUM n 298 M.
7.00 Nieuws. 7.10 Gram. 7.15 De zingende kerk.
7.45 Morgengebed en lit. kal. 8.00 Nieuws en
weerber. 8.15 Gram. 8.50 Voor de huisvrouw.
10.00 Voor de kleuters. 10.15 Gram. 10.30 Ben je
zestig? 11.00 Voor de zieken. 11.45 Gram. 12.00
Middagklok - noodklok. 12.03 Gram. 12.30 Land
en tuinb.meded. 12.33 Gram. 12.55 Zonnewijzer.
13.00 Nieuws en Kath. nieuws. 13.20 Gram. 13.30
Amus.muz. 14.00 Voor de jeugd. 14.20 Gram.
14.40 Boekbespr. 14.50 Gram. 14.55 Accordeonork.
15.15 Kron. v. letteren en kunsten. 15.40 Opera
koor. 16.00 Voor de jeugd. 16.50 De schoonheid
van het Gregoriaans. 17.20 Amateurprogr. 17.40
Gram. 17.45 Pianospel. 18.00 Journalistiek overz.
18.10 Gram. 18.15 Van het Binnenhof. 18.25 Gram.
13.45 En nu mijn geval. 19.00 Nieuws. 19.10
Comm. op 't nieuws. 19.15 Gram. 20.15 Lichtba
ken 20.30 Act. 20.45 De gewone man. 20.50 Gevar.
progr. 22.10 Lichte muz. 22.35 Wij luiden de zon
dag in. avondgebed en lit. kal. 23.00 Nieuws in
Esperanto. 23.22—24.00 Nouveauté's.
TET.E VISIEPRO GRAMMA
17 0017.30 Voor de kinderen. 20.00 Journ. en
weeroverz. 20.15 Het geheim van de Inca's, do
cumentaire film. 21.15 One-Man-Show.
BRUSSEL 324 M.
12.00 Gram. 12.30 Weerber. 12.34 Gesproken
aperitief. 12.45 Gram. 13.00 Nieuws. 13.11 Radio-
Almanak. 14.30 Radiojournaal. 15.00 Gram. 15.15
Accordeonspel. 15.30 Gram. 15.45 Accordeonspel.
16.00 Gram. 16.15 Omr.ork. 16.45 Eng. les. 17.00
Nieuws. 17.10 Dagklapper. 17.20 Gram. 17.30 Muz.
v. miljoenen. 18.00 Gram. 18.30 Voor de soldaten.
19 00 Nieuws. 19.45 Gram. 20.15 Jazzmuz. 20.45
Omr.ork. 21.15 Amus.ork. 22.00 Nieuws. 22.11
Verz.progr. 23.00 Nieuws. 23.05—24.00 Dansmuz.
controle ontstonden. Men hoopt dat Groot-
Brittannië thans wëer buitenlands 'kapitaal
kan aantrekken.
Tering naar nering
De Britse regering voert al jaren strijd
tegen een inflatie door middel van kre
diet-besnoeiing, die haar psychologische
uitwerking vrijwel had verloren. Deze
nieuwe schok was vooral noodzakelijk om
het Britse volk bewust te maken van de
moeilijkheden. Hierin ligt een overeen
komst met de Nederlandse bestedingsbe
perking. Groot Brittannië heeft op te grote
voet geleefd en moet trachten de tering
naar de nering te zetten. De Britten heb
ben op vele gebieden een enorme achter
stand in te halen. Het Britse produktie-
apparaat is voor een belangrijk deel volko
men verouderd en de vakbonden verzet
ten zich in vele gevallen met hand en tand
tegen verbetering.
Investeringsbeperking
De consequentie van de jongste maat
regel is, dat de kapitaalbelegging in de
industrie en woning- en wegenbouw voor
de eerstkomende twee jaren aan banden
zal worden gelegd, hetgeen een belang
rijke besparing zal betekenen. Bankvoor-
schotten worden eveneens drastisch be
perkt. Met de dringend noodzakelijke mo
dernisering van het Britse spoorwegnet
zal thans meer tijd gemoeid zijn. De we
genbouw zal nog meer achterop raken. In
een halve eeuw is in Groot-Brittannië
slechts cén geheel nieuwe weg aangelegd.
Zelfs wordt verwacht dat vooruitstrevende
plannen voor de ontwikkeling van de kern
energie een veer moeten laten. Afbeta
lingsregelingen en omzetbelasting zullen
echter niet worden aangetast.
De regering heeft het inflatie-vraagstuk
in de kern aangepakt door de gezwollen
geldstroom meer dan tot nu toe af te dam
men. Er is hoop dat aan de prijsstijgingen
eindelijk paal en perk zal worden gesteld.
Het lijkt onvermijdelijk dat vele bedrij
ven hard zullen worden getroffen en dat
menigeen zijn betrekking zal verliezen. De
Britse werkgeversfederatie zegt echter
dat er geen reden is te geloven dat, indien
men verstandig optreedt, wijdverspreide
of langdurige werkloosheid zal ontstaan.
De federatie verklaart verder dat een ac
tie, zoals door de regering voorgestaan,
noodzakelijk is gebleken wegens het voort
durende falen in de afgelopen twaalf jaar
om de realiteit van de veranderde Britse
economische positie in de wereld te erken
nen.
Het is de vraag hoe de vakbeweging,
welke op het ogenblik onder militante lei
ding staat, op dit alles zal reageren. Een
botsing kan niet uitblijven.
De leiding van de Labour-oppositie zal
maandag beslissen of het de terugroeping
van het parlement, dat tot einde oktober
met vakantie is, zal eisen. Partijleider
Gaitskell zal in elk geval zo spoedig mo
gelijk een debat verlangen. Ook de oppo
sitie hoopt dat de verhoging van het dis
conto de speculaties tegen het pond ster
ling zal-doen ophouden;1 maar1-zij uïsr,hët
niet eens met de regering, dat verminde
ring van produktie en werkgelegenheid
het enige middel zou zijn om de valuta
crisis te bestrijden.
Behaaglijk ondergoed, wollen truien, lange
broeken, stoei-sterke Hazewind kleding voor
jongens en meisjes, mutsen, sjaals en wanten
van import-Eknit, vlotte regenjasjes, dik
gevoerde sneeuw-pakkenwat züllen ze
het lekker warm hebben in de buitenlucht!
Kies voor uw dochtertje zo'n parmantig tin
neroy jurkje en voor uw baby zo'n was-vlug Oude Groenmarkt 16-14
nylon wagenpak. Nu heeft Schous nog volop HAARLEM
keus in die Tel. 11266 (02500)
fleurige mode voor 0-8 jarigen l achter de oude 8t Bavo
Aan boord van het m.s. „Prins der Ne
derlanden" van de KNSM heeft de heer
M. C. Kieft, een der directeuren van deze
rederij, in een bijeenkomst van Neder
landse importeurs en exporteurs een rede
gehouden over de rol die de Nederlandse
koopvaardij als deviezeninbrengster speelt.
Op jaarbasis berekend, blijkt dat de
netto deviezenopbrengst van de diensten
der KNSM over 1957 ruim f51 miljoen
zullen bedragen, waarvan f43 miljoen in
dollardeviezen. Wanneer het mogelijk zou
zijn te berekenen hoe groot de onzichtbare
deviezenopbrengst van de diensten van de
KNSM zou zijn, zou men waarschijnlijk
op een veelvoud van deze bedragen
komen, aldus de heer Kieft.
Na betoogd te hebben dat de KNSM in
het kader van de gehele Nederlandse
scheepvaart slechts een beperkte rol ver
vult en als zijn overtuiging te hebben uit
gesproken dat er verscheidene andere
rederijen zullen zijn die op nog veel in
drukwekkender cijfers kunnen bogen,
merkte hij op, dat de KNSM sinds het
einde van de wereldoorlog 56 schepen
met een draagvermogen van 201.500 ton
aan de vloot heeft toegevoegd, ofschoon
door ouderdom een aanzienlijke hoeveel
heid tonnage moest worden afgevoerd.
Met de tegenwoordige vlootsterkte van 78
schepen met een draagvermogen van
263.300 ton is het punt van verzadiging
nog lang niet bereikt, zelfs niet wanneer
het huidige bouwprogramma van 15
schepen met 60.900 ton draagvermogen in
1961'zal zijn voltooid. Intussen zullen'weer
schepen wegens ouderdom moeten worden
afgevoerd, terwijl daarnaast' aanpassing'
nodig is aan de nog steeds voortgaande
expansie van het wereldvervoer.
In de algemene weerstoestand is nu
enige verbetering gekomen. Achter een
storing, die van de Noordzee naar midden-
Duitsland trok, stroomde drogere en kou
dere lucht ons land binnen, met het ge
volg dat het weer in het grootste deel van
het land minder somber werd. Daarmee
samenhangend waren de minimumtempe
raturen vannacht echter lager dan de
voorafgaande nachten. In de afgelopen
dagen is de luchtdruk in Frankrijk gelei
delijk gedaald, waardoor een hogedrukge-
bied, dat daar oorspronkelijk aanwezig
was, verdween. Een hogedrukgebied, dat
zich binnen de poolcirkel bevond, breidde
zich tegelijkertijd wat over de Noordzee
en Scandinavië naar het zuiden uit. Ten
gevolge hiervan wordt de wind in ons land
oostelijk, maar blijft betrekkelijk zwak.
De regenkansen zijn nu klein geworden.
De uit het oosten aanstromende lucht is
betrekkelijk koud.
WEERRAPPORTEN
Zaterdag 21 september
Zon op 6.26 uur, onder 18.44 uur.
Maan op 3.13 uur, onder 17.13 uur.
Maanstanden
23 sept. 20.18 uur nieuwe maan.
30 sept. 18.49 uur eerste kwartier.
Hoog en laag water in IJmuiden
Zaterdag 21 september
Hoog water: 1.08 en 13.42 uur.
Laag water: 9.07 en 21.33 uur.
Temperaturen
buiten
hD
land maxima van giste
E?
-
ren. Binnenland: heden
T3
7 uur. Neerslag: laatste
SB
5
24 uur
SE
cS
Stockholm
geheel bew.
n
8
2
Oslo
zwaar bew.
n
12
0
Kopenhagen
zwaar bew.
n
12
0
Aberdeen
nevel
ono
14
0,1
Londen
zwaar bew.
nno
19
0
Amsterdam
mist
windst.
16
1
Luxemburg
licht bew.
windst. 21
0
Parijs
mist
windst. 25
0
Bordeaux
half bew.
ozo
26
0
Grenoble
mist
windst.
24
0
Nice
half bew.
nw
21
0
Frankfort
mist
windst.
22
0
Miinchen
onbewolkt
zzw
19
0
Zürich
mist
windst.
22
0
Genève
mist
windst.
Locarno
zwaar bew.
O
23
0
Wenen
mist
windst.
20
0,1
Innsbruck
licht bew.
zw
22
0
Rome
onbewolkt
windst.
26
0
Ajaccio
onbewolkt
no
24
0
Den Helder
zwaar bew.
zzo
10
0,2
Ypenburg
mist
O
8
0,1
Vlissingen
zwaar bew.
ono
12
0
Eelde
half bew.
windst.
6
0,2
Twente
half bew.
n
8
0,1
Eindhoven
mist
ono
8
0,4
Vlv. Z.-Limb. mist
windst.
10
0
De Bilt
mist
no
13
0
78. Toen Panda nog eens duidelijk had
uitgelegd, wat hij eigenlijk bedoelde, werd
ook de geleerde professor Kalker geest
driftig over het plan. „Maar dat kan heel
goed, Pimpo!", riep hij uit. „Dat is een
schrandere gedachte! We brengen eenvou
dig een slang en een nieuw mondstuk aan
op mijn Automatische Monsteraar en stel
len de Directieven-Schakelaar uitsluitend
op stof en huisvuil, waarna het apparaat
zonder verdere aanwijzingen het gehele
huishouden kan reinigen. Een extra voor
deel is, dat het vergaarde vuil in keurige,
onverwoestbare pakketjes terzijde wordt
gelegd Heel goed! Je bent een waardige
leerling, Pompa!" „Ik heet geen Pompa,
maar Panda", zei Panda. „En namen zijn
belangrijk! U had het Ding de naam van
Automatische Monsteraar gegeven, maar
dat is niet goed voor een wonder-stofzui-
gerWe zullen hem tóch maar weer Brrr
Tchotl noemen, ook al is hij dan geen Ge
zant van Mars! En dan gaan we er mee
naar de Huishoudbeurs om hem te demon
streren Zo gezegd, zo gedaan! Panda
trok een bijzonder kostuum aan om vetjes
voor de dag te komen en sprak alle dames
op de Huishoudbeurs toe, terwijl Brrrr
Tchotl (die nu helemaal op stof en vuil
was ingesteld) een geweldige demonstratie
gaf. De enigen, die het niet leuk vonden,
waren de heren die andere soorten stofzui
gers hadden willen verkopen, want tegen
zóiets konden zij niet op. Al spoedig be
gonnen de bestellingen binnen te stromen
voor veel geld - en dat was wel eigenaar
dig, want toen Brrr Tchotl nog Gezant van
Mars was, wilde men alleen maar geld
geven om hem kwijt te rakenDoch laat
ons nu nog éven kijken hoe dit verhaal
afloopt
„In 1956 werd voor het eerst in de ge
schiedenis van het Provinciaal Elektrici
teitsbedrijf Noordholland meer dan één
miljard kWh afgegeven. De door het be
drijf afgegeven hoeveelheid elektrische
energie steeg namelijk met 10 percent van
953 miljoen kWh in 1955 tot 1.048 miljoen
kWh in 1956", aldus vermeldt het jaar
verslag van het bedrijf.
De Hoogovens bleven ook in 1956 verre
weg de belangrijkste afnemer. Het ver
bruik door de andere groepen van af
nemers onderging een belangrijke stijging.
Zo nam de door de kleinverbruikers af
genomen hoeveelheid elektrische energie
toe van ruim 179.500.000 kWh in 1955 tot
ruim 208.000.000 kWh in 1956 (toeneming
van 15,9 percent); dat van de grootver
bruikers steeg van 190.000.000 kWh in 1955
tot ruim 212.700.000 kWh in 1956 (toe
neming 12 percent).
De raad van toezicht schrijft, dat het tot
voldoening stemt, dat in 1956 overeen
stemming werd bereikt omtrent de grond
slagen, waaronder het stroomleverings-
contract met de Hoogovens na 1961 met
25 jaar zal worden gecontinueerd. Daar
door kon de definitieve opdracht worden
geplaatst tot uitbreiding van de centrale
m^t.twePr,eonhedejj,,van elk 125-MWr.rnet
welke zeer belangrijke en dringend ge
boden uitbreiding ffe Provinciale, .^taten
'Ziéh' in"begThsel"iri hun vergadering van
21 maart 1956 hadden verenigd. Verwacht
wordt, dat de eerste eenheid in 1959 en de
tweede eenheid in 1960 in gebruik kan
worden genomen.
De bedrijfsuitkomsten waren over 1956
minder gunstig dan in de voorgaande
jaren. Deze minder gunstige exploitatie
uitkomsten zijn in het bijzonder een ge
volg van de stijging van de brandstoffen-
prijzen, welke van f 61,45 per ton in 1955
opliepen tot f 73,28 per ton in 1956 en van
de stijging van de personeelslasten. Deze
kostenstijgingen werden alleen aan de
grootverbruikers doorberekend.
De balans vermeldt aan activa en pas
siva een eindbedrag van f 204.058.060 en
de winst- en verliesrekening sluit met
een bedrag van f 72.878.290. De reserve
van f 2.008.166 is ongewijzigd gebleven.
ADVERTENTIE
gestreept en effen
diverse uitvoeringen
Gierstraat 59 - Tel. 21346 - Haarlem
Schermutseling. Bij nachtelijke vuurge-
vechten tussen Portugese troepen en
Indische terroristen aan de grens van
Gao zijn negen Portugezen gesneuveld
aldus meldt het persbureau ANI. p'
terroristen vielen volgens ANI een
Portugese douanepost aan. Pas toen
versterkingen gekomen waren, vlucht
ten de terroristen naar Indisch gebied"
Hartverlamming. Vijftien minuten voor de
aankomst op het vliegveld van Madison
in de Amerikaanse staat Wisconsin'
overleed de 51-jarige piloot van een
DC-6 verkeersvliegtuig met 62 passa
giers aan de gevolgen van een hart
verlamming. De co-pilot zette het toe
stel aan de grond.
Dierenheelal. Volgens radio-Moskou zen-
den Russische geleerden dieren twee
honderd kilometer het luchtruim in
om de uitwerking van kosmische stra
len op levende organismen na te gaan
In 1951 werden dieren honderd kilo
meter de lucht ingeschoten.
Watersnood. In de Indische staat Uttar
Pradesj zijn tweeenveertig mensen om
gekomen bij overstromingen als gevolg
van hevige regenval. Er zijn grote ver
woestingen aangericht.
Dorstig. De pogingen der Poolse regering
het wodka-verbruik te verminderen
door prijsverhoging, hebben niet het
gewenste resultaat opgeleverd. Een par-
lementaire commissie meldt dat on
danks de recente prijsverhoging, de
consumptie van wodka met zestien per
cent is toegenomen. De commissie be
veelt echter aan geen verdere prijsver
hoging in te voeren.
Russisch blind. De Russische treiler „Ka-
lingrad" is donderdag door een forma
tie van vijftig Amerikaanse en Britse
oorlogsschepen gevaren, die deelnemen
aan grote NAVO-oefeningen. De Ame
rikaanse en Britse vliegdekschepen
zonden seinen naar de marconist van
de treiler, doch deze zag ze niet of deed
net alsof.
Teruggetrokken. De troepen van Jemen
hebben zich teruggetrokken uit een
„veel omstreden gebied" in het westen
van het Britse protectoraat Aden, zo
is officieel in Aden bekendgemaakt.
Het gebied dat zij in de afgelopen
maanden bezet hadden, is weer in
handen van de troepen van het protec
toraat.
Protest. Twee Westduitse verenigingen
van vluchtelingen uit vroegere Duitse
gebieden, hebben er bij de Westduitse
regering op aangedrongen alle betalin
gen van schadevergoeding aan Joego
slavië te staken. In een gemeenschap
pelijke verklaring van deze verenigin
gen, die in totaal 2.800.000 leden zouden
hebben, wordt geprotesteerd tegen de
verklaring van president Tito, volgens
welke de Oder-Neisse-lijn de definitie
ve grens tussen Oost-Duitsland en Po
len is.
Verzakking. In het Engelse plaatsje Farn-
worth, waar vorige week vierhonderd
mensen dakloos werden tengevolge van
een verzakking, vreest men nu voor een
herhaling. Op twintig meter afstand
van de oude geul is een nieuw gat
ontdekt, een van vijf en een halve
meter diep. Op bevel van de politie
werden bij wijze van voorzorgsmaat
regel drie huizen in de nabijheid ont
ruimd. Het verkeer werd omgelegd.
Fogelvanger. Zes mannen hebben woens
dagavond in de Britse badplaats Scar
borough tegelijkertijd gevuurd op de
goochelaar Maurice Fogels, die dade
lijk daarna zes gemerkte kogels uit zijn
mond nam. Dit is de eerste maal, dat
de truc van het kogelvangen met zes
kogels is gelukt. Bij experimenten met
deze truc zijn reeds een twaalftal men
sen omgekomen. Fogels trad op tijdens
de openingsbijeenkomst van het 21ste
congres van de internationale broeder
schap van goochelaars, waaraan zeven
honderd illusionisten deelnemen.
Tekort. De Amerikaanse „Daily Worker",
het orgaan van de communistische par
tij in de V.S., moet zijn omvang aan
zienlijk verminderen wegens financiële
moeilijkheden. Door in kleiner formaat
te verschijnen hoopt het blad het jaar
lijkse tekort van een kwart miljoen
dollar de helft kleiner te kunnen ma
ken.
Open vizier. Het Tsjechoslowaakse com
munistische partijblad „Rude Pravo"
schrijft, dat gewezen kapitalisten op
verantwoordelijke posten worden be
noemd en zich trachten in te dringen
in het staatsapparaat en het economi
sche leven. Zij doen volgens het blad
niet eens meer alsof zij het communis
tische regime vriendschappelijk gezind
zijn.
EEN historicus heeft het eens een trek
van primitief anthropomorfisme genoemd,
wanneer aan alle dingen, dus ook de
levenloze, namen worden gegeven. De
primitieve mens heeft de neiging aan het
levenloze ding een persoonlijkheid toe te
kennen en door het geven van een naam
wordt deze persoonlijkheid benoemd. Van
daar dat nog in de middel
eeuwen elk ding zijn naam
kreeg, de zwaarden der rid
ders zo goed als de kanon
nen, die als „de hond van
Orléans", „dolle Griet" of „de
burger" bekend stonden. Niet
alleen het wapentuig, maar
ook de cachotten der ker
kers, elk huis en elke klok kreeg zijn naam.
Wat de benoeming der huizen betreft,
daarin kunnen we een redelijk element
zien, dat ons zeker niet in de eerste plaats
aan een primitieve trek behoeft te her
inneren. Oorspronkelijk stonden de meeste
huizen immers niet zo netjes in straten en
lanen opgesteld, maar nogal willekeurig her
en der verspreid. Er kon dus moeilijk een
„adres" worden opgegeven. Om de wonin
gen der betrokkenen desondanks te kun
nen vinden, moesten de huizen dus een
kenteken dragen, dat we als een huismerk
of een naam nog in vele streken aantref
fen.
Ook in onze tijd dragen schepen - zeer
terecht overigens - nog steeds namen,
waardoor het steeds van plaats verande
rende vaartuig altijd kan worden geïden
tificeerd, waar ter wereld het zich ook be
vindt. Met onze huizen is het in dit op
zicht geheel anders verlopen. De namen
zijn, behoudens enkele uitzonderingen,
verdwenen en in plaats daarvan is een
nummer gegeven. Door het noemen van de
stad en de straat, die beide namen dra
gen, en het aangeven van het nummer,
kan het huis dus altijd gevonden worden.
In het vooruitstrevende Amerika werden
zelfs de straten en boulevards niet per
soonlijk genoeg geacht om een naam te
krijgen, zodat ook zij in vele gevallen ge
nummerd zijn. Dit alles schijnt zeer nuch-
ter, zeer efficiënt en zeer
fantasieloosEn juist in dit
verband moeten we eens wij
zen op de tegenstrijdige trek
die in de Nieuwe Wereld aan
de dag treedt door tanks, ka
nonnen, legertrucks en al-
y lerlei ander oorlogstuig pre
cies als in de middeleeuwen
een naam te geven. Misschien is dit voor
beeld uit het krijgsbedrijf, dat in vele op
zichten juist de primitieve levenshouding
in de hand werkt, niet sprekend genoeg
Locomotieven die een naam hebben ge
kregen, evenals auto's, liften, cyclonen,
stormen, expedities, enz., enz., spreken
wellicht een duidelijker taal. De bewoners
van Texas worden niet meer gewaar
schuwd voor een uit de Golf van Mexico
naderende storm, die met een snelheid van
100 mijl nadert, maar voor „Dolly", die
waarschijnlijk nog grotere verwoestingen
zal aanrichten dan „Lizzy" een half iaar
geleden in Illinois deed. Hier menen we
inderdaad een trek van primitief a.nthro-
pomorfisme te herkennen, ondanks het feit
dat we een straat die een naam draagt
gezelliger vinden dan een genummerde.
Maar nu iets over vissen. Wat betekent
het dat ze het orgaan van Corti niet be
zitten?
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
H PétiÜon