Het vlootplan nadert zijn voltooiing WYBERT PANDA EN HET DING Minder werkgelegenheid en minder produktie in Groot-Brittannië Geen regen meer, maar kou f De radio geeft zaterdag Wereldnieuw: VRIJDAG 2 0 SEPTEMBER 1957 2 Onderzeebootbouw wacht op verdere ontwikkeling der kernenergie-voortstuwing VERMOUTH uit zonnig Italië sinds 1835 Deli-Atjeh passeert dividend Bij guur weer ra Op naar de grootste keus in warmste kleuter-kleding De koopvaardij als deviezeninbrengster P.E.N. bereikte record Meer dan een miljard kWh in 1956 afgegeven Lanoe Dames&antolons ïramngspakken SPORTHUBS SCHOLTE Toch ió het zo r Benamen Minister Staf deelt in de toelichting: op de begroting van marine voor 1958 mee, dat het vlootplan zijn voltooiing nadert. De laat ste nog in aanbouw zijnde torpedobootjager „Amsterdam" zal in de eerste helft van 1958 worden overgenomen. De tewaterlating van de eerste twee ver vangende onderzeeboten kan in de tweede helft van 1958 worden tegemoet gezien. Verwacht kan worden, dat deze schepen in de loop van 1959 aan de vloot kunnen wor den toegevoegd. In 1957 werd het project der 32 kustmijnenvegers voltooid. De snelle ontwikkeling van het gebruik -van kern energie voor de voortstuwing en bewape ning van schepen en de toepassing van op zee bruikbare geleide projectielen vragen de volle aandacht. De invoer van deze nieu we middelen bij de Koninklijke Marine zal slechts geleidelijk kunnen geschieden. De minister merkt op dat de voortstu wing door middel van kernenergie op het gebied van onderzeeboten in het buiten land een bijzondere ontwikkeling door maakt. Het laat zich aanzien, dat deze ont wikkeling verder voortgang zal hebben. Daarom lijkt het hem verantwoord ervan uit te gaan, dat de onderzeeboten, welke in een enigzins verdere toekomst zullen wor den gebouwd, uitsluitend of grotendeels door kernenergie zullen worden voortge stuwd. De minister verklaart dan ook ten aanzien van de bouw van de derde en vier de vervangende onderzeeboot, dat hij wil voorkomen, dat zij betrekkelijk kort na het gereedkomen reeds als verouderd zouden moeten worden beschouwd.. Als voor het op sterkte houden van het aantal onder zeeboten bijvoorbeeld door tijdelijke bruik leen van buitenlandse boten, een oplossing kan worden gevonden, zou hij er de voor keur aan geven de bouw van de derde en vierde onderzeeboot op te schorten tot de Nederlandse Scheepsbouw een nieuw ont werp kan aanbieden, waarin recente om wikkelingen zijn verwerkt en dat tevens finacieel te realiseren valt. De minister heeft reeds opdracht gegeven geen verdere aanschaffingen en werkzaamheden ten be hoeve van de bouw van deze boten op basis van het bestaande plan meer te doen. „Karei Doorman" De verbouwing van het vliegdekschip ADVERTENTIE „Karei Doorman" is aanzienlijk vertraagd. Als gevolg van een bij de werf uitgebroken wilde staking van lassers werd een groot deel van het werk aan boord geruime tijd stilgelegd. Na het einde der staking heeft het nog zeer geruime tijd geduurd voor het aantal lassers weer op een redelijk peil kon worden gebracht. De directie van de werf heeft thans gegarandeerd dat het werk op juni 1958 gereed zal zijn. De minister heeft deze datum, daar hier van overmacht spra ke is, moeten aanvaarden. Personeelstekort De minister deelt verder mee, dat in de personeelssituatie van het Korps Mariniers, wat het beroepspersoneel betreft, nog steeds geen wending ten goede is ingetreden. De wervingscijfers 47 man over het eerste halfjaar 1957 zijn- teleurstellend. Met alle middelen wordt getracht het resultaat der werving te stimuleren, onder meer door huisbezoek in daarvoor in aanmerking ko mende centra. De minister vreest echter, dat een verbetering pas zal intreden als de spanningen op de arbeidsmarkt afnemen. Wegens het grote aantal dienstplichtige leden van het koopvaardij personeel, dat reeds voor een oorlogstaak aan boord van koopvaardijschepen werd opgeleid, wordt het wenselijk geoordeeld deze opleiding enige tijd te onderbreken. Hierdoor kan tevens tijdelijk enige verlichting worden gebracht in het personeelsprobleem bij de handelsvaart. ADVERTENTIE Door het niet ontvangen van winsttrans fer over 1955 is het winstresultaat over 1956 belangrijk minder geweest dan het vorig boekjaar, aldus het jaarverslag van de n.v. Handelmaatschappij „Deli-Atjeh" te Amsterdam. Het dividend wordt gepas seerd (v.j. 7 pet.). De winst op goederen heeft in 1956 4.867.705 bedragen tegen vorig jaar 5.037.063. De onkosten belie pen 1 4.164.366 4.274.226). Afgeschreven werd op vervoermiddelen, gebouwen, in ventarissen, debiteuren en deelnemingen een bedrag van 609.241 155.822). De reserve voor speciale doeleinden van ƒ327.037 614.752) betreft hoofdzakelijk de winst van de kantoren in Indonesië. Voorgesteld wordt het saldo winst van 23.840 87.004) naar de nieuwe reke ning over te brengen. Het in Indonesië behaalde bruto resul taat was hoger dan over het vorige jaar. Door de toegenomen kosten bleef het uit eindelijk netto resultaat ten achter bij dat van 1955. De onvoldoende transfermoge lijkheid vanuit Indonesië voor sociale voor zieningen ten behoeve van de aldaar werk zame Europese staf noopt de n.v. tot bij betaling van belangrijke bedragen. Deze gang van zaken vervult de directie met grote zorg. Deze betalingen zullen uitein delijk van invloed zijn op de resultaten. De kantoren in New York en Osaka werkten bevredigend. ADVERTENTIE kunt U verkoudheid voorkomen met (Van onze correspondent in Londen) De scherpe styging van het Britse bank- disconto tot een recordhoogte van zeven percent is vooral bedoeld als een drama tische waarschuwing dat de regering niet van plan is het pond sterling te devalu eren. Het hoogste disconto in deze eeuw, tien percent, gold vyf dagen in augustus 1914. De verklaring van de Britse minis ter van Financiën, Peter Thorneycroft, komt psychologisch op het juiste ogenblik, namelijk vlak voor het begin van de bij eenkomst van het Internationale Mone taire fonds, die hy te Washington zal bij wonen en waar waarschijnlijk zou worden aangedrongen op enige vorm van deva luatie van het pond. De toestand is in wezen minder ernstig dan zij lijkt, omdat de Britse handelspositie gezond is. Met de export gaat het vrij goed. De sterling-crisis is echter kunst matig door speculanten veroorzaakt, die rekenden op devaluatie van het pond, waardoor het monetaire evenwicht verbro ken dreigde te worden- en ernstige goud en dollarverliezen niet konden worden voorkomen. In het buitenland vluchtten velen, die het pond wantrouwden in de Importeurs: Jacobus Boelen Amsterdam 7.00 Nieuws. 7.10 Gymn. 7.20 Gram. 8.00 Nieuws. 8.18 Gram. 9.00 Voor de vrouw. 10.00 Tijdelijk uitgeschakeld, caus. 10.05 Morgenwijding. 10.20 Promenade-ork. 10.50 Buitenl. weekoverz. 11.05 Zigeunerork. 11.35 Instr. Dubbe-trio. 12.00 Or gelspel. 12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33 Gram. 13.00 Nieuws. 13.15 Varia. 13.20 Dansmuz. 13.45 Sportpraatje. 14.00 Gram. 14.25 Voor de jeugd. 15.00 'Koorzang. 15.15 Esperanto, idealisme en realisme, caus. 15.30 Filh.ork., koor en sol. 16.50 Hammondorgelspel. 17.15 Gram. 17.30 Radio- weekjourn.. 18.00 Nieuws en comm. 18.20 Lichte muz. 18.45 Regeringsuitz.: Atlantisch Allerlei: Een en ander over de 15 landen, aangesloten bij het Atlantisch Pact. 19.00 Artistieke Staalkaart. 19.30 Passepartout, caus. 19.40 Godsdienst voor heen en thans, caus. 19.55 Deze week, caus. 20.00 Nieuws. 20.05 Cabaret. 20.40 Gram. 21.00 Gevar. progr. 21.45 Socialistisch comm. 22.00 Ballroom- ork. 22.30 Gram. 23.00 Nieuws en SOS-ber. 23.15— 24.00 Gram. HILVERSUM n 298 M. 7.00 Nieuws. 7.10 Gram. 7.15 De zingende kerk. 7.45 Morgengebed en lit. kal. 8.00 Nieuws en weerber. 8.15 Gram. 8.50 Voor de huisvrouw. 10.00 Voor de kleuters. 10.15 Gram. 10.30 Ben je zestig? 11.00 Voor de zieken. 11.45 Gram. 12.00 Middagklok - noodklok. 12.03 Gram. 12.30 Land en tuinb.meded. 12.33 Gram. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en Kath. nieuws. 13.20 Gram. 13.30 Amus.muz. 14.00 Voor de jeugd. 14.20 Gram. 14.40 Boekbespr. 14.50 Gram. 14.55 Accordeonork. 15.15 Kron. v. letteren en kunsten. 15.40 Opera koor. 16.00 Voor de jeugd. 16.50 De schoonheid van het Gregoriaans. 17.20 Amateurprogr. 17.40 Gram. 17.45 Pianospel. 18.00 Journalistiek overz. 18.10 Gram. 18.15 Van het Binnenhof. 18.25 Gram. 13.45 En nu mijn geval. 19.00 Nieuws. 19.10 Comm. op 't nieuws. 19.15 Gram. 20.15 Lichtba ken 20.30 Act. 20.45 De gewone man. 20.50 Gevar. progr. 22.10 Lichte muz. 22.35 Wij luiden de zon dag in. avondgebed en lit. kal. 23.00 Nieuws in Esperanto. 23.22—24.00 Nouveauté's. TET.E VISIEPRO GRAMMA 17 0017.30 Voor de kinderen. 20.00 Journ. en weeroverz. 20.15 Het geheim van de Inca's, do cumentaire film. 21.15 One-Man-Show. BRUSSEL 324 M. 12.00 Gram. 12.30 Weerber. 12.34 Gesproken aperitief. 12.45 Gram. 13.00 Nieuws. 13.11 Radio- Almanak. 14.30 Radiojournaal. 15.00 Gram. 15.15 Accordeonspel. 15.30 Gram. 15.45 Accordeonspel. 16.00 Gram. 16.15 Omr.ork. 16.45 Eng. les. 17.00 Nieuws. 17.10 Dagklapper. 17.20 Gram. 17.30 Muz. v. miljoenen. 18.00 Gram. 18.30 Voor de soldaten. 19 00 Nieuws. 19.45 Gram. 20.15 Jazzmuz. 20.45 Omr.ork. 21.15 Amus.ork. 22.00 Nieuws. 22.11 Verz.progr. 23.00 Nieuws. 23.05—24.00 Dansmuz. controle ontstonden. Men hoopt dat Groot- Brittannië thans wëer buitenlands 'kapitaal kan aantrekken. Tering naar nering De Britse regering voert al jaren strijd tegen een inflatie door middel van kre diet-besnoeiing, die haar psychologische uitwerking vrijwel had verloren. Deze nieuwe schok was vooral noodzakelijk om het Britse volk bewust te maken van de moeilijkheden. Hierin ligt een overeen komst met de Nederlandse bestedingsbe perking. Groot Brittannië heeft op te grote voet geleefd en moet trachten de tering naar de nering te zetten. De Britten heb ben op vele gebieden een enorme achter stand in te halen. Het Britse produktie- apparaat is voor een belangrijk deel volko men verouderd en de vakbonden verzet ten zich in vele gevallen met hand en tand tegen verbetering. Investeringsbeperking De consequentie van de jongste maat regel is, dat de kapitaalbelegging in de industrie en woning- en wegenbouw voor de eerstkomende twee jaren aan banden zal worden gelegd, hetgeen een belang rijke besparing zal betekenen. Bankvoor- schotten worden eveneens drastisch be perkt. Met de dringend noodzakelijke mo dernisering van het Britse spoorwegnet zal thans meer tijd gemoeid zijn. De we genbouw zal nog meer achterop raken. In een halve eeuw is in Groot-Brittannië slechts cén geheel nieuwe weg aangelegd. Zelfs wordt verwacht dat vooruitstrevende plannen voor de ontwikkeling van de kern energie een veer moeten laten. Afbeta lingsregelingen en omzetbelasting zullen echter niet worden aangetast. De regering heeft het inflatie-vraagstuk in de kern aangepakt door de gezwollen geldstroom meer dan tot nu toe af te dam men. Er is hoop dat aan de prijsstijgingen eindelijk paal en perk zal worden gesteld. Het lijkt onvermijdelijk dat vele bedrij ven hard zullen worden getroffen en dat menigeen zijn betrekking zal verliezen. De Britse werkgeversfederatie zegt echter dat er geen reden is te geloven dat, indien men verstandig optreedt, wijdverspreide of langdurige werkloosheid zal ontstaan. De federatie verklaart verder dat een ac tie, zoals door de regering voorgestaan, noodzakelijk is gebleken wegens het voort durende falen in de afgelopen twaalf jaar om de realiteit van de veranderde Britse economische positie in de wereld te erken nen. Het is de vraag hoe de vakbeweging, welke op het ogenblik onder militante lei ding staat, op dit alles zal reageren. Een botsing kan niet uitblijven. De leiding van de Labour-oppositie zal maandag beslissen of het de terugroeping van het parlement, dat tot einde oktober met vakantie is, zal eisen. Partijleider Gaitskell zal in elk geval zo spoedig mo gelijk een debat verlangen. Ook de oppo sitie hoopt dat de verhoging van het dis conto de speculaties tegen het pond ster ling zal-doen ophouden;1 maar1-zij uïsr,hët niet eens met de regering, dat verminde ring van produktie en werkgelegenheid het enige middel zou zijn om de valuta crisis te bestrijden. Behaaglijk ondergoed, wollen truien, lange broeken, stoei-sterke Hazewind kleding voor jongens en meisjes, mutsen, sjaals en wanten van import-Eknit, vlotte regenjasjes, dik gevoerde sneeuw-pakkenwat züllen ze het lekker warm hebben in de buitenlucht! Kies voor uw dochtertje zo'n parmantig tin neroy jurkje en voor uw baby zo'n was-vlug Oude Groenmarkt 16-14 nylon wagenpak. Nu heeft Schous nog volop HAARLEM keus in die Tel. 11266 (02500) fleurige mode voor 0-8 jarigen l achter de oude 8t Bavo Aan boord van het m.s. „Prins der Ne derlanden" van de KNSM heeft de heer M. C. Kieft, een der directeuren van deze rederij, in een bijeenkomst van Neder landse importeurs en exporteurs een rede gehouden over de rol die de Nederlandse koopvaardij als deviezeninbrengster speelt. Op jaarbasis berekend, blijkt dat de netto deviezenopbrengst van de diensten der KNSM over 1957 ruim f51 miljoen zullen bedragen, waarvan f43 miljoen in dollardeviezen. Wanneer het mogelijk zou zijn te berekenen hoe groot de onzichtbare deviezenopbrengst van de diensten van de KNSM zou zijn, zou men waarschijnlijk op een veelvoud van deze bedragen komen, aldus de heer Kieft. Na betoogd te hebben dat de KNSM in het kader van de gehele Nederlandse scheepvaart slechts een beperkte rol ver vult en als zijn overtuiging te hebben uit gesproken dat er verscheidene andere rederijen zullen zijn die op nog veel in drukwekkender cijfers kunnen bogen, merkte hij op, dat de KNSM sinds het einde van de wereldoorlog 56 schepen met een draagvermogen van 201.500 ton aan de vloot heeft toegevoegd, ofschoon door ouderdom een aanzienlijke hoeveel heid tonnage moest worden afgevoerd. Met de tegenwoordige vlootsterkte van 78 schepen met een draagvermogen van 263.300 ton is het punt van verzadiging nog lang niet bereikt, zelfs niet wanneer het huidige bouwprogramma van 15 schepen met 60.900 ton draagvermogen in 1961'zal zijn voltooid. Intussen zullen'weer schepen wegens ouderdom moeten worden afgevoerd, terwijl daarnaast' aanpassing' nodig is aan de nog steeds voortgaande expansie van het wereldvervoer. In de algemene weerstoestand is nu enige verbetering gekomen. Achter een storing, die van de Noordzee naar midden- Duitsland trok, stroomde drogere en kou dere lucht ons land binnen, met het ge volg dat het weer in het grootste deel van het land minder somber werd. Daarmee samenhangend waren de minimumtempe raturen vannacht echter lager dan de voorafgaande nachten. In de afgelopen dagen is de luchtdruk in Frankrijk gelei delijk gedaald, waardoor een hogedrukge- bied, dat daar oorspronkelijk aanwezig was, verdween. Een hogedrukgebied, dat zich binnen de poolcirkel bevond, breidde zich tegelijkertijd wat over de Noordzee en Scandinavië naar het zuiden uit. Ten gevolge hiervan wordt de wind in ons land oostelijk, maar blijft betrekkelijk zwak. De regenkansen zijn nu klein geworden. De uit het oosten aanstromende lucht is betrekkelijk koud. WEERRAPPORTEN Zaterdag 21 september Zon op 6.26 uur, onder 18.44 uur. Maan op 3.13 uur, onder 17.13 uur. Maanstanden 23 sept. 20.18 uur nieuwe maan. 30 sept. 18.49 uur eerste kwartier. Hoog en laag water in IJmuiden Zaterdag 21 september Hoog water: 1.08 en 13.42 uur. Laag water: 9.07 en 21.33 uur. Temperaturen buiten hD land maxima van giste E? - ren. Binnenland: heden T3 7 uur. Neerslag: laatste SB 5 24 uur SE cS Stockholm geheel bew. n 8 2 Oslo zwaar bew. n 12 0 Kopenhagen zwaar bew. n 12 0 Aberdeen nevel ono 14 0,1 Londen zwaar bew. nno 19 0 Amsterdam mist windst. 16 1 Luxemburg licht bew. windst. 21 0 Parijs mist windst. 25 0 Bordeaux half bew. ozo 26 0 Grenoble mist windst. 24 0 Nice half bew. nw 21 0 Frankfort mist windst. 22 0 Miinchen onbewolkt zzw 19 0 Zürich mist windst. 22 0 Genève mist windst. Locarno zwaar bew. O 23 0 Wenen mist windst. 20 0,1 Innsbruck licht bew. zw 22 0 Rome onbewolkt windst. 26 0 Ajaccio onbewolkt no 24 0 Den Helder zwaar bew. zzo 10 0,2 Ypenburg mist O 8 0,1 Vlissingen zwaar bew. ono 12 0 Eelde half bew. windst. 6 0,2 Twente half bew. n 8 0,1 Eindhoven mist ono 8 0,4 Vlv. Z.-Limb. mist windst. 10 0 De Bilt mist no 13 0 78. Toen Panda nog eens duidelijk had uitgelegd, wat hij eigenlijk bedoelde, werd ook de geleerde professor Kalker geest driftig over het plan. „Maar dat kan heel goed, Pimpo!", riep hij uit. „Dat is een schrandere gedachte! We brengen eenvou dig een slang en een nieuw mondstuk aan op mijn Automatische Monsteraar en stel len de Directieven-Schakelaar uitsluitend op stof en huisvuil, waarna het apparaat zonder verdere aanwijzingen het gehele huishouden kan reinigen. Een extra voor deel is, dat het vergaarde vuil in keurige, onverwoestbare pakketjes terzijde wordt gelegd Heel goed! Je bent een waardige leerling, Pompa!" „Ik heet geen Pompa, maar Panda", zei Panda. „En namen zijn belangrijk! U had het Ding de naam van Automatische Monsteraar gegeven, maar dat is niet goed voor een wonder-stofzui- gerWe zullen hem tóch maar weer Brrr Tchotl noemen, ook al is hij dan geen Ge zant van Mars! En dan gaan we er mee naar de Huishoudbeurs om hem te demon streren Zo gezegd, zo gedaan! Panda trok een bijzonder kostuum aan om vetjes voor de dag te komen en sprak alle dames op de Huishoudbeurs toe, terwijl Brrrr Tchotl (die nu helemaal op stof en vuil was ingesteld) een geweldige demonstratie gaf. De enigen, die het niet leuk vonden, waren de heren die andere soorten stofzui gers hadden willen verkopen, want tegen zóiets konden zij niet op. Al spoedig be gonnen de bestellingen binnen te stromen voor veel geld - en dat was wel eigenaar dig, want toen Brrr Tchotl nog Gezant van Mars was, wilde men alleen maar geld geven om hem kwijt te rakenDoch laat ons nu nog éven kijken hoe dit verhaal afloopt „In 1956 werd voor het eerst in de ge schiedenis van het Provinciaal Elektrici teitsbedrijf Noordholland meer dan één miljard kWh afgegeven. De door het be drijf afgegeven hoeveelheid elektrische energie steeg namelijk met 10 percent van 953 miljoen kWh in 1955 tot 1.048 miljoen kWh in 1956", aldus vermeldt het jaar verslag van het bedrijf. De Hoogovens bleven ook in 1956 verre weg de belangrijkste afnemer. Het ver bruik door de andere groepen van af nemers onderging een belangrijke stijging. Zo nam de door de kleinverbruikers af genomen hoeveelheid elektrische energie toe van ruim 179.500.000 kWh in 1955 tot ruim 208.000.000 kWh in 1956 (toeneming van 15,9 percent); dat van de grootver bruikers steeg van 190.000.000 kWh in 1955 tot ruim 212.700.000 kWh in 1956 (toe neming 12 percent). De raad van toezicht schrijft, dat het tot voldoening stemt, dat in 1956 overeen stemming werd bereikt omtrent de grond slagen, waaronder het stroomleverings- contract met de Hoogovens na 1961 met 25 jaar zal worden gecontinueerd. Daar door kon de definitieve opdracht worden geplaatst tot uitbreiding van de centrale m^t.twePr,eonhedejj,,van elk 125-MWr.rnet welke zeer belangrijke en dringend ge boden uitbreiding ffe Provinciale, .^taten 'Ziéh' in"begThsel"iri hun vergadering van 21 maart 1956 hadden verenigd. Verwacht wordt, dat de eerste eenheid in 1959 en de tweede eenheid in 1960 in gebruik kan worden genomen. De bedrijfsuitkomsten waren over 1956 minder gunstig dan in de voorgaande jaren. Deze minder gunstige exploitatie uitkomsten zijn in het bijzonder een ge volg van de stijging van de brandstoffen- prijzen, welke van f 61,45 per ton in 1955 opliepen tot f 73,28 per ton in 1956 en van de stijging van de personeelslasten. Deze kostenstijgingen werden alleen aan de grootverbruikers doorberekend. De balans vermeldt aan activa en pas siva een eindbedrag van f 204.058.060 en de winst- en verliesrekening sluit met een bedrag van f 72.878.290. De reserve van f 2.008.166 is ongewijzigd gebleven. ADVERTENTIE gestreept en effen diverse uitvoeringen Gierstraat 59 - Tel. 21346 - Haarlem Schermutseling. Bij nachtelijke vuurge- vechten tussen Portugese troepen en Indische terroristen aan de grens van Gao zijn negen Portugezen gesneuveld aldus meldt het persbureau ANI. p' terroristen vielen volgens ANI een Portugese douanepost aan. Pas toen versterkingen gekomen waren, vlucht ten de terroristen naar Indisch gebied" Hartverlamming. Vijftien minuten voor de aankomst op het vliegveld van Madison in de Amerikaanse staat Wisconsin' overleed de 51-jarige piloot van een DC-6 verkeersvliegtuig met 62 passa giers aan de gevolgen van een hart verlamming. De co-pilot zette het toe stel aan de grond. Dierenheelal. Volgens radio-Moskou zen- den Russische geleerden dieren twee honderd kilometer het luchtruim in om de uitwerking van kosmische stra len op levende organismen na te gaan In 1951 werden dieren honderd kilo meter de lucht ingeschoten. Watersnood. In de Indische staat Uttar Pradesj zijn tweeenveertig mensen om gekomen bij overstromingen als gevolg van hevige regenval. Er zijn grote ver woestingen aangericht. Dorstig. De pogingen der Poolse regering het wodka-verbruik te verminderen door prijsverhoging, hebben niet het gewenste resultaat opgeleverd. Een par- lementaire commissie meldt dat on danks de recente prijsverhoging, de consumptie van wodka met zestien per cent is toegenomen. De commissie be veelt echter aan geen verdere prijsver hoging in te voeren. Russisch blind. De Russische treiler „Ka- lingrad" is donderdag door een forma tie van vijftig Amerikaanse en Britse oorlogsschepen gevaren, die deelnemen aan grote NAVO-oefeningen. De Ame rikaanse en Britse vliegdekschepen zonden seinen naar de marconist van de treiler, doch deze zag ze niet of deed net alsof. Teruggetrokken. De troepen van Jemen hebben zich teruggetrokken uit een „veel omstreden gebied" in het westen van het Britse protectoraat Aden, zo is officieel in Aden bekendgemaakt. Het gebied dat zij in de afgelopen maanden bezet hadden, is weer in handen van de troepen van het protec toraat. Protest. Twee Westduitse verenigingen van vluchtelingen uit vroegere Duitse gebieden, hebben er bij de Westduitse regering op aangedrongen alle betalin gen van schadevergoeding aan Joego slavië te staken. In een gemeenschap pelijke verklaring van deze verenigin gen, die in totaal 2.800.000 leden zouden hebben, wordt geprotesteerd tegen de verklaring van president Tito, volgens welke de Oder-Neisse-lijn de definitie ve grens tussen Oost-Duitsland en Po len is. Verzakking. In het Engelse plaatsje Farn- worth, waar vorige week vierhonderd mensen dakloos werden tengevolge van een verzakking, vreest men nu voor een herhaling. Op twintig meter afstand van de oude geul is een nieuw gat ontdekt, een van vijf en een halve meter diep. Op bevel van de politie werden bij wijze van voorzorgsmaat regel drie huizen in de nabijheid ont ruimd. Het verkeer werd omgelegd. Fogelvanger. Zes mannen hebben woens dagavond in de Britse badplaats Scar borough tegelijkertijd gevuurd op de goochelaar Maurice Fogels, die dade lijk daarna zes gemerkte kogels uit zijn mond nam. Dit is de eerste maal, dat de truc van het kogelvangen met zes kogels is gelukt. Bij experimenten met deze truc zijn reeds een twaalftal men sen omgekomen. Fogels trad op tijdens de openingsbijeenkomst van het 21ste congres van de internationale broeder schap van goochelaars, waaraan zeven honderd illusionisten deelnemen. Tekort. De Amerikaanse „Daily Worker", het orgaan van de communistische par tij in de V.S., moet zijn omvang aan zienlijk verminderen wegens financiële moeilijkheden. Door in kleiner formaat te verschijnen hoopt het blad het jaar lijkse tekort van een kwart miljoen dollar de helft kleiner te kunnen ma ken. Open vizier. Het Tsjechoslowaakse com munistische partijblad „Rude Pravo" schrijft, dat gewezen kapitalisten op verantwoordelijke posten worden be noemd en zich trachten in te dringen in het staatsapparaat en het economi sche leven. Zij doen volgens het blad niet eens meer alsof zij het communis tische regime vriendschappelijk gezind zijn. EEN historicus heeft het eens een trek van primitief anthropomorfisme genoemd, wanneer aan alle dingen, dus ook de levenloze, namen worden gegeven. De primitieve mens heeft de neiging aan het levenloze ding een persoonlijkheid toe te kennen en door het geven van een naam wordt deze persoonlijkheid benoemd. Van daar dat nog in de middel eeuwen elk ding zijn naam kreeg, de zwaarden der rid ders zo goed als de kanon nen, die als „de hond van Orléans", „dolle Griet" of „de burger" bekend stonden. Niet alleen het wapentuig, maar ook de cachotten der ker kers, elk huis en elke klok kreeg zijn naam. Wat de benoeming der huizen betreft, daarin kunnen we een redelijk element zien, dat ons zeker niet in de eerste plaats aan een primitieve trek behoeft te her inneren. Oorspronkelijk stonden de meeste huizen immers niet zo netjes in straten en lanen opgesteld, maar nogal willekeurig her en der verspreid. Er kon dus moeilijk een „adres" worden opgegeven. Om de wonin gen der betrokkenen desondanks te kun nen vinden, moesten de huizen dus een kenteken dragen, dat we als een huismerk of een naam nog in vele streken aantref fen. Ook in onze tijd dragen schepen - zeer terecht overigens - nog steeds namen, waardoor het steeds van plaats verande rende vaartuig altijd kan worden geïden tificeerd, waar ter wereld het zich ook be vindt. Met onze huizen is het in dit op zicht geheel anders verlopen. De namen zijn, behoudens enkele uitzonderingen, verdwenen en in plaats daarvan is een nummer gegeven. Door het noemen van de stad en de straat, die beide namen dra gen, en het aangeven van het nummer, kan het huis dus altijd gevonden worden. In het vooruitstrevende Amerika werden zelfs de straten en boulevards niet per soonlijk genoeg geacht om een naam te krijgen, zodat ook zij in vele gevallen ge nummerd zijn. Dit alles schijnt zeer nuch- ter, zeer efficiënt en zeer fantasieloosEn juist in dit verband moeten we eens wij zen op de tegenstrijdige trek die in de Nieuwe Wereld aan de dag treedt door tanks, ka nonnen, legertrucks en al- y lerlei ander oorlogstuig pre cies als in de middeleeuwen een naam te geven. Misschien is dit voor beeld uit het krijgsbedrijf, dat in vele op zichten juist de primitieve levenshouding in de hand werkt, niet sprekend genoeg Locomotieven die een naam hebben ge kregen, evenals auto's, liften, cyclonen, stormen, expedities, enz., enz., spreken wellicht een duidelijker taal. De bewoners van Texas worden niet meer gewaar schuwd voor een uit de Golf van Mexico naderende storm, die met een snelheid van 100 mijl nadert, maar voor „Dolly", die waarschijnlijk nog grotere verwoestingen zal aanrichten dan „Lizzy" een half iaar geleden in Illinois deed. Hier menen we inderdaad een trek van primitief a.nthro- pomorfisme te herkennen, ondanks het feit dat we een straat die een naam draagt gezelliger vinden dan een genummerde. Maar nu iets over vissen. Wat betekent het dat ze het orgaan van Corti niet be zitten? Daarover morgen. (Nadruk verboden) H PétiÜon

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1957 | | pagina 2