Horen en zien
i
VIST
LEV
'El
SPION IN BERLIJN
Ouwe Job vertelt zijn avonturen
Gupa: HOUTEN STOPSEL van Ceta Bever
I levensverzekering
VA LD A
Agenda voor
Haarlem
Twee Nederlandse schilders
Sierk Schroder
in Den Haag
Edgar Fernhout
in Amsterdam
Kort en bondig
WOENSDAG 9 OKTOBER 1957
Radio - televisie
AANKONDIGINGEN EN
NABESCHOUWINGEN
Drie eenakters
Nederlandse composities
PHILIPS RADIO - TELEVISIE
H. 3. MAERTENS NV.
De radio geeft donderdag
T elevisieprogramma
T och echt de AVRO
Kerkelijk Nieuws
Omvangrijke expositie van
sculptuur in Almelo
Raad voor de Kunst van
Hilversum staakt zijn
werkzaamheden
n.
ONS VERVOLGVERHAAL
DOOR SLIM HARRISON
.J
TEGEN GRIEPHOEST
Van de drie éénakters, die de V.P.R.O.-
televisie dinsdagavond uitzond, was
,,'s Middags om vijf uur" van Manuel van
Loggem in alle opzichten de beste, zozeer
zelfs dat men deze éénakter aan verge
lijking met de beide andere zou willen
onttrekken, temeer omdat Van Loggems
stuk het enige was dat zuiver op televisie
middelen bleek afgestemd. Bijzonder knap
en intelligent is de techniek waarmee Van
Loggem het publiek actief bij het gebeuren
betrekt: de enige persoon van het stuk -
Mary Dresselhuys, voor wie het ook werd
geschreven - richt zich tot het publiek met
het verhaal, dat zij tegelijk spéélt, een
vermenging dus van het gebeurde met het
gebeurende, waarbij de overgangen over
tuigend in de tekst zijn opgevangen. Mary
Dresselhuys maakte van deze uitputtende
opgave een creatie, die volledig de sub
tiele psychologie recht deed: een moment
opname uit het leven van een ouder wor
dende getrouwde vrouw, die plotseling
geconfronteerd wordt met een romantiek,
die de realiteit van haar dagelijks leven
kan omsluieren maar niet vervangen. De
V.P.R.O. heeft met deze éénakter een voor
treffelijk voorbeeld gegeven van een ge
heel Nederlands en uitmuntend écht tele
visiespel.
Het Engelse filmpje „Together" over
twee doofstomme arbeiders was ver
moeiend door de opeenhoping van mis
lukte poëtische bedoelingen. De fijnzin
nige camera was zozeer aan het dromen,
dat de beelden vrijwel onafhankelijk van
elkaar tot stand kwamen en de toeschou
wer verdoofden met van harte gemeende
maar onverteerbare subtiliteiten. „Twee
zusters" van Jan Apon, met Enny Mols-De
Leeuwe en Georgette Rejewski in de titel
rollen, bleek een nadrukkelijk naar het
type geschreven en dus ook gespeeld stuk,
over een tweetal vrouwen, de ene weduwe
en de andere ongehuwd gebleven, die op
eikaars gezelschap zijn aangewezen als
enige garantie tegen volstrekte eenzaam
heid. Elk van beiden heeft het gelijk zozeer
aan haar kant, dat er voor de ander geen
gelijk kan overblijven. De éénakter bleek
een geslaagd typeringsstukje, althans tot
de laatste regel, die van het geheel een
zedespiegel moest maken in de trant van:
wat is het toch moeilijk om willens en
wetens een ander kwaad te doen.
Beeldschermer
De stichting „Donemus", die zich ten
doel stelt het Nederlandse muziekleven
te bevorderen door steun te verlenen aan
componisten, bestaat 27 oktober tien jaar.
Ter gelegenheid van dit tweede lustrum
zal door het Omroepkamerorkest onder
leiding van Roelof Krol op zaterdag 12 ok
tober in de KRO-studio een concert wor
den gegeven, waaraan medewerking wordt
verleend door Jos Verkoeyen, viool en
Adriaan Bonsel, fluit. Er worden werken
gespeeld van Sweelinck, Henriëtte .Bos
nians, Koos van der Griend en Henri Zag-
wijn. Opnamen van deze uitvoering wor
den door de KRO zondag 13 oktober uit
gezonden.
Opnamen van het galaconcert, dat de
KRO op 7 september de deelnemers aan
de Internationale Muziekweek van de
stichting „Gaudeamus" heeft aangeboden,
zullen worden uitgezonden in het KRO-
programma van vrijdag 18 oktober. Men
kan dan een uitvoering beluisteren door
het Brabants Orkest onder leiding van
Hein Jordans met medewerking van de
mezzo-sopraan Sonja Kurwin en de alt
violist Dick Vos. Het programma bestaat
uit werken van Burghauser, Eisma, Huber
en Van Vlijmen.
Ter nadere kennismaking met de eigen
collectie zijn twee zalen van het Haagse
Gemeentemuseum tijdelijk aan het werk
van de schilders Jan van Heel en Sierk
Schroder gewijd. Niet zolang geleden
mocht ik al een en ander zeggen over Van
Heels schilderijen en gouaches, die toen
geëxposeerd werden in een Amsterdamse
kunsthandel. De. tekeningen, die Schroder
tentoonstelt, zullen de meeste onzer
nieuw zijn. Grotendeels ontstonden zij in
het laatste jaar. Ik geloof dat zij een be
langrijk facet vormen van dat zo veel
zijdige maar ook verwarrende beeld van
de Nederlandse kunst van heden.
Schroder is vooral bekend als schilder
van portretten in zoals men dat wel
noemt conventioneel academische zin.
Hij schildert deze met een enorme vaart
en een groot gemak. Ze zijn bijna nooit
mis van kleur, daar hij zich verstandig in
de kleurgeving wist te -beperken. Hij
maakt voorts zijn modellen niet onderge
schikt aan eigen visie en kan zonodig ook
nog tegemoet komen aan de wensen van
de opdrachtgever. Zo'n figuur wordt
tegenwoordig al gauw in een verdacht
licht gesteld. De opvattingen van vele
kunstenaars zijn nogal trots geworden.
Beweerde niet een onzer vrienden tijdens
een forum in „Teisterbant" dat de kun
stenaar alleen verantwoording aan zich
zelf schuldig is? Naar mijn mening impli
ceert net zich tot de kunstgeroepen voelen
al een opdracht. Het lijkt me in ieder ge
val gezond zo nu en dan met het feit „op
dracht" geconfronteerd te worden. Schrö-
ders beste portretten ontstonden uit'een
spanning tussen opdracht en eigen moge
lijkheden en willen, zoals dat bepaald
wordt door een karakter. Schroder houdt
van mensen en is op argeloze wijze ge
boeid door wat zich op het uiterlijk van
mensen afspeelt. Hij heeft respect voor
andermans individualiteit en mint een
charmante omgang. Hij is geen felle par
tij kiezer.
Schroder zal echter verdedigen wat hem
ADVERTENTIE
Nassaustraat 5 - Haarlem - Tel. 15220
Nieuwe Groenmarkt 2 - Haarlem - Tel. 15229
HILVERSUM I 402 M. 7.00 KRO. 10.00 NCRV.
11.00 KRO. 14.00-24.00 NCRV.
KRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Gram. 7.45 Morgenge
bed en liturg, kal. 8.00 Nieuws en weerber. 8.15
Gram. 8.50 Voor de vrouw. 9.35 Waterst. 9.40
Schoolradio. NCRV: 10.00 Gram. 10.30 Morgen
dienst. KRO: 11.00 Voor de zieken. 11.45 Gram.
12.00 Middagklok - noodklok. 12.03 Instr. octet.
12.25 Voor het platteland. 12.35 Land- en tuinb.-
meded. 12.38 Ballroomork. 12.55. Zonnewijzer.
13.00 Nieuws en Kath. nieuws. 13.20 Gram. 13.40
Amus.muz. NCRV: 14.00 Metropole ork. en klein
koor 14.45 Voor de vrouw. 15.15 Amus.muz. 15.45
Gram. 16.00 Bijbellezing. 16.30 Pianorecital. 17.00
Voor de jeugd. 17.30 Gram. 17.40 Beursber. 17.45
Kamerork. en solist. 18.30 Fries progr. 18.45 Le
ger des Heilskwartier. 19.00 Nieuws en weerber.
1910 Op de man af. 19.15 Gram. 19.20 Sociaal
perspectief. 19.30 Gram. 20.00 Radiokrant. 20.20
Gevar. progr. 21.45 Gram. 22.00 Tijdschriften-
kron. 22.10 Gram. 22.25 Orgelconc. 23.00 Nieuws.
23.15 Sportuitsl. 23.20—24.00 Gram.
HILVERSUM II 298 M. 7.00 AVRO. 7.50 VPRO.
8.00—24.00 AVRO.
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Gymn. 7.20 Gram.
VPRO: 7.50 Dagopening. AVRO: 8.00 Nieuws. 8.15
Gram 9.00 Gymn. Voor de vrouw. 9.10 De groen
teman. 9.15 Gram. 9.40 Morgenwijd. 10.00 Gram.
10 50 Voor de kleuters. 11.00 Kookpraatje. 11.lo
Lichte muz. 11.45 Een geneeskundig consult, caus.
12.00 Lichte muz. 12.30 Land- en tuinb.meded.
12.33 Pianospel. 12.50 Uit het bedrijfsleven. 13.00
Nieuws. 13.15 Meded. of gram. 13.20 Promenade-
ork. 13.55 Beursplein 5. 14.00 Pianorecital. 14.30
Logboek 1935. 15.00 Gram. 15.45 Voordr. 16.00
Herinneringen aan de zomercursussen te Salz
burg, caus. 16.30 Lichte muz. 17.00 Voor de jeugd.
17.45 Regeringsuitz.Nederland en de wereld:
Nabeschouwing over de 5e conferentie over de
herziening van geschiedenisboeken, gehouden te
Scheveningen in het kader van de raad van
Europa, door L. J. M. van Laar, hist, drs., voor
zitter van de conferentie. 18.15 Lichte muz. 18.4o
Sportproblemen. 18.55 Gesproken brief uit Lon
den. 19.00 Voor de kinderen. 19.05 Gevar. progr.
20 00 Nieuws. 20.05 Gram. 20.15 Radio-philharm.
ork. en soliste. In de pauze: Voordr. 22.15 Act.
22.30 Westindisch ork. 22.50 Sportact. 23.00 Nieuws.
23.15 Koersen te New York. 23.16 Act. of gram.
23.25—24.00 Gram.
NTS: 20.00 Journ. en weeroverz. KRO: 20.15
Voor de jeugd. 20.50 Voor de vrouw. 21.20 Rep.
uit een fabriek. Daarna: Epiloog.
BRUSSEL, 324 M.
12.00 Amus.ork. 12.30 Weerber. 12.34 Gram. 13.00
Nieuws. 13.15 Orgelspel. 14.00 Eng. les. 14.15 Gram.
14.30 Franse les. 14.45 Gram. 15.00 Schoolradio.
15.30 Kamerorkest en soliste. 16.30 Solistenconc.
17.00 Nieuws. 17.10 Gram. 17.15 Voor de kinderen.
1815 Gram. 18.30 Voor de sold. 19.00 Nieuws.
19.40 Gram. 19.50 Caus. 20.00 Rep. 21.00 Verz.
progr. 22.00 Nieuws. 22.15 Internat. Radio-Uni-
Wuiteit. 22.30 Orgelconc. 22.55—23.00 Nieuws.
De VARA-showboat is dus gisteravond
de AVRO-studio binnengedreven, waar
kapitein Karei Prior een hotelexploitatie is
begonnen. Omdat hij wel vermoed zal heb
ben, dat niet alleen zijn nieuwe brood
heren, maar ook alle beroepspottenkijkers
in het Hilversumse dat moment in span
ning bespiedden, had hij met zijn beman
ning geen enkel risico genomen en niet
minder dan een dozijn op alle omroep
markten beproefde leukerds aangemon
sterd en dan hebben we Flip van der
Schalie, die nu in een zwijgend rolletje zo
ongeveer in dezelfde positie als Molotov in
Mongolië verkeerde, niet eens meegere
kend. Zoveel mankracht deed ons evenwel
tot de conclusie komen, dat de wet van de
verminderde meeropbrengsten niet alleen
voor de economie geldt. Alle leukigheid ten
spijt hebben we tot tien uur moeten wach
ten tot we eens écht konden lachen: „Was
meneer vroeger niet bij de K.R.O.?" vroeg
Potasch-Kaart, doelende op de nieuwbak
ken hotelexploitant. „Dat is de enige om
roep, waar hij niet - heeft, gewerkt", - vief
Perlemoer.-Boskamp in.
Om eerlijk te zijn: zo..zouteloos als „de
Trein" op zijn laatste" kilometers was het
zeker niet, maar Elfferich, Moraal en Pola
beseffen toch niet voldoende, dat ook kol
der de zuurdesem van een werkelijk hu
moristische geest niet kan missen. Met het
verzamelen van een overigens veel te groot
(overdaad schaadt) aantal dwaze typen al
leen komt men er niet, afgezien dat al die
loopjes met C.A.O.'s, hoge en lage adel en
de psychologie niet bepaald trouvailles
zijn.
Vooral nu het om een „begin" gaat, heeft
het weinig zin alle in het algemeen veel te
lang durende programma-onderdelen cri-
tisch te volgen. Cees de Lange handhaafde
bij het radiospel „Haal je schoolgeld terug"
zijn reputatie van prettige, slagvaardige
animator. Bovendien trof hij het met zijn
intelligente partner heel wat beter dan
Ary van Nierop de avond tevoren in een
gepopulariseerde versie van ,,'t Hangt aan
de muur" met de zijne. We hebben overi
gens wel even versteld gestaan over een
leraar, die „aanvoegende wijs" in plaats
van „subjonctif" fout rekende. In elk geval
was Cees de Lange de enige, die herinne
ringen aan de zaterdagavond wakker riep.
De anderen bleken reeds helemaal opge
gaan in die gepolijste AVRO-sfeer, herken
baar aan een tot om alles en niets lachend
publiek.
Golfbreker
goed dunkt. Mochten dan toch al meni
geen de ogen open gegaan zijn voor Schrö-
ders kwaliteiten als schilder van mensen
en interieurs, te zeer nog wordt geduren
de de laatste jaren op vele plaatsen een
kalme realistische kunst gelijk de zijne
in een hoek gedrukt. Schroder koos het
beste verweer tegen critiek of onverschil
ligheid door zich nog meer te concen
treren op de waarden, waarin hij gelooft.
En dat is dan vooral het goede tekenen,
de treffende weergeving van dingen, die
ons zonder meer boeien kunnen, mits ook
wij onze ogen evenzeer weten te gebrui
ken als een kunstenaar dat deed. Hij acht
het menselijk lichaam één der schoonste
zaken van de schepping en is dit met
grote ernst opnieuw gaan bestuderen,
analyserend eerst, volgend alle welvingen,
om later tot een synthese te komen van
de door hem als belangrijkst gevoelde ele
menten. Zo stelde hij zich ook in tegen
over de gelaten van enige vrouwelijke
modellen. Deze verkregen dan ook iets
koels, aangezien het niet slechts om het
uiterlijke ging. Hoe steunde hem deze in
stelling bij het tekenen van een vrouwtje
in verwachting, dat hierdoor haar eigen
lichaam niet meer als lelijk zag. En nu in
het dagelijks leven het lichaam niet- zon
der kleed te denken is, maakte Schroder
ook draperiestudies, die meer schoonheid
bezitten kunnen dan zekere abstracte
composities.
Deze collectie is geen afgerond geheel.
Slechts één mannenkop is hier te zien.
Tekening door Sierk Schroder.
Waar Schroder al zoveel mannenportret-
ten schilderde zal hij ook wel tekenend
deze verder maken. Een reeks naakten in
rood krijt vertoont een zoeken naar gro
tere vormen en hebben door de standen
van het model iets van beeldhouwers
tekeningen. Door de geactiveerdheid van
dit werk hebben alle tekeningen iets van
een doel in zichzelf. Dit komt mede door
de stelligheid waarmee Schroder positie
koos. Het behoeft geen betoog dat hier
meer op moet volgen. Schroder zal aan
experimenten echter minder behoefte dan
ooit hebben. In hoeverre hij ons boeien
zal. hangt.af ook van de mensen, die hij
ontmoet en hetgeen wij van- deze mensen
zouden- ondervinden. Het lijkt me dat zij,
aan ons-voorgesteld door Schröder, altijd
wel innemend genoeg zullen zijn. De ten
toonstelling duurt tot 1 december.
Tot 20 oktober zijn bij Magdalena Soth-
mann in Amsterdam schilderijen van Ed
gar Fernhout te zien. Dat het werk van
Charley Toorops zoon niet onbelangrijk
geëvolueerd is, kan een ieder bezoeker
duidelijk zijn, daar naast recente stukken
nog enkele zaken uit 1952 en 1953 vertoond
worden. Fernhout is zich meer gaan be
zinnen op de abstracte waarden van een
schilderij, waarbij hem toch het realiseren
van een aan de natuur ondergane sensatie
voorop is blijven staan. Het komt me
bovendien voor, dat hem de keuze van het
onderwerp in verband met de projectie van
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Zevenhuizen (Gron.) A. D.
R. Ravesloot te Steenwijkerwold.
Geref. Kerken
Beroepen te Vlaardingen (7de pred. pl.)
C. L. Timmers te Sint Pancras; te Workum
H. Veenstra te Veenwoudsterwal.
Chr. Geref Kerken
Tweetal te Aalsmeer C. Noordergraaf te
's Gravendeel en J. M. Visser te Dokkum.
Baptisten Gemeenten
Bedankt voor Zandbulten-Dokkum Sj.
Zijlstra te Eindhoven.
Geref. Gemeenten
Bedankt voor Kampen L. Kièboom te
Lisse.
Vrije Evang. Gemeenten
Aangenomen het beroep tot predikant in
algemene dienst met standplaats Bergum
J. A. Hamers te Wemeldinge.
Geref. Kerken onderh. art. 31 K.O.
Tweetal te Enumatil W. H. de Boer te
Urk en D. Nieuwenhuis te Bunschoten-
Spakenburg.
„Je hebt gelijk, Job", riep Govert opgewonden. „Een schip! We zijn gered!"
Het schip kivam naderbij. We waren allebei gaan staan en begonnen te schreeuwen
uit alle macht; Govert zwaaide met een lap. O, als ze ons nu maar ontdekten!
Gelukkig was dat het geval. De stuurman op de brug zmn het schip had iets gezien
zette zijn kijker aan het oog en kon ons toen duidelijk onderscheiden.
„Ik geloofdat dat schipbreukelingen zijn", zei hij.
114-11$
ADVERTENTIE
VOOR DUIZEND
EN ÉÉN
DOELEINDEN
zijn persoonlijk voelen duidelijker is ge
worden.
Hij lijkt meer geïnspireerd dan voorheen
en bevrijd uit de ban van zijn om hem
heen zo bewonderde en gezaghebbende
moeder. Het valt waarlijk niet mee als
kunstenaar zich te ontwikkelen in hetzelf
de vak, waarin één der ouders zo gold.
Fernhout begon al vroeg te schilderen en
op zijn zestiende jaar was zijn naam be
kend door uiterst precies geschilderde
doeken. Lang heeft hij zich gedwongen
gevoeld zich te handhaven in een stijl,
waarvan toch, gezien zijn jeugd, moeilijk
gezegd kon worden dat het zijn zeer per
soonlijke manier van uitdrukken was. Hij
onderscheidde zich er echter mee en bezat
zodoende een verdediging tegen de meest
voor de hand liggende invloeden. Men kan
gerust aannemen, dat hij zijn ogen niet
sloot voor anderer uitingen. Na de bevrij
ding van het Duitse juk echter kon hij
zich toch pas veel meer openstellen. Mij
is verteld dat het Museum van het Im
pressionisme te Parijs voor hem een open
baring was. Een feit is, dat kort na de
oorlog zich een belangrijke verandering in
zijn schilderwijze voltrok. Het nauwkeurig
penselen van gladde vormen maakte plaats
voor het positief neerzetten van toetsen,
die het schilderij meer deden vibreren.
Spontaneïteit bleek echter toch niet één
van Fernhouts eigenschappen. Zijn werk
begon meer te lijken op dat van Charley
Toorop en juist hierdoor bleek dat Fern
hout zich sterker is gaan voelen. Want
vertrouwde hij er nu niet op, dat eigen
persoonlijkheid toch voldoende gold?
Het ziet er naar uit dat hij zich thans
geheel bewust is van eigen karakter, ook
al toont sommig werk nog tekorten. De
zeeën, die hij schilderde, hebben iets van
woestijnen van stenen door de te kantig
neergezette witten der golven. Zij hebben
iets te veel afstand nodig om ons de at
mosfeer te doen proeven, die ze toch eigen
lijk wel bezitten. Misschien mag men
zeggen, dat Fernhout's schilderijen soms
nog de- fouten van zijn kwaliteiten ver
tonen. Die kwaliteiten zijn zorgvuldigheid,
wil tot klaarheid en grote stelligheid. Met
zijn zeeën en stranden heeft Fernhout dan
verder zeer veel gewonnen wat betreft de
kleur. Deze is meer gaan „zingen". De
witten, waarvoor hij een voorkeur heeft,
zijn nu ook waarlijk tot kleur geworden of
wel spelen zij nu een rol in het gamma
van het geheel. Welk een afstand ligt er
tussen zijn zelfportret van 1953 (toch te
zeer tegen de achtergrond uitgesneden en
te druk in de schaduwpartijen) en zijn veel
grondiger stranden, waarop de aange
spoelde stukken hout zich geheel anders
aftekenen en een organischer geheel be
reikt werd.
Bob Buys
Naar Londen. Mr. C. W. baron van
Boetzelaer, consul-generaal te Frankfurt
am Main, zal begin 1958 als ambassaraad
worden tewerkgesteld aan de Nederlandse
ambassade te Londen.
Het ligt in het voornemen van Prinses
Beatrix op zaterdag 19 oktober de ten
toonstelling van beeldhouwwerken „Sculp
tuur uit verleden en heden in Nederlands
particulier bezit", officieel te openen. Deze
expositie wordt gehouden door de kunst
kring „De Waag" in het Waaggebouw te
Almelo. Deze tentoonstelling zal beeld
houwwerken omvatten uit de periode van
ongeveer 1200 af tot heden. Het middel
eeuws-religieuze tijdvak zal vertegen
woordigd zijn met een vijftigtal beelden,
bijna alle van anonieme meesters. Er is
tevens een veertigtal beelden uit i.e
periode van de renaissance, de zeventiende
en de achttiende eeuw. onder andere van
Adriaen de Vries, Germain Pilon, Gio
vanni Bologna, Giovanni Torenzo en Ber
nini Clodion. Ook treft men er zestig wer
ken uit de negentiende en de twintigste
eeuw, onder andere van Degas, Rodin,
Despiau, Radecker, Mendes da Costa,
Archipenko, Lehmbruck, Zadkine, Marino
Marini, Moore, Arp, Chadwick en Butler.
Het begrotingstekort van Hilversum
van f 2.900.000,- en de bestedingsbeperking
zijn voor het college van B. en W. aan
leiding op de begroting voor 1958 geen
bedrag van betekenis te plaatsen voor de
aanschaffing van kunstwerken of voor
culturele prestaties of manifestaties. B.
en W. zijn van oordeel, dat, wanneer dit
desondanks toch zou gebeuren, een zo
danige begrotingspost niet de vereiste
goedkeuring van de hogere organen zou
verkrijgen.
De Raad voor de Künst van Hilversum,
die in februari van dit jaar werd opge
richt met de taak het college van B. en W.
te adviseren, heeft in de huidige houding
van het college de aanleiding gevonden
zijn arbeid niet te kunnen voortzetten. De
raad is evenmin bereid het college van B.
en W. van voorlichting te dienen met be
trekking tot culturele aangelegenheden
van geringer betekenis. Het commentaar
van B. en W. op dit gebeuren luidt als
volgt: „Aangezien ons college deze hou
ding betreurt en het door de Raad voor de
Kunst is studie nemen en al dan niet ge
vraagd uitbrengen van advies voor in de
toekomst te nemen beslissingen zeer wel
mogelijk acht, ook al kunnen momenteel
geen middelen ter beschikking worden
gesteld, is dezerzijds getracht door een
samenspreking de raad te bewegen op zijn
negatieve standpunt terug te komen. Deze
poging heeft tot onze teleurstelling niet
tot het gewenste resultaat geleid".
ADVERTENTIE
- - - m
I
«MSTLEVt
25. Ik begin te praten, maar dan pauzeer ik even om
op mijn gemak een sigaretje op te steken, zodat
de zenuwen van onze dierbare Kurt nog wat meer op
de proef worden gesteld.
Toen ik in Berlijn was in gezelschap van miss Mo-
relli, heeft men mij een zeker vertrouwen in de toekomst
gegeven. Maar sedert mijn vertrek heb ik in de gaten dat
ik niet erg meer meetel.
Heb je er genoeg van?
Nee, stel je gerust. Ik vind het alleen maar vreemd
dat jullie me tot iedere prijs willen laten geloven dat
mijn ex-landgenoten Pola Kautner hebben ontvoerd,
terwijl de Russen dat werkje hebben opgeknapt. Hij
raakt opgewonden en slaat met de vuist op tafel.
Ben je gek geworden, Holden?
Helemaal niet, er zijn zoveel dingen die bewijzen
dat ik gelijk heb. Om te beginnen was onze aankomst
in Parijs zorgvuldig geheim gehouden. De kruier van
het vliegveld moest onze taxi aanwijzen en hij heeft
ook de auto met het CD-nummerbord op onze taxi ge
wezen. Van het vliegveld af zijn we gevolgd.
De Amerikanen hadden precies zo kunnen doen
Kom nou toch! Een paar minuten geleden zei ik
nog tegen Carter dat de Amerikanen, als zij de overval
hadden gepleegd, even goed Carter en mij hadden mee
genomen. Waarom alleen die lieve Pola?
Kurt ijsbeert door de kamer, blijft plotseling voor me
stilstaan.
Wie zegt je dat Pola Kautner ons niet heeft verra
den? Heb je wel eens aan die mogelijkheid gedacht,
Holden?
Zeker, die mogelijkheid pleit voor uw gezichtspunt,
maar zelfs al u in dit geval gelijk had, zou uw eigen hou
ding het tegendeel bewijzen. Kom Kurt, je blijft niet rus
tig in een huis zitten dat de vijand kent en dat hij kan
bewakenKameraad Kurt, een maand geleden was
ik nog een gewone luitenant in het Amerikaanse leger,
maar jij hebt me geleerd volkomen objectief en verstan
delijk te redeneren, eigen gevolgtrekkingen te maken.,
nu zul je dus wel blij zijn dat je leerling zich zo'n
goede leerling toont
Nu kalmeert hij wat en komt met uitgestoken hand
op me toe.
Laten we vrede sluiten, Holden. Ik zal je de waar
heid vertellen. Uw vrees is bewaarheid. We hebben in-
ROMAN VAN SLIM HARRISON
(vertaald uit het Frans)
derdaad Pola Kautner moeten grijpen, omdat we haar
van heulen met de vijand verdachten.
Waarom moest zij dan helemaal mee naar Frank
rijk?
Omdat haar verdwijning in Berlijn een tegenactie
zou hebben uitgelokt. In Parijs is alles geoorloofd.
Waarom moest ik de indruk krijgen dat het Ame
rikanen waren?
Een idee van miss Morelli.
Ik zie wel dat zij altijd even grappig is, die An
gela
Holden, nu zou ik je willen vragen samen te gaan
eten en daarna samen naar de schouwburg. Je moet
even wennen aan je rol van Brits toerist. Meneer Har
ding, gaat u met me mee?
Kurt doet een deur achter zijn bureau open, die op een
keldertrap uitkomt. Een paar minuten later zijn we in
een groot vertrek, waar in het midden een groot bed
troont, dat als sprei een soort tijgervel heeft.
Je kamer, Holden.
Kurt wijst me een smoking aan.
Ik hoop dat die je als gegoten zit.
Oe smoking zit zo goed dat ik opval in de hall van
net Palais Chaillot waarheen Kurt mij heeft gebracht
om een opvoering mee te maken van het Theatre Natio
nal Populaire.
Mac Carter, mijn lijfwacht, sinds Berlijn, is uit de
circulatie verdwenen. Hij zal wel door een collega zijn
vervangen, hoewel Kurt bijzonder veel vertrouwen in
zichzelf ten toon spreidt. Herhaaldelijk neemt hij me bij
de arm en praat Engels tegen me, foutloos, zonder
accent bijna.
Harding, uw bezoek aan Parijs is werkelijk
Ik laat hem een beetje kletsen en kijk intussen naai
de aardige Parisiennes in onze buurt. Er zijn bijzonder
mooie vrouwen bij, ik zouMaar plotseling valt mijn
oog op een stuk krant dat bij iemand uit de zak steekt.
De krant is zo opgevouwen dat ik iets van de vette
kop kan lezen:
....ING VAN JONGE
MIDDEN OP STRA
Er staat een foto bij de tekst. Ik heb een vreemd voor
gevoel en zou dolgraag die krant hebben. Ik sta even
.stil onder het voorwendsel dat ik een sigaret wil opste
ken en draai mijn bovenlichaam zo dat Kurt tussen de
krant en mij staat, maar omdat ik groter ben dan hij,
is alles in orde. Ik zie de foto nu beter en plotseling
is 't alsof ik een slag op mijn hoofd krijg. Onder het
hoofd LAATSTE NIEUWS zie ik een foto van Pola Kaut
ner. De jonge vrouw is vermoordik MOET die krant
hebben. In de hall is een krantenkiosk, ik moet er zo
vlug mogelijk heen zonder de aandacht van Kurt te
trekken. Gelukkig loopt hij zelf die richting uit, omdat
hij me een kaart van Parijs wil laten zien.
Ik luister helemaal niet naar hem, kijk gespannen
naar de voorkant van de kiosk waar de kranten hangen
en daar zie ik de laatste editie van France Soir. Een
foto van een station van de ondergrondse spoorweg,
het lichaam van een jonge vrouw op de rails
En onder Laatste Nieuws een foto van Pola Kautner!!
Ze hebben Pola uit de weg geruimd! Mijn hart krimpt
ineen en bijna automatisch steek ik een sigaret op, te-
wijl er ergens een belletje begint te rinkelen.
De pauze is afgelopen, Harding. Laten we weer
gaan zitten.
Wezenloos loop ik achter Kurt aan. Als Pola dood is,
dan is er iets gebeurd en dan zal ik de consequenties
van dat „iets" ook zeker merken.
HOOFDSTUK III
Ik heb geen aandacht voor het toneel. Kurt schijnt
zich bijzonder te vermaken, maar ik blijf somber en
mijn gedachten zijn er niet bij.
Waarom is Pola Kautner vermoord? De krant schrijft
niet over zelfmoord of een ongeluk, maar over een
misdaad.
Ik begrijp het maar niet. Wat ik ook voor oplossing
orobeer te bedenken, het lukt niet.
Wat mij het meest ongerust maakt is dat Pola Kaut
ner was uitgekozen mij te vergezellen op het traject
BerlijnParijs via Londen. Als zij die vertrouwens-
post kreeg, waarom moest men haar dan in Parijs
meteen laten verdwijnen? Zij moet een fout gemaakt
hebbeneen ontzettende fout, die zij met de dood
heeft moeten bekopen.
(Wordt vervolgd)
Politieboot. Nadat op 20 december
1956 te Delfzijl een politieboot van de
Rijkspolitie, te water, de R.P. 19 officieel
in dienst was gesteld en onlangs te Har
derwijk de R.P. 20, is thans te Harlingen
de R.P. 21 officieel door de minister van
Justitie, prof. dr. I. Samkalden in dienst
gesteld. Het bewakingsgebied wordt ge.
vormd door de lijn Den Helder, Afsluitdijk.
Kornwerderzand en het Waddengebied tot
aan Oostmahorn.
Groningen-Bremen. Met ingang van
de zomerdienstregeling 1958 zullen tussen
Bremen en Groningen twee diesel-elektri.
sche treinen gaan rijden, die met inbegrip
v an het oponthoud aan de grens slechts
2'/a uur over deze afstand zullen doen.
Vlootbezoek. In de Amsterdamse ha
ven arriveren vrijdag de Engelse oorjogs-
schepen „Vigilant", „Roebuck", „Venus",
„Jewel" en „Acute". De eerste drie zullen
meren aan het Stenen Hoofd, de overige
aan de De Ruyterkade. De schepen zijn
zaterdagmiddag voor het publiek te bezich
tigen.
Dalend tbc-sterftecijfer. Volgens voor-
lopige cijfers van de hoofdinspectie voor
de volksgezondheid is het reeds lage tbc-
sterftecijfer in ons land van 6.7 per 100.
inwoners in 1955 in 1956 verder terugge.
bracht tot 5.4. In 1956 stierven 593 patiën
ten aan tuberculose. In 1952 bedroeg dit
aantal nog 1278, een daling sedertdien dus
van bijna 54 pet.
Ook het aantal nieuwe gevallen van tbc
neemt nog geregeld af. In 1955 werden nog
8801 nieuwe gevallen vastgesteld; in 1956
bedroeg dit aantal 7684.
Bezwaar. De faculteit der godgeleerd
heid van de rijksuniversiteit te Utrecht
beeft zich tot de leden der Staten Generaal
gewend naar aanleiding van het wetsvoor
stel, dat door de minister van Onderwijs
is ingediend, om, voortaan, ook houders van
het diploma gymnasium beta tot oe
examina in de theologische faculteit toe te
laten. De faculteit verklaart zich tegen dit
voorstel. Zij verlangt met nadruk een we
tenschappelijke opleiding voor de studen-
ten in de theologie. In het adres wordt on
der meer gezegd, dat de predikanten
bijbel en de werken der voornaamste theo
logen in de grondtaal moeten kunnen le
zen. Dit beginsel wordt, aldus het ac
door het voorstel van de minister aange
tast.
Trommen. Het Haags gemeentemu
seum heeft voor de verzameling van de
muziekhistorische afdeling drie trommen
uit Nieuw-Guinea aangekocht. De trom
men zijn afkomstig uit de omgeving van
de Geelvinkbaai en uit het Asmat-gebied.
Zij zijn vervaardigd door mensen, die nt£
volkomen in de natuurstaat leven en die
het materiaal waarschijnlijk met stenen
gereedschappen hebben bewerkt.
Wegenaanleg. De rijkswaterstaat heeft
aanbesteed de aanleg van de aarden baan
voor het wegvak Zoelen-Tiel en de aanleg
van kunstwerken en rijbaanverhardingen
op het wegvak Meteren-Tiel. De laagste
inschrijving was van G. van der Schueren
te Gent (België) met f2.951.450, de hoog
ste die van n.v. Aannemersbedrijf v/h. E.
A. van Wijnen te Dordrecht met f 4.150.000,
ADVERTENTIE
PASTI LLES
DESINFECTEERT VERZACHT
WOENSDAG 9 OKTOBER
Stadsschouwburg: Het Jemenitisch
let „Inbal" onder leiding van Sarab Levi;
Tanaï, 20 uur. Frans Halsmuseum: Ewoud
de Kat over moderne schilderkunst voor
Volksuniversiteit, 20 uur. Postlaan fö
Bazaar voor de Nederlandse Protestanten
bond Heemstede-Bennebroek, 19.30-22 uur.
Minerva: Toneeluitvoering H.A.T. met „In
een andere wereld", 20.15 uur. RoV
„Schuldig", 14 jaar. 19 en 21.15 uur. Lido:
„De nacht vol beklemming". 14 jaar 19
21.15 uur. Frans Hals: „De hemelbestor
mer", 14 jaar, 19 en 21.15 uur. Rembrandt:
„Dieven en moordenaars", 18 jaar 19 en
21.15 uur. Luxor: „De grote kraak", 18 jaar
19 en 21.15 uur Cinema Palace: „Geef mij
een kans", 18 jaar, 19 en 21.15 uur. Studio:
„Grootalarm bij de geheime politie", 14
jaar, 19 en 21.15 uur.
DONDERDAG 10 OKTOBER
Zuiderkapel: D. J. Bruyn -over „Israël,
Gods wondervolk", 20 uur. Minerva „Mira-
colo a Milano", alle leeft, voor Bijzonder
kerkewerk gemeente Heemstede, 20.15 uur.
Roxy: „Schuldig", 14 jaar, 14.30, 19 en
21.15 uur. Lido: „De nacht vol beklem
ming", 14 jaar, 16.15, 19 en 21.15 uur. Frans
Hals: „De hemelbestormer", 14 jaar, 14.30
19 en 21.15 uur. Rembrandt: „Dieven en
moordenaars", 18 jaar, 14, 16.15, 19 en 21.13
uur. Luxor: „De grote kraak", 18 jaar, 14,
19 en 21.15 uur. Cinema Palace: „Geef mij
een kans", 18 jaar, 14, 16.15, 19 en 21.15
uur. Studio: „Groot alarm bij de geheime
politie", 14 jaar, 14, 16.15, 19 en 21.15 uur,
i