Groepen die de last der inflatie dragen
worden steeds kleiner
Belgische Nationale Bank weigerde
inflatoire bankbiljetten te drukken
Monty coats
HENSEN
Mist of zonneschijn
PANDA EN DE MEESTER-BRANDMEESTER
f 38.50
Kunstmestfabriek Vlaardingen
optimistisch over Euromarkt
roos?
Prof. Kortezveg over de gulden
Bedenkelijk uit het oogpunt van
sociale rechtvaardigheid
'Ajxman
Wereldnieuws
ió Wet
zo
VJ
Schatkist in moeilijkheden
De Engelse mening over de
landbouwprodukten in
de vrijhandelszone
Pond sterling noteert
boven officiële koers
Reorganisatie raffinaderij
Pernis
Kort nieuws
Ook de Franse schatkist
in moeilijkheden
De wereldstaalproduktie
Endogamie
DONDERDAG 10 OKTOBER 1957
DE INFLATOIRE ONTWIKKELING, die Nederland sinds 1945 heeft gekend zal
zich ook in de toekomst nog voortzetten. De bezwaren van deze ontwikkeling treden
echter steeds duidelijker aan het licht. Dit verklaarde prof. S. Korteweg, hoogleraar
in de economie aan de rijksuniversiteit te Groningen op een te Utrecht gehouden
lunchbijeenkomst van het departement Utrecht van de Nederlandse Maatschappij
voor Nijverheid en Handel. Uit een oogpunt van sociale rechtvaardigheid" noemde
prof. Korteweg het uitermate bedenkelijk, dat de groepen die het gelag betalen,
steeds kleiner worden. Van economisch standpunt noemde hij het grootste euvel,
dat het hoe langer hoe minder aantrekkelijk wordt te sparen. Daartegenover wordt
echter volgens hem de drang tot investeren kunstmatig versterkt. Als men zeker
meent te weten, dat de gulden in de toekomst een steeds dalende koopkracht 'zal
bezitten, zal men, aldus prof. Korteweg, trachten zijn uitgaven, in het bijzonder die
ten behoeve van investeringen, te vervroegen.
De regering beschikt, aldus prof. Korte
weg, over de apparatuur om het loonpeil
te beheersen. Macht betekent hier, zoals
altijd en overal, verantwoordelijkheid.
Voorzover zij erin slaagt het prijspeil te
bevriezen, handhaaft zy kunstmatig de
overbesteding en schept zy de noodzaak
elders bestedingsbeperking af te dwingen,
aldus prof. Korteweg. Een kunstmatig laag
huurpeil betekent, aldus prof. Korteweg,
dat de bevolking over een groter deel van
het verdiende inkomen de vrije beschik
king houdt dan anders het geval zou zijn.
Hy noemde het stellig niet ondenkbaar,
dat aldus een gedeelte van de consump
tieve vraag verschuift van produkten van
binnenlandse oorsprong naar produkten,
die moeten worden ingevoerd. Dit is vol
gens hem geen inflatie, maar legt wel een
druk op de betalingsbalans.
ADVERTENTIE
TEGEN AZIATISCHE GRIEP
EEN AZIATISCH MIDDEL
originele import
TIJGERBALSUM
Geen wonderzalf je. maar bereid vol
gens een eeuwenoud Chinees recept
van wereldvermaardheid
„DE ORIëNT"
R. C. VAN EIF
Paarlaarsteeg 8 - Telefoon 14615
In de tweede plaats heeft volgens prof.
Korteweg de gevoerde woningpolitiek er
toe geleid, dat de particuliere woningbouw
in belangrijke mate is verdrongen door
woningbouw van gemeentewege. Het stre
ven de kosten van de woningbouw zo laag
mogelijk te houden is een van de redenen,
waarom het lage rentegamma zo hard
nekkig is gehandhaafd. Een goedkoop-geld
politiek werkt echter inflatoir. Bovendien
was een van de sterkste inflatoire symp
tomen in de laatste maanden de kasgeld
leningen, die de gemeenten opnamen, daar
toe niet in de laatste plaats genoopt door
de eisen van de woningbouw.
Papieren standaard
Na een historisch overzicht gegeven te
hebben van de verschillende vormen van
inflatie, zeide prof. Korteweg, dat de Ne
derlandse gulden sinds 1944 via de over
eenkomsten van Bretton Woods is opge
hangen aan de dollar der Verenigde Staten.
Bovendien is de Nederlandse Bank sinds
1956 wederom gebonden aan dekkingsvoor
schriften. Niettemin heeft Nederland thans,
volgens prof. Korteweg, in wezen een pa
pieren standaard. Het is, volgens hem, niet
langer zoals in de 19e eeuw de waarde van
het goud, die de waarde van de geldeen-
heid beheerst, maar het is de waarde van
de Amerikaanse dollar die de ruilwaarde
van het goud bepaalt. Zoals in de 19e eeuw
de conjunctuurgolf een internationaal ver
schijnsel was, zo is dit tegenwoordig de
inflatie, die onafgebroken de overhand
heeft. Als een van de oorzaken noemde
prof. Korteweg de starheid der lonen.
Sinds verlaging der nominale lonen tot de
onbestaanbaarheden is gaan behoren, is de
daling van het reële loonpeil, volgens prof.
Korteweg, alleen nog mogelijk indien de
prijzen sneller stijgen dan de nominale
lonen.
Het overwicht der inflatoire krachten
heeft ten gevolge, dat de conjunctuurgolf,
die zich in de 19e eeuw zo duidelijk af
tekende, veel vlakker is geworden. Men
spreekt in dit verband vaak van de in
gebouwde stabilisatoren en bedoelt hier
mede, dat het huidige economische bestel
wordt gekenmerkt door een aantal auto
matisch werkende krachten, die een neer
gang van de conjunctuur remmen en
tegenwerken. Evenzo zijn er' ingebouwde
inflatoire mechanismen. Hiertoe behoort
volgens prof. Korteweg bijvoorbeeld de
regeling, dat de pensioenen, die krachtens
de Algemene Ouderdomswet worden uit
gekeerd, worden verhoogd indien de kosten
van levensonderhoud stijgen. Maatregelen
van dezen aard, hoezeer op zichzelf ook toe
te juichen, vermeerderen volgens prof.
Korteweg, het gevaar, dat elke inflatoire
ontwikkeling, die ergens in het econo
mische bestel ontstaat, zich op andere ter
reinen voortplant en steeds grotere afme
tingen gaat aannemen.
Aanvankelijk heeft de Britse regering
zich op het standpunt gesteld, dat Enge
land zich alleen met een vrije Europese
markt zal kunnen verbinden, wanneer
landbouwprodukten van deze regeling
worden uitgesloten; zulks om het Britse
Gemenebest niet te benadelen. Er is thans
echter sprake van een kentering in de op
vattingen van de regering.
Reeds enkele maanden geleden, toen
MacMillan en andere ministers in Londen
besprekingen voerden met de Nederland
se delegatie onder leiding van drs. Van
der Beugel, leek het er op alsof de soep
niet zo heet zou worden gegeten als zij
was opgediend. De slotsom van de overi
gens informele besprekingen was, dat de
Engelse regering, al kon zij dat onmoge
lijk in het openbaar toegeven, misschien
bereid zou zijn tot een compromis. In elk
geval leek het er toen op, dat het land
bouwprobleem een open kwestie was ge
worden, hetgeen reeds een belangrijke
stap voorwaarts was vergeleken bij het
oorspronkelijke onwrikbare standpunt.
Er is thans sprake van, dat de regering
vrijdag op het conservatieve partijcongres
in Brighton zal aankondigen, of althans
zal laten doorschemeren, dat zij bereid is
om in plaats van alle landbouwprodukten
van de vrije handelszone uit te sluiten,
afzonderlijke regelingen voor bepaalde
artikelen aan te gaan, die dan wel vrij
door Engeland zouden kunnen worden in
gevoerd. Dit nieuwe standpunt zou dan
kunnen worden verdedigd op grond van
het feit, dat de meeste Europese landen in
dit stadium ook weinig voelen voor vol
strekte vrijhandel in landbouwprodukten.
Op de conferentie kan hierover een storm
van protest worden verwacht. De reso
lutie van een der partij-afdelingen, die
voor debat is uitgekozen, onderstreept na
drukkelijk, dat de landbouwprodukten
dienen te worden uitgesloten van het
nieuwe Europese handelssysteem.
Het pond sterling noteerde woensdag op
de wisselmarken opnieuw hoger en was
vaster gestemd dan sedert de nationali
satie van het Suezkanaal in juli van het
vorige jaar het geval is geweest. Specu
lanten haasten zich hun posities te dekken
en er zijn aanwijzingen, dat de Bank van
Engeland een gedeelte terugontvangt van
de deviezen, die zij verloor door de vlucht
uit het pond in augustus en september.
Tegenover de Amerikaanse dollar en de
Duitse mark en de meeste andere valuta
noteerde het pond sterling boven de offi
ciële wisselkoers. Nog slechts drie weken
geleden had het pond het laagste punt be
reikt en verloor Engeland in grote hoeveel
heden dollars en marken.
De raad van beheer der n.v. De Bataaf-
sche Petroleum Maatschappij heeft beslo
ten, het bedrijf van de vennootschap te
Pernis in twee afzonderlijke naamloze
vennootschappen onder te brengen. Hier
mede wordt niet alleen de tweeledige acti
viteit van het bedrijf tot uitdrukking ge
bracht, maar tevens het bereiken van een
maximale efficiency beoogd.
De Shell Pernis Raffinaderij n.v. zal zich
bezig houden met de vervaardiging van de
traditionele olieprodukten, de Shell Pernis
Chemische Fabrieken n.v. met de petro
chemische industrie. Beleid en werkpro
gramma van de beide vennootschappen
worden zorgvuldig gecoördineerd.
(Van onze correspondent in Bncssel)
De Belgische minister van Financiën, de
heer Iiebaert, en de directie van de Natio
nale Bank van België hebben overeen
stemming bereikt over de terugbetaling
door de schatkist in een periode van 120
dagen van haar schuld aan de Nationale
Bank. Gisteren namelijk had de schatkist
van de regering bij de Nationale Bank voor
200 miljoen gulden zuiver inflatoir crediet
opgenomen. Dit wil zeggen dat de schat
kist de haar bij de Nationale Bank toege
stane credietgrens van 10 miljard franc
(760 miljoen gulden) met 200 miljoen gul
den had overschreden. De directie van de
Bank dreigde de betalingen voor rekening
van de staat stop te zetten.
De minister van Financiën heeft thans
echter medegedeeld, dat de schuld bij de
Bank zal worden terugbetaald door nieuwe
belastingen en door besparingen op de
buitengewone begroting. Op 16 oktober
wordt een nieuwe staatslening geëmitteerd
met een korte looptijd van vijf jaar, een
nominale rente van 5.5 pet. en een emis-
siekoers van 98 pet.; dit betekent een wer
kelijke rente van 6 pet.. Bovendien wordt
een belasting van anderhalve franc op het
doosje van 25 volks?igaretten gelegd en
wordt de prijs van de benzine met 0.70 fr. p.
liter (5.5 cent) hoger. De omzetbelasting
onder meer op suiker en cacao, wordt op
nieuw op het oude percentage gebracht.
Al die verhoogde belastingen plus de op
brengst van de nieuwe lening zijn echter
nog niet voldoende om de ontwrichte po
sitie van de Belgische schatkist wederom
in evenwicht te brengen. In januari zal
de schatkist wederom tevens de opbrengst
van de verkeersbelasting aan de Nationale
Bank moeten afstaan.
De Belgische staat heeft in de jongste
maanden boven zijn stand geleefd- het is
in de ogen van de politieke waarnemers de
grote verdienste van de Nationale Bank
dat zij geen zuiver inflatoire bankbiljetten
Taxidief. Een achttienjarige inwoner
van Den Helder, S., heeft in Antwerpen
een taxi ontvreemd. Tijdens zijn vlucht
reed hij met de taxi tegen een boom. Met
een hersenschudding en verwondingen over
het hele lichaam is hij in een ziekenhuis
opgenomen.
Congres. Het negende congres van de
Internationale Astronautische Federatie
zal volgend jaar worden gehouden in Ne
derland. Dit heef& het congres in Barcelona
woensdag besloten.
wil drukken, zodat de staat meer zou kun
nen blijven uitgeven, zonder zich te be
kommeren om zijn inkomsten, welke hij
thans door het niet zeer populaire middel
van de verhoging der belastingen zal die
nen te vergroten.
Op het politieke vlak liggen de zaken
natuurlijk niet gemakkelijk: de liberaal-
socialistische meerderheidspartijen denken
aan de aanstaande verkiezingen, die vol
gend jaar moeten plaats vinden. Het is de
vraag of de openbare mening tegen die
tijd de nieuwe belastingen zal hebben
vergeten. De meeste liberale volksver
tegenwoordigers en senatoren hebben
echter verklaard dat zij alle nieuwe be
lastingen afwijzen en dat de regering maar
ADVERTENTIE
100°/o zuiver wollen zeeduffel
waterdicht en kleurecht, leeftijd 7 Jr
PAARLAARSTEEG 1
In het jaarverslag over het bedrijfsjaar
1 mei 195630 april 1957 der eerste vNe-
derlandsche Coöperatieve Kunstmestfa7
briek te Vlaardingen wordt medegedeeld,
dat de totale produktie van meststoffen
aanzienlijk hoger was dan het vorige jaar,
ofschoon de produktie van superfosfaat
lager was dan ooit tevoren. De totaal ver
werkte tonnage aan ruwfosfaat en zwavel
zuur was echter hoger dan ooit. Hierin
komt de verbreding der bedrijfsbasis sterk
tot uitdrukking. De binnen- en buiten
landse verkooporganisaties hebben zich
hierbij volledig kunnen aanpassen. De
grondstoffenvoorziening, hoofdzakelijk fos
faten en pyriet, welke na de oorlog zoveel
zorgen heeft gegeven, roept geen bijzon
dere problemen meer op.
De balans over het boekjaar 1956/1957
geeft een voordelig saldo van f 20.422.
(v. j. f 17.287.—) te zien, nadat f 399.153.—
wordt bestemd voor de leden. Bij het be
palen van het saldo is rekening gehouden
met de normale afschrijving alsmede met
een storting van f 1.092.808.in de prijs
verschillen-reserve.
De Afrikaanse dochtermaatschappijen
werkten goed. De Zuid-Rhodesiase Mij.,
wier omzet spectaculair steeg, betrok aan
zienlijke hoeveelheden meststoffen van
Vlaardingen. Teneinde de positie op de
markt aldaar te behouden en te verstevi
gen, zal men in de naaste toekomst ook in
De Franse regering heeft kasgeld nodig
voor haar lopende gewone uitgaven en zal
spoedig óf nieuwe belastingen moeten hef
fen, een nationale lening uit moeten schrij
ven óf een voorschot moeten zien te krij
gen van de „Banque de France". De schat
kist moet tussen de 100 en 200 miljard
francs hebben voor dat het jaar ten einde
is.
Dat betekent, dat de regering misschien
niet in staat zal zijn, voor de eerste af
rekening te zorgen van een 350 miljard
francs voorschot van de „Banque de
France" De 50 miljard francs-betaling
moet in november plaats hebben. De bank
leende het geld gedurende de regerings
crisis van juni om de uitgaven voor de
salarissen van het overheidspersoneel en
andere uitgaven te dekken.
De inkomsten van de schatkist zijn dit
moet bezuinigen op de begrotingen van de i 3aar verminderd niettegenstaande hogere
departementen en op de buitengewone be
groting. Bij de heropening van het parle-
inkomsten-belastingen. Kredietbeperkingen
hebben de aankopen van regerings-bons
ment. op de tweede dinsdag van november, door zaken-ondernemingen beperkt en het
zal de budgetaire politiek dus zeer waar- j van de spaarbanken opgenomen geld over-
schijnliik aanleiding geven tot heftige *reft de inleg-gelden. De schatkist staat dit
debatten. -iaar tegenover een deficit (van de begro
ting) van 900 miljard francs. (UP)
Ook in de afgelopen 24 uur kwamen in
West-Europa uitgestrekte mistvelden voor.
In Nederland trok de mist gisteren in het
noordoosten, oosten en zuidoosten van het
land spoedig op waarna bij zonnig weer de
temperatuur opliep tot 18 a 19 graden. El
ders in het land bleef de mist de gehele
dag hangen maar in de kustprovincies ging
de mist tegen de avond over in een laag
hangend wolkendek waarbij het zicht ver
beterde.
In de nacht van woensdag op donderdag
vormde zich opnieuw op vele plaatsen mist,
maar over het algemeen minder dicht dan
de voorafgaande nacht. De kans op mist-
vorming in de nacht en ochtend blijft even
wel bestaan. Door de aanhoudende lucht
drukdalingen boven de Golf van Biscaye
zal morgen lucht worden aangevoerd uit
Frankrijk en zuidwest-Duitsland. In deze
lucht trekt de mist overdag bijna overal op.
Met de bovenwind drijven echter wel enke
le wolkenvelden het land binnen maar er
zullen op de meeste plaatsen zonnige perio
den voorkomen waarbij de middagtempera-
turen gelijk zullen zijn aan die van vandaag
of iets hoger.
WEERRAPPORTEN
Vrijdag 11 oktober
Zon op 6.59 uur, onder 17.58 uur.
Maan op 19.03 uur, onder 9.41 uur.
Maanstanden
16 okt. 14.44 uur laatste kwartier.
23 okt. 05.43 uur nieuwe maan.
30 okt. 11.48 uur eerste kwartier.
Hoog en laag water in IJmuiden
Vrijdag 11 oktober
Hoog water: 4.53 en 17.08 uur.
Laag water: 0.46 en 12.55 uur.
Rhodesia gaan granuleren. De kleine
Kaapse nederzetting kwam gereed.
De Albatros-Windmill Fertilizers Co. te
New Ross (Ierland), waarin voor 18.1
wordt deelgenomen, boekte dank zij een
goede marktregeling uitstekende kwali
teiten;
Gedurende het boekjaar werd de basis
gelegd voor de samenwerking met de Na
tionale Coöperatieve Aan- en Verkoop
vereniging voor de landbouw „Centraal
Bureau" ten einde te komen tot een geza
menlijke fabricage van mengmeststoffen
en andere chemische produkten. De sa
menwerking, waarin beide organisaties als
gelijkwaardige partners optreden, heeft
geleid tot een vennootschapscontract. De
benodigde installaties, waarin ook de fa
bricage van ammonium-fosfaat zal worden
ondergebracht, zullen te Vlaardingen wor
den gebouwd.
De directie meent, dat de Nederlandse
kunstmest-industrie de haar toekomende
plaats in de Euromarkt zeker zal kunnen
vinden. In hoeverre dit tot stabilisatie der
resultaten zal kunnen leiden is nog moei
lijk te beoordelen Daarvoor is deze inge
wikkelde materie nog te veel in staat van
wording. Zij ziet geen reden in dit opzicht
sceptisch gestemd te zijn.
Het lopende boekjaar geeft vertrouwen
voor de toekomst.
ADVERTENTIE
Temperaturen:
buiten
w
land maxima van giste
c
ren. Binnenland: heden
73 S
d
i2p
7 uur. Neerslag: laatste
S-g
o -
O
24 uur
ï'C
O
c.5
Stockholm
geheel bew.
z
12
0
Oslo
geheel bew.
O
12
0
Kopenhagen
mist
ozo
14
0
Aberdeen
mist
windst.
17
0
Londen
mist
windst.
13
0
Amsterdam
zwaar bew.
z
12
0
Luxemburg
mist
windst.
17
0
Parijs
half bew.
windst.
22
0
Bordeaux
zwaar bew.
O
25
0
Grenoble
nevel
windst.
19
0
Nice
half bew.
nnw
23
0
Berlijn
nevel
zzo
20
0
Frankfort
motregen
windst.
19
0,1
München
mist
windst.
19
0
Zürich
mist
O
19
0
Genève
mist
windst.
15
0
Locarno
mist
O
16
0
Wenen
onbewolkt
zo
18
0
Innsbruck
mist
windst.
24
0
Rome
nevel
windst.
28
0
Ajaccio
geheel bew.
n
25
0,3
Mallorca
licht bew.
nno
24
4
Den Helder
geheel bew.
w
13
0,1
Ypenburg
onbewolkt
zzw
9
0
Vlissingen
dichte mist
zzw
8
0
Eelde
mist
zzw
10
0,1
Twente
mist
zzw
10
0
De Bilt
mist
zzw
10
0,1
Eindhoven
geheel bew.
zzw
10
0
Vlv. Z.-Limb.
geheel bew.
windst.
10
0,3
16. „Mijn brandpost is wel de oudste,
maar je moet niet denken, dat hij minder
goed uitgerust is, als Brandpost 2", ver
klaarde de kleine brandmeester, terwijl zij
een wrakke trap op snelden. „Als je een
bekwaam brandweerman wilt worden, zo
een met durf en doorzettingsvermogen,
moet je streng worden opgeleid. En dan
ben je hier aan het juiste adres! Ik houd
me aan de oude, beproefde methoden"
Boven aangekomen duwde hij Panda
meteen in de richting van een lange, glad
de paal, die door een groot gat in de vloer
verdween. „W-wat is d-dat?", vroeg Panda
aarzelend, maar als enig antwoord gaf zijn
leermeester hem een flinke zet, die hem
pardoes in het gat deed belanden. Daar
schoot hij gierend naar beneden, met zijn
armen om de paal geklemd. „Nee, Panda
Niet zó!", riep de brandmeester boven hem
door het gat. „Als het alarm gaat, moet je
je HALSOVERKOP naar beneden laten
glijden, zoals het in de voorschriften staat!
Kijk, zó!" En op zijn beurt, schoot nu het
brandmeestertje met grote vaart langs de
paal, met het hoofd naar onderen. Met een
ferme klap kwam zijn helm in aanraking
met Panda's hoofd. Toen bleven zij beiden
enige tijd wat suffig tegen de paal leunen.
Panda, die vond, dat deze manier van af
dalen maar een pijnlijke indruk maakte,
vroeg dof: „Weet u wel zeker, dat dit de
goede manier is?" „ZO staat het in de
voorschriften", was het kloeke antwoord,
„en daar houd ik mij aan".
Overal ter wereld schrijven specialisten
Stilbépan haartonicum voor. omdat het
een vaststaand feit is. dat niets zó daad
werkelijk haaruitval, roos en vroegtijdige
vergrijzing bestrijdt! Stilbépan is geen
gewoon haargroeimiddel. Stilbépan is een
biologisch haartonicum met hormonale
werking. Koop vandaag nog een fles!
D A G R A
N. V. DIEMEN
In het maandelijkse statistische bulletin
van de Verenigde Naties wordt voorspeld,
dat de staalproduktie dit jaar een onge
ëvenaarde recordomvang zal bereiken. De
staalproduktie in West-Duitsland en in de
andere landen van de Europese Gemeen
schap voor Kolen en Staal zal een grote
toeneming te zien geven.
Verder werd bekendgemaakt, dat het
Engelse aandéel in de wereldproduktie
van staal verminderde van 10 tot 8 per
cent en dat van de Verenigde Staten van
54 tot 38 percent. Het aandeel van de
Sovjet-Unie nam toe van 12 tot 18 percent
en dat van de Europese Gemeenschap
voor Kolen en Staal vermeerderde van 13
tot 20 percent.
Uit de door de Hoge Autoriteit der
E.G.K.S. gepubliceerde gegevens blijkt, dat
de staalproduktie in de E.G.K.S. in sep
tember voor de eerste maal sedert maart
1957 de 5 miljoen heeft overschreden. De
produktie van ruw staal bedroeg 5 064.000
metrieke ton tegen 4.876.000 metrieke ton
in augustus en 4.752.000 ton in september
1956. Voor de eerste negen maanden van
dit jaar bedraagt de staalproduktie
44.111.000 metrieke ton of ruim 2 miljoen
ton meer dan vorig jaar. De grootste per
centuele stijging gaven dit jaar Italië met
15.7 en Nederland met 13.1 percent te zien.
Russische gasten. Ongeveer driehonderd
Russische jongelieden, onder wie stu
denten, zijn uitgenodigd volgend jaa~r
als gast een bezoek aan Engeland t
brengen. De uitnodiging is bestemd voor
groepen die ongeveer drie weken in hel
land kunnen blijven.
Spinoza. In Moskou is een Russische ver
taling van het werk van Spinoza ver!
schenen. Elk der twee delen heeft een
oplage van 30.000 exemplaren.
Cyprus. Twee Griekse Cyprioten zijn
gesneuveld bij een vuurgevecht met
Britse militairen in de bergen van
Nicosia, zo is woensdag in Nicosia ver
nomen.
Ouders. De meerderheid van de ouders
in Oostenrijk is tegen een schoolweek
van vijf dagen, zo heeft een officieel
onderzoek uitgewezen; 53 percent der
ondervraagde ouders sprak er zich
tegen uit, vanwege de extra last die de
huisvrouwen dan op de vrije zaterda*
zouden hebben.
Paspoorten. Achttien van de 42 jonge
Amerikanen, terug van hun bezoek aan
Communistisch China, hebben gewei-
gerd hun paspoorten bij de Ameri
kaanse autoriteiten in te leveren, zoals
hun bevolen was.
Geldgebrek. De intergouvernementele com
missie voor Europese migratie in Genève
heeft besloten het transport van Euro
pese vluchtelingen uit China stop te
zetten wegens geldgebrek. Nog 12.800
Europeanen, in hoofdzaak Wit-Russen
willen uit China vertrekken. Hun mi
gratie vergt echter een bedrag van zes
miljoen dollar, en het fonds waaruit
10.000 lotgenoten werden geholpen is
uitgeput.
Straalvliegtuig verongelukt. Een zesmo-
torige B-47 straalbommenwerper van
de Amerikaanse luchtmacht is bij Or
lando in de Amerikaanse staat Florida
in de lucht ontploft en neergestort. De
vier inzittenden kwamen om het leven.
Zuidpoolexpedities. De Nieuwzeelandse
Zuidpoolexpeditie onder leiding van
Sir Hillary heeft haar vertrek van
Momurdo Sound naar de Zuidpool in
verband met een hevige storm tot zon
dag of maandag moeten uitstellen. Hil
lary, de overwinnaar van de Himalaya
deelde telefonisch mee dat het in orde
maken van hondesleden en andere
Voertuigen voor de negen man door de
hevige wind vrijwel onmogelijk is. Sir
Edmund wil op 1.100 km ten zuiden van
Momurdo Sound, een depot vestigen
en de Engelse Zuidpool-expeditie van
dr. Vivian Fuchs op 't laatste gedeelte
van diens tocht vergezellen.
Arrestaties. Opnieuw zijn twee employé's
van de Engelse legatie in Boedapest
zonder opgaaf van redenen gearresteerd
zo meldt het Britse ministerie van
Buitenlandse Zaken. Het vrouwelijk
hoofd van de school voor kinderen van
legatiepersoneel, mevrouw Batyka, en
een telefonist, Lemer Kovacs, zijn de
gearresteerden. Er bevinden zich thans
reeds vijf employé's van de legatie in
hechtenis.
Schip in nood. De 22.000-ton metende
Amerikaanse marinetanker „Mission
San Miguel" is dinsdagavond met 45
koppen bemanning aan boord, vastge
lopen op een koraalrif in de Stille
Zuidzee. Het gevaar is groot dat het
schip doormidden zal breken.
Atoomduikboot. Vandaag wordt op Mare
Island de vijfde atoomonderzeeër van
de Amerikaanse marine, de „Sargo",
tewater gelaten. Dit vaartuig, waarvan
de bouwkosten 48 miljoen dollar be
droegen, is de eerste atoomonderzeeër
die aan de westkust gebouwd is. Zijn
vier oudere broers zijn de Nautilus,
Seawolf, Swordfish en Skate.
Bosbranden. Aan de Franse Cote d'Azur
woedden sinds dinsdagavond weer grote
bosbranden over een gebied van 27
kilometer ten zuidoosten van Grasse tot
aan Nice en ook ten noordwesten van
Nice.
Hotel. Op „Columbusdag", 12 oktober, zal
in Willemstad op Curagao, het nieuwe
luxe hotel „Intercontinental" worden
geopend. De bouwkosten van dit hotel
bedroegen 2,5 miljoen dollar. De ope
ningsplechtigheid zal door meer dan
duizend gasten, onder wie hoogwaar
digheidsbekleders uit Venezuela en de
V.S. worden bijgewoond.
Spooktram. Een onbemande tramwagen
heeft dinsdagnacht een rit van 25 mi
nuten door Duisburg (West-Duitsland)
gemaakt, zonder schade aan te richten.
Met brandende koplampen verbet de
tram 's nachts plotseling de remise, ver
moedelijk doordat 'n monteur, toen hij
de wagen verliet een verkeerde schake
laar had omgedraaid. De wagen reed
dwars door de stad naar een eindpunt
en kwam daar tegen een andere tram
tot stilstand.
WANNEER men gaat huwen, is de keus
van de persoon met wie men de levens
reis wil ondernemen, een ernstige zaak.
Zij .behoort dit althans te zijn en vele ont
sporingen, die men momenteel in onze
samenleving kan waarnemen, zijn zeker
terug te voeren tot het feit dat bij de keuze
van de huwelijkspartner niet de nodige
ernst is betracht.
Vaak wordt door zeden en gebruiken -
en niet zelden ook door on-
zinnige vooroordelen - de
kring, waarbinnen men de
huwelijkspartner kan zoeken,
beperkt, zodat men spreekt
van endogamie, wat letterlijk
vertaald eigenlijk „binnenhu-
welijk" betekent. De term
duidt aan, dat de bruid of brui
degom uit een bepaalde kring van gega
digden moet komen. Die k.Hng kan be
trekking hebben op het eigen ras, zoals
bij negers en blanken in Zuid-Afrïka en
de zuidelijke staten van de V.S., in welk
geval men van rassen-endogamie spreekt
Maar er bestaat ook standen-endogamie.
stam-endogamie, locale endogamie, waar
bij men bij voorkeur trouwt met het meis
je van dezelfde stand, stam of woonplaats-
Algemeen bekend is in ons land de reli
gieuze endogamie, die voorschrijft dat de
mensen, die een huwelijksverbintenis aan
gaan, liefst van hetzelfde geloof moeten
zijn. De endogamie is zelden een verplich
ting, maar veroordeelt degenen die deze
door zeden en gebruiken voorgeschreven
regels breken, vaak tot uitsluiting uit de
kringen waartoe zij behoren.
Dat de endogamie die zich in een nauwe
kring voltrekt tot inteelt met ongunstige
gevolgen kan leiden, is gebleken uit de
geschiedenis van sommige vorstengeslach
ten. Desondanks dient men te waken voor
het uitspreken van de stelling, dat inteelt
altijd bedenkelijk is. Ongunstige gevolgd
zijn eigenlijk pas te vrezen, indien ongun
stige erffactoren zijn binnengeslopenZc-
lang dat niet het geval is, kan inteelt zich
vele eeuwen lang voortzetten, zonder na
delige gevolgen. Nog heden zijn er in
Klein-Azië en Noord-Afrika talloze dorpen
en oasen, waar iedereen familie is van
iedereen, zonder dat enig spoor van dege-
neratie valt waar te nemen.
Soms zijn in die samenlevin
gen de degeneratieverschijnse.
len zelfs zeldzamer dan in onze
grote steden, waar inteelt uit
zondering is.
In Zwitserland, waar lo
cal e endogamie vaak een
grote rol speelt, heeft een Zwit
sers onderzoeker het dorp Bosco-Gurin in
het kanton Tessino eens terdege onder de
loep genomen, omdat alle families daa'
sterk met elkaar verwant waren. Deson
danks kon hij geen spoor van degeneratie
ontdekken. Andere onderzoekingen bij
volksgroepen die de endogamie tot een
kleine kring beperkten, wezen in dezelfde
richting. Zodat we tot de conclusie kunnen
komen, dat inteelt op zichzelf geen goed
en geen kwaad is, maar bij het binnen
dringen van ongunstige erffactoren tot
schadelijke gevolgen kdn leiden en in ver
band met dit gevo.ar liefst vermeden moet
worden.
Die onderzoekingen in Zwitserland heb
ben overigens een merkwaardig voorbeeld
van verborgen erffactoren aan het licht
gebracht.
Daarover een volgende keer.
H. Pétillon
(Nadruk verboden)
