Wijsmuller vestigde een faam bij
sleep werk in de Caraïbische Zee
Waar en wanneer begint Spoetnik
haar meteorenbaan?
^"Hoe is het ontslaan?^
Van dag tot dag
Opinies
„Titan": 14000 mijl in vier maanden
Napoleon
Op de
^Qraatótoel
'n Moderne reparatieinrichting
Horlogerie „Suisse"
ZATERDAG 19 OKTOBER 1957
Dodencijfer bij Valencia
tot 68 gestegen
Sleepreizen in het seizoen der orkanen
„Cycloop" voor de radio
Kabinetscrisis in Finland
Actie-comité's voor Nieuw-
Guinea in Indonesië
Twee maanden hechtenis
geëist tegen uitvoerder
Negen doden doordat een
betonconstructie instortte
Minister Staf beantwoordt
vragen over onbemande
straaljager
Moeilijke
puzzel
RADIO - TELEVISIE
REPARATIE
H. 3. MAERTENS N.V.
- ïcliSÜ
Kort nieuws
Onderwijzers en
militaire dienst
MOLENDIJK Kapsalons
Dit woord: VEINZEN
J
pe „publieke opinie" of wat daarvoor
gemeenlijk moet doorgaan is een vreemd
en gecompliceerd begrip. Het is eensdeels
een regulator, voornamelijk in de landen
met een grote persvrijheid en een onaf
hankelijke meningsuiting, anderdeels een
instrument dat bespeeld en gestemd kan
worden.
Deze tweeledigheid dient te worden be
seft, wanneer men zich bezighoudt met de
waarde der zogenaamde „Gallup Polls", de
opinie-onderzoeken, die tegenwoordig te
pas en te onpas worden gehouden en waar
van de resultaten vaak grote verrassingen
opleveren.
Tegen de al te hoge waardering van
dergelijke onderzoeken dient met klem te
worden gewaarschuwd. De interpretatie
van de cijfers, die uit opinie-peilingen te
voorschijn komen, dient te geschieden met
een standvastig scepticisme, waarbij zeer
ernstig rekening moet worden gehouden
met de psychologie van de mens.
De „New York Herald Tribune" heeft
een „wereldwijd" onderzoek ingesteld naar
de vraag, welke landen in geval van oorlog
afzijdig zouden trachten te blijven en
welke aan de oorlog zouden deelnemen aan
de kant van een der rivalen, de Sovjet
unie en Amerika. Resultaat: alleen Austra
lië en Nederland zijn bereid, de oorlog aan
de zijde van Amerika te aanvaarden, alle
andere landen (negen Europese en Zuid-
amerikaanse) willen liever buiten schot
blijven en alles doen om hun neutraliteit
te bewaren.
Dit resultaat is niet minder dan sensa
tioneel en voor de Amerikanen zelfs bitter
ontmoedigend. Het betekent: de Atlan
tische verbondenheid is waardeloos, op het
kritieke moment wordt Amerika door zijn
bondgenoten in de steek gelaten, zelfs En
geland en Frankrijk trekken zich terug
van alle afspraken, verdragen en beloften.
Wanneer men dit opinie-onderzoek zou
waarderen naar zijn nuchtere cijfers-uit-
komst, zou het de doodslag betekenen van
de gehele westelijke defensie- en samen-
werkingspolitiek.
Uiteraard kan de conclusie in werke
lijkheid zo niet luiden. Afgezien nog van
de volkomen onzekerheid over de vraag
of de keuze der „steekproefpersonen" wel
overeenkwam met het ingewikkelde pa
troon der politieke, religieuze en overige
nuanceringen in een bepaald land, is het
duidelijk dat het antwoord op de gestelde
vraag in de meeste gevallen ingegeven is
door de vrees voor en de afschuw van
oorlog.
Men hoopt, dat het nooit zover zal ko
men en zegt dus: „Wij willen er buiten
blijven". Politieke overwegingen zijn
vreemd aan deze allesoverheersende nei
ging om weg te kruipen voor het dreigen
de monster, dat in de plooien van de nuch
tere vraag verscholen zit. Dat in Neder
land een meerderheid dapper te kennen
geeft, aan de zijde van Amerika in
de oorlog te zullen gaan, is wellicht
een gebrek aan duidelijk besef voor
de consequenties van de moderne oor
log in het algemeen, alsmede van een
gebrek aan begrip voor de mogelijk
heden, die een land als Nederland door
zijn strategische en geografische ligging
in het conflictsfront nog overblijven en
niet overblijven.
Hoe dan ook, wat er zal gebeuren met
de bondgenootschappen van Amerika op
het moment, dat het onverhoopt ernst zou
worden, is afhankelijk van heel andere
factoren dan de gemoedsbewegingen van
mensen op dit ogenblik. De waardeloos
heid van dit opinie-onderzoek springt nog
des te duidelijker in het oog wanneer men
nagaat, dat de landen 'van de „neenzeg-
gers" bijna alle hun defensies onverbreke
lijk aan het coördineren zijn met de
Amerikaanse in het Atlantisch pact.
Een ander opinie-onderzoek toont ons
het resultaat van de vraag: „vindt u dat
het prestige van Amerika een slag heeft
gekregen door de Russische kunstmaan?"
In Amsterdam vindt de helft, in Brussel
72 percent, in Bonn eveneens 72 percent
en in Parijs 56 percent van niet.
Helaas! Dat doet niets af aan het feit,
dat het Amerikaanse prestige wèl een slag
heeft gekregen. Maar vele ondervraagden
vinden dat jammer en zeggen daarom, dat
zij het niet zo'n klap vindenDe wens
is de vader van de gedachte niet alleen,
maar ook van datgene wat men als zijn
„mening" offreert. En daarmee krijgt het
prestige van het opinie-onderzoek de
hardste klap.
ADVERTENTIE
REPARATIES
aan alle merken STOFZUIGERS
HARTENDORP
Gen. Cronjéstr. 43 - Haarlem - Tel. ,52760
VALENCIA (Reuter/AFP) Volgens de
laatste cijfers zijn er 68 mensen om het
'even gekomen in Valencia en omgeving
tengevolge van de overstromingen van de
Turia. De Spaanse regering heeft een be
drag van anderhalf miljard gulden uitge
trokken voor het herstel van oude wonin
gen, de bouw van nieuwe en het herstel
van de land- en tuinbouw in de getroffen
gebieden. Ongeveer eenzelfde bedrag zal
zij ter beschikking stellen voor de ontwik
keling van nieuwe cultures in deze ge
bieden.
(Van een onzer verslaggevers)
HOOFDINGENIEUR E. NIEMEIJER van de werf „De Schelde" te Vlissingen heeft
gisteravond in de kapiteinshut van de sleepboot „Cycloop" met oprecht genoegen
de verklaring ondertekend, dat Wijsmullers „Cycloop" en „Titan" de bananenjager
„Contessa" na een reis van 34 dagen over de Atlantische Oceaan in uitstekende staat
hebben afgeleverd. Even tevoren, het was omstreeks half zeven, hadden de vijf
runners van Wijsmuller op de „Contessa" op de sluis de handen geschud van de
opvarenden van de „Cycloop" en de „Titan". Alles had een vlot verloop gehad, ook
het laatste deel van de reis in briezig weer van de Engelse zuidkust naar Vlissingen.
Vrijdagmiddag om één uur werden de loodsen op beide slepers in de Wielingen
genomen en hoewel iedereen sprak van slecht weer en de ebstroom, kwam de sleep
om vijf uur al in zicht. De groep bejaarde Vlissingers op de boulevard stond er
versteld van.
Om tien voor half zes lagen de „Cycloop"
en de „Titan" met de „Contessa" op de
rede van Vlissingen. Achtentwintig mijl
waren tegen stroom in van de loodsboot af
in nog geen viereneenhalf uur afgelegd.
Voor de haven werd door de „Titan" los
gegooid. Na het aan boord nemen van de
tros werd door de sleper bij het achterschip
van de „Contessa" vastgemaakt en ging
het langzaam op de haventoegang van
Vlissingen aan.
Hartelijk welkom
Het was al donker en het regende hevig,
toen familieleden van de opvarenden van
de „Titan" - het schip was vier maanden
weg en legde in die tijd niet minder dan
14.000 mijl slepend af aan boord konden
gaan in de sluis. Walpersoneel van Bureau
Wijsmuller heette de bemanningen van
beide slepers welkom en intussen waren de
Schelde-slepers „Rammekens" en de „Nol
len" begonnen met het binnenbrengen van
de sleep in de sluis.
In de hutten, op de brug, in de logiezen
en de messrooms kwamen toen de eerste
verhalen los. Van de „Cycloop" hoe het
van een reis van vier maanden tot één van
tien maanden uitgroeide. Hoe men twee
keer stormweer op de Atlantic meemaakte,
hoe de Amerikanen ervan versteld stonden
dat de mannen van Wijsmuller in het hur-
ricane-seizoen rustig doorsleepten in de
Caraïbische Zee en hoeveel belangstelling
er in Norfolk wel was, toen de in feite
kleine „Cycloop" de 7000 ton grote Liberty
„Lagos Ontario" binnenbracht. De televisie,
radio en pers kwamen er aan te pas. Ook
het vlotbrengen van de Turkse suikerboot
heeft de nodige herinneringen doen ont
staan. Het scheepsorkest kreeg daar een
goede reputatie en het feest na de ge
slaagde berging op Cuba's kust was er een
van het goede soort.
Driemaal kip
De vijf runners op de in het voorschip
uitgebrande bananenjager hebben het er
tijdens die vierendertig dagen gezellig ge
had. Er waren ook nog drie opvarenden
van het schip, Noren, aan boord en uiter
aard wisten deze nog beter de weg op het
schip. Er waren honderden vijf tig grammo
foonplaten, er was een piano en er waren
kasten vol proviand. Drie maal per week
kip op het menu was hier geen bijzonder
heid. Het vijftal tekent voor nog eens zo'n
runnersreisje. Vraag dat maar aan eerste
stuurman Ko van Veen en J. de Roode van
de „Noordholland" en aan Christiaans, A.
v. d. Zee en P. Kremer van de „Cycloop".
Vanmorgen binnen
In het dok van de werf De Schelde werd
de „Contessa" gisteravond afgemeerd en
werd onmiddellijk begonnen met het van
boord halen van de runnersuitrusting.
Lampen, vlotten en tal van andere artike
len werden weer aan boord van de „Cy
cloop" gebracht en terwijl dit schip zich
weer klaarmaakte om naar buiten te gaan
en koers te zetten naar IJmuiden, was er
enige rust teruggekeerd op de „Titan".
Kapitein De Jong had zijn nieuwe orders
ontvangen: vandaag olie en water en pro
viand bunkeren en dan na deze reis van
vier maanden naar Rouan in Frankrijk.
Een stoombootje halen voor Hendrik Ido
Ambacht. En daarna nog een of twee reis
jes van Londen naar Rotterdam met bak
ken.
Ook de „Cycloop", die vannacht in slecht
weer naar IJmuiden stoomde en die van
morgen om half tien een hartelijk welkom
ten deel viel, gaat volgende week de korte
reis op. De sleper brengt ook enige bakken
van Londen naar Rotterdam en daarna een
dok van Rotterdam naar Bremen. Daarna
wordt het schip verbouwd. Er wordt een
ventilatiesysteem aangebracht en de radio
hut wordt ruimer gemaakt.
In het radiojournaal van de AVRO op
zondagavond om kwart over tier, zal een
vraaggesprek worden uitgezonden met ka
pitein Teun Hoek van de sleepboot „Cy
cloop", die vanmorgen van een lange reis
in IJmuiden terugkeerde.
ADVERTENTIE
TERGAL TERLENKA
PANTALONS
VB LU
GR. HOUTSTRAAT 96 TELEFOON 12210
HELSINKI (Reuter,- AFP, UP) Het
Finse kabinet-Sukselainen heeft vrijdag
een nederlaag geleden in het parlement.
Het kabinet kreeg één stem te weinig.
Premier Sukselainen heeft na de stemming
het ontslag van zijn coalitiekabinet inge
diend bij president Kekkonen.
Een motie van wantrouwen ingediend
door de communistische partij werd aan
genomen met 75 tegen 74 stemmen bij 42
onthoudingen. Behalve de communistische
partij stemde ook de sociaal-democratische
oppositiepartij tegen de regering. Een
communistische motie, waarin een rege
ring op brede basis werd gevraagd, kreeg
een meerderheid. Het kabinet-Sukselainen
werd vijf maanden geleden gevormd.
In september kwam het tot een scheu
ring in de sociaal-democratische partij
over de devaluatiepolitiek van de coalitie
van de boerenpartij en de Finse volks
partij. Vijf sociaal-democratische voor
standers van de devaluatie traden toen tot
de regering toe.
DJAKARTA (ANP) De Indonesische
regering zal speciale „actie-comité's in
stellen, die de nationale campagne voor de
bevrijding van Nederlands Nieuw-Guinea
zullen moeten stimuleren. De voorstellen
van de minister van voorlichting, Sudibjo,
voor deze campagne, die tegen het einde
van deze maand onder de benaming
„West-Irian-week" zal worden ingezet,
zijn door het kabinet besproken. Het actie
comité voor Djakarta zal onder leiding
staan van Sudibjo. In de andere gebiedsde
len zullen zij worden geleid door de hoof
den van het bestuur.
In alle delen van Djakarta zijn de laat
ste dagen geweldige plakkaten aange
bracht, waarop de kaart van Westelijk
Nieuw-Guinea onder Nederlandse vlag
staat afgebeeld, en waarop de bevolking
wordt aangespoord, de strijd om West-
Irian te intensiveren.
Voor de Maastrichtse rechtbank is vrij
dag voortgezet de zaak betreffende de in
storting op 30 december 1955 van een in
aanbouw zijnde toren op het stikstofbin-
dingsbedrijf van de staatsmijnen te Lutte-
rade, waarbij negen arbeiders om het leven
kwamen.
De 46-jarige uitvoerder A. A. G. en de
63-jarige civiel-ingenieur F. W., beiden uit
Breda en in dienst van de n.v. Bredase
Beton- en Aannemingsmaatschappij, ston
den terecht, verdacht van grove schuld en
lichtzinnige nalatigheid bij de plaatsing
van een houten constructie, waarbij on
voldoende nagegaan was of vloer en con
structie sterk genoeg waren om de last
van de twee betonvloeren, welke dertig
meter daarboven werden gestort, te torsen.
De officier van Justitie eiste tegen G.
twee maanden hechtenis, tegen ir. W. vrij
spraak.
De officier zei dat G. uitsluitend op een
grote en vaak succesvolle praktijkervaring
steunde bij het maken van betonconstruc
ties, maar in dit geval blijkbaar de grenzen
van zijn kunnen heeft overschreden. Hier
waren wel degelijk berekeningen nodig ge
weest. De betonvloer bleek te zwaar belast,
de houten constructie te slap en daardoor
gebeurde de ramp. Hier was grove nalatig
heid in het spel en met alle waardering
voor het overige werk van deze verdachte,
achtte de officier hem schuldig.
Ir. W. had volgens de officier geen recht
streekse bemoeienis met het werk. al droeg
hij wel enige verantwoordelijkheid, even
als de betreffende dienst van de Staats
mijnen.
Op 29 oktober zal de rechtbank uitspraak
doen.
ADVERTENTIE
veroverde vele landen
De spoorwegovergang op de Zand-
voortselaan in Heemstede ter hoogte
van het nieuwe hallegebouw Heem
stede- Aerdenhout zal binnen afzien
bare tijd verdwenen zijn. Het nieuwe
haltegebouw begint nu reeds vorm te
krijgen en wanneer de eerste treinen
over de verhoogde aarden baan zullen
rijden, zullen de spoorbomen hun dien
sten voor goed hebben verricht. Het
verkeersobstakel, dat de bomen vor
men, zal tot veler opluchting dan ein
delijk kunnen worden opgeruimd. De
foto geeft een overzicht van de werk
zaamheden aan het in aanbouw zijnde
viaduct.
veroverde millioenen Dameshanden
De vliegtuigen van hét type Thunder-
streak" en „Thunderflash" worden niet
aan de grond gehouden, nadat op 3 ok
tober een vliegtuig van dit type bij Ven-
ray is neergestort na anderhalf uur zonder
piloot te hebben rondgevlogen. Dit onge
val werd veroorzaakt door een defect aan
het hydraulisch systeem, waarmee roeren,
remmen, landingskleppen, landingsgestel
en andere onderdelen worden bediend.
De minister voor Defensie, ir. C. Staf,
heeft dit geantwoord op vragen van het
Tweede Kamerlid de heer E. Vermeer
(P.v.d.A.).
Er is voor deze vliegtuigtypen een
nieuw hydraulisch systeem ontwikkeld,
waarbij de kans op storingen sterk is ver
minderd. Enkele van de aan Nederland
verstrekte vliegtuigen zijn reeds met dit
nieuwe systeem uitgerust.
Alle „Thunderstreak"- en „Thunder-
flash"-vliegtuigen zullen van het nieuwe
systeem worden voorzien.
Op de vraag van de heer Vermeer, of
het nog wel verantwoord is deze types
vliegtuigen in de vaart te houden zolang
het nieuwe systeem niet is ingebouwd,
antwoordt de minister, dat een besluit om
deze toestellen tijdelijk aan de grond te
houden zeer ingrijpend zou zijn voor de
geallieerde strijdvaardigheid in de lucht.
Nu is gebleken, dat het hydraulisch
systeem enige keren in de vlucht heeft ge
faald, wordt daaraan door veelvuldiger in
specties extra aandacht besteed.
ADVERTENTIE
Boeddhistische abt. Op 28 oktober
geeft professor Ogata, abt van het Rinzai
Zen Boeddhistische klooster te Kyoto (Ja
pan), een lezing met lichtbeelden in Pul-
cbri Studio Den Haag, over het Zen
Boeddhism en het kloosterleven in Japan.
Prof. Ogata bezoekt Nederland als onder
deel van een reis, waarbij hij ook de Ver
enigde Staten, Engeland, Frankrijk en
België bezoekt. Op 29 oktober vertrekt
hij naar Londen.
Handige inbreker. Een inbreker
heeft voor zevenduizend gulden aan ringen
en horloges gestolen uit een juweliers
winkel in de Pannekoekstraat te Rotter
dam. Ook heeft hij het geld uit de kassa
meegenomen. De inbreker moet en ten
gere, lenige man zijn, want hij heeft zich
door een bovenlicht gewrongen, dat op een
kiertje stond. Hij is zo handig te werk ge
gaan dat de alarminstallatie niet in wer
king is getreden.
Wat de Russen dan ook allemaal mogen
verzwijgen, vast staat nu wel dat ons bin
nenkort een meteoorflits te wachten staat
zoals we zelden of nooit zullen hebben ge
zien en ook staat vast dat het de raketkap
van de kunstmaan zal zijn, die als eerste
onze dampkring komt binnenstormen. Wis
ten we alleen maar, wèar
De kap snelt, zoals we nu weten, het
kunstmaantje zelf enige duizenden kilo
meters vooruit, na aanvankelijk achter te
zijn geweest. Dat wijst er dus op dat de
raketkap al aan het vallen is. Hoe meer
zij de aarde nadert, des te groter immers
zal de snelheid worden, volgens dezelfde
natuurwet die Mercurius sneller om de
zon dan Venus doet lopen, Venus sneller
dan de aarde, de aarde weer sneller dan
Mars, enzovoort.
Waarschijnlijk is het dan ook die raket
kap, die men 's morgens waarneemt als een
ster van soms grote helderheid. Bij gele
genheden is zij even helder geweest als
Sirius, andere keren weliswaar zwakker
(tweede, zelfs derde grootte) maar nooit zo
lichtzwak als het kunstmaantje zelf, dat
slechts de zesde grootte haalt en dus maar
ternauwernood met het blote oog kan
worden gezien. De wisselende helderheid
van de raketkap kan gemakkelijk te ver
klaren zijn. Die kap is in eik geval niet
bolvormig en maakt bovendien wellicht
een wentelende of kantelende beweging op
haar baan door de ruimte. Het hangt dus
maar af van de vraag onder welke hoek
wij het ding zien (en onder welke hoek de
zon er op schijnt).
Iets dergelijks vertoont bijvoorbeeld ook
de planetoïde Eros, die langwerpig van
vorm is en daardoor bij elke wenteling
wisselende helderheden vertoont. Ook de
ringen van Saturnus vertonen zulke schijn
gestalten: zij lijken soms een dunne rechte
streep, soms twee grote „oren" ter weers
zijden van de planeet.
Maar, zult u zeggen, hoe weet men dan
zo zeker dat Spoetnik zelf de helderheid
van een ster van de zesde grootte heeft?
Doch dat is te berekenen. Als althans de
door de Russen verstrekte gegevens juist
zijn dan kan men dat uitrekenen op grond
van de grootte (achtenvijftig centimeter
middellijn), de afstand (negenhonderd kilo
meter boven het aardoppervlak) en het
Tekeningen van links naar rechts:
Spoetnik (groot) op tweehonderdvijfen
twintig kilometer afstand of (klein) op
negenhonderddertig kilometer afstand
geeft dit verschil in schijnbare grootte
te zien.
Zo loopt de baan van Spoetnik om de
aarde, als men ervan uitgaat dat het
punt waar die baan het aardoppervlak
liet dichtst nadert („perigeüm") op twee
honderdvijfentwintig kilometers hoogte
ligt en het verst verwijderde punt
apogeiimop negenhonderddertig kilo
meter boven het aardoppervlak. Zo kan
te verklaren zijn waarom het kleine
hemellichaam op sommige momenten
veel helderder is dan op andere. In P
moet zij ongeveer zestien keer zo helder
zijn als in A, een verschil van drie
grootteklassen!
Van boven naar beneden: de drie laat
ste omlopen van de kunstmaan in beeld
gebracht. In steeds nauwer wordende
spiralen, waarbij de omloopsnelheid
toeneemt, nadert Spoetnik onze aarde.
Op de plaats waar de zwarte stip staat,
belandt zij in de dampkring en gaat
dan de weg van alle meteorieten.
lichtweerkaatsend vermogen van het mate
riaal waarmee Spoetniks oppervlakte is
bedekt (aluminium).
Wat men intussen weer niet weet - als
gevolg van de Russische zwijgzaamheid -
is de juiste vorm van de ellipsbaan, die
het maantje beschrijft. Er is (van niet-
Russische kant) een berekening gemaakt
dat deze ellips zodanig in de ruimte gele
gen zou zijn dat zij de aarde het dichtst
nadert op een punt dat tweehonderdvijfen
twintig kilometer hoog ligt en zich het
verst van de aarde verwijdert op een punt
dat negenhonderddertig kilometer van het
aardoppervlak af ligt.
Onzekere factor nummer zoveel is: lig
gen die punten vast ten opzichte van het
aardoppervlak of draaien zij ook zelf weer
rond - en zo ja, hoe snel? Moskou zwijgt
erover en de astronomen in het westen
gissen dus maar. Komt het misschien door
de draaiing van perigeüm en apogeüm dat
Spoetnik de ene ochtend precies „door" de
middelste staartster van de Grote Beer
loopt en de andere morgen er boven of
onder langs?
Want Spoetnik vertoont vrij aanzien
lijke baan-afwijkingen, die niet alleen ver
klaard worden uit het feit dat haar omloop
tijd momenteel enkele seconden per dag
korter wordt, zodat ook zij bezig is, gelei
delijk aan naar de aarde toe te vallen.
Een deel van die afwijkingen heeft onge
twijfeld zijn oorzaakin de aarde zelf!
Want de massa van onze planeet is onge
lijk verdeeld. Bijgevolg werkt de aantrek
kingskracht van onze aarde dus hier ster
ker op Spoetnik dan ginds. Boven de ocea
nen ondervindt Spoetniks massa een ge
ringere aantrekkingskracht dan boven
continenten.... Verklaart dat alles? Men
weet het niet en gist en stuurt intussen
alle waarnemingen naar Amerika, waar
langs elektronische weg berekeningen wor
den gemaakt.
Wat overigens geen enkel elektronisch
brein ter wereld zal kunnen beantwoorden
is deze vraag: waarom is Spoetnik zo
zwaar? Want het gewicht van drieëntachtig
kilo, aanvankelijk betwijfeld, is later uit
Russische bron bevestigd. Wat zit er alle
maal in? Radiozenders hoeven zoveel niet
te wegen: het K.N.M.I. stuurt elk et
maal tweemaal een aantal radiozenders de
lucht in, die inlichtingen geven omtrent
luchtdruk, temperatuur en vochtigheids
graad van de diverse luchtlagen - en dat
alles wordt opgetrokken dooreen bal
lon Het weegt ten hoogste enkele kilo's.
Wat bevat Spoetnik dan nog meer, dat zijn
gewicht omhoogbrengt tot meer dan tach
tig kilo? De in aanbouw zijnde Amerikaan
se kunstmaan weegt maar ongeveer een
tiende deel daarvan en bevat veel meer
apparatuur dan Spoetnik volgens Russisch
zeggen! Zit er misschien springstof in die
automatisch wordt ontstoken zodra het
maantje te dicht bij de aarde komt? Het
blijft een open vraag. Erg nodig om het
ding te laten ontploffen lijkt het overigens
niet - het zal vanzelf wel uiteenspatten.
Te zijner tijd, lang na de raketkap, zal
Spoetnik namelijk de weg gaan van alle
meteorieten. Zij belandt met haar enorme
snelheid (nu reeds acht kilometer per se
conde, straks nog groter door de nadering
van de aarde) in de dampkring van onze
planeet. De wrijving zal haar verhitten,
doen smelten en tenslotte doen verdampen.
Waarbij opnieuw een verblindende licht
flits zal optreden. Want reeds een meteoriet
van een decimeter groot veroorzaakt een
„vuurbol" die alom de pennen in beweging
brengt. Maar alweer weten we niet, waar
dit zal gebeuren: er zijn teveel onzekere
en onbekende factoren in het spel. Eén
van die vele factoren is de dampkring zelf,
die geen „gladde bovenkant" heeft, maar,
net als de oceanen, aan getijdewerking
onderhevig is. Er bestaan ook in de atmos
feer „vloedbergen" en ebdalen" en er ko
men soms tot op grote hoogte deeltjes lucht
voor, getuige het feit dat er wel eens een
noorderlicht is gezien op duizend kilometer
hoogte.
Op welk punt Spoetnik voor het eerst
zo'n „golftop" zali raken, met andere woor
den: waar haar ruimtereis eindigt en haar
meteorenbaan begint, is op geen stukken
na te zeggen. Puzzels te over dus en moei
lijk op te lossen.
G. v. W.
Charmant
De Japanse vrouwelijke politie krijgt,
behalve in de gewone politievakken, ook
onderricht in revolverschieteu, judo, bloe
men schikken en muziek. Dit staat in som
mige (Europese) kranten als een bijzonder
heid.
De (Europese) lezers worden geacht erom
te glimlachen, zo niet te schateren: wie
leert nou muziek aan de pliessie? Wie
leert nou de pliessie bloemen schikken?
Zie jullie nu wel, Europeanen, met jullie
feestneuzen en jullie povere manier van het
leven leven, met jullie altijd maar weer de
zelfde pauper-achtige pleziertjes van zure
bommen en gerookte paling en daddeme-
toffejongessijn - zie jullie nu wel hoe Azië
u steeds is voorgebleven in elegant en fijn
tjes leven?
Wij hebben, hier bij ons ook, vrouwelijke
politiemannen. Niet dan goeds voor die
stoere dames. Ik gun haar alle voldoening
in haar ambt. Maar als ik ze zie - en ik
heb precies hetzelfde als ik onze zee- en
landsoldaatskes zie marsjeren - dan denk
ik altijd: geef mij maar Elly van vroeger
in dat jurkje van rose tule en met die
theeroosgele strik in 't haarNeem mij niet
kwalijk, dame agent, maar ik zie toch iets
wat er niet bijhoort aan u. Al hebt u dan
ook een rokje-an, tóch wordt, voor mijn
reactionair gevoel - op een of andere wijze
aan uw vrouwelijke charme tekort gedaan.
Daarom juich ik die Japanse opvatting
toe. Daarom vind ik een bloemenschikken-
de, harptokkelende agente zo'n goede
agente. Wat er aan vrouwelijks wordt af
genomen alleen reeds door het blote ambt
- laat ik liever zeggen: alleen al door het
ambt op zich zelf - dat wordt gecompen
seerd door de liefheid van een vrouw die
tuberozen in een vaas schikt, die minne
liedekens onttokkélt aan heur mandolien.
A l s wij de Japanner vóór willen komen,
dan leren wij ook, en zelfs onze mannelijke
agenten bloemenschikken en panfluitbla-
zen. Ook dat is nuttig. Ook dat kan alleen
maar goede gevolgen hebben. Een agent,
die Bach en Beethoven fluit, zal weerzin
gevoelen tegen het sirene-gegil van zijn
professionele jeep, waarmee hij - meestal
geheel onnodig - de burgerij op straat de
griebels over de grabbels jaagt.
En welke man, al is hij nog zo stoer,
zal de gummiknuppel zwaaien met dezelf
de hand, waarmee hij zo juist rose chry-
santjes geschikt heeft in een dof-glanzen
de vntte vaas?
Mijnheer de hoofdcommissaris - ik wend
mij nu zeer persoonlijk tot u. Wilt u deze,
mijne regelen, nog eens heel aandachtig
overlezen? Wilt u ze goed en diep tot u
laten doordringen?
Ik wacht met enig vertrouwen de char
mante gevolgen af.
Elias
ADVERTENTIE
met bekwame vakmensen geeft u de
zekerheid, dat uw kostbare
HORLOGE in goede handen is.
Vraagt vrijblijvend prijsopgave.
Eigen graveerinrichting
GROTE KEUZE
Horloges - Wekkers - Pendules -
Tafelzilver - Sola - Goud en
Zilver.
Barteljorisstraat 1 - Tel. 13131 - H'lem
naast reisbur. LISSONE-LINDEMAN
In het algemeen wordt geen uitstel of
verlenging van uitstel verleend aan onder
wijzers, die gedurende het schooljaar 1957/
1958 voor het eerst een betrekking bij het
onderwijs gaan of zouden gaan vervullen.
Wel wordt aan hen, die dit jaar de onvol
ledige bevoegdheid hebben behaald, uit
stel verleend ten behoeve van de studie
voor de volledige bevoegdheid aan een in
richting voor dagonderwijs. De minister
voor Defensie, ir. C. Staf, heeft dit geant
woord op vragen van het Tweede Kamer
lid de heer Kleijwegt (P.v.d.A.).
Het is de minister niet bekend, dat door
weigering van verzoeken om uitstel op be
paalde scholen een ernstige noodtoestand
is ontstaan. Er is in die gevallen, waarin
op grond van ambtelijke inlichtingen van
een noodtoestand kon worden gesproken,
wèl uitstel verleend aan onderwijzers, die
in 1957 voor het eerst een betrekking bij
het onderwijs hebben aanvaard. Er geldt
echter geen vaste regeling met betrekking
tot het verlenen van uitstel of vrijstelling
aan onderwijzers. De in 1957 getroffen
maatregel komt meer aan de bijzondere
moielijkheden bij het onderwijs tegemoet
dan de in 1955 en 1956 getroffen maatre
gelen, aldus de minister, die tenslotte op
merkt, dat ook gedurende het schooljaar
1957/1958 aan onderwijzers in zo ruim mo
gelijke mate vervroegd klein verlof in af
wachting van groot verlof wordt verleend.
ADVERTENTIE
Teruggekeerd uit PARIJS
introduceren wij in onze salon
de nieuwste Paryse kapsels.
Santpoorterplein 1 - Haarlem - Tel. 19706
Buslijnen 3 en 4.
Veinzen betekent: huichelen, zich be
ter voordoen dan men is, voorgeven, zijn
ware aard verbergen, andere gevoelens
doen blijken dan die welke men in wer
kelijkheid bezit.
Over de afstamming van het woord
bestaan twee theorieën. Sommigen zeg
gen: wetend dat bet werkwoord pein-
zen in alle opzichten vergelijkbaar
met veinzen ontleend is aan het ro-
maanse pensare, is het aannemelijk dat
veinzen stamt van een niet aangetroffen
romaanse vorm fengere, een afleiding
van het latijnse fingere. Anderen leiden
veinzen af van de eerste persoon enkel
voud van feindre, die: je feins luidt. Wie
gelijk heeft, is niet te zeggen.
