Bedrijfsleven moet prijsdaling op
wereldmarkt vrijwillig volgen
Rode leger toont raketgeschut
bij de herdenkingsparade
HET WEER
Tariefsverhoging bij openbare
nutsbedrijven onvermijdelijk
é>ee MORRIS *(nforei/o(/ói/t//
MINISTER HOFSTRA VERKLAART:
Anders zal de regering ingrijpen
Geen scepticisme
Verklaring van Dulles
over eenheid in NAVO
Hechtere alliantie
Op naar het feest
Washington en Londen zien niet veel heil in de
topconferentie die Kroesjtsjev zich voorstelt
Straaljager van de
marine neergestort
Luitenant-vlieger om
het leven gekomen
Rustig weer
Akkoord tussen opticiens
en ziekenfondsen
G.S. staan 70 km. per uur
toe op de Delftlaan
Brug bij Rhenen
Volgend jaar speelfilm van
Polygoon-Profilti
Eén dode in het verkeer
V erkeersongelukken
DIT JAAR: 1007 DODEN
Het woord is aan
72e JAARGANG No 103 DONDERDAG 7 NOVEMBER 1957 302e JAARGANG No 256
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 TT "I 1 "I Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.
(6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. "1/* I I ^NT I Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- I I J J J g 1 «si 1 1 Jl Itl lillll 1 Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65,
kantoor Haarlem-N. Soendaplein, Tel. 57755 JL tSL JL JL JL JL Ja ij JUs^ X V^L fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
In de gemeentelijke universiteit te
Amsterdam werd woensdagmiddag de
viering van het elfde lustrum van de
Amsterdamse Vrouwelijke-Studenten-
Vereniging, met een reünie geopend.
Reünisten op het Damrak op weg van
het Centraal Station naar de
universiteit.
Van het prijsstabilisatiebeleid mag geen strikte stabilisatie van het prijspeil
worden verwacht. Prijswijzigingen op de wereldmarkt van grond- en hulp
stoffen en vrachten beïnvloeden onvermijdelijk het binnenlandse prijsniveau.
Tevens vloeit daaruit voort, dat het prijsstabilisatiebeleid dient te waarborgen,
dat prijsdalingen van grond- en hulpstoffen en vrachten leiden tot dienovereen
komstige prijsverlagingen in het binnenland. De regering vertrouwt erop, dat
zulke prijsverlagingen vrijwillig door het bedrijfsleven tot stand zullen worden
gebracht. Indien zulks achterwege zou blijven, zal de regering niet aarzelen in te
grijpen. Daarnaast zal echter het beleid in versterkte mate worden gericht op
stimulering van de concurrentie.
Ten aanzien van de prijspolitiek voor haar eigen bedrijven handelt de over
heid in het algemeen zoals zij in het raam van de prijsstabilisatiepolitiek van de
particuliere ondernemers vraagt. De tariefsverhogingen van de overheidsbedrijven
is noodzakelijk om negatief of onvoldoende rendement op te heffen.
Dit zegt de minister van Financiën, de
heer Hofstra, in zijn antwoord aan de
Tweede Kamer. Hij verklaart verder, dat
de opgetreden stijging van de kosten van
levensonderhoud geen aanleiding vormt
tot scepticisme ten aanzien van de prijs
stabilisatiepolitiek. Deze heeft immers ten
doel te voorkomen, dat de prijsbeweging
zich als een zelfstandige oorzaak van in
flatoire ontwikkeling gaat ontpoppen. De
minister meent te mogen verwachten dat
een seizoenbeweging, ook al is deze ex
ceptioneel groot, geen zelfstandige factor
zal gaan vormen in het loonoverleg. Met
het streven naar stabilisatie van het prijs
niveau is niet in tegenspraak, dat bepaal
de prijsstijgingen onder andere in
samenhang met de getroffen maatregelen
tot bestedingsbeperking welbewust zijn
aanvaard.
De minister weerspreekt met stelligheid
de indruk dat de opvoering van het na
tionale inkomen voor de regering op de
tweede plaats zou komen. Niet in de laat
ste plaats hecht de regering aan produk-
tievergroting waarde, omdat het even
wichtsherstel dan des te minder door een
absolute beperking van de bestedingen
behoeft te worden bewerkstelligd. Dat
niettemin in de financiële politiek van dit
moment aan het streven naar beperking
van de bestedingen een zo belangrijke
plaats moet worden ingeruimd, ligt naar
de mening van de bewindsman voor de
hand. Van een opvoering van de produktie
kan immers niet op korte termijn een be
langrijk effect worden verwacht.
ADVERTENTIE
"Vilaminenrijke vrijdagspret:
Malse WORTELTJES
uil blikI met boter en.
gesnipperde
peterselie.
De minister acht de uitspraak, dat de
overheid door belastingverhoging en het
belemmeren van zelffinanciering de mo
gelijkheid van investeren wegneemt, een
vertekening van de werkelijkheid. Het
hoge peil van de investeringen, waarvan
nog steeds een belangrijk deel uit eigen
middelen wordt gefinancierd, spreekt een
andere taal.
Consumptie stijgt nog
Over de omvang van de overbesteding
op dit ogenblik zegt de minister dat in
de eerste zeven maanden van dit jaar
de totale consumptiehoeveelheid nog een
geringe stijging heeft vertoond ten op
zichte van de overeenkomstige periode
van het voorgaande jaar. Wat de inves
teringen betreft, bestaat de indruk, dat
ook deze nog steeds hoger zijn dan in
1956. De sterkste stijging is opgetreden
bij de woningbouw en daarmede samen
hangende werken.
De bewindsman keert zich vervolgens te
gen de bewering dat 'n reële bestedingsbe
perking vrijwel nergens is te ontwaren
en zeker niet in de uitgaven van de over
heid. De stijging van de consumptieve
uitgaven van het rijk in 1957 met f 360
miljoen is grotendeels een gevolg van de
6 perce. t salarisverhoging van septem
ber 1956, van de compensaties voor de
A.O.W.-premie en voor de huurverhoging
en van enige bijzondere salarisverho
gingen in 1957, zoals voor het onder
wijzend personeel.
De minister vestigt er de aandacht op
dat de getroffen maatregelen tot afrem
ming van de bestedingen niet uitsluitend
beogen een afneming van koopkracht. Hij
wijst daarbij op de beperkingen, welke in
dit verband op de eigen uitgaven van de
staatshuishouding zijn aangebracht. In de
particuliere sector hebben de maatregelen
inderdaad overwegend dit gemeen, dat
door middel van het beperken van koop
kracht de mogelijkheid tot besteden
wordt verminderd. De opschorting van
de investeringsaftrek is daarnaast te zien
als het wegnemen van een speciale stimu
lans tot besteden.
MOSKOU (Reuter) De veertigste her
denking van de Russische oktoberrevo
lutie is vandaag begonnen met een grote
parade op het Rode plein in Moskou, die
werd afgenomen door de maarschalken
Rodion Malinovsky, de nieuwe minister
van Defensie, en Moskalenko, de bevel
hebber van het Moskouse militaire dis
trict. De tribune op het maussoleum van
Lenin en Stalin was bezet door de Rus
sische leiders, die bij hun verschijnen luid
door de menigte werden toegejuicht. Ma
linovsky, heeft in een dagorder „reactio
naire imperialistische krachten" er van
beschuldigd op een politiek van kracht te
vertrouwen en de internationale spanning
te intensiveren. „De Sovjet-strijdkrachten
hebben echter de beschikking over de mo
dernste wapens en technieken en behoe
den het vreedzame, scheppende werk van
het Sovjet-volk", aldus de maarschalk.
Malinovsky zei in een toespraak tot de
soldaten en het publiek dat de Sovjet-
Unie zeer goed begrijpt dat een nieuwe
oorlog met kernwapens het einde van het
mensdom zal betekenen. Hy noemde de
lancering van de beide kunstmanen de
eerste stap naar de verovering van de
ruimte.
Woensdagmiddag om h"lf vier is tydens
een formatievlucht vliegen een Seahawk-
straaljager van de Marineluchtvaartdienst
nabij het dorp Oud-Beijerland neerge
stort. De vlieger, luitenant ter zee twee
de klasse L. Dekker uit Katwyk, is daar
bij om het leven gekomen.
Dit is het eerste vliegtuig van dit type
dat in ons land verongelukt. De Sea-
hawks zijn pas kort geleden bij de Marine
luchtvaartdienst in gebruik genomen.
Het toestel kwam neer op een stuk
bouwland in de Oud-Beijerlandse polder,
op ongeveer 150 meter afstand van een
boerderij. In de pas geploegde akker werd
een gat van ongeveer "23 bij 7 meter ge
slagen. Het toestel is niet in brand ge
raakt.
VERWACHTING, medegedeeld door
het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van
donderdagavond tot vrijdagavond,
opgemaakt om 11.15 uur:
Koudere nacht met plaatselijk
mist. Overigens veranderlijke
bewolking met in de kustpro
vincies enkele buien. Overwe
gend zwakke wind uit noorde
lijke richtingen. Morgen onge
veer dezelfde temperaturen als
vandaag.
£CCCCCCXDOCODaXXX03CXX>:COOC030CCCCCCOCOCOOOOCCOCXXCO<
De minister van Binnenlandse Zaken,
mr. Struycken, verwacht dat de dienst der
gemeenten 1957 evenals die van vorige
jaren, in het algemeen in evenwicht ge
houden zal kunnen worden. Ook wat het
jaar 1958 betreft, behoeft er op dit ogen
blik over het algemeen geen vrees te be
staan voor een bijzonder ongunstige bud-
Tussen de bij het gemeenschappelijk
overleg aangesloten ziekenfondsorganisa
ties en de Federaties van Nederlandse Op
ticiensorganisaties is thans, naar deze fe
deratie mededeelt, overeenstemming be
reikt over een redelijk tarief voor de leve
ring van brilleglazen en brilmonturen
aan ziekenfondsverzekerden. Als basis
voor de onderhandelingen heeft gediend
een uitvoerig rapport van het Economisch
Instituut voor de Middenstand over de
rentabiliteit van de opticiensbedrijven in
Nederland over het jaar 1955.
gettaire positie. Aldus deelt de minister
mee in zijn memorie van antwoord aan de
Tweede Kamer.
De vraag, of het in de Miljoenennota
1958 neergelegde standpunt met betrekking
tot de tarieven van openbare nutsbedrijven
zich wel verdraagt met de noodzakelijke
prijsstabilisatie, beantwoordt de minister
bevestigend. Deze tarieven zijn namelijk in
sterke mate bij de algemene prijsontwik
keling ten achter gebleven. De openbare
nutsbedrijven voldoen als gevolg hiervan
veelal niet aan de naar de mening van de
regering te stellen eis, dat een redelijk
rendement over het geïnvesteerde kapitaal
wordt verkregen. Aan tariefsverhoging is
dan ook in vele gevallen niet te ontkomen.
In hun vergadering van woensdag heb
ben Gedeputeerde Staten van Noordholland
besloten aan Haarlem toestemming te ver
lenen op de Delftlaan voortaan een maxi
mum snelheid van 70 kilometer per uur toe
te staan.
Inmiddels zyn op de Delftlaan al borden
geplaatst, die aangeven, dat er met 70
kilometer per uur mag worden gereden.
Deze 70 kilometer-snelheid geldt voor het
gedeelte van de Delftlaan, dat ligt tussen
het Delftplein en een punt honderd meter
ten noorden van de Kleverlaan bij de ver-
keersrotonde, die zich daar bevindt.
Verderop in de richting van de stad
moet het motorwegverkeer zijn snelheid
dus beperken tot de 50 kilometer per uur,
die voor alle andere wegen in de be
bouwde kom van de gemeente Haarlem
geldt, behalve voor het eerste gedeelte van
de Rijksstraatweg, waar, zoals wij reeds
eerder berichtten, eveneens 70 kilometer
per uur mag worden gereden.
Gedeputeerde Staten hebben nog niet op
alle aanvragen om uitzonderingsposities
voor de snelheid om de wegen binnen de
bebouwde kommen van andere Noordhol
landse gemeente beslist.
Tot de gemeenten behoort onder meer
ook Bloemendaal, dat voor een gedeelte
van de Zandvoorterweg van Aerdenhout
tot Bentveld een maximum snelheid van
70 kilometer per uur heeft aangevraagd.
Tijdens de woensdag gehouden vergade
ring van de Bloemendaalse raad heeft de
heer F ij e n (K.V.P.) gevaagd of ook op
de Bloemendaalseweg met 50 kilometer per
uur moet worden gereden.
Burgemeester dr. D. H. Peereboom Voller
antwoordde, dat inderdaad voor de Bloe
mendaalseweg een maximum snelheid
geldt van 50 kilometer per uur voor motor-
verkeer en van 40 kilometer per uur voor
bromfietsers.
ADVERTENTIE
Ook de brug over de Rijn bij Rhenen
vordert snel. Nog deze maand, op
woensdag 27 november, zal minister
Algera hem voor het verkeer open
stellen. Men is nu bezig met het aan
brengen van het wegdek.
Op de bijeenkomst waarop Kroesjtsjev
gisteren de herdenkingsrede uitsprak
waren ook Kaganovitsj en Sjepilov aan
wezig, die behoorden tot „tegen de partij
gerichte groep", waarvan de leden in juni
van hun functies werden ontheven. Kaga
novitsj steunde op de arm van een jonge
vrouw. Toen journalisten op Sjepilov toe
traden verwijderde deze zich snel.
WASHINGTON (AFP, Reuter en DPA).
Zowel te Washington als te Londen
ziet men niet veel in het gisteren gepubli
ceerde voorstel van de partijsecretaris
Kroesjtsjev om een conferentie van de
leiders van oost en west te beleggen. In
Parijs ziet men in diplomatieke kringen
de rede van de Russische partijleider ech
ter als „het begin van een nieuw tijdperk
in de internationale politiek".
(USIS) „Het gevaar voor een land
te proberen alleen te staan is nu zó groot,
dat vrije landen er naar streven zich
nauwer aaneen te sluiten, aldus heeft de
Amerikaanse minister van Buitenlandse
Zaken, Foster Dulles, op zijn persconfe
rentie verklaard.
Dit gevaar komt voort uit de resultaten,
die de Sovjet-Unie heeft behaald in veer
tig jaren krachtsinspanning, welke er al
lereerst op gericht was het Westen in
militaire kracht voorbij te streven, aldus
voegde Dulles er aan toe.
Dulles wei-d gevraagd of het mogelijk
is in een gemeenschappelijke verdedi
gingsorganisatie als de NAVO een geïn
tegreerd militair systeem te hebben, dat
niet door een politiek lichaam wordt ge
leid. Hij antwoordde, dat het duidelijk is,
dat de gemakkelijke weg tot het bereiken
van militaire eenheid die van politiek
samengaan is. Hij herinnerde er aan, dat
dit de conclusie was, waartoe de Verenig
de Staten waren gekomen in hun eerste
dagen, toen een losse confederatie van soe
vereine staten vervangen werd door een
federaal systeem. Hij voegde er echter
aan toe niet de mogelijkheid uit te slui
ten van een straf georganiseerde mili
taire eenheid zonder politieke eenheid.
Een dergelijke eenheid was in de Tweede
Wereldoorlog bereikt, toen de geallieerde
landen verbonden militaire staven onder
het bevel van generaal Eisenhower schie
pen. De kwestie is, of soevereine landen
vrijwillig de leiding over hun gewapende
machten door personen van andere natio
naliteit in vredestijd willen aanvaarden
De enige vraag is, aldus voegde hij er aan
toe, of het gevaar in vredestijd groot ge
noeg is om een dergelijke bereidheid tot
stand te brengen."
BARTËUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
FERD. BOLSTR. 48 A'DAM TEL. 717162
DUFFEL MONTY COATS ƒ59.50
Wim Kan gaat de hoofdrol spelen in
een nieuwe Nederlandse "ilm, die in 1958
door de Polygoon- Jrofilti Werkgemeen
schap wordt vervaardigd. De regie voert
Kees Brusse. Het scenario is geschreven
door Kees Stip. De verschillende contrac
ten zyn woensdag getekend.
(Men zie ook pag. 3
ADVERTENTIE
Zie advertentie elders in dit blad
In Vroomshoop is gisteravond de 58-
jarige wielrijder H. Gerrits tegen een hem
tegemoetrijdende autobus gereden. Hij
werd hierbij zwaar aan het hoofd gewond
en in ernstige toestand overgebracht naar
een ziekenhuis te Hardenberg, waar hij
vanmorgen is overleden.
Het ongeval gebeurde doordat de wiel
rijder, toen de bus hem passeerde, plotse
ling naar links zwenkte.
Bij verkeersongelukken in 1957 j
I in ons land zijn terstond of kort j
j daarna om het leven gekomen 1007 i
personen, van wie 195 kinderen.
ADVERTENTIE
Voor uw bruiloft.
vergadering of feest
m „Die Raeckse" geweest
ZALEN DISPONIBEL
DIT NUMMER BESTAAT UIT
Montaigne
Het duidelijkste bewijs van wijsheid is
een voortdurende opgewektheid.
- Het lanceren van twee aardsatellieten
door de Sovjet-Unie heeft in politiek op
zicht althans dit gunstige resultaat opge
leverd, dat de Amerikaanse regering zich
daardoor ernstiger is gaan bezinnen op de
verhouding tussen de Verenigde Staten en
hun Europese bondgenoten. Men is zich in
Washington plotseling wel heel eenzaam
gaan voelen en, daar dat zelfs voor een
machtige natie geen aangename gewaar
wording is als zij een eveneens machtige
tegenstander heeft, is de wens ontstaan
om aan die eenzaamheid zo gauw mogelijk
een einde te maken.
Zowel president Eisenhower als minister
Dulles hebben op recente persconferenties
duidelijk blijk gegeven van het bestaan
van deze wens. Eisenhower heeft met na
druk verklaard, dat het voor het Westen
een kwestie van levensbelang is, tot een ge
meenschappelijk gebruik een „pooling"
van wetenschappelijke kennis te
komen. En Dulles heeft onverwachts het
voorstel gedaan, de Europese bondgenoten
te voorzien van raket-projectielen met
middelgrote reikwijdte. Aan beide verkla
ringen moet een grondige herziening van
onderdelen der Amerikaanse politiek ten
grondslag liggen.
Het denkbeeld van Eisenhower kan al
leen ingegeven zijn door de overweging,
dat Amerika zich niet langer kan veroor
loven, op het gebied van het fundamenteel
wetenschappelijk onderzoek uitsluitend op
zijn eigen krachten te vertrouwen. Eigen
lijk kan geen enkele natie zich dat ooit
veroorloven en inderdaad heeft Eisenhower
reeds drie jaar geleden getoond in te zien,
dat wetenschappelijke gegevens niet per
manent aan nationale grenzen kunnen
worden gebonden, toen hij het beleggen
van de eerste internationale conferentie
over kernwetenschap voorstelde. Maar toch
ging dat initiatief heel wat minder ver
dan zijn jongste voorstel voor een „gemeen
schappelijke Atlantische krachtsinspan
ning op het terrein van het wetenschap
pelijk onderzoek en op dat der ontwikke
lingen ter vergroting van de collectieve
veiligheid". Dit betreft dus niet slechts
een uitwisseling van gegevens; het houdt
in dat de Europese bondgenoten in de
eerste plaats Engeland, maar ook anderen
niet alleen toegang zullen moeten krij
gen tot Amerika's „atoomgeheimen" (die
juist voor het land, waarvoor ze het angst-
valligst geheim werden gehouden, al lang
geen geheimen meer zijn!), maar dat zij
bovendien actief kunnen worden betrok
ken bij de praktische toepassing der weten
schappelijke verworvenheden. Dat het
daarbij voorlopig alleen gaat om de mili
taire toepassing daarvan, is betreurens
waardig; maar de perspectieven, door dit
begin geopend, zijn er niet minder belang
wekkend om.
Ook uit de woorden van Dulles bleek,
hoezeer Amerika zich bewust is geworden
van het gevaar van alleen te staan. Hij
gaf bovendien toe en dit is eveneens een
novum dat het gemakkelijker zou zijn,
leiding te geven aan het geïntegreerde mi
litaire systeem, dat volgens Washington uit
de NAVO moet groeien, als dit kon ge
schieden door een supranationaal of multi
nationaal politiek lichaam. Hij ging zelfs
zo ver, te wijzen op de vroegste ontwik
keling van de V. S., die hoewel er toen
in de afzonderlijke staten nog sterke ge
voelens van „nationale" zelfstandigheid
leefden het toch, om naar buiten sterker
te staan, nodig vonden tot een geïntegreerd
federaal stelsel te komen. Weliswaar zei
Dulles te geloven, dat het ook zonder zulk
een politiek lichaam wel zou gaan, maar hij
verborg zijn twijfel daaromtrent niet.
Inderdaad is een geïntegreerd militair
oppercommando een typisch oorlogsver
schijnsel, dat in vredestijd uiterst moeilijk
te verwezenlijken zou zijn. Over de vraag
„wie moet beslissen over het al of niet
gebruiken van de atoomwapens der
NAVO?" wordt in de alliantie al heel lang
gediscussieerd. Naarmate het atoom-arse
naal groter wordt, zal de strijd over die
vraag feller worden en zeer terecht.
Want een dergelijk besluit, waarmee leven
en dood van de gehele mensheid gemoeid
zouden kunnen zijn, mag niet aan een
generaal, ook niet aan een hele staf van
generaals, en zelfs niet aan de regering van
het machtigste land der alliantie worden
toevertrouwd. Dat is een kwestie, zoals
trouwens ook de primaire kwestie van
oorlog of vrede, waarover alle bondgenoten
medezeggenschap en niet slechts for
mele, maar zeer reële medezeggenschap
moeten hebben. En daarvoor is een ander
politiek orgaan nodig dan het Parijse ge
heime college van regeringsvertegenwoor
digers, dat oncontroleerbaar werk doet.
Als de volgende week parlementariërs
uit alle NAVO-landen, dus ook uit Ameri
ka, in Parijs bijeenkomen, zal over dit
vraagstuk stellig wel het een en ander
worden gezegd. Dulles heeft hun nu ten
minste het woord in de mond gegeven.
ZESTIEN PAGINA'S,
Simon Koster