Werk van twee Nederlanders
geestrijk vertolkt
Lezing voor Volksuniversiteit
over experimentele poëzie
Ondanks „spoetniks" geen
reden voor paniekstemming
Jan van der Pïgge
Dr. W. K. H. Feuilletau de Bruijn:
D^AIJER
HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
15
CHRISTELIJKE ORATORIUM VERENIGING
De damcompetitie
Damclub St. Bavo door
't Oosten verslagen
NAAIMACHINE
Lezing over werk van
kinderbescherming
Personenauto gleed het
Spaarnein
uystee wijnhandel
Heeft U ónze landwijn wel eens geprobeerd
Burgerlijke Stand van
Haarlem
Mej. C. Hartong sprak voor
Haarlemse huisvrouwen
MOHAIR-MUTS 3.70!
NAALDKUNST
„Sanctus Bavo" viert
eerste lustrum
A. P. Audretsch, oud
raadslid van Heemstede,
overleden
Inenting tegen kinder
verlamming
Kinderbescherming van
„Humanitas"
Portier onvoorzichtig'
geopendeen week geëist
Maatschappelijk onaan
gepasten verdienen steun
Rids failliet verklaard
Haarlemse basketbal-
ploegen spelen in
Amsterdam
Rails uit de Emmabrug
worden verwijderd
Auto op Zeeweg uit de
bocht en over de kop
VRIJDAG 15 NOVEMBER 1957
De najaarsuitvoering die de Christelijke
Oratorium Vereniging onder leiding van
George Robert donderdagavond in de
Haarlemse concertzaal tot stand bracht,
en waarop „Psalm 84" van wijlen Sem
Dresden en de Missa in es van Willem
Andriessen klonken, werd onverhoopt een
tweeledige herdenking. Opzet was geweest
Andriessens zeventigste verjaardag in zijn
geboortestad te vieren met het werk, dat
de C.O.V. ruim veertig jaar geleden creëer
de De compositie van Dresden, die daar
naast de kern van de avond zou uitmaken,
was reeds in studie genomen toen zijn
ontijdig overlijden de uitvoering ervan
uiteraard het karakter van een herdenking
zou geven. Met dat al vertoefde door zijn
machtig werk toch ook de geest van Dres
den levend onder ons als de „Ars longa" dat
net „Vita brevis" glansrijk overleeft. Wie
Dresden begrepen heeft in zijn schijnbare
cecompliceerdheid, die het resultaat was
van zijn veelzijdigheid, en wie wist wat
een mildheid en een warme geestdrift hij
wist te verbergen onder zijn beheerst uiter
lijk dat op een gegeven ogenblik toch door
innerlijke stuwing de remmen zou loslaten,
wie bovendien met zijn levenswijs en be
zonken oordeel vertrouwd was en zijn eer
lijk streven om kunst en leven samen te
vatten meende te hebben verstaan, heeft
de overleden componist deze avond ge
hoord, zoals hij na de bevrijding zijn hart
luchtte in deze compositie van oud-testa-
mentische geladenheid, met niets ontziende
spanningen en bezielde kracht. Dat hij het
de uitvoerders daarbij geweldig lastig
maakte, kan men zien als een noodzakelijk
gevolg van de directheid van zijn inspira-
üeve drang en ook wel enigszins van het
„compromisloze" van zijn wezen. Maar al
bleek dan, dat het Robert nog niet vol
komen gelukt was zijn klankmateriaal af
te richten op de enorme eisen, die in feite
slechts door een goed beroepskoor te reali
seren zijn, kon men respect hebben voor de
energieke poging, die toch ook op vele
punten slaagde. De fraaie koorgedeelten,
die in het tweede deel in goed evenwicht
tot hun recht kwamen, maakten in ieder
geval een treffende indruk. Ook het mooie
coloriet van de instrumentale intermezzi
wees op een bezonken en doorleefde inter
pretatie. Trouwens het aandeel van het
Noordhollands Philharmonisch Orkest in
de vertolking van de Psalm was over het
geheel te prijzen. De tenor Wiebe Draaijer
had ik wel wat overtuigender en losser
van de noten willen horen zingen. Als het
zo angstvallig precies moet gaan kan er
De met spanning tegemoet geziene wed
strijd tussen 't Oosten (Haarlem) en St.
Bavo (Heemstede) is geëindigd in een
voorlopige 115 overwinning voor 't
Oosten.
Deze ontmoeting miste de sfeer, welke
over het algemeen bij plaatselijke wedstrij
den heerst. Beide tientallen hadden zich
blijkbaar reeds verzoend met de op de
ranglijst verworven plaats, die hoe de
uitslag ook zou zijn geen gevaar voor
degradatie inhield. Vrij spoedig na de aan
vang van de strijd begingen enkele spe
lers van St. Bavo een fatale vergissing
welke een 60 achterstand teweegbracht.
De Haarlemmers, de overwinning proeven
de, lieten zich deze voorsprong niet meer
ontnemen, hoewel aan verschillende bor
den de kansen keerden. Bij de stand 115
in het voordeel van 't Oosten moest de
wedstrijd worden afgebroken.
De getailleerde uitslag luidde: 't Oosten
-St. Bavo: W. de Jong-H. Beliën 20: F.
Slot-P. Beliën 2—0; H. J. v. Berk-J.
Draayer 11; H, v. d. Vossen-H. Willemse
2—0; A. de Jong-J. J. Warmerdam 20:
J. Poppen-B. H. M. Stevens 11; W. Roest-
C. J. Beliën afgebroken in een winststel
ling voor Beliën; L. Fopma-J. Beliën afge
broken in een stand, welke vermoedelijk
remise zal lopen; W. Belder-J. Janus 11;
C, M. Beck-J. Steenbergen. 0—2. Totaal
voorlopig 115. Vermoedelijke einduitslag
12-8.
ADVERTENTIE
•W
Oil Kin.) Dealer
Tempeliers-
straat 68
Haarlem
tel. K 2500-21164
van een waarlijk levende vertolking geen
sprake zijn. Corry Bijster, die de sopraan
partij trouwens al voor de derde keer zong,
wist deze te vullen met warme bezieling en
stralend geluid.
De mis van Willem Andriessen met haar
klassieke zekerheden, haar probleemloze
sfeer van overgave, blijheid, geestdrift, in
getogenheid en optimistisch vertrouwen,
vormde met het werk van Sem Dresden
een opvallend contrast. Het solokwartet:
Corry Bijster, Aafje Heynis, Wiebe Draaijer
en Emile Lijnsen, alterneerde in het
„Kyrië" bijzonder fraai met het koor en
maakte een mooie beurt in het „Benedic-
tus". Aafje Heynis wist zich te onderschei
den in het „Agnus Dei", in een sfeer die
deed denken aan die van het gelijknamig
fragment uit Bach's „Hohe Messe". En het
koor, dat zich in fraai klankevenwicht
onderscheiden had in het „Sanctus", was
ook in het „Agnus Dei" op zijn best. Het
N. Ph. O. en de organist Piet Halsema ver
vulden hun taak met animo, onder de ner
veuze, maar veilige leiding van George
Robert.
Na afloop maakte wethouder W. C. Bak
ker zich tot tolk van de C.O.V. om me
vrouw Dresden te danken voor haar aan
wezigheid en in haar de componist Dresden
te eren, tevens om Willem Andriessen als
oud-Haarlemmer te huldigen ter gelegen
heid van zijn kroonjaar. Waarop de kwieke
zeventigjarige ook nog even het woord
nam, vooral om de heer Robert en de
C.O.V. te danken voor de uitvoering van
zijn werk en de intentie van deze avond.
Jos. de Klerk
De afdeling Bennebroek van de Chris
ten-Vrouwenbond hield donderdagavond
in gebouw Rehobóth haar maandelijkse
bijeenkomst. Mejuffrouw Krijkamp, in-
spectrice voor de kinderbescherming,
hield een toespraak over haar werk. Zij
schilderde het lot van het voogdijkind, dat
dikwijls het slachtoffer is van de onwil en
conflicten der ouders. Vaak zijn de ouders
onmachtig om hun kinderen de zorg en
liefde te geven, die deze ontberen. Want
niet altijd zijn de ouders tegen alle moei
lijkheden opgewassen. Zo nodig grijpt de
kinderrechter in en worden de ouders uit
de ouderlijke macht ontzet. Door plaat
sing in pleeggezinnen kan aan vele kinde
ren nog een goede toekomst worden gege
ven. De opvoeding van deze kinderen
baart dikwijls zorgen, omdat zij op jeug
dige leeftijd soms al met veel leed wer
den geconfronteerd.
Nadat mejuffrouw Krijkamp veel bijzon
derheden over haar werk had verteld en
haar betoog met voorbeelden uit de prak
tijk had toegelicht, wees de presidente op
de noodzaak, dat de leden zich voor so
ciale hulp inzetten. Besloten werd het werk
van de bond te propageren, zodat het le
dental kan worden uitgebreid. Op 19 de
cember zal een adventsviering worden
gehouden. Na het zingen van gezang 223
en gebed werd de bijeenkomst gesloten.
Donderdagmiddag om een uur is een
personenauto toebehorend aan een vier
entwintigjarige Haarlemmer ter hoogte
van de Gedempte Oude Gracht in Haar
lem het Spaarne ingegleden. De auto die
niet op de handrem stond is waarschijn
lijk door de trillingen van de passerende
zware vrachtwagens in beweging geko
men en het water ingeschoven.
De auto, die onbemand was, is later
door een kraanwagen op de wallekant ge
hesen.
ADVERTENTIE
zandvoortselaan 373 bentveld.aerdenhout,tel.02soo-27i4S
Het zal voor U een verrassing zijn een zo goede wijn voor die prijs (f 1,95) te
kunnen drinken. Bij 12 flessen (rood en/of wit) f 1,85 per fles.
HAARLEM, 14 november 1957
GEHUWD: 14 nov.: G. van Riessen en
A. Lenderink. M. J. G. Klaassen en L. Tim
merman. W. A. Isselmann en L. Hendriks.
1. Teutscher en W. C. Hille. J. Kluen en
A. Bakker. J. G. van Dam en A. J. Wild
schut. R. Looman en J. Peper.
BEVALLEN van een zoon: 13 nov.: C.
M. Jonker—Schelvis, H. M. Wijdeveld—
Koestal, W. F. Petter—Smit, W. C. M. Cor-
nelissenHarte, A. van der HorstRaap
horst, J. J. C. de Jong—Barens; 14 nov.:
F- Büsgen—De Feber, G. C. Elfering—Van
Bakel.
BEVALLEN van een dochter: 13 nov.:
A. Pen—Trip; 14 nov.: S. Th. M. van der
SchuitVan Geldorp.
OVERLEDEN: 12 nov.: H. L. Bakker,
89 j„ Rockaertshof. P. Pet, 82 j., Pallas-
straat. J. R. Franken, 74 j., Kleverparkweg.
13 nov.: M. C. van Oossanen, 4 d., Dutry-
straat. A. R. de Koek, 61 j„ Jan Haring
straat.
Premier David Ben Goerion is hersteld
van de verwondingen, die hij opliep bij
de aanslag met een granaat in het
parlement te Jeruzalem, veertien dagen
geleden. Een van de eerste gasten die
hij ontving was de burgemeester van
Keulen, Max Adenauer (links). Het
was de eerste maal dat Israëlische en
Westduitse autoriteiten elkaar in het
openbaar ontmoetten. Voor het ge
rechtshof van Jeruzalem heeft Mosje
Dueg, die de aanslag in de volksver
tegenwoordiging pleegde, verklaard
niemand enig letsel te hebben willen
bezorgen'. Hij wilde slechts de aandacht
vestigen op, zijn klachten tegen de
Jewish Agency. Dueg staat terecht
wegens het toebrengen van zwaar
lichamelijk letsel aan vijf ministers.
ADVERTENTIE
VOORnUUEWEBK.
Koop nu reeds
uw St. Nicolaas-geschenken
„De betekenis van de dans voor
de ontwikkeling van de jeugd
Donderdagmiddag hield mej. C. Hartong
voor de Nederlandse vereniging van huis
vrouwen afdeling Haarlem en omstreken,
in Brinkmann een lezing, waarin ze „De
betekenis van de dans voor de ontwikke
ling van de jeugd" besprak.
Mevrouw A. HamakerWillink, presi
dente van de Vereniging hield een inlei
ding, waarin zij opmerkte, dat het haar
speet, dat de opkomst zo klein was.
Mej. C. Har tong begon haar lezing met
een conclusie, die pas de laatste jaren is
getrokken: Een mens, en vooral het kind
moet men geestelijk noch lichamelijk een
voudig volstoppen en dan maar hopen, dat
hij als een koe zal herkauwen en assimi
leren. Het kind moet zich nog steeds als
het primitieve kind ontwikkelen, moet ook
,.al doende" leren, en moet dus behalve
doelmatige ook expressieve lering onder
gaan. Het beoefenen van kunstvormen is
dus niet een soort culturele toegift, maar
behoort bij het proces van volwassen wor
den. Om hun gevoelens te uiten gaan kin
deren tekenen, zingen of een vorm van
handenarbeid uitoefenen, en vooral dan
sen. De dans is de oudste van alle kunsten
en in deze restauratie van de ontwikkeling
tot volwassen mens komt hij juist als jong
ste te voorschijn. De bijzondere betekenis
van de dans ligt in het feit, dat hij zo'n
typische schakel is tussen doelmatigheids
ontwikkeling en expressieve ontwikkeling,
tussen lichamelijke ontplooiing en ziels-
openbaring. In de dans heeft het kind de
gelegenheid zich te uiten in een vrije, maar
toch .geordende vorm, doordat de dans
altijd aan een bepaald ritme, aan bepaalde
passen gebonden is. Opmerkelijk is dan
ook, dat debielen of moeilijk opvoedbare
kinderen, door de dans worden samenge
bracht, omdat zij dan het meest geordend
zijn. Dat de dans bij de opvoeding van het
kind een hoogst belangrijke, zo niet nood
zakelijke rol speelt, trachtte mej. C. Har
tong de aanwezigen door deze lezing dui
delijk te maken.
ADVERTENTIE
in 2 uurtjes gebreid van één bol
100 mohair. - Dat vindt u bij
GR. HOUTSTR. naast LUXOR
De Haarlemse Katholieke Studenten
vereniging „Sanctus Bavo" viert van 20
tot en met 24 november het eerste lustrum-
De viering wordt ingezet met een con
cert, dat „Die Haerlemsche Musyckcamer"
op woensdag 20 november onder
leiding van André Kaart zal geven in de
renaissancezaal van het Frans Halsmu
seum. Het programma bevat werken van
G. Ph. Telemann, Joseph Haydn, Alles-
sandro Scarlatti, Johan Joachim Quantz
en Tomaso Albinoni.
De sociëteit „De Waag" zal op donder
dagavond 21 november geopend zijn voor
genodigden, ouders van leden en oud
leden, teneinde een contact met de leden
mogelijk te maken.
Vrijdag 22 en zaterdag 23 november zal
een symposium worden gehouden in res
taurant Brinkmann over het onderwerp
„Godsdienstbeleving en gemeenschap".
Discussieleider is dr. M. van Straaten,
O.E.S.A. Op de eerste avond spreken drs.
Gerlach C. Laudy en dr. H van der Linde
(hervormd predikant) en op de tweede
avond prof. dr. C. Scharff en Gabriël
Smit.
Op de laatste dag van de viering (zon
dag 24 november) zal in 'e kapel van het
Triniteitslyceum aan de Zijlweg een mis
worden opgedragen, waarna een ontbijt
volgt. Des middags zal in de aula van
het Mendelcollege een bui ngewone ver
gadering worden gehouden, waarop de
praeses der vereniging, de heer R. Th.
Eiselin, een lustrumrede zal houden en
prof. dr. N. A. Donkers!'>o< uit Amster
dam een feestrede zal uitspreken. Aan de
orde zal komen een voorstel om mejuf
frouw dr. M. E. Nolte en de heer H. P.
Baard te benoemen tot releden en de
heer J. M. van der Weiden tot lid van het
Collegium honorabile. Tot besluit volgt
zondagavond een diner in hotel „Duin en
Daal".
ADVERTENTIE
AANSTEKERS.
die het altijd „doen"
vindt u bij ons in grote verscheiden
heid. In onze showroom demonstreren
wij u de nieuwste modellen.
Tabak-, Sigaren- en Pfjpenhandel
GR. HOUTSTRAAT 81 - HAARLEM
Afrika. Op vrijdagavond 22 november
zal de journalist Wim Hornman uit Zaan
dam voor de leden van de buurtvereniging
„Bloemendaal" in het Jeugdhuis aan de
Donkerelaan te Bloemendaal een lezing
met film houden onder de titel „Dwars
door Afrika". Vergezeld van zijn echtge
note heeft de heer Hornman een avon
tuurlijke reis van ruim 30.000 km. door
dit werelddeel gemaakt.
In de leeftijd van eenennegentig jaar is
te Heemstede overleden de heer A. P.
Audretsch, oud-lid van de gemeenteraad
aldaar. Van september 1927 tot septem
ber 1939 maakte hij deel uit van de raad,
met een korte onderbreking in 1931. De
heer Audretsch had zitting voor de groep
„Vrijzinnige kiezers."
De teraardebestelling is bepaald op
maandag 18 november om twaalf uur op
de algemene begraafplaats te Heemstede.
Volgende week zullen de kinderen uit
Haarlem, die enkele weken geleden inge
ënt zijn tegen kinderverlamming, een
tweede „prik" krijgen. Dit zal geschieden
op maandag 18, dinsdag 19 en woensdag
20 november in het gebouw van de Ge
neeskundige dienst aan de Nieuwe Gracht,
op donderdag 21 november in de Dag-
openluchtschool in Haarlem-Noord en op
vrijdag 22 november in het clubgebouw
van „Oosterkwartier" in Haarlem-Oost.
Enkele weken geleden zijn vele kinde
ren niet in staat geweest zich te laten in
enten wegens de griep. De gelegenheid
daartoe bestaat in de loop van de komende
week. Deze groep zal op 17 december voor
de tweede keer worden ingeënt en wel in
het gebouw van de Geneeskundige Dienst.
De derde „prik" zal in mei worden gege
ven.
Maandag 18 november vergaderen de
besturen van alle afdelingen van de ver
eniging Humanitas,welke binnen het ar
rondissement Haarlem gevestigd zijn.
Men zal beraadslagen over de verdere
uitbouw van het gezinsvoogdij en vrij
patronagewerk der vereniging.
Het is de bedoeling in deze vergadering
te komen tot de oprichting van een be
stuur voor het arrondissement, dat spe
ciaal met de leiding van deze tak van
kinderbeschermingswerk belast zal wor
den. Met betrekking tot de methodische
vraagstukken welke zich bij de uitvoe
ring van het werk kunnen voordoen, zal
het nieuwe bestuur zich laten bijstaan
door een ploeg van deskundigen. Zodra
de omvang van het werk zulks toelaat,
zal de dagelijkse leiding van de gezins
voogden en patroons in handen moeten ko
men van een speciaal daarvoor aan te
stellen beroepskracht.
Haarlemse rechtbank
Een week hechtenis luidde de eis tegen
een 52-jari'ge Amsterdamse winkelier, die
voor de Haarlemse rechtbank stond, om
dat hij op 20 juni op het stationsplein van
de luchthaven Schiphol het portier van zijn
auto zo onvoorzichtig zou hebben geopend,
dat daardoor een passerende wielrijdster
was komen te vallen. De val was ernstig
geweest, want de vrouw had zes weken
rust moeten houden. De winkelier ont
kent echter, dat de vrouw door zijn schuld
is gevallen'. Zijn lezing va het gebeurde
is, dat zij in het nauw werd gedreven
door een wagen van de luchthaven en
daardoor tegen het op een kleine kier
geopende portier was gevallen. Doordat
de wielrijdster in haar val de spiegel, die
aan de rand van het portier vastzit, had
geraakt, was de deur van de auto verder
opengeslagen.
„Verdachte is zeker iemand, die met
zijn medemens geen rekening houdt. Op
zijn strafblad staan trouwens enkele ver
oordelingen, onder meer wegens mishan
deling", zei de officier van Justitie, mr.
dr R. W. H. Pitlo. Het bieek echter, dat
die mishandeling al in 1924 was gebeurd.
De verdachte verdedigde z:ch dan ook
t.ls eer bekwaam handelsman: „Ik heb
een net huishouden en ik geloof, dat ik
oppassend ben. Die mishandeling? Dat is
meer dan dertig jaar geleden. Ik had toen
ruzie met een vriend om een meisje". De
rechtbank zal op 28 november vonnis
wijzen.
Onder de titel „Leven wij samen
sprak de directeur van de Kath. nationale
stichting voor bijzondere gezinswerk en
jeugdzorg, drs. J. A. Stalpers, donderdag op
uitnodiging van het Katholiek Maatschap
pelijk Jeugd- en Gezinswerk in Haarlem
over de steun aan maatschappelijk onaan
gepasten. Hij deed dit in paviljoen Dreef-
zich, waar vele figuren uit het maatschap
pelijk werk en de sociale jeugdzorg aan
wezig waren.
Na een socio-historische schets van de
wijze waarop zich het maatschappelijk
leven heeft ontwikkeld, besprak drs. Stal
pers de noodzaak om aan de groep maat
schappelijk onaangepasten steun en hulp
te verlenen. De maatschappij heeft nu
eenmaal onvoldoende rekening met deze
groep gehouden; zij is afgestemd op de
grote groep van normaal-begaafden, die
weinig problemen stelt.
Allerlei sociale voorzieningen, aldus drs.
Stalpers in een sprankelend betoog, heb
ben het bestaan voor de maatschappelijk
onaangepasten aangenamer gemaakt, maar
hun geestelijk leven is niet verrijkt. Met
financiële steun zijn deze mensen thans
niet mee geholpen. Zij moeten uit hun
geestelijke verschraling worden opgeheven
door een inspirerend voorbeeld. Daarom
gaan de werkers van het maatschappelijk
jeugd- en gezinswerk naar deze mensen
toe om hen desgewenst te helpen. Daar
om worden ontmoetingscentra ingericht,
waar de mensen in een gezellige, blijde
sfeer met elkaar kunnen praten en zo
nodig de hulp van een maatschappelijk
werker kunnen inroepen.
„Het gaat er niet om de mensen zo nodig
weer meteen naar de kerk te duwen", al
dus drs. Stalpers, die er bij zijn gehoor op
aandrong deze mensen te aanvaarden zo
als ze zijn. „Het lot van de zwakbegaaf-
den is ons aller lot", zei spr., die een be
roep op zijn gehoor deed om uitdrukking
te geven aan de solidariteit door aan de
maatschappelijk onaangepasten de hel
pende hand te bieden. Voorafgaande aan
en na de toespraak van drs. Stalpers voer
de de pianiste mevrouw Tiny Kaiser en
een trio bestaande uit de fluittist J. J.
Polman, de violist H. Hage en de altist
A. H. G. Spekschoor enige werken van
Haydn, Chopin en Liszt uit.
O
Naar wij woensdag reeds in een gedeelte
van onze edities hebben vermeld, heeft de
Haarlemse rechtbank de aan de n.v. Che
mische industrie Rids uit de Waarderpol-
der in Haarlem, verleende surséance van
betaling ingetrokken en de n.v. in staat
van faillissement verklaard. Ook is de
surséance van betaling, verleend aan de
n.v. Fabriek van teerkleurstoffen „Colora",
laatstelijk kantoorhoudende in de Waar-
derpolder ingetrokken; de n.v. is eveneens
failliet verklaard.
In beide faillissementen treedt mr. H.
F. Ferwerda als rechter-commissaris op.
De rechtbank heeft benoemd tot curatoren
mr. B. J. Lambers, advocaat en procureur
te Haarlem en drs. P. F. T. Wimer te
Amsterdam.
In de zaal van het Amsterdamse RAI ge
bouw speelt zondag 17 november des
avonds om zeven uur een Haarlems jeugd-
team (heren). Om half negen zal een
Haarlemse vertegenwoordiging de strijd
gaan opnemen tegen het voorlopige Ne
derlandse team als laatste oefening van
de nationale ploeg voor de interlandont
moeting tegen Luxemburg.
De Haarlemse ploegen zijn als volgt sa
mengesteld:
Heren: K Dingshoff; R. Bodegom;
H Swierstra (allen Antilopen); C. Hennis;
K. Regenboog (beiden ZBVS); C. Otte;
K. Warger, R. Bakker (allen Flamingo's)
H. Argeloo en J. Starink (beiden Typ
hoons).-
Heren: (Junioren): Th. de Cock; F.Knapp
(beiden ZBVS), J. Lagendijk (White
Stars); C. Lagerweij (Flamingo's); R.
Versteeg; E. van Pel; S. Verstraten (al
len HOC); E. Halewijn; R. v.d. Waals
(beiden Typhoons).
Vandaag worden de rails gehaald uit de
Emmabrug nabij de Leidsevaart te Haar
lem. Daarom zal de autobus van lijn 3
gedurende een aantal dagen weer een an
dere route rijden. Bij de Raaks gaat de bus
niet door de Wilhelminastraat naar de
Koninginneweg, maar via de Raaksbrug
naar de Leidsevaart. Voorbij de kathedrale
kerk Sint Bavo rijdt de bus de Karei van
Manderstraat in en via de Van Oosten de
Bruynstraat wordt de Leidsevaart bereikt.
Langs deze vaart wordt naar de Zand
voortselaan gereden.
Donderdagavond omstreeks tien uur is
op de Zeeweg in Bloemendaal, nabij kop
90, personenauto, die in de richting Zand-
voort reed, uit de bocht gevlogen en over
de kop geslagen.
De bestuurder van de auto, een 50-jarige
Haarlemmer, die niet gewond werd, is
na het ongeluk naar Haarlem gelift, waar
hij een garage heeft gewaarschuwd.
De politie in Overveen verzoekt even
tuele getuigen van het ongeluk zich met
haar in verbinding te stellen.
ADVERTENTIE
Dr. W. K. H. Feuilletau de Bruijn heeft
donderdagavond in café-restaurant Brink
man aan het Houtplein te Haarlem voor
leden van de afdeling Haarlem en om
streken van de Nationale Partij een inlei
ding gehouden over „De politieke beteke
nis van de Spoetnik". Spreker begon zijn
betoog met als zijn mening uit te spreken,
dat hoewel de Russen met de lancering
van hun kunstmanen wetenschappelijk en
technisch gezien een indrukwekkende
ADVERTENTIE
JUIST NU
is het tijd om te planten.
ROOMKWEKERIJ
HERENWEG 103 B
Heemstede, Tel. 36301
Voor leden van de Volksuniversiteit
sprak gisteren in het Frans Halsmuseum
de dichter Gerrit Kouwenaar over experi
mentele poëzie. Hij paste zich aan de Frans
Halssfeer aan door enigszins „schutterig"
van een blaadje papier voor te lezen, maar
wat hij zei was zeker boeiend en de luiste
raars, die alle platasen van het zaaltje be
zetten, zullen tenminste begrepen hebben
dat het niet aangaat de experimentele
poëzie zo maar klakkeloos te veroordelen.
En meer heeft de spreker kennelijk niet
beoogd te bereiken.
Kouwenaar begon met vast te stellen
dat de experimentele poëzie steeds min
der het compacte verschijnsel is, zoals het
zich omstreeks 1950 aan het publiek voor
deed. „Het is nu al een heel ander begrip
dan zeven jaar geleden", zei hij, „we staan
nu voor het tweede bedrijf". Men heeft de
experimentele dichters als een school wil
len zien, als een groep met een gemeen
schappelijke programmatisch streven.
Maar dat is nooit waar geweest, zei de
spreker. De situatie heeft hen samenge
dreven. Zij kwamen onafhankelijk van
elkaar in als het ware de experimentele
delta, vanwaar zij samen in zee dreven.
Vervolgens ging de spreker in op het ver
schil tussen experimentele en traditionele
poëzie. De eerste kent niet het dualisme
tussen vorm en inhoud, lichaam en geest,
vers en bedoeling; zij heeft geen vorm
elementen en verstechnische middelen,
geeft beelding inplaats van uitbeelding.
Het experimentele gedicht is een autono
me aanwezigheid, geen afschrift. Het geeft
niet een deelmens maar de gehele mens
Of, zoals Lucebert dichtte, zij wil „de
ruimte van het volledig leven tot uitdruk
king brengen". Het verschil is echter, al
dus de spreker, niet per definitie vast te
leggen; het is meer een klimaatsverschil.
Het klimaat van de experimentelen kon
dan ook tot allerlei verschillende, zij het
in dat klimaat geaarde, conclusies leiden.
De experimentele dichter is dan ook een
eenling. Het klimaat echter verbindt hem
met allen, die ook als eenling de nieuwe
situatie ervaren. En zo kan men een ge
meenschappelijke tendens ontdekken, bij
voorbeeld de anti-intellectualistische in
stelling. de neiging om de ideële schuim
laag van het woord te krabben en het al
dus zijn volle lichamelijkheid te geven.
Tenslotte vroeg de spreker zich af of het
vuur thans uit de experimentele poëzie is.
„Doen de dichters water bij de wijn, zijn
ze niet wat stil?" De stilte van thans zei
hij is die van bezinning en verinner
lijking. De verzen zijn bedekter van toon.
soberder. De stuntfase is voorbij. De spre
ker besloot zijn lezinkje met de volgens
hem wat te zwaar klinkende kreet: De
experimentele poëzie is dood, leve de poë
zie van de experimentele dichters, daar
mee aanduidend dat het „systeem"
voorzover men dat er in meende te zien
voorbij is en dat nu de tijd is aangebro
ken waarin elke dichter zich bezint op
zichzelf en de eigen persoonlijke poëzie.
Na een pauze las Kouwenaar nog een aan
tal verzen voor van experimentele dichters.
prestatie hebben geleverd, er toch voor
een paniekstemming, zoals die momenteel
onder de Amerikanen heerst, geen aan
leiding is. Belangrijk achtte hij het feit
dat de Amerikanen thans erkennen, dat zij
bij de technische ontwikkeling van ge
leide projectielen op de Russen zijn ach
ter geraakt. Volgens spreker is deze voor
sprong van de Russen niet zo verwonder
lijk. Zij zijn reeds lang vóór de tweede
wereldoorlog met de ontwikkeling van
raketten begonnen. In 1930 werd een ver
eniging voor raketonderzoek opgericht,
waaruit het raketwapen, beter bekend als
„stalinorgel", is voortgekomen. Een groot
deel van hun succes danken de Russen aan
de loslippigheid van de wetenschapsmen-
ten buiten het „ijzeren gordijn" en vooral
ook aan de nonchalance waarmede aller
lei technische uitvindingen worden gepu
bliceerd, aldus dr. Feuilletau de Bruijn.
Er is zelfs een Russische organisatie die
zich uitsluitend belast met het in het Rus
sisch vertalen van buitenlandse verhande
lingen op technisch gebied. De op deze
wijze verkregen gegevens worden dar» aan
specialisten ter bestudering voorgelegd.
Menige Russische atoomgeleerde kreeg
zijn opleiding in Engeland. In de Sovjet-
Unie kunnen zij voor hun wetenschappe
lijke arbeid over elk gewenst kapitaal be
schikken. Daarbij komt nog dat het tech
nisch onderwijs in Rusland een veel gro
tere vlucht heeft genomen dan in Ameri
ka. Elk jaar laten circa drie miljoen scho
lieren in Rusland zich inschrijven op een
technische hogeschool of een middelbaar
technische school. Per jaar studeren hier
van zeshonderdduizend studenten af. Deze
cijfers verklaren dus voor een groot deel
de grote vooruitgang van de Russen op
het gebied van de intercontinentale ge
leide projectielen. Zij kunnen meer dan
welk land ter wereld putten uit een zich
steeds aanvullend arsenaal van uiterst be
kwame technici.
Na een uiteenzetting te hebben gegeven
van het geleiden van een ballistisch pro
jectiel tijdens zijn vlucht, wees spreker er
op dat het mogelijk is een dergelijk wa
pen met afweerraketten te vernietigen.
Hiertoe wordt een hagel van raketten ge
lanceerd, die elk voor zich door middel
van radar hun doel opzoeken. Deze af-
weerprojectielen zijn echter nogal aan de
prijzige kant, zij kosten namelijk onge
veer een miljoen dollar per stuk. Spreker
geloofde daarom dat jagers en bommen
werpers, die supersonische snelheden
kunnen bereiken, voorlopig nog hun mili
taire waarde zullen behouden. In de wed
loop naar de technische vervolmaking
komt het thans meer dan ooit aan op een
goede voorbereiding op de scholen. Geen
nivellering naar omlaag maar een selectie
omhoog. Wat dat betreft valt er èn in ons
land en in Amerika nog wel een en ander
te verbeteren, zo meende spreker tot slot
van zijn toespraak.
