9999
WÈÈM
n m
Badhoevedorpeen toevluchtsoord voor
zoekende spooiivegmodelbouwers
RIJDEN EN
RANGEREN
Liever bladen dan bonden
■WB
m.x*pg ?®0§
niet handen
en voeten
ONZE PUZZEL
Hobby's voor de meesten een eenzaam avontuur
OOK IN zijn vrijetijdsbesteding blijft de
Nederlander een individualist. De vrijwel
enige uitzonderingen op deze regel wor
den gevormd door de sportorganisaties
en de reisverenigingen, waarin men zich
in massa laat verplaatsen. Velen gaan niet
alleen op reis om iets van de wereld te
zien, maar vooral ook om hun kennissen
kring uit te breiden, een soort veredelde
nabloei van de belangrijkste vrijetijds
besteding van de oudere generatie in
Nederland: het op visite gaan of bezoe
ken ontvangen. En natuurlijk wordt er ge
zamenlijk gedanst, maar dat betreft toch
in wezen een verstrooiing welke getwee-
en wordt beoefend. Ook mogen we ama-
leurtoneelensembles, de koren en orkest
verenigingen niet verwaarlozen, doch
daarbij gaat het om wat beperkter groe
pen, die vooral wat de zangerij betreft
wel enig jong bloed zouden kunnen ge
bruiken.
In het algemeen kan men stellen, dat
buiten de sport zelfs in de hecht geor
ganiseerde verenigingen ten behoeve
van de een of andere vrijetijdsbesteding
- wij denken bijvoorbeeld aan de vele
duizenden omvattende vereniging van
aquariumhouders de leden hun lief
hebberij in principe individueel beoefe
nen. Men verenigt zich vaak in hoofd
zaak uit materiële overwegingen: de col
lectieve inkoop van materialen bijvoor
beeld én omdat men het prettig vindt
een zeker contact te kunnen hebben met
andere beoefenaren van dezelfde hobby.
De meest geslaagde bijeenkomsten van
dergelijke verenigingen zijn dan ook niet
Het begint met een handvol pietepeu
terige onderdelenMaar tot welke
resultaten de modelbouwer kan komen
ziet men elders op deze pagina: de baan
met enscenering, die de Haarlemse
hobby-ist F. C. van Dorsser in zijn
diensttijd bouwde, is een mooi voor
beeld, evenals die van de heer Meister,-
die er gewoonlijk wat nuchterder uitziet
dan nu, want. de decoratieve achter
grond is alleen terwille van het foto
grafisch effect aangebracht. Boven dit
artikel ziet men een door mertrouw
Glasius aan een liefhebber getoonde
"miniatuurlocomotief van Deens fabri
kaat, bij welk tafreel affiches van de
Deense spoorwegen toepasselijk zijn.
Tenslotte een andere vorm van lief
hebberij: het verzamelen, in dit geval
van bierviltjes, waarvan men hier een
enorme collectie ziet.
honderdvijftig leden, een bloeiende afde
ling van de landelijke organisatie van
modelbouwers, de Amsterdamse Model
bouwclub, telt dertig leden (en dat zijn
alleen spoorwegmodelbouwers: de ande
ren zijn van lieverlee afgevallen). De
secretaris daarvan wees ons ook op het
verschijnsel, dat de modelbouw voor
namelijk door hoofdarbeiders en intellec
tuelen wordt beoefend. De handarbei
ders willen het vaak in hun vrije tijd nog
beter doen dan in de tijd van de baas...
en komen juist daardoor aan helemaal
niets meer toe.
Tal van bedrijven, waarbij men floris
sante personeelshobbyclubs zou ver
wachten, stellen in dat opzicht teleur.
Zeker: onder het personeel bevinden zich
talrijke en dikwijls briljante knutselaars
en modelbouwers. Maar ze verenigen zich
ten hoogste één keer per jaar, wanneer
er eens een tentoonstelling van hun
prestaties wordt gehouden. En voor die
bedrijven geldt toch niet het argument,
door de auteur van jongensboeken Leo
nard de Vries, die zich als de geestelijke
vader van het hobbyclubwerk beschouwt,
voor het niet op gang komen van de
clubs aangevoerd: dat van het gebrek
aan geschikte ruimten. De practijk in
Haarlem heeft bewezen, dat beschikking
over een clubhuis nog geenszins een con
stante opbloei van het verenigingsleven
garandeert.
HET ZOU TROUWENS onjuist zijn, dit
falen van de georganiseerde vrijetijdsbe
steding alleen in de sector van de hand
vaardigheid te zoeken. De discofielen-
clubs beperken zich voorlopig tot kleine
kringetjes, waarin iedereen iedereen kent.
De na de oorlog vaak zo onstuimig ge
starte „gemeenschappen" en „kringen"
van passieve kunstliefhebbers zijn in dood
water verzand, al moet een uitzondering
gemaakt worden voor het „personeeis-
abonnement" op schouwburg en concert
zaal. Maar ook hier overheerst de indivi
dualiteit: men is alleen met anderen door
het gezamenlijke abonnement verbonden,
organisatorisch heeft men zo goed als
niets met elkaar te maken. En toch: er is
nog nooit zoveel gelezen als in deze jaren
het succes van het Nederlandse en
buitenlandse pocketboek bewijst het. Elke
grammofoonhandelaar kan u vertellen,
dat de hausse in serieuze langspeelplaten
nog steeds voortduurt, zo goed als elke
speelgoedhandelaar kan verklaren, dat hij,
in vergelijking met vroeger, nooit treintjes
en speelgoedautootjes genoeg in huis kan
hebben.
DE CONCLUSIE is duidelijk: de grote
massa laat zijn vrije tijd niet organiseren,
ook al wordt er een meer of minder
officiële stichting ter bevordering van het
hobbyclubwerk met een professor als
voorzitter opgericht. Een uitzondering op
deze regel vormen de hobbyclubs op
levensbeschouwelijke grondslag. Maar die
zijn veelal een uitvloeisel van de moderne
aanpak welke de betrokken confessionele
jeugdvereniging zich eigen heeft ge
maakt. De hobbyclub vervangt tezamen
met de „Instuif" het reciteeravondje en
de debatingclub van vroeger. Uiteraard
biedt dit artikel slechts de neerslag van
een beknopte oriëntering. Op volledig
heid in alle sectoren der vrijetijdsbeste
ding maakt het dan ook geen aanspraak.
Toch dient nog een facet hier terloops
vermeld te worden: de liefhebberijen der
bejaarden, van de gepensioneerden. De
„vrijetijdsbesteding" van deze groep
vaak nog zeer vitalen is een vraagstuk op
zichzelf, omdat niet de tijdpassering, de
tijdvulIing dient te worden nagestreefd,
maar het verschaffen van een nieuw en
nuttig doel in het leven. In Velsen heeft
de directeur van Sociale Zaken in dat op
zicht opmerkelijke resultaten bereikt.
WAARUIT VALT nu de opgang van de
hobbies en met name van de liefhebbe
rijen die handvaardigheid vereisen te ver
klaren? Sommigen menen, dat vele be
oefenaren van vrije beroepen en andere
hoofdarbeiders zich op die manier een
tegenhanger voor hun inspannende intel
lectuele arbeid willen verschaffen. Van
daar al die spoortjespelende notarissen,
advocaten, rechters, dokters, dirigenten
en bankdirecteuren. Persoonlijk geloof ik
aan een dieper liggende oorzaak: de on
vrede van de moderne mens met de
maatschappij waarin hij leeft. Er zijn zo
veel dingen die hem dagelijks bedreigen
en waar hij machteloos tegenover staat.
In zijn dagelijkse arbeid leidt de stan
daardisatie der procédé's, om het even
of zij van mechanische of van geestelijke
aard zijn, tot sleur en routine. Zijn lief
hebberij wordt nu tot uitlaatklep voor
zijn inventie en zijn fantasie. En ergens
diep in hem is er een terugverlangen naar
zijn jeugd, toen alles nog zo ongecompli
ceerd en onbezorgd was. In wezen gaat
het bij al die liefhebberijen om een vlucht
uit de werkelijkheid. Wat het wekelijkse
bioscoopje betekent voor het winkel
meisje, is de modelspoor voor de meester
in de rechten. En het laatste wat we in
zo'n droomwereld verlangen te ontmoe
ten is wel het bestuur van de organisatie
die daarin bedilt.
J. H. Bartman
de avonden, waarop lezingen werden ge
houden of instructieve films vertoond,
maar de vergaderingen zonder agenda
punten, de zogenaamde praatavonden,
waarop ongedwongen wordt gebabbeld
over de ervaringen welke men met zijn
liefhebberij heeft opgedaan
Nu is vrijetijdsbesteding een ongelimi
teerd begrip: het lezen valt er evenzeer
onder als het (al of niet in blik) musi
ceren, het tuinieren net zo goed als het
midwinterblazen, hoewel dat over een
heel jaar gerekend niet zo veel tijd in
beslag neemt, het verzamelen van post
zegels, bierviltjes, tramkaartjes en dia
manten en alles wat zich maar verder op
de route tussen brandkast en vuilnisbak
kan bevinden kan een voor de één even
boeiende bezigheid zijn als het timmeren,
het fraisen, het bridgen of het voetballen
voor de ander.
EEN BELANGRIJK deel van deze activi
teiten wordt samengevat in het woord:
hobby's. In de praktijk verstaat men daar
toch vooral de vrijetijdsbesteding onder
die iets met handvaardigheid of met ver
zamelen heeft te maken. De inhoudsop
gave van het novembernummer van een
der belangrijkste periodieken op dit ge
bied Na Vijven Ahoy vermeldt bij
voorbeeld onder 'meer: servettenstan-
daard, opvouwbaar kaarttafeltje, naai
mand, tafelsnipperbak, wandeltuigje, sta
tion, mascotte, circus, meubeltjes van
schuimplastic, uitzet voor de pop, prullen
mand, snoerenrijgen, knikkerbord, bijzet
tafeltje, gasstel schoonmaken, voerhuisje,
radiorubriek, meccanorubriek, fotografie,
dinky-toynieuws. Men zal opmerken, dai
hier wel stof te vinden is voor de knutse
laar, maar niet voor de modelbouwer, die
trouwens in de minderheid is. Die heeft in
„De Modelbouwer" zijn eigen orgaan, een
blad van de Nederlandse Vereniging van
Modelbouwers, terwijl de enthousiasten
voor treinen onder hen sinds kort in
„Miniatuurbanen" een eigen periodiek be
zitten, dat nauw samenwerkt met de
Duitse uitgave van die naam Degenen die
wat verder gevorderd zijn met hun lief
hebberij zullen zich al spoedig op een
gespecialiseerd tijdschrift abonneren, de
fotografen op „Focus" bijvoorbeeld, de
discofielen op „Luister" en de huisorga
nen der grammofoo.iplatenmaatschappij-
en, de automobilisten op „De Auto" en
de radio-amateurs op „Radic-electronica"
of „Radio-Bulletin". Dan zijn er de maan
delijkse uitgaven voor hen die graag huis
houdelijk knutselen, zoals „Handig Beke
ken" en het nieuwe „Doe het zelf" pu-
blikaties, welke overigens minder een
bewuste vrijetijdsbesteding als wel de
schaarste en duurte van allerlei ambach
telijk personeel als loodgieters, elektri-
ciëns en timmerlieden demonstreren.
WAT NU OPVALT is de bestendige, maar
losse band tussen de diverse soorten
hobby-isten door middel van tijdschriften,
maar de kwasi-afwezigheid van elke orga
nisatie. De hausse welke zich nog steeds
op het gebied van de „huisvlijt" voor
doet dat kan iedere handelaar in ge
reedschappen, draaibankjes voor huis
houdelijk gebruik (die dingetjes van een
kleine vijfhonderd gulden worden vlot
verkocht) en dergelijke beamen heeft
daarop vrijwel geen invloed. De Bond van
Hobbyclubs in Nederland telde hooguit
ELKE spoorwegmodelbouwer, die met zijn liefhebberij een
beetje op streek is gekomen, kent het adres Sloterweg 233 in
Badhoevedorp. Dat huis onderscheidt zich in de rij van voor
oorlogse forensenwoningen doordat het adres nog eens van de
weg af duidelijk zichtbaar op de grote erkerruit is geplakt ten
gerieve van die modelbouwers, die er vaak een lange reis voor
over hebben gehad om enige uren op de bovenvoorkamer van
mevrouw Th. A. V. GlasiusVan Roode zoek te brengen. Daar
immers bevindt zich het magazijn van de Centrale voor Spoor
wegmodellen, een in het gehele land unieke instelling, zowel
door haar wijze van ontstaan als door haar voorraad
Mevrouw Glasiu een „volbloed" Haarlemse is een ten
gere vrouw met een jeugdig gezicht. Vier jaar geleden stierf
haar man, die bij de Rijksluchtvaartdienst werkte en in zijn
vrije tijd aan spoorwegmodelbouw deed. Hij legde zender het
te beseffen de grondslag voor de tegenwoordige centrale, want
reeds toen deden vele modelbouwers een beroep op zijn voor
raad wanneer zij om een moeilijk verkrijgbaar onderdeel ver
legen waren. Na zijn dood kreeg mevrouw Glasius van vele
kanten het verzoek dit magazijn voort te zetten en zij voelde
daar wel wat voor omdat het haar naast de zorg voor een gezin
met drie kinderen een doel in haar bestaan zou geven. Zo ging
zij zich verdiepen in messing
profielen, in werktekeningen,
in wisselmagneten, in rail
schoenen, klampen en klem
men, verende pantografen,
loopwielen en drijfwielen, col
lectors en wat al niet meer.
Mevrouw Glasius geeft, graag
toe, dat ze in het begin ook
wel eens een beetje wanhopig
werd bij het uit elkaar hou
den van zoveel onderdelen
van meestal priegelige afme
tingen: een modelbouwer is
een Jantje Precies en als hij
een „Uutje" dat is een pro
fiel in de vorm van een U
verlangt van één millimeter,
moet men niet proberen hem
een stukje van twee millime
ter in de hand te stoppen.
Maar al is zo'n amateurtech
nicus niet gauw tevreden,
wanneer eenmaal aan zijn be
hoefte voldaan is kent zijn
waardering geen grenzen
meer. Dat ondervond ook mevrouw Glasius al spoedig: toen
men eenmaal in de modelbouwerij ontdekt had, dat zij zich
werkelijk moeite gaf om onderdelen te achterhalen die vaak
niet meer dan een paar dubbeltjes kostten, keerde men geregeld
op de Sloterweg 233 terug, niet alleen als cliënt, maar vooral
als vriend om er mevrouw Glasius met raad en daad terzijde
te staan.
Is de Centrale voor spoorwegmodelbouw dan geen concur
rent voor de normale speelgoedhandel en de winkels voor knut
selaars van allerlei slag? Dat is beslist niet het geval: de nor
male handel kan onmogelijk een zo grote en gevarieerde voor
raad aan onderdelen, die alleen in het buitenland verkrijgbaar
zijn, erop na houden, omdat dat beslist niet winstgevend zou
zijn. Daarom ook maakt men in Badhoevedorp kennis met mer
ken en modellen waarvan men voordien nog nooit gehoord
heeft, vooral Engelse, waar de modelbouw in hoog aanzien
staat, maar ook wel Italiaanse, Deense en zelfs is er kortge
leden een zending van Tenshodo uit Japan aangekomen. Voorts
heeft men in de gewone detailhandel natuurlijk niet de tijd om
zich soms uren met de van alles het naadje van de kous wil
lende weten modelbouwers bezig te houden. Bij mevrouw Gla
sius gaan de huishouding en de modelbouwcentrale een beetje
hand in hand: wie er een paar aspotten komt halen of een paar
bouwplaten uitzoeken zal als de koffie klaar is zeker een kopje
meedrinken alvorens in het duizenden artikelen in een uit
voerige catalogus gerubriceerd omvattende magazijn te
duiken.
Wie er tot de klantenkring van mevrouw Glasius behoren?
Vele modelbouwclubs in de eerste plaats. Die van de K.L.M.
waarvan de leden zich 's avonds blijkbaar liever met treinen
dan met vliegtuigen inlaten voorop. Mevrouw Glasius is met
haar auto'tje zo'n vertrouwde figuur op Schiphol geworden,
dat zij haar legitimatiebewijs allang niet meer behoeft te tonen.
De Delftse modelbouwers stonden laatst op een avond tien man
sterk voor haar deur. Maar er zijn ook tal van individuele
modelbouwers, die een bezoek aan Sloterweg 233 brengen. Ver
leden week zondag is er nog iemand helemaal uit Paterswolde
gekomen. Zij heeft ook buitenlandse afnemers, zoals die Engels
man, die door een briefwisseling met een andere hobby-ist ont
dekte, dat een bepaald soort drijfwiel in Badhoevedorp te vinden
was. Het merkwaardige was, dat dat wiel door mevrouw Glasius
uit Engeland was geïmporteerdHet is opmerkelijk, zegt
mevrouw Glasius, hoeveel artsen en advocaten er tot de vaste
relaties behoren. Maar ook twee consuls: die van Honduras en
Paraquay, en een directeur van een kledingmagazijn net zo
goed als de bandleider Ger van Leeuwen, die zijn hele instal
latie tegen een wand van zijn huis in Maarden kan opklappen:
„Het zijn allemaal prettige mensen. Ik geloof, dat het hebben
van een liefhebberij gezond is voor de menselijke geest. Ook
als ik niets met mijn centrale zou verdienen, zou ik waarschijn
lijk toch met dit werk doorgaan, omdat ik het gevoel heb daar
mee anderen een dienst te bewijzen". Ze heeft het er overigens
druk genoeg mee. De douane moet inklaringsformulieren heb
ben voor een zending uit Ja
pan, een paar in Saoedie-
Arabië werkzame Nederlan
ders zitten om wat onderdelen
te springen en mevrouw Gla
sius zal het pakje straks nog
even aanreiken aan het perso
neel van de kist van de Aram-
co, die naar het Midden-Oos
ten vertrekt. En er zijn ook
andere klanten met klinkende
bedrijfsnamen, die het maga
zijn aan de Sloterweg opbellen
om een ditje of een datje, niet
omdat ze voor hun plezier aan
het modelbouwen zijn, maar
omdat er een heel serieuze
maquette gemaakt moet wor
den voor een machine of een
vliegtuig of een ander groot
technisch werk. Vele grote
bedrijven volstaan niet meer
met het maken van een teke
ning of een blauwdruk: de
maquette laat de kern van een
ontwerp veel duidelijker zien.
Mevrouw Glasius praat zeer zeker niet iedereen de model
bouw zonder meer aan: men moet zich enige handvaardigheid
kunnen eigen maken en ook tekeningen lezen en vooral geduld
hebben. Er komen wel eens enthousiasten bij haar, die meteen
een locomotief willen bouwen. „Begin nu maar eens met een
eenvoudig goederenwagentje!", zegt ze in zo'n geval. En ze heeft
natuurlijk gelijk, want het feit of de beginneling in z'n eerste
karweitje blijft steken of de voldoening smaakt iets met eigen
handen tot stand gebracht te hebben is beslissend of hij tot
hobby-isten gaat behoren of niet.
Mevrouw Glasius heeft intussen nog andere liefhebberijen.
Zij reclasseert een gezin en ze is presidente van een vrouwen
vereniging in Badhoevedorp en dan werkt ze ook nog voor de
meisjesbescherming. En toch krijgt elke hobby-correspondent
nog dezelfde dag antwoord op zijn bestellingen.
Horizontaal: 1. huisdier, 3. boom der tropen, 6. maanstand,
7. rund, 10. landbouwwerktuig, 11. oude lengtemaat, 14. stuk
hout, 15. voorwerp ter verlichting.
Verticaal: 1. schor, 2. heden, 4. spil van een wiel, 5. druiven
sap, 8. bontjas, 9. slag, 12. muzieknoot, 13. welaan.
In de cirkel van buiten naar binnen: 1. telwoord, 2. wild
zwijn, 3. uurwerk, 4. wandeldreef, 5. vereniging, 6. deel van
het gebit, 7. plaats voor dieren, 8. bedehuis, 9. kind zonder
ouders, 10. trots, 11. afstammeling, 12. stuur van een schip,
13. levenslucht, 14. metalen haak, 15. zwemvogel, 16. broed
plaats van vogels.
Bij juiste oplossing leest men op de cijfers van 1 tot 16 een
zegswijze.
DE AMSTERDAMSE modelbouwclub is
een ongeveer dertig leden omvattende af
deling van de ongeveer vijftienhonderd
modelbouwers overkoepelende landelijke
organisatie. Men schat dat vijftien tot
twintig percent van de Nederlandse mo
delbouwers in de N.V.M. verenigd zijn. Men
komt elke week op woensdagavond op de
zolder van een school aan het Van Olden-
barneveldplein, van de gemeente voor
achtendertig gulden per jaar gehuurd, bij
een om aan een modelbaan van negen
meter lang een ruim tweeënhalve meter
breed te werken. Behalve deze baan - wel
ke door middel van zeven panelen wordt
bediend met een spoorbreedte van 16,5
centimeter (het gebruikelijke HO-spoor)
is er ook nog een twaalf meter lange O-
baan met een spoorbreedte van 32 centi
meter. Twee keer per jaar wordt alles
opgesteld: dan wordt er show gehouden
voor familie en kennissen en zusterorgani
saties. In april van het volgende jaar kan
men alles in werking zien ter gelegenheid
van het vijftienjarig bestaan van de club.
Op de andere avonden, waarop steeds on
geveer de helft van de leden acte de pré-
sence geeft, wordt volgens een door de
plancommissie van de club opgesteld sche
ma gewerkt aan onderdelen van de baan.
Daarbij heeft een taakverdeling plaats,
zodat verschillende groepjes zorgen voor
de elektrificatie, de afwerking van de sta
tionsgebouwen, de „scenery" waarmee
de landschappelijke stoffering wordt be
doeld. De materialen worden gezamenlijk
ingekocht van de opbrengst van contribu
tie. Het budget van de club beloopt on
geveer tweehonderdvijftig gulden per jaar.
Bij de materiaalaankoop profiteert men
vaak van allerhande meevallertjes, zoals
plotseling ontdekte sloopgoederen en res-
tantvoorraden. De leeftijden der Amster
damse modelbouwers variëren van veer
tien tot boven de vijftig. Overigens accep
teert men jonge leden pas na een proef
tijd, zij zijn ver in de minderheid. De
meesten zijn de dertig gepasseerd. Hun
maatschappelijke functies lopen uiteen
van tuinman tot directeur van een groot
importbedrijf van radiotoestellen.
De baan is dus gezamenlijk bezit van
de club, maar het rollend materieel is in
hoofdzaak het eigendom van de individue
le leden, die meestal thuis zelf ook nog
een particuliere baan hebben, zoals de
heer L. J. C. Meister, de secretaris van
de club, die in de kelder van zijn huis aan
de Populierenweg een dubbelsporige baan
van zeventien meter lengte met emplace
ment heeft opgesteld, de vrucht van twaalf
jaar modelbouwen. Er kunnen niet minder
dan zes tractie-eenheden met bijbehoren
de rijtuigen en goederenwagens op rond-
sncllen. om het even of de locomotieven
op gelijk- of wisselstroom rijden. Alles
is volgens gangbare N.S.-typen op schaal
vervaardigd. Men vindt er een gestroom
lijnd elektrisch vierwagen-treinstel net zo
goed als een in licentie gebouwde Ameri
kaanse electrische lok van de 1200-serie
met turqoise rijtuigen en de nieuwste
blauwe rijtuigen voor de getrokken trei
nen naar de landprovincies. Er rijdt een
na-oorlogse stoomlocomotief van de 4000-
serie evenals een nagebouwde H.S.M.-lo
comotief van voor de eerste wereldoorlog.
De heer Meister heeft éen hand nodig
om de treinenloop te regelen, de andere
om de wissels te bedienen, terwijl hij met
zijn voet de goederenwagens op het ran
geerterrein laat „heuvelen". Als hij daar
mee bezig is gluurt de jeugd van de Oos-
terparkbuurt door de ramen van het sou
terrain naar binnen tot zij door deze mi-
niatuurspoorwegdirecteur - constructeur -
wisselwachter - machinist - en rangeerder
worden uitgenodigd al deze wonderen van
dichtbij te bekijken. De belangstelling van
de heer Meister heeft zich vooral op de
spoorweg geconcentreerd, zodat de „sce
nery" niet overvloedig is, iets dat de pen
ningmeester van de Amsterdamse mo
delbouwclub hem eigenlijk een beetje kwa
lijk neemt. Die legt zich namelijk vooral
toe op stedenbouw. De baan op de zolder
van de school aan het Van Oldenbarne-
veldplein dankt er het Goudse Stadhuis,
de Gouden en de Zilveren Spiegel aan het
Amsterdamse Kattegat en de brandweer
kazerne aan de Hobbemastraat aan.
Om in aanmerking te komen voor een
van de drie geldprijzen ad f 7,50, f 5 en
f 2,50 dient men uiterlijk dinsdag 17 uur
de oplossing per briefkaart in te zenden
aan een van onze bureaus in Haarlem:
Grote Houtstraat 93 en Soendaplein; in
IJmuiden, Lange Nieuwstraat 427.
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
1. bankier, 2. Torricelli, 3. Shakespeare,
4. Wesley, 5. kluut, 6. Brielle, 7. Debreczen,
8. een vogel van de familie der kwikstaar
ten, 9. huifkar, 10. Kloosterkerk.
Prijswinnaars: f 7,50: C. Vreeswijk, Zee
weg 175 te IJmuiden-Oost, f 5: A. Vogelen
zang, Barbarossastraat 19 te Haarlem en
f 2,50: mejuffrouw J. G. Boegschoten,
Oranje Nassaulaan 152 te Overveen.
Voor de omschrijvingen, nodig voor het
invullen van het bovenstaande diagram,
zie men hiernaast.