SCHOTH
Panda en de wijze Meester
Parijs zoekt koortsachtig
buitenlandse kredieten
0.%.9antuüte
PARAPLUIES
Eerste soda in Delfzijl geproduceerd
VAN NIEL
Heldere koude dagen
ZocU ió Uet zo
J
'n Moderne reparatieinrichting
Horlogerie „Suisse"
Wereldnieuws
Franse staatskas bijria leeg
Conferentie te Parijs over
vrijhandelszone gesloten
Statutenwijziging Wabo
Aanbod tot overneming van
aandelen Stoom-meelfabriek
Bevredigende ontwikkeling
bij Zwanenberg-Organon
Albert Heijn in de eerste
tien maanden van 1957
Opening van de fabriek
in voorjaar 1958
Nieuwe verzekeringen
m Als voor u een dag
Jaarvergadering Blikman
en Sartorius
Nieuwe transatlantische
luchtvaarttarieven
c
Rotterdamse lening ter
beurze genoteerd
Beursreacties op
Eisenhowers ziekte
Voor goodo en
duurzame vloeren
EDELHOUT
vloeren
r
RUIMTE
IDEE
II. Pétillon
ZATERDAG 30 NOVEMBER 1957
(Van onze correspondent in Parijs)
Sinds enkele dagen zijn in Parijs in het
geheim de besprekingen met de directeu
ren van 't Internationale Monetaire Fonds
en de Europese Betalings Unie, respectie
velijk de Deen Per Jacobson en de Duitse
financier Von Mangoldt, begonnen. De
Franse regering hoopt dat deze bespre
kingen zullen voeren tot een grootscheepse
financiële steun, die door het buitenland
zal moeten worden geleverd. Die hulp is
dringend nodig, want 31 december wordt
algemeen als de vervaldatum beschouwd,
waarop de laatste penningen en in het bij
zonder buitenlandse deviezen uit de staats
kas zullen zijn uitgegeven.
Sinds verscheidene maanden was de
Franse regering er uiteraard al van op de
hoogte, dat spoedig het moment moest
aanbreken, dat tengevolge der enorme uit
gaven voor de oorlog in Algerije, die op
een bedrag tussen de zeven en achthonderd
miljard francs per jaar ongeveer zes
miljard gulden worden geschat, een
bankroet onafwendbaar zou worden. Even
eens begrepen de autoriteiten wel dat bui
tenlandse steun slechts kon worden gevon
den, indien Frankrijk eerst zelf de nodige
binnenlandse maatregelen ter sanering der
financiën zou hebben doorgevoerd. Die re
delijke veronderstelling lag dan ook ten
grondslag aan de plannen voor bezuinigin
gen en nieuwe belastingen, welke de te
genwoordige minister van Financiën
Pflimlin van zijn voorganger Gaillard heeft
overgenomen en die intussen door het par
lement werden aanvaard.
Scepticisme
Hoewel de besprekingen, die thans in
Parijs worden gevoerd, zich in het eerste
Het inter-gouvernementele comité, de
conferentie van ministers uit zeventien
landen aangesloten bij O.E.E.S. heeft
vrijdag zijn vergadering te Parijs, die twee
dagen heeft geduurd, besloten. Voordat de
verdragen van de Europese vrijhandels
zone ondertekend kunnen worden zullen
echter, zo werd door een zegsman uit
kringen van de conferentie verklaard, nog
maandenlange besprekingen noodzakelijk
zijn.
Onderwerp van de besprekingen te Parijs
was een memorandum van Reginald
Maudling, de Engelse „paymaster-gene
ral". De besprekingen zijn succesvol ge
weest. Op 15 en 16 januari zullen de mi
nisters opnieuw bijeenkomen. (UP).
In een op 11 december te houden bui
tengewone vergadering der n.v. Bouw- en
Handelmaatschappij „Wabo" zal een sta
tutenwijziging in behandeling worden ge
nomen. De maatschappij blijft in naam
ongewijzigd. Zij is gevestigd te Eindhoven
en houdt kantoor te Gouda. Het maat
schappelijk kapitaal blijft 2.500.000, ver
deeld in 100 gewone aandelen van 500,
2.429 van 1.000 en 21 prioriteitsaandelen.
Geplaatst en volgestort zijn 100 aandelen
van 500, 929 van 1.000 en alle priori
teitsaandelen. Bij de oude statuten was dit
100 gewone aandelen van 100, 400 van
1.000, 21 prioriteitsaandelen en nog 30 ge
wone aandelen van 1.000. De verande
ring heeft voorts betrekking op aanpassing
van de statuten aan de gewijzigde omstan
digheden.
ADVERTENTIE
Zijlstraat 90 Haarlem Tel. 11161
Moderne Telefoonregisters
vanaf ƒ1.75 tot 47.50
Naar het A.N.P. verneemt is eerstdaags
de publikatie te verwachten van een be
richt aan houders van aandelen Stoom-
meelfabriek „Holland" n.v., waarin aan
aandeelhouders een aanbod wordt gedaan
tot overneming van hun aandelen stoom-
meelfabriek „Holland" n.v., inclusief het
dividend over het boekjaar 1957, tot de
koers van 150 De aan de verkoop ver
bonden kosten komen voor rekeneing van
de kopers, zodat de verkopers de overne-
mingsprijs netto zullen kunnen ontvangen.
Het aanbod zal worden gedaan onder
voorbehoud, dat naar de mening van de
kopers, een voldoerid aantal aandelen ten
verkoop wordt aangeboden en voorts, dat
in een tevoren te houden buitengewone
algemene vergadering van aandeelhouders
de voorgenomen statutenwijziging, waarbij
de beperking van het stemrecht tot 6 stem
men komt te vervallen, wordt goedgekeurd.
In verband met laatstgenoemd voorbe
houd, zullen de aan te bieden aandelen
dienen vergezeld te gaan van een geteken
de volmacht tot het uitoefenen van het
stemrecht in de buitengewone algemene
vergadering van aandeelhouders, zo deelt
de directie mee.
De raad van bestuur van de n.v. Ko
ninklijke Zwanenberg-Organon te Oss
deelt mede, dat de maatschappijen van het
concern zich in 1957 bevredigend ontwik
keld. De produktie en de omzetten zijn
verder gestegen. Deze stijging heeft mede
gewerkt aan het handhaven van de winst
op het niveau van het vorige jaar. De in
vesteringen worden uitgevoerd volgens de
plannen in het laatste jaarverslag ver
meld.
De ontwikkeling van de nationale en in
ternationale conjunctuur heeft geen aan
leiding gegeven deze plannen te wijzigen.
Door het plaatsen van een converteerbare
obligatielening in april van dit jaar kon
Zwanenberg aan de grotere financierings
behoefte voldoen en de liquiditeit ver
stadium bevinden, is het de Franse minis
ters toch al wel duidelijk geworden, dat in
Amerikaanse en Duitse ogen het sane
ringsplan van de regering nog lang niet
aan de gestelde voorwaarden voldoet. De
buitenlandse deskundigen verlangen dat er
een aanzienlijk krassere bestedingsbeper
king zal worden doorgevoerd; ook de te
korten op de staatsbegroting werden veel
te hoog bevonden. Tenslotte zouden zij hun
scepticisme hebben uitgesproken over het
uiteindelijke succes van de 20 pct.-deva-
luatie-operatie van jongste zomer en zou
den zij van oordeel zijn dat de huidige
koers van de Franse franc nog altijd niet
„realistisch" genoemd kan worden.
De discussies over deze onderwerpen
worden intussen voortgezet en een conclu
sie is nog niet in zicht. De vrees is aan
Franse zijde trouwens groot en zeker
niet ongerechtvaardigd dat de verhoopte
buitenlandse geldschieters naast econo
mische en monetaire ook politieke garan
ties aan hun eventuele lening zullen willen
verbinden, waarbij dan de eis zou kunnen
worden gesteld, dat Frankrijk zich ernstige
moeite geeft een vergelijk in Algerije te
bereiken, omdat de oorlog daar te lande de
hoofdoorzaak van de huidige financiële
moeilijkheden is.
Resultaten minder maar niet
onbevredigend
Hoewel in de bedrijven van Albert Heyn
gedurende de eerste tien maanden van
1957 een vermeerdering van omzet is aan
te wijzen heeft deze vermeerdering de ho
gere kosten niet kunnen opvangen, aldus
deelt de directie van Albert Heyn n.v. in
een voorlopig verslag mede. Dit is de re
den dat de resultaten, hoewel niet onbe
vredigend, minder genoemd moeten wor
den dan in het jaar daarvoor.
In de kruideniersbranche zijn de prijzen
over het algemeen vrij stabiel gebleven.
Op de groothandelsmarkten is slechts wei
nig merkbaar geweest van dalingen, die
van invloed konden zijn op de consumen
tenprijzen. Dit staat in tegenstelling tot de
wereldmarktprijzen van andere produkten
die inderdaad hier en daar aanzienlijke
dalingen vertoond hebben.
Hoewel er dus eigenlijk nog in het ge
heel geen reden was de bedrijfspolitiek
af te stemmen op dalingen van de wereld
marktprijzen heeft de directie niettemin
gemeend in begin november toch belang
rijke prijsverlagingen af te kondigen. Er
waren namelijk twee andere argumenten,
die dit besluit aanvaardbaar konden ma
ken: vertrouwen in de prijsstabilisatiepo-
litiek van de regering en de mogelijkheid
om het verkleinen van de winstmarge op
te vangen door verdere verhoging van
produktiviteit en omzet.
ADVERTENTIE
Geef dit jaar eens 'n parapluie van
Dames-, Heren-, Kinder-
De montagewerkzaamheden op de soda-
fabriek te Delfzyl zü" nu grotendeels be
ëindigd, zodat vrijdag een begin kon wor
den gemaakt met het „proefdraaien". De
eerste Nederlandse soda is nu geprodu
ceerd. zij het dan in bescheiden mate; ook
is het resultaat natuurlijk nog. niet geschikt
om te dienen als eindprodukt. Pas na een
aanloopperiode van enige maanden hoopt
men de fabriek onder de meest gunstige
condities in produktie te hebben.
Er heerst thans een grote drukte in en
rondom de zeer moderne fabriek. Alles
wordt in het werk gesteld om het produk-
tieproces straks zo goed mogelijk op gang
te krijgen. Het is de bedoeling de soda
voorlopig op te slaan in enige loodsen op
het haventerrein. Zodra de spoorwegver
binding via de 250 meter lange brug over
de haven gereed is, zal uiteraard hiervan
gebruik worden gemaakt. Met de bouw
van deze brug en een kleinere over het
afwateringskanaal van Duurswold. beide
een onderdeel van de nieuwe rijksweg en
de spoorweg DelfzijlGroningen, worden
goede vorderingen gemaakt. Nog dit jaar
zal de onderbouw van de havenbrug kun
nen worden voltooid. De onderbouw van
de brug over het afwateringskanaal, die
evenals de havenbrug dus zowel voor trein
als voor autoverkeer zal dienen, is gereed.
De gecalcineerde soda, die de fabriek te
Delfzijl produceert, wordt voor een belang
rijk deel afgenomen door tal van Neder
landse industrieën, zoals glas- en water
glasfabrieken, chemische industrieën en
niet te vergeten de kristalsodafabrieken,
die de huishoudsoda maken. Met de uit-
In Oktober is voor een bedrag van
314,0 miljoen aan nieuwe verzekeringen
afgesloten, aldus het C.B.S., waarvan
137,0 min kapitaal-, 153,9 min rente- en
23,1 mnl volksverzekering. In de periode
januari tot en met oktober is voor 3109,4
min aan nieuwe verzekeringen afgesloten
(zelfde periode vorig jaar 2870,1 min),
waarvan 1371,Omln kapitaal- 1296,2
min), 1528,3 min rente 1379,7 min)
en 210,1 min volksverzekering 194,2
min).
ADVERTENTIE
HH wel 48 uur mocht hebben, dan
spelen seconden zelfs een belang-
Üj rijke rol. OMEGA-horloges zijn
gemaakt voor mensen, die geen tijd
te verliezen hebben. Een OMEGA
geeft de tijd met zekerheid., VAN
Wè NIEL verkoopt ze en toont u graag
de diverse modellen in goud, goud
op staal en edelstaal.
Grote Houtstraat 86 - Haarlem
Speciaalzaak sinds 1883
eindelijke produktiecapaciteit heeft men
onmiddellijk de Nederlandse markt te kun
nen voorzien; exportmogelijkheden worden
bestudeerd.
Het jaarlijkse binnenlandse verbruik van
soda bedraagt ongeveer 90.000 ton en de
behoefte neemt voortdurend toe. Verwacht
wordt, dat de fabriek, die chloor en na
tronloog zal vervaardigen, het zogenaamde
elektrolysebedrijf, in het voorjaar van 1958
met de produktie zal kunnen beginnen.
Tegen die tijd zouden dan zowel de soda-
fabriek als het elektrolysebedrijf officieel
kunnen worden geopend. Intussen worden
de plannen voor de stichting van een zout
fabriek in de nabijheid van deze twee in
dustrieën verder 'uitgewerkt.
ADVERTENTIE
met bekwame vakmensen geeft u de
zekerheid, dat uw kostbare
HORLOGE in goede handen is.
Vraagt vrijblijvend prijsopgave
Eigen graveerinrichting 1
GROTE KEUZE
Horloges - Wekkers - Pendules -
Tafelzilver - Sola - Goud en
Zilver.
Barteijorisstraat 1 - Tel. 13131 - H'lcm
naast reisbur. LISSONE-LINDEMAN
INSCHUIFBARE PARAPLUIES met bijbehorende tas
WANDELSTOKPARAPLUIES
WANDELSTOKKEN voor dames en heren
GROTE HOUTSTRAAT 47 - HAARLEM - TELEFOON 18036
Misnoegen over dividend
Verscheidene aandeelhouders in de Blik
man en Sartorius n.v. hebben in de jaar
vergadering hun misnoegen geuit over de
tussentijdse mededeling van de directie in
juni, waarin onder meer werd gezegd dat
het dividend naar verwachting gelijk zou
z\jn aan dat over het vorige boekjaar, toen
12 pet. werd betaald. Het later versche
nen jaarverslag achten zij hiermede in te
genstelling, vooral het lagere dividend van
10 pet.
Van bestuurszijde werd opgemerkt, dat
het tussentijdse bericht niet in tegenstel
ling stond tot het jaarverslag, en dat het
lagere dividend op zich onbelangrijk was,
temeer daar de vier vorige jaren het di
vidend regelmatig was verhoogd, te weten
5, 6, 10 en 12 percent. Het voorgestelde di
videndpercentage houdt mede verband met
de gang van zaken in het reeds lopende
nieuwe boekjaar. Een der aandeelhouders
verleende echter geen goedkeuring aan de
uitgebrachte jaarcijfers. Ten slotte werd
het dividend bepaald op 10 pet, waarvan
desgewenst 5 pet in aandelen (v.j. 12 pet
waarvan desgewenst 5 pet in aandelen).
Daar het vereiste quorum ontbrak kon
deze vergadering geen beslissing nemen
over de voorgestelde statutenwijziging. Wel
werd hierover van gedachten gewisseld en
werden enkele kleine veranderingen aan
gebracht. Maandag 16 december zal een
tweede vergadering worden gehouden.
De internationale luchtvaartmaatschap
pijen zijn overeengekomen een transatlan
tische „bezuinigingsdienst" in te voeren,
welke belangrijke verminderingen van de
bestaande tarieven inhoudt. Een woord
voerder van de internationale vereniging
voor luchtverkeer (IATA) heeft vrijdag te
Parijs medegedeeld, dat het nieuwe enkele
reis tarief 252 dollar zou bedragen. Het
tegenwoordige toeristentarief is 290 dollar.
Het nieuwe retourtarief zal 453,60 dollar
zijn, hetgeen een verlaging van 20 percent
is.
Om de nieuwe dienst te kunnen finan
cieren zullen de eersteklas-tarieven met
35 dollar worden verhoogd en de tarieven
van de toeristenklas met 25 dollar. Beslo
ten werd de excursietarieven voorlopig niet
voort te zetten.
Het weer in west- en noord-Europa
wordt nu geheel beheerst door het nieuwe
hogedrukgebied dat zich boven Scandina
vië vormde. In het centrum steeg de lucht
druk tot 1040 millibar. Het zwaartepunt
gebied nadert nu een nieuwe depressie
noord-Scandinavië. Deze doet de lucht
druk dalen en zuidwestelijke winden voe
ren daar weer zachtere lucht aan. Deze
zachtere lucht zal echter gedurende het
WEERRAPPORTEN
terwijl overdag de temperatuur niet verder
oploopt dan tot het vriespunt. Het weer
blijft daarbij droog met weinig bewolking.
Aan de noordzijde van het hogedruk-
Zondag 1 december
Zon op 8.27 uur, onder 16.34 uur.
Maan op 13.48 uur, onder 2.01 uur.
Maandag 2 december
Zon op 8.29 uur, onder 16.34 uur.
Maan op 14.10 uur, onder 3.05 uur.
Hoog en laag water in IJmuiden
Zondag 1 december
Hoog water; 11.03 en 23.41 uur.
Laag water: 6.15 en 18.45 uur.
Maandag 2 december
Hoog water: 12.16 en uur.
Laag water: 7.32 en 19.55 uur.
Temperaturen
buiten-
M
E
en binnenland
heden-
d
morgen 7 uur. Neerslag:
.s-S
E
laatste 24
uur.
5 'C
2
Helsinki
half bew.
nw
-15
Stockholm
onbewolkt
wnw -
-13
Oslo
sneeuw
zw
-4
Kopenhagen
half bew.
ono
-3
Aberdeen
mist
windst.
9
Londen
geheel bew. 0
9
Amsterdam
onbewolkt
0
-1
Brussel
onbewolkt
no
-1
Luxemburg
onbewolkt
ono
-3
Parijs
onbewolkt
no
5
Bordeaux
mist
windst.
1
Grenoble
geheel bew.
windst.
4
Nice
half bew.
nnw
8
Berlijn
geheel bew
n
-2
Frankfort
onbewolkt
on'o
-2
München
zwaar bew
no
-4
Zürich
geheel bew. ono
1
Genève
geheel bew. nno
6
Locarno
onbewolkt
ozo
11
Wenen
onbewolkt
n
-6
Innsbruck
geheel bew. 0
-0
Rome
zwaar bew.
ono
5
Ajaccio
geheel bew. windst.
11
Mallorca
licht bew.
w
4
Den Helder
onbewolkt
ozo
1
Ypenburg
onbewolkt
O
-0
Vlissingen
onbewolkt
O
0
Eelde
licht bew.
ozo
-2
Twente
onbewolkt
O
-3
De Bilt
onbewolkt
O
-1
Eindhoven
onbewolkt
O
-1
Vlv. Z.-Limb
onbewolkt
O
-1
M
-
12 1
ervan verplaatst zich langzaam in zuide- weekeinde niet verder doordringen dan tot
lijke richting naar Duitsland. Aan de oost- zuid-Scandinavië.
en zuidflank van het hogedrukgebied voer
den noordoostelijke tot oostelijke winden
zeer koude lucht naar het zuiden en zuid
westen. Zaterdagmorgen was de vorst
doorgedrongen tot over ons land, west
en zuid-Duitsland, Oostenrijk, Hongarije,
Joegoslavië en Bulgarije. De uitbreiding
van het vorstgebied gaat nog door. In
Polen kwamen minimumtemperaturen
voor van ongeveer 10 graden onder nul, in
west-Duitsland omstreeks min 5. In ons
land meldde vliegveld Twenthe met min 3
de laagste temperatuur. In Vlissingen en
Den Helder bleef het nog juist even boven
nul. Verwacht mag worden dat de tempe
raturen in de nacht van zaterdag op zon-
0
0
1
0
1
0
0
0,1
•o
0
0
0
0
0
0
3
0,4
0
0
2
4
0
0
0
1
0,2
0,5
0,1
1
0,1
0,4
0,5
1. Toen in de buurt van Huize Hobbeldonk
de jaarlijkse kermis we,jd gehouden, was
Panda er een van de eerste bezoekers. Hel
rumoer en de bonte kleuren van de ver
makelijkheden trokken hem onweerstaan
baar aan. Hij had al verlangende blikken
geworpen naar de achtbaan, waarin de
kermisgasten gillend omlaag stoven en de
zweefmolen, waarin zij rondzwiepten, tot
zij er helemaal groen van zagen. En dan
niet te vergeten naar de botsautootjes,
waarin je zo lekker door elkaar geschokt
kon worden „Treedt binnen!" Slechts twee
kwartjes - kinderen half geld - hier kunt
ge lachen! Hier kunt ge gieren!", brulde
een stem vlak bij zijn oor en weer andere
stemmen riepen daar doorheen: „IJsco's! -
Oliebollen! - één kwartje!" „Hé, wat is een
kermis toch leuk", dacht Panda, „tenmin
ste, als je geld op zak hebt. Je krijgt na
tuurlijk niets voor niets!" Maar op dat mo
ment hoorde hij 'n dunne stem, die probeer
de boven het geroep uit te komen. „Gratis
voor niets!", riep die stem, „hierheen! Ik
maak u gelukkig! Ik schenk u de ware
wijsheid - helemaal voor niets!" „Tsjonge!"
dacht Panda, „dat is iets voor mij".
Vanaf vrijdag 6 december zullen ter
beurze van Amsterdam worden verhandeld
4 1/4 pet 30-jarige obligaties 1957, in stuk
ken van 1.000, ten laste van de gemeente
Rotterdam. De lening is totaal groot 4,4
miljoen.
Vervroegde gedeeltelijke of algehele af
lossing zal niet geschieden van 2 december
1957 tot 1 december 1967. Uitsluitend na 1
december 1967 en volgend is de gemeente
bevoegd tot vervroegde gehele of gedeel
telijke aflossing over te gaan. Aflossing in
1967 tot en met 1971 zal slechts kunnen
geschieden tegen 101l/z percent en daarna
a 101 percent. De opbrengst van deze le
ning dient ter financiering van de woning
bouw.
Deze grafiek toont op welke wijze de beur
zen van. New. York en Amsterdam hebben
gereageerd op de eerste berichten omtrent
de ziekte van President EisenhowerUiter
aard reageert de Neiv Yorkse beurs het
eerst en het felst. Nadat de koersiml onder
invloed van de disconto-verlaging om
streeks half november zich had hersteld,
bracht het eerste bericht van de ziekte van
de president de New Yorkse beurs weer
een flink eind omlaag. Nadat de ziekte
van de president later minder ernstig
bleek, trad een belangrijk koersherstel in.
De internationale concessies op de beurs
van Amsterdam vertonen een ongeveer
gelijk beeld, zij het dan dat de reactie
steeds een dag later komt dan New York.
De industrie-groep in Amsterdam reageert
anders dan de internationale concessies.
Deze eerstgenoemde groep ondergaat min
der de invloed van de buitenlandse beur-
zij doch reageert meer op de berichten
omtrent lagere omzetten en ontslagen in
het bedrijfsleven.
ADVERTENTIE
HAARLEM
ZIJLSTRAAT 96
TEIEF.: 20340
Eerst zien? De
van de UNO
Algemene
heeft
Vergadi
erin8
vriJdag met
stemmen voor, 24 tegen en 15 onthn
dingen besloten de behandeling van J!"
omschrijving van het begrip agres?
minstens twee jaar uit te stellen n
juridische commissie van de Alg<We
Vergadering heeft de kwestie wel»?
lang besproken. n"
Slecht weer. Een Frans militair vlieghr
met negen inzittenden is vrijdag bij Ti
nit (Marokko) neergestort. Er zijn Jp'
overlevenden. Het was op weg v
Marrakesj in Marokko naar de rJ"1
Tindouf in Algerije. Door het slecht!
weer was het van zijn route afgeweken
Kijkgrijp. Een Londense koekjesfinna ver
speelde vrijdag 1217 pond sterling
vijf minuten. Zij liet namelijk eén
groepje van negen kinderen los in Lon
dens grootste speelgoedzaak Ham
ley's, met de opdracht dat zij all'
speelgoederen hun eigendom mochten
noemen, waarop zij binnen een tiid
bestek van vijf minuten kans zagen d!
hand te leggen. Kampioen werd de
zeven-jarige Richard Doyle, die voor
270 pond bijeen graaide. De schade
wordt gedragen door een beschuit- en
koekfabriek tn een damesweekblad
Meer. Zweden zal met ingang van 1 janua
ri de kinderbijslag voor kinderrijke ge"
zinnen verhogen van 290 tot 400 Krn.'
nep 210 tot 290) per jaar. Ook d!
bijdragen' voor stud^ ende kinderen
zullen verhoogd worden.
Wetgever. Duizend aanhangers van de
Pakistaanse „Mohammedaanse Liga"
hebben vrijdag te Karatsji tegen de
nieuwe kieswet betoogd. In de wet is
bepaald, dat er voor de Pakistaanse
kiezers bij de stemming geen onder
scheid naar godsdienst of minderheid
zal worden gemaakt. Soerawardi, de
bekende oud-premier, onder wiens lei-
ding de wet tot stand kwam, kon no?
juist onder bescherming der politie
het parlementsgebouw invluchten.
Krans. In verband met de aankomst van
de Japanse premier Nobusuke Kishi is
op het vliegveld van Sydney een grote
politiemacht samengetrokken. Het feit
dat premier Kishi een krans zal w!
gen op het graf "an de Australische
onbekende soldaat heeft speciaal jn
kringen van oudstrijders verontwaar
diging gewekt. De regering vreest de
monstraties. Kishi maakte deel uit van
het oorlogskabinet Tojo. „Een vos ver
liest wel zijn haren maar niet zijn stre
ken", zei een vakbondsleider.
Tunnelbouw. In Turijn is de maatschap
pij gesticht, die onder de naam „Si-
trasb" de gedeeltelijke constructie" op
zich zal nemen van een tunnel onder de
St. Bernard tussen Italië en Zwitser
land. Si trasb, die de bouw van het op
Italiaans gebied liggende deel van de
tunnel zal verzorgen, heeft een begin-
kapitaal van tweehonderd miljoen lire,
dat vergroot zal worden tot twee mil-
jard door bijdragen van het gebied van
Val d'Aosta en de provincie en de stad
Turijn, de plaatselijke Kamer van
Koophandel en de Fiat-automobielfa
brieken.
Naar men gelooft. De nationalistisch-Chi-
nese schout-bij-nacht Loei-Ho heeft
vrijdag op een persconferentie te Taipeh
verklaard, dat de Sovjet-Unie, naar
men gelopft, onlangs geleide projectie
len aan communistisch China heeft ge
leverd. PI ij ;ei voorts, dat de Sovjet-
Unie de communisten onderzeeboten
had gegeven en geholpen had bij het
opleiden van bemanningen voor onder
zeeboten.
Spreker. De 'oormalige Russische minis
ter van Buitenlandse Zaken Molotov is
donderdag voor het eerst sinds het ont
dekken van het Malenkov-complot in
de openbaarheid getreden. Tijdens de
plechtige overdracht van twee Russi
sche verkeersvliegtuigen aan de rege
ring van Buiten-Mongolië, welke cere
monie plaats had te Ulan Bator, was
Molotov de belangrijkste spreker.
In tweeën. Een Duitse vrachtwagen werd
in Burlo aan de Duits-Nederlandse
grens door een Nederlandse goederen
trein in tweeën gesneden bij een bot
sing op een onbewaakte overweg. Nie
mand werd gedood, alleen de machi
nist van de trein werd licht gewond.
Verscheidene wagons ontspoorden en
vijftig meter rails werden vernield. De
schade ligt tussen de één en de twee
miljoen mark.
Wolk. Op het observatorium van Abastu-
man in de Sovjetstaat Georgië is een
geweldige uitbarsting van waterstol op
de zon waargenomen, aldus radio-Mos
kou. Met chromosfeertelescopen nam
men waar, dat uit het centrum van de
zon een waterstofwolk te voorschijn
kwam die zich honderdduizenden kilo
meters over de oppervlakte van de zor.
verspreidde.
K..
DE MOSSEL, door twee schelpen stevig
ingesloten en beschermd tegen de gevaren
van de buitenwereld, maakt niet de indruk
een dier te zijn dat zich op eigen krachten
kan voortbewegen. De mosselen die wij
onder ogen krijgen zitten meestal aan
pieren, meerpalen of golfbrekers vast en
gedragen zich niet als erge woelwaters.
In ieder geval kunnen we er
geen hardlopers in zien, die op
de sintelbaan prestaties van
enige betekenis zouden kunnen
leveren.
Dat is in algemene zin alle
maal waar, maar toch kunnen
allerlei soorten mosselen zich
vaak wel op de een of andere
manier verplaatsen. Een voorbeeld daar
van levert de zoetwatermossel, wiens ma
nier van wandelen in een aquarium aardig
kan worden waargenomen. Iemand die
daarvoor het nodige geduld kan opbrengen,
zal op een gegeven ogenblik kunnen waar
nemen, hoe uit de stompe kant van de
schaal een vlezig lichaam te voorschijn
komt, dat zich omlaag buigt in het zand,
waarin het diep kan indringen, omdat het
zich plat en scherp maakt. Eenmaal in het
zand geboord, maakt dit vlezige aanhang
sel zich zo bol als een knots, waardoor de
weerstand in de grond wordt vergroot.
Zodra nu deze voet zich schrap zet, komt
er beweging in de mossel, die zich vlot
opricht en rechtstandig op het vlezige
voetstuk komt te staan. Naarmate de voet
zich bij stukjes en beetjes verder in de
grond vastgrijpt en de gesloten schelp bij
trekt, verplaatst de mossel zich. Traag,
maar standvastig! Het spoor van het dier
is in het aquarium gemakkelijk te volgen,
want de schelp die voortdurend achter de
voet wordt aangetrokken, maakt diepe
sporen in het zand.
Omdat dit alles zich in een aquarium
afspeelt, mogen we verwachten dat de
mossel op deze wijze langs de glaswand
kuiert en steeds in een kringetje langs het
glas blijft voortwandelen. Hoe zou het dier,
dat geen ogen bezit en dus
niets kan zien, in staat zijn te
weten waar hij zich bevindt
Inderdaad blijkt de mossel
zich in het begin te schik
ken naar de belemmering die
de glazen wand van het
aquarium voor hem betekent
en ploegt gestaag in een
kringetje rond. Maar op een bepaald mo
ment, buigt hij - bij de glazen wand aan
gekomen - niet meer met de wand mee.
Hij schijnt, hoewel hij geen ogen bezit, de
situatie toch te hebben overzien en tot de
ontdekking te zijn gekomen dat hij in een
kring loopt en steeds op dezelfde plaats
uitkomt_ Daarom steekt hij nu eens dwars
over! En prof. Tinbergen, die in het aqua
rium een glazen bakje plaatste, waarin de
mossel rondkroop, nam waar, dat het dier
op een gegeven ogenblik niet meer met de
wand meeboog, maar zich op zijn kant
legde en de vlezige voet over de rand van
het glazen schaaltje strekte en zich daar
in het zand boorde. Toen trok hij de schelp
bij en klom vanuit het schaaltje in het
overige deel van het aquarium!
Even belangwekkend is het, te weten,
hoe een voorn een mossel herkent.
Daarover een volgende keer.
(Nadruk verboden
