Links Gethsemané, rechts Israel, door 't zwerk suist Spoetnik II M'L Pierlot Comité hulpverlening Hongaarse volk opgeheven Van dag tot dag margarine JERUZALEMS HISTORISCHE PANORAMA De nachtmerrie van het Nabije Oosten is nog ver van haar verlossend einde JUanta Mijn Grootvadersklok 't Silver Sfoepke '"Hoe is het ontstaan L VRUCHTENLIMONADE gezonde koele dronk Herhalingsoefeningen Meeste Hongaren in ons land hebben zich aangepast Maaswater was abnormaal maar nog ongevaarlijk - radioactief zaak voftr geschenken Boer uit Zwanenburg verduisterde varkentje Op de <^raatótoel IUNGHANSKLOK JUNGHANS At Pleegmoeder van Anneke Beekman meldt zich bij de politie Dit woord: KOKERELLEN y ZATERDAG 30 NOVEMBER 1957 gpek op het ministerie van Landbouw bestu deert men op het °2enblik een voorstel de heer Joh. de Veer, voorzitter van ct produktschap voor Vee en Vlees, om "en heffing te leggen op de grondstoffen v0of margarine in plaats van op de slacht, zoals het Landbouwschap de minister had voorgesteld. Waarschijnlijk zal de prijs van margarine verhoogd moeten worden met ca. vijf cent, ter compensatie van de moeilijkheden die op de markt voor var- kensvet zijn gerezen. Op het ogenblik zit Nederland met een overschot van ca. 1,4 miljoen kg. spek, waarvoor geen afzet te vinden is. Dit pro bleem zou voor een groot deel kunnen worden opgelost, indien de binnenlandse prijzen voor andere vetten omhoog gin gen, omdat na een dergelijke verhoging het'publiek meer op spek zou overgaan, volgens de heer De Veer, die van mening is dat wij in Nederland te weinig spek consumeren. Het prijsniveau van marga- rine is ten opzichte van het buitenland gens de heer De Veer laag genoeg om eon verhoging van vijf cent per pakje te bunnen invoeren. Het valt te begrijpen, deze zaak vele kanten heeft, waax-bij wij die van de consument zeker niet op de laatste plaats zouden willen stellen. Het nu eenmaal zo dat prijsverlagingen meestal langzamer doorwerken dan prijs verhogingen. Zo hebben wij bepaald niet de indruk dat de consument thans var- bensvlees kan kopen dat ongeveer 25 cent per kg goedkoper is dan enkele maanden seleden. Dit nu zou redelijk zijn daar de pachtprijzen voor binnenlandse varkens thans rond 1,95 per kg liggen tegen 2.20 per kg enkele weken terug. Wat het voorstel van de heer De Veer betreft, lijkt het ons zeer de vraag of zijn stelling juist is, dat, wanneer de margari- neprijs maar wat omhoog gaat, het pu bliek meer spek zou gaan gebruiken. Uiteraard zal het publiek eerst wel eens van de lagere prijzen voor varkensvlees willen profiteren. Toch moeten wij, zo kan men in landbouwkringen vernemen, zaak in groter lijnen zien. Op lange termijn zal het publiek er volgens deze kringen niet mee gebaat zijn indien thans varkensmarkt geheel instort, want dit zou tot gevolg hebben dat de produktie van varkens zo sterk zou inkrimpen uit vrees voor verliezen in de toekomst, dat volgende produktiejaar de produktie weer gering zou zijn en de prijs opnieuw aanzienlijk zou stijgen, omdat men aan de vraag weer niet zou kunnen voldoen. De Nederlandse varkenstelers werken in zeer grote mate op de export, die kan mee- en tegenvallen. Dit jaar viel de- tegen. De gehele wereld toont een te veel aan varkens. Het is duidelijk dat de consument dus op lange termijn gezien at is bij een stabiel prijsniveau voor varkensvlees. Om te voorkomen dat on ze Nederlandse veehouders, die belangrijk bijdragen aan ons agrarische exportpak ket, ten onder gaan, zal dus wel eens van de Nederlandse consument een offer kun nen worden gevraagd. O2 dit zal geschie den dient nog te worden uitgemaakt op bet ministerie van Landbouw, waar ex perts de voor- en nadelen van het voorstel van de heer De Veer thans bestuderen. Uiieraard zal ook overleg plaatsvinden met het ministerie van Economische Za ken over de vraag of een eventuele ver hoging van de margarineprijs wel past in bet kader van de prijsstabilisatie-politiek van minister Zijlstra. ADVERTENTIE Voor zes verschillende onderdelen van ^Koninklijke Landmacht worden volgend üar herhalingsoefeningen gehouden, na kijk voor onderdelen van de vijfde di- Vlsie, een aantal legerkorpsonderdelen, r'cn aantal territoriale onderdelen, basis onderdelen, een aantal afdelingen terri- toriale luchtdoelartillerie en een aantal sanvullingsdetachementen voor interge- allieerde staven. De duur van deze oefe ningen bedraagt voor onderofficieren ge adeld 34 dagen en voor korporaals en manschappen 30 dagen. De werkzaamheden van het op 6 no vember 1956 opgerichte „Nationaal comi té hulpverlening Hongaarse volk", waarvan de Koningin beschermvrouwe was, zijn ten einde. Het algemeen bestuur heeft besloten, het comité op te heffen. Het doel van het comité is, dankzij de medewerking van het Nederlandse volk, volledig geslaagd, zo deelde de voorzit ter van het comité, de heer E. Kupers vanochtend mede tijdens een persconfe rentie te Amsterdam, waar het bestuur rekening en verantwoording aflegde aan het Nederlandse volk. Het comité heeft totaal 5.467.740,01 in gezameld voor de financiering van de zorg voor de Hongaarse vluchtelingen in ons land, alsmede hulpverlening aan de vluch telingen in Oostenrijk en in andere lan den. Het heeft precies eenzelfde bedrag kunnen besteden. De kosten van de om vangrijke administratie (een totaal bedrag van 26.000.konden worden gefinan cierd uit de rente van de beleggingen. De voorzitter bracht dank aan het Ne- ADVERTENTIE N.V. MIJ. „HOLSTER"- OVERVEEN TeL K 2500 15597 en 19057 Centrale verwarming Airconditioning Aut oliestook derlandse volk voor de grote medewerking, die het comité materieel en moreel heeft ondervonden. De hulp in Nederland Het comité droeg ruim drie miljoen gulden bij aan de Nederlandse Federatie voor Vluchtelingenhulp in Nederland. Twee ton werd bestemd voor een bijdrage in de kosten, die de ministeries van So ciale Zaken en Volksgezondheid en van Maatschappelijk Werk hebben gemaakt, een half miljoen voor het Universitair asylfonds, drie ton voor een fonds waar uit studiekosten van middelbare scholie ren en voor vakopleidingen worden be taald. Het grootste deel van het bedrag voor hulp aan de vluchtelingen elders totaal (totaal 1.409.729,48) werd bestemd voor de Koningin Julianaschool in Iselsberg in Oostenrijk namelijk ruim één miljoen gul den. Hier krijgen 120 jongens en 84 meis jes onderwijs. Aanpassing goed verlopen De heer Spier van de Nederlandse Fe deratie voor vluchtelingenhulp deelde mee dat van de 3900 Hongaarse vluchtelingen, die thans in Nederland verblijven, verre weg de meesten goed zijn geassimileerd. Slechts een groepje van 30 a 40 jeugdige personen levert uit het oogpunt van aan passing een zeer moeilijk probleem op. Overwogen wordt hen in een opvangcen trum in Amsterdam bijeen te brengen. ADVERTENTIE Deze week opnieuw vól afwisseling: - De elegante vrouw én het sportieve type dragen de chemisier japon Hoe is de stand, Mieke... na vijf jaar in Nederland Het gelukkigste kind ter wereld Libelle NasMoplein 7 - Haarlem. (Van onze reisredacteur) JERUZALEM, november In eetzaal van het Shepherds hotel in Jordaans Jeruzalem is de biefstuk taai, maar het buitensporig brede raam geeft, als een cinerama-scherm in de bioscoop, een fascinerend uitzicht op een geconcentreerd stuk wereldgeschiedenis. Die donkergroene vlek daar links, jazeker, dat zijn de tuinen van Gethsemané. Wie even zoekt in het wirwar van kronkelstraatjes, het blootgelegde konijnenhol van het ommuurde oud-Jeruzalem, vindt zonder veel moeite de Via Dolorosa, de weg waarover Christus het kruis droeg naar de Calvarieberg. De mohammedanen wijzen u ook de berg Moria, waar Abraham zijn zoon zou offeren, Abraham, door hen vereerd als de „vriend van Allah en de eerste moslim". Vlakbij steeg Mohammed ten hemel, de Haram Asj-Sjarif in Jeruzalem is voor de islam de heiligste plaats na Mekka. Dat is oude geschiedenis, de nieuwe begint een paar honderd meter westelijker. Een ondiepe vallei vormt een smalle corridor vol prikkeldraad, er staat een oud en eenzaam gebouw in, waarop een lichtblauwe vlag wappert, de vlag van de UNO. En daarachterde Arabische ober heeft uw blik gevolgd, wijst en zegt: „U kunt de joden zien lopen". Nu, na tien jaar kan hij er zijn blikken nog niet van losbranden. Hij blijft verbijsterd staren naar de morsige huur kazernes van Mea Sjearim, de orthodoxe pijpekrullenbuurt van nieuw-Jeruzalem, naar de moderne, hoge, witte gebouwen, de uitdaging van het nieuwe Israel, steen geworden vervulling van een oude belofte. ken op de welwillendheid van het Krem lin, die gezien Kroesjtsjevs huidige spoet- nik-belligerentie, momenteel niet groot is. Waarom zou de Sovjet-Unie de span ningen in het Nabije Oosten, die haar een entree in Syrië en Egypte hebben ver schaft, vrijwillig wegnemen? En zou de Sovjet-Unie zich in zulke onderhandelin gen niet als de kampioen der Arabieren opwerpen? Ligt er dan een kans op een onderhand se afdoening van het Ai-abisch-Israelisch geschil? VooxTopig helaas neen. Men kan de Arabieren, zonder aan de gedeeltelijke rechtvaardigheid van een aantal hunner eisen afbreuk te doen, met name inzake het miljoen Palestijnse vluchtelingen, met reden onredelijkheid verwijten. Maar dat doet minder terzake. Israel heeft vrede nodig, de Ai-abische staten niet. Israel gaat, wanneer straks de Duitse herstelbe talingen ophouden, die een derde van zijn nationaal inkomen uitmaken, zware eco nomische moeilijkheden tegemoet, de Arabische staten kunnen hun wurgende boycot onbeperkt volhouden. Isx-ael mag militair sterker zijn, de Arabieren menen dat het in de lijn der logica ligt dat zij met hun veel groter potentieel eens de overhand zullen krijgen. En zij hebben de tijd. Zij menen voorts dat het Westen, wanneer puntje bij paaltje komt, zal be seffen dat de Ai-abische vriendschap pro fijtelijker is dan de Isi'aelische. Tussen de kale heuvels van Jeruzalem huiveren de echo's van het bijbels verle den, de staart gebiologeerd naar die on diepe vallei met prikkeldraad, de explo siefste grens ter wereld. Links de rode „kufiyah's" van h~t Jordaanse leger op de oude borstweringen, rechts de scherp schutters van de Israëliërs. Onder de be scherming van hun geweren schikt een Israëlische huisvrouw haar wasgoed aan de drooglijn, haar zoontje draaft om haar benen, zij is misscchien uit Kiev of War schau gekomen om eindelijk in eigen land de was te kunnen doen. In Jeruza lem, de „drempel des vredes" botsen de drie grote religies van deze wereld die aan één God geloven, en er hangt een stille, onheilige ontzetting in de lucht, een zware oud-testamentische dreiging dat niets zonder gevolgen is. Men kijkt on willekeurig naar boven en schrikt nog meer. Want altijd is de hemel boven Jerur zalem gelijk die van de catechisatieplaat jes: tegen het blauwe zwerk hangen zwa re, zilver-omlijnde wolken waaruit gewel dige lichtstralen schieten, een hemels to neel dat lijkt te wachten op de verschij ning van een gestreng Opperwezen. En men weet niet goed of men lachen of hui len moet, wanneer de stilte in de eetzaal dan, juist dan wordt verbroken door een Amerikaan aan een naburig tafeltje, die voorleest uit de Jerusalem Post: „Spoet nik 2 wordt hedenavond om 18.23 uur bo ven Jeruzalem verwacht". De beklemming is verbroken, men be stelt koffie en keert hoofdschuddend tot de wei-kelijkheid terug. De gecompliceer de werkelijkheid van het Nabije Oosten: de lauwe stank van de olie onder het woestijnzand, de schoten van sluipschut ters in de nacht, de hese twiststemmen van krioelende massa's Arabieren in de schemering die hun nieuwe dageraad voorafgaat, massa's die in beweging ko men in het sereen albasten Damascus, de zieke weligheid van de nijlvallei, de kille, norse rotsen van het Aurès-geberg- te in Algerije. De werkelijkheid van de ronde, harde gezichten der Russische „expex-ts", van het benauwd mirakel dat Israel heet. De nachtmerrie-realiteit waaruit sommigen dachten te kunnen ont waken door de Suez-actie om tot het ont stellend besef te komen dat de kwade droom bij daglicht even tastbaar bleef. Kwade droom De kwade droom van het Nabije Oos ten is nog ver van zijn verlossend einde af. Men kan hopen haar hevigheid te ver zachten door het Arabisch nationalisme als een onvermijdelijke eenheids- en ver nieuwingsdrang te erkennen door aan zijn legitieme aspecten tegemoet te ko men. Er blijft echter het Arabisch-Israe- lisch conflict en dat zal, zelfs wanneer alle andere geschilpunten tussen het Westen en de Arabische staten uit de weg zouden zijn geruimd, voor lange tijd een struikel blok blijven op de weg naar een betere verstandhouding in het Nabije Oosten. Ze ker zo lang de Sovjet-Unie en het Westen juist het Nabije Oosten verkiezen om el kaar een stok tussen de benen te steken, daarmee overigens de plaatselijke con flicten opblazend tot een omvang, die ver boven hun eigenlijke proporties uitgaat. Men zou daaruit kunnen concluderen, dat het zin zou hebben te streven naar een overeenkomst op hoog niveau tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie om het Nabije Oosten te neutraliseren, een wapen-embargo op het gebied te leggen en de Arabische staten verhinderen hun privé-animositeiten in de wex-eldmachts- strijd tot gelding te brengen door het Westen tegen het Oosten uit te spelen. Het lijkt inderdaad wenselijk te pogen zo'n overeenkomst tot stand te brengen, maar over het resultaat moet men niet al te veel illusies koesteren. Zij zouden namelijk een bijzonder grote wissel trek- ADVERTENTIE SCHOONHEIDSPREPARATEN voor iedere dame een welkom geschenk depositaire officiel Zijlstraat 88 - Telef. 10083 - Haarlem De via dolorosa vandaag, een gewone, Arabische „soukh" vol van de geur en kleur van kleine handel. Maar mis schien juist daardoor de menselijkste van alle heilige plaatsen van Jeruzalem Op dit stuk zal het Westen tegenover zijn begrip voor redelijke Arabische eisen een grote mate van standvastigheid moe ten stellen. Het kan inmiddels niet veel anders doen dan geduldig te pogen de grondslagen te helpen leggen voor een uiteindelijke overeenkomst. Dat betekent de UNO en daarmee de Sovjet-Unie voor zijn vex-antwoordelijkheid inzake de vei ligheid van de lidstaat Isi-ael stellen, eer der dan op eigen houtje politieman in het Nabije Oosten te spelen. Dat betekent ook het brandendste punt in het Ax-abisch-Is- raelische conflict, de ellendp der Palestijn se vluchtelingen, te verzachten. De UNO is voor die ellende vex-antwoordelijk. Dat de directeur van UNRWA, Labouisse, de achterstallige conti-ibuties voor de vluch telingenhulp bijeen moet schooieren, is een zwarte schande. En tenslotte zal het Westen zijn niet-essentiële geschilpunten met de Arabische landen uit de weg moe ten ruimen, een gezonder economische ontwikkeling op weg en een Arabische leider aan het prestige moeten helpen, dat hij nodig zal hebben om een vredesrege ling met Israel aan de Arabieren te „ver kopen". Het lijkt voor het Westen een kolossa le, haast wanhopige taak. Met twintig eeuwen moord en doodslag in het Heilige Land is de onheilige misère nog geenszins afgelopen. Het historische panorama van het eetzaalraam in het Shephex-ds hotel biedt weinig soelaas. De taaie biefstuk op tafel nog minder. ADVERTENTIE REPARATIES aan alle merken STOFZUIGERS HARTENDORP Gen. Cronjéstr. 43 - Haarlem - Tel. 52760 Tot dusver zijn van de totaal 3900 Hon gaarse vluchtelingen, die in ons land zijn opgenomen, er 300 naar hun land terug gekeerd. Over het algemeen hebben de anderen, waaronder 200 gezinnen, zich goed aangepast aan de Nederlandse om standigheden. Niettemin zijn er in ons land nog circa 300 personen, die bij de aanpassing bijzon dere moeilijkheden opleveren. Daartoe be hoort een veertigtal jongelui. Het plan is thans deze veertig jongens onder te bren gen in een opvangcentrum, dat zal worden ingericht in een gebouw van de Parkher stellingsoorden aan de Nassaukade te Am sterdam, waar zij onder toezicht komen te staan van de broedei's van huize St. Aloysius. De Nederlandse federatie heeft alles in het werk gesteld de aanpassing zo goed mogelijk te doen verlopen. Het is een groot voordeel gebleken, dat de Hongaren ge makkelijk talen leren. Op zes nijveiTxeids- scholen in ons land worden avondcursussen gegeven ter aanvulling van het vakonder wijs der Hongaren. Daarbij wordt gebruik gemaakt van speciaal voor dit doel samen gestelde Hongaars-Nederlandse leerboe ken, die een groot succes blijken te zijn. In Apeldoorn ontvangen dertig jongelui aanvullend middelbaar onderwijs en in Roermond is een groep bijeengebracht van mensen die met psychische moeilijkheden hebben te kampen en die nu onder leiding staan van dr. Banki. de voorzitter van de Federatie van Hongaarse Verenigingen in ons land. Er zullen op korter termijn ech ter noodzakelijke maatregelen moeten ko men om de aanpassingsmogelijkheden te verruimen, bijvoorbeeld door de Hongaren de status van vluchteling te ontnemen en hen zoveel mogelijk met Nederlanders gelijk te stellen. De controle-apparatuur van de Rotter damse Drinkwaterleiding, die zoals men weet ook vele buitengemeenten van drink water voorziet, heeft - naar pas thans be kend wordt - in de laatste dagen van sep tember belangrijk verhoogde radio-activi teit in het Maaswater vastgesteld. Vermoed wordt dat in de Rijn regen was neerge komen, die door kernexplosies radioactief was. In plaats van de normale tien een heden per liter werd bijvoorbeeld op 24 september, toen de top bereikt was, een hoeveelheid van 44 eenheden gemeten voor het ongezuiverde Maaswater. Volgens de directie van de drinkwater leiding was dit cijfer wel hoger dan nor maal, maar het betekende toch nog minder dan de helft van de maximum toelaatbare dosis bij voortgezet gebruik Van onge rustheid behoefde er dus nog geen sprake te zijn. Niettemin wordt er voortdurend gecontroleerd, in samenwerking met de dienst voor de volksgezondheid en mocht het nodig zijn, dan is men paraat voor het nemen van maatregelen, die de gezondheid waarborgen. De eind september geconsta teerde verhoging was in begin oktober weer verdwenen. ADVERTENTIE KRUISWEG 55 HAARLEM U parkeert er ook makkelijker I Een vijftigjarige boer uit Zwanenburg stond vrijdagmorgen voor de' Haarlemse politierechter terecht, omdat hij een var kentje, een bezit, dat hij met een andere boer deelde, plotseling, zonder zijn mede eigenaar ervan op de hoogte te stellen, verkocht had. Dat gebeurde in 1955. Pas na twee jaar kon de boer het halve var kentje aan zijn compagnon terugbeta len. De officier van Justitie, mr. dr. R. H. W. Pitlo, eiste een boete van honderd gul den, of veertig dagen hechtenis. De poli tierechter, mr. J. P. Petersen, deed ten slotte uitspraak" en veroordeelde de ver dachte wegens verduistering tot een boete van zestig gulden of achttien dagen hech tenis. Het Bestwil Als kind al had ik er het land aan, als ik iets doen moest voor mijn bestwil. En zo zal het met ieder van ons wel zijn, want het zijn nooit leuke dingen, die je daarvoor doen moet. Zover mijn herinneringen teruggaan, is het er geweest, dat Bestwil. In onze pril ste jaren, dwong het ons al tot het slikken van levertraan. Een prettige dag werd altijd enigszins bedorven door een lepel van deze vloei stof en tot slot kregen we ook nog te ho ren, dat we ons niet zo moesten aanstellen, want het was immers voor ons Bestwil! En dan de tandarts, waar we tweemaal per jaar heen moesten dat was ook al voor ons Bestwil. Ik geef direct toe, dat was het dan ook, maar plezieriger werd het er niet door. Wat later moesten onze amandelen ge peld worden. We waren zo bang als ha zen, maar we verdroegen het, omdat men ons vertelde, dat het voor ons Bestwil ge beuren moest. Wéér later werd de blindedarm er ook nog om dezelfde reden uitgehaald. Toege geven, we hadden er last van en we waren misschien wel dood gegaan, als we niet geopereerd waren geworden, maar we ver zetten ons niet eens, omdat we er van doordrongen waren, dat het voor ons Bestwil gedaan werd. En dan op school, worstelden we ons niet dapper door alle raadselsommen heen over vol en leeglopende vaten met kranen van verschillende diameters en over locomo tieven met grote en kleine wielen, die zo en zoveel omwentelingen per minuut de den, louter en alleen, omdat ze voor ons Bestwil waren -uitgevonden? En gaan er niet een massa mensen met vervroegd pensioen alleen voor hun Bestwil terwijl ze zo graag nog zouden blijven werken? Het is altijd hetzelfde liedje: voor je bestwil mag je niet teveel roken, niet te veel drinken, niet teveel snoepen en je moet er bijtijds voor naar bed. En zo achtervolgt dat Bestwil ons ons leven lang, het is als het ware een klein stukje van ons Betere Ik geworden het is streng, rechtvaardig en het heeft al tijd gelijk. Het dwingt ons dingen te doen, die we niet prettig vinden en het verbiedt ons dingen, die we nu juist zo héérlijk vinden. Aan een kant zouden we er zo dolgraag af willen, maar als het er op aankomt, durven we niet; we willen het, geloof ik, niet eens meer kwijt. En toch zijn we er ons hele leven door geplaagd! Alleen vragen we ons wel eens af: zou het een gemis zijn, als dat Bestwil van ons nu eens plotseling (zonder onze schuld) wegraakte en zou de wereld er daardoor dan werkelijk nóg akeliger uitzien? Marianne van Raait ADVERTENTIE was een deftige klok met een uurwerk zoo goed en secuur. Het was dan ook een Nu krijgt kleinzoon een mooi JUNGHANS HORLOGE reeds vanaf f36 en kleindochter een lief doublé JUNGHANS HORLOGE vanaf 48.50 En zo blijft de wereldnaam in dezelfde familie. U vindt ze te kust en te keur bij U WEET HET: een goed geslaagde pakjesavond begint bij De kleine zaak met de grootste keuze GROTE HOUTSTRAAT 49 - TEL. 20049 De thans 55-jarige mevrouw G. M. L. van M., de vroegere pleegmoeder van An neke Beekman, heeft zich gemeld aan het politiebureau te Maastricht. Zy is naar Amsterdam overgebracht ter tenuitvoer legging van de haar opgelegde drie maan den gevangenisstraf, wegens onttrekking, van juni 1947—juli 1948 van Anneke Beek man aan het wettig gezag (de Commissie voor Oorlogspleegkinderen). Onder kokerellen verstaat men: aller lei dingetjes, in het bijzonder lekker nijen, koken. Eigenaardig genoeg heb ben evenwel de woorden koken en kokerellen helemaal niets met elkaar te maken. Kokerellen betekent in het Mid delnederlands: feestvieren. Het woord gaat terug op het Franse caracole dat slakkenhuis betekent, maar ook: wen ding, draaiing, spiraal. Vandaar de bete kenis: rondedans die uitgebreid is tot: feest, pretmakerij. In later tijd begreep men het woord niet meer en bracht het, op het gehoor af, in verband met koken. Het Franse caracole stamt van een Ara bisch woord af. X.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1957 | | pagina 5