Normalisatie of verbreking
der relaties met Nederland
amda en de wijze Meester
Dam«s
Geen officiële steun voor
naastingvan kantoren
Indonesië wijst Nederlanders uit
Koudere lucht op komst
Mr .Subandrio in Parijs:
„Breuk met Nederland voor ons niet
pijnloos, maar alternatief is erger"
Rood op KPM werd rood-wit
Djuanda waarschuwt
tegen schadelijke acties
Wereldnieuws
ocli ió l\et
zo
2
Critiek op onthouding van
V.S. inzake Nieuw-Guinea
New York Times voert een
pleidooi voor Nederland
Meeste Hongaren verlaten
de Dominicaanse republiek
Uitloting Ned.-Indische
Conversielening 1937
11
EBU-overschot in november
Russische atoomijsbreker
Lenin te water gelaten
Morgenochtend vroeg is
Spoetnik II te zien
Tunesië dringt aan op snel
overleg inzake Ifni
handen
GAL
APPELTJE
DONDERDAG 5 DECEMBER 1957
„Ik begrijp niet waarom Nederland aan Nieuw Guinea vasthoudt", zo ver
zuchtte de Indonesische minister van Buitenlandse Zaken, mr. Subandrio,
woensdagavond in een vraaggesprek met het A.N.P. in Parijs. Hij had daar, op
doorreis naar Djakarta, een onderhoud gehad met de heer Maramis, de Indo
nesische vertegenwoordiger in Nederland, waarbij het al of niet bestendigen
van de huidige relaties met Nederland was besproken. „Nieuw Guinea heeft toch
voor Nederland geen enkele militaire, economische of politieke waarde? Waarom
zet het daarvoor zijn vriendschap met Indonesië op het spel? Bij de overdracht
van de soevereiniteit in 1949 wilde de Nederlandse regering het Nederlandse
volk niet te veel deprimeren door het gevoel te geven, dat het gehele imperium
verloren ging. Thans geldt dit argument niet meer. Ik geloof niet dat het Neder
landse volk emotioneel gebonden is aan Irian. Er zijn bepaalde groepen in
Nederland, die aandringen op een regeling van het geschil, maar wij hebben
nooit het gevoel gehad, dat deze progressieve groepen erg decisief zijn en zij
hebben bepaald geen invloed kunnen uitoefenen op de politiek van de Neder
landse regering in deze kwestie."
Over de verhoudingen met Nederland
zeide Subandrio: „Ze zijn vis noch vlees.
Diplomatiek zijn zy abnormaal, hoewel ze
op ander terrein normaal zijn doorgegaan.
Wy zyn van mening, dat wy dit niet kun
nen voortzetten, omdat wij door deze ver
houdingen met Nederland in een mentale
isolatie raken ten aanzien van de betrek
kingen met de Westerse wereld als geheel.
Door de aard van onze verhoudingen met
Nederland zyn de andere buitenlandse
relaties van Indonesië geremd. Ook op de
binnenlandse verhoudingen hebben zy in
vloed. Wy moeten uit deze impasse komen.
Het beste kan dit gebeuren door de be
trekkingen te normaliseren. Indien dit niet
mogelijk is, zal Indonesië met een schone
lei moeten beginnen."
Minister Subandrio lichtte de tweede
mogelijkheid nader toe met te verklaren,
dat de Nederlands-Indonesische verhoudin
gen zouden kunnen worden gereduceerd
tot de waarde als betrekkingen tussen
Indonesië en IJsland. „Dat behoeft echter
geen vijandschap te betekenen", voegde hij
hieraan toe.
„De basis voor een normalisatie van de
Nederlands-Indonesische betrekkingen is
een oplossing van de kwestie Nieuw-Gui-
nea", zei minister Subandrio verder. „Het
hangt er van af, of Nederland het de moei
te waard acht de verhoudingen te norma
liseren en of het daartoe de moeite wil
nemen".
Op de vraag of het gesprek tussen Neder
land en Indonesië mogelijk zal zijn zonder
dat de soevereiniteit van Nieuw-Guinea ter
sprake zal kunnen worden gebracht, zei
mr. Subandrio: „Het is onder deze voor
waarden moeilijk voor ons over andere
vraagstukken te spreken. Een gesprek op
een dergelijke basis zou voor ons onaan
vaardbaar zijn".
Op nadere vragen over de mogelijkheid,
dat Indonesië de betrekkingen met Neder
land zal verbreken, zei de Indonesische
minister van Buitenlandse Zaken:: „Alles
is in overweging genomen en voorbereid.
Ik geloof echter dat het teveel gevraagd is
om thans een positief antwoord te verlan
gen in deze kwestie. Zij zal met de regering
in Djakarta moeten worden besproken. In
hoeverre de voorbereidingen zullen worden
uitgevoerd, hangt ook af van de reactie in
Nederland op de jongste ontwikkelingen."
Nederland wenst onze vriendschap
niet
Terugkomend op de mogelijkheid van een
gesprek met Nederland, zei minister Su
bandrio: „Wij hebben de indruk, dat
Nederland denkt zich te kunnen veroor
loven in „disagreement" met Indonesië
verder te kunnen gaan, zonder dat dit te
Mr. Subandrio
veel nadeel oplevert. Wij hebben het ge
voel, dat Nederland het niet op prijs stelt
in goede vriendschap met Indonesië te
leven. Wanneer dit wèl het geval is, dan
zal dit thans moeten blijken. Als Neder
land bereid is Indonesië de vriendschaps
hand toe te steken, zoals mr. Luns heeft
medegedeeld, dan zal dit nader moeten
worden geconcretiseerd. Dan zie ik er ook
geen bezwaar in om daarop te reageren."
Gevraagd naar de schadelijke invloeden,
die ook voor Indonesië uit een verbreking
der betrekkingen zal ontstaan, zeide mr.
Subandrio: „Verbreking van de betrekkin
gen is nooit nadelig voor slechts één partij.
Een dergelijke stap zal ook voor ons niet
pijnloos zijn. Indien het zover zal komen,
zal het alternatief echter erger zijn en daar
zijn we ons van bewust."
De minister zeide niet te geloven, dat de
Indonesische regering enige belemmering
in de weg zou leggen, indien de Neder
landse regering zou besluiten alle Neder
landers uit Indonesië te evacueren.
De Amerikaanse onthouding in de UNO
over het voorstel tot nieuwe onderhande
lingen tussen Nederland en Indonesië over
Nieuw-Guinea, heeft critiek uitgelokt in de
Verenigde Staten. Arthur Krock schrijft
in de New York Times, dat deze critiek
drieledig is. Ten eerste wordt de onthou
ding over een aangelegenheid van deze
aard een grote mogendheid onwaardig ge
noemd. Ten tweede wordt gezegd dat de
Verenigde Staten met Nederland had moe
ten tegenstemmen, gezien de vele banden
tussen het Amerikaanse en het Nederlandse
volk, de Nederlandse trouw aan het ge
schokte Noordatlantische bondgenootschaD
en de ongegrondheid van de Indonesische
aanspraak op West-Nieuw-Guinea. Ten
derde wordt betoogd dat tegenstemmen
een bijzondere verplichting van de Verenig
de Staten was, omdat de kwestie een
rechtstreeks uitvloeisel is van de druk die
de Verenigde Staten op de Nederlanders
hebben uitgeoefend om onafhankelijkheid
aan de Indonesische republiek te verlenen.
Deze Amerikaanse diplomatieke druk was
was volgens Krock „gegrond op het beken
de argument, dat steun aan zelfbeschik
king onder de onderdanen van de Europese
koloniale mogendheden niet alleen moreel
gerechtvaardigd is omdat zij in de com
munistische invloedssfeer worden gedron
gen. als men hen dat recht ontzegt. On
danks deze politiek heeft de communisti
sche invloed zich uitgebreid, zegt Krock,
die er verder op wijst, dat de NAVO in Pa
rijs voor een nieuw twistpunt zou hebben
gestaan, als de resolutie over Nieuw-Gui
nea in de UNO-Assemblée niet was afge
wezen door het ontbreken van een twee
derden meerderheid.
KAPFENBERG (UP) Woensdag zijn
287 van de 500 Hongaarse vluchtelingen
die aan het begin van het jaar naar de
Dominicaanse republiek vertrokken, in
het Oostenrijkse vluchtelingenkamp Kap-
fenberg teruggekeerd. Zij vergeleken hun
verblijf in hét land van generaal Trujillo
met het leven in een concentratiekamp.
Velen willen naar Hongarije terug, ande
ren zullen het nog eens in Australië pro
beren. Sommige vluchtelingen zeiden:
„Beter te leven in een Hongaarse gevan
genis dan te sterven in Midden-Amerika."
Alle teruggekeerde vluchtelingen waren
het er over eens dat het leven in de Domi
nicaanse republiek verschrikkelijk is. Toen
enkelen van ons tegen deze omstandighe
den wilden protesteren werden zij gear
resteerd en geslagen, zo vertelden zij.
Volgens een Oostenrijkse woordvoerder
konden de Hongaren het klimaat niet ver
dragen en „waren zij teleurgesteld door de
behandeling en de levensomstandighe
den".
De vluchtelingen werden een jaar gele
den naar de Dominicaanse republiek uit
genodigd door de thans overleden gene
raal Sandor Kovacs, een grootgrondbezit
ter. Er wachten nog 5 Hongaren in de
Dominicaanse republiek op overtocht
naar Oostenrijk.
99
DJAKARTA (ANP) De Indonesische
minister-president Djuanda Kartawidjaja
heeft woensdag zyn stem doen horen tegen
handelingen, „welke inbreuk zouden kun
nen maken op de vryheid van mensen,
hun veiligheid in gevaar zouden kunnen
brengen of schade zouden kunnen veroor
zaken aan hun eigendommen".
Premier Djuanda, die tevens minister van
Defensie is, heeft aan alle militaire gezag
hebbers in geheel Indonesië instructies
verstrekt, dat by het voeren van de cam
pagne voor de bevryding van West-Irian
al dergelijke handelingen moeten worden
vermeden.
Hij instrueerde de militaire gezagheb
bers om erop toe te zien, dat de bestaande
voorschriften ten aanzien van het voeren
van de campagne voor de bevrijding van
West-Irian worden nageleefd. Hij uitte de
waarschuwing dat „drastische maatrege
len" zullen worden genomen tegen over
tredingen van deze voorschriften.
Premier Djuanda gaf deze instructiés uit
in zijn kwaliteit van centraal militair
gezaghebber. In maart van dit jaar werd
in geheel Indonesië de staat van oorlog en
beleg afgekondigd. Premier Djuanda zei:
„Elke actie, die gericht is op het verster
ken van de campagne voor de bevrijding
van West-Irian, moet worden gecoördi
neerd door het comité van actie voor de
bevrijding van West-Irian, welker acties
eerst de goedkeuring van de militaire ge
zaghebber moeten hebben".
De rode stakersvlag, die vanaf dinsdag
van het hoofdkantoor van de K.P.M. in
Djakarta had gewapperd, is woensdagmor
gen om half elf plaatselijke tijd neerge
haald. In plaats daarvan werd de rood
witte vlag, de nationale kleuren van de
Indonesische republiek, gehesen. De woord
voerder van de Nederlandse diplomatieke
vertegenwoordiging verwees alle vragen
over de status van het gebouw naar de
militaire commandant van Djakarta.
Het militaire commando van Djakarta
had woensdag reeds de wens te kennen
gegeven, dat de situatie, zoals die was vóór
dat het hoofdkantoor van de Koninklijke
Paketvaart Maatschappij dinsdag door het
Indonesische personeel werd overgenomen,
zou worden hersteld.
Alleen posten
Een woordvoerder voor de Nederlandse
banken in Djakarta heeft dinsdagavond
verklaard, dat de banken niet door Indo
nesische arbeiders „in beslag zijn geno
men". De heer H. D. Hoving, directeur van
de Escomptobank, deelde de correspondent
van het ANP mede: „Wij zijn nog baas in
eigen huis". De heer Hoving zei: „wat van
daag op de banken gebeurde was, dat
leden van vakbonden de directeuren be
zochten en daarbij vroegen de leiding over
te dragen, hetgeen geweigerd werd. Leden
van vakbonden werden daarna voor de
bankgebouwen geposteerd. Zo ging het ook
bij de andere bedrijven in Djakarta.
Van de zyde van de P.T.T. werd ver
nomen, dat de Indonesische P.T.T.-dienst
heeft bericht, dat vandaag 5 december de
radio-telefoondienst met Nederland wordt
hervat.
De Nederlandse gasten in het Preanger-
hotel (Nederlands eigendom) te Bandung
hebben dinsdag hun borden gewassen en
hun eigen maaltijd gekookt, daar de be
dienden hen „boycotten".- De-boycot tegen betja, hetgeen volgens
de Nederlanders op initiatief van het plaat- verboden is.
(Vervolg van pag. 1)
CANBERRA (AFP) De Australische
minister van Buitenlandse Zaken, Richard
Casey, heeft woensdag een beroep gedaan
op de Indonesische regering om de tegen
de Nederlandse belangen in Indonesië ge
nomen maatregelen nog eens in beschou
wing te nemen. Deze maatregelen maken
een zeer ongelukkige indruk ln de andere
landen", aldus minister Casey in zyn
openingsrede voor het Australische parle
ment by een debat over buitenlandse
zaken.
De minister verklaarde, „dat elke bedrei
ging van de vrede door het geschil over
Westelijk Nieuw-Guinea alleen maar ver
oorzaakt kan worden door het optreden
van Indonesië, „en ik kan in de realiteit
daarvan maar nauwelijks geloven".
Australië is bereid om met Indonesië
samen te werken bij het treffen van maat
regelen voor wederzijdse welvaart en
wederzijdse veiligheid. De minister ont
kende, dat de recente gemeenschappelijke
Australisch-Nederlandse verklaring ook
maar enige militaire bedoeling of geheime
clausule zou bevatten. Deze verklaring
behelsde geen beslissing, dat Nieuw-
Guinea noodzakelijkerwijs te eniger tijd
in de toekomst een politieke eenheid zal
worden. Dit is een kwestie voor de toe
komst en voor de inwoners zelf. De Ne
derlandse en Australische regeringen zul
len echter elk voor zich niet een zodanig
bewind voeren, dat later de mogelijkheid
van zulk een keuze zou zijn uitgesloten.
Ervan uitgaande dat de 21ste uitloting
van schuldbewijzen van de door Nederland
gegarandeerde 3 °/o „Nederlands-Indi
sche Conversielening 1937", niet door In
donesië wordt verzorgd, deelt het ministe
rie van Financiën mede, dat van zijnent
wege op 18 december 1957 te 's-Graven-
hage een garantie-uitloting zal worden ge
houden tegen een nominaal bedrag van
f 5.000.000.—.
selijke „bevrijdingscomité voor West-Irian"
begon dinsdag.
Misverstand op Sumatra
Volgens berichten uit Medan op Noord-
Sumatra had de opdracht van het centrale
„Comité voor West-Irian" om op 2 decem
ber een algemene staking tegen de Neder
landse ondernemingen te houden, grote
verwarring in het gebied veroorzaakt. De
opdracht werd uitgebreider opgevat. Het
was een totale staking, die ook werd toe
gepast op nationale ondernemingen en
openbare nutsbedrijven.
Het werk in Belawan, de haven van Me
dan, werd lamgelegd wegens een „misver
stand". Er kwamen geen incidenten voor.
(UP) Uit Bandung wordt vernomen,
dat daar geluidswagens in de straten rond
rijden, die aankondigen dat de boycot, die
daar tegen de Nederlanders geproclameerd
is, voor onbepaalde tijd zal voortduren.
Voorts is volgens dit bericht een Nederlan
der meegenomen naar het politiebureau,
omdat,-hij ppogde een rit te krijgep ia. een.
de boycot-orders
In het hogedrukgebied, dat zich nog
steeds boven West-Europa bevindt, komt
op uitgebreide schaal mist voor. Reeds gis
teren bevonden Engeland, België, Noord-
Frankrijk en Zuicjwest-Duitsland zich
de gehele dag in een dichte mist. In de af
gelopen nacht is ook in ons land mist ont
staan. Terwijl in Frankrijk en Engeland
in de mist over het algemeen vorst voor
komt in Frankrijk plaatselijk zelfs 6
graden zijn de temperaturen in ons land
boven nul, omdat vochtige lucht van zee
is binnengestroomd.
Een oud front, dat van de Noordzee
kwam, veroorzaakte bovendien plaatselijk
motregen. Voor de komende 36 uur wordt
verwacht dat het hogedrukgebied zich
naar Midden-Europa zal verplaatsen on
der invloed van een oceaanfront dat, voor
afgegaan door luchtdrukdalingen, de Brit
se eilanden nadert. Tengevolge van deze
ontwikkeling zal de wind in ons land uit
zuidelijke richting gaan waaien en de kou
dere lucht uit Frankrijk aanvoeren. Daar
door kunnen de temperaturen met name
in 't zuiden van het land 'tot om het vries-
Vrydag 6 december
Zon op 8.34 uur, onder 16.32 uur.
Maan op 16.18 uur, onder 7.26 uur.
Maanstanden
7 dec. 07.16 uur volle maan.
14 dec. 06.45 uur
21 dec. 07.12 uur
29 dec. 05.52 uur
punt dalen. Vooral aanvankelijk kan daar
bij nog mist voorkomen.
WEERRAPPORTEN
Temperaturen: buiten
en binnenland, heden
morgen 7 uur. Neerslag:
laatste 24 uur.
w
.5
"O-
laatste kwartier
nieuwe maan
eerste kwartier
Hoog en laag water in IJmuiden
Vrydag 6 december
Hoog water: 2.56 en 15.10 uur.
Laag water: 10.55 en 23.10 uur.
Helsinki
Stockholm
Oslo
Kopenhagen
Aberdeen
Londen
Amsterdam
Brussel
Luxemburg
Parijs
Bordeaux
Grenoble
Nice
Berlijn
Frankfort
München
Zürich
Genève
Locarno
Wenen
Innsbruck
Rome
Ajaccio
Mallorca
Den Helder
Ypenburg
Vlissingen
Eelde
De Bilt
Twente
Eindhoven
nnw
ono
nw
zwaar bew. wnw
sneeuw
onbewolkt
onbewolkt
mist
motregen
mist
mist
mist
mist
mist
e,
2
1
4
3
5
windst. -1
windst. -2
w 5
zw 2
nno -3
windst. -4
ozo -4
geheel bew. windst. 1
zwaar bew. nnw 7
geheel bew. wnw 6
geheel bew. zzw 1
geheel bew. zzw 1
geheel bew. nno 3
geheel bew. o 4
geheel bew. windst. -0
regen nw
geheel bew. windst.
zwaar bew. o
onbewolkt no
onbewolkt nnw
geheel bew. n
motregen windst.
motregen zw
mist windst.
motregen wzw
mist zzw
geheel bew. zw
Vlv. Z.-Limb. geheel bew. zzw
3 c
w -
u C
o e
v r
G.5
0
0,1
0
0
0
0,1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0,2
0
0
0
3
0,6
0
0
0
0
1
0,1
0,1
0,6
0,6
0
0,1
5. „Kijk eens", sprak Panda trots tot de
magiër, „er staat nu flink wat publiek voor
uw tent. U kunt nu beginnen met ze te
eh wijs te maken". „Mooi werk, kleine
westerling", prees de wijze, die bedrijvig
kwam aandragen met een blad vol flesjes.
„Ziehier een bijzonder elixer. Het verhel
dert het denken en verlengt de levensduur.
Verdeel nu de flesjes onder het publiek en
vergeet er vooral niet bij te vertellen, dat
zij niets kosten. De wijze geeft van de
bron, zonder iets weerom te vragen". Pan
da nam. de flesjes aan en schraapte zijn
keel. „Dit mengsel hier", riep hij, „geven
wij aan iedereen, dieehwijs wil wor
den. Het verlengt de levensduur enne
het verheldert het denken enne
het is reuze voordelig. Het kost niets! Geen
cent!" De omstanders wierpen een ver
baasde blik op het flesje, dat Panda hen
voorhield. „Levenselixertoe maar!",
hoonde er een. „Boerenbedrog, kwakzalve
rij daar moeten ze bij ons niet mee
aankomen„En als het niets kost, zal er
wel wat achter zitten", vulde een ander
aan. Het zag er naar uit, dat het toch
moeilijk zou worden om westerlingen oos
terse wijsheid te laten slikken.
(Reuter) Het Indonesische kabinet
heeft vandaag een verklaring uitgegeven
over de toekomst van de KPM. De eerste
on-officiële vertaling Iykt er op te wyzen,
dat de regering voornemens is de controle
op de leiding van het bedrijf over te ne
men, doch vollediger gegevens worden nog
afgewacht.
Ook andere Nederlandse bedryven, die
door het personeel werden overgenomen,
zyn daarbij betrokken, hoewel zy in de
verklaring niet worden genoemd.
De Nederlandsche Bank deelt mede, dat
het betalingsverkeer met de aan de Euro
pese Betalings Unie deelnemende landen
voor Nederland in de maand november
1957 een overschot van f 238.066.200.
(62.649.000.dollar) heeft opgeleverd.
Van dit bedrag zal Nederland bij de ver
rekening op 13 dezer f 178.546.800.
(46.986.000.dollar) in goud of dollars ont
vangen, terwijl voor een bedrag ad
f 59.519.400— (15.663.000 dollar) door Ne
derland krediet wordt verleend aan de
E.B.U. Op het door Nederland aan de
E.B.U. verleende krediet zal in mindering
worden gebracht een bedrag van
f 6.251.000.— (1.645.000.— dollar), dat op
dezelfde datum uit hoofde van de met
Denemarken, Engeland, Frankrijk, Noor
wegen en IJsland gesloten consolidatie-
overeenkomsten in goud of dollars wordt
ontvangen.
Na de uitvoering van bovengenoemde
verrekeningen zal de vordering van Ne
derland op de E.B.U. f 312.922.400.—
(82.348.000.dollar) bedragen.
MOSKOU (AFP) De Russische atoom
ijsbreker „Lenin" is vandaag te Leningrad
te water gelaten, aldus meldt het Sovjet
persbureau Tass.
De Lenin is de eerste door atoomkracht
voortgedreven ijsbreker ter wereld. Het
schip meet 16.000 ton en heeft drie schroe
ven. welke door een door atoomenergie ge
voede machine van 44.000 pk zullen wor
den aangedreven. De snelheid bedraagt
achttien knopen.
Naar de sterrenwacht te Utrecht mede
deelt zal morgen, 6 december, de tweede
kunstmaan om 6.18 uur 's-morgens in het
noord-oosten boven ons land te zien zijn,
gaande van noord naar oost.
TUNIS (Reuter) De Tunesische rege
ring heeft Spanje te kennen gegeven dat
zy verlangt naar een snelle oplossing van
de kwestie-Ifni door onderhandelingen.
MADRID (Reuter) Spaanse strijd
krachten hebben het zuidelijke gedeelte
van Ifni heroverd en elf guerillastrijders
gedood, aldus meldt het Spaanse ministe
rie van bet leger.Volgens het Marokkaan
se blad .„Al Alero." is het onofficiële .Mar,
rokkaanse bevrijdingsleger echter m-If-ni
doorgedrongen, na een gevecht van drie
uur met Spaanse strijdkrachten. Volgens
het blad is het zeer de vraag of de Spaan
se garnizoenen in het zuiden van de
Spaanse enclave het nog lang tegen de op
rukkende Marokkaanse troepen kunnen
uithouden. De Marokkanen zouden vier
Spanjaarden gevangen hebben genomen en
wapens hebban buitgemaakt.
In Madrid is men van mening dat Ifni,
hoewel het slechts een weinig commer
ciële en strategische betekenis heeft, uit
prestige-overwegingen niet aan guerilla
strijders kan worden overgedragen. Spanje
zou Ifni wel aan Marokko kunnen afstaan,
zo meent men in Madrid. Het heeft reeds
aangeboden de kwestie voor het Interna
tionale Gerechtshof in Den Haag te
brengen.
Waarnemers in Madrid zijn de opvatting
toegedaan dat de aanval op Ifni ten doel
heeft: het gezag te ondermijnen van ko
ning Mohammed V (de aanval werd on
dernomen toen de koning in de Verenigde
Staten aangekomen was); een einde te ma
ken aan de vriendschap tussen Spanje en
Marokko en het succes van de verrassen
de aanval toe te schrijven aan plaatselijke
stammen. Deze waarnemers menen aan
wijzingen te hebben dat een gedeelte van
de nationalistische Marokkaanse strijd
krachten samenwerkt met het internatio
nale communisme.
Vulgair. De jonge conservatieve
Peer,
Earl Ferrers, voormalig garde-officier'
heeft zich in het Britse Hogerhuis uit
gesproken tegen een voorstel van de re
gering om aan vrouwen zittings- en
stemrecht in het Hogerhuis te geven
Ferrers zei dat, wanneer dit „soort
emancipatie doorgaat, er misschien
ook vrouwelijke rechters en zelfs vrou
welijke ambassadeurs zouden kernen
in navolging van het nogal vulgaire
vooi'beeld van de Amerikanen", „wh
mogen de vrouwen en bewonderende"
aldus Ferrers, „maar wij willen ze niet
op deze plaats".
Afgeschaft. De Britse minister van bin
nenlandse zaken, Butler, heeft in een
schriftelijk antwoord op een vraag uit
het parlement gezegd, dat met ingang
van 1 januari niemand uit een land, dat
lid is van de Raad van Europa of de
Organisatie van Europese Economische
Samenwerking, meer een visum voor
Groot-Brittannië nodig zal hebben. De
ze maatregel geldt evenwel niet voor
degenen die werk komen zoeken of zich
blijvend willen vestigen.
Afgelopen. De staking van havenarbeiders
in Colombo, die een week geduurd
heeft, is geëindigd. De werkgevers
hebben een geëiste duurtetoeslag toe
gekend. Woensdagochtend zijn bij inci
denten in de haven bommen gegooid.
Niets bijzonders. Gunnar Randers, direc
teur van het Noorse instituut voor kern
energie, heeft naar aanleiding van het
bericht, dat Russische geleerden ura
nium uit zeewater kunnen winnen, ver
klaard, dat dit niets bijzonders is. In
een vraaggesprek met het blad „Aften-
posten" zei Randers, dat het kernpro
bleem is, of deze methode zo econo
misch kan worden gemaakt dat zij kan
concurreren met andere manieren van
uraniumwinning.
Uitvaart. Prins George van Griekenland,
die op 88-jarige leeftijd in Parijs over
leed, is gisteren in Athene ter aarde
besteld. De koningshuizen van Noor
wegen, Denemarken en Groot-Brittan
nië waren bij de plechtigheid vertegen
woordigd. Prins George was een oom
van koning Paul van Griekenland, van
de hertog van Edinburgh en van de
hertogin van Kent. De uitvaartdienst
werd geleid door aartsbisschop Theo-
klitos.
Griep. Zuster Pasqualina Lehner, de huis
houdster van Paus Pius XII, heeft
Aziatische griep, aldus is te Rome ver
nomen.
"Verkeerd. Brazilië zal niet vragen om
toelating tot de Noordatlantische Ver
dragsorganisatie, maar is bereid lid te
worden van deze organisatie als het
een verzoek hiertoe ontvangt, zo heeft
de Braziliaanse minister van Buiten
landse Zaken, Macedo Soares, meege
deeld. Door een verkeerde uitleg van
zijn woorden is het gerucht ontstaan
dat Brazilië zou zijn uitgenodigd toe te
treden tot de NAVO.
Opleiding. De regering van India heeft
luchtvaartinstructeurs naar Syrië ge
zonden voor de opleiding van Syrisch
militair personeel.
Brand. Een moeder en haar zeven kinde-
ren hebben woensdag de dood gevon
den in een brand, die hum-boerderij te
Morianna in de Amërikaanse staat Ar
kansas verwoestte. De vader was en.ge
uren tevoren op jacht gegaan.
Actief. De verzetsorganisatie EOKA heeft
op Cyprus strooibiljetten verspreid
waarin zij oproept tot een staking van
24 uur als de kwestie-Cyprus (vermoe
delijk de volgende week) voor de UNO
komt.
Tandbederf. Slechts 14.000 Zweden blijken
een volledig intact gebit te hebben, al
dus een rapport over de volksgezond
heid. Dit betekent dat 6.986.000 Zweden
min of meer aan tandbederf wegens
caries lijden. Naar schatting verorbe
ren de Zweden jaarlijks honderd mil
jard kronen aan snoepgoed en beste
den zij een kwart van deze som aan
tandheelkundige hulp.
Onderdrukt. In de gevangenis van Dart
moor in het Engelse graafschap Devon
is een opstand onderdrukt. Een veer
tigtal gevangenen wierp ijzeren stan
gen naar de bewakers en viel mede
gevangenen aan, die weigerden zich bij
een hongerstaking aan te sluiten.
ADVERTENTIE
UAkICA t
ruw of schraol
HAMEA-GELElf^^]
r~
PROF. BEYERINCK heeft de groeiwijze
van het glanzend roodgroene, knikker-
vormige galappeltje onderzocht, dat zich
in de zomer aan de onderzijde van zeer
veel eikenbladeren vormt. Dit galappeltje
ontstaat, doordat in het voorjaar een be
vruchte vrouwelijke galwesp (Diplolepis
folii Taschenbergi) met de legboor door de
opperhuid van het jonge eikenblad een ei
in een nerf schuift. Uit dit e&ontstaat een
larf je; maar intussen vinden
in het eikenblad ook allerlei
veranderingen plaats. Het ge
deelte van het vaatbundel.
weefsel dat om het ei heen-
ligt, vormt onder invloed van
de parasiet een embryonaal
weefsel, dat harmonisch uit
groeit tot een plantengal dat
geheel is ingesteld op het leven van de
parasiet. In het centrum van de gal be
vindt zich een holte, de larvenkamer, waar
omheen enkele lagen zacht eiwit- en vet
rijk weefsel liggen die de larve tot voedsel
dienen. Dan volgt een rondom afsluitende
laag steencellen, waarvan de naar het cen
trum gekeerde wand verdikt is en aan het
bescheiden bouwsel de nodige stevigheid
verleent. Tegen het najaar is de voedsel
voorraad opgegeten en de larve is dan
juist aan het popstadium toe. In november
komen uit deze gallen dan de wespjes te
voorschijn.
Hiermee is in het kort een heel proces
geschilderd, waartegen we slechts één be
denking willen aanvoeren: hoe komen die
xvespen, of de andere parasieten die gal-
vorming veroorzaken uit hun gerieflijke
gevangenisIndien zij er immers niet in
slagen tijdig uit hun enge ruimte te ver
dwijnen, heeft het hele proces zich voor
niets afgespeeld! Dit nu is het merkwaar
dige in de hele samenwerking tussen plant
en parasiet, n.l. dat de plant zelf voorzie
ningen treft, waardoor het insect zijn wieg
op het juiste moment kan verlaten. In
sommige gevallen sluiten de cellen van
het omhulsel slechts zeer los tandvormig
in elkaar, zodat de bewoner van de gal op
die plaatsen zich een weg naar buiten kan
banen. In andere gevallen ontwikkelen
zich in de gallen echte stoppen of deksels,
die op de juiste tijd naar buiten open
springen of afvallen, zodat de parasiet
wordt vrijgelaten zonder daar zelf moeite
voor te doen. De planten
schijnen er dus rekenig mee
te houden, dat de parasieten,
door wie zij worden aan
getast, inderdaad de betekenis
van hun bestaan vervullen.
De planten stellen geen me
chanismen in het werk om
de parasieten te doden, maar
verlenen in tegendeel alle mogelijke ser
vice om de dieren voorspoedig te laten
opgroeien, zodat zij zich als volwassen die
ren weer kunnen voortplanten teneinde de
planten opnieuw aan te tasten
Het gedrag van de plant moet waar
schijnlijk gezien worden als „eieren kiezen
voor zijn geld". Onderzoekingen hebben
het waarschijnlijk gemaakt, dat galvor-
ming voor de plant de geringste kivaal ts>
omdat de parasiet wordt ingekapseld en
de aanvallen op de plantenweefséls tot
plaatselijke woekeringen beperkt blijven-
Waarmee echter nog niet is opgehelderd,
hoe het mogelijk is dat de vormgevende
prikkels, die door de parasiet worden op
gewekt, tot eigenaardigheden in de bouw
van de gallen leiden, die klaarblijkelijk
alleen voor die bepaalde parasiet nuttig
en doeltreffend zijn.
Nóg merkwaardiger en onverklaarbaar
der is het verlenen van „hulp aan de
vijand" in de natuur.
Daarover een volgende keer.
H. Pétillon
(Nadruk verboden)
