Uit de droom van een dilettant
werd een dierentuin geboren
n TIP VAN BOOTZ
Hoe de boekhandelaar Westerman
Artis oprichtte en groot maakte
HAARLEMS DAGBLAD - OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
kamerleden hebben bezwaar
tegen nog hogere lasten
op personenauto's
Verhoging produktiviteit
in Horecabedrijven
Er komt wellicht .toch
vierkante kaas
Concerten in Artis
„Lusthof met Lui-paard"
Alleen voor hooien
Koninklijke steun
Bijna bankroet
Dure kostganger
A quariumdrama
Philipsaandelen binnenkort
wellicht op Duitse beurzen
Interimdividend 6 pet.
De Nederlandse in- en
uitvoer in oktober
Overleg over garantieprijs
van melk aanstaande
School in Groningen won
hoofdprijs in de actie
kinderpostzegels
De groente- en fruitexport
Subsidiëring van het
W ereldmuziekconcours
Beeldende kunstenaars
verontrust over
verlaging van subsidies
VRIJDAG 6 DECEMBER 1957
Honderd vijf tig jaar geleden, op 8
december 1807, werd in Rotterdam
de beste Amsterdammer van de
negentiende eeuw" geboren. Het
was Gerardus Frederik Wester
man, de stichter van Artis, grond
legger van de Amsterdamse mu
ziektraditie en geestelijke vader
van diverse belangrijke culturele
instellingen in de hoofdstad. Aan
deze merkwaardige en veelzijdige
figuur boekhandelaar, uitgever,
bioloog, publicist en impresario
en aan zijn levenswerk Artis is het
nevenstaande artikel gewijd.
Vele Tweede Kamerleden zijn van me
ning dat de plannen van de minister van
Financiën tot verhoging van de lasten op
oersonenauto's voor het grootste gedeelte
óp het bedrijfsleven zullen neerkomen,
waardoor de bestaande spanningen tussen
rede kosten en toegestane px-ijzen nog ver
der verhoogd worden.
Verscheidene leden betoogden in het
Voorlopig Verslag dat in het program
ma van maatregelen, welke door de re
gering de laatste tijd zijn getroffen, het
wegvervoer toch wel eexx zeer belangrijk
aandeel heeft moeten leveren. Dit geldt
vooral voor de personenauto's, waarvan
een belangrijk deel voor bedrijfsdoelein
den wordt gebruikt. Zij wezen op de ver
hoging van het bijzonder invoerrecht op
benzine (7 januari 1957), de verhoging van
de omzetbelasting op banden voor perso
nenauto's en motorrijwielen (1 augustus
1957) en de verhoging van omzetbelasting
bij invoer met 3 percent (15 oktober 1957).
Boven dit alles worden nu weer verho
gingen voorgesteld. Is de personenauto
volgens de opvatting van de minister een
luxe, zo vroegen deze Kamerleden, en is
dit moderne vervoermiddel zodanig in
aantal toegenomen, dat men van een over
matige besteding mag spreken?
De besturen van ondernemers- en werk
nemersorganisaties in de hotel-, café- en
restaurantbedrijfstak hebben in beginsel
besloten tot de oprichting van een cen
trum ter bevordering van de produktivi
teit in horecabedrijven.
Men is vooral tot dit besluit gekomen
omdat als gevolg van de snelle bevolkings
aanwas, alsmede van de intensivering van
het zakelijke verkeer en van het toerisme,
in de horecabedi'ijfstak bepaalde span
ningen zijn ontstaan, die onder meer tot
uitdrukking komen in een tekort aan lo-
giesaccommodatie tijdens het vakantiesei
zoen, in gebrek aan zalen voor het organi
seren van zakelijke bijeenkomsten en cul
turele manifestaties en in het uitblijven
van vestigingen in nieuwe stadswijken.
De oplossing moet vooral gezocht wor
den in verbetering van de rentabiliteit
door verhoging van de produktiviteit.
Het voorlopig opgestelde werkschema
beoogt de studie en praktische toepassing
van geschikte efficiency-methoden, be-
drijfsresearch, marktonderzoek, beoor
deling van bedrijfsinstallaties en -materia
len, in samenwerking met bestaande in
stellingen op deze gebieden. Overwogen
wordt een produktiviteitsraad in te stellen,
waarin instellingen en lichamen, welke be
lang hebben bij het vreemdelingenverkeer
«n de horecabedrijfstak, zitting zouden
kunnen nemen. Gedacht wordt aan K.L.M.,
spoorwegen, scheepvaartmaatschappijen,
brouwerijen en distilleerderijen, alsmede
toeristen- en consumentenorganisaties.
De mogelijkheden voor de bereiding
an export van Nederlandse vierkante kaas
zijn in de vergadering van het Produkt-
schap voor Zuivel een belangrijke stap
nader tot hun verwezenlijking gekomen.
De kaascommissie van dit produktschap
verklaarde zich in september nog una
niem tegen de produktie van vierkante
kaas vanwege technische en economische
Problemen. In de vergadering van giste-
ren is echter een verordening tot wijziging
te Zuivel verordening 1949 voor de kaas
handel aangenomen, waarin de volvette
kaas in vierkant model voorkomt op de
'Üst van kazen, die mogen worden uitge
voerd.
Daarmee zijn de voor-standers van vier
kante kaas, die als voornaamste argu
ment aanvoeren dat de Deense vierkante
kaas in Duitsland zo'n gewild artikel
blijkt, er nog niet. Een hinderpaal vormen
nu nog de bepalingen, waaraan de kaas-
Pntrolestations zijn gebonden. Deze mo-
n alleen met name omschreven kaas
'uren en in deze omschrijving ontbreekt
0 vierkante kaas. Niet van het rijkskeur-
ierk voorziene kaas mag niet worden uit
gevoerd, zodat de fabrikant, die vierkante
•«as wil maken, er op dit ogenblik nog
pn afzetgebied voor kan gaan zoeken,
'n sommige kringen vei-wacht men, dat
j.e bepalingen voor de kaascontx-olesta-
'ions aan de in het produktschap genomen
beslissing zullen worden aangepast.
Van een onzer redacteuren)
In het begin van de dertiger jaren van de vorige eeuw hadden zij elkaar
gevonden, „De drie W's". Drie vooraanstaande Amsterdammers, de regenten-
zoon Werleman, de reder Wijsmuller en de boekhandelaar-uitgever G. F. Wester
man, verenigd door één vurige hartstocht: de liefde voor de natuur. Samen
hadden zij de in 1829 opgerichte Londense „Zoo" bewonderd en samen zwoeren
zij, onder het genot van vele geurige Gouwenaars en grote glazen warme wijn
de dure eed, dat Amsterdam óók een dierentuin zou krijgen, al ging de onderste
steen boven.
Het plan was uitgegaan van Westerman, een ondernemend jongmens, die
ondanks zijn zevenentwintig jaren al veel van zich had doen spreken. Eerst dooi
zijn actieve rol in de tiendaagse veldtocht, vanwaar hij met roem beladen terug
keerde. Daarna construeerde hij met zijn twee broers een nieuw model boek
drukpers dat groot opzien baarde en waarop de Koning hem een octrooi vooi
tien jaar verleende. Maar nationale vermaardheid, kreeg Westerman pas door zijn
geruchtmakende verzoekschrift aan Willem II, in april 1836, om „in de hoofdstad
eene Zoölogische verzameling van levende Wilde en Exotische Dieren te mogen
inrichten, alles buiten bezwaar van 's Lands middelen of die der Stad Amsterdam
en strekkende tot het bevorderen van de kennis der Natuurlijke Historie."
van de Oranje Nassaukazerne, waar zij
„althans voortdurend bewaakt kunnen
worden door zwaar-gewapende militairen".
Zo legde Westerman de deftige vroedschap
in de luren, tot groot vermaak van de
bui-gerij, die dagenlang over niets anders
praatte. En zelfs ten hove nam men met
groot plezier kennis van de onverwachte
afloop van het „wilde beestenconflict''. Ka-
merdienai-en wisten te vertellen dat Zijne
Majesteit, nadat hem het relaas gedaan
was, persoonlijk geïntervenieerd zou heb
ben ten gunste van Westerman. Die dan
ook enkele weken later prompt vex-gun-
ning kreeg, om normale hokken voor zijn
gekazex-neerde dieren te bouwen op het
tei'rein aan de Middenlaan, dat inmiddels
alweer aanzienlijk vergroot was door de
aankoop van enkele omliggende tuinen.
Kort daarop werd Westerman op aan
dringen van zijn vi-ienden onbezoldigd di
recteur van Artis, dat zich onder zijn
leiding steeds verder uitbreidde. Eerst an
nexeerde het twee stoomrijstpellerijen en
het pakhuis De Volhai-ding, die tot runder-
verblijven en nijlpaardenstallen werden
omgebouwd, later volgden successievelijk
de ovei-ige belendende panden en lande
rijen, totdat Artis in de jax-en negentig
zijn huidige omvang: ruim acht hectaren
bereiket. Het complex omvatte toen, be
halve de menagerie van enkele duizenden
dieren, een ganse reeks van bijzondere
musea, een unieke bibliotheek en een con
certzaal aan de Middenlaan, waar Wester
man regelmatig bekende orkesten, diri
genten en solisten liet optreden en waar
aldus de grondslag gelegd werd voor Am
sterdams reputatie als'muziekstad. De con
certzaal van Artis, nu gedegradeerd tot
Al omstreeks het midden van de vorige
eeuw prijkte er in de tuin van Artis
een grote muziektent, waar 's zomers
eens of tweemaal per week populaire
concerten gegeven werden. Vooral bij
de huwbare jeugd waren deze muziek
uitvoeringen met bijbehorende pan
toffelparade zeer in trek.
De Koning scheen er wel oren naar te
hebben, maar de burgemeester van Am
sterdam vond het „een afschuwelijk
denkbeeld". Haastig adviseerde hij Zijne
Majesteit, dat er „veel belangrijker,
noodzakelijker en minder gevaarlijker
bemoeiingen waren dan het oprichten
van een Menagerie, die op deze Stad het
stempel zoude drukken van een rumoe
rig en onverkwikkelijk Kermisoord." Na
dit vernietigende oordeel bleef de rege
ring niets anders over dan het plan te
verwerpen, „hebbende zij geene termen
aanwezig gevonden om aan de onder
havige voorstellen gevolg te geven."
Westerman echter gaf het niet op. Hy
was een van die zeldzame vechtersnaturen,
die uit nederlagen slechts nieuwe inspi
ratie schenen te putten. Twee jaar lang
bestookten hy en zijn boezemvrienden de
Amsterdamse regenten en andere notabe
len om steun voor hun plannen te ver
werven. En in de lente van 1838 bereikten
zij hun doel. Het Genootschap Natura Ar
tis Magistra werd opgericht: Artis was
geboren!
Aan geld was stellig geen gebrek. De
ongeveer zestig leden van de nieuwe „So
ciëteit" waren mex-endeels zeer welgestelde
burgers, die niet op een lapje van duizend
behoefden te kijken. In enkele dagen tijds
werd er dan ook een flink aanvangskapi-
taal bijeengebracht, waarvan het fraaie
buiten „Middenhof" aan de Plantage Mid
denlaan met het bijbehorende park van
4700 m 2 werd aangekocht en opgeknapt.
In de villa huisvestte Westerman de col
lectie opgezette dieren van de preparateur
Reindert Draak, die tot dan toe in de
Nieuwe Stadshei-berg hadden staan weg
kwijnen. De tuin, „een lusthof met een
fraaie vijver en veel kostbaar geboomte",
werd bestemd voor de levende dieren. Hier
prijkten al spoedig een aantal bonte pape
gaaien, pauwen, herten, gieren en zelfs
..een even sierlijk als bloeddorstig Lui
paard", zoals men in de Amsterdamse
kranten anno 1840 kon lezen.
Zo is het begonnen: bescheiden maar
waardig en in hoge mate exclusief. Jaren
lang was „Artis" namelijk een streng-
besloten instelling, waarvan alleen de
leden het voorrecht genoten om de dieren
tuin te mogen bezoeken. Dat verandex-de
pas tegen het eind van de veertiger jaren,
toen de tuin ook enkele dagen per jaar
voor de „booien" der leden werd openge
steld. Later werden er ook andere stad
genoten en zelfs „vreemdelingen" (niet-
Amsterdammers) toegelaten, tegen betaling
van een stevig entreegeld. Maar nog altijd
bewaart men in Artis een relikwie uit die
beginperiode, een kartonnen bordje waar
op vermeld staat: „Alleen toegang voor
Werklieden en Dienstboden, uitsluitend
gedurende de Kermistijd in September en
tegen betaling van 25 cents per persoon".
Dat was de voorloper van de traditionele
Artis-„kwartjesmaand": het goedkope sep-
tembertarief - voor - Amsterdammers, dat
ook nu nog geldt, al is het kwartje dan
ook inmiddels zestig cent geworden.
Een gevolg van die exclusiviteit was,
vreemd genoeg, dat het aantal leden van
Artis zich snel vermeerderde. Daardoor
kon men reeds in 1839 gaan denken aan
een flinke uitbreiding van de fauna, waar
voor het oog viel op het destijds zeer ver
maarde „reizende beestenspul" van Van
Aken, dat apen, tijgers, leeuwen en zelfs
een echte, hoewel hoogbejaarde olifant
omvatte. Toen het hele zaakje al voor de
ronde som van 34.000 gulden van eigenaar
verwisseld was, stelde het stadsbestuur
echter onverwacht de voorwaarde, dat de
diei-en alleen binnen de poox-ten van Am
sterdam geduld konden worden, indien
men hen zou onderbrengen in „een stenen
gebouw, zonder deuren of vensters en met
een dak van ijzer".
„Deze conditie is volstrekt onaanvaard
baar". was het commentaar van Wester
man in een vei'ontwaardigde brief aan zijn
rnede-bestuursleden. „Men verlangt van
ons, dat wij de dieren levend begraven in
een kerker zonder licht of lucht. Beter
zouden wij hen op slag kunnen doodschie
ten dan daaraan te voldoen. Wij zullen
echter noch het een, noch het ander doen.
Ik heb namelijk een beter plan, waarvan
ik geloof, dat het kans van slagen biedt."
En wui deed de slimme vogel? Hij arran
geerde een grootse intocht van zijn wilde
dieren en ging pas praten toen de gehele
cavalcade, omstuwd door duizenden jui
chende Amsterdammers aan de grens van
de stad gearriveerd was. Het stadsbestuur,
voor een voldongen feit gesteld, moest
zwichten om een publiek schandaal te ver
mijden. Zelfs kreeg Westerman toestem
ming. de „verscheurendste dieren" voor-
]cm:" onder te brengen in enkele lokalen
2 december gevierd is, heeft men nu een
nieuwe zaal met amfibieën ingericht waar
onder andere de zeldzame goliathpad te
bewonderen valt, die pas in 1951 ontdekt
is en wiens portret men eldex'S op deze
pagina aantreft. Een ander pronkstuk in
deze nieuwe zaal is de Japanse reuzen
salamander, die vele jax-en in Ax-tis ont
broken heeft, sinds het vorige exemplaar,
bijgenaamd „opa", na een trouwe dienst
van meer dan vijftig jaren de laatste adem
uitblies. Dit dier had zich overigens inter
nationale roem verworven door in gevan
genschap te baren een zo zeldzame ge
beurtenis, dat een aantal Japanse biologen
er speciaal voor naar Amsterdam kwamen
om zijn broedgewoónten te bestuderen.
Geen wonder dan ook, dat Artis heel
dankbaar is, weer zo'n reuzensalamander
te bezitten: een jubileumgeschenk van de
Rotterdamse diex-gaax-de Blijdorp die nu
zelf „momenteel zonder" zit.
Westerman, om tot ons uitgangspunt
terug te keren, was geen gemakkelijke
óirecteux". In het administratiegebouw van
Artis hangt een oude oekase aan het per
soneel, door hem ondertekend: „Het is uit
drukkelijk aan de oppassers bevolen, toe
te zien, dat de dieren, aan hunne zox-g toe
vertrouwd, niet worden getergd, aange
raakt of gevoederd, zullende het niet
Een der nieuwste aanwinsten voor het
jubilerende Artis-aquarium is deze
enorme Goliathpad of Bufo Blombergi,
een paddensoort van welks bestaan
men voor enkele jaren nog geen idee
had.
streng opvolgen liiervan hun ontslag ten
gevolge hebben." Maar ook van zichzelf
eiste hij veel: overdag contx-oleerde hij in
de tuin met argusogen de dieren, het per
soneel en de bezoekers; 's avonds en
's nachts verzorgde hij zijn uitvoerige cor
respondentie of schreef hij zijn natuur
historische verhandelingen die hem, een
amateur-bioloog, tenslotte een welverdiend
ere-doctoraat bezorgden. Hij was ook een
der oprichters van de Hortus, van Arti et
Amicitiae en van de Amsterdamse Omni
bus-maatschappij de voorloper van de
paardentram! Ook als pionier van de tele-
communicaties heeft hij zijn sporen ver
diend, door de Amerikaanse Bell Telephone
Company toestemming te geven, haar eer
ste telefoon in Artis te demonstreren, mits
datzelfde Artis als eerste abonnee zou wor
den ingeschreven
Onder zijn energieke leiding beleefde
Artis zijn grootste bloei. Maar ook na
Westermans dood ging het steeds cres
cendo tot aan de crisisjaren, toen het be
zoek daalde en grote schulden gemaakt
moesten worden. In 1936 was de financiële
toestand zo precair, dat een faillissement
onvermijdelijk leek. Toen dit bekend werd,
stroomden van alle kanten giften toe,
waardoor liquidatie vermeden kon wor
den. Toch bleek het niet mogelijk, de
dierentuin nog langer als particuliere in
stelling voort te zetten en sindsdien is
Artis dan ook een overheidsinstelling,
onder beheer van de gemeente Amster
dam en de provincie Noordholland.
Inmiddels zijn er, ook in
ons land, mooiere en moder
ner diex-gaarden verrezen.
Maar Artis is en blijft nog
altijd de populairste en ook
de best-gesorteerde. Tegen
vallers zijn er ook nu wel, zo
als bijvoorbeeld het verlies
van de enige Okapi een ge
schenk van de gouverneur
van Belgisch Kongo die
enige maanden geleden plotse
ling overleed. Om een nieuwe
Okapi aan te schaffen, zou
Artis ongeveer twintigduizend
gulden moeten neertellen,
waaraan in deze tijd van be
stedingsbeperking niet gedacht
kan worden. Maar afgezien
van deze dure kostganger kan
men in Artis thans vrijwel
iedere vertegenwoordiger van
het dierenrijk in levenden lijve
en in blakende welstand
aanschouwen: het ideaal dat
de oude heer Westerman altijd
voor ogen zweefde en dat voor
de wetenschap nog altijd van
het grootste belang is. Biolo
gen, dierpsychologen en stu
denten in de veeartsenijkunde
zijn dan ook even verknochte
stamgasten van Artis als de
Amsterdamse schooljeugd, al
reikt de belangstelling van
deze laatsten dan ook meestal
niet verder dan de apenkooi,
de kinderboerderij en het
roofdierenpaviljoen.
bevolkingsregister, is dan ook de baker--
mat geworden van ons thans wereldver
maarde Concertgebouwox-kest.
Een van Westeimxans laatste gx-ote schep
pingen was de bouw van het aquarium,
dat juist deze week zijn vijfenzeventig
jarig bestaan gevierd heeft. Deze enorme
onderneming vergde ruim 2'A jaar en
kostte ten naastenbij een half miljoen gul
den voor die tijd een fabelachtig be
drag. Om te beginnen moesten er al bijna
achttienhonderd palen geheid worden,
maar ook verder stelde de architect J. B.
Salm zulke uitzonderlijke eisen aan de
uitvoerders, dat de laagste inschrijver na
de gunning toch maar liever op zijn be
sluit terugkwam. Bij nader inzien was het
karwei hem namelijk wat al te riskant
en of men hem dus maar van zijn ver
plichtingen wilde ontslaan.
Een der gi-ootste moeilijkheden vormden
de ruiten voor de aquariumbakken, 28 lap
pen glas van zo tussen de anderhalve en
twee meter lengte, 25 tot 41 mm dik en
gemiddeld 400 kilo zwaar, die samen een
dikke zesduizend gulden kostten en be
stemd waren voor de bassixxs iix de grote
zaal. Een behoorlijk bedrag, maar toch
nog een schijntje, vergeleken bij de acht
mille, die Artis onlangs voor vier reserve
ruiten moest neex-tellen. een bestelling die
overigens slechts met de grootste moeite
geplaatst kon worden. Hoe het precies
kwam, is niet met zekerheid te zeggen,
maar een feit is, dat er in de eerste jaren
heel wat van die kostbare kijkvensters
sneuvelden. Dan stroomde het water bij
tonnen tegelijk de zaal in en de trappen af
zodat de vissen zelfs in de gardex-obe en
in de portiex-sloge lagen te spartelen. Ook
nu knapt er nog wel eens een ruit, maar
dan blijft de schade bijna altijd beperkt
tot een scheur, waardoor het water slechts
langzaam naar buiten siepelt.
Ter gelegenheid van het vijfenzeventig
jarig bestaan van het Aquarium, dat op
Naar aanleiding van geruchten omtrent
introductie van Philipsaandelen op West-
duitse beurzen verneemt het A.N.P. bij
navraag, dat inderdaad momenteel be
sprekingen worden gevoerd over de note
ring van aandelen Philips op de West-
duitse beurzen.
Commissarissen en raad van bestuur van
de n.v. Philips hebben besloten over het
boekjaar 1957 een interim-dividend uit te
keren van 6 percent op de preferente aan
delen en 6 percent op de gewone aandelen.
De n.v. Gemeenschappelijk Bezit van aan
delen Philips Gloeilampenfabrieken zal tot
een gelyke uitkering overgaan.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek
heeft de cijfers, betrekking uebbende op
de in- en uitvoer per land over oktober
en de periode januax-i-oktober 1956 en 1957
gepubliceerd. Daaruit blijkt onder meer
dat de uitvoer in percenten van de invoer
84 bedroeg (1956 76) en dat dit percentage
over de periode januari tot en met oktober
74 is (1956 77). De invoer bedroeg in
oktober 1335 (1956 1341) en de uitvoer 1123
(1956:1016). Over de periode januari tot
en met oktober is het invoercijter 13053
(1956 11699; en dat over de uitvoer 9721
De regering bepaalt ieder jaar, zoals
bekend is, de garantie-melkpi'ijs voor de
melkveehouders met inachtneming van de
kostpx-ijsonderzoekingen van het Land
bouw Economisch Instituut. Het Land
bouw Economisch Instituut heeft dezer
dagen de nieuwe kostprijsrapporten over
de melk uitgebracht. De rapporten zijn
nog in studie bij het landbouwschap en
bij het ministerie van Landbouw, Visserij
en Voedselvoorziening. Het overleg van
het Landbouwschap met de minister van
Landbouw over de garantie melkprijs zal
op 10 december beginnen.
Het Landbouwschap heeft aan de minis
ter van Landbouw, Visserij en Voedsel
voorziening zijn standpunt inzake de ga
rantieprijs voor melk nog niet kenbaar
gemaakt. Naar aanleiding van desbetref
fende vragen, deelt het ministerie van
Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening
ons mede, dat van een besli'ssing over de
nieuwe garantiemelkprijs dan ook geen
sprake is.
Ruim 18.000 klassen van ongeveer 7000
scholen hebben met de kinderpostzegel
actie „Door het Kind voor het Kind" dit
jaar een opbrengst bereikt die het resul
taat van 1956 belooft te overtreffen.
Samen brachten zij het tot ongeveer drie
miljoen bestellingen.
Vorige jaren kreeg die klasse de hoofd
prijs, die de meeste bestellingen had ge
boekt. De een is echter gelukkiger dan de
ander. Daarom heeft men er deze keer
een verloting van gemaakt met drie hoofd
prijzen van respectievelijk 14, 7 en 2 dagen,
en in iedere provincie een x-eisje van één
dag. Bovendien krijgen zes scholen een
radiotoestel voor schoolgebruik.
De hoofdprijs, 14 dagen vakantie in
Nederland, is gewonnen door de vijfde
klas van de School met de Bijbel in De
Wilp in Groningen.
De Kinderpostzegelactie is hiex-mee nog
niet afgelopen. De verkoop gaat door tot
17 januari. Voor de Kerst- en Nieuwjaars-
post kan men dus ook kinderzegels ge-
bi-uiken.
Met ingang van 9 december mogen on
der meer Nedex-landse appels naar Zwe
den worden geëxporteex-d. Dat is belang
rijk vroeger dan het vorige seizoen, toen
dit pas in februax-i mogelijk werd. Het
moet. echter worden betwijfeld of er een
grote hoeveelheid Nederlandse appelen
naar Zweden verzonden zal kunnen wor
den. De vooi-raden in ons land zijn de laat
ste tijd sterk afgenomen. Daarbij moet
rekening worden gehouden met een grote
concurrentie op de Zweedse markt, spe
ciaal van appelen uit Italië. Sedert 12 ok
tober mogen uit ons land peren naar Zwe
den worden gezonden, maar deze export
is dit jaar van geen betekenis geweest. De
laatste weken bedroeg het kwantum pe
ren dat naar Zweden werd verzonden ge
middeld niet meer dan 1 tot 5 ton per week
Zwitserland heeft bekend gemaakt dat
in beperkte mate de invoer van sla in dit
land zal worden toegestaan. Verder is ook
bekend gemaakt dat tot nader order Bel
gië en Luxemburg de invoer zullen toe
staan van sla van b-kwaliteit. Tot nu toe
mocht slechts a-kwaliteit worden uitge
voerd. Op de Nederlandse sla-veilingen is
op het ogenblik een ruim aanbod. Met na
me is dat het geval in Venlo. De prijs van
de a sla ligt tussen 10 en 14 cent. per krop;
voor de b sla werd de laatste dagen tussen
5 en 8 ct. per krop betaald. Engeland is
de laatste tijd de voornaamste afnemer.
Ook gaan er grote hoeveelheden naar
West-Duitsland en België.
Thans hebben ook Gedeputeerde Staten
van Limbui-g voorgesteld een garantiesub
sidie van f 15.000 voor het Wereldmuziek
concours in Kerkrade beschikbaar te stel
len. Met een soortgelijke subsidie van
f 25.000 van het rijk en een garantie van
f 55.000 van de gemeente Kei'krade is het
derde wereldmuziekconcours thans van
een gax-antie tot een totaal van f 85.000
verzekerd. Door het Anjerfonds Limburg
werd hieraan nog f 1.000 toegevoegd.
Aan het derde Wereldmuziekconcours in
Kerkrade zal in augustus 1958 ook worden
deelgenomen door de Portugese „Rancho
das Cantarinhas", een folkloristische dans
groep van zestig jongens en meisjes uit de
omgeving van Lissabon. De ruim veertig
meisjes van de groep zullen optreden met
waterkruiken van een meter hoogte op
het hoofd.
Teneinde alle deelnemers aan het We
reldmuziekconcours een blijvende her
innering aan te bieden, heeft het Prins
Bernhai-dfonds een bedrag van tweedui
zend gulden beschikbaar gesteld. Dit be
drag zal worden aangewend om aan een
Nederlands toonkunstenaar opdx-acht te
geven tot het componeren var. een oor
spronkelijk muziekwerk voor harmonie en
fanfare. Deze compositie zal dan aan alle
deelnemende korpsen worden aangeboden.
Inzake de opdracht heeft het bestuur van
het Wereldmuziekconcours inmiddels en
kele suggesties aan het Prins Bernhard-
fonds gedaan.
9
De Federatie van Beroepsverenigingen
van Beeldende Kunstenaars heeft thans
een adres gericht tot de Tweede Kamer
der Staten-Generaal, in verband met de
behandeling van de begroting van onder
wijs, kunsten en wetenschappen voor 1958.
Dit adres is mede ondertekend door 745
beeldende kunstenaars. De kunstenaars
geven daarin blijk van hun grote veront
rusting over de verlaging van het rijks
subsidie voor aankopen en opdrachten, dat
van 245.000 in 1957 op 150.000 in 1958
wordt gebracht. Met nadruk verzoeken zij
de Tweede Kamer te bevorderen, dat de
vooi-genomen verlaging geen doorgang
vindt en dat met de meeste spoed door het
ministerie van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen maatregelen worden geno
men, die de thans in gang zijnde ontwik
keling kunnen stuiten.
De Algemene Katholieke kunstenaars
vereniging heeft een brief van soortgelijke
strekking gericht aan het hoofdbestuur
van de K.V.P. Daarin woi'dt onder andere
geschreven: „Vele kunstenaars die zich de
laatste jaren aan de stituatie van steun en
andere voorzieningen hebben weten te
ontworstelen, zullen weer in dezelfde si
tuatie terugvallen. Het aantal aanvx-agen
I voor ondersteuning groeit".
ADVERTENTIE
Een heer, die ging emigreren
En zijn TIP niet wilde ontberen,
Zond 'n volle schuit
Met TIP vooruit;
Daarop kan hij z'n leven lang teren.
Inz. Hr. M. B., Haarlem, ontving 1 fl TIP 1 Lfl. Bootz' Oude Genever
