Horen en zien
EEN WOELIGE TIJD
Agenda voor
Haarlem
Orkaan „Carrie" besprong de
„Pamir" geheel onverwacht
BUMBELENDEWENSHOORN
Kort en bondig
4
■■kf/io televisie
AANKONDIGINGEN EN
NABESCHOUWING^
Een echte t.v. acteur en
een nieuwe rubriek
Wie opent de kluis
De radio geeft vrijdag
Reconstructie van de scheepsramp levert dramatische details op
Schoolradio
Veertig miljoen verlies op
koelhuisboter
Kamerlid wenst verkoop
van melk met hoger
vetgehalte
Problemen van nieuwe
woonwijken
Nederlandse veilingklok
maakt opgang in Canada
Ongekende arbeidsvrede
Ook évacués uit Indonesië
op vrachtschepen
Oriënterende besprekinger
over ambtenarensalarissen
Eerste kernenergie-centrale
niet in Geertruidenberg
DONDERDAG 9 JANUARI 1958
In het televisieprogramma van de
K.R.O. hebben we woensdagavond een
zeer aannemelijke opvoering gezien van
„De stillen" (The quiet ones) een tv-
spel van de Engelse auteur Ian Mac
Cormick over communistische infiltratie
in het bedrijfsleven. De schrijver heeft
begrijpelijk Engeland als plaats van han
deling gekozen, maar. zijn stuk is toch
duidelijk bedoeld als waarschuwing in al
gemene zin. Met „de stillen" typeerde
hij de kleine en kleinere handlangers van
de communistische partij, die de opdracht
hebben leden te werven zonder dat de
slachtoffers er al te veel van merken.
Om hun doel te bereiken mogen zij sta
kingen forceren en moeten zij in het al
gemeen de maatschappelijke orde, de
economie van een land, als mollen onder
graven uit naam van een ideologie, die
beoogt de wereld te verbeteren. Misschien
waren er gisteravond kijkers, die de in
druk hadden, dat Mac Cormick door de
scherpte waarmee hij zijn stuk heeft ge
schreven de hele zaak van communisti
sche dwarsbomerij wat erg opschroeft en
gevaarlijker voorstelt dan zij in werke
lijkheid is. Zij dienen dan te bedenken,
dat de soort communistische terreur,
zoals de schrijver die in zijn personen en
hun corrupte „moraal" tekent, in Enge
land aanmerkelijk groter kansen heeft
dan in ons land.
Piet Kamerman toonde aan, dat hij in
Canada, waar hij met Elly Ruimschotel
gedurende een jaar een tv-opleiding ge
noot het vak van televisieacteur heeft ge
leerd. Hij speelt voor de camera directer
dan de meeste andere acteurs in ons land
kunnen, gewend als zij zijn in schouw
burgen op te treden. In het spel van El
ly Ruimschotel was dat ook opvallend.
Beide spelen geroutineerd „op de came
ra" en daardoor „in de huiskamer." Piet
Kamerman gaf een zeer overtuigende, nu
en dan sublieme typering van John Prin-
gle, de nerveuze onevenwichtige ontwer
per van vliegtuigmodellen, die zich meer
als daad tegenover zijn beide oudere
broers, bij wie hij zich altijd in de scha
duw voelde staan, dan uit overtuiging
bij de communisten aansluit, maar zich
terugtrekt, zodra hij de corruptie onder
zijn kameraden als misdadigheid tegen
over zijn medemensen onderkent. Zijn
broer Joe kreeg in het spel van Frits
Butzelaar eveneens uitstekend gestalte.
Zijn tweede broer Charlie werd bevredi
gend door Bert Dijkstra vertolkt. Ook za
gen we overtuigend, soms ontroerend spel
van Magda Janssens als de moeder en
van Elly Ruimschotel als John's vrien
din. De overige rollen werden eveneens
bevredigend vertolkt. Jan Castelijns
maakte een glad klinkende vertaling. Het
decor van Fokke Duetz voldeed over het
algemeen wel, maar was voor ons gevoel
toch hier en daar te veel decor, waar
door een gebrek aan sfeer aan de voor
stelling ehige schade deed. Voordat men
de camera in de studio in werking stelt
doet men er bij stukken met een be
langrijke schildering van een ruw milieu
als dit goed aan een paar keer kris
kras met de ogen dicht door het vertrek
te wandelen, waarin de opnamen zullen
worden gemaakt En dan moet men de
dingen die men heeft omgegooid niet
weer overeind zetten.
Aan deze voorstelling ging de eerste af
levering van een nieuwe rubriek getiteld
„Vademecum" vooraf. Jan Willem Hof-
stra stelt daarin aan gespecialiseerde be
oefenaars der wetenschap vragen over
onderwerpen op het gebied van hun vak.
En hij doet dit zo, dat het antwoord voor
iedere leek begrijpelijk kan zijn. Deze
eerste aflevering een gesprek met
prof. dr. G. van der Meer van de r.k.
universiteit in Nijmegen over de geschie
denis van het kruis in religie en kunst
leek ons een waarborg te geven voor de
zinrijkheid van volgende edities.
Beeldschermer
Het is dit keer de AVRO, die de luis
teraars een wedstrijd gaat voorzetten met
top-, hoofd- en andere prijzen, beschik
baar gesteld door het bedrijfsleven. De
baten komen ten goede aan drie charita
tieve instellingen: het Koningin Wilhelmi-
HILVERSUM I 402 M. 7.00 VARA. 10.00 V7PRO.
10.20 VARA. 12.00 AVRO. 16.00 VARA.
19.30 VPRO. 21.00 VARA. 22.40 VPRO.
23.00—24.00 VARA.
VARA: 7.00 Nieuws. 7.10 Gymn. 7.20 Gram. 3.00
Nieuws. 8.18 De ontbijtclub. 9.00 Voor de vrouw.
9.35 Waterst. 9.40 Gram. VPRO: 10.00 Thuis, caus.
10.05 Morgenwijding. VARA: 10.20 Gram. 10.30
Voor de zieken. 11.00 Voor de kleuters. 11.15 Dub-
belkwartet^l.30 Orgel en zang. AVRO: 12.00 Or
gelspel. 12.Rr Jazzmuz. 12.30 Land- en tuinbouw-
meded. 12.33 Sport en prognose. 12.50 Gram 13.00
Nieuws. 13.15 Meded. en gram. 13.25 Lichte muz.
13.55 Beursber. 14.00 Kinderkoor. 14.20 Voordr.
14.40 Gram. 15.00 Gevar. progr. VARA: 16.00 Gram.
16.30 Strijktrio. 17.10 Voor de jeugd. 17.40 Lichte
muz. 18.00 Nieuws 18.15 Act. 18.20 Lichte muziek.
18.50 De puntjes op de i, caus. 19.00 Voor de kin
deren. 19.10 Kinderkoor. VPRO: 19.30 Leven in
Nederland, caus. 19.45 VPRO-nieuws. 20.00 Nieuws.
20.05 Boekbespr. 20.10 Filmrubr. 20.20 Voordracht.
20.35 Menselijke verhoudingen in de Europese
Gemeenschap voor Kolen en Staal, caus. 20.45
Mensen in het gezin, caus. VARA: 21.00 Pol. ca
baret. 21.30 Etherforum. 22.10 Romantische muz.
22.25 Buitenl. weekoverz. VPRO: 22.40 Zorg om
de mens, causerieën. VARA: 23.00 Nieuws. 23.15
24.00 Gram.
HILVERSUM II 298 M 7.00—24.00 KRO.
KRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Gram. 7.45 Morgengebed
en lit. kal. 8.00 Nieuws en weerber. 8.15 Gram.
8.50 Voor de huisvrouw. 9.40 Schoolradio. 10.05
Gram. 10.30 Franse muziek. 11.00 Voor de zieken.
11.40 Gram. 12.00 Middagklok - noodklok. 12.03
Gram. 12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33 Lichte
muziek. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en Kath.
nieuws. 13.20 Lichte muz. 13.45 Voor de vrouw.
14.00 Pianorecital. 14.25 Metropole-ork. en soliste.
15.00 Schoolradio. 15.30 Viool en piano. 16.00 Voor
de zieken. 17.00 Boekbespr. 17.15 Kinderkoor.
17.40 Beursber. 17.45 Lichte muz. 18.50 Is het de
minister bekend? 19.00 Nieuws. 19.10 Comm. 19.15
Regeringsuitz. Emigratierubriek. Het emigratie
praatje van H. A. van Luyk. 19.25 Pol. caus. 19.35
Verz. progr. voor de militairen. 20.15 Act. 20.30
Pol. forum. 21.00 Roulette. 21.25 Lichte muz. 21.55
Omr.orkest en soliste. 22.50 Ouders en kinderen,
caus. 23.00 Nieuws. 23.1524.00 Jazzmuziek.
BRUSSEL 324 M.
12.00 Gram. 12.30 Weerber. 12.34 Gram. (Om
12.55 Koersen). 13.00 Nieuws. 13.15 Gram. 14.00
Schoolradio. 15.45 Gram. 16.00 Koersen. 16.02 Gram.
16.45 Filmmuz. 17.00 Nieuws. 17.10 Gram. 17.15
Ork.conc. 17.45 Duitse les. 18.00 Vlaamse liederen.
18.10 Voordr. 18.20 Pianorecital. 18.30 Voor de sol
daten. 19.00 Nieuws. 19.40 Gram. 20.00 Kunstka-
leidoscoop. 21.45 Gram. 22.00 Nieuws. 22.15 Jazz
muz. 22.45 Negrosprirituals. 22.5523.00 Nieuws.
LÜBECK (UP-AFP) Het „Seeamt"
heeft te Lübeck het onderzoek voortgezet
naar het vergaan van de viermaster „Pa
mir" en verscheidene getuigen horen ver
klaren dat kapitein Diebitsch bekend
stond als een deskundige op het gebied
van orkanen. Martin Rodewalt, een mete
oroloog, verklaarde dat het gebied waar
de „Pamir" verging bijna nooit door
wervelstormen bezocht wordt, en dat de
état major van het schip daarom mis
schien geen orkaan verwachtte.
Nochtans zal kapitein Diebitsch wel ge
weten hebben dat er een orkaan gesigna
leerd was, want sinds 5 september had
het Amerikaanse weerbureau orkaan
waarschuwingen uitgezonden. Kapi
tein Eggers verklaarde dat de instrumen
ten en handboeken aan boord van de
„Pamir" voldoende waren.
Handboeken en bijgeloof
Maar kapitein Ballehi merkte op dat
men niet veel waarde moet hechten aan
wat de handboeken en zelfs wat de in
strumenten zeggen. „De barometer kan
tot in de kelder dalen, en dan hoeft er
nog niets te gebeuren. De regels voor or
kanen zijn evenveel waard als bijgeloof
op het platteland." Ballehi, gezagvoerder
van de „Passat" zusterschip van de
:Pamir" verklaarde dat zijn schip
goed met gerst geladen was toen het uit
Buenos Aires vertrok, (men zal zich her
inneren dat de „Passat" twee maanden
na de „Pamir" eveneens in een storm
raakte, en met zware slagzij in Lissabon
aankwam).
Rodewalt zei te weten dat Diebitsch een
uitvoerige studie van orkanen had ge
maakt, en bovendien door zijn comman
do's van kleinere zeilschepen veel erva
ring had opgedaan. Volgens Rodewalt
was Diebitsch een expert op het gebied
van orkanen.
Een plotselinge richtingverandering van
de orkaan „Carrie" is wellicht de voor
naamste oorzaak geweest van het vergaan
van de „Pamir". Dit hebben meteorolo
gen verklaard voor de raad van de
scheepvaart in Lübeck.
nafonds voor de kankerbestrijding, het
Nationaal Rheumafonds en het Prinses
Beatrix Poliofonds ter bestrijding van
kinderverlamming. „Wie opent de kluis"
is de titel van deze wedstrijd, die opt 30
januari begint en die een wat ingewikkel
de vorm heeft van hersengymnastiek-cij-
fercombinatie, waarover het publiek uit
voerig per „Kluisblad", dat binnenkort
huis-aan-huis zal worden bezorgd, zal
worden ingelicht.
Op 14 januari beginnen weer de uitzen
dingen van de Stichting Nederlandse
Schoolradio, evenals vorig jaar met een
drietal series. Op de dinsdagmiddagen van
14.40 tot 15.00 uur kunnen de -scholieren
luisteren naar een serie lessen onder de
titel „Klinkende Geschiedenis", geen ge
schiedenis, zoals wij die kennen uit de ge
schiedenisboekjes, maar geschiedenis uit
het jongste verleden. De programma's
worden opgebouwd aan de hand van op
namen uit het historisch geluidsarchief
van de Nederlandse Radio Unie. De luis
teraars zullen zo de stemmen kunnen ho
ren van onder meer Han Hollander, Mus-
sert, Fanny Blankers-Koen, minister-pre
sident Colijn en Parmentier. Onderwer
pen van de lessen zijn onder andere sport,
de crisisjaren, het Koninklijk Huis en ver
keer. Op de woensdagochtenden van 10.00
tot 10.20 uur, beginnende op 15 januari,
worden een aantal scholen bezocht door
een muziekleraar, die dan met de zesde
klasse een liedje instudeert. Zo kunnen
de leerlingen dus hun leeftijdgenoten in
andere plaatsen en streken van ons land
horen zingen en met hen mee zingen. De
titel van deze serie is: „Het liedje van de
week". Op de vrijdagochtenden van 9.40
tot 10.00 uur, beginnend op 17 januari,
wordt een serie „Ritme en Rijm II" uit
gezonden. Door Wanda Reumer en Han
Bentz van den Berg worden gedichten
voorgedragen en toegelicht. Aan het ein
de van deze serie volgen dan nog een drie
tal lessen, waarin kinderen van verschil
lende scholen zelf voordragen, waarbij
zij aanwijzingen krijgen van mevrouw
Reumer.
Het „Seeamt" heeft de gebeurtenis
sen gedurende de laatste uren van de
„Pamir" nogmaals nauwkeurig nage
gaan.
Om 12.36 uur werd het eerste noodsig
naal uitgezonden, dat werd opgevangen
door het Amerikaanse schip „Pentrader
De marconist van de „Pamir" wilde de
internationale s.o.s.-frequentie van 500
kiloherz open houden en verzocht zijn col
lega op de „Pentrader" over te schakelen
op 480 kiloherz. De „Pentrader" antwoord
de niet op de 480 kiloherz band te kunnen
ontvangen en verzocht de „Pamir" op 500
kiloherz te blijven zenden.
Het tweede signaal volgde om 14.01 uur.
„Pamir" met averij in zware zee. Po
sitie 35.47 noord 40.20 west. Zeilen verlo
ren. Slagzij 35 graden. In de nabijheid
zijnde schepen: antwoord s.v.p."
Daarna volgde een drukke uitwisseling
van berichten tussen de „Pamir" en tal
rijke andere schepen. Om 14.57 uur werd
het laatste signaal uitgezonden: „Haast
u. Het schip maakt water. Gevaar te zin
ken, gezagvoerder".
Deze boodschap werd opgevangen door
het Amerikaanse schip „President Tay
lor". Doch de „President Taylor" kon de
„Pamir" niet eerder dan om 17.00 uur,
twee uur en drie minuten later, bereiken.
De vaste bevaarder van de „Pamir",
kapitein Hermann Eggers, sprak als zijn
oordeel uit dat kapitein Diebitsch de mas
ten zeker zou hebben laten kappen indien
dat mogelijk was geweest.Dit zou met
behulp van snijbranders moeten zijn ge
beurd, want de „Pamir" had drie ijzeren
masten. Mede als gevolg hiervan was de
maximale slagzijde die het schip kon ver
duren 37 graden.
Het lid van de Tweede Kamer de heer
Van der Weijden (K.V.P.) heeft aan de
minister van Landbouw, Visserij en Voed
selvoorziening vragen gesteld over het
overschot aan'koelhuisboter, waarop naar
schatting een verlies wordt geraamd van
ruim 40 miljoen gulden.
Meent de minister niet, dat nu de ver
koop van volle melk aan consumenten
door de veehouders hand over hand toe
neemt, het thans gebiedend noodzakelijk
is het vetgehalte van consumptiemelk te
verhogen en wil de minister bevorderen,
dat, indien deze vettere melk te hoog in
prijs zou komen in verband met de loon-
en prijspolitiek, de miljoenen, welke thans
worden verloren op de koelhuisboter, te
gebruiken voor subsidiëring van de vettere
drinkmelk. Voorts vraagt de heer Van der
Weijden of de minister bereid is wegens
de algemene afzetmoeilijkheden in de zui
velsector een tijdelijk menggebod van
boter in margarine te overwegen?
Ten stadhuize van Hilversum is een stu
diecommissie geïnstalleerd, die zich zal
bezighouden met problemen van nieuwe
woonwijken. Deze commissie, die onder
voorzittersch- p staat van de burgemees
ter van Hilversum, de heer J. J. G. Boot,
is tot stand gekomen op initiatief van het
Instituut voor Volkshuisvesting en Stede-
bouw te Den Haag en van het Instituut
voor Sociaal Onderzoek van het Neder
landse Volk te Amsterdam. In de com
missie hebben zitting deskundigen op het
terrein van de volkshuisvesting en de wo
ningbouw, de ruimtelijke ordening, het
maatschappelijk opbouwwerk en het so
ciaal wetenschappelijk onderzoek.
De bekende1 afmijnklok, die in Neder
land op vele veilingen wordt toegepast
blijkt in Canada een nieuwtje te zijn, dat
daar thans grote opgang maakte.
In Ontario werden tot nu toe tal van
agrarische produkten, maar ook vee en
tabak bij opbod verkocht. Ook werden wel
contracten gesloten met boeren, waarbij
gehele oogsten tevoren met de handel of
de fabrikanten werden gecontracteerd
Dit was tot nu toe vooral het geval bij
de verkoop van ruwe tabak. De boeren
hadden tegen dit systeem reeds jaren be
zwaren, doch een betere oplossing zag
men niet. Totdat in Ontario een exploitant
van een kaasveiling kennis nam van het
Nederlandse veilingsysteem, waarbij een
afmijnklok wordt gebruikt.
Deze klok kan door de kopers zelf be
diend worden vi een elketrisch drukknop
systeem. De marktmeester brengt de wij
zer van de klok boven de gangbare prijs
van het te verhandelen produkt, waarna
de wijzer langzaam zakt en stopt zodra
een koper de prijs aannemelijk acht.
De introduktie van dit Nederlandse sy
steem in Canada heeft vooral bij de boeren
instemming gevonden. Ook een veeveiling
ging inmiddels over tot aanschaffing van
een afmijnklok, die door een firma in
Utrecht is vervaardigd.
In de tabakshandel in Ontario ondervond
dit veilingsysteem eerst enige tegenstand,
maar de boeren wonnen het pleidooi toen
onlangs een Engelse tabaksfirma in Onta
rio een nieuwe sigarettenfabriek stichtte.
Dit Britse concern toonde zich bereid de
tabak via het Nederlandse veilingsysteem
van de boeren te betrekken. Er werd met
de Utrechtse firma onderhandeld en dezer
dagen zijn door het Britse concern in On
tario via de Nederlandse veilingklok de
eerste balen tabak gekocht voor een geza-
melijke waarde van 70 miljoen dollar. De
Utrechtse firma heeft inmiddels een ver
tegenwoordiger in Canada aangesteld,
teneinde het Nederlandse veilingsysteem
te propageren.
Blijkens een publikatie van het ministerie
van Economische Zaken is 1957 een jaar
geweest van ongekende arbeidsvrede. Het
aantal arbeidsgeschillen, dat tot werksta
king leidde, bedroeg 37, drie minder dan
het tot dusver geregistreerde laagste aan
tal, dat in 1952 voorkwam. Het totaal aan
tal verloren arbeidsdagen bedroeg in 1957
7.200, dat is minder dan een vierde van het
laagste aantal, dat na de oorlog is voorge
komen, namelijk 30.000 in 1953. In 1956
bedroeg het aantal verloren arbeidsdagen
213.000.
Behalve de passagiersschepen van de
Koninklijke Rotterdamse Lloyd zijn ook
de vrachtschepen van deze rederij, die een
beperkte passagiersaccommodatie hebben,
ingeschakeld bij de evacuatie van Neder
landers in Indonesië. De „Japara" die op
28 januari in Rotterdam wordt verwacht
ën die normaal plaats heeft voor twaalf
passagiers,- vervoert er nu evenwel 37.
Spontaan stonden bemanningsleden hut
ten-af en lieten kooien in andere verblij
ven bijbouwen.
Nieuwe chef weg én werken
Nederlandse Spoorwegen
Met ingang van 1 maart is aan ir. E.
Maas Geesteranus, chef van de dienst
Weg en Werken dér Nederlandse Spoor
wegen eervol ontslag verleend wegens
het bereiken van de pensioengerechtigde
leeftijd, onder dankbetuiging voor de door
hem aan de Nederlandse Spoorwegen be
wezen langdurige en belangrijke diensten.
Met ingang van dezelfde datum is tot
chef van de dienst van Weg en Werken
benoemd ir. J. L. Hoorweg, thans hoofd
ingenieur, chef van de zesde afdeling van
de dienst Weg en Werken.
ADVERTENTIE
'o Kwaliteitsproduct van de Wybert-Fabrleken. 70 en 90 et alléén bij Apothekers en Drogisten
Die avond, na de maaltijd, ging Bumbel naar zijn hokje in de stal, dat eigenlijk zijn
kamertje was. Hij was van plan, de opgegraven hoorn nu eens goed schoon te maken
en na te kijken.
Met een vochtige lap wreef hij stevig alle restjes klei eraf, tot de hoorn begon te
glimmen. Maar nu zat die van binnen nog vol. Bumbel had een breinaald meege
bracht; en daarmee probeerde hij nu de hoorn door te steken. 18-19
(Van onze correspondent)
DEN HAAG Het door minister Struy-
cken in de Tweede Kamer toegezegde her
nieuwde overleg met de centrales van
overheidspersoneel over de salarissen der
lagere en middelbare ambtenaren is nog
niet begonnen. De minister maakte inder
tijd het voorbehoud dat verbetering zal
worden ingevoerd voor zover dit in het
huidige loonbëleid verantwoord is en voor
zover de betrekkelijk bescheiden midde
len dat toelaten.
Door het aanvaarden van de motie-
Weijters (K.V.P.) in de Tweede Kamer
werd de regering echter onder sterke druk
gezet om het overleg met de centrales te
heropenen, hetgeen zou moeten geschie
den binnen het kader van het algemeen
loonbeleid. De situatie is nu zo, dat de
werkclassificatie voor rijks werklieden dit
jaar geleidelijk zal worden ingevoerd, ge
leidelijk omdat het hier een moeilijke ma
terie betreft. De overheid heeft niet met
één maar met de moeilijkheden van vrij
wel alle bedrijfstakken te maken. Dit
wordt veroorzaakt door de .gevarieerde
samenstelling van de rijksdiensten en
-instellingen. Men hoopt binnen een ter
mijn van drie jaren de beloning der rijks-
werldieden met behulp van de genorma
liseerde methode van werkclassificatie te
hebben vastgesteld. Tevens zal hieraan
worden gekoppeld de prestatie-beloning,
welke volgens d.e regering voorlopig maxi
maal acht percent zal moeten bedragen.
Na een overgangsperiode zal de grootte
der prestatiebeloning worden verhoogd.
In aansluiting hierop zullen ook de sala
rissen moeten worden herzien van de la
gere ambtenaren, wier inkomen ongeveer
gelijk is aan dat van de weekloners.
Over deze problemen zijn al enige oriën
terende besprekingen gevoerd tussen ver
tegenwoordigers van de regeringsdelega
tie en van ambtenarenorganisaties. Dit
we en echter besprekingen die ten doel
hadden het terrein te verkennen. Er zijn
over en weer enkele suggesties geuit, die
in eigen kring nader zijn bestudeerd, maar
deze hebben nog niet geleid tot concrete
voorstellen, welke rijp kunnen worden ge
acht voor behandeling in het georgani
seerde overleg.
„Het is nog niet zeker of de eerste elek
trische centrale in Nederland die door
kernenergie gedreven wordt te Geertrui
denberg zal worden gebouwd en ook niet
of deze door de Provinciale Noordbrabant-
se Elektriciteitsmaatschappij zal worden
gesticht en beheerd". Dit heeft een der di
recteuren van deze elektriciteitsmaat
schappij, de heer J. Rijkes, meegedeeld
in de jaarvergadering van de afdeling
Noord-Brabant van de Vereniging van Ne
derlandse Gemeenten.
Er bestaan plannen tot vervanging van
de bovengrondse netten op het platteland
door ondergrondse kabels, hetgeen vijf en
dertig miljoen gulden zal gaan kosten.
Het Fonds voor Onrendabele Gebieden
heeft het mogelijk gemaakt nog twaalfdui
zend onrendabele percelen aan te sluiten,
zodat nog slechts vierhonderd huizen in
Brabant niet over elektriciteit beschik
ken.
43. Hij stond op en wenkte Harry om hem naar de boe
kenkasten te volgen, die boordevol boeken stonden.
Een nieuwe wereld scheen voor Harry open te gaan. Hij
had véél gelezen, doch zonder bepaald systeem, alles door
elkaar, voornamelijk de moderne litteratuur. Schlegel
vestigde thans echter zijn aandacht op de literatuur
van weleer en niet alleen die van Duitsland, maar
ook de literatuur van Frankrijk en Engeland, en zelfs
van India, Perzië en Japan. Schlegel herinnerde hem
aan Goethe: „Leert u evenveel van andere volken als
Goethe, meneer Heine", zei hij ernstig. En hij ver
volgde: „De schoonste litteraire produkten van heden
vonden hun oorsprong in het verleden. U moet het
verleden leren kennen, om in het heden te kunnen
werken.
De knecht bracht de koffie binnen en een heerlijke
koffielucht vervulde de kamer. Schlegel dronk de war
me koffie met zichtbaar genot. Hij keek Harry thans
bijna vertrouwelijk aan. Hij trok een vel papier, waar
op Heine een van zijn gedichten had geschreven,, van
de-schrijftafel en begon het vers mompelend te lezen.
Opeens hield hij op. „Kijk, hier hebben we een fout",
zei hij. „Leest u dit zelf eens voor." Met droge keel
begon Harry te lezen, maar hield midden in op.
Gaat u door", verzocht de professor, „dat is alle
maal nog goed, maar even verderop, daat loopt 't
niet, verandert u dat zo. Hij las dezelfde woorden
nogmaals, doch veranderde de metriek een weinig.
De verzen schenen hierdoor vloeiender en glanzender
te worden
Harry Heine luisterde ademloos toe, ook toen de
oudere man hem wees op fouten in het rijm en in de
beeldspraak. Zijn wangen gloeiden en er was een
vreemde glans in zijn ogen.
Schlegel sloeg hem bade en knikte hem bemoedigend
toe, als de jonge man een ander, beter woord pro
beerde te vinden. Tenslotte zei hij: „Uw koffie wordt
koud, meneer Heine!"
Heel lang bleven de twee mannen de jonge stu
dent en de oudere professor samen doorwerken.
Harry Heine zoog de woorden van Schlegel in. Zijn
verzen kregen een geheel nieuw leven. Hij voelde hoe
belangrijk de precies-juiste uitdrukking was en hij be
greep dat een dichter alle kon bezingen, zelfs in een
gedicht de spot kon drijven met de hoge hoed van
oom-Salomon of de grote neus van meneer Gumpel...
Tenslotte stelde Schlegel Heine de vellen papier,
waarop hij zijn litei-aire produkten had neergeschre
ven, weer ter hand en voegde eraan toe: „Neemt u
uw werk mee, meneer Heine, en schaaft u eraan!
En geeft u mij voortaan ook uw literaire werk ter
beoordeling. U kunt er verzekerd van zijn, dat u in
mij een kritisch en opmerkzaam lezer zult vinden.
Ik hoop, dat ik me over uw werk kan blijven ver
heugen! Jonge talenten zijn heel zeldzaam."
Harry Heine maakte een diepe buiging. Zó diep had
hij nooit voor' Salomon Heine gebogen! Hij betwij
felde zelfs of hij ooit voor Napoleon zo'n diepe bui
ging gemaakt zou hebben....
De knecht kwam binnen en begeleidde hem naar
de voordeur.
Harry Heine las de brief, welke hij van thuis ont
vangen had nogmaals over. Deze brief bracht geen
vrolijk nieuws. Zijn moeder schreef in sobere bewoor
dingen, dat zijn vader ziek was. Bij de val van een
trap had hij zich ernstig bezeerd en thans sprak hij
soms wartaal en scheen aan toevallen te lijden. Zijn
onbezorgde vrolijkheid was verdwenen en hij klaagde
voortdurend over hoofdpijn. Zijn moeder schreef en
kel de feiten, doch klaagde niet. Het vertrouwen, dat
zijn moeder in hém stelde, benauwde Harry. Ze
sprak in haar brief de hoop uit, dat hij ernstig stu
deerde en dat hij in de kortst mogelijke tijd zijn doc
toraal examen zou doen. D: i zou hij zijn ouders kun
nen helpen, ze zouden 't helaas nodig hebben. Hij
moest zich echter geen zorgen maken voegde zijn
moeder eraan toe want voorlopig konden ze 't nog
wel zonder zijn hulp stellen.
Harry voelde zich bedrukt, omdat hij besefte, dat
de toestand thuis ernstig was. Hoe behoedzaam zijn
moeder ook haar woorden koos, dat was overduide
lijk. Met al haar intelligentie, al haar geduld en over
leg, kon ze haar lot niet meer aanWant wat viel er
met al raar goede eigenschappen tegen ziekte te doen?
Onrustig begon Harry Heine door zijn kamer heen
en weer te lopen. Wat voerde hij eigenlijk uit....?
Sinds dat opwindende onderhoud met professor Schle
gel zat hij dagenlang op zijn kamer en dichtte; met
grote pijn en moeite schreef hij woorden neer op pa
pier, streepte door en schaafde, zocht naar bétere
woordenHoe heerlijk vond hij dit werk! Hij ging
er. geheel in op. Er kwam een trek van bitterheid
om zijn mond. Het lot stuurde altijd alles voor hem
in de war, telkens weer opnieuw! De moeilijkheden
in Düsseldorf bedreigden ook hem. Zijn ouders zou
den straks niet genoeg hebben om te levenEn
hoe lang zou hij hier met zijn literaire werk kunnen
doorgaan, terwijl ze thuis harde Talers nodig hadden?
Terwijl ze thuis wachtten op het beëindigen van zijn
rechtenstudie? Met een woedend gebaar trok hij een
stoffig dik boek onder een stapel andere boeken te
voorschijn: het Corpus Juris. Hij stopte zijn vingers
in de oren en begon te studeren. Met de grootste
moeite trachtte hij zich op de paragrafen te concen
treren. Zijn gedachten dwaalden echter telken, af.
Hij dacht aan Schlegel, die een beroemd en alom ge-
eerd man was. Het was door zijn géést, dat deze
man eerbied afdwong. Hij was geen arme dichter,
die gelegenheidsgedichten maakte voor trouwpartij
en of doopfeesten. Met een ruk gooide hij het „Corpus
Juris" op zijn bed. Roem.die wilde hij óók berei
ken! En wel op het gebied van de geest, de kunst.
Dat hij, Harry Heine, hiertoe in staat zou zijn, had
professor Schlegel zelf bevestigd. Als zijn naom be
roemd was geworden, zou hij Salomon Heine kunnen
dwingen om zijn neef toe te geven, dat men niet al
léén als bankier een wereldheerser kon worden. Door
zijn roem zou hij ook geld verdienen, waarmee hij
zijn vader zou kunnen genezen en zijn moeder een
zorgeloos leven zou kunnen gevenAls hij beroemd
was, dan.. ..nog steeds had hij het nichtje Amalie
niet vergetenI Diep in zijn hart hield hij nog van
haar en als hij op een dag anders voor haar zou staan
dan destijds in Ottensen, omstraald door roem en
eer en rijkelijk voorzien van aardse goederen, wie
weet.
Hij wilde thans niet verder dromen, maar werken
om die roem te bereiken. En opnieuw begon hij het
spel met woorden en versritme. Zo nu en dan schud
de hij bijna vertwijfeld het hoofd, als 't niet wilde
gelukken, en hij besefte hoeveel moeite hij zich nog
zou moeten geven, voor hij de roem bereikt had.
(Wordt vervolgd)
Ambassadeur in Spanje. Binnenkort
is de benoeming te verwachten van mr. W.
Cnoop Koopmans, momenteel ambassadeur
te Cairo, tot ambassadeur te Madrid. Mr.
Cnoop Koopmans zal medio februari naar
Nederland vertrekken teneinde zich op zijn
nieuwe bestemming voor te bereiden.
Overleden. De oudste inwoonster van
Groningen, mevrouw J. T. Walstra-Deu-
ling, is op 103-jarige leeftijd overleden.
Zij heeft tot het eind van haar leven een
vrij goede gezondheid genoten. Zij heeft
75 jaar in de Visserstraat gewoond, waar
zij door haar dochters werd verzorgd.
Oudste Rotterdamse. Rotterdams oud
ste inwoonster, mevrouw Petronella van
Geenen-van Yperen, viert vandaag haar
103-de verjaardag op de ziekenafdeling
van het tehuis voor ouden van dagen van
de diaconie der Hervormde Gemeente.
Burgemeester en mevrouw Van Walsum
kwamen haar om tien uur hun gelukwen
sen aanbieden. Mevrouw Van Geenen, die
een montere indruk maakt, vertelde haar
hoge bezoekers dat zij nu zo langzamer
hand wel gaat „voelen dat ze een dagje
ouder wordt".
P. van Rossel overleden. In Den Haag
is op 63-jarige leeftijd overleden de heer
P. van Rossel, directeur van de Scheve-
ningse strafgevangenis. Hij trad in 1937 in
dienst van het ministerie van Justitie als
adjunct-directeur van het jongemannen-
gesticht te Zutfen. In 1954 werd hij direc
teur van het Huis van Bewaring te Am
sterdam. In april 1957 werd hij directeur
van de strafgevangenis te Scheveningen.
Hij was voorzitter van de Vereniging van
Directie-ambtenaren van Strafgestichten.
Gouden bruiloft. Vandaag vieren de
heer P. A. Colijn en mevrouw A. M.
Colijn-Knibbe te Hilversum hun gouden
bruiloft. De bruidegom is een broer van
de vroegere minister-president wijlen dr.
H. Colijn en was eerst werkzaam in Indo
nesië bij de Deli-maatschappij. Daarna was
hij burgemeester van Boskoop en van
Alphen aan de Rijn.
Veerboot „Zeeland" in gebruik. Op
de provinciale veerdienst Kortgene-
Wolphaartsdijk is de tweede veerboot „De
Zeeland" in gebruik genomen. De „Zee
land", een verbouwd motordekschip,
heeft een dekoppervlak van 180 vierkante
meter en kan ongeveer vijftien personen
auto's vervoeren. Wagens tot een maxi
mum gewicht van zes ton kunnen met
deze boot overgezet worden.
Nieuw station. Op vrijdag 7 februari
zal het nieuwe station te Venlo in gebruik
genomen worden. Dan zal de bouw nog
nie+ geheel voltooid zijn, maar de ruimten
die bestemd zijn voor de reizigers, zoals de
hal, loketten en wachtkamer zijn gereed.
Naderhand volgt de voltooiing, waarbij
ook de afbraak van het oude station be
hoort.
DONDERDAG 9 JANUARI
Stadsschouwburg: Geheelonthouders to
neelvereniging „Nieuw Leven", „Het tes
tament van tante Christobel", 20 uur.
Concertgebouw: Nederlandse Reisver-
eniging, filmavond, 20 uur.
BIOSCOPEN:
Cinema Palace: „De familie Trapp", a.l.,
1-9 en 21.15 uur. Frans Halstheater: „De
bandelozen", 18 jaar, 19 en 21.15 uur. Lido
Theater: „Herrie om Jolanthe", ao.l., 19 en
21.15 uur. Luxor Theater: „De twaalf ge
zworenen", 14 jaar, 19 en 21.15 uur. Miner
va Theafor: „Michaël Strogoff, de koerier
van de Tsaar", a.l., 20.15 uur. Rembrandt
Theater: „Een echte Parisienne", 18 jaar,
19 en 21.15 uur. Roxy Theater: „Het mon
ster dat de wereld bedreigde", 14 jaar, 19
en 21.15 uur. Studio Theater: „Oog om
oog", 18 jaar, 19 en 21.15 uur.
Stadhuis: Bijeenkomst Kamer van Koop
handel, 20.30 uur. Gebouw Vereniging van
Vrijz. Hervormden: Weten en Werken, le
zing over Algerije, 20 uur.
VRIJDAG 10 JANUARI
Stadsschouwburg: Geheelonthouders to
neelvereniging „Nieuw Leven", „Het tes
tament van tante Christobel", 20 uur.
Concertgebouw: Noordhollands Philhar-
monisch Orkest, 20.15 uur.
TENTOONSTELLINGEN:
Galerie Espace: Schilderijen en gouaches
van André Balint, 11 tot 17 uur.
BIOSCOPEN:
Cinema Palace: „De familie Trapp", a.l.,
14, 16.15, 19 en 21.15 uur. Frans Hals
theater: „De verleidster", 18 jaar, 14.30, 19
en 21.15 uur. Lido Theater: „The Prince
and the showgirl", a.l., 14, 16.15, 19 en 21.15
uur. Luxor Theater: „De twaalf gezwore
nen", 14 jaar, 14, 19 en 21.15 uur. Minerva
Theater: „To be or not to be", 14 jaar,
20.15 uur. Rembrandt Theater: „Wat ge
beurde er met Julie in haar bruidsnacht",
18 jaar, 14, 16.15, 19 en 21.15 uur. Roxy
Theater: „De rovers van de Sierras", 14
jaar, 14.30, 19 en 21.15 uur. Studio: „Ont
voering op Kreta", alle leeftijden, 14.15, 19
en 21.15 uur.
Brinkmann: Culturele avond Leidse on
derwijsinstellingen, 20 uur.