Nieuw bloed en oud zeer in het kabinet
Zie Boven:
Phosphorus en Hesperus
•z
van gisteren
SLOT DEFECT?
Op en om het
Binnenhof
Haring met slagroom
De loop van het recht
Zonder pretenties
DE BEURS
Prolongaties en reprises
Journaals
H. P. Kluitman overleden
Koersfluctuaties op de Amsterdamse Beurs
van 20 tot en met 24 januari
Russen eisen een deel van
Britse eer voor zich op
Fransen en Zweden hebben
ook vorderingen gemaakt
Minister Dulles in Perzië
JV
cv
Belgrado eist van Parijs
vergoeding voor wapens
Franse reactiedesnoods
in Atlantische Oceaan
Burgerlijke Stand van
Haarlem
■L A ibKÜAG 2 5 JANUARI 1958
HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
Li do. Denk niet dat „Casino de Paris"
een Franse film is; het is een Duitse name
lijk en met alle verschil van dien. Het is
gén ongeloofwaardige klutspot van Ita
liaanse, Amerikaanse en Franse imitaties,
die onder het Duitse taal- en camerawerk
schiften als de kleuren van een coupon-
uitverkoop en smaken als slagroom op een
haring. Maar goed, Caterina Valente zingt
liedjes die populair zijn geworden. Gilbert
Bécaud houdt evenmin een blad voor de
mond en Vittorio de Sica speelt de oude
roué, die een verguld blauwtje loopt. Wie
daarvan een liefhebber is moet zich dan
maar niet laten afschrikken door het ver
haaltje: een pril revuemeisje wordt naar
het „grote theater" gelokt door een be
faamde toneelschrijver (De Sica), wiens
stukken echter geschapen zijn door zijn
secretaris (Bécaud). De laatste wordt ver
liefd op het meisje (Valente) als zijn brood
heer er een blauwtje bij loopt. En dan
schrijft de secretaris eenrevue. En
wie speelt daarin de hoofdrol? U mag
driemaal raden en als de spanning ondra
gelijk wordt kunt u in Lido terecht.
R o x y. Het recht van de sterkste is niet
altijd het recht van de slechtste. In „De
Ijzeren sheriff" is het weer de stoere enke
ling die, ontzag afdwingend met het vlugge
geweld van zijn revolver, overduidelijk
aantoont dat het recht zijn loop krijgt als
het gedragen wordt in het hart van een
stoer, goed mens. En al brult men dan:
moordenaar, tóch gaat hij zijns weegs,
kalm, de ogen fier naar de kim gewend,
zonder de dichtbijzijnde détails er uit te
verliezen. En dan komt alles goed. Hoe
meer er mis gaat immers, hoe overtuigen
der het einde goed is.
(Frans Hals) ,,'n Meisje in slecht
gezelschap". Dat meisje is dan een wat
verlegen maar later toch bijzonder lief
wiskundeleraresje dat -naar het gokcen-
trum Las Vegas komt om het kansspel te
bestuderen maar dat onmiddellijk al grote
indruk maakt op de van buiten harde
AMSTERDAM
De discontoverlaging door de Neder-
landsche Bank van 5 tot 4>/i percent heeft
op de aandelen ter beurze meer invloed
gehatJ, dan op de obligatiemarkt. Van de
aandelen profiteerde in het bijzonder Uni
lever en door vraag van het publiek werd
hier een koerswinst ten opzichte van don
derdag geboekt van 7 percent. Het marga
rinefonds i zeer gevoelig voor de kapi
taalmarkt in Londen. In Amsterdam
wordt verwacht, dat Londen het voorbeeld
van Duitsland, Amerika en Nederland zal
volgen en het disconto spoedig zal verla
gen. Dit wordt thans aldus de beurs
nog hoog geacht en bedraagt 7 percent.
Met deze vooruitzichten werden de aan
delen uit de markt genomen die antici
peerden op hogere koersen in Londen.
Philips opende 4 punten hoger op 237l/ï
in welke koers vrijwel geen verandering
meer kwam. AKU was gevraagd en avan
ceerde ruim 2 punten. K.L.M. nauwelijks
prijshoudend: 103.
Claims Koninklijke Olie genoten uiter
aard toch nog de grootste belang
stelling. De notering week hoegenaamd
niet af bij de slotprijs van donderdag op
3,79. De aandelen stelden zich een paar
dubbeltjes hoger maar lagen nog een gul
den onder pariteit New York. De claim-
prijs voor de preferente aandelen Dordt-
sche verschilde niet veel bij die van de
slotprijs van donderdag. Die van de gewo
ne aandelen lag hoger op 990-995
970). Voor d" introductie ter beurze van
certificaten, vertegenwoordigende 1/20ste
gedeelte van een viervoudig winstbewijs
van de n.v. petroleum-maatschappij
„Moeara Enim" bestond goede belangstel
ling. De prijs per certificaat werd verno
men op 380-385.
Scheepvaarten waren verdeeld maar me
rendeels boven donderdag. Van de obliga
tiemarkt ondervonden de staatsobligaties
nog het meest de invloed van de discon
toverlaging. Deze papieren waren aan de
vaste kant speciaal voor de staffellening
(- 3/8). De overige papieren op de obliga
tiemarkt ondergingen niet veel verande
ring. Cultures 1 punt lager voor Amsterdam
Rubber. Aandelen Amsterdamsche Bank
hieven op het voorgestelde onveranderde
dividend van 12 percent onveranderd op
-05. Prolongatie 4'/ï pet. (ANP).
NEW YORK
De koersen kwamen op nieuwe hoogte-
Punten, sinds oktober 1957, bij een grote
omzet die de tickers een kleine achter
stand bezorgde. Beursdeskundigen. die
voor deze plotselinge stijging geen verkla
ring uit het nieuws konden putten, kwa
men tot de slotsom dat zij aan technische
oorzaken moet worden toegeschreven. De
onverwachte sprint veroorzaakte gehaaste
indekkingen en veel aankopen. Om half
drie was het industriegemiddelde al boven
de 450. waarop nog steeds sterke weer
stand was ontstaan. Maar ditmaal werd
net gemiddelde door de grote aankopen
°ver die horde heen gedrukt.
Enkele winsten brokkelden later af
door winstnemingen, maar over het alge
meen genomen sloot de beurs toch 1 tot
meer dan 2 dollar hoger; enkele fondsen
sloten zelft 6 dollar of meer hoger. Olie-,
staal-, tabaks-, metaal- en individuele
fondsen boekten de grootste stijgingen.
Toen zelfs de spoorwegfondsen de stijging
verstevigden kwamen enkele beursstatis-
mi tot de conclusie, dat een stijging van
enkele weken in het vooruitzicht is.
Alle beurssectoren deelden in de stij-
mng. Als groep was die der oliefondsen
:)et beste: hier varieerden de koersstijgin
gen tot 2 dollar. Lu kens Steel en Youngs-
'o\vn Sheet and Tube waren beide meer
dan 2 dollar hoger. American Motors be
reikte een nieuw hoogtepunt. Alcoa sloot
- dollar hoger, American Hawaian Steam
ship zelfs 6 dollar en Zenith Radio meer
dan 6 dollar. Ook de tabakswaarden be
ukten nieuwe jaarhoogtepunlen.
Het industriegemiddelde kwam van
447,93 op 450,66; dat voor spoorwegen van
106,99 op 107,63 en dat voor openbare nuts
bedrijven van 71,36 op 71,83. De omzet be
joeg 2.830.000 aandelen tegen 6.460.000
°P woensdag. Van de 1.167 verhandelde
fondsen sloten er 735 hoger en 213 lager.
(UP).
Laagste
Hoogste
Laatste
Koersverschil
koers
koers
tijdvak
t.o.v. 17 jan.
Alg. Kunstzijde Unie
i5i y2
156
156
4%
Van Berkel's Patent
178
181 Vz
181
3
Van Gelder Zonen
176
178
178
1
Kon. Ned. Hoogovens
240
245
245
3
Ned. Kabelfabriek
220
225
222%
-
Philips
23314
239
237 y4
4- 2
Unilever
314%
328
325%
1354
Wilton-Fijenoord
207
210
207
3
Kon. Petroleum
143.10
145.60
143.65
0.25
Holland-Amerika Lijn
135
138
138
1%
Ko Ned. Stoomboot 'Jij
123
128
127
1%
Ned Scheepvaart Unie
105
108
1074
VA
Van Ommeren
193
198
198
- 1V2
Amsterdam Rubber
35
38 V2
36%
1%
H. V. A
76
80
80
1%
Ver. Deli Maatschappijen
52
56
52 H
24
3V2% Staffellening 1947
84
85%
85 '4
</,8
3% Invest, cert Ned-ibnd
907/i«
9013/ie
90%
0
3% Nederland 196? 64
899/i«
90
894
3/*2
Omzetten (nominaal):
Vorige weet (def.)
Aandelen
6.354.695,-
Obligaties
11.044.324,—
Deze week voor IJ
Aandelen
7.106.046,—
Obligaties
10.103.899.—
maar van binnen o zo gevoelige eigenaar
van een casino, Joe Barnes (Dennis
O'Keefe). Deze Joe heeft overigens eigen
lijk geen tijd om zich met zijn vriendin te
bemoeien, want in de eerste plaats is daar
de speelzaal die zijn volle aandacht op
eist en vervolgens zijn er drie zeer on
gunstige mannen op weg naar hem toe
waarvan vooral de leider, de „manke",
het op hem gemunt heeft.
Als goed gastheer regelt Joe eerst zijn
zaken. Drie echtparen die het door het
gokken allemaal een beetje moeilijk had
den worden verzoend en pas dan kan Joe
achter zijn belager aan. Er wordt na
tuurlijk geschoten en geslagen en boven
dien vliegen de messen heen en weer.
Maar Joe wint. Dat wist men overigens
aan het begin al.
Kortom een film zonder al te veel pre
tenties, niet bepaald slecht en nu ook weer
niet zo verschrikkelijk goed. Echt voor
een verloren uurtje.
In Rembrandt wordt „De nachten
van Cabiria" geprolongeerd. Dat zal nie
mand verbazen, want het is een prachtige
film.
Ook de in S t u d i o hervertoonde film „The
man with the golden arm" is een speel
film. Dat de Haarlemmers in de loop naar
Cinema Palace zin hebben, bewijst
de vijfde week van „De familie Trapp". In
Minerva gaat tot en met zondag in de
avonduren de showfilm „Folies Bergere".
Morgenmiddag draait men er nog eens
Puntje en Anton".
Het Nederlands nieuws van Polygoon
schenkt uiteraard aandacht aan het met
radioactiviteit besmette huis in Putten en
aan de aankomst van gerepatrieerden met
de Sibajak en de Captain Cook. Verder
In huize „Wildhoef" te Bloemendaal,
waar hij de laatste jaren woonde, is op de
leeftijd van tachtig jaar overleden de heer
H. P. Kluitman, uitgever te Alkmaar. In
1904 nam hij met zijn broer het in 1864
opgerichte uitgeversbedrijf Kluitman van
zijn vader over. Het bedrijf is zich in het
bijzonder gaan specialiseren op het uit
geven van lectuur voor de jeugd.
De crematie is bepaald op maandagmid
dag 27 januari na aankomst van trein
12.04 uur te Driehuis-Westerveld.
ADVERTENTIE
„DE SLEUTELSPECIALIST"
LANGE VEERSTRAAT 10 TEL. 11483
ziet men reeds een groot gedeelte van de
reis van Prins Bernhard naar Liberia, het
vertrek op Schiphol en bovendien de aan
komst in de Afrikaanse staat. Voorts
waren de cameralieden bij het plechtig
openen van de schrijn van St. Servaas in
Maastricht en bij het slot van het Hoog
ovenschaaktoernooi in Beverwijk. Ten
slotte leerde een reportage over de voor
bereidingen van carnaval dat het over
enkele weken in het zuiden van het land
weer een dol en dwaas feest gaat worden.
Ook „Spiegel van Nederland" heeft de
aankomst van gerepatrieerden uit Indo
nesië met een uitvoerige toespraak van
minister Klompé de radio-activiteit in
Putten en het vertrek van Prins Bernhard
naar Liberia. Voorts vinden we in dit joür-
naal een tentoonstelling van exotische vo
gels in Goes met bijzonder aardige achter
grondmuziek, een reportage over de nieuwe
(Haarlemse) brandkasten voor benzine
stations, beelden van een zaalhandbal
wedstrijd in Den Haag en tot slot het af
scheid van het draaiorgel „Oosterse dame"
van de Jordaan. Als bijzonderheid deelde
de commentator nog mee dat het orgel ge
kocht is door een Californisch zakenman
die door de plaatsing van „Oosterse dame"
in zijn winkel de verkoop van deurknoppen
wil stimuleren. En dat lijkt ons een wat
vreemde toestand.
Vrijdag 24 januari 1958
MOSKOU (Reuter) Het Sovjet-pers
bureau „Tass" heeft in een zakelijk ver
slag van de Britse mededelingen over
warmtekernsamensmelting verklaard dat
de proefnemingen op Harwell overeen ko
men met die, welke twee jaar geleden
door de Sovjet-geleerde Igor Koetsjatov
ter kennis van zijn Britse collega's zijn
gebracht. Professor Koertsjatov heeft
premier Boelganin en partijsecretaris
Kroesjtsjev naar Groot-Brittannië ver
gezeld in het voorjaar van 1956. Bij die
gelegenheid verbaasde hij de geleerden van
Harwell door hun in bijzonderheden een
beschrijving te geven van het werk der
Russische geleerden om warmtesamen-
smelting te bereiken.
De leider van het warmtekernonderzoek
op Aldermaston, dr. Ware, heeft verklaard
dat zijn groep binnen enkele maanden
tempera turen van tien tot twaalf miljoen
graden zal hebben opgewekt, „hetgeen
hoog genoeg is voor het geven van door
slaggevende bewijzen betreffende vol
trekking der warmtekernsamensmel
ting". Volgens UP achten Britse geleer
den het niet uitgesloten dat de Russen een
„kunstbon" hebben vervaardigd.
PARIJS (Reuter) Franse geleerden
hebben medegedeeld dat zij er in geslaagd
zijn temperaturen van ongeveer een mil
joen graden celsius op te wekken bij
proefnemingen met beheerste warmte-
kernfusie.
Stockholm (Reuter) De Zweedse pro
fessor Kai Siegbahn heeft in een vraag
gesprek verklaard, dat Zweden een soort
gelijk toestel als het Britze ZETA-appa-
raat in de universiteit van Uppsala heeft
vervaardigd. Een niéuw toestel, twee maal
zo groot als het Britse zal waarschijnlijk
in het voorjaar klaar zijn".
LONDEN (UP) Sir John Cockcroft,
de aftredende directeur van Harwell ver
telde op een persconferentie van de B.B.C.
televisie dat de opvolger van ZETA de
Britse belastingbetalers dertig miljoen
gulden zal kosten. De geleerden menen
dat het dit geld waard is. Uiteindelijk
hoopt men woningen te kunnen vei-warmen
tegen een fractie van de kosten van steen
kool of stookolie, waarvan de voorraden
afnemen in de wereld. Een gram deute-
rum-gas kan worden gewonnen uit 22.5
liter zeewater. Deze gram moet omgezet
kunnen worden in vermogen dat voor
enkele centen het werk zal doen van tien
ton steenkool.
TEHERAN (Reuter) —De Amerikaan
se minister van Buitenlandse Zaken. Dul
les, is vrijdag uit Marokko in Teheran aan
gekomen, op doorreis naar Ankara, waar
hij, als Waarnemer, de ministerconferen
tie van het pact van Bagdad zal bijwonen.
Die conferentie begint maandag. Dulles
zal het weekeinde in Teheran blijven voor
besprekingen met de Sjah en Perzische
regeringsleiders.
WASHINGTON (UP) De Amerikaan
se regering heeft, naar verluidt, besloten
Turkije meer steun te geven met het oog
op het toenemende Russische gevaar in
het Nabije Oosten.
ÏSTANBOEL (UP) De Turkse pre
mier, Adnan Menderes is naar Bagdad ver
trokken voor besprekingen met zijn Irakse
ambtgenoot Abdoel Wahab Mirjan.
Venus, zo staat er al
tijd in de boekjes, is
afwisselend avondster
en morgenster. En als
curiositeit staat er dan
meestal ook bij dat deze
planeet bij de oude
Grieken twee namen
had: Phosphorus heette
zij in de ochtend, Hes
perus wanneer zij aan
de avondhemel zicht
baar was.
In de dagen rondom
de 27ste januari 1958
mag zij dan eens beide
namen tegelijk dragen,
want Venus is geduren
de de eerstkomende da
gen zowel 's morgens
als 's avonds zichtbaar,
's Morgens komt zij
voor de zon op en in de
avond gaat zij pas na
de zon onder. Het lijkt
een 'nogal begrijpelijke
gang van zaken.
Er is het volgende
aan de hand. Venus,
wier baan nauwer om
de zon. ligt dan de baan
van onze aarde, loopt
sneller om de zon dan
wij. Op gezette tijden
haalt zij ons dus in en
tijdens zo'n passage be
vindt Venus zich dus
min of meer recht tus
sen de zon en ons.
Min of meer. We we
ten dat het planeten
stelsel een tamelijk plat
geheel is; als het klein
genoeg was zouden we
het kunnen opbergen
in een ronde doos die
bijna geen hoogte hoeft
te hebben. Toch liggen
er geen twee planeet-
banen in hetzelfde vlak.
De baanvlakken Venus
en de aarde bijvoor
beeld maken een kleine
hoek met elkaar.
Als het niet zo was
zouden we elke keer
dat Venus de aarde in
haalde, die planeet als
een klein zwart stipje
precies over de zonne
schijf zien trekken.
Maar zo'n Venus-over
gang over de zon komt
maar sporadisch voor;
de meeste keren danst
Venus boven of onder
de zon langs.
En dat is nu op 28
januari het geval: Ve
nus passeert tussen de
zon en ons, maar trekt
vrij hoog boven de zon
langs; zeven graden
noordelijk ervan, om
precies te zijn (dat is
aan de hemelkoepel een
afstand van veertien
volle manen naast el
kaar).
Dat voorbijtrekken
neemt in zijn geheel
een paar dagen in be
slag en tijdens die paar
dagen zien we dan dus
Venus zowel 's morgens
als 's avonds. In de te
kening is schematisch
aangegeven hoe het in
zijn werk gaat.
We zien daar links de
situatie 's morgens. De
zon is nog onder; de
stippellijn is de baan
van de zon en door de
schuine stand van die
baan. ten opzichte van
de horizon zien we Ve
nus een eind links er
van staan.
's Avonds (de rech
ter helft van de teke
ning) is de zon al on
der terwijl Venus nog
boven de kim toeft. Met
een kijker zal men dui
delijk kunnen zien dat
Venus momenteel een
sikkelgestalte heeft.
Die komt als volgt
tot stand. De zon be
vindt zich 150 miljoen
kilometer van ons af,
Venus maar ongeveer
50 miljoen kilometer.
Wij zien dus een
schamplichtvan de
zon op Venus' onder
zijde. Met een tafelten-
nisballetje en een lamp
kunt u in de huiskamer
precies imiteren wat
hier in de natuur ge
beurt.
G. v. W.
ADVERTENTIE
DE EERSTE COOP. ASSOCIATIE
VÓÓR UITVAARTVERZORGING u
ZIJLWEG 63 - TELEFOON 15141 (2 LIJNEN)
Verzorging van begrafenissen,
crematies en transporten
Werkt uitsluitend in het belang van
haar opdrachtgevers
Rouwkamers Aula en Koffiekamers
Nadat ik reeds de vorige week, geduren
de een kort verblijf in Parijs, tengevolge
van het daar in de Nationale Vergadering
gade geslagen schouwspel, weer eens be
leefde hoezeer het verschil in landaard
ook parlementaire gebruiken in het ene
en in het andere land sterk kan doen uit
eenlopen, onderging ik in de afgelopen
week een soortgelijke gewaarwording in
onze Eerste Kamer. In het Palais Bour
bon trof mij de naar Nederlandse begrip
pen toch wel uitermate vreemde, niet bijs
ter ernstig aandoende 'manier, waarop
daar bij stemmingen te werk wordt ge
gaan. Er bevonden zich niet veel meer
dan een dertigtal afgevaardigden in de
zaal. Niettemin werden er omstreeks vijf
honderd veertig stemmen uitgebracht. Dit
dank zij het systeem, dat allerlei stem
mingen over zaken per stembriefjes plaats
vinden de kleur van het biljet geeft aan.
of het als „voor" dan wel als „tegen"
geldt en dat rustigweg hele pakketten
ten behoeve van de afwezigen in de bus
gedeponeerd kunnen worden. Werkelijk
dat is toch niets voor ons, Nederlanders.
Het is dan ook maar heel gelukkig, dat
bij de Grondwetsherziening 1953 tenslotte
het in een onbewaakt ogenblik in de Twee
de Kamer aangenomen amendement-An-
driessen om hals is gebracht,dat de mo
gelijkheid had willen scheppen om voor
Kamerleden, die wegens deelneming aan
een internationale vergadering in het bui
tenland niet aanwezig zouden kunnen zijn,
een stem „bij volmacht" uit te brengen.
Dal dezer dagen op 't Binnenhof weder
om de gedachte bij mij opkwam, dat de
aan een volk eigen karaktertrekken soms
mede weerspiegeling vinden in wat er
zich zo al afspeelt op het gebied van natio
naal bestuur en wetgeving, kwam doordat
ik het eerste optreden in 's lands verga
derzaal meemaakte van de kersverse nieu
we minister van Landbouw, Visserij en
Voedselvoorziening. Dr. Mansholt nam nog
vóór hij tot lid van de Commissie van de
Europese Economische Gemeenschap werd
benoemd, maar toen de Gemeenschap in
werking trad en vaststond, dat hij be
noemd zou worden, zijn ontslag als Minis
ter. Terecht, zo luidde hier te lande een
stemmig het oordeel. In België echter,
waar men in het algemeen wat minder
zwaar op de hand is, dan ongetwijfeld ge
meenlijk bij ons, Nederlanders, het ge
val is, heeft echter nooh het Kabinet noch
de meerderheid in het Parlement er een
been ingezien, dat minister Rey, zijn por
tefeuille nog even behield nadat hem een
zelfde Europese functie was toevertrouwd
als dr. Mansholt verwierf. Maar bij ons
vond men het doodgewoon de uiterste pre
ciesheid in acht te nemen door geen ogen
blik langer het ministersambt van dr.
Mansholt te laten voortduren nadat hij
Europees functionaris was geworden! Met
het gevolg, dat zijn pvolger aan het de
partement van Landbouw, Visserij en
Voedselvoorziening dr. ir. Vondeling pas
acht dagen te voren als minister opgetre
den, het ontwerp-Pachtwet te verdedigen
had. Nu, hij deed dit keurig, toonde zijn
zaken terdege te beheersen en vermocht
dan ook terstond een goede beurt in de
Eerste Kamer te maken. Waarlijk, over
dit nieuwe bloed in het Kabinet kan de
Minister-President beslist tevreden zijn.
Verblijdend is, dat de wenselijkheid om
het politieke evenwicht in de ministers
ploeg te handhaven, om dus de socialist
Mansholt door een cialist te vervangen,
er geenszins toe geleid heeft, dat omder-
wille hiervan een figuur op de opengeko-
men ministers-zetel kwam te zitten, die
daar, wat deskundigheid aangaat, niet of
minder op zijn plaats te achten viel. In
verschillende landen pleegt zakelijke des
kundigheid bij Ministers-benoemingen pas
op het tweede plan te komen. Daarentegen
bestaat er in Nederland nog altijd de nei
ging om niet bovenal te zweren bij de, bij
voorbeeld in Engeland geldende, leuze van
„Regering door amateurs," maar om liefst
in aanmerkelijke mate ook op een zekere
vakbekwaamheid acht te slaan. Welaan,
in het onderhavige geval is men er inder
daad in geslaagd dit laatste ook ter dege
te bereiken. Vandaar, dat het nieuwe mi
nisteriële bloed een aanwinst voor het
Kabinet belooft te .ijn.
Tot de eveneens, vanwege zijn bijzonde
re bekwaamheden en deskundigheid ten
volle op zijn plaats zijnde bewindslieden,
behoort onder meer prof. dr. J. Zijlstra.
Reeds op jeugdige leeftijd hoogleraar (en
welk een uitstekende hoogleraar) in de
economie aan de Vrije Universiteit gewor
den, heeft hij vervolgens als Minister van
Economische Zaken nu al meer dan vijf
jaar lang getoond, hoezeer hij niet alleen
wat de theorie, doch insgelijks wat de
praktijk aangaat, een economisch „vak
man" bij uitstek is.
Het zou dan ook buitengewoon jammer
zijn, indien hij tengevolge van verwikke
lingen over de door het ministerie van
Economische Zaken ten opzichte van de
Europese Economische Gemeenschap en
van de andere Europese Gemeenschappen
in te nemen positie, zijn portefeuille zou
neerleggen.
Na het jl. donderdag omtrent die ver
wikkelingen in dit blad verschenen hoofd
artikel, kan ik in deze bijdrage de vraag,
of minister Zijlstra dan wel minister Luns
in het „geschil" dat zich voordoet, het ge
lijk aan zijn kant zou hebben, onaange
roerd laten. Ik meen mij er toe te moeten
bepalen, een en ander te vermelden over
zekere, ten dele ook politieke, achtergron
den van het geval. En dan zij allereerst
opgemerkt, dat het hier om „oud zeer"
gaat. In het vorige kabinet Drees, zo kon
men wel eens vernemen, had minister Zijl
stra op een gegeven ogenblik denkbeel
den ontwikkeld aangaande de betekenis
en de plaats, die het door hem geleide
departement moest hebben, welke op gro
te tegenstand bij zijn overige ambtgeno
ten stuitten. Hij scheen namelijk van Eco
nomische Zaken en dat dan met het
oog op wat er zo al inzake Europese sa
menwerking te doen zou zijn een soort
„superdepartement" gemaakt te willen
zien. Daarvan nu moest niet alleen Bui
tenlandse Zaken niets hebben, doch even
min een van de andere ministeriële depar
tementen. Het beeld ging namelijk verrij
zen van een te grote ondergeschiktheid
aan een zo overmachtig of overheersend
departement van Economische Zaken. Ook
en zeker niet in de laatste plaats, scheen
de minister-president een dergelijke opzet
uit den boze en.onnodig te achten. Kort
en goed, het „grote plan"-Zijlstra ver
dween onder de tafel, of kwam althans in
de ijskast terecht. Toen voor de anti-revo
lutionairen de stembusuitslag van 13 juni
1956 bepaald zeer teleurstellend was en
zelfs het feit, dat een zo kundige figuur
als prof. Zijlstra hun lijstaanvoerder was
geweest, hen niet tegen een opvallend ver
lies had kunnen behoeden, viel al vrij
spoedig in kringen, die vonden, dat „de
kleine Jelle" zich met zijn plan wel wat
erg groot had gemaakt, te beluisteren,
dat men dacht (hoopte?), dat hij nu on
der de indruk van de aldus aan hem en
aan zijn partij toegebrachte klappen wel
uit een ander vaatje zou gaan tappen.
Aanvankelijk heeft hij in elk geval zijn
vroegere verlangens omtrent de aan het
ministerie van Economische Zaken toe te
kennen plaats niet tot inzet gemaakt voor
zijn beslissing of hij al dan niet bereid
zou zijn tot het nieuwe Kabinet-Drees toe
te treden. Gelijk eertijds bleef de bestaan
de regeling inzake coördinatie van de
Eurooese integratieproblemen gehand
haafd. Met andere woorden, gelijk tot dus
verre, bleef de coördinatie berusten bij het
ministerie van Buitenlandse Zaken. Doch
al vrij spoedig na het optreden van het te
genwoordige Kabinet, zou minister Zijl
stra zijn gaan pleiten om hierin verande
ringen te laten aanbrengen, zodra de Euro
pese Economische Gemeenschap en de
Europese Atoom Gemeenschap tot stand
zouden komen. Resultaat: botsing Luns-
Zijlstra. Gedachtig aan de juistheid van
het gezegde „de veldheer wint reeds veel,
al wint hij niets dan tijd" stuurde dr.
Drees op voorlopige aanhouding van de
kwestie aan. Terecht beschouwt hij het
onder meer als een der belangrijke taken
van een minister-president, meningsver
schillen binnen de door hem geleide ploeg
te helpen oplossen. En zeker pleegt hij ook.
indien wellicht uitstel van bespreking van
een zaak, die nog wel wat op zich kan
laten wachten, tenslotte de kans vergroot
op vermijding van moeilijkheden, er alles
voor te voelen om de kat nog eens even
uit de boom te zien. Aldus is ook in de on
derhavige aangelegenheid gehandeld.
Doch dit maal is de tijd toch niet een af
doende medicijnmeester geweest. Thans
toch wenst minister Zijlstra het op haren
en snaren te zetten. Een onder leiding van
de minister-president gevoerd gesprek
tussen de heren, die respectievelijk aan
het hoofd van Buitenlandse Zaken en van
Economische Zaken staan, heeft geen
uitkomst opgeleverd. Vandaar, dat het
een geval was geworden, dat nu maar
in de ministerraad ter tafel moest komen.
Daar hoort het inderdaad uiteindelijk ook
thuis. Dit niet in de laatste plaats, om
dat, naar het mij althans wil voorkomen,
de gezamenlijke verantwoordelijkheid van
het Kabinet in zijn geheel in het geding
is, ook en juist mede bij het tere vraag
stuk van de coördinatie. Mocht de minis
terraad er tenslotte niet in slagen een
vreedzame en zo bevredigend mogelijke
oplossing te bereiken, dan valt er ernstig
rekening te houden met de mogelijk
heid, dat minister Zijlstra er het bijltje
bij zal willen neerleggen. En dan met hem
zijn partijgenoot, minister Algera. Gesteld
een ogenblik, dat het daarop zou uitlopen
en dat alle overige ministers de zijde zou
den kiezen van minister Luns, met name
dan van de door Buitenlandse Zaken in
genomen stelling (het betreft hier immers
geenszins persoonlijke, doch bovenal za
kelijke meningsverschillen), ware dan een
Kabinetscrisis onvermijdelijk? Voors
hands meen ik een dergelijke vraag met
stelligheid ontkennend te kunnen en moe
ten beantwoorden. Natuurlijk zou de mi
nister-president niets aangenamer zijn
dan wanneer het in zijn ploeg niet op een
botsing zou uitlopen. Maar als uiteinde
lijk na een beslissing met 13-2 +en gunste
van de zienswijze-Luns de twee anti-re
volutionaire „verliezers" hun portefeuil
les zouden neerleggen, behoeft dit voor de
overgebleven dertien nog geenszins reden
te zijn er dan ook maar meteen de brui
aan te geven. Dit allereerst al niet, omdat
het strijdpunt, waarom het gaat, als zo
danig geen redelijke rechtvaardigings
grond voor een Kabinetscrisis oplevert.
Dit te minder, aangezien juist de anti
revolutionairen het sterkst plachten en
plegen te onderstrepen, dat het tegen
woordige Knbjnet waarlijk niet op hen ver
mag te steunen, ook al zitten er dan twee
van hun geestverwanten in. Door uittre
ding van dat. tweetal kan, gezien nu een
maal het door de anti-revolutionaire
Tweede Kamerfractie ingenomen stand
punt. aan de ploeg van dr. Drees onmo
gelijk de steua van die groep komen te
ontvallen. Die steun bestaat immers he
lemaal niet!
Natuurlijk zouden de twee Christelijk-
Historische ministers zich wellicht minder
behagelijk kunnen gaan voelen indien ter
voorziening in de door aftreding der bei
de anti-revolutionaire bewindslieden ont
staande vacatures het antal ministers van
P.v.d.A.- en van K.V P.-richting respec
tievelijk tot zeven en zes zou stijgen. Dit
behoeft echter niet per se een gevolg van
een dergelijke gang van zaken te zijn.
Denkbaar is namelijk ook aanvulling te
doen plaats vinden met een tweetal mi
nisters zonder uitgesproken politieke
kleur. Overigens zullen zich de beide A.R.
ministers, zo het op stemmen aankomt in
verband met het meningsverschil tussen
Buitenlandse Zaken en Economische Za
ken, natuurlijk tevens volledig reken
schap geven van de gevolgen van het te
nemen besluit, dus ook van de politieke
gevolgen daarvan. Voor uitgesloten moet
worden gehouden, dat men van K.V.P.
zijde aan het Kabinet moeilijkheden zou
willen veroorzaken, ingeval de A.R. mi
nisters er uit zouden lopen wegens zege
viering in het Kabinet van de opvatting-
Luns.
Al met al behoeft dan ook bij een gang
van zaken, gelijk zoëven verondersteld, al
lerminst een Kabinetscrisis in te treden.
Veeleer durf ik de kans groot achten,
dat zij, mede dank zij wijs inzicht en takt-
vol optreden, achterwege zal blijven.
Dr. E. van Raalte
BELGRADO (Reuter) Joegoslavië
verlangt dat de Franse regering de lading
wapens van de „Slowenija" die in beslag
genomen is, volledig vergoedt, zo heeft de
pers-chef van de Joegoslavische regering,
Petritsj op een persconferentie in Belgra
do verklaard.
Petritsj deelde mede, dat de wapens,
bestemd voor een Marokkaanse firma in
Casablanca, voor een Zwitserse onderne
ming vervoerd werden. Hij wilde niet de
naam van deze onderneming noemen. De
herkomst van de wapens „doet niets ter
zake". In feite heeft een Joegoslavische
rederij slechts gewone, legale diensten
verleend aan twee buitenlandse firma's
in twee onafhankelijke landen, geheel in
overeenstemming met de internationale
handelsgebruiken, zo zei hij. De aanhou
ding van het schip geschiedde zelfs buiten
de zone van vijftig kilometer die de Fran
se regering eenzijdig heeft vastgesteld
langs de Algerijnse kust, aldus de woord
voerder.
PARIJS (Reuter) Een woordvoerder
van het Franse ministerie van Buitenland
se Zaken heeft verklaard dat de Franse
autoriteiten alles in het werk zullen stel
len om elk schip, waarvan bekend is dat
het voor de Algerijnse opstandelingen be
stemde wapens aan boord heeft, te doen
aanhouden, „ook al zou het zich in de At
lantische Oceaan bevinden". „De plaats,
waar het schip werd aangehouden, is van
geen belang in vergelijking met het feit,
dat de „Slowenija" wapens voor de Alge
rijnse rebellen vervoerde, die tegen de
Franse militairen in Algerije zouden zijn
gebruikt, indien zij hun bestemming had
den bereikt", aldus deze woordvoerder.
SAARBRÜCKEN (UP) Te Bex-
In het Saargebied
bach in de omgeving van Saarbrücken, is
vorige maand een wapenopslagplaats van
de Algerijnse opstandelingen ontdekt, al
dus heeft de Westduitse politie bekendge
maakt. Naar schatting leven tweeduizend
Algerijnen in het thans Westduitse Saarge
bied. Volgens de Parijse politie zijn in
1957 in Frankrijk 915 Noordafrikanen door
terroristische aanslagen gedood en vier
duizend gewond.
Verzet neemt toe
ALGIERS (UP) Het opperbevel van
de Franse strijdkrachten 'n Algerije heeft
toegegeven dat de opstandelingenactivi
teit toeneemt.
TUNIS (Reuter) Franse zware ar
tillerie heeft een post van het Tunesische
leger bij de Algerijnse grens met grana
ten beschoten, aldus een verklaring van
de Tunesische regering. Kort voor de be
schieting van de post /Ou een Frans vlieg
tuig zijn overgevlogen.
HAARLEM, 24 janauari 1958.
BEVALLEN van een zoon: 22 jan.: A. J.
LigthartHilterman. 23 jan.: J. G. Lui-
tingTer Horst. 24 jan.: G. J. van Sloo-
tenStange. A. M. L. LasschuitBurm.
BEVALLEN van een dochter: 23 jan.: A.
M. van RoodenPijpers. 24 jan.: A. Heu-
verkampVan Wijk. G. Akkermans
Brandsen. H. J. HendriksBrooijmans.
OVERLEDEN: 22 jan.: J. BoumanGer
ritsen, 79 j., Schalkwijkerstraat. 23 jan.: F.
L. F. Rikkers, 52 j„ Gierstraat. W. Lanting,
71 j. Westerhoutpark. P. J. Schouw, 46 j„
Kruistochtstraat. G. van den HaakDe
Vries, 57 j„ Dorreboomstraat. 24 jan.: C. de
Jongh, 92 j„ Westerhoutpark.
