Topgesprek na akkoord over de agenda, zegt Washington Kadar afgetreden HET WEER Sumitro verliet Singapore toen uitleveringsverzoek dreigde MORRIS before[/öuóut// „Nationaal Front" contra Djuanda Schaduwkabinet zou de teugels na Sukarno's terugkeer willen overnemen Kroesjtsjev plaatst Oost-Europa en Duitsland alvast buiten discussie LAATSTE NIEUWS Rampspoed in Japanse scheepvaart, 200 doden Mist Generaal Mosje Dajan als stafchef afgetreden Australisch hoogleraar wil „Melanesische Federatie" Deze zou ook beide Nieuw Guinea s moeten omvatten Roerexpres ontspoord Dr. Fuchs vordert 65 kilometer per dag Het woord is aan Arbeidsonrust in Polen en in Joegoslavië Hoofdeis van arbeiders in Wroclaw afgewezen Nasser president van unie tussen Egypte en Syrië? Volgens Egyptisch blad komt er één staat Sir Hugh Foot naar Ankara voor beraad over Cyprus 72e JAARGANG No 169 MAANDAG 27 JANUARI 1958 303e JAARGANG No 17 Grote Houtstraat 93, Haarlem. Tel. 15295 "IT j|P gj g |-j Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V. (6 lijnen) Directie, Redactie, Administratie. BhbJ 1 1 H 1 Verschijnt dageUjks beh. op zon- en feestdagen. Drukkerij Gr. Heiligland 10. Tel. 15295. Bij- fl H j| I ftrcHWM Y H M j| jj S J| ÉT 11 Abonnement p. week 59 ct., p. kwartaal 7.65, kantoor Haarlem-N. Soendaplein, TeL 57755 «a» JIL iJL A Jb JL JL JSfosgfP JL fr. p.p. 8.15. Losse nrs. 12 ct. Postgiro 273107. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Hoofdredacteur: Simon Koster T T m T Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Q PRE C H T E H A A RLE iVI S C H Ei C O U R A N 1 Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman (Van onze correspondent in Washington) Hagerty, Eisenhowers perschef, heeft in een interview voor de televisie verklaard dat de president bereid zou zijn tot een topconferentie, indien tevoren overeenstem ming zou worden bereikt over de agenda. Uitdrukkelijk zei Hagerty dat een oplos sing voor de geschilpunten tussen Oost en West niet behoefde te wórden gevonden alvorens een topconferentie mogelijk zal zijn. Hagerty's uitspraak is vrij verrassend, want algemeen nam men in Washington aan dat de grondige voorbereiding, die tot dusverre door de Amerikanen als voorwaarde voor een topconferentie was gesteld, veel meer inhield dan een akkoord over de agenda. Alvorens de topconferentie van Genève was geopend, was men het ook eens geworden over de agenda, doch men heeft het in dat geval juist betreurd dat de bijeenkomst niet in bijzonderheden was voorbereid. De uitspraak van Hagerty kan wellicht verklaard worden uit het streven der Amerikanen om in het oog van de wereld voorstanders te lijken van onverwijld overleg tussen Oost en West, hetgeen de publieke opinie meer en meer lijkt te wensen. Het kon zaterdag nog: sleeën van het Kopje te Bloemendaal af. Er werd dan ook druk gebruik van gemaakt. Het sleefestijn leverde deze unieke foto van het besneeuwde bos- en duin landschap. Zondag echter was het afgelopen. De dooi maakte een eind aan de wintervreugd, de sneeuw werd vaal en glansloos. Jammer (Reuter) Janos Kadar, Hongarjje's eer ste minister sedert het mislukken van de Hongaarse opstand in 1956, heeft heden aan het Hongaarse parlement zijn ontslag aangeboden om zich geheel aan zijn taak als eerste secretaris van de Hongaarse communistische partij *e kunnen wijden. (UP) Als andere veranderingen kon digde hij aan de aanstelling van Valeria Benke als minister van Kuituur, van Antal Apro als eerste plaatsvervangende pre mier en van Gyala Kalai en zichzelf tot ministers van staat. TOKIO (Reuter) De 470 ton metende Japanse veerboot „Nankai Maroe" wordt met 126 passagiers en 30 bemanningsle den aan boord vermist, aldus is zondag uit Tokio gemeld. Gevreesd wordt, dat het schip is gezonken in een hevige storm. Na dat men noodseinen van de veerboot had opgevangen, heeft men niets meer van het vaartuig vernomen. De „Nankai Maroe" onderhield een dienst tussen de stad Wakajama op Hon- sjioe en het eiland Komatsoe. Een lid van de kustwacht zei zondag te Wakajama, dat de opvarenden van de veerboot alleen nog door een wonder kunnen worden gered. Met schepen van de kustwacht en trawlers is men naar overlevenden gaan zoeken. (AFP) Het 900 ton metende Japanse schip „Sjofoekoe Maroe 3" is tengevolge van de storm drie kilometer ten zuiden van het eiland Sjikokoe gezonken. Van de 27 opvarenden zijn er vijf gered. De overigen worden vermist. (AFP) Te Tokio is maandagochtend bekendgemaakt, dat de „Nankai Maroe" inderdaad is vergaan. Ook zijn in de storm vier vissersvaartuigen gezonken, aange nomen wordt, dat de twintig opvarenden van deze schepen eveneens zijn verdron ken. ADVERTENTIE BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439 FERD. BOLSTR. 48 A" DAM TEL. 717162 FALCON HARRIS TWEEDJASSEN VERWACHTING, medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van maandagavond tot dinsdagavond, op gemaakt om 11.15 uur: Overwegend droog weer met vooral aanvankelijk op vele plaatsen mist, maar ook ver spreide opklaringen. Zwakke tot matige wind tussen zuid en oost. Weinig verandering in temperatuur. Volledige weerrapporten op pagina twee. DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN PAGINA'S. (Reuter) De Amerikaanse ambassa deur in Moskou, Llewellyn Thompson Jr., is in Washington aangekomen voor be sprekingen op het State Department. Hij zei tegen verslaggevers dat hij geen ant woord van de Russen heeft gehad inzake Eisenhowers voorstel diplomatieke be sprekingen vooraf te laten gaan aan een topconferentie tussen Oost en West. MOSKOU (AFP/Reuter) De Russische partijsecretaris Kroesjtsjev heeft woens dag op een landbouwcongres in Minsk verklaard, dat een conferentie van rege ringsleiders „zeer dringend noodzakelijk is", zo heeft radio-Moskou zaterdag ge meld. De volgende vraagstukken zijn rijp voor bespreking, zo meent hij: het verbie den van kernproeven, beëindiging van de koude oorlog en propagandastrijd, vermin dering van de buitenlandse troepen in Duitsland en andere Europese landen, in stelling van een zone zonder kernwapens in Midden-Europa, de toestand in het Na bije Oosten en de internationale econo mische betrekkingen. De kwestie van Duitslands hereniging en de volksdemocratieën wil de Sovjet- Unie echter niet bespreken. Op deze pun ten is het Sovjet-standpunt duidelijk, zei Kroesjtsjev. Kroesjtsjev leverde kritiek op de ant woorden die de westelijke mogendheden op Boelganins brieven hebben gegeven. Eisenhower en Dulles willen ons ontmoe ten, zei hij, om te spreken over de liqui datie van het socialistische stelsel in de Sovjet-Unie en de volksdemocratieën. Zij willen dat wij het socialisme er aan geven en het kapitalistische stelsel herstellen. Een topconferentie kan alleen maar slagen, zo verklaarde Kroesjtsjev, als men uit gaat van erkenning van de status quo, dat wil zeggen het vreedzame-naast-elkaar- bestaan van het socialistische en kapita listische stelsel in de wereld en het begin sel van niet-inmenging in de aangelegen heden van andere landen. Verzet tegen de status quo betekent, dat men wil vasthou den aan de politiek van kracht, die tot op heden op een mislukking is uitgelopen. „Ultimatum" Kroesjtsjev beschuldigde het Westen er van, dat het een „ultimatum" stelt ten einde een topconferentie te voorkomen. Hieraan voegde hij een nieuwe waar schuwing toe over de macht van de Sov jet-Unie op het gebied van raketten. Het westelijke „ultimatum" bestaat zijns inziens uit „onmogelijke voorwaarden". De heersende kringen in het Westen hebben laten weten, dat een topconferentie geen zin heeft, als de door hen genoemde vraag stukken niet worden opgelost. Voorts trachten de „imperialisten" de Sovjet-Unie en haar buurlanden te intimideren door het plan om raketbases aan te leggen. Kroesjt sjev verklaarde dat het Westen niet eens de raketten voor dergelijke bases bezit, maar dat Rusland over raketten beschikt, die naar elk deel van de aardbol kunnen worden afgeschoten om iedere aanvaller een „verpletterende slag" toe te brengen. De Sovjet-Unie heeft de Verenigde Staten op een aantal belangrijke gebieden over- vleugend en zij kan, dankzij de geweldige kracht van haar intercontinentale raket, „het gewicht van haar kunstmanen ver dubbelen en meer dan dat", aldus de par tij secretaris. Over Duitsland zei Kroesjtsjev, dat het Westen zich verplicht lijkt te voelen de „zo genaamde Duitse kwestie" meteen naar voren te brengen als er sprake is van de mogelijkheid van een topconferentie. Kroesjtsjev ontkende, dat indertijd op de topconferentie in Genève is besloten, dat Duitsland door vrije verkiezingen verenigd moest worden. Geen nieuws LONDEN (Reuter) Diplomatieke waar nemers in Londen zijn van mening dat de zes punten door Kroesjtsjev voorgesteld, dezelfde zijn als die, vervat in de laatste brief van Boelganin. In feite bevat Kroesjtsjevs rede geen nieuws, aldus de waarnemers. Zij wezen erop dat Kroesjt sjev evenmin als Boelganin antwoord heeft gegeven op de vraag die de westelijke mogendheden als de belangrijkste beschou wen, n.l. of de Russen bereid zijn, de uit voering van de maatregelen tot ontwape ning, waarover Oost en West het eens zijn geworden, onder toezicht te plaatsen van een internationaal controle-orgaan. BONN (DPA) in Westduitse politieke kringen legt men er de nadruk op, dat Kroesjtsjev zich geen Europese veiligheid lijkt te kunnen indenken zonder een gede militariseerd en geneutraliseerd Duitsland. JERUZALEM (AFP) Generaal Mos je Dajan, chef van de Israëlische genera le staf, is afgetreden. Hij blijft als briga de-generaal in actieve dienst. Men gelooft dat hij bij de algemene verkiezingen, die in 1959 gehouden zullen worden de lei ding op zich wil nemen van een groep jeug dige leden van de arbeiderspartij „Ma- pai". Tot zijn opvolger is benoemd gene raal Haim Laskov, bevelhebber van de zuidelijke zone van Israel. (Reuter) Volgens zijn vrienden wil Mosje Dajan zijn studies aan de He breeuwse universiteit, die hij had moe ten afbreken, omdat hij in actieve militai re dienst trad, hervatten. Mosje Dajan werd in december 1953 chef van de Israë lische generale staf. Vanaf zijn veertien de jaar is hij al militair. Hij raakte een oog kwijt toen hij tijdens de tweede we reldoorlog in Syrië aan de zijde van de Britten bocht tegen de Fransen van het Vichy-regime. Hij leidde de campagne tegen Egypte in oktober 1956 door de Sinaï- woestijn. Dajan heeft •'et vorig jaar reeds verzocht zijn functie van stafchef te mo gen neerleggen. De regering wilde dit ver zoek toen echter niet inwilligen. (Reuter (AFP) De 39-jarige Laskov die in Rusland werd geboren heeft twee jaar aan de universiteit van Oxford gestu deerd, waar hij colleges volgde in de eco nomie en de politieke wetenschappen. Daarna koos hij een militaire loopbaan. Tijdens de campagne in de Sinaï, was hij bevelhebber van het Israëlische pantser corps. SINGAPORE (UP) De vroegere In donesische minister van Financiën, dr. Sumitro Djojohadikusumo, een van de lei ders van het „Nationaal Front", die sinds kort in Singapore gemist werd, vertoeft in Bern in Zwitserland, aldus een telegram dat zondagochtend in Singapore aan kwam .Dr. Sumitro, die ongeveer drie maanden geleden met zijn vrouw en vier kinderen uitweek, heeft de Indonesische regering beschuldigd van „tirannie en misbruik van macht". Naar U.P. verneemt overwogen de In donesische autoriteiten om Engeland te verzoeken hem uit te leveren, daarbij zich baserend op Macmillan's verklaring tot president Sukarno, dat Engeland vriend schappelijke betrekkingen wil onderhou den piet Indonesië. Dr. Sumitro is in elk geval woensdag jongstleden naar Bern vertrokken. Zijn vrouw en kinderen zyn nog in Singapore. De afgelopen week zijn verscheidene opstandige officieren in het geheim langs Singapore gereist, zoals luitenant kolonel Sumual van Celebes en luitenant kolonel Barlain van Zuid-Sumatra. Zij kwamen van de „clandestiene" bijeenkomst van CANBERRA (Reuter) Een Australi sche deskundige in zaken, de Stille Zuid zee betreffende, J. R. Kerr* heeft in een vergadering de suggestie opgeworpen van de stichting van een nieuw onderdeel van het Britse gemenebest een Melanesi sche federatie (jat in de Stille Zuidzee tot stand zou kunnen komen. Dit onder deel van het Britse gemenebest zou kun nen omvatten Nederlands en Australisch Nieuw-Guinea en de Britse Salomons eilanden. Het zou een logisch gevolg zijn van de nauwe banden op economisch, cul tureel en defensiegebied tussen de Austra lisch1^ en de Nederlandse gebiedsdelen. Een dergelijke samenwerking, aldus Kerr, zou de Indonesische eis inzake Nederlands Nieuw Guinea moeilijk houdbaar maken. Op het gehele eiland Nieuw Guinea zou het Engels de voertaal moeten worden, er zou eenzelfde wetgeving voor beide delen van het eiland moeten worden inge voerd, zij zouden wat de handel betreft tot Australië een gelijke positie moeten innemen en op het stuk van het onderwijs gelijke kansen moeten hebben. Op dezelfde vergadering deed de Austra lische minister voor Gebiedsdelen, Has- luck, een aanval op „de domheid van de dwazen in de UNO, die het steeds hebben over streefdata voor de politieke ontwik keling van Nieuw Guinea". De voornaam ste taak voor dit gebied is, een hechte bestuursvoering te organiseren, die na twee of drie jaren in staat zal zijn, het hoofd te bieden aan de zaken, die dan aan de orde zullen zijn, aldus Hasluck. Doordat door de vorst een rail gebro ken was, is zaterdagmorgen tussen Westervoort en Zevenaar de Roer expres, die op weg was naar Duits land, ontspoord. De spoorbaan en de wagens werden vrij ernstig bescha digd. Zondagmiddag roas de schade hersteld en kon het treinverkeer over dit baanvak hervat worden. het „Nationale Front" in Padang en had den hun gewone Indonesische paspoorten. De autoriteiten in Singapore vernamen pas, dat zij in de stad geweest waren, toen zij al weer op zee waren. Met betrekking tot een eventueel Indonesisch verzoek tot uitlevering van dr. Sumitro verklaarde een woordvoerder namens de commissa ris-generaal van Singapore, dat zo'n ver zoek onderzocht zou worden. Over de geheime bijeenkomst in Padang werd ook gemeld, dat zij door vertegen woordigers van de Darul Islam zou zijn bijgewoond. Zegslieden in Singapore wisten te ver tellen dat op de bijeenkomst het aftreden van de centrale regering in Djakarta is geëist. Indien de eisen niet zouden wor den ingewilligd, zo werd op de bijeenkomst besloten, dan zou de regering in Djakarta worden beschouwd als een „provinciale regering van de republiek-Indonesia". De zegslieden zeiden voorts dat op de bijeen komst ook besloten werd géén regering voor Sumatra of Celebes op te richten, maar dat, indien de centrale regering niet zou willen aftreden, het Nationale Front zich genoodzaakt zou zien een regering voor geheel Indonesië te vormen. Op de bijeenkomst werden twee perso nen voorgedragen om in een dergelijke regering als premier op te treden: Mo- hamed Natsir, leider van de Masjumi en dr. Sjafruddin Prawiranegara, gouver neur van de Bank Indonesia. De laatst genoemde bevindt zich nog op Sumatra en heeft besloten niet naar Djakarta terug te keren. Na de terugkeer Volgens de zegslieden besloot het Na tionale Front deze regering te vormen binnen drie weken na de aankomst van president Sukarno van zijn buitenlandse reis. Maar hoe en waar de nieuwe rege ring zou moeten worden opgericht, blijft een streng bewaakt geheim. Journalisten hebben zich in Singapore grote moeite getroost de verblijfplaats van dr. Sumitro te vinden. Mevrouw Sumitro weigerde te zeggen waar haar echtgenoot zich thans bevond. Zaterdag heeft de Nationale Veiligheids raad, de hoogste regeringsinstantie krachtens de geldende „staat van oorlog en beleg", vergaderd om de interne vei ligheid te bespreken. Aanwezig was het hoofd van de staatspolitie, Sukanto, die terug is van een inspectiereis per vlieg tuig naar Sumatra. In een bericht uit Medan wordt gezegd, dat de stafchef van het leger, gen. maj. Abdul Haris Nasution in de hoofdstad van Noord-Sumatra gearriveerd is. Volgens dit bericht heeft dit bezoek ten doel vei ligheidszaken en routinezaken af te han delen. Een woordvoerder zeide dat het „mogelijk" was, dat de stafchef aan la gere commandanten zal verzoeken rap porten over de beweerde separatistische beweging uit te brengen. Aan de woordvoerder in Medan werden inlichtingen gevraagd over de arrestatie van mevrouw Zukifli Lubis, echtgenote van de kolonel, die 'n leider van de separa tistische beweging zou zijn. De woordvoer der vertelde aan de pers, dat zij gearres teerd was „om haar persoonlijke veilig heid te beschermen tegen mogelijke ver geldingsacties". DJAKARTA (Reuter) „Voor het ogenblik" zijn de postverbindingen met Midden-Sumatra verbroken door de ver mindering van het aantal vluchten van de Garuda, zo heeft het hoofdpostkantoor in Bandung zaterdag bekendgemaakt. CHRISTCHURCH (UP) Zondagoch tend om half zeven was, naar uit de laat ste radioberichten blykt, de Zuidpoolexpe ditie van dr. Vivian Fuchs 125 km van het „tweede uitgangspunt" de Zuidpool ver wijderd. De groep maakt een voortgang van ongeveer 65 kilometer per dag. James Stephens: Vrouwen zijn wijzer dan mannen, om dat zij minder weten en meer begrijpen. De loonsverhoging van twintig percent geëist door de arbeiders van de locomo- tieffabriek in Wroclaw (Breslau) is door de Poolse regering geweigerd. De regering heeft meegedeeld, dat loonsverhogingen wellicht mogelijk zijn in de vorm van klei ne premiën en toeslagen uit de middelen van het bedrijf, afhankelijk van een ver laging der produktiekosten en verhoging der produktiviteit. De teleurstelling onder de werknamers is onmiskenbaar, doch men lijkt zich in de afloop te schikken. Andere eisen zullen, volgens officiële toezeggingen, worden in gewilligd, zoals beter vervoer tussen huis en werkplaats, betere verlichting, betere arbeidsomstandigheden en betere huisves ting. In de afgelopen tien dagen hebben de arbeiders tenminste twee maal het werk neergelegd om hun grieven te bespreken. „Protestactie" BELGRADO (UP) Verleden week heb ben mijnwerkers van de grootste steenko lenmijn in Joegoslavië, die van Trbowlje in Slovenië een driedaagse staking gehou den uit protest tegen een loonsverlaging zo verneemt UP van Sloveense functiona rissen. De mijnwerkers hervatten hun werk toen de directie hun de verzekering had gegeven, dat de lonen niet gewijzigd zouden worden. Het geschil werd zonder incidenten of interventie van buitenaf be slecht. AFP) Volgens een Joegoslavische woordvoerder hadden de mijnwerkers op 11 januari een protestactie gevoerd „tegen de arbeidsvoorwaarden." Het werk zou evenwel niet hebben stilgelegen. Uit an dere bron verluidde dat de mijnwerkers een „zitstaking" van 48 uur hadden ge houden omdat zij slechts tachtig percent van hun loon als nieuwjaarsgratificatie hadden gekregen er hoger personeel grote sommen gelds had ontvangen. Waarne mers vestigen er de aandacht op dat dit het eerste arbeidsconflict van omvang in Joegoslavië sedert jaren zou zijn. LONDEN (Reuter) Het Britse blad „Financial Times" schrijft van Egyp tische zijde vernomen te hebben, dat over enkele dagen de eenwording van Egypte en Syrië zal worden uitgeroepen. Van de ze verenigde staat zou president Nas ser van Egypte president worden en pre sident Sjoekri El Koewatli van Syrië vice- president. CAIRO (AFP). - Volgens radio-Cairo zal de president van de verenigde Egyptisch- Syrische staat door middel van een volks stemming worden aangewezen, wan neer deze unie eenmaal is gevormd. De Syrische politieke partijen zullen, na de ontbinding, in een „nationale unie" wor den verenigd. (Reuter) President Nasser heeft te genover Amerikaanse journalisten ver klaard dat „over de gehele linie" overeen stemming is bereikt betreffende het vor men van een Egyptisch-Syrische unie. „Er moeten nog slechts bepaalde bijzon derheden worden geregeld", zo verklaar de hij, „doch de unie zal spoedig werke lijkheid zijn". Nasser zei voorts dat Egypte, door het aanvaarden van Russische hulp, zich juist had beschermd tegen een afglijden naar het communisme. „Wanneer het volk ge noeg te eten heeft, wordt het niet commu nistisch", zo verklaarde hij. De Egyptisch-Syrische plannen voor een federatie der beide landen zijn opge geven en er is daarvoor een plan om een staat te vormen in de plaats gekomen: al dus meldt het onafhankelijk Egyptische blad „Al Achbar". Krachtens het nieuwe plan, zo wordt ge zegd, zal de nieuwe staat een leger, een vlag, een regering en een grondwet heb ben. Er zijn tot dusver geen bijzonderheden van officiële zijde verstrekt. NICOSIA (Reuter) Sir Hugh Foot, de gouverneur van Cyprus, is in Ankara aan gekomen voor overleg met de Britse mi nister van Buitenlandse Zaken, Selwyn Lloyd, die daar met de Turkse leiders be sprekingen voert over het vraagstuk-Cy- prus. Lloyd zou met de Turkse minister van Buitenlandse Zaken, Fatin Zorloe, nieuwe Britse voorstellen voor oplossing van het probleem-Cyprus hebben bespro ken. Groot-Brittannië heeft zijn nieuwe politiek ten aanzien van Cyprus, die tij dens het jongste bezoek van Sir Hugh aan Londen werd geformuleerd, nog niet be kendgemaakt, maar men denkt algemeen dat zij voorziet in een periode van zelfbe stuur voor het eiland waarna de Griekse en Turkse gemeenschappen het recht van zelfbeschikking zouden hebben. ANKAAR (Reuter) Minister Zorloe heeft op een persconferentie verklaard dat de Britse regering heeft ingestemd met het denkbeeld, Cyprus tussen zijn Griekse en Turkse bewoners te verdelen. Hij zei dat de Britse 'minister van Koloniën, Len nox Boyd, dit beginsel in een verklaring heeft aanvaard. Diplomatieke waarne mers te Ankara zijn van mening dat zich gedurende de Turks-Britse besprekingen over de toekomstige status van Cyprus moeilijkheden hebben voorgedaan.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1958 | | pagina 1