De ondertekening van de Benelux Economische
Unie: kroon op werk dat in 1944 begon
anda en de wijze Meester
Vrij zacht weer
Op 3 februari in Ridderzaal te Den Haag
Samensmelting van drie nationale economieën
garantie voor welvaart en internationale sterkte
11
Wereldnieuws
J
Het begon te Londen met
afspraak voor douane-unie
Degrémont Holland te
Amsterdam opgericht
Mr. dr. J. F. M. Gras te
Tilburg overleden
Bethelkerkje in Santpoort
door brand getroffen
Leerlingen van visserij-
school vluchtten per trawler
uit Polen
Officieel bezoek van de
Prins aan Liberia
geëindigd
Met de Koningin uit sleeën
Twee bussen op elkaar
gereden; vele gewonden
Bezwaren tegen wijziging
pachtnormen in N.O.P.
Landbouwschap wil snellere
uitbetaling van „melkcent"
CocA ió Aet zo
Natuur
monumenten
A A N D AG 2 7 JANUARI 1958
(Van onze parlementaire redacteur)
EEN BREDERE EN VASTERE BASIS voor grotere welvaart: dat is de
betekenis van de Economische Unie, die maandag 3 februari in de Ridderzaal
in Den Haag wordt gesloten tussen Nederland, België en Luxemburg. Sedert
5 september 1944 hebben de drie landen er naar gestreefd in het handelsverkeer
de onderlinge landsgrenzen uit te wissen. Na het in werking treden op 1 januari
1948 van de douane-unie, de gemeenschappelijke lijst van invoerrechten, is dat
doel met vallen en opstaan geleidelijk reeds bijna geheel bereikt. In dit opzicht
verandert er niets op slag met het sluiten van de economische unie. De belang
rijke betekenis van de ondertekening van het verdrag is, dat men met de
economische eenwording nu zover gevorderd is. dat men het aandurft zijn
economisch lot voor altijd aan elkaar te verbinden. Met het sluiten van de
economische unie is er geen weg terug meer Integendeel, de drie landen ver
plichten zich daarmee binnen enkele jaren ook de laatste belemmeringen voor
een volledig vrij verkeer van goederen, kapitaal en personen uit de weg te
ruimen om ^daardoor tot grotere welvaart te geraken.
De regeringen in ballingschap van Neder
land, België en Luxemburg sloten op 5
september 1944 te Londen een douane-over
eenkomst teneinde als economische een
heid gezamenlijk sterker te staan in de
nieuwe wereld. Direct na de bevrijding
zouden de drie landen een gemeenschap
pelijke douane-grens instellen tegenover
het buitenland. Wanneer Nederland en
België en Luxemburg op eikaars goederen
geen invoerrechten heffen, maar wel op
die uit andere landen, dan zijn Benelux-
goederen goedkoper en koopt men dus
meer van elkaar dan elders. Men is er van
verzekerd bij de afzet van produkten niet
plotseling, zoals met andere landen het
geval kan zijn, de grens gesloten te vinden
door sterk verhoogde invoerrechten of an
dere maatregelen en iedere fabrikant krijgt
daardoor dus een bredere en vastere basis
voor de verkoop van zijn artikelen, terwijl
met de toeneming van de handel de wel
vaart stijgt.
De eerste opzet van een douane-over
eenkomst direct na de bevrijding kon ech
ter niet doorgaan omdat de verschillen in
economische omstandigheden te groot ble
ken. België werd negen maanden eerder
bevrijd dan Nederland en het leed aan
zienlijk minder oorlogsschade. De Belgische
fabrieken konden betrekkelijk snel weer
volop produceren en met grote winst ex
porteren, hetgeen deviezen opleverde. Bel
gië verdiende in de laatste maanden van
de oorlog aan de geallieerde legers en had
de Congo achter zich. Nederland echter
was= van alle geallieerde, landen in We?t-
Europa het zwaarst door de oorlog getrof
fen.. De Nederlandse economie moest van
de grond af weer worden opgebouwd en
Nederland had Nederlands-Indië niet meer
achter zich. Kunstmatig moesten in Neder
land produktie, distributie en prijzen in
stijgende mate van bovenaf worden ge
regeld. Met subsidies werden de prijzen
van levensmiddelen laag gehouden (waar
van het subsidie op de melk nog steeds
een overblijfsel is). Kunstmatig werden ook
de huren (te) laag gehouden in verband
met de lonen. Pas in de jaren na 1948 ver
anderde het subsidie op de levensmiddelen
en geleidelijk kreeg in die tijd ook het be
drijfsleven weer meer de vrije hand, door
dat in de loop van 1949 de distributie en
rantsoeneringsmaatregelen konden worden
opgeheven.
In België was voor een drastische in
greep van de overheid op het economische
leven geen aanleiding geweest, omdat het
land direct na de bevrijding zijn econo
mische kracht weer kon ontplooien. Het
gevolg was dat in België lonen en prijzen
snel stegen, terwijl zij in Nederland laag
werden gehouden. Nederland produceerde
in de eerste jaren na de bevrijding nog
weinig en het kon dus weinig uitvoeren en
kampte daardoor met een gebrek aan
deviezen. Het moest de grens voor een deel
van de Belgische goederenstroom gesloten
houden, omdat er geen deviezen waren om
te betalen. Van een douane-unie kon geen
sprake zijn. Daarvoor waren de verschillen
te groot.
Marshall-hulp
Toch werd het ideaal van economische
samenwerking in die moeilijke jaren niet
opgegeven. De ministers uit Nederland,
België en Luxemburg kwamen in april
1946 in Den Haag al bijeen om te beslui
ten de voorbereiding van een douane
unie ter hand te nemen met als verder
liggend doel een volledige economische
W at er zuivering ten dienste
van de industrie
De verzamelde kennis en ervaring van
-i.'ge vooraanstaande wereldconcerns
•erkzaam op het gebied van waterzuive-
:ng is ter beschikking gekomen van het
'Tederlandse. bedrijfsleven. Naar thans
•vordt meegedeeld is per 19 december 1957
i Amsterdam opgericht de Degrémont
lolland n.v., als Nederlandse loot van de
'ociété des Vennes pour le Traitement
'es Eaux (Sovetreaux) te Luik en van
degrémont te Parijs. De n.v. verwierf
ïiermee de licentierechten van Etablisse-
■'lents Emile Degrémont te Suresnes, Pa
rijs, en van Ilfilco Inc. te Rucson, Arizo
na (V.S.). Dit betekent dat vrijwel de ge
hele technische kennis van de oude en de
nieuwe wereld op het gebied van water
zuivering thans ten dienste staat van dc
Nederlandse industrie en openbare nuts
bedrijven.
De werkzaamheden van de moedermaat
schappij in Parijs, op het gebied van d(
vaterzuivering, begonnen reeds aan het
'nd van de vorige eeuw. In vele landen
jn grote installaties aangelegd, sommi
ge met een capaciteit van 150.000 tot
10.000 kubieke meter per dag. Tot de hui-
1 ge orders behoort de levering van instal-
ities voor Djakarta, waarvan de prijs in
de orde van grootte ligt van 25 miljoen.
Dochterondernemingen werden opgericht
in België, Spanje, Italië, Marokko, Brazi
lië en nu in Nederland.
unie. In het midden van 1947 kwam een
nieuwe gemeenschappelijke Benelux-lijst
van tarieven van invoerrechten gereed,
aangepast aan de heersende omstandig
heden. Op 1 januari 1948 trad dit tarief in
werking, dat in de praktijk een douane
unie werd genoemd, hoewel het pas het
begin was van de geleidelijke onderlinge
aanpassing. De Marshall-hulp redde Neder
land midden 1948 uit de ergste deviezen-
moeilijkheden. Het economisch herstel in
Europa zette door. Ook Nederland kwam
er weer boven op.
In deze situatie besloten de Benelux-
landen in de zomer van 1949 tot het aan
gaan van een voor-unie als overgang naar
de volledige economische unie. In de
periode van de voor-unie moest het goe
derenverkeer tussen Nederland en België
Luxemburg geleidelijk worden bevryd van
de nog bestaande belemmeringen. In de
herfst van 1950 was reeds twee-derde ge
deelte van het onderlinge handelsverkeer
vry van beperkingen. In 1951 werd een
overeenkomst gesloten om de accynzen
meer met elkaar in overeenstemming te
brengen. Het zag er naar uit dat het doel:
de economische unie, spoedig zou worden
bereikt.
Korea-kwestie
Maar door Korea kreeg Nederland weer
te kampen met een tekort op de betalings
balans en moest versoberen, terwijl België
als grondstoffenland juist rijker werd en
een snel stijgend overschot op zijn be
talingsbalans boekte. Pas eind 1951 was het
evenwicht in de Nederlandse economie her
steld en leek het mogelijk verder te wer
ken aan de economische unie. Maar nu
rezen er moeilijkheden in België, waar een
aantal bedrijfstakken worstelde met afzet-
moeilijkheden, die men toeschreef aan de
Nederlandse concurrentie met lage lonen.
Door de welvaart waren de toch al hoge
Belgische lonen nog verder gestegen. In
Nederland waren tengevolge van de nood
zakelijke versobering de lonen (en de prij
zen) laag gebleven. De Belgische fabrikan
ten wilden niets meer van Benelux weten
ah de Nederlandse regering een „loonstop"
hanteerde, terwijl in België de lonen waren
gekoppeld aan de indexcijfers van de kos
ten van levensonderhoud, hetgeen in de
praktijk stijging van de lonen betekende.
Het was mis met de Beneluxgeest. Vooral
in de eerste maanden van 1953 heerste er
een zeer ernstige crisis-stemming, waarin
de moeizaam nagestreefde samenwerking
definitief dreigde te worden verbroken. De
oplossing werd gevonden in een tijdelijke
vrijwillige beperking van de Nederlandse
concurrentie op de Belgische markt en de
regeringen kwamen overeen sterker te
streven naar het voeren van een gelijkge
richte economische en sociale politiek.
De kroon op het werk
Door het voortduren van de welvaart
werden de spanningen overwonnen en de
loonsverhogingen in Nederland in 1956 en
daarna (compensatie A.O.W. en huurver
hoging) hebben inmiddels het loon- en
prijspeil van België en Nederland weer
dichter tot elkaar gebracht. Nadat in juni
1954 reeds het onderlinge geld en kapitaal
verkeer tussen de drie Beneluxlanden, op
enkele uitzonderingen na, was vrijgemaakt,
is thans ook het onderlinge goederenver
keer bijna geheel vrij. De voornaamste uit
zondering betreft de Nederlandse land-
bouwprodukten. Er zijn ook nog verschillen
in de accijnzen en de omzetbelasting.
Maar de economische unie wordt maan
dag 3 februari reeds definitief gesloten.
Het is de kroon op volharding. Tussen
België en Luxemburg bestond reeds een
economische unie, de B.L.E.U. (Belgisch
Luxemburgse Economische Unie). Het „hu
welijk" van maandag wordt dus eigenlijk
gesloten tussen de „B.L.E.U." en Nederland.
(Voor de beurs zie pag. 6)
Vice-president gerechtshof Den Bosch
In Tilburg is op 54-jarige leeftijd ten
gevolge van een hem op 20 januari over
komen auto-ongeval overleden, mr. dr. J.
F. M. Eras, in leven vice-president bij het
gerechtshof in 's-Hertogenbosch.
Zondagmiddag omstreeks half twee is
het kleine houten kerkgebouw van de Ge
reformeerde Kerk onderhoudende artikel
31 K.O., de „Bethelkerk" aan de Wüstelaan
te Santpoort door brand getroffen. De kos
ter had tussen de diensten een gaskachel
in de kleine consistoriekamer laten bran
den. maar de hitte van de kachel deed een
stuk hardboard van de wandbetimmering
op tien centimeter afstand smeulen, waar
door in de consistorieruimte brand ont
stond. De Santpoortse brandweer was er
snel bij, maar kon niet verhinderen, dat
de consistoriekamer zo goed als uitbrand
de, terwijl de kerkzaal zelf en het orgel
waterschade opliepen. Na een half uur
was de brand, die zich aanvankelijk vrij
ernstig liet aanzien, bedwongen.
Voor de tweede maal binnen enkele
dagen heeft een groepje Polen asyl in De
nemarken gevraagd, na zich met geweld
van een Poolse trawler te hebben meester
gemaakt en daarmee naar Neksö te zijn
gevaren.
Ook deze keer was het een complot van
een der bemanningsleden met enige bui
tenstaanders. die als verstekelingen aan
boord kwamen en op open zee te voor
schijn kwamen. Ook nu weer werden kapi
tein en overige drie opvarenden in een
hut opgesloten en koersten de „muiters"
naar Denemarken.
Zaterdag kwam men in de haven van
Neksö aan, waar een niet bijster vakkun
dige landing werd gemaakt. De vier asyl-
zoekenden zullen naar Kopenhagen worden
overgebracht, waar men hun verzoek zal
bestuderen. Alle vier zijn leerlingen van
een visserijschool. Een hunner had als
varensgast gemonsterd en zijn kornuiten
aan boord gesmokkeld.
Prins Bernhard heeft zaterdag een be
zoek gebracht aan de rubberplantages
van Firestone in Liberia. Na een tocht
per auto van tachtig km. werd de Prins,
die vergezeld werd door vice-president
Tolbert en de minister van Handel en
Landbouw, Cooper, ontvangen door de
plaatsvervangende president-directeur
van de rubbermaatschappij, de heer Wil
son.
Na een maaltijd werden 35 Nederland
se leden van de staf met hun gezin aan de
Prins voorgesteld. Een aantal kinderen
Wendie Klinkhamer, Joyce Verhaar,
Ruudje Kriegman en Gerry van Mourik
boden geschenken aan voor de prinses
sen: een oud masker van de Vai-stam
voor prinses Beatrix, een uitgeholde oli
fantstand voor prinses Irene, een handge-
weven lap stof voor prinses Margriet en
een kano, gebruikt door kinderen van de
Fanti-stam, voor prinses Marijke.
's Avonds bood de Prins de president
van Liberia en mevrouw Tubman een di
ner aan, aan boord van de „Ghanakust"
een schip van de Holland-West-Afrika-
Lijn.
In een tafelrede dankte de Prins voor de
hartelijke ontvangst en de gastvrijheid.
Hij herinnerde eraan dat meer dan drie
eeuwen geleden Hollandse schepen de
kust van het latere Liberia aandeden en
in de negentiende eeuw de stichters van
de oudste handelsonderneming naar Libe
ria brachten.
Prins Bernhard gaat nu met luitenant
kolonel C. C. Geertsema naar Tanganjika
vertrekken om daar met prof. dr. J. F. Nu-
boer uit Utrecht enige tijd op jacht te
gaan.
In het begin van maart keert de Prins
naar Nederland terug.
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk op Woensdag te worden
betaald, daar de bezorgers op Donder
dag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE
Zaterdagmiddag waren tientallen kinde
ren in het Baarnse -bos aan het sleeën,
toen een jeep voorbijkwam, bestuurd door
een chauffeur. In het achtergedeelte zat
een dame en achter de jeep was een slee
vastgebonden, waarop een meisje volop
genoot van de tocht 'over de besneeuwde
paden. De Baarnse kinderen vonden, dat
die jeep best wat meer sleeën kon trek
ken, bonden de touwtjes van hun sleetjes
aan elkaar en zo vormde zich een lange
sliert. De dame in de jeep was Koningin
Juliana en het meisje op de eerste slee
prinses Marijke. Met zichtbaar genoegen
nam de Koningin alle kleine sledevaarders
op sleeptouw en liet de jeep een lange
tocht maken.
ADVERTENTIE
Gcjwndariseerd
dua dev.um.ne
rrSSÏÏf'C en O,
NV HANDELSVER. A. J. TEN OOESSCHATE ZWOLLE
Gedurende het weekeinde trad dooi in,
waardoor de aanwezige sneeuwlaag ge
leidelijk begon te verdwijnen. De weers-
omslag hing samen met belangrijke ver
anderingen in de luchtdrukverdeling. Bo
ven centraal-Europa ontwikkelde zich ter
plaatse een krachtig hogedrukgebied. Dit
vertoonde maandagochtend in de kern
een hoogste luchtdrukwaarde van onge
veer 1047 mb. Op de oceaan een duizend
tal km. „en westen van Ierland bevindt
zich een diepe depressie met een druk in
het centrum van ongeveer 958 mb. Tussen
de beide druksystemen voeren zuidooste
lijke tot zuidelijke winden zachtere lucht
aan uit Frankrijk. De vorstgrens die zich
zaterdag nog over oost-Engeland en mid
den-Frankrijk uitstrekte kwam daardoor
in beweging en bereikte zondag met regen
en een stijging van temperatuur ons land.
Daarna nam de dooi toe en ontstond bo
ven de nog aanwezige sneeuw een tame
lijk dichte mist. De vorstgrens bevindt
zich nu boven west-Duitsland en verandert
weinig van plaats. De komende 24 uur blij
ven we in de zachte lucht met tijdelijk nog
mist. Morgen zullen ook enkele versprei
de opklaringen voorkomen.
WEERRAPPORTEN
Dinsdag 28 januari
Zon op 8.28 uur, onder 17.19 uur.
Maan op 11.31 uur, onder 1.44 uur.
Maanstanden
28 jan. 03.1§ uur eerste kwartier.
Hoog en laag water in IJmuiden
Dinsdag 28 januari
Hoog water 8.59 en 21.28 uur.
Laag water 4.19 en 16.48 uur.
Temperaturen
buiten-
0c
en binnenland, heden
2 g
morgen 7 uur. Neerslag:
22
si
laatste 24
uur.
tl
§2
Helsinki
zwaar bew.
zw
0
0
Stockholm
geheel bew
zzw
-0
0
Oslo
geheel bew. windst.
-1
0,2
Kopenhagen
zwaar bew.
z
0
0
Aberdeen
geheel bew.
z
6
0
Londen
motregen
z
9
Amsterdam
motregen
zzo
3
3
Brussel
regen
z
8
5
Luxemburg
regen
zzo
2
4
Parijs
geheel bew
zzo
9
3
Bordeaux
onbewolkt
ozo
8
4
O' (-noble
mist
windst.
-1
0,2
Nice
geheel bew.
nnw
7
0,1
Berlijn
onbewolkt
zzo
-3
0
Frankfort
ij zei
w
-1
0,1
München
half bew.
ozo
-9
0
Zürich
ij zei
w
-1
1
Genève
geheel bew. windst.
1
3
Locarno
zwaar bew.
windst.
-1
0
Wenen
mist
zo
-9
0
Innsbruck
mist
zw
-14
0
Rome
licht bew.
no
-1
0
Ajaccio
zwaar bew.
ono
4
0,1
Madrid
zwaar bew.
windst.
7
0
Mallorca
zwaar bew.
nnw
6
0
Algiers
onbewolkt
z
7
0
Den Helder
motregen
z
3
2
Ypenburg
motregen
z
6
3
Vlissingen
geheel bew.
zzw
7
9
Eelde
motregen
z
2
2
De Bilt
regen
zo
3
5
Twente
motregen
z
4
1
Eindhoven
lichte regen z
5
7
Vlv. Z.-Limb
motregen
z
6
5
47. Langs de Tempel der Oosterse Wijs
heid haastte zich op dat ogenblik een wel
gedane kermisganger, die op zoek was
naar enig vrolijk vermaak. Hij liet een
jorsende blik over de tent van de wijze
glijden, schudde het hoofd en wilde juist
verder gaan, toen Joris op hem toetrad.
„Neemt u mij niet kwalijk, vreemdeling",
sprak hij medelijdend, maar voelt u zich
soms niet goed? Ge ziet er zo pips uit! „In
Pipsis desperatus", zoals wij latinisten
zeggen". „W-wat? Ik? N-niet g-goed?"
stamelde het heertje geschrokken. „I-ïk
pip-pipsis, hoezo?" Joris boog zich met
een bezorgd gezicht naar hem over. „Ge
moet ernstig ziek zijn", hernam hij. „Mis
schien lijdt ge zonder het te weten aan een
slopende kwaal. Kom mee!" En onder
een beschermend schouderkloppen voer
de hij de ontstelde kermisganger tot voor
een der lachspiegels. „Nu moet ge toch
eens even zien, hoe ge eruit ziet!" riep hij
uit. „Uitgemergeld, ingevallenge eet
natuurlijk met lange tandenEr is
voor mij geen twijfel mogelijk! Uw geval
is een typisch voorbeeld van Elongitis Fa-
ciatus! En als ge niet oppast, wordt het
hoe langer hoe erger!"En erger zou het
zeker worden....
Op de Stienser Hoge Dijk vlak bij
VTouwbuurstermoler zijn twee bussen bij
het passeren van een derde op elkaar in
gereden. Op de bushalte stond reeds een
bus uit Leeuwarden. Een andere, geheel
volle, bus zou deze passeren. Hierbij
merkte de chauffeur uit Leeuwarden te
laat een tegemoetkomende bus op. Met
een harde klap reden de bussen op elkaar.
De passagiers van de Leeuwarder bus
werden allen licht gewond. Vele van de
passagiers uit de andere bus, die uit
St. Anna Parochie kwam, liepen lichte
verwoningen op. De klap was zo hevig,
dat de stoelen in de bus alle afknapten.
De chauffeurs van beide bussen zaten be
klemd achter het stuur en moesten verlost
worden, maar bleken ongedeerd. De bus
sen werden aan de voorzijde totaal ver
nield.
De nieuwe landelijke pachtnormen, zo
als die in de staatscourant van 4 december
zijn bekend gemaakt, zijn voor de directie
van de Wieringermeer (Noordoostpolder-
werken) aanleiding geweest om dé pacht
prijzen in de Noordoostpolder te herzien.
De voorzitters van de drie landbouworgani
satie in de N.O. polder, de Overijsselse
Landbouwmaatschappij, de chr. Boeren- en
Tuindersbond en de aartsdiocesane Boeren-
en Tuindersbond, hebben hiertegen be
zwaren gemaakt.
In de huidige omstandigheden achtten
zij de herziening van de pachtprijzen niet
verantwoord. Zij adviseren de pachters
niet met de voorstellen akkoord te gaan. Zij
hebben ernstige bezwaren tegen het feit,
dat de directie van de Wieringermeer in
het algemeen de bedrijven in de Noordoost
polder in de hoogste prijsklasse heeft ge
rubriceerd. De voorzitters van de drie
landbouworganisaties achten dit onjuist
voor wat betreft de grond, de gebouwen-
"oeslag en de woninghuur. De totale pacht
som zou zo hoog worden, dat een rendabele
exploitatie van de bedrijven in ernstig ge
vaar komt.
Het secretariaat van het Landbouwschap
heeft ter uitvoering van een besluit van het
bestuur van 15 januari een brief gezonden
aan de minister van Landbouw inzake de
nabetaling van het melkgeld over het
melkprijsjaar 1956/1957. Zoals bekend
heeft het Landbouwschap zich vóór de
ambtsaanvaarding van de nieuwe minis
ter tot de regering gewend met het
verzoek om een voorschot op de nabetaling
van het melkgeld voor het melkprijsjaar
1956/1957 te doen uitkeren, wegens de li
quiditeitsmoeilijkheden, wagpn vele vee
houders verkeren.
Dit verzoek is echter met het oog op de
positie van de schatkist afgewezen, doch
inmiddels is officiëel bekendgemaakt, dat
de veehouders in maart van dit jaar het
grootste gedeelte van de hun toekomende
nabetalingen zullen ontvangen. Dit betreft
het verschil tussen de garantieprijs "welke
in het kader van de differentiatie van de
melkprijsgarantie 1956/1957 geldt voor het
betrokken gebied en de landelijke gemid
delde opbrengstprijs. Aangezien echter de
berekeningen daaromtrent nog niet geheel
zijn beëindigd, zullen de juiste bedragen
voor de nabetaling op de garantie pas in
februari kunnen worden vastgesteld.
Tijdens het bewind van minister Mans-
holt had de regering voorts besloten om
een gedeelte van het melkgeld (n.l. de aan
vankelijk „geblokkeerde" 1 cent per kg
melk, geleverd in het melkprijsjaar 1956/
1957) met twaalf maanden vertraging na
te betalen, zodat de veehouders eerst in
maart 1959 op de uitkering daarvan zou
den kunnen rekenen.
Het Lanbouwschap vraagt de minister
thans of door zijn bemiddeling de regering
niet alsnog kan terugkomen op het eerder
door het kabinet ingenomen standpunt in
zake de vertraagde uitbetaling van de hier
boven bedoelde 1 cent per kg melk over
het melkprijsjaar 1956/1957. Voor het re
geringsstandpunt in deze is bij het be
drijfsleven geen begrip aanwezig. Het
Landbouwschap bepleit daarom opnieuw
namens de gehele georganiseerde land
bouw mede gelet op de thans meeval
lende belas ingopbrengsten dat zo spoe
dig mogelijk het volledige, op de garantie
na te betalen bedrag (dus inclusief boven
bedoelde cent) wordt uitgekeerd.
Duel. Twee koffiehuishouders in Birming
ham betwisten elkaar het recht, te ad
verteren dat zij de beste koffie van
Birmingham zetten. Zij zullen duelleren
met een koffieglas met een inhoud ge
lijk aan tien koppen koffie dat zonder
onderbreking in een teug leeggedi onken
moet worden. Wie verliest betaalt twin
tig pond sterling aan een liefdadige in
stelling en beweert nooit meer, dat hij
de beste koffie schenkt.
Opslag. De Japanse regering heeft een
wedde-verhoging van vijftien miljoen
yen voor keizer Hirohito voorgesteld
met het oog op de stijging van de kos
ten van levensonderhoud. Sedert de
oorlog krijgt de keizer 38 miljoen yen
(ongeveer 360.000 gulden) per jaar.
Het parlement moet de verhoging goed
keuren.
Overleden. Arthur Eisenhower de oudste
broer van het Amerikaanse staatshoofd
is op 71-jarige leeftijd in Kansas City
overleden. Hij was sinds de zomer niet
meer gezond.
Zonder voorbehoud. Volgens het populaire
Britse weekblad „Sunday Graphic"
heeft de „British Medical Association"
zonder enig voorbehoud verklaard dat
sigaretten longkanker veroorzaken.
Volgens het blad is deze uitspraak het
resultaat van maandenlange studie.
Levenslang. Guy Desnoyers, gewezen pas
toor van het Franse dorp Uruffe, die
op beschuldiging van moord op zijn
maïtresse en haar ongeboren kind voor
het Hof van Assisen te Nancy terecht
heeft gestaan, is tot levenslange dwang
arbeid veroordeeld. De openbare aan
klager had de doodstraf geëist. De
jury, die anderhalf uur in beraad was
geweest, sprak net meerderheid van
stemmen als haar mening uit dat er
verzachtende omstandigheden konden
worden aangevoerd. De verdachte had
geen verdediger gewild.
Heel goed. Een woordvoerder van het
Britse ministerie van Koloniën heeft
in een commentaar op de geruchten
over een „opstand" in het gebied van
de Britse kroonkolonie Aden, verklaard
dat slechts sprake is geweest van een
aanval van een ongeregelde bende uit
een hinderlaag in Zuid-Aden op een
Britse afdeling militairen. Volgens een
woordvoerder van de Jemenitische am
bassade te Londen was de „bende on-
geregelden", „verscheidene duizenden
mannen" sterk en kon daarom „heel
goed van een opstand tegen het Britse
gezag" worden gesproken.
Voorbeeld. Een groepje gewapende man
nen heeft zaterdag het gebouw van de
Cubaanse radio-omroep te Havanna
overvallen en een op een grammofoon
plaat opgenomen oproep uitgezonden,
waarin de bevolking van Cuba werd op
geroepen het voorbeeld van Venezuela
te volgen en met een algemene sta
king de strijd tegen de dictatuur aan te
binden. Na de uitzending, die twee mi
nuten duurde, wisten de mannen te ont
komen.
Brandend. Zaterdag is de Londense brand
weer in het geweer geroepen voor be
strijding van de vierde grote brand in
drie dagen tijds in Londen. Ditmaal
was rubber in brand geraakt in een
serie pakhuizen. Omringende woningen
werden ontruimd.
Komplot. „Men heeft mij een zeer grote
som geld, een huis, een auto en een goe
de betrekking aangeboden, als ik presi
dent Siles Suazo zou vermoorden", zo
heeft een negentienjarig lid van de pre
sidentiële lijfgarde van Bolivia, die met
anderen vrijdag is aangehouden naar
aanleiding van de ontdekking van een
komplot tegen de president bekend. Hij
zou door het lot zijn aangewezen om
de aanslag te plegen.
Nieuwe tijden. Bij verkiezingen voor de
Nationale Raad van Monaco, die teza
men met prins Rainier de wetgevende
macht in het vorstendom uitoefent,
heeft de oppositiepartij van de „Natio
nale unie van onafhankelijken" elf van
de achttien zetels verworven. Deze
partij, die onder meer vrouwenkies
recht voorstaat, <.ou van Monaco een
constitutionele monarchie gemaakt
willen zien. Nu berust het uitvoerende
gezag geheel bij Prins Rainier.
Verzinsels. Een woordvoerder van de
Hongaarse regering heeft ontkend, dat
er ooit mensen uit Hongarije naar de
Sovjet-Unie, of uit Boedapest naar het
platteland, zijn gedeporteerd. Hij noem
de dat „verzinsels van de westelijke
pers".
De vader van de dichter Frederik van
Eeden opperde omstreeks 1880 het denk
beeld sommige delen van het land te be
hoeden voor de ondergang der civilisatie.
Hij wilde er „.latuurmonumenten" van
maken, met welk joord de onaantast
baarheid van de stukken land weliswaar
lot uitdrukking werd gebracht, maar wel
ke term door latere natuurvrienden toch
minder gelukkig werd geacht. Over een
woord zullen we op deze plaats niet twis
ten, aangezien de resultaten belangrijker
zijn.
Ongeveer een kwart eeuw
nadat dit balletje door de oude
Van Eeden was opgeworpen,
deed zich een uitgezochte ge
legenheid voor de theorie in
praktijk te brengen. De ge
meente Amsterdam kwam in
1904 n.l. met het goed door-
dachte plan het Naardermeer
can te kopen om daarin het stadsvuil te
deponeren, maar hiertegen kwam ernstig
verzet zowel van de kant van (meest in
verenigingen georganiseerdenatuurvrien
den, als van de zijde van enkele vooraan
staande bladen. In een oogwenk sloegen al
le verenigingen die zich op natuurhisto
risch of biologisch terrein bewogen en wie
de toekomst van het Naardermeer ter har
te ging, de handen ineen en stichtten de
vereniging tot Behoud van Natuurmonu
menten, die een hypotecaire obligatiele
ning van 160.000,uitschreef, waarmee
in 1906 het Naardermeer kon worden aan
gekocht.
Nu het eerste schaap over de dam was,
maar vooral nu de methode was ontdekt,
waarop de aankoop van dergelijke objec
ten kon worden gefinancierd, konden in de
loop der jaren enkele andere kostbare
terreinen worden aangekocht en voor het
nageslacht worden bewaard, zoals de
Leuvenumse bossen met hun in geologisch
opzicht zo merkwaardige Leuvenumse
beek (waarvan wij u reeds geruime
tijd geleden een en ander hebben ver-
teld), de Oisterwijkse bossen en vennen
en enkele andere objecten. Door de na-
tuurvrienden werden ook enkele speciale
stichtingen in het leven geroepen, zoals
het Gooise Natuurreservaat, de Hoge Ve-
luwe, De Beer e.d., maar omdat alles van
particulieren moest uit gaan en de lande
lijke overheid tot voor kort volkomen in
gebreke bleef, bleken de meeste plannen
met voor verwezenlijking vatbaar.
De bezittingen van de Vereniging tot Be
houd van Natuurmonumenten hebben het
aantal van vijftig 'hans wel ruim over
schreden, maar wanneer we
ons realiseren dat de totale
oppervlakte daarvan nog geen
20.000 ha. bedraagt terwijl
een halve eeuw geleden be
cijferd iverd dat toch wel 1 a 2
percent van de oppervlakte
van ons land aan natuurbe
scherming gewijd zou moeten
worden, dan zijn de gestelde desiderata
toch lang niet vervuld. Gelukkig tonen
provinciale en stedelijke overheden in
de laatste tientallen jaren ook meer be
langstelling en gingen hier en daar zelfs
in de actieve natuurbescherming vóór,
maar desondanks blijft de verzuchting
van mr. J. W. Keiser van kracht:
„Het is wel jammer, dat het Nederlandse
volk, dat zo graag vooruitstrevend wil zijn
en ook zo nauwkeurig zijn plichten na
komt, in zaken van werkelijk nationaal
belang zozeer achteraan komt". (In dit
verband herinneren we aan di uitlating
van een zonderlinge militair, die enkele
jarergeleden opmerkte, dat het maar
eens uit moest zijn met dat malle natuur-
beschermingsgedoe. Door de rupsban
den wordt daar op vele plaatsen dan ook
inderdaad wel definitief en radicaal een
eind aan gemaakt!) N
Een belangwekkend verschijnsel is on
getwijfeld ook de z.g.n. kaalslag.
Daarover een volgende keer.
Nadruk verboden.
H. Pétillon
