Als u zachtheid zoekt, dan vindt u
GOLDEN FICTIONhet zachtst
Rampenfonds verdeelde ruim
honderdvierendertig miljoen
Die ellendige
schrapende
hoest...
DUCKLEYC
U MIXTURA J
Van dag tot
dag\
Wederzijds
afwachten
NAAIMACHINES
Vaatótcel
3
Saldo wordt bestemd tot reserve-noodfonds
„Meest verheffende hulp
actie aller tijden"
Handen en Lippen
ruw?PURQL
Radio-actieve kachel
weggehaald uit huis
in Putten
Tijdelijk extra kinderbijslag
voor laagstbezoldigden
Kolendampvergiftiging
Een der drie ontvluchte
gevangenen gepakt
Vijf jaar na de februari-ramp
Glazenwasser, verdacht van
moord op zijn kinderen,
herinnert zich niets
GOLDEN FICTION, een gulden genieting voor 90 cent
Gp de
DINSDAG 28 JANUARI 1
958
in Nederland zit te wachten. Het meeste
nieuws daarover komt momenteel uit Sin
gapore, waarmee de opstandige leiders
een heel wat inniger contact blijken te
houden dan met Djakarta. De resultaten
van de aanvankelijk met zoveel geheim
zinnigheid omgeven conferentie te Padang
(achter de horens van Husseins „Buffel"-
divisie) worden nu steeds concreter om
schreven en de aanvankelijke geruchten
als zou het om een onafhankelijke staat
Sumatra gaan, blijken niet juist te zijn.
Dat was ten eerste al zeer onwaarschijn
lijk gezien het feit, dat er ook kolonels en
politieke leiders van andere eilanden naar
kwamen overvliegen en ten tweede zou
den figuren, wie dit proces van desintegra
tie toch al zo aan het hart gaat, zoals Hatta
en Sjafruddin Prawiranegara, voor een
dergelijk streven geenszins gewonnen wor
den. Neen, het gaat ook deze leiders om
geheel Indonesië. In Sumatra is een nieuw
soort Bijzonder Federaal Overleg gaande
en nu met wellicht iets meer kans, dan
ten tijde van Van Mook. Niet omdat dat
Nederlandse plan niet goed was, maar al
leen omdat het een Nederlands plan was.
Langzaam is het nu gerijpt tot een Indo
nesische gedachte. Dat deze kentering een
andere houding ten opzichte van Neder
land zou inhouden kan echter een heel ge
vaarlijke illusie worden.
Het is in dit opzicht wellicht dienstig er
aan te herinneren, dat de voornaamste
pleitvoerder voor overdracht van Nieuw
Guinea aan Indonesië destijds ook uit zo'n
B.F.O.-staat kwam: dat was de thans reeds
lang in gevangenschap zuchtende sultan
Hamid II van Pontianak..
Bij alles wat men van eventuele toekom
stige leiders van Indonesië verwacht, zal
men er toch niet van moeten uitgaan dat
een beter inzicht hunnerzijds in de econo
mische behoeften van hun land automatisch
een begunstiging der Nederlandse activa
inhoudt! Het kan een voortgaande ontman
teling zijn, alleen op een voor Indonesië
minder onaangename wijze, overeenkom
stig Hatta's concepties. Wij verwachten
ook niet, dat de Nederlandse regering zich
veel illusies maakt over het effect van
een eventuele overdracht van Nieuw Gui
nea voor de Nederlandse belangen in In
donesië. Zij wijst alleen de combinatie van
deze twee aangelegenheden reeds veront
waardigd af.
Maar toch hebben wij de indruk, dat mr.
Luns wel eens een morgen wakker zou wil
len worden met het blijde besef dat het
allemaal maar een beroerde droom was
geweest, en dat Nieuw Guinea allang was
overgedragen op de ministersconferentie
in Genève bijvoorbeeld.
ADVERTENTIE
alsof de keel scheurt,
zo pijnlijk, en daarbij
dood-vermoeiend
Hier helpt alléén
De beroemde CANADESE
hoestsiroop
8ij apotheker» en drogiden
hoofdrol in film „het dagboek
van anne frank".
Millie Perkins, een 18-jarig meisje uit
New York, is gekozen om de hoofdrol te
'pelen in de filmbewerking van „Het dag-
hoek van Anne Frank".
(Van een onzer redacteuren)
ZATERDAG, precies vijf jaar na de februariramp van 1953, verschijnt er bij
de Bezige Bij in Amsterdam een op verzoek van net Nationaal Rampenfonds
door Max Dendermonde geschreven (en met tientallen fraaie foto's geïllustreerd)
gedenkboek, „Het water tot de lippen", waarin dit fonds rekenschap aflegt van
alles wat er sinds de stormramp gedaan is ter leniging van de nood der slacht
offers. Uit dit boek blijkt, dat het Rampenfonds in totaal ruim 137 miljoen gulden
aan giften ontvangen heeft, waarvan 41 miljoen afkomstig was van de overzeese
rijksdelen en uit het buitenland dit ongeacht de schenkingen „van regering tot
regering" en de goederen, die het Rode Kruis ontving. Van dit bedrag is 92,5
miljoen uitgekeerd voor de vervanging van het' huisraad van ruim 57.000
évacués, wier inboedel geheel of ten dele verloren gingen. Thans, na afwikkeling
van vrijwel alle hulpzaken in de persoonlijke sfeer (de overige rampschade
immers kwam voor rekening van de overheid), beschikt het Rampenfonds nog
over een onverdeeld saldo van meer dan drie miljoen gulden, die in hoofdzaak
gebruikt zullen worden als een reservefonds voor onverhoopte nieuwe ramp
spoeden. Bij de stormvloed van 1953 is namelijk gebleken, dat het van het groot
ste belang is, bij dergelijke massale rampen ogenblikkelijk de dringendste nood
te kunnen lenigen. Gelukkig had het fonds, dat na de cycloon van Borculo in
1925 werd opgericht, nog voldoende middelen om direct de noodzakelijkste hulp
te kunnen verschaffen. Had men moeten wachten, t,ot de stroom van particuliere
giften en de aan allerlei reglementaire hinderpalen gebonden overheidshulp op
gang was gekomen; dan zou het aantal rampslachtoffers waarschijnlijk veel
groter geworden zijn dan nu reeds het geval was.
duizenden liep. „Toch zijn zij onvergelijk
baar met de catastrofe van 1953", schrijft
Dendermonde, „en wel voornamelijk om
de volstrekt nieuwe en massale wijze
waarop er nationaal en internationaal op
gereageerd werd. Nooit tevoren bleken
verre, wellicht nimmer-bezochte provin
cies voor miljoenen mensen zo direct en
duidelijk te liggen binnen de begrippen
„ons" en „thuis". Nooit tevoren nam de
vrijwillige steun zulk een gigantische om
vang aan over een zo verwonderlijk-lange
termijn. Het is deze nooit-zo-geziene hulp,
die naar wij geloven, kenschetsend is voor
de groei der moderne gemeenschap.'
Hoe snel er overigens geofferd werd,
blijkt uit het volgende: Tien dagen na de
ramp, op 11 februari 1953, was er reeds
31 miljoen binnen. Negen dagen latei-
vijftig miljoen; vier weken na de onheils
nacht 66 miljoen. Op 9 april was de hon
derd, miljoen vol.
Van het totaal der ontvangsten ad
137,8 miljoen werd direct van particu
lieren 13 miljoen verkregen, van bedrij
ven en bedrijfspersoneel 28 miljoen, van
de overheid en overheidspersoneel meer
dan tien miljoen. Verenigingen, stichtin
gen e.d. schonken zeven miljoen; de scho
len brachten een half miljoen bijeen, de
diverse collecten 28 miljoen. Via de pers
werd ruim twee miljoen verzameld, door
de radioactie „Beurzen open, dijken dicht"
5,5 miljoen.
Talloos waren de staaltjes van vernuft
en fantasie (het boek noemt daar tref
fende voorbeelden van), waarmee men
steeds weer nieuwe prikkels gaf aan de
offerzin van landgenoot en vreemdeling:
internationale voetbalwedstrijden, kar
weitjes-acties, bazaars, erwtensoep-cam
pagnes, verlotingen en dergelijke. Max
Dendermonde gunt ons voorts een blik
achter de schermen van het Rampenfonds:
het hoofdkwartier, bemand met tien tot
twintig, voor het merendeel vrijwillige as
sistenten, die in een kantoor van twee
(geleende) kamertjes maandenlang de
overstelpende lawine van giften re
gistreerden en verantwoordden. Het re
laas van de eerste dagen na de ramp,
toen er overal wonderen van improvisa
tie verricht zijn, is even boeiende als ont
roerende lectuur. Men leest, hoe er in en
kele uren tijds, in samenwerking met het
Rode> Kruis, het leger, de wijkverenigin-
gen. de padvinderij en talloze andere or
ganisaties vier grote opvangcentra en een
heirleger van verzorgers uit de grond ge
stampt werden ten behoeve van de dui
zenden vluchtelingen en évacués uit de
getroffen gebieden. Uit krantenverslagen,
officiële documenten, brochures, notulen,
brieven, redevoeringen en accountants
rapporten bouwt de schrijver van het
boek daarna een indrukwekkend panora
ma op van de directe en indirecte hulp
verlening, de leniging der niet-materiële
noden, de buitenlandse bijstand, de we
deropbouw en alles wat er verder gedaan
is en nog gedaan wordt om het leed
en de schade van de februariramp zoveel
mogelijk op te heffen. Hij trekt ook ver
gelijkingen met vroegere rampspoeden
zoals de St. Elizabethsvloed van 1421, de
Allerzielenvloed van 1570 en andere,
waarbij het aantal slachtoffers in de tien-
ADVERTENTIE
Met P.K.'s smijten betekent geld vermorsen.
DAT DOET RENAULT NIET
Al het mogelijke besteden aan wegligging en
remvermogen is mensenlevens sparen.
DAT DOET RENAULT WEL!
Bovendien elegant, comfortabel en degelijk
(6 maanden garantie incl. arbeidsloon).
Vraag eens geheel vrijbl. nadere inlichtingen
GARAGE DEN HOUT
Inspirerend voorbeeld
De eerste exemplaren van dit gedenk
boek zijn deze week aangeboden aan de
Koningin, Prins Bernhard, Prinses Beatrix
en Prinses Wilhelmina. Gisteren ontving
ook dr. W. Drees een exemplaar uit han
den van de vice-voorzitter van het Ram
penfonds, staatsraad mr. W. F. Schokking,
bij welke plechtigheid ook het bestuur van
het fonds (behalve de voorzitter, Prins
Bernhard), de directeur, luitenant-gene
raal b.d. P. Alons, de schrijver Max Den
dermonde en de aesthetisch-typografische
verzorger van het boek, Han de Vries, aan
wezig waren.
Mr. Stikker sprak daarbij woorden van
dank uit jegens de Prins, die hij roemde
als een inspirerend voorbeeld van niet-af-
latende energie en hulpvaardigheid. Hij
prees ook de generaal Alons voor zijn
doortastende, intelligente en bekwame lei
ding als onbezoldigd directeur van het
fonds. Ook de - samenwerking tussen de
vier grote humanitaire organisaties, en
die tussen de regering, het fonds, de Com
missarissen der Koningin en de burge
meesters, was bijzonder vruchtbaar ge
weest, waardoor de getroffenen op de
vlotsl-mogelijke wijze geholpen konden
worden.
Slechts in de sector der kerkelijke scha
de, zo zei mr. Schokking, zijn thans nog
enkele zaken lopende. Aan de nagelaten
betrekkingen van enige honderden ramp
slachtoffers zijn uit het fonds pensioenen
toegekend, die zo nodig aan de stijgende
behoeften der begunstigden aangepast
kunnen worden.
Pensioenen voor nabestaanden
Het Rampenfonds heeft de normen voor
hulpverlening steeds zo juist en ruiip mo
gelijk gehanteerd. Toch is gebleken, dat
niemand misbruik van zijn ellende heeft
willen maken door meer te vragen dan hem
of haar als redelijke vergoeding voor de
geleden schade toekwam. Ook de burge
meesters, predikanten en pastoors, die de
lokale aanvragen om hulpbijdragen ver
zorgden, hebben nimmer te veel gevraagd.
Integendeel was bij een ambtelijk onder
zoek gebleken, dat zij veeleer te beschei
den geweest zijn. Uit het totaal van 57.000
aanvragen voor vergoeding van huis-
raadschade waren dan ook slechts 186 ge
vallen van beroep voorgekomen, waarvan
een groot deel nog als ongegrond moest
worden afgewezen.
„Het water tot de lippen" is van zater
dag af bij de boekhandel verkrijgbaar. Er
is ook een editie in de Engelse taal ge
drukt ten behoeve van de buitenlandse
instanties en particulieren, die daadwer
kelijk aan de hulpverlening hebben bijge
dragen.
Twee foto's uit het boek „Het water
tot de lippen". Het groepje ontredderde
vluchtelingen uit het rampgebied en
de zorgzame Rode Kruisman op de
achtergrond symboliseren op treffende
wijze het begin van de massale hulp
actie; de andere plaat beeldt, in sterke
contrasten, de laatste fase uit: de we
deropbouw van het getroffen gebied.
Maar de onttakelde stoel op de voor
grond spreekt nog altijd van de trage
die die zich hier in de rampnacht van
1953 voltrok.
ADVERTENTIE
Uit het huis van de familie Haanschoten
in de Schoolstraat te Putten is gistermid
dag door de marine de kachel weggehaald.
De kachel werd in een kist geplaatst en
buiten werd deze kist met beton volge
stort. De kist zal door de marine buiten
gaats in zee worden geworpen. Deskundi
gen van de KEMA hielden zich ondertus
sen bezig met het -onderzoek in de woning,
nu de bron van de uitstraling was wegge
nomen. In de achtertuin van het huis wer
den nog radio-actieve tegels gevonden.
Ook enkele grondmonsters reageerden bij
het onderzoek positief. De kleuterschool
„Hummeloord" zal voorlopig nog gesloten
blijven. De toegangsweg naar de school
loopt langs het huis van de familie Haan-
schoten. Er schuilt teveel risico in om de
kleuters in de omgeving van het huis te
brengen. Het ziet er naar uit, dat de wo
ning voorlopig nog niet geschikt zal zijn
voor bewoning.
In een bij de Tweede Kamer ingediend
wetsontwerp wordt voorgesteld aan ieder,
die kinderbijslag ontvangt en wiens loon
per kwartaal gemiddeld niet meer be
draagt dan 16 per dag. over elke dag,
waarover hij kinderbijslag ontvangt, op
zijn verzoek een toeslag te verstrekken
van 10 cent per dag per kind. Het werk
nemersaandeel in de pensioenpremie wordt
wél, de vakantietoeslag niet als loon aan
gemerkt. De kosten van deze bijslag, wel
ke ten laste komen van het kinderbijslag-
vereveningsfonds, worden geraamd op 36
miljoen gulden. Voor degenen, die kinder
bijslag krijgen ingevolge de Kinderbijslag
wet voor invaliditeits-, ouderdoms- en we
zenrentetrekkers, wordt eenzelfde maatre
gel voorgesteld, welke 3,5 miljoen zal kos
ten. Het ligt in de bedoeling ook aan dege
nen, die kindertoelagen ontvangen ingevol
ge de Kindertoelagewet voor gepensio
neerden dan wel kinderbijslag ingevolge
een der complementaire voorzieningen,
een overeenkomstige duurtetoeslag voor
1958 toe te kennen. De voorziening voor
het overheidspersoneel zal in de Centrale
Commissie voor Georganiseerd Overleg
aan de orde worden gesteld. De reden van
de indiening van deze voorstellen is ge
legen in de onvoorziene prijsstijgingen,
welke zich voornamelijk voorgedaan heb
ben in de sector van de eerste levensbe
hoeften. d.w.z. de voeding, waardoor de
spanning tussen inkomsten en uitgaven
met name in gezinnen van werknemers
met niet-verdienende kinderen en lagere
lonen sterker is toegenomen dan aanvan
kelijk was voorzien, terwijl zulks juist in
deze gezinnen bijzonder moeilijk te dra
gen is, zo wordt in de toelichting gezegd.
ADVERTENTIE
Alle merken, dus ruime keuze
ENGEL, Gr. Houtstr. 181, Tel. 14444
In het ziekenhuis Bergweg te Rotter
dam is de 45-jarige fabrikant J. H. H. uit
Rotterdam-IJsselmonde overleden. Hij was
ten huize van zijn aanstaande schoonou
ders, die aan de Bergse Dorpsstraat wo
nen, blijven slapen, 's Morgens werd hij
in bewusteloze toestand, waarschijnlijk
veroorzaakt door koolmonoxyde, gevon
den.
Eén van de drie ontsnapten uit het Huis
van Bewaring aan de Oostelijke Handels
kade te Amsterdam, A. de Jong, is in de
afgelopen nacht door de hoofdstedelijke
politie op straat gepakt. De moeder van
deze ontsnapte woont in de Govert Flinck-
straat op n bovenhuis. Zij was gisteren
jarig. De politie hield daarom in die buurt
een oogje in het zeil.
Laat op de avond is de man inderdaad
van plan geweest naar zijn moeder te
gaan. Onderweg liep hij echter nog even
een café binnen. De caféhouder herkende
hem evenwel van de in de Amsterdamse
dagbladen gepubliceerde foto's en signa
lementen en belde de politie op. Onmid
dellijk rukten agenten van de radio-auto-
dienst uit. Zij troffen de gezochte op
straat aan. Zonder verzet liet hij zich mee
nemen. Uit het eerste verhoor is nog niet
komen vast te staan, waar hij zich gedu
rende zijn korte vrijheid heeft schuilge
houden. Van de twee andere uitbrekers is
tot op heden nog geen spoor gevonden.
ADVERTENTIE
Premier Djuanda heeft het Indonesische
parlement medegedeeld, dat hij voor over
leg met Nederland geen haast heeft, maar
de ontwikkeling in dit land zélf gadeslaat
in de hoop, dat deze tot een gezonder poli
tiek zal leiden. Wij weten niet of dit nu
wel zo verstandig is want in Nederland
slaat men nu ook al maandenlang de ont
wikkeling in Indonesië gade in de hoop,
dat die tot een gezonder politiek zal lei
den.
Nu de slechte betrekkingen tussen bei
de landen zich manifesteren in de meest
criante maatregelen is het wel duidelijk,
dat zij af en toe eens naar elkaar kijken
om te zien of er al veranderingen be
speurbaar zijn. En dat is stellig het geval,
in beide landen. In Nederland ziet men
als gevolg van de gang van zaken in In
donesië een langzaam ontwaken uit een
zekere apathie, die over het algemeen ten
aanzien van het gebiedsdeel Nieuw Gui
nea heerste: de ijskast-politiek, waarvan
men de Nederlandse regering in dit ver
band beschuldigde, heeft blijkbaar alleen
ten aanzien van het eigen volk zeer goed
gewerkt. Het ontwaken kenmerkt zich
hierdoor, dat, zo de gedachte aan een af
stand van soevereiniteit voor de regering
al niet eens in discussie is, zij dit in de pu
blieke opinie zeker wél is.
Heel wat opzichtiger zijn de tendenzen
in Indonesië, op welker uitwerking men
De 30-jarige Amsterdamse glazenwas
ser, die vrijdag is gearresteerd onder ver
denking van het openzetten van een gas
kraan in zijn woning aan de Kattenbur-
gertussenstraat, waardoor zijn drie kinde
ren om het leven zijn gekomen, is voor de
officier van Justitie geleid. Hij heeft ver
klaard dat hij zich niets van het gebeurde
herinnert. Hij weet niet dat hij op het
verjaardagsfeestje bij de overburen ge
zegd heeft de kinderen te zullen vergassen,
evenmin dat hij naar huis is gegaan ter
wijl zijn echtgenote bij de buren bleef sla
pen. Hij blijft in voorlopige hechtenis.
Waarom
„Later zal je alles beter begrijpen. Nu
ben je nog maar een snotneus", plegen de
Grote Mensen tegen je te zeggen, als je
broek nog tot je knieën reikt.
Ook mij werden dergelijke hartelijk
heden toegevoegd.
Nu ik echter de stemgerechtigde leeftijd
reeds een 19-tal jaren heb overschreden,
heb ik ontdekt, dat ik steeds minder ga
begrijpen.
Dat de aarde soms een tranendal is,
zult u wel met me eens zijn. Maar waarom
worden we met het Goede toch altijd zo
m.ondjesmaat bedeeld?
Waarom zijn er altijd zat aardappelen
en rode kool, en is de pudding met slag
room nét genoeg voor je holle kies?
Waarom zijn Ruggen van Hoge Druk
altijd zwak, en worden ze altijd gevolgd
door uitgebreide fronten met regen uit
IJsland, vergezeld van onweer, hagel en
windstoten, waarachter stormvelden, weer
gevolgd door polaire lucht?
Waarom passeren die zwakke ruggen ons
land bij voorkeur in de nacht (je zou er
haast voor opblijven).
(Hier zit natuurlijk meer achter - hogere
politiek als je 't mij vraagt. De regering
laat met zich sollen - als ZE een béétje
eergevoel hadden, zouden ZE de diploma
tieke betrekkingen met IJsland verbreken)!
Waarom vind je altijd brandnetels en
nooit orchideeën?
Waarom blijkt elk kwartje, dat je op
straat denkt te ontdekken, iets van een
vogel te zijn?
Waarom kom je altijd nepsinterklazen
tegen en nooit de Echte?
Waarom bestaan er wel muggen, en geen
kabouters?
Waarom stopt er voor mijn deur nooit
De Auto met De Meneer, die mij de hon
derdduizend komt brengen? Ik blijf er al
jaren bijna elke dag voor thuis.
En waarom stopt hij wél voor de deur
van tante Pietje, die steeds maar hoofd
prijzen wint, en van-huis-uit al bulkte van
het geld?
Waarom zie je toch allemaal van die
abnormale mensen, en zo'n héél enkele
normale (zoals ik)?
Waarom kom je in de stad zoveel foei
lelijke vrouwen tegen, en maar een héél
enkele knappe?
Ik weet 't niet. Mijn snapvermogen
wordt begrensder met het klimmen der
jaren.
Ik zal m ij n kinderen maar niet die
ivoorden zeggen, waarmee dit verhaal be
gon.
Paula Spotter
