„Regering niet opgewassen
tegen onderwijsprobleem"
I
Bewogen improvisatieconcert
Klein Vrouwenkoor Cantemus
wekte goede verwachting
Dr. van Dis over de moeilijkheden
bij het middelbaar onderwijs
Studentencabaret in
het Pauzetheater
Kloosterlingen
in Zwitserland
wisten het al
eeuwen geleden.
Vier zangkoren van
één confessie
N.Ph.O. met Hans Henkemans
HAARLEMS DAGBLAD -
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
5
Gaslicht"
„Theater" met ander stuk
Is de restauratie van het Haarlemse orgel
van Cavaillé Coll noodzakelijk
„Fluisterende reuzen"
in mei op Schiphol
Burgerlijke Stand van
Haarlem
WOENSDAG 2 9 JANUARI 1958
„De middelbare school is in grote moei
lijkheden. Ten eerste is het aantal leer
lingen sinds de oorlog, absoluut zowel als
relatief, enorm toegenomen, en in de twee
de plaats is er een ontstellend en nog
steeds stijgend tekort aan leraren. Wan
neer er niet op korte termijn maatregelen
getroffen worden, om althans enigermate
'in het manco aan bevoegde leraren te
voorzien, zal een en ander onvermijdelijk
t.ot een catastrofale ontwikkeling leiden".
Aldus in korte trekken de kern van een
inleiding over „De middelbare school in
het Nederland van nu", die de rector van
het Coornhert-lvceum, dr. L. M. van Dis
dinsdagmiddag tijdens een lunch voor de
leden van het departement Haarlem dei-
Nederlandse Maatschappij voor Nijverheid
en Handel uitsprak. Dr. Van Dis had daar
bij eerst gewezen op de dubbele functie
van de middelbare school als instituut
voor de overdracht van cultuur en als se-
leetiebedrijf voor het maatschappelijke
leven en er in dit verband dc aandacht op
gevestigd dat de school in zijn huidige
vorm, gehandicapt door een topzwaar en
op vele punten verouderd leerprogramma,
aan geen van deze beide taken meer op
bevredigende wijze kan voldoen.
Steeds meer leerlingen
Wat de sterk gestegen animo in brede
bevolkingslagen voor een middelbare
schoolopleiding betreft, gaf de rector van
het Coornhertlyceum als voorbeeld de vol
gende cijfers: in 11)30 bezochten nog slechts
45.000 jongelui de middelbare scholen in
Nederland, ofwel 'li percent van de go-
hele leeftijdsgroep van 12 tot 19 jaar. In
1954 was dit gestegen tot 98.000 (6.6 per
cent) en omtrent 1960 moet er volgens
voorzichtige prognoses op zeker 165.000
v.h.m.o.-Ieerlingen gerekend worden. Dit
op zichzelf verheugende verschijnsel be
wijst, dat er merkwaardige verschuivingen
in ons volksleven aan de gang zijn, die
doen verwachten dat ons maatschappe
lijke kader over een jaar of vijftien uit
geheel andere volksgroepen gerecruteerd
zal worden dan voor de laatste oorlog. De
moeilijkheid is evenwel, dat men de
enorme aanwas van toekomstig kader op
de middelbare scholen niet op bevredigen
de wijze op kan vangen. Cultuurover
dracht kan bijvoorbeeld slechts 't beoogde
effect sorteren als zij geschiedt voor be
trekkelijk kleine groepen van leerlingen in
persoonlijk contact met een geschikte le
raar. Worden de groepen te omvangrijk,
of zijn geschikte leerkrachten schaars (en
dat is allebei helaas in steeds stijgende
mate 't geval) dan kan deze culturele vor
ming niet slagen. Nu reeds is met zeker
heid te voorspellen, dat het v.h.m.o. om
streeks 1960 met een tekort van 3200 le
raren (een derde van de totale, dan ver
eiste sterkte van het docentenkorps) zal
moeten rekenen, tenzij er zo spoedig mo
gelijk bijzondere maatregelen getroffen
worden, ook in de materiële sfeer. Niet
alleen de toekomst van de middelbare
school, maar ook het peil van het ge
hele academische onderwijs staat hierbij
op het spel, zo zei dr. Van Dis, en dat juist
in een tijdsbestek, dat aan de kwaliteit en
de prestaties van de academici hogere
eisen dan ooit gesteld worden.
Mooie rapporten
Onder de betrokkenen bij het m.o., zo
verklaarde de rector verder, heerst de
mening, dat de overheid niet opgewassen
is tegen de moeilijkheden bjj het onder
wijs; een mening, die haar neerslag ge
vonden heeft in het november vorig jaar
verschenen „Zwartboek voor het v.h.m.o."
van de Raad van Leraren, dat „in rustige
agressiviteit getuigt van het falen en de
onmacht van onze regering om een onder-
wijswetgeving vast te leggen, die onze tijd
Drie leden van het Amsterdamse Stu-
ientencabaret, dat zoveel succes heeft ge
oogst in Hyprokriterion, op de tentoon
stelling „Het Atoom" en dat zelfs naar
Amerika is geweest, traden dinsdag op in
het Pauzetheater in de Rembrandtbio-
scoop, mogelijk hun laatste verschijning
als zodanig in de openbaarheid, want de
maatschappij eist nu eenmaal haar rech
ten. Levendig herinner ik mij nog de on
handigheid van hun debuut in het belen
dende perceel, in welk programma voor
de leden van „Teisterbant" enkele num
mers voorkwamen, die ook ditkeer werden
uitgevoerd. Toen was het niet meer dan
een wel erg studentikoze belofte' en nu.
ik aarzel het te schrijven, nu hebben deze
intelligente amateurs, mede door de opge
dane ervaring en door hun rustige zeker
heid, een half uur lang (of eigenlijk kort)
kleinkunst geboden van een gehalte, dat
men bij de professionele ensembles zelden
aantreft. Hiermee wil ik geenszins be
weren, dat het naar de vorm beter zou
zijn. Integendeel, het is zelfs zo dat de
drang naar imitatie, die tot de beste pres
taties leidde, ook de navolging van illus
tere voorbeelden heeft meegebracht. Wat
ik bedoel en met vreugde heb vernomen,
is het eigen geluid, met beheerste kracht
voorgedragen, de doorgaans mannelijke
taal. Die fikse kernachtigheid betekende
een verademing na zoveel met raffinement
uitgespeelde flauwe aardigheden, die men
gewoonlijk als geestige delicatesse krijgt
gepresenteerd. In de beste ogenblikken
luisterde men niet alleen geamuseerd,
maar hoorde men er ook van op. Dank zij
deze studenten werd men bij benadering
iu aanraking gebracht met de traditie van
het Nederlandse levenslied, zoals die door
zulke uiteenlopende figuren als Louis Da
vids, Pisuisse, Speenhoff en Dirk Witte is
geschapen.
Vooral aan conferencier en tekstschrij
ver Hans van den Bergh is deze eigen stijl
G danken. Een voortreffelijke medewer-
;er had hij aan Peter Lohr, die excelleerde
zijn germanistische lezing over mario
netten. De reeds befaamde „Gysbreght"-
urodie besloot deze kleine maar krach-
ge voorstelling. De volgende week is er
mr een bijzondere gebeurtenis: dan ver
hit het jonge toneelspelersechtpaar
■like Sikkema en Jurg Molenaar de één
ter „Dorpsvrijage" van George Bernard
law, die in een andere bezetting ook op
-t programma ter opening van de Boe-
euweek 1958 voorkomt.
David Koning
nodig heeft". „Ik constateer", zo voegde de
heer Van Dis hieraan toe, dat alle naoor
logse ministers van O., K. en W. er niet
in geslaagd zijn, voor ons land tc worden
wat Thorbecke was, toen hjj in een lyd
van grote structurele veranderingen dc
ontwikkeling van de school in het middel
punt stelde. Er zijn rapporten die prachtig
zijn als diagnoses van onze armoede (on
der anderen het overladingsrapport). Men
kan dus niet zeggen, dat er niets gedaan
is, maar wel kan men constateren dat dc
politieke constellatie dc voor de hand lig
gende verwerkelijking van vele plannen
blijkbaar verhinderd heeft.
Een derde factor, die mede-verantwoor
delijk gesteld wordt voor de spanningen
rond de middelbare school is, aldus dr.
Van Dis, de speciale structuur van de
tegenwoordige jeugd, die echter naar zijn
mening wel anders, maar zeker niet slech
ter is dan die van de vooroorlogse jaren.
Velen werken integendeel harder en
geestdriftiger aan hun schoolse taken en
aan hun liefhebberijen dan wij, ouderen,
in onze jeugd ooit gedaan hebben. En als
men daarbij in aanmerking neemt, dat de
jongelui van thans opgroeien in een maat
schappij vol onzekerheden en paradoxen,
en dat velen bovendien van hun vijftien
de jaar af niet minder dan vijf vreemde
talen plus een fikse portie wiskunde voor
geworpen krijgen, dan kan het ons. om
met de Utrechtse hoogleraar prof. W. A.
P. Smit te spreken, alleen maar verbazen
over de resultaten die zij,'dit alles ten
spijt, bereiken.
Een oplossing voor de móeste van deze
moeilijkheden zag dr. Van Dis in het des
tijds door minister Rutten voorgestane,
doch om politieke redenen tenslotte toch
weer getorpedeerde reorganisatieplan met
één algemene middelbare school met vier
jarige cursus als praktijkschool, en daar
naast een pre-universitaire school welker
leerprogram geheel gericht is op de voor
bereiding tot het hoger onderwijs. Deze
laatste school zou dan wellicht „moei
lijker" zijn dan de huidige gymnasiale op
leiding, maar voor de top van de school
jeugd, die deze school bezoeken zou. kan
dal nauwelijks een bezwaar zijn. In West-
Duitsland en ook in België, zo besloot dr.
Van Dis, is men ons in dit opzicht al ver
vooruit: een beschamend, maar onmisken
baar feit.
Ontspanning. De afdeling Heemstede
van de Algemene Bond van Ouden van
Dagen houdt donderdag 6 februari een ont
spanningsavond in gebouw „Nieuw Ber
kenrode" aan de Herenweg. Het program
ma wordt verzorgd door het gezelschap
„Musicorda" uit Haarlem. Voor deze avond
heeft het bestuur ook alle leden van de
Heemsteedse gemeenteraad met hun dames
uitgenodigd.
Het allerbeste voor de huid...
naar het oer-oude recept van de monniken van St. Bernhard.
door de beroemde St. Bernhard-honden uitgedragen naar
verongelukte bergbeklimmers
Oorspronkelijk bereid om de menselijke huid te beschermen tegen de invloeden van het
barre bergklimaat... ook het beste gebleken in het wisselvallige Nederlandse klimaat... Een
heilzame, diep in de huid doordringende zalf met een ongeëvenaarde geneeskracht. Beschermt
gave huid, geneest en verkoelt ruwe en verwonde huid. Zwitsal Balsem - 't allerbeste voor
Uw huidZwitsal Balsem geeft snelle genezing bijruwe huid en ruwe lippen
winterhanden en wintervoeten schrammen en ontvellingen brandwondjes snij- en
schaafwondjes brand- en voetblaren.
Uw apotheker of drogist
heeft een gratis doosje
Zwitsal Balsem voor U
als U bij inlevering van
deze bon 2 zakjes afwas-
baar Zwitsaplast wond-
verband (wat ieder gezin
altijd hebben moet
koop! 25 ct per zakje.
Voor wie de heilzame werking van
Zwitsal Balsem nog niet kennen
jy
Patrick Hamilton's Victoriaanse thriller
.Gaslicht" staat nog altijd in eer. goede
reuk. Ditmaal heeft do r.-k. toneelvereni
ging „St. Genesius" er haar krachten op
beproefd. De kleine rolbezetting bood de
gelegenheid tot een concentratie van al hel
sterke speltalent, waarover St. Genesius
beschikte. Dat het niet gering was, is wel
in de voorstelling van dinsdagavond ge
bleken. Men moet zo'n stuk spelen met die
melodramatische versterking, welke er nu
net de „sjeu" aan geeft. De geheimzinnig
heid, de spanning, de langzaam groeiende
verdenking en tenslotte de benauwende
vraag of het drama bij zijn ontknoping nog
tot een gelukkig einde zal voeren, het is
allemaal heel fijntjes opgehangen aan het
Victoriaanse decor. Dat dwingt tot beper
king. Men zal, al spelend, de maat niet
licht overschrijden, omdat het klimaat, door
het milieu geschapen, geen overdrijving
gedoogt. We belanden niet op het niveau
van „De twee wezen" of „De Klokkenluider
van de Notre Dame". Binnen de naargees
tige beslotenheid van een sombere kamer
in een herenhuis, de flakkerende schadu
wen bij het gaslicht, de noodlotssfeer dei-
krankzinnigheid, ontwikkelen zich de ge
beurtenissen, waaraan de spelers vorm
gaan geven. Om die vorm draait alles.
Beschikken zij over voldoende persoonlijke
stijl, dan is er honderd percent kans dat zo'n
voorstelling niet in het water valt. Het
hangt dan van de regie af, of een beeld
wordt geschapen, waarin alle persoonlijke
facetten fonkelend geslepen worden en het
licht weerkaatsen, dat erop geworpen
wordt.
Jan Kraakman mag een compliment niet
worden onthouden voor de wijze waarop
hij met de troeven der spelcapaciteiten van
zijn acteurs in handen een spel op tafel
legde, dat de schouwburg niet licht zal
vergeten. Hij deed dat spel verlopen in de
juiste dosering van alle elementen, welke
erin waren voorbehouden. Tot zijn be
schikking stond een nerveus gevoelige en
overspannen mrs. Manningham in de per
soon van Corry Boonman. Zij was werke
lijk bijzonder goed op dreef, favoriete van
het publiek, dat in haar zijn heldin wilde
zien en pas tot beleven door meeleven
komt. Een sterke marqué, zeer wel aan
vaardbaar, was Harry van Stigt als de
verdorven echtgenoot. De wrekende ge
rechtigheid. door politie-inspecteur Rough
ten tonele gevoerd, kreeg het volle pond in
de creatie van Theo Krouwels, die er een
rondborstig en voortvarend man van
maakte. In de bijrollen speelden Riet Poel
geest a.g en Lies Bakker een goede partij
mee De eerste als trouwhartige huishoud
ster. de laatste als een ijdel en innemend
dienstertje.
P. W. Franse
De Arnhemse toneelgroep „Theater" zal
niet, zoals aanvankelijk is aangekondigd, op
zaterdag 1 en zondag 2 februari in de
Haarlemse Stadsschouwburg voorstellingen
geven van de klucht „Grote hanzen en kale
halzen" van Eduardo Scarpetta, maar in de
plaats hiervan twee keer „De prins en de
showgirl" van Terence Rattigan opvoeren.
Deze wijziging houdt verband met ziekte
bij de genoemde toneelgroep.
Het orgel in de gemeentelijke Concert
zaal te Haarlem heeft het de stadsorganls-
ten Albert de Klerk en Piet Kee dinsdag
avond bij het improvisatieconcert niet ge
makkelijk gemaakt Tijdens de uitvoering
van het eerste werk een cyclus van vier
orgelstukken van Louis Coupérin door
Albert de Klerk, begon het zich te ver
zetten met een koppig doorklinkende a,
die zelfs met deskundig ingrijpen niet weg
te krijgen was. Iemand maakte zich niet
zonder reden bezorgd over een soort, in
strumentale „A"-griep, maar anderen
kwamen .op de gedachte, dat het orgel met
zijn klinkend protest de aandacht van zijn
beheerders had willen vestigen op de nood
zaak van een grondige restauratie, waar
voor het nu hoog tijd zou zijn geworden.
Blijkbaar geldt voor restauratie van het
orgel van Cavaillé Coll een periode van
zeventien jaar. Want nadat het op 14 ok
tober 1924 in gebruik genomen was, moest
het voor herstel in 1941 onder handen
genomen worden. Nu schrijven wij 1958
en het lijkt weer zo ver te zijn!
Piet Kee en Albert de Klerk konden er
voor de pauze van dit concert niet aan
denken met hun improvisaties over een
zelfde opgegeven thema te beginnen. Al-
bert de Klerk redde de situatie door de
trouwe trawant van het orgel: het zwarte
„concertgebouw"-vleugellje in te schake
len. Het leende gewillig zijn bejaarde sna
ren voor een improvisatie, die misschien
wel door de spanning van het ogenblik
tintelde van musiceervreugde.
De pauze werd een periode voor grondig
onderzoek. De experts kwamen tot de
diagnose: membra&nbreuk in de koppelin
gen. Dit betekende dat het orgel alleen te
bespelen was met gescheiden manualen en
oedaal. In de solistenkamer is toen een
krijgsraad gehouden en het besluit geno
men het orgel, ondanks zijn semi-invalide
toestand, te bespelen. Die bespeling werd
een stoutmoedig meesterstuk van beide
organisten. Weliswaar was bet af en toe
merkbaar, dat zij geremd werden in het
klankenbetoog, dat zij hoont en ie voeren.
Maar wat zij wilden zeggen kwam ten
slotte toch in een veelheid klankenkleu-
ren, die de gescheiden registergroepen tot
verrukking der toehoorders mogelijk
maakten.
Door de voortreffelijke improvisatie
kunst, die men hier demonstreerde, werd
het koppige orgel getemd, eerst door Piet
Kee, die op een thema van mejuffrouw A.
Bakker uit Utrecht een Preludium en fuga
maakte, klaar en doorzichtig door een
strak-thematische behandeling. Albert dp
Klerk gaf daarna aan hetzelfde thema een
lyrisch aceent door een frappant melodi
sche vormgeving, gecombineerd met een
rijkdom van harmonische tinten. Met een
thema van Yme G. Visser uit Francker
improviseerde Piet Kee een treffende pas-
sacaglia en tenslotte bekroonde Albert de
Klerk dit bewogen improvisatieconcert
met een reeks variaties op een thema van
de organist E. Gervais uit. Lisse, waarvan
de grandioze slotclimax deed vergeten,
dat hiervoor niet gebruik kon worden ge
maakt van gecombineerde klavieren.
De toehoorders, terecht beseffend hoe
groot, de prestaties waren, die hier werden
geleverd, beloonden beide organisten met
warme bijval.
F. Zwaanswijk
De Bristol Britannia, het nieuwste ver
keersvliegtuig met schroefturbinemotoren.
dat tot de grootste en snelste verkcerstoe-
s teil en ter wereld wordt gerekend, zal in
de komende zomer ook op Schiphol ver
schijnen. Deze bijna 38 meter lange en 11
meter hoge machine wordt, door de Cana
dian Pacific Airlines, die van Amsterdam
uit over de noordpool naar Vancouver
vliegt, vermoedelijk in mei op dit traject
in dienst gesteld. Deze vliegtuigen maken
bijzonder weinig lawaai, waaraan ze de
bijnaam „Fluisterende Reus" te danken
hebben. Zij hebben vier Bristol Proteus
schroefturbinemotoren, die tezamen een
vermogen hebben van 16.480 paardekrach-
ten. De spanwijdte van de vleugels is ruim
43 meter, de kruissnelheid 652 km per rur.
ADVERTENTIE
Wij demonstreren elke vrijdagavond van
79 uur met de
nieuwste AUDIUM hoortoestellen
in een der zalen van Café-Restaurant
Brinkmann. Grote Markt
AUDIUM N.V. AMSTERDAM
Mr. Opticien J. GRIT
Gouda - ZwUndrccht - IJmuiden
In IJMUIDEN gevestigd:
Kennemerlaan 92 - Telefoon K2550-5072
De Haarlemse christelijk gereformeerde
zangvereniging „Luctor et Emergo" was
dinsdagavond de gast vrouwe van drie zus
terverenigingen van dezelfde confessie, ïe
weten de zangkoren „Chrizanlo" uit Am
sterdam onder leiding van de heer F. Jan
sen en „Alles ter ere Gods" uit Leiden met
als dirigent de heer J. Arnoldus, benevens
„Wijdt Hem uw lied" uit Nieuw-Vennep,
dirigent de heer C. Bokhorst.
Elk koor kwam met een eigen program
ma van geestelijke liederen, alle stammend
uit een vertrouwde, behoudende muziek-
sfeer, waardoor een bijzondere ontvanke
lijkheid bij de talrijke geestverwanten, die
op deze zangavond tegenwoordig waren,
verwacht kon worden. Het optreden der
koren had natuurlijk in de eerste plaats
een religieuze betekenis. Maar daarnaast
kreeg deze muziekavond een bijzondere
waarde door de mogelijkheid, die geboden
werd eigen prestaties te vergelijken met
die van anderen en op grond van die in
drukken te werken aan de verbetering van
eigen zang. Men zou dergelijke zangavon
den daarom tot een traditie moeten maken.
Met de eigenlijke uitvoeringen werd oo
deze avond laat begonnen, zodat in dit
verslag een bespreking over de voordrach
ten van het Leidse en het Haarlemse koor
niet kan gegeven worden, daar mijn aan
wezigheid elders gevergd werd.
„Chrizanto" begon als eerste koor met
twee werkjes van Welmers en Bortnianski,
waarin veel klokkenklankimitaties voor
kwamen en verder met het overbekende
„O Herder Israels" van dezelfde compo
nist. Voor een klein koor als dit Amster
damse ensemble, bestaande uit achttien
ongeschoolde stemmen, waarvan twaa.f
vrouwelijke, is het gevaarlijk naar uiter
sten in nuancering te streven. Dat werd
met de „open" stemklank bij geluidsexpan-
In het Minerva Theater gaf het Noord
hollands Philharmonisch Orkest onder lei
ding van Henri Arends het eerste abonne
mentsconcert in een serie van drie, in
samenwerking met de Heemsteedse Kunst
kring georganiseerd. Dit. concert kreeg een
bijzonder cachet door het tweevoudig op
treden van de pianist. Hans Henkemans, die
zich vóór de pauze liet horen als solist in
het Pianoconcert in A (K.V. 488) van Mo
zart en die de tweede helft van de avond
opende met het Rondo K.V. 386 van de
zelfde componist. Henkemans' pianistisch
talent is. mede door de langzamerhand
vrij talrijke grammofoonopnamen die er
van hem in omloop zijn, voldoende bekend.
Zijn instrumentale capaciteiten dienen hem
steeds om gestalte te geven aan wat er
opbloeit uit. het innige contact tussen hem
en de muziek. Zijn aandacht voor het klein
ste detail is af te lezen aan de uiterste
zorgvuldigheid, die soms bijna breekbaar
heid wordt, waarmee hij zijn aanslag op
de klank afstemt. Zodoende krijgt de luis
teraar een bijzonder gaaf en als het ware
„schoongewassen" beeld van de muziek.
De kleuren hiervan doen mij sterk denken
aan die in Mozarts tijd nogal gangbare
feestkostuums, die men „domino's" noemt.
Henkemans' spel heeft de eigenaardige
wit-zwart werking van zijn speeltuig, maar
dan met een groot aantal schakeringen van
krijs daartussen. De totaal-indruk is
strengheid gepaard aan verfijning. Een
dergelijke karakteristieke musiceer trail t
komt eigenlijk alleen tot haar recht bij
samenwerking met een ensemble, dat ge
heel met dezelfde intenties geleid wordt en
speelt iets dat bij een samenwerking ad hoe
als met het N. Ph. O. uiteraard niet te
verwachten was. Dit neemt niet weg, dat
Henri Arends zeker zorg aan de begelei
dingen besteed had. Het. bijzonder zuivere
spel van de houtblazers in het pianoconcert
verdient afzonderlijk genoemd te worden.
Terecht betrok de solist dan ook met na
druk het orkest en zijn dirigent in hot
applaus
Arends en de zijnen hadden de avond
geopend met een uitvoering van de derde
Suite (in D) van Bach, een herhaling van
de hier reeds besproken uitvoering op het
concert van vrijdag jongstleden. Ook thans
leek mij de ouverture niet geheel uit de
verf gekomen, zeer mooi was echter de
vertolking van het bekende „Air" en vol
verve werden de drie dansstukken ge
speeld. De avond werd besloten met de
vijfde symfonie van Schubert, een voor
huisgebruik bestemde muziek, die mijns
inziens hier en daar niet van huisbakken
heid is vrij te pleiten, al is de onmisken
bare eigen toon van de componist er reeds
in te horen. De uitvoering was goed voor
bereid, al kon ze mij niet van de waarde
van het stuk overtuigen.
Sas Bun ge
Het onder leiding van Frits Mondriaan
gevormde klein vrouwenkoor „Cantemus"
gaf dinsdagavond in de Begijnhofkapel te
Haarlem zijn eerste uitvoering en het kon
zich daarbij verheugen op een grote be
langstelling. Frits Mondriaan heeft reeds
voorheen met 't damesensemble „Noi Otto"
vaak blijk gegeven, dat hij er slag van
heeft om met goed vrouwelijk klankmate
riaal om te springen, het lenig en pétillant
te laten klinken en het tot een homogeen
geheel samen te smelten. Bovendien kar.
men respect hebben voor zijn smaak, niet
alleen voor de keuze van de nummers,
doch ook voor wat betreft zijn stijlbegrip
en interpretatiekunst. En wat hij dan met
amateuristische krachten bereikt getuigt
van een voorbeeldige werklust en van een
sterk suggestief vermogen, dat zijn over
tuiging overdraagt op zijn executanten.
Met dat al maakt hij het zichzelf en zijn
executanten niet gemakkelijk.
Het programma werd ingezet met een
miscompositie van Michael Haydn, voor
drie solostemmen, vrouwenkoor en strij
kers, hier gereduceerd tot een trio, door
Jan Hoeben, Herman Slrieder en Mieke
Smalhout-Van der Veer uitgevoerd. Dit
werk, dat wij voorheen al eens van „Aer-
denhouts Vrouwenkoor-' hoorden, is een
typische schakel in de evolutie van de
concertante miscompositie. Qua stijl staat
het eigenlijk nog dichter bij Fux (1600
1747) dan bij Josef Haydn, de beroemde
sies wel bewezen. Overigens viel het stre
ven naar uitdrukking te waarderen, even
als de solozang van een der koorleden.
In tegenstelling tot „Chrizanto" ver
zekerde ..Wijdt Hem uw lied" zich van een
harmoniumbegeleiding voor de vertolkin
gen. Voor net behoud van de zuiverheid
bleek dit geen waarborg. Ik heb mij afge
vraagd waarom men het kerkorgel niet
ingeschakeld had om steun te verlenen.
Maar misschien zou men het ook eens
kunnen wagen zonder begeleiding te zin
gen. Met een koor van de afmeting van dit
Nieuw-'Vennepse met zijn betrekkelijk vele
jeugdige stemmen moet dit toch mogelijk
zijn. De dirigent zocht veel te bereiken
met klanksterkte-schakeringen. Maar dooi
de overmaat, waarmede deze werden toe
gepast, ontstond er onrust in de dynamische
ontwikkeling. Toch heeft het koor met de
meest geslaagde fragmenten laten horen
tot welke hoogte het zou kunnen worden
opgevoerd.
Met bijzondere waardering kan ik ge
wagen van de solozang van de bariton W
F de Moor, een zanger, die zijn mooie stem
met begrip liet klinken bij de vertolking
van bekende liederen, waarbij hij met
smaak door de organist Pieter de Jong
werd begeleid. Voorts stond er nog een
orgelsolo op het programma en declamatie
door de heer N. van der Kruk uit Den
Haag.
Ds. D. H. Biesma uit Haarlem ging voor
in gebed en leidde met een toespraak deze
zangavond in.
F. Zwaanswijk
RÜnland. De vertegenwoordigers der
gemeentebesturen van Haarlemmermeer
en Aalsmeer hebben tot hoofdingelanden
van Rijnland benoemd de heer G. G. Log
gers te Aalsmeer.
broer van de componist. Er schuilt in deze
muziek een avontuurlijk durven, dat nog
lang niet verebt is naar het klassieke even
wicht, maar juist daarom verrassende
spanningen bezit, die getuigen van de bij
zondere begaafdheid van deze te weinig
bekende componist. De jonge Mozart wist
hem echter wel te waarderen. Veel onge
woons in het werk maakt het tot een vrij
lastige opgave, vooral voor de drie solisten.
Dit v/aren deze avond drie jonge vocails-
ten: de sopraan May Oranje, de mezzo
sopraan Diny Latour en Elly Jens, alt. Wat
zij presteerden was doorgaans zeer be
vredigend. Alleen het Angnus Dei bleek
voor een gedeelte van het solotrio te zwaar.
Het koor (twaalf dames) bleek voortreffe
lijk afgericht en voegde zich naar wens in
het concertante geheel. Frits Mondriaan
liet de gregoriaanse cantus firmus behoor
lijk uitkomen.
In motetten van Palestrina en Lassus
was een vrij goede klankverhouding te
waarderen. De mezzavoce-nuancering van
het koor was in „Ronde du Crépuscule" van
Chaminade bijzonder fraai. In dit werkje
zong de sopraan May Oranje de solopartij
zeer verdienstelijk en verder werd het bij
zonder mooi door Berta van Kooten-Bon-
set aan de vleugel begeleid. Een reeks a-
capella-liederen van Poulenc begon met
een lief in fraaie koorklank gerealiseerd
stukje. In een paar andere bleken de ge
vaarlijke wendingen nog niet geheel over
wonnen; maar „En rentrant de l'école" en
„Le hérison" werden bijzonder knap tot
klinken gebracht. Met een extra bravour-
stukje. een zeventiende eeuwse Rigandon,
bewerkt door Frits Mondriaan, werd met
succes de tendens voor virtuoze koorzang
gedemonstreerd. Het resultaat van dit
eerste optreden van „Cantemus" wettigt
verwachtingen van een gezonde ont
plooiing.
Medewerking aan de uitvoering werd
verleend door de bekende fluitist Frans
Vester, die met onbegeleide stukken van
Marin Marais, Rabindranath Tagore,
Honegger en Debussy zijn technisch mees
terschap en zijn voorname muzikaliteit de
monstreerde en het publiek hiermee trac-
teerde op een verrukkelijk luistergenot.
Jos. de Klerk
ONDERTROUWD: 28 jan: H. A. Kors en
G. Levering: B. Talens en A. W. K. H.
Vernooij; A. Bijster en H. Minke: J. Lange-
raap en C. F. Vlaanderen: Th. Th. Ris en
L. M. Magielse; A. J. Krokkee en H. M.
Draijer; Ph. van Norden en E. C. Eichhorn.
GEHUWD: 28 jan.: L. Eichhorn en J. E.
de Ruiter; H. IJ. Piek en L. Wijtviiet.
BEVALLEN van een Zoon: 27 jan.:
E. G. E. baron van Randwijck-Wasilewski.
2 zoons: H. Beers-Van Dijken; H. E. van
Oosten-Koster; Th. van Eis-Balster.
BEVALLEN van* een Dochter: 25
jan.: H. J. Coule-Bos; 26 jan.: G. J. Zijl
mans-Van Nes; 27 jan.: J. M. Wildschut-
Dames; 28 jan.: G. Molenbroek-Scharpff;
H. Sikkenk-Hofstee.
OVERLEDEN: 25 jan.: F. P. Otte, 67 j.
Hofdijkstraat; A. J. Loerakker, 84 j., Dol
fijnstraat; 26 jan.: G. van der Velden, 26 j.,
Krocht; T. H. A. Gosses, 68 j., Gasthuisvest;
27 jan.: J. A. Boogh, 87 j„ De Ruijterweg;
F. C. Kelderman, 77 j., Ripperdapark.
