Benelux-handelsverkeer is al
voor zevenennegentig pet vrij
W
Panda en de wijze Meester
Mistig en weinig wind
Coördinatie en concentratie
thans een eerste vereiste
Industrialisatie mag niet alleen een
spookbeeld voor de agrariër zijn
Wereldnieuws
och ió het
zo
Vertaling
J
DONDERDAG 30 JANUARI 1958
2
Maandag ondertekening van unieverdrag
Comité van negen ministers
Nederlands belang bij Kon.
Olie vermindert
Rijksgoedkeuring voor f 21
miljoen aan bouwwerken
Olie-exploratie op Suriname
Hoger dividend Union
Rijwielfabriek
Uitbreidingsplannen van de
Bruynzeel Suriname
Houtmij.
Zy B
óür ermmte bijtmi
Derde provinciale coöperatie-dag
Se
Ruim een half miljard
dollar hulp voor Frankrijk
(Van onze parlementaire redacteur)
MET HET ONDERTEKENEN van het verdrag inzake de Economische Benelux-
Unie op maandag 3 februari in de Ridderzaal in Den Haag, besluiten Nederland,
België en Luxemburg de economische banden nauwer aan te halen door een vrij
verkeer van goederen, personen, kapitaal en diensten tot stand te brengen. Met dit
doel zal een onderling samenhangend beleid worden gevoerd op economisch, finan
cieel en sociaal gebied, waarbij wordt gestreefd naar een zo hoog mogelijke werk
gelegenheid en welvaart zonder de waarde van het geld in gevaar te brengen. Voorts
zal tegenover andere landen een gemeenschappelijke handelspolitiek worden gevoerd.
Nederlanders, Belgen en Luxemburgers zullen in eikaars landen dezelfde behandeling
genieten, die voor de eigen onderdanen geldt, wat betreft verblijf en vestiging, uit
oefening van een beroep, kapitaaltransacties, arbeidsvoorwaarden, sociale voorzienin
gen, rechten en belastingen, wettelijke en juridische bescherming van persoon en
belangen. Een Nederlander heeft in België dus dezelfde rechten (en plichten) als
de Belg en omgekeerd.
Een comité van negen ministers (van
elk land drie) zorgt voor de toepassing en
de verwezenlijking van de Economische
Unie. Het comité van ministers wordt bij
gestaan door een „raad van de economi
sche unie", die ten hoogste 21 leden telt.
Deze raad krijgt weer advies van speciale
commissies voor: economische betrekkin
gen met het buitenland, monetaire en
financiële vraagstukken, industrie en han
del, landbouw en visserij, douane- en be
lastingvraagstukken, verkeer en sociale
aangelegenheden. Bovendien zijn er bij
zondere commissies voor coördinatie van
de statistiek, vergelijking van de begro
tingen van overheids- en semi-overheids-
instellingen, aanbestedingen, volksgezond
heid en middenstand.
Voorts wordt een economische en soci
ale raad van advies (zo iets als onze SER)
ingesteld. Het is echter het comité van
ministers dat de beslissingen neemt met
algemene stemmen. Overeenkomsten die
het comité opstelt, moeten door de parle
menten worden goedgekeurd, zoals ook
het unieverdrag, dat de ministers maan
dag ondertekenen, nog door de parlemen
ten moet worden goedgekeurd.
In dit verband is de reeds ingestelde
interparlementaire Beneluxraad van be
lang, waarin zitting hebben 21 Nederland
se, 21 Belgische en 7 Luxemburgse parle
mentariërs, in totaal dus 49 leden. Door
het tijdig raadplegen van de interparle
mentaire Beneluxraad kunnen in een over
eenkomst wijzigingen worden aangebracht
alvorens deze bij de drie parlementen wor-
ingediend, want dan is wijziging niet meer
mogelijk, maar alleen aanneming of ver
werping. Het secretariaat-generaal van
de Economische Unie zal gevestigd zijn
te Brussel. De secretaris-generaal zal van
Nederlandse nationaliteit zijn, bijgestaan
door adjunct-secretarissen-generaal van
Belgische en Luxemburgse nationaliteit.
Een college van scheidsrechters zal tot
taak hebben eventuele geschillen te be
slechten.
Vijf jaar voor landbouw
De voornaamste verschillen, die nog
moeten worden overbrugd alvorens kan
worden gesproken van een volledige wer
king van de Economische Unie, betreffen
de landbouwprodukten, de accijnzen en de
omzetbelasting. Voor een zeer belangrijk
deel is de Nederlandse land- en tuin-
bouwproduktie gericht op export. De Ne
derlandse landbouw moet concurreren en
de prijzen zijn daarom laag. De Belgische
en Luxemburgse landbouw, die tegen bui
tenlandse concurrentie met invoerrechten
en contingenteringen wordt beschermd, is
voornamelijk gericht op de voorziening in
de behoeften van het eigen land. De Bel
gische prijzen zijn daardoor hoger.
Bij een vrije invoer van Nederlandse
landbouwprodukten moet de Belgische
landbouw zich aanpassen bij de internatio-
Aandelen Dordtsche goedkoper
dan die van Kon. Olie
(Van onze financiële medewerkêr)
Sinds wjj op 23 januari over de claims
Koninklijke en Dordtsche schreven, is er
in de notering van de claims Koninklijke
niet veel verandering gekomen, dat wil
zeggen de prijs is van ongeveer 4 per
stuk tot 3.80 teruggelopen. Deze daling
betekent voor de koers van de nieuwe aan
delen Koninklijke een teruggang van 8 pet.,
waarop sedert echter voor de claims een
herstel tot dichtbij 4 is gevolgd. In New
York lag de prijs doorgaans wat hoger,
zodat van die kant ook in Amsterdam
werd gekocht, waardoor dus het Neder
lands belang bij aandelen Koninklijke, dat
op ongeveer een derde deel van het kapi
taal werd geschat, vermoedelijk weer min
der wordt.
In de V. S. had men naar schatting ruim
20 pet. van het kapitaal Koninklijke in
handen, terwijl men op de beurs thans
meent dat dit aandeel wel tot 25 a 30 pet.
zal stijgen. Voor een deel is dit te wijten
aan het gebrek aan nieuw kapitaal, voor
een ander deel aan de minder goede be
richten over de oliemarkten, waar grote
voorraden bij de producerende maatschap
pijen nog steeds tot een daling van de prijs
tenderen Opmerkelijk is bijvoorbeeld dat
blijkens het prospectus van /3e Koninklijke,
ook bij de Koninklijke-Shell de voorraden
per 30 september j.l. aanmerkelijk groter
waren dan ultimo 1955, namelijk 346 mil
joen tegen 278 miljoen.
Wij schreven de vorige week ook over
de claims Dordtsche, welke toen voor 985
voor de aandelen van 1000 werden ver
handeld. Men heeft er drie nodig om a
275 pet. op een nieuw aandeel van 1000
te kunnen inschrijven, zodat toen 5685,
dat is 568'/2 pet. voor een nieuw aandeel
Dordtsche moest worden betaald, terwijl
de 1025 aandelen Koninklijke, welke ach
ter elk aandeel Dordtsche liggen, 7480
waard waren, zodat toen via de Dordtsche
ongeveer 1800 minder voor een aandeel
koninklijke werd betaald. Sindsdien is de
<oers van de Koninklijke tot c.a. 727 pet.
opgelopen, maar zijn de claims Dordtsche
/an 985 tot 1106 gestegen. Voor een
lieuw aandeel Dordtsche betaalt men thans
dus drie maal 1106 plus 2730 6048
'605 pet.), terwijl de 1025 aandelen Ko-
linklijke, welke achter elk aandeel Dordt
sche ligt, ongeveer 7450 waard zijn.
De aandelen Dordtsche zijn thans nog
ongeveer 1400 goedkoper dan de aan
een Koninklijke.
nale concurrentie. Daarvoor is tijd nodig.
Voor de harmonisering van de landbouw
politiek der drie landen, meent men vijf
jaar nodig te hebben. Die termijn van vijf
jaar is vastgelegd in het Unieverdrag.
Daarna zal ook het verkeer van land- en
tuinbouwprodukten geen belemmering
meer mogen ondervinden aan de-grens.
Het Unie-verdrag wordt aangegaan voor
vijftig jaar, waarna het stilzwijgend tel
kens wordt verlengd voor tien jaar. In fei
te betekent dit dat het verslag wordt ge
sloten voor altijd, omdat een terugkeer op
de weg van economische vervlechting al
leen nog maar nadelen voor de gemeen
schappelijke welvaart zou kunnen inhou
den.
In het onderlinge nandelsverkeer tus
sen Nederland, België en Luxemburg is
reeds 97 percent vrij van invoerrechten en
andere belemmeringen. De resterende drie
percent betreft onze landbouw-produk-
ten en enkele produkten zoals zeep en
hout. De economische samenwei'king van
de Beneluxlanden heeft aldus reeds ge
leid tot een aanzienlijke verruiming van
het handelsverkeer. In vergelijking met
voor de oorlog is de onderlinge handel tus
sen Nederland, België en Luxemburg ver
drievoudigd.
Oppervlakkig zou men kunnen denken
dat Benelux niet zo belangrijk meer is nu
er wordt gestreefd naar een vrij handels
verkeer in de Europese Economische ge
meenschap (Duitsland, Frankrijk, Italië,
Nederland, België, Luxemburg). Maar
die gemeenschap moet nog groeien en in
de daarvoor nodige onderhandelingen zal
de Benelux als eenheid sterker staan te
genover de grotere mogendheden. Bene
lux, als voorbeeld, zal de Europese econo
mische eenwording kunnen stimuleren.
Nederland en België hebben daarbij een
gelijk belang, omdat in beide landen on
geveer 40 percent van het nationale inko
men berust op export.
Benelux, met zijn bijna 21 miljoen inwo
ners, vergroot het eigen afzetgebied, dat
in de komende vijftien tot twintig jaar
moet worden uitgebreid tot „het kleine
Europa" (Duitsland, Frankrijk, Italië,
Benelux) met ongeveer 160 miljoen inwo
ners. De economische Benelux-unie is het
praktische begin van een grotere Europese
welvaart op een vastere basis.
De minister van Volkshuisvesting en
Bouwnijverheid heeft voor 45 particuliere
bouwwerken met een totale bouwsom van
21,6 miljoen gulden rijksgoedkeuring ver
leend. De goedgekeurde plannen komen
uit gebieden, waar de toenemende werk
loosheid in de bouwvakken een versneld
tempo van het in uitvoering nemen van
werken gewenst maakt. Deze gebieden
zijn in overleg met het rijksarbeidsbureau
vastgesteld.
De thans goedgekeurde bouwwerken
behoren voornamelijk tot de sector han
del en verkeer. Het aanbod van plannen
voor deze sector uit de onderscheidene
gebieden is uiteraard mede van invloed
op de bedragen, welke in die gebieden
door de thans verleende rijksgoedkeurin
gen kunnen worden verwerkt.
Ter voorbereiding van de olie-explora
ties van de Colmar Surinaamse Olie Mij.
is dezer dagen te Paramaribo aangeko
men de heer A. Marts, president van de
Marts Oil Cy. en president-commissaris
van de Colmar Surinaamse Olie Mij. Aan
de pers deelde de heer Marts mede, dat op
grond van een reeds vluchtig ingesteld on
derzoek Colmar besloten heeft haar plan
nen verder ten uitvoer te brengen. Behal
ve met de inrichting van een kantoor zal
te verkrijgen van g /sische aanwijzin
gen reeds de volgende week worden be
gonnen met een onderzoek vanuit de lucht
in het gebied tussen Paramaribo en Nicke-
rie. Dit luchtonderzoek dat voorafgaat
aan het grondonderzoek, zal om en bij
twee maanden duren. Voor het grondon
derzoek heeft men drie maanden uitge
trokken.
De exploitatierekening over 1956/57 van
de n.v. Union Rijwielfabriek te Den Hulst
a. d. Dedemsvaart heeft 424.035.be
dragen (v. j. 299.281.Na afschrijvingen
enzovoorts resteert een saldo winst van
215.000.— (v. j. 143.000.—). Een di
vidend van 10 percent (v. j. 9 percent)
wordt voorgesteld over het geplaatste ka
pitaal van 1.036.000.
Mede dank zij belangrijke exportorders
naar Noord-Amerika in samenwerking
met twee andere rijwielfabrieken, is het
resultaat niet onbelangrijk beter. De om
zet was ongeveer gelijk aan die van het
vorige boekjaar. Die van bromfietsen is
door de bestedingsbeperking belangrijk
gedaald. Omtrent de vooruitzichten zegt
het verslag, dat de orders voor het binnen
land tot dusver trager binnenkomen dan in
het vorige boekjaar.
De omzet binnenland in 1957/58 was
daardoor tot dusver aanmerkelijk lager
dan in 1956/57. Of deze achterstand in het
voorjaarsseizoen zal worden ingehaald,
valt te betwijfelen. In verband met de
algemene onzekerheid acht de directie het
moeilijk enige voc-spelling te doen aan
gaande de uitkomst van het lopende jaar.
Hoewel ernstig rekening houdend met de
mogelijkheid van een achteruitgang van
de winst, ziet de directie de toekomst met
vertrouwen tegemoet.
Na zijn terugkeer van de in Nederland
gehouden jaarvergadering van de onlangs
ingestelde raad van advies van het Bruyn-
zeel-concern deelde dr. Chr. Plomp, direc
teur in Suriname, mee, dat de opening
van de spaanplatenfabriek in Suriname in
juli zal geschieden. Besloten is tot de aan
schaffing van de meest moderne machines,
voor de installatie waarvan zeven technici
uit Nederland en Duitsland zullen over
komen. Voor de afzet van spaanplaten
kijkt Bruynzeel in de eerste plaats naar de
Europese markt. Maar niet minder aan
dacht zal worden besteed aan de afzetmo
gelijkheden op de Caraïbische en de Ame
rikaanse markt.
De modernisering van de bosexploitatie,
die aanvankelijk van bescheiden omvang
zou zijn, zal zich nu over alle concessies
uitstrekken en worden uitgevoerd in een
periode van vier jaar. In de loop van 1958
zal de triplexfabriek sterker worden geme
chaniseerd om tot een hogere produktie t*
komen. Nieuwe machines zullen worden
aangeschaft. In de triplexfabriek zal ook
een nieuw produkt, betontriplex, worden
vervaardigd; een produkt met een zeer
harde buitenlaag. zeer geschikt voor be
kistingswerkzaamheden en bovenal duur
zaam. Eveneens door bijplaatsing van
nieuwe machines zal de zagerij worden ge
reorganiseerd. Ook hier is het doel een
grotere produktie te verkrijgen.
Levensstandaard V.S.
De levensstandaard is in Europa nog steeds niet
half zo hoog als in de Verenigde Staten, zo blijkt
uit een deskundige vergelijkende studie van de
directeur voor economie én statistiek van de Or
ganisatie voor Europese Economische Samenwer
king (O.E.E.S.) Milton Gilbert.
ADVERTENTIE
Woensdag heeft in het „Wapen van Heemskerck" in Alkmaar de derde Provinciale
Coöperatie-dag plaats gehad. Des morgens werden in een aantal sectiebijeenkomsten
verschillende problemen besproken, waarmee de kaderleden van de land- en tuin-
bouwcoöperaties hebben te worstelen. Bovendien werden des morgens verscheidene
inleidingen gehouden, die een goed beeld gaven van de plaats die de land- en tuin
bouw thans in coöperatief verband innemen. Zo gaf de heer K. J. Vrijling, landbouw-
redacteur van „Het Parool", een inleiding over het onderwerp „De landbouwcoöpe
ratie in de schijnwerpers van de publiciteit". Vervolgens sprak de heer J. Homan,
onder-directeur van de Coöp. Veeafzetverenigingen, over „voortgezette coöperatie"
en de heer A. de Kok, chef van de afdeling Poot- en consumptieaardappelen CB,
over „Organisatie van de afzet in Denemarken en Nederland".
Des middags waren de deelnemers aan
de coöperatiedag Noordholland naar de
schouwburgzaal van het „Wapen van
Heemskerck" gestroomd om te luisteren
naar het betoog van de heer G. H. D. M.
van Waes, burgemeester en boer, die een
uiteenzetting gaf over „In vrijheid naar
groter kracht".
Hij begon met een overzicht te geven
van de geschiedenis van Noordholland,
waarin hij betoogde, dat het vooral aan
Leeghwater en de kooplieden te danken
was, dat Noordholland de beschikking
kreeg over de uitstekende gronden, waar
in deze provincie zich thans mag verheu
gen. Leeghwater was immers de man, die
de grote inpolderingen heeft verwezenlijkt.
Goede grond
„Deze grond is niet alleen goed, maar de
grootte van de bedrijven ligt zelfs boven
het landsgemiddelde", zei de heer Van
Waes, die er voorts op wees, dat dit feit
zijn stempel thans nog drukt op de Noord
hollandse boeren en dat zulks uit hun ge
aardheid valt af te leiden. „De Noordhol
landse boeren hebben een individualis
tische instelling ten aanzien van de boe
ren uit de andere gebieden, hetgeen in de
vergaderingen van de coöperaties vaak
aanleiding geeft tot goede zakelijke dis
cussies". j
Hoewel de boeren narigheid ondervin
den van de zich steeds uitbreidende in
dustrie spreker wees in dit verband op
de Hoogovens moeten zij niet te veel
Een hogedrukgebied, dat dinsdag langs
de Azoren trok, verplaatste zich verder in
de richting van de Britse eilanden en lag
donderdagmorgen bij Zuidwest-Enge-
land. Het nam daarbij langzaam verder
in omvang en betekenis toe. Boven cen-
traal-Europa handhaafde zich een ander
hogedrukgebied. Tussen beide hogedruk-
gebieden is nog een oud front aanwezig,
dat woensdag onze kust naderde en na
dien met mist en laaghangende bewolking
langzaam in oostelijke richting over ons
lang trok. Na de frontpassage komt het
weer in ons land onder invloed van het
nieuwe hogedrukgebied, waarin opklarin
gen kunnen voorkomen. Aangezien er ech
ter weinig wind is zal de mist zich echter
geruime tijd kunnen handhaven. Het blijft
de eerste dagen rustig weer.
WEERRAPPORTEN
Temperaturenbuiten
en binnenlandheden
morgen 7 uur. Neerslag:
laatste 24 uur.
60
■sg
w C
S2
Sa
Vrijdag 31 januari
Zon op 8.23 uur, onder 17.25 uur.
Maan op 13.34 uur, onder 4.49 uur.
Hoog en laag water in IJmuiden
Vrydag 31 januari
Hoog water 12.25 en uur.
Laag water 7.41 en 20.19 uur.
Helsinki
half bew.
windst.-
-17
0
Stockholm
geheel bew. z
1
0
Oslo
geheel bew.
ozo
-1
0,1
Kopenhagen
mist
zzw
-2
0
Aberdeen
onbewolkt
z
1
0
Londen
mist
windst.
1
2
Amsterdam
mist
z
3
0
Brussel
onbewolkt
z
1
0
Luxemburg
onbewolkt
windst.
-3
0
Parijs
geheel bew. windst.
3
0
Bordeaux
geheel bew.
zw
8
14
Grenoble
mist
O
-3
0
Nice
onbewolkt
n
4
0
Berlijn
onbewolkt
zw
-5
0
Frankfort
mist
windst.
-3
0
München
onbewolkt
z
-6
0
Zürich
mist
windst.
-3
0
Genève
mist
nnw
-2
0
Wenen
onbewolkt
no
-4
0
Locarno
onbewolkt
ozo
-5
0
Innsbruck
mist
windst.-
14
0
Rome
onbewolkt
ono
-1
0
Ajaccio
onbewolkt
ono
0
0
Madrid
regen
nno
5
19
Mallorca
geheel bew.
no
11
0
Algiers
regen
zzo
10
7
Den Helder
mist
w
5
0
Ypenburg
dichte mist
wzw
5
0
Vlissingen
geheel bew. wzw
6
0
Eelde
geheel bew.
zzw
3
0
De Bilt
geheel bew.
z
2
0,1
Twente
onbewolkt
z
1
0
Eindhoven
onbewolkt
zzw
0
0
Vlz. Z.-Limb.
onbewolkt
z
0
0
50. De eerste indruk, die het dikke heer
tje van de oosterse geneeswijze kreeg, was
wel zeer onplezierig. Een tijdlang sprong
hij dansend rond en bevoelde smartelijk
zijn getroffen lichaamsdeel. „Spijkers!",
kreet hij gekwetst. „U hebt me op spijkers
laten zittenAi! Waarom deed u dat
nou!" „Ach, alle begin is moeilijk
antwoordde Joris achteloos, terwijl hij het
onprettige kamertje haastig verliet, „be
denk, dat alles wentOok de oosterse
levensstijl! Vooral als ge hier blijft, tot ge
helemaal genezen zijt!" En hij wierp de
deur achter zich in het slot. De vreemde
ling begon nu echter zenuwachtig op de
gesloten deur te bonzen! „Laat me hier
uit!", riep hij met overslaande stem. „Toe
nou! Ik wil uit deze martelkamer! Ik heb
mijn bekomst van die oosterse levensstijl!
Ik vind die hele behandeling stijlloos! Nou
weet u het!" Joris toonde zich zeer ver
baasd. „Wat, nu reeds genezen?", riep hij
naar binnen. „Maar dat is prachtig! Dan
moogt ge nu de kamer verlaten door de
deur tegenover u. Die gaat - zoals wij,
latinisten zeggen - alea jacta est in por-
tum, hetgeen betekent, dat ge in de sleuf
echter eerst EEN GOUDSTUK ZULT
MOETEN WERPEN!"
afgeven op de overheid, die de industria
lisatie voorstaat om de steeds groeiende
bevolking aan passende werkgelegenheid
te helpen. Daarbij komt nog, dat door de
industrialisatie de afzetmogelijkheid van
bijvoorbeeld groente en zuivelprodukten
kan worden vergroot.
Vervolgens zette de spreker uiteen hoe
de coöperaties tot stand waren gekomen en
welke voordelen zij door de jaren heen
hebben geboden.
Kernpunt
Het kernpunt van zijn betoog was de
oproep, die hij steeds weer tot de coöpera
ties richtte: coördineren en concentreren.
De coördinatie en concentratie zullen ech
ter niet moeten worden geforceerd. Men
zal hiervoor de nodige tijd moeten nemen.
Hierna benadrukte spreker het belang
van het landbouwschap voor de boeren.
„Dc boeren worden eigenlijk veel te wei
nig voorgelicht wat het landbouwschap be
treft. Het kader moet de leden kunnen
overtuigen, dat het landbouwschap ook
iets van ons is", merkte de heer Van Waes
op.
Tot slot richtte de heer Van Waes zich
tot het kader met de volgende aansporing:
..Accepteer consequent de maatschappe
lijke ontwikkelingen, maar wees ook niet
bang om de vinger op de fouten van deze
ontwikkeling te leggen".
De pogingen, die Frankrijk in het werk
stelt om buitenlandse valuta te lenen, zul
len wellicht tot resultaat hebben, dat
Frankrijk leningen van tezamen ongeveer
520 miljoei. dollar ontvangt, zo wordt van
gezaghebbende zijde te Washington ver
nomen. De definitieve uitslag van de on
derhandelingen over Frankrijks lening-
aanvragen zal vrijdag bekend worden ge
maakt.
In het totaal van 520 miljoen dollar zal
een krediet ten bedrage van 240 miljoen
dollar van de Europese Betalingsunie be
grepen zijn en een krediet van 131.250.000
dollar van het Internationale Monetaire
Fonds, zo wordt in gewoonlijk goed inge
lichte bron te Washington vernomen. De
financiële hulp aan Frankrijk zal voorts
vermoedelijk uitstel van betaling van 110
miljoen dollar, verschuldigd aan aflossing
en rente op leningen van de Amerikaanse
regering, omvatten, zomede Franse aan
kopen van produkten uit de Amerikaanse
landbouwoverschotten tot een waarde van
ongeveer 40 miljoen dollar tegen betaling
in Franse valuta.
(Voor de beurs zie pagina 7)
Uitbarsting. Het meteorologisch instituut
van Port Moresby op Australisch Nieuw
Guinea heeft meegedeeld, dat er een
vulkaanuitbarsting heeft plaatsgehad
op het eiland Manan. Een groot deel
van het dorpje aan de voet van de
berg werd vernield en in andere dorpjes
viel vijftien centimeter as. De bevolking
heeft het eiland de vorige maand ver
laten.
Angstig. De Amerikaanse zenuwarts dr. A.
S. Church heeft in een toespraak te
Detroit in Michigan verklaard van
mening te zijn dat een mensenleven
langer dan duizend jaar zou kunnen
duren indien men angst en frustratie zou
kunnen vermijden.
Lente. Aan de oevers van het Garda-meer
in Noord-Italië is het zo warm voor
de tijd van het jaar, dat de wilde cy
clamen en de klaprozen al in bloei
staan.
Invloed. Volgens de hoofdcommissaris van
politie te New York verkeerde meer
dan de helft van het aantal automobi
listen, dat vorig jaar bij verkeersonge
vallen in de stad het leven verloor,
onder invloed van sterke drank.
Veroordeeld. Een adjudant van het nieuwe
Westduitse leger is te Lünenburg tot
twee maanden gevangenisstraf ver
oordeeld wegens dood door schuld. Hij
had twee soldaten een granaat laten
demonteren, zonder zich te vergewissen
of het inderdaad een oefengranaat was.
Het projectiel ontplofte en doodde de
twee soldaten.
Hulpmiddelen. De bouwers van een auto
weg in het Britse graafschap Yorkshire
zijn van plan om helikopters en FM-
zenders te gebruiken als tijd- en geld-
sparende hulpmiddelen voor de verbin
dingen om de activiteit van de verschil
lende werkploegen te coördineren. De
hefschroefvliegtuigen zullen ook ge
bruikt worden voor het vervoer van
werklieden langs de werkroute.
Kosten. Het bezoek aan Groot Brittannië
van de Russische premier Boelganin
en partijsecretaris Kroesjtsjev, in 1956,
heeft de Britse belastingbetaler 112.310
gulden gekost.
Slaapmachine. Russische geleerden werken
aan een elektrische slaapmachine, die
de hoeveelheid slaap waaraan een mens
behoefte heeft tot twee uui per dag
zal kunnen verminderen. Aldus bericht
radio Moskou. De machine werkt met
ultra korte golven, die de vermoeid-
heidsstoffen, overdag gevormd in het
menselijk lichaam, afbreken.
Uilenspiegel. Heinz Schmidt, hoofdredac
teur van „Eulenspiegel", het enige sati
rische blad in Oost-Duitsland, is wegens
„non-conformisme" uit zijn functie ont
slagen. De partij heeft hem herhaalde
lijk verweten, dat hij te veel plaats gaf
aan critiek op de autoriteiten in plaats
van zijn aanvallen te concentreren op
„het westelijke imperialisme".
Geschenk. De Russische ambassadeur in
Syrië, Sergei Nemtsjina heeft op het
vliegveld van Damascus president
Sjoekri El Koewatli een tweemotorige
Iljoesjin 14 ovei'gedragen. Het toestel,
dat is voorzien van een kantoor, een
slaapkamer en een conferentiekamer, is
een geschenk van de Russische re
gering aan het Syrische staatshoofd.
Boete. De president van het opperste ge
rechtshof i nazi-Duitsland, Roland
Freisler, is postuum en symbolisch door
een Westberlijns denazificatiehof tot
honderdduizend mark boete veroordeeld.
Freisler werd bij een luchtaanval in
februari 1945 gedood. Gedurende de
periode dat Freisler het hof presideerde
werden meer dan drieduizend dood
vonnissen uitgesproken. De boete zal
worden betaald uit de opbrengst van
twee huizen die Freisler van Hitier
ontving.
Mat. Het orgaan van de Tsjechoslowaakse
communistische partij, „Rude Pravo",
klaagt dat de produktie van de Plzen
(Pilzen) locomotieffabriek in 1957 negen
tien percent is gedaald. De arbeiders
spelen soms schaak als zij moeten
werken, aldus het blad.
Verboden. Het Italiaanse parlement heeft
met 385 tegen 115 stemmen zijn goedkeu
ring gegeven aan een wet, die pro
stitutie verbied. De wet is in 1948 voor
gesteld door een 68-jarige gewezen
onderwijzeres, het senaatslid Angelina
Merlin. Zij treedt over een half jaar
in werking. Het verbod betekent het
einde van 560 bordelen met staatsver-
gunning. Naar schatting 4500 prostituees
met vergunning zullen officeel werk
loos worden. Er zullen rehabilitatie
centra voor vroegere prostituées wor
den opgericht en een speciale vrouwe
lijke politiemacht zal op uitvoering van
de wet toezien.
„ZIJ ZETTE zich voor de vleugel en
speelde voor haar gasten een sonate van
Mozart in een etage". Deze zin, afkomstig
uil een roman die uit het Engels werd
vertaald, klinkt nogal vreemd, want ook
al zou de pianiste een etage hebben be
woond, dan vragen we ons toch ogen
blikkelijk af, wat deze huisvesting te ma
ken heeft met de sonate. Gelukkig biedt
de mededeling over de uit het Engels ver
taalde roman ons direct enig
houvast, want het blijkt, dat
de dame in kwestie de sonate
van Mozart niet in een etage
heeft gespeeld, maar in as, de
toonaard die in het Engels
flat wordt genoemd.
Vertalen is inderdaad een
moeilijk en vaak moeizaam
werk. Dat heeft niemand beter ondervon
den dan de Zweedse journalist, die een
verhaal schreef over enige werklozen, die
langs een zandweg een met kerstbomen
beladen kar voortduwden in een druilerige
motregen, zodat de arme kerels huiverden
van de narigheid. Dit op zichzelf wat mee
lijwekkende, maar niet bijster interessante
verhaal, liet de journalist uit het Zweeds
in het Engels vertalen, vervolgens van
het Engels in het Frans en via een groot
aantal andere Europese talen werd de ge
schiedenis tenslotte weer in het Zweeds
terug vertaald, waarbij er voor gezorgd
was dat steeds de laatste vertaling als
uitgangspunt voor de volgende vertaling
was genomen
Uiteraard had dit spelletje geen ander
doel dan aan te tonen op welk een gebrek
kige manier er in de verschillende landen
wordt vertaald. We kunnen onmogelijk
aannemen, dat de miserabele geschiedenis
van de kerstbomen-voortduwende werk
lozen zó in de Europese litteraire wereld
was ingeslagen, dat ieder land zich ogen-
blikkelijk gehaast heeft deze vertelling
van zijn buurman over te nemen. Voor
een plaatsje in de buitenlandse pers is nog
wat anders nodig dan kerstbomen voort
duwen!
Maar goed, de Zweedse journalist kon
over het resultaat volkomen tevreden zijn:
hij kende het verhaal nauwelijks terug,
toen hij het in de Zweedse slot-versie
onder ogen kreeg. De werklozen waren in
stakers veranderd, wat - ge
let op het feit dat de ver
telling vóór de tweede wereld
oorlog de ronde deed - niet
eens zo onwaarschijnlijk klonk.
Voorts waren de kerstbomen
tot telefoonpalen uitgegroeid;
eveneens begrijpelijk, want de
Kerstbomen zijn maar enkele
dagen per jaar bruikbaar, terwijl tele
foonpalen voortdurend kunnen dienst doen.
Ook de wagen waarop het materiaal werd
vervoerd was gemoderniseerd en tot een
vrachtauto omgebouwd, de zandweg was
een groot dorpsplein geworden en de mie
zerige motregen had zich tot een zware
onweersbui ontladen, die heftig over de
hoofden van de stakers woedde. In het
kort, van de oorspronkelijke vertelling
was bijna elk begrip door een ander ver
vangen en de journalist, die had beweerd
dat een absoluut juiste vertaling onmoge
lijk is, had op pijnlijke wijze gelijk ge
kregen. Hoewel we voor de juistheid van
het verhaal helaas niet kunnen instaan,
onderschrijven we de strekking ervan ten
volle, juist na herlezing van de zin, die
wij hierboven hebben aangehaald.
Ook sommige woorden komen na een
reisje naar het buitenland sterk verminkt
in het vaderland terug.
Daarover de volgende keer.
(Nadruk verboden
H. P ét ill on
