Brandweercommandant G. J. Stap
in het stadhuis gehuldigd
Maatregelen worden genomen
om drinkwater te verbeteren
„Requiem" van Guiseppe Verdi
OPEN
HUREN
OPEL 1958
HOLIDAYS"
Eduardo del Pueyo voor
Heemsteedse Kunstkring
v R T J D A G 31 JANllART 1958
HAARLEMS DAGBLAD OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
5
HEEMSTEEDSE GEMEENTER A A D
Georgette Hagedoorn weer;
terug in Haarlem j
Burgerlijke Stand van
Haarlem
COFFEÏNE VRIJE
uTas^TrHTi
Gouden huwelijksfeest
J. PhilippoBaas
Jaarvergadering IHJ
Elektriciteitstarieven
in Limburg
Record voor Haarlem
in de woningbouw
Royal" en „Beijnes" thans
spoedig onder de hamer
Tekening „De Rijp" in
raadhuis te Overveen
Plan voor concertgebouw
in de Maasstad krijgt
vastere vormen
UIT STAD EN STREEK
OPRUIMING LAATSTE WEEK
STUURMAN COHEN
Koor Katholiek Haarlem
In de donderdagmiddag gehouden ver
gadering van de Hcemstcedse gemeente
raad heeft wethouder mr. O. II. van
Wijk geantwoord op de schriftelijke vra
gen, die de heer A. C.Hopstaken (KVP)
over de bijsmaak aan het drinkwater had
gesteld. De heer Hopstaken had onder
meer gevraagd, of B. en W. bereid waren
stappen te ondernemen tegen de leiding
van de waterlevcrancicr, het Amsterdam-
ge Waterleidingbedrijf. Een nauwkeurig
onderzoek achtte hij vereist. Als gevolg
van het drinkwater zouden zich vrij
veel darmstoornissen voordoen.
Mr. van Wijk zei in zijn antwoord, dal
B. en W. een onderhoud hebben gehad
met de directeur van het Amsterdamse
Waterleidingbedrijf, ir. Biemond, die heeft
toegegeven dat het resultaat van de duin-
bevloeiing met Rijnwater is tegengeval
len. Nadat het Rijnwater negen maanden
lang de duingrond had doorstroomd en het
weer was opgezogen, bleek voor het eerst
in begin januari, dat allerlei stoffen aan
het drinkwater een nare bijsmaak geven.
De oorzaak hiervan is thans nog onbekend,
doch allerlei deskundigen bestuderen het
probleem momenteel. Het is uiteraard de
vraag, of de nare bijsmaak weer zal ver
dwijnen.
De directeur van het waterleidingbe
drijf heeft verzekerd, dat het drinkwater
voor de volksgezondheid beslist niet scha
delijk is. Vermoedelijk moet de oorzaak
worden gezocht in een sterke stoffencon-
centratie in het Rijnwater. Dit verschijn
sel kan een gevolg zijn van de lozing yan
afvalwater in de Rijn, vooral door in Duits
land gevestigde industrieën.
Het is aan te nemen, aldus wethouder
Van Wijk, dat de smaak van het drink
water in de toekomst zal verbeteren. Een
allereerste maatregel hiertoe is de ver
bouwing van de waterleidingkelder bij
„Leiduin" waarvoor in deze raadsverga
dering een krediet van 25.000 werd ge
waagd. Het ligt voorts in de bedoeling in
„Leiduin" een installatie te bouwen, waar
door de smaak van het water zal kunnen
worden verbeterd. Een voorstel hiertoe
zal spoedig aan de Amsterdamse gemeen
teraad worden gedaan. De wethouder acht
te het welhaast onmogelijk dat het thans
geproduceerde drinkwater ziekten zou kun
nen veroorzaken.
Het commentaar van de heer Hopstaken
op de verklaring van de wethouder was:
„We moeten terug naar de tijd van de
pompen. Toen was het water beter èn
goedkoper."
De raad handelde overigens in snel tem
po de agenda af. Aan het begin van de
vergadering sprak de voorzitter, burge
meester mr. A. G. A. ridder van Rap-
pard, een welkomstwoord tot de heer M. j
D. Scheer (VVD), die van zijn ziekte j
was hersteld. De heer Scheer dankte de j
raad voor het bloemstuk, dat hem tijdens j
zijn ziekte was gezonden.
„Zwarte rente"
Besloten werd tot het aangaan van een j
geldlening van 25.000 bij de Bank van
Nederlandse gemeenten tegen zes percent i
rente per jaar, bestemd voor de uilbrei-
i
Georgette Hagedoorn is donderdagavond j
voor het eerst na haar onlangs geëindig-
de tournee van vijf maanden door Indone-
sië opgetreden in de Haarlemse Stads-
schouwburg, dit keer voor de Volksuniver
siteit, waarin opgenorqen. de Haarlemse
Kunstgemeenschap. Zij was weer even
meeslepend als in de vele vorige voorstel-:
üngen, die wij hebben bijgewoond. Het
lijkt langzamerhand overbodig te worden
in de krant een oordeel -te geven, want j
de praktijk heeft uitgewezen, dat wij er j
steeds net niet in konden' slagen in de
waardering de herhaling te vermijden. Er
is nu weer, sterker dan ooit misschien,
de behoefte het oordeel te subtiliseren,
maar als we dan nagaan wat wij tot op
heden in de krant over de voordrachtkunst
van Georgette Hagedoorn hebben geno
teerd blijken er vrij wat synonieme nuan
ces te zijn gebruikt, te veel dan dat we
nog kunnen geloven de inspirerende
kracht van haar kunst met woorden te
kunnen „vatten". Wij zijn daarin te vaak
bedrogen uitgekomen en willen het maar
liever niet opnieuw proberen. Georgette
Hagedoorn blijft haar publiek en dat is
een formidabele prestatie bij een zo veel
vuldig optreden onverminderd charme
ren en boeien. Haar programma is nooit
helemaal nieuw, maar wekt steeds de in
druk van het tegendeel. Er was gister
avond weer een maximum aan sfeer in de
zaal, haar publiek bewonderde in stijgen
de mate de mateloze opgewektheid van
haar stijl en raakte opnieuw geïmponeerd
door haar kennelijk onbegrensd vermogen
om te moduleren tussen stemmingen. Dat
zijn in de waardering dan weer de herha
lingen. Inmiddels zien we met een zeker
ongeduld uit naar de volgende voorstel
ling in de hoop toch nog eens te kunnen
formuleren wat steeds niet helemaal werd
gezegd. Voorlopig zitten we in ieder geval
nog met de overtuiging te kort te schieten
in waardering. Georgette Hagedoorn
maakt, dat men zich een „dooie diender"
gaat voelen en zoiets vraagt om een be
hoorlijke tegenprestatie. Volledigheidshal
ve vermelden we nog, dat haar program
ma weer was samengesteld uit liedjes en
conferences van Franse en Engelse oor
sprong en van eigen bodem.
HAARLEM. 30 januari 1958.
ONDERTROUWD: 30 jan.: H. M. van
Slooten en S. H. Zwolle.
GEHUWD: 30 jan.: R. C. van der Meer
en J. Hoogeboom; B. Talens en A. W. K.
H. Vernooij; L. J. Hubert en C. J. de Vries:
R. Metz en H. A. Hardesmeets.
BEVALLEN van een zoon 27 jan.: J.
M. Koedam-Murphy; 29 jan.: J. H. Th. van
der Putten-Van der Steen; R. Abbink-
Erenstein; 30 jan.: Chr. Th. J. de Zwart-
Wiegmans.
BEVALLEN van een d o c h t e r: 29 jan.:
A. H. Haasdijk-Eekhout; G. M. Roozen-
Haid; E. Beekman-Schoemaker; 30 jan.: B.
A. Kuin-Dubbelman.
OVERLEDEN: 28 jan.: J. Heijne, 91 j.,
Graaf Willemstraat; 29 jan.: B. Vreene-
gooi, 69 j„ Schalkwijkerweg; J. J. van der
Waals, 49 j., Diepenbrockstraat.
ding van de pompinstallatie in „Leiduin".
Mr. dr. Van B_r uggen (Prot. chr.) zei
hierover, dat de bank met dubbel krijt
schrijft. Hij sprak van „zwarte rente" en
noemde de condities van de lening te
zwaar. „Ik geef onder protest mijn stem
aan dit voorstel." zei dr. Van Bruggen.
Wethouder Van Houten zei, dat pas de
ze week bericht van de bank was ontvan
gen, dat dit bedrag kon worden geleend.
De gemeente is nu eenmaal op de Bank
voor Nederlandse Gemeenten aangewezen.
Overigens betaalt de bank het genoemde
percentage ook voor de woningbouwlcnin-
gen.
Bij het voorstel tot verkoop van een
bouwterrein, gelegen aan de Troelstra-
laan, aan een Amsterdamse firma voor
de bouw van vier woningen, zeiden ver
scheidene sprekers het te betreuren, dat
de nieuwe woningen niet alle ten goede ko
men aan woningzoekende inwoners. De
heer VanderLinden (KVP) achtte het
bezwaarlijk, dat bouwgrond wordt uitge
geven voor de bouw van huizen, die niet
door inwoners worden betrokken. „De
bouwterreinen zijn straks volgebouwd en
dan is de gemeente met de woningnood
blijven zitten." Ook de heer Verspoor
en mevrouw Van der Meulen-Hou-
w e r (Arb.) betreurden het, dat niet alle
nieuwe woningen aan de woningzoekenden
ten goede komen. Ir. Kooymans (Prot.
Crh.) vond echter, dat particuliere bou
wers een kans moeten krijgen. Mevrouw
Van der Meulen deed de suggestie, dat als
eis gesteld wordt, dat 2/3 van de te bouwen
premiewoningen aan inwoners moeten wor
den toegewezen.
De wethouders Van Houten en Van
Lent onderschreven uiteraard de wense
lijkheid dat zoveel mogelijk huizen aan wo
ningzoekenden ten goede komen. Doch deze
wens is niet altijd te verwezenlijken. Als
een particulier wil bouwen, moet dit aan
trekkelijk worden gemaakt. Het verzwaren
van de eisen is thans niet gewenst. Overi
gens gaf de voorzitter de geruststelling,
dat de woningzoekenden door de particu
liere bouw niet worden gedupeerd, daar
het bouwvolume hierdoor niet wordt ver
kleind.
De overige voorstellen werden aangeno
men.
ADVERTENTIE
SPAART HART EN ZENUWEN
verlaagd
too g'
45 200
gr. 2.85 - HAG nT*ACT
derkoffle per b«je 2.75
Woensdag 12 februari hopen de heer en
mevrouw C. Philippo-Baas hun gouden
huwelijksfeest te vieren en zondagmiddag
2 februari van drie tot vijf uur zal er in
restaurant Bolwerk gelegenheid bestaan
het echtpaar geluk te wensen. Het is te
verwachten dat het daar druk zal worden
want beiden genieten grote bekendheid.
De bruigom heeft in enige verenigingen
zijn krachten gegeven, onder andere in de
Hengelsportvereniging „Haarlem" (vroe
ger Haarlemse Hengelaarsbond), waar
van hij erelid is en in de afdeling Haar
lem van de Nederlandse Invalidenbond,
waarvan hij nog secretaris is. De heer
Philippo was vroeger als typograaf werk
zaam, eerst bij Haarlems Dagblad en la
ter bij de drukkerij Ruygrok. Na zijn pen
sionering was hij controleur van de Gra
fische Bedrijfsvereniging. Het echtpaar
woont Dolfijnstraat 16 in Haarlem-Noord.
Woensdagavond kwam de basketballver
eniging I.H.J. in vergadering bijeen. Hel
bestuur werd als volgt samengesteld: B. W.
Solkamans uit Overveen, voorzitter; me
juffrouw H. van der Hilst, secretaresse,
H. Bast, penningmeester, mejuffrouw E.
Bast, technisch secretaresse en de heren F.
Elion, C. Roetman en D. Strüwer, leden.
Doordat er geen gebruik gemaakt meer
kan worden van de zaal van de Doelen,
wordt de training zeer bemoeilijkt, maar
het bestuur hoopt op een spoedige oplos
sing. De prestatiebeker voor hel lid, dat
zich in het afgelopen jaar het meest ver
dienstelijk voor de vereniging maakte,
werd uitgereikt aan de heer Strüwer.
Donderdagmiddag is de heer G. J. Stap,
commandant van de Haarlemse brandweer,
in het stadhuis te Haarlem gehuldigd ter
gelegenheid van het feit dat hij veertig
jaar aan dit korps verbonden was.
De brandweerlieden hadden voor deze
bijzondere gebeurtenis in de loopbaan van
hun chef voor een passende omlijsting ge
zorgd. Van de ingang van het stadhuis tot
in de ridderzaal stond een dubbele rij van
manschappen in volle uitrusting opgesteld.
Tussen deze ere-haag begaf de jubilaris,
die in gezelschap was van zijn echtgenote
en naaste familieleden, zich naar de ridder
zaal, waar een handspuit uit het jaar 1873
aan de omgeving een apart accent ver
leende.
Burgemeester mr. O. P. F. M. Cremers,
die de heer Stap toesprak, merkte op dat
brandweerkorps en commandant niet van
elkaar te scheiden zijn. „Zij gaan in de
dubbele betekenis van het woord voor el
kaar door het vuur." Spreker zei dat de
heer Stap met succes de voetsporen van
zijn voorgangers heeft gedrukt. Hij sprak
woorden van waardering voor hetgeen de
jubilaris bij het brandweerkorps heeft ge
presteerd. prestaties echter die ïjiet tot
stand zouden zijn gekomen, indien daartoe
niet hel gehele korps had meegewerkt. De
burgemeester respecteerde ook de toewij
ding en de opoffering van veel vrije tijd
die de heer Stap zich in de afgelopen
veertig jaren voor de brandweer getroost
heeft. Daarbij richtte mr. Cremers zich ook
tot mevrouw Stap, die. naar hij zei, haar
man vele uren voor de goede zaak heeft
moeten missen en hem daarbij op voor
beeldige wijze heeft bijgestaan. „U hebt
met de inzet van uw gehele persoon en
werkkracht veel ertoe bijgedragen dat
burgemeester en wethouders van Haarlem
en de gehele Haarlemse bevolking het vol
ste vertrouwen stellen in de Haarlemse
brandweer." Hierna speldde burgemeester
Cremers de heer Stap de medaille van de
Koninklijke Nederlandse Brandweer Bond
voor veertig jaar trouwe dienst op de
uniform.
De heer Stap prees zich gelukkig dat zijn
jubileum in de sfeervolle ridderzaal van
het Haarlemse stadhuis gevierd kon wor
den. waarvoor hij het gemeentebestuur
"dank gebracht. „Dit is niet mijn feest, maar
het feest van de gehele Haarlemse brand
weer, want zonder de medewerking van
zijn mannen staat een commandant nu
eenmaal machteloos", aldus de heer Stap.
die zei dat hij altijd met veel plezier bi.i
het korps gewerkt had. Hij dankte de bur
gemeester voor diens woorden van waar
dering en erkentelijkheid.
De heer J. P. Pollé, de onder-comman
dant. van de Haarlemse brandweer, over
handigde de heer Stap na een toespraak
Omgeven door de leden van liet Haar
lemse brandweerkorps nam de jubile
rende commandant, de heer G. J. Stap,
de gelukwensen van burgemeester mr.
O. P. F. M. Cremers in ontvangst.
een radiotoestel met platenspeler als jubi
leumgeschenk van het korps. Mevrouw
Stap ontving bloemen in de Haarlemse
kleuren.
Vervolgens werd nog het woord gevoerd
door de heer P. Serné, namens de Haar
lemse brandweervereniging „De Tien", de
heer M. Fehres, districtsinspecteur van de
Rijksbrandweerinspectie, dr. Ch. C. van
der Vlis, de directeur van Openbare Wer
ken namens de vereniging van hoofden
van takken van dienst en de heer J. Poor-
ta, namens het: hoofdbestuur van de ver
eniging van brandweercommandanten in
Nederland.
Velen hebben hierna van de gelegenheid
gebruik gemaakt om de heer Stap geluk tc
wensen.
Volgens de voorlopige gegevens waren
de netto-produktiekosten van de Maas
centrale der P.L.E.M. te Buggenum over
1957 per kwh. lager dan de inkoopkosten
van elektrische stroom bij de mijnen en bij
de Gelderse Elektriciteits maatschappij.
Naar aanleiding van een tariefsverla
ging in Noordholland voor elektriciteits
verbruik en over de vraag of voor Lim
burg zulks ook kan worden overwogen,
hebben ged. staten van Limburg meege
deeld, dat de thans geldende prijzen in
Limburg aanmerkelijk lager zijn dan de
vorig jaar verlaagde elektriciteitstarie
ven van Noordholland.
De' P.L.E.M. beschouwt vooralsnog een
tariefsverhoging van elektriciteit niet
noodzakelijk, maar voor een verlaging is
er evenmin aanleiding.
In 1957 zijn in de gemeente Haarlem
1025 woningen gebouwd, waarmee het na
oorlogse record van 733 woningen in 1954
ruimschoots is overtroffen. Bovendien
werd de achterstand van 1956 op de prog
nose in de woningbouwnota volkomen in
gehaald. Volgens de prognose zouden in
1956 en 1957 tezamen 1602 woningen moe
ten worden voltooid, terwijl in werkelijk
heid het aantal in beide jaren gereed ko
mende woningen 1614 bedroeg.
Van de 1025 woningen zijn er in het
laatste kwartaal 234 woningen voltooid,
waarvan 81 woningwetwoningen en 153
premie-, herbouw- en vrije sectorwo
ningen.
Op 1 januari 1958 waren 989 woningen
in aanbouw, waarvan 714 woningwetwo
ningen (160 Patrimonium, 128 Zorgvliet,
120 Sint -Jozef, 110 Sint Bavo-Noord, alle
in Delftwi.jk, 60 voor de gemeente nabij
de Stephensonstraat en 136 Patrimonium
in Parkwijk) en 275 premie-, herbouw- en
vrije sectorwoningen. Het aantal wo
ningen met de bouw waarvan in het vier
de kwartaal een begin werd gemaakt, be
draagt 197.
In een vergevorderd stadium van voor
bereiding verkeren de plannen, waarvoor
de premie van de minister van Volkshuis
vesting is ontvangen. Aan de bouw van
deze woningen staan namelijk geen admi
nistratieve belemmeringen meer in de
v/eg. Nog steeds vormt echter de bijzon
dere schaarste aan kapitaal een belang
rijke rem bij de bouw van deze premie
woningen.
De Nemavo heeft bericht voor het ob
ject van 240 woningen in Sinnevelt geen
belangstelling meer te hebben.
Bij de provinciale directie of het mi
nisterie van Volkshuisvesting zijn in be
handeling de bouw van 472 woningen,
waarvan 176 woningwetwoningen van
Sint Bavo-Oost, 241 woningwetwoningen
van Vooruitgang, in beide gevallen in
Parkwijk en 55 premiewoningen van het
Nationaal Beleggingscentrum in Delftwijk
(torenflat). In bewerking bij de architect
of bij de gemeente zijn 220 woningwetwo
ningen volgens plannen van de heren
j Zanstra (158) en Zwiers (62). De situatie
in de premiesector is thans dermate on
zeker en onoverzichtelijk dat geen plannen
vermeld kunnen worden.
De gemeente Haarlem heeft de huur
contracten met de firma's, die thans van
de voormalige fabrieksruimte van Beijnes
aan het Stationsplein gebruik maken, op
gezegd. Het ligt namelijk in de bedoeling
j om ten behoeve van de reorganisatie van
I het Stationsplein zo spoedig mogelijk met
het slopen van de fabriek en van het voor-
j malige hotel „Royal" te beginnen. Ver-
moedelijk zal nog dit voorjaar de afbraak
een feit worden. Het is nog niet bekend,
of de fabriek dan wel „Royal" het eerst
onder de hamer zal komen.
In het raadhuis te Overveen bevindt
zich een fraai gekleurde situatie-tekening
van de buitenplaats „De Rijp", een teke
ning, die vroeger in huize „De Rijp
heeft gehangen en die in 1949 aan het ge
meentebestuur van Bloemendaal werd
aangeboden, bestemd voor het historisch
archief. Deze tekening, die een goed beeld
geeft van de oorspronkelijke, eertijds nog
veel uitgestrekter oppervlakte van deze
plaats, werd in 1772 vervaardigd door de
Haarlemse tekenaar Cornells van Noor-
de.
Het gemeentebestuur prijst zich geluk
kig, dat het dankzij de welwillende mede
werking van enkele deskundigen heeft
kunnen verkrijgen om de kaart te restau
reren. Zij werd in zo goed mogelijke s.taat
teruggebracht, opnieuw op linnen geplakt,
schoongemaakt en het geheel werd in een
antieke, bijpassende lijst gevat.
Het bovenste gedeelte van de tekening
stelt de situatie van de hofstede „De Rijp"
voor; op het onderste gedeelte van de
kaart ziet men enkele fragmenten van het.
buitengoed afgebeeld, namelijk links de
vijver met uitzichttoren en rechts de op
rijlaan met de dienstgebouwen en de vil
la. Ook de waterpoortjes kan men op deze
situatietekening nog terugvinden.
De buitenplaats „De Rijp" dateert uit
de achttiende eeuw. De linnenblekerijen
verdwenen in die tijd snel en soms werd
op die terreinen een buitenplaats ge
bouwd. Zo geschiedde dit ook met de oude
blekerij „de Mol" (hieraan herinnert nog
de Moilaan), zo genoemd naar de oor
spronkelijke eigenaar, de Vlaming de
Mol, doch in de tweede helft van de zeven
tiende eeuw werd Johannes de Rijp de be
zitter en hij was het die de buitenplaats
„De Rijp" bouwde.
De tekening zal in het Raadhuis te Over
veen worden opgehangen.
Gefingeerde orders. Twee jaar gevan
genisstraf is geëist tegen een 57-jarige ver
tegenwoordiger te Rotterdam, die zijn
werkgever voor 20.000 had benadeeld.
Hij had honderden gefingeerde orders
doorgegeven, waarvoor hij 13.000 pro
visie ontving. Bovendien inde hij bij klan
ten 7.000.die hij niet afdroeg.
B. cn W. van Rotterdam hebben bij de
raad een voorstel ingediend, waarbij zij
machtiging vragen onder nader te stellen
voorwaarden opdracht te geven tot het op
stellen van een bestedingsklaar plan voor
het door hen ingediend schetsplan voor
een concertgebouw. Als architecten hier
voor worden genoemd ir. E. H. en H. M.
Kraayvanger cn de heer R. H. Fledderus.
Op 23 juni 1955 besloot de gemeenteraad
reeds- lot het stichten van een concertge
bouw, dat ten zuiden van het Schouwburg
plein zal komen, grenzende aan de Mau-
ritsweg. In het gebouw zijn twee concert
zalen met foyers geprojecteerd, alsmede
een restaurant met cafe, kantoren voor
de Rotterdamse Kunststichting en voor het
Rotterdams Philharmonisch Orkest, een
tentoonstellingsruimte en bedrijfs- en
dienstruimten. De grote concertzaal moet
vierenvijftig meter lang worden, met een
breedte variërend van drieëndertig tot
zevenendertig meter met een totaal aan
tal plaatsen van drieduizendhonderdeen-
envijftig. De kleine concertzaal krijgt
achthonderdvierentwintig zitplaatsen. De
totale inhoud van het gebouwencomplex
wordt 145.142 kubieke meter. Met de bouw
zal volgens voorlopige raming een bedrag
van drieëntwintig miljoen gulden gemoeid
Nieuws in het kort
In een put. Een Haarlemse jongen, die
donderdagmiddag onder een afsluiting bij
de Prinsenbrug doorkroop en op een deksel
ging staan, dat kantelde, is in een vijf
meter diepe put gevallen. De politie kon
met behulp van de G.G.D. de jongen, die
een hoofdwonde opliep, uit de put halen.
Moderne bedrijfsadministratie. De
volgende,leerlingen van de M.B.A.-cursus
aan de r.-k. Handels-Avondschool te Haar
lem slaagden voor het examen moderne
bedrijfsadministratie: mej. B. Brantjes, de
heren W. Bakker, V. Buysman, F. Cliteur,
D. Horstman, B. Koeleman, G. v. Koeverin-
ge, C. Martens, A. v. d. Pal, P. Rutte, C. v.
d. Velden en L. Warmerdam.
Evangelist J. Sevensma 75 jaar. Zater
dag 1 februari hoopt de evangelist Jan Se
vensma zijn 75ste verjaardag te vieren. Het
is dan 55 jaar geleden, dat hij het evangelie
begon te prediken. Ter herdenking van het
jubileum zal op dinsdag 4 februari een
dienst gehouden worden in de Engelse
Kerk aan het Begijnhof te Amsterdam en
zondag 9 februari zal de heer Sevensma
spreken in beide diensten in de Zuider
kapel te Haarlem.
ADVERTENTIE
Wij verhuren uitsluitend prima wagens, waaronder verscheidene nieuwe
OPELS en verstrekken u ook gaarne alle gewenste inlichtingen over het
kopen, verzekeren of financieren van een NIEUWE OPEL. Uw bezoek aan
ons gemoderniseerd bedrijf zal door
Thans ook bij ons
te bezichtigen
ons op hoge prijs gesteld worden.
HAARLEM
Gedempte Oude Gracht 70
ff
ADVERTENTIE
Voor abnormaal lage prijzen ruimen wij de restanten op in
HORLOGES, RINGEN, DIAMANT. ARMBANDEN,
HANGERS, ZILVERWERK, OORKNOPPEN enz. enz.
JUWELIERS
HORLOGERS
Houtplein 15
Guiseppe Verdi was geen componist van
kerkmuziek. Zijn werkgebied was het
theater en de kunstvorm, die zijn hart
had, was de opera. In de muzikale drama
tiek van de opera konden zijn emotionele
menselijke natuur en zijn sensitieve kun
stenaarsziel zich uiten met de ongeremde
spontaniteit, die de zuiderling voor zich
opeist, waardoor die dramatiek de kracht
der overtuiging kon krijgen. Maar in 1868
kwam er een eerste, nog bescheiden wen
ding naar de geestelijke muziek. Op de
dertiende november van dat jaar was
Gioacchino Rossini gestorven. Verdi was
diep onder de indruk van dit heengaan
gekomen en in hem groeide de gedachte
een muzikaal monument voor de betreur
de meester te scheppen: een Requiem,
waarvoor dertien van de voornaamste
componisten uit Italië een bijdrage zouden
leveren. Het aanvankelijk met algemene
instemming begroete plan, kon niet tot
uitvoering komen. Maar Verdi had onder
tussen, het „Liberame", als zijn aan
deel voltooid. De gedachte om de gehele
requiemtekst op .muziek te zetten liet hem
daarna niet meer los en eindelijk, in 1873,
zwaar getroffen door het overlijden van
zijn grootste vriend, de tekstdichter Ales-
sandro Manzoni begon hij aan zijn op 10
april 1874 voltooide „Requiem".
Dit requiem was wel een geestelijk werk
geworden, maar het stond toch ver af van
de eigenlijke liturgische muziek met haar
verkondigende objectiviteit. Verdi's „Re
quiem'' werd een menselijke belijdenis
van een ontstellende innerlijke angst, van
een verbijsterend gevoel overgeleverd te
zijn aan een onherroepelijk oordeel. Het
werd de uitdrukking van een smeken om
bevrijding in het besef van menselijke
nietigheid en het uitspreken van de ver
wachting der verlossing op grond van een
verkozen geloofsnorm. De interpretatie
van de geestelijke inhoud van dit „Re
quiem" laat geen ruimte voor problema
tiek. De toehoorder weet bij het luisteren
naar dit werk, waar het om gaat. En al
even direct is de werking der muziek,
met haar grote, overrompelende, ontroe
rende schoonheid, haar geweldige drama
tische kracht, waarvoor Verdi met ge
niaal meesterschap de verwerkelijkende
klankkleuren vond in de menselijke stem
en op het palet der orkestrale instrumen
tatie.
En zo heeft Verdi's uiterst subjectieve
werk sinds zijn eerste uitvoering op 22
mei 1874 in de San Marco te Milaan bij
een herdenkingsplechtigheid, gewijd aan
Allessandro Manzoni. talloze keren ge
klonken. Men kon dit ..Requiem" naar de
inhoud aanvaarden of afwijzen, maar aan
de indruk van de bewogen, eerlijke mu
ziek kon men zich niet onttrekken. Haar
lem heeft dikwijls het voorrecht gehad
van een uitvoering van het „Requiem"
binnen haar muren. Donderdagavond heeft
het Koor Katholiek Haarlem in de ge
meentelijke Concertzaal opnieuw de aan
dacht gevraagd voor het werk met een
vertolking, die een der hoogtepunten van
dit seizoen genoemd mag worden.
De dirigent Albert de Klerk en zijn koor
hadden zich met de muziek en met de
tekstgedachte volkomen vereenzelvigd.
Van de stil smekende inzet „Requiem
aeternam dona eis, Domine" tot het ver
wachtend vragende „Liberame, Domine"
aan het slot was er een niet aflatende
muzikale en expressieve spanning, die de
zeer talrijke toehoorders in haar greep
hield. Zij beleefden de ontzetting van het
„Dies irae" - dat met de striemende slagen
der felle ritmiek over hen heen klonk -
als een benauwende afspiegeling van een
apocalyptische realiteit. Maar daar was
ook de bevrijdende extase van het hym
nische Sanctus, de tere schoonheid van het
Agnus Dei, de ontroerende aanroeping
van de Zoon Gods in het „Domine Jesu"
en d~ ijle straling van het „Lux aeterna"
met de frappante illustratie door de flui
ten. Liet koor heeft zijn taak hierbij voor
treffelijk volbracht. Her dwong de groot
ste bewondering af voor het overwinnen
der talrijke moeilijkheden, die in het
Sanctus met zijn dubbelkorige structuur
en zijn fugatische ontwikkeling culmineer
den. Imposant door intensieve bewogen
heid en volumekracht was de koorklank
in het „Dies irae".
Voorbeeldig was de vertolkingseenheid
tussen het koor en de solisten, van wie
ik in de eerste plaats de sopraan Corry
Bijster \vil noemen. Zij zong haar aandeel
met stralende klank en was in de ensem
bles een onwrikbaar intonatiecentrum.
Veel waardering kon men hebben voor de
mezzo-sopraan Elsa Hernady van Bueren
en de tenor Arjan Blanken, die de door
ziekte verhinderde Tom Brand verving.
En voorts moet Hans Wilbrink genoemd
worden als de vaardige,- eminente bas-
solist. De kleurrijke orkestbegeleiding was
toevertrouwd aan het Noordhollands Phil
harmonisch Orkest, welk ensemble een
goede steun voor de uitvoering werd, een
wat onzekere inzet van de violoncel bij
het Offertorium daargelaten.
Tenslotte een woord van hulde voor
Albert de Klerk, die de uitvoering met
vaste hand leidde en met zuiver artistiek
en religieus begrip daaraan het accent gaf
om de zin van het „Requiem" te doen
ervaren en de toehoorders het besef te
geven, dat hier de geest van Verdi zich
kon manifesteren in een vertolking, die
berustte op het beginsel van dienstbaar
heid.
V. Zwaanswijk
Voor de Heemsteedse Kunstkring trad
donderdagavond in het Minerva Theater
de Spaanse pianist Eduardo del Pueyo op.
Zijn programma vermeldde twee Sonates
van Beethoven, te weten opus 81 A („Les
Adieux") en opus 31 no. 3 („La Chasse")
voor de pauze. De tweede helft was ge
wijd aan werk van landgenoten van de
concertgever: drie dansen van Granados
en de tweede bundel pianostukken uit de
suite ..Iberia" van Albeniz.
De rearti^s van het auditorium op Del
Puevo's spel leken wij tamelijk mat en
ik kan niet anders zeggen dan dat zijn
optreden ook op mij een bijzonder plicht
matige indruk maakte. Wat men hoorde
getuigde van die technische zekerheid, die
men bij een kunstenaar van Del Pueyo's
reputatie als een minimum veronderstel
len mag. Maar verder miste zijn optreden
iedere vitaliteit, hetgeen vooral pijnlijk
merkbaar was in een gebrek aan ritmische
precisie. In de twee laatste stukken uit
de drie van Albeniz leidde dit zelfs tot
onnauwkeurigheden, die deze elegante en
veerkrachtige muziek van iedere geest be
roofden. Het langzame deel in de af-
scheidssonate miste spanning, ook al weer
door een soort laksheid in de voordracht,
waardoor van enige transparantie tussen
de noten geen sprake was. Afgezien van
de techniek (in beperkte zin genomen) was
het geheel volkomen ondoorzichtig.
Was de pianist wellicht, minder gedispo
neerd? Als dat het geval was, hoop ik dat
de Heemsteedse Kunstkring hem in een
volgend seizoen gelegenheid zal geven tot
een heroptreden. Ik herinner mij Del
Pueyo enkele jaren geleden met het Con
certgebouw-Orkest te hebben gehoord in
een uitvoering van het derde pianoconcert
van Beethoven, die een geheel andere, een
juist zeer gedecideerde indruk maakte.
Inmiddels zou het onbillijk zijn niet te
vermelden dat de pianist vooral in de
stukken van Granados enkele zeer mooie
momenten wist te bereiken. En ook in de
twee toegiften, de populaire „Vuurdans"
van De Falla en een „Zapateado" van Gra
nados brak even iets door van een vreug
de om de muziek, die men deze avond
helaas te weinig had kunnen beleven.
Sas Bunge
